Katalog

17 ŞUBAT 1991 DERCİ KÜLTÜR-SANAT CUMHURİYET/7 'Felsefe Tartişmaları' • Kiütür Servisi— Yayın yönetmenliğini Vehbi Hacıkadiroğlu'nun yaptığı, Arda Denkel ve Erkut Sezgin'in danışmanlıfında yayımlanan "Felsefe Tartışmalan" dergisinin 9. sayısı çıktı. Derginin bu sayısında da felsefe içerikli sorunlan işleyip tartışan, yazılar sunuluyor. Wittgenstein ağırhklı olarak ortaya çıkan 9. kitapta, "Kişisel Dil" konusu, Rush Rhees'den yapılan çeviri ve Erkut Sezgin'in "Anlam, Doğnıluk R?gl?»nı ve Oyunun Kurallan" ile Vehbi Hacıkadiroğlu'nun "Wittgenstein ve Kişisel Dil" başlıklı yazılanyla tatışdıyor. 9. Kitapta Elliot Sober "Evrimsel Ozgecilik" adlı felsefe çözümlemesi ile Cemal Yıldırun ve Gürol Irzık da yazılanyla bilim felsefesinin değişik konularmı ele ahyorlar. Betül Çotuksöken ve Yaman örs felsefeyi dil ve tanun yönünden aydınlatma yolundaki çabalanm bu kitapta da sürdürüyorlar. Yaman örs "Godot, Glasnost ve Felsefe" başhklı yazısında 'Viyana Çevresi'nin tammına yer veriyor. Aslan Kaynardağ Türkiye'deki Schopenhauer'i inceliyor. önceki sayüarda Harun Rızatepe ve Tunca Eşel arasında başlayan tartışmaya, bu sayıda "tmleme mi Yöneltim mi?" adlı yazısıyla Vehbi Hacıkadiroğlu da katıhyor. 16. kez 'Beyaz Kitap' • Költör Servisi — Türgay özen ve Ahmet Soysal'ın - , yayına hanrladığı â "Beyaz Kitap"ın 16. sayısında llhan Berk'in şiirleri Fransızca çeyirileriyle birlikte veriliyor. Turgay özen'in llhan Berk'le yaptığı kapsamlı bir söyleşinin yer aldığı dergide Ahmet Soysal'ın "Başlangıcın Sözû", Martin Heidegger'in "Dûşüncenin Deneyi Üzerine" (Çeviren: Ahmet Soysal), Yaşar Çabuklu'nun bir yazısı, Mehmet Güreli'nin 'Kaptan Tbmpkins'in Eski Bir Arkadaşı', Perihan Mağden'in "Cesaret Kol Gezmiyor" ve Ufuk Üsterman'ın "ölçek I/I" başhklı yazüan sunuluyor. Mithat Şen ve Yavuz Tknyeli'nin resimlerinin yer aldığı dergideki şiirler ise Turgay özen, Pierre Jean Jouve, Mustafa Irgat, Sami Baydar, Esin Soysal, Turgut Ünal, Ali Semizoglu ve Feryal Çeviköz'e ait. Derginin sayfalan arasında sunulan "Berlin'de Adı Bir 'Sivil Söyleşi' Konulmuştur" başhklı söyleşi ise Ece Ayhan ve Turgay özen'e ait. "Beyaz Kitap"tan edinmek isteyenler Beyaz Meşrutiyet Cad. Aslı Han 18/14 Galatasaray-lstanbul adresine başvurabUirler. 'Folklora Doğru/Dans 9 • KiUtfir Servisi — Boğaziçi Üniversitesi Folklor Kulübü tarafından Folklora Doğru/Dans Müzik Kültür Çeviri- Araşürma Dergisi'nin 60. sayısı çıktı. Dergi, yabanci dillerde yayımlanmış folklor literatürüne ait eserleri Türkçeye kazandırmamn yanı sıra dans ve müzik alanında yapılan çeviri ve araştırmalara ağırhklı yer vermeyi hedefliyor. Bu sayıda, "Kültür Araştırmalan" başlığı altında toplanan Vladimir Prop (Folklor ve Gerçeklik), Charles Keil-R.M. Dorsan (Folk Kavramı Üzerine Bir Tkrtışma), William S. Fox (Folklor ve Fakelore) Christa Kamenetski (Politik Bir Araç Olarak Folklor) ve Eric J. Hobsbawn'in (Eşkıyalar) yazüan yer ahyor. "Dans" bölümünde ise Suzan A. Manning'in Almanya'da Modern Dans yazısı ve Taner Koçak-Mutlu Öztürk-Cemal Demircioğlu'nun birlikte kaleme aldıklan BÜFK Dans Birimi gösterilerinden elde edilen sonuçlan . ele alan yaaya yer verih'yor. "Müzik" bölümünde, Christopher Ballantine, Kurt Weill, Arthur L. Manchester yazılann çevirileri; A. thsan Antaşır (Kurt Weül Üzerine) ve Necdet Hasgül'ün (Brecht ve Müzik) derleme yazüan; ve N. Hasgül Ue Ali Kerera Sayserin birlikte yazdıklan BÜFK'teki müzik pratiğini tartışan yazı yer ahyor. SİNEMA Altın Koza'da üç özel ödül • AOANA (AA) — Adana'da 17 yıl aradan sonra bu yıl veniden düzenlenecek olan Altın Koza Film Şenliği'nde yer alan üç özel ödülden birinin, Tttrkiye'de ilk konulu uzun metrajh fihni çeken Sedat Simavi adına verilecegi bildirildi. Koza Kültür Sanat ve lurizm Hizmetleri AŞ'nin yöneticisi ve sinema sanatçısı Demir Karahan, şenliğe "Sedat Simavi özel ödühT'nün yanı sıra "Orhan Kemal Senaryo" ve "Ydmaz Güney özel ödülü" adı altında iki ödül daha konduğunu söyledi. "Yıhnaz Güney özel ödülü"nün genç sinemacılan özendirmek amaa ile ilk ya da ikinci filmini çeken yönetmenlere yönelik olduğunu belirten Karahan, "ödül kazanan sanatçılara ayrıca para ödülü verilmesi düşünülüyor" dedi. Sting, yeni albümü 'The Soul Cages'ta daha durulmuş, daha durulanmış Hüzün makamında bir Sting3 yıl, Sting'i müziksel olarak daha bir olgunlaştırmış. Albümde, hayata derin bir kaygıyla bakan bir sanatçının "hüzün makamında" kaleme aldığı besteler sıralanıyor. YAVUZ BAYDAR STOCKHOLM — Orta İngü- tere'nin sanşın işçi sırufı kahra- manı Sting yeni albümünü çıka- rah birkaç hafta oluyor. Üç yıl- hk bir sessizlik dönemini kıran -ve üzerinde hayli çalışıldığı belli olan- böyle bir yapıt hakkında süratli bir yoruma varmak hem güç, hem de rocka ciddiyetle yaklaşan ve aklını kullanmasını bilen Sting gjbi birine karşı hak- sızlık. Paal Simon gibi Bryan Ferry gibi Sting de şu sırra var- mış durumda çunkü: Hızlı tüke- time hizmet etme amaa taşıma- yan ait kültür ürünlerinin birer sanat yapıtına dönüşme gücü çok daha fazla. Yani üretimde sürat felaketle eşanlamlı. Rock tarihinde Jimi Hendris Ezperience ve The Cream'den sonraki üçüncü öncül üçlü pro- totipini kuran The Polke'le rock platformunu 1970'lerin ikinci yansında kasıp kavurduktan sonra dûşüncenin ve angajma- nın agır bastığı bireysel bir mü- zik söylemine yönelen Gordon "Sttag" Samner, artık cUmle âlem tarafından neredeyse ezbe- re büinen bir müzik dilinin "so- ud"un yaratıcısı: Caz armoni- leri ile örtüşen, doğaçlamaya acık, saksofon gibi caza özgü çalgılarla kuşanan, orgda rock temposunu, sakin vuruşlan ya da Üçüncü Dünya'nın ritmleri- ni zemin alan, sözleri iç dünya- yı değil de yaşanmış ya da ya- şanmakta olan dış dünyayı yan- kınlgan, yan-küskün bir nostal- jiyle, keskin bir eleştiriyi içeren sözlerle, kimi zaman tuşlulann AMAZONLARDA KAYAPO YERLİLERİVLE — Sting, yeni albümüne gelinceye kadar son üç ydında Af Örgütü'nün tumesine katüdı, Amazonlar'da Kayapo yerlileriyle birlikte doğal denge- nin bozulmasına savaş açtı. Sting, son yılı da Londra'da Brecht'in "3 Kuruşiuk Operası"nda oyna- yarak ve yeni albumü "The Soul Cages"a söz yazarek geçirdi. düşselliğine büründürülmüş ha- liyle anlatan bir müzik Sting'in- ki. Dünyada, çevrede olup bken- lere konkav pencereler açan... Yeni aJbümü "The Soul Ca- ges"de öncekilere -de- kıyasla daha "darulmuş", daha "duru- lannuş", geçmişin dalgınlığı için- de kendi kendine adeta mınlda- nan bir Sting çıkıyor karşımıza. önceki yapıtlannı belirleyen dı- şa dönük enerjisi şimdi daha bir içine dönmüş gibi: Anılannın, bireysel tarihinin tozlu köşelerini aydınlatmada kullanıyor bu enerjiyle şimdi. Bir öndfeki albümü "... Not- hing Like The Sun", çıkmadan kısa bir süre önce ölen annesi- ne ithaf edilmişti. Bu albümde de annesiyle aynı yıl yitirdiği ba- basının amldığı birkaç satır var. Ebeveynini dar bir zaman dili- mi içinde yitirmek, karanhk bir sürece itmiş sanatçıyı, beste üre- timi güfte dUzleminde uzun bir süre sıfıra inmiş. Buna karşüık 1988 yılı boyunca dünya turne- si, ardından Uluslararası Af ör- gütü turnesi ile adından sık sık söz ettirdi Sting. Aynı yıl Ama- zonlar'daki Kayapo yerlilerinin şefı Raoni'yle tanıştı ve bölge- deki ekolojik dengenin yavaş ya- vaş yıkılmasına karşı güçlü bir muhalefet sergiledi. Son yıh da New York'ta Brecht'in "Üç Ku- ruşiuk Opera'sında oynayarak, Londra'da İbsen'in Bir Halk Düşmanı'nı finanse ederek ve son yapıtı The Soul Cages'e söz yazarak geçirdi. Üç yıl, sanki Sting'i müziksel olarak daha bir olgunlaştırmış gibi. Yaşama derin bir kaygıyla bakan bir sanatçının "hüzün Buduunı"nda kaleme aldığı bes- teler sıralanıyor birbiri ardmdan bu albümde. Proleter kökenin kötümser bir bakışla deşildiği "Island of Souls"un girişindeki sirenler hüznün ilk habercileri... Olgunlaşmamn öteki belirtisi Sting'in dile -edebi bir dil olarak- egemenliğindeki pekiş- me. öykülerini, göznuru dökül- müş bir dille anlatıyor. Sting'i Sting kılan en önemli özellik belki de bu: Sözde ve çal- gı kullammında net telaffuz. Noktalama ve virgüllemeyi ne denli önemsediğini, orta-hızh tempoda kaleme aldığı düşe- dönüşmüş nostalji öyküsü "All This Time"da yakalamak olası. Telaffuz arayışındaki yeni bir aşama, bu albümde akustik gi- tann kullammında görülen ar- tışta da saklı. Aynca yayhlann da katılımıyla epik bir havaya bürünen "Mnd About You", atonal piyano pasajları ile kara renklere de bürünen, değişken "Jeremiah Blues (Part 1)" ve enstrümantal "St. Agnes and The Burning Train", bu değişi- min tipik örnekleri. Buna karşılık, sanatçının caz etkinliklerinden biraz uzaklaştı- ğı da gözJerden kaçmıyor. Ön- ceki iki Sting albümüne damga- sım vuran saksofon sesi — Branford Marsalis cümleleri- al- büm boyunca varla yok arasın- da, var olanlar da ses görüntü- lerine renk katmak için... Reggae çakmağıyla ateşlenen The Polke günlerinden bugüne çok zaman geçti elbette: Sting'- in beste gücü de gitgide balad- lara kayıyor. "The Soul Cages"- in son parçası olan "When The Angda Fall", hiç kuşkusuz, dünya-ötesi zarafeti ve ihtişa- mıyla, Sting külliyatında en üst sıralan hak eden bir balad. "Why Should 1 Cry For You" da öyle. "The Soul Cages" uzun siireli dinlemeyi gerektiren albümler- den. tlk dinleyişlerde, bir önce- ki kadar parlak görünmüyor belki, ama bunun nedeni par- maklıklardan sıynlamayan bir ruhun karanlıklannı buna koşut bir dille anlatmaya çabalama- sında. Bu da uzun vadede Sting'in lehine işhyor. Sürat, dü- rüstlüğün ve kalitenin zehiri. 19yaşındakipiyanist Sayat Zaman bugün CemalReşit Rey'de çalacak Bestecilik,gönlündeyatan aslanKültür Servisi — Sayat Za- man henüz 19 yaşında genç bir piyanist. Ancak bugüne dek gerçekleştirdiği resitallerin sayısı 25'i, koro ve orkestralarla bir- likte çıktığı konserlerin sayısı 100'ü buluyor. Sayat Zaman bugün de Cemal Reşit Rey Kon- ser Salonu'nda izleyici karşısı- na çıkacak. Bu resital saat 16.00'da "Genç Yetenekler Serisi" başhğı altında gerçek- leşiyor. Sayat Zaman resital progra- mının başına Mozart'ı almış. Bestecinin "10 Numaralı Sona- tı"nın ardından Beethoven'in "Appassionata"sını seslendire- cek olan genç piyanist, Chopin'- in vals, mazurka, etüt ve rondo- Ianyla sürdüreceği programını Liszt'in "Mephisto Valsi"yle noktalayacak. Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvan lisans 3 sınıfında Prof. Judith Uluğ'un öğrencisi olan Sayat Zaman, "talebe konserleri"nden hoş- lanmadığını söylüyor. "Konser programlarımı, sınav programı Sayat Zaman bugünkü resitalinde Mozart, Beethoven, Chopin ve Liszt çalacak. Judith Uluğ'un öğrencisi olan genç piyanist "talebe konserlerf'nden hoşlanmıyor. Zaman, bugüne kadar orkestralarla 100'e yakın konsere çıktı. oluşturur gibi Baroktan mo- dernlere, her doncmden birer örnekle doldurmak düşüncesin- de değilim. Parçalann ya belli bir bütünlük taşımasını ya da bir-iki dönemi içermesini tercih ediyorum genellikle" diyor. Sa- yat Zaman'ın bu isteğini rahat- lıkla gerçekleştirebileceği bir avantajı var. Bu avantaj onu, diğer pek çok öğrenci gibi kon- ser verebilecek salon bulamama sıkıntısından da kurtarıyor. Za- man, çok küçük yaşlardan beri Ermeni cernaatinin düzenlediği çeşitli ozel gecelerde, koro kon- serlerinde, kilise korolarında ve küçük orkestra topluluklarında piyanosunun başında. Sayat Zaman piyanonun ba- şına 5 yaşmdayken geçmiş. De- desinin annesi için aldığı 150 yıl- lık bir Fransız piyanosu ilk ens- trümanı olmuş. Şimdi bir Rus piyanosu var. Kuçüklüğünden bu yana en büyük destekçisi ai- lesi. Zaman, konservatuvann piyano bölümünün yanı sıra kompozisyon bölümüne de de- vam ediyor. Bestecilik gönlün- de yatan en büyük aslan. Piya- no çalışarak yorulunca beste yapmaya çalışarak dinleniyor. Biraz sıkıştınnca piyano için iki füg yazmış olduğu ortaya çıkı- yor. Üzerine giderseniz bir trio ve iki piyano ve orkestra için konçerto yazmakla uğraştığını da söylüyor. Ama hemen ardın- dan "Bunu yazmasak olmaz mı? Pek iddialı gibi olacak" di- ye ekleyerek. Klasik müziğin ya- nı sıra iyi bir caz dinleyicisi olan ve cazda da klasik müziği tercih ettiğini söyleyen Sayat Zaman kompozisyonlannda geleneksel Ermeni müziğinin etkisini taşı- dığını, ulusal motiflere dayalı bir yapı geliştirdiğini belirtiyor. "Hacaturyan ve geç romantik- ler bep favorim oldo" diyor. 1987'de Frankfurt'ta duzen- lenen Avrupa Gençler Piyano Yanşması'nda Türkiye'yi tem- sil eden, 1988'de tstanbul'da düzenlenen 8. Ulusal Müzik Ya- nşması'nda piyano dalında mansiyon kazanan Sayat Za- man'ın düşlerini New York Jul- liard Müzik Akademisi süslü- yor. Eğer tıpkı kendisi gibi dün- yadaki pek çok piyanistin düş- lerini süsleyen bu okula girebi- lirse piyanonun yanı sıra kom- pozisyon ve orkestra şefliği bö- lümlerine de devam edecek. Doğruer'e ödül • AN KARA (AA) — Çankaya Belediyesi tarafından düzenlenen 'Kent ve Çocuk' konulu karikatür yarışmasını sanatçı Kadir Doğruer kazandı. Belediye Başkanı Doğan Taşdelen, yaptığı açıklamada, belediye olarak karikatür sanatını ve sanatçısını desteklediklerini belirterek, karikatür yoluyla kentleri yaşanır hale getirmeyi ve estetik bir çeşni kazandırmayı amaçladıklannı belirtti. Kent ve Insan yaşamını konu alan toplam 357 eserin katıldığı yanşmada ikinciliğe Gürbüz Doğan Ekşioğlu, üçüncülüğe de Sami Caner'in çalışmalan değer bulundu. 'Neden Savaş btemiyorum?^ • FRANKFURT (Cumhuriyet) — Körfez savaşı tüm şiddetiyle devam ederken Dreieich Türk toplumu, Hessen eyaletindeki öğrenciler arasında "Neden Savaş tstemiyorum?" konulu Almanca kompozisyon ve resim yarışması düzenledi. Konuya ilişkin bir açıklama yapan yetkililer, her yıl geleneksel olarak düzenlenen kompozisyon ve resim yarışmasının, bu yılki konusunun güncelliği açısından seçildiğini söylediler ve çocuklann iletişim araçları ve hayal dünyaları sayesinde savaşın korkunç sonuçlannı kendi ölçüleri içinde çok iyi tahmin edebildiklerini belirttiler. Yanşmaya Türk öğrenciler de katılabilecek, 'Kolverdi'y e • Kültür Servlsi — Edpa Sanat Galerisi'nde 20 şubatta 'Fikret Kolverdi'ye Saygı' başlıklı bir sergi açılacak. 11 mart tarihine kadar sUrecek sergide Ali Demir, Avni Arbaş, Ayhan Türker, Burhan Uygur, Burhan Yıldırun, Cavit Atmaca, Fahri Sümer, Fikret Kolverdi, Günay Sağun, Gürdal Duyar, Leyla Gamsız, Maria Kıhçhoğlu, Metin GönüL, Muhsin Kut, Salih Acar, Salih Zeki, Selim Tbran, Tarım Canm, Tekin Artemel, Ünsal '-- Toker, Yaşar Yeniceli ve Zeynep Sanoğlu'nun yapıtları yer alacak. Sanat Çevresi dergisi • Kültür Servisi — Sanat Çevresi dergisinin şubat sayısında yine plastik sanatlar dunyasına ilişkin çeşitli haber ve yorurnlar yer alıyor. Ercüment Kalmık, Ahmed Adnan Saygun, Tülay lura Börteçene, Ipek Aksüğür Duben, Salih Acar, Yüksel özen, Birim Bozok, Tûba Inal, Franco Adami, Meriç Hızal, Altan Gürman, Vural Yıldınm, Ord. Prof. Dr. Ekrem Akurgal, Oktay Amlanmert, Bahattin Odabaşı ve Devabil Kara derginin sayfalan arasında yer alan isimlerden bazılan. Depreminizi tanıma ve korunma yolları istanbul sıri ekonomik kaygılarla birincı değil ikinci derece deprem kuşağında gösteriliyor. Prof. Ansal: 7 şiddetinde bir deprem istanbul'da 75 bin cana malolur* Nereden çıktı bu laiklik! Saddam, Amerika'yı köşeye sıkıştırdı Kara savaşı ve Saddam'ın nakavt olması beklenirken Irak'ın ani banş atağı müttefikleri şaşırttı. Bağdat'ın sürpriz önerisinin hemen reddedilmesi Bush'un sadık dostlarının sayısını azaltıyor SELAMUNHELLO• Dışişleri Bakanlığı elçiliklere "hizmete özel" bir yazı gönderdi: "Tûrkiye'yi laik bir ülke olarak tanıtın." • Mesut Yılmaz: "Türkiye demokratik ve laik niteliğini korudukça Ortadoğu'daki gelişmeleri yönlendirebilecektir." • Abdurrahman Dilipak: Törkiye laiklik denen yeni dinin Truva atı.Semra Hanım dişi peygamberidir." • Rifat Diker: "Semra Hanım laik bir göröntii sergileyen aklı başında bir kadındır." • Metin Gürdere: "Başbakan ve Cumhurbaşkanı'nın arası iyice kızışacak.ANAP'ta dengeler değişebilir." ANAP'ta "Kürt isyanı" Özaı'a rağmen Kürtçe tasarısı komısyonlara takılacak. Güneydoğu milletvekillerinin kaygıları... Sinema Günleri Marıa De Medeiros,"Seks var ama yatakta değil." 'Henry ve June" gürültüler koparacak. • Zuhal Olcay çıplak fotoğraflanna neden kızdı? • Türkiyeli Saddam'lardan Saddam beğen • Süryaniler ve "Telkari* • Kevin Costner ın Kurtlar ve Oscar'la dansı • 'Bizimkiler' in Şükrü Beyi. Erdal Özyağcılar HAFTAUK HABER DERGİSİ "Borsada nasıl zengin olduk?..." Son bir ay içinde borsa zengini olan sıradan insanların öyküleri... Borsadaki paralarını nasıl birkaç katına çıkardılar? • Borsada kazanmanın altın anahtarları, kazananların önerileri... Nelere dikkat etmeli, nasıl başlamalı? işin püf noktaları... • Düğiin salonu sahibinden pazarlamacıya, turizmciden küçük esnafa, dünün acemileri bugün büyük paralarla oynuyorlar. • "Son altı ayda paramı altıya katladım. Bu arada asıl işime de devam ediyorum." • "Mersin'den İstanbul'a sırf borsa için geldim. Oyunun kurallarını öğrendim ve hiç pişman olmadım." Bu hisselere dikkat! İMKB ve şirket kulislerinden "haftanın uyarıları" Panorama'da. • Sarkuysan'da büyük sermaye artınmı... Bedelli- bedelsizleri ve temettü oranını merak edenlere... • Adana Çimento 18 Şubat'ta piyasada... Almayı düşünenlere, şirketin 1990 bilanço rakamları... • Unye Çimento, Eczacıbaşı Yatırım, Aselsan, Pınar Süt... Bilançoların dili çok şey anlatıyor. Savunma ihalelerinde yılan hikayesi Savunma sanayii alanındaki 12 ihale yıllardır karar bekliyor. Hükümetin ve başvuran firmaların garip suskunluğu, sürüncemede kalan ihalelerin ilginç öyküsü... 20 milyarlık Kürtçe pazarı Kürtçeye tanınan görece özgürlük, kasetçileri harekete geçirdi. Kürtçe opera, pop, rap kasetleri yakında piyasada. Yeni pazarın hacmi 15-20 milyaNira... Savaş mağdurlarına büyük umut Pamukbank Genel Müdürü Bülent Şenver'in önerisini diğer bankalar da paylaşacak mı?: "Savaştan olumsuz yönde etkilenmiş şirketlerin geri ödemelerini erteleyebiliriz." Savaşın bankacılık sektörüne etkileri, çözüm önerileri...