Katalog

İOŞUBAT 1991 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/11 Arnavuthık'ta çaüşma • Dış Haberler Servisi — Arnavutluk'un Dıraç kentinde, Italya'ya göç etmek isteyen bir grupla polis arasında çıkan çatışmada pek çok kisi yaralandı. AP ajansının haberine göre pasaporta ve özel izin belgesine gerek duyulmaksızın, isteyen herkesin yurtdışına göç edebileceği yolunda bir söylenti çıkmasının üzerine kent limanında yaklaşık 10.000 kişi toplandı. Polisin kalabalığı dagıtmak için havaya ateş açmasıyla başlayan çatışmaların 6 saat sürdüğü ve onlarca kişinin yaralandığı bildiriliyor. Belonogov Ankara'da • ANKARA (AA) — Başbakan Yıldınm Akbulut, Sovyetler Birliği Dışişleri Bakan Yardıracısı AJexander Belonogov'u kabul etti. Akbulut, kabul sırasında yaptığı açıklamada, iki Ulke arasındaki üişkilerin istenilen seviyeye ulaştığını belirtcrek "Dileğimiz iki Olke arasındaki ilişkılerin devam etmesidir. Karşıhklı - olarak bu arzu içinde olduğumuzu görmek memnuniyet vericidir" dedi. Belonogov ise Türkiye'yi, Sovyetler Birliği yönetiminin Türkiye ile Körfez krizi konusunda dolaysız ilişkiye geçmek isteği doğrultusunda ziyaret ettiğini belirterek Körfez krizi konusunda ülkesinin değerlendirmesini sunacağını bildirdi. G.Âfrika'da büyük gözaltı • JOHANNESBURG (AA)— Güney Afrika Cumhuriyeti'nde güvenlik kuvvetleri tarafından önceki gece düzenlenen "suçu önkme operasyonu" çerçevesinde yapılan baskınlar sırasında 11.361 kişinin gözaltına alındığı belirtildi. Operasyon sırasında çıkan çatışmalarda, 2'si ağır olmak üzere 5 polisin yaralandığı kaydedildi. Polis sözcüsü albay Steve van Rooyen, yaklaşık 40.000 güvenlik görevlisinin katüdığı operasyonun ulke çapında düzenlendiğini söyledi. KGB'de yeni atamalar • MOSKOVA (AA)— SSCB'de Gorbaçov öncesi dönemin KGB'sinde örgütün "ideoloji" dairesini yönetmiş olan 66 yaşındaki general Filip Babkov'un emekliye aynldığı ve KGB başkanı birinci yardımcüığına Viktor Grusko'nun atandığı açıklandı. KGB Başkanı Vladimir Kruckov, İzvestia gazetesine yaptığı açıklamada, örgütün karşı istihbarat dairesini sadece bir yıl yönettikten sonra birinci başkan yardımcılığına atanan Gnısko'dan boşalan yere, daha önce KGB'nin Demokratik Almanya sorumlusu Gennady Jitov'un atandığı bildirildi. Bulgarîstan'da Türkiye endişesi • ATtNA (AA)— Bulgaristan Devlet Başkan Yardımcısı Atanas Semerciev, ülkesinin, Türkiye'nin Körfez savaşı yüzünden bölgedeki askeri öneminin artmasmdan endise duyduğunu söyledi. Selanik'te düzenlenen bir tanm fuannın açılış törenine katılan Semerciev, düzenlediği basın toplantısında, Bulgaristan'ın endiselerinin, Trakya'da büyük Türk askeri gücü bulunması yüzünden daha da arttığıru savundu. Semerciev, Bulgaristan'ın bu endişelerini Türkiye'ye ilettiğini de söyledi. YugoslavyaYla birlik sorunu • BELGRAD (AA)— Yugoslav liderler arasındaki, ulke bütünlüğünü tehdit eden krizin sona erdirilmesi amacıyla yapılması planlanan görüşmeler başansızlıkla sonuçlandı. Yugoslavya Federal Devlet BaşkanlığYndan yapılan açıklamaya göre Başbakan Ante Markoviç ve diğer altı cumhuriyetin liderinin yapması gereken toplantıya Hırvatistan temsilcilerinin katılmaması nedeniyle, görüşülmesi gereken en önemli konu olan Yugoslavya'nın bütunlüğünün korunması konusuna değinilemedi. ABD, savaşsonrasında Irak'ın yeniden inşasında Tûrkiye'nin önemlîrol almasını istiyor Irak'ı ABD yıkacak,Türkiye kuracak EkonoHİk rol Irak'ın savaştan sonra yeniden inşasında Arap ülkelerinde deneyim kazanmış Türk müteahhitlik şirketlerinin devreye sokulmasıöngörülüyor UFUK GÜLDEMÎR WASHINGTON — ABD, Irak'ın savaş sonrasında siyasi ve ekonomik açıdan yeni- den insası için müttefıklerin 2. Dünya Sava- şı sonunda Almanya ve Japonya'da uygula- dığına benzer bir plan öngörüyor. Bu plan- da Türkiye için önemli bazı roller düşünü- lüyor. VVashmgton'un beklentisi, ülkesini son on yılda bir savaştan diğerine sürUklemiş Irak lideri Saddam Hüseyin'in, eğer Amerikan saldınsı sonucunda ölmese bile, savaştan sonra iktidarını fazla koruyamayacağı yö- nünde. Bu konuda ABD'nin özlediği bir se- naryo, Saddam'ın, Irak'ı felakete götürdü- ğünden kaygılanan "makul çevrelerin" bir darbeyle iktidara el koyması. ABD Dışişleri Bakanı James Baker'ın iki gun önce Sena- to'da yaptığı konuşmada, Irak'ın "tombala"ya dönüşmesinin istenmediğini söylemesinin, Bağdat'taki "makul çevretere" dönük bir mesaj olduğu ifade edüiyor. ABD, Irak'ın savaştan bir iktidar boşlu- ğu ile çıkmasının yeni istikrarsızlıklar davet edeceğinden kaygılı. Bunu önlemek için de kendisini, Irak'ın siyasi ve ekonomik olarak yeniden yapılanmasına yardımcı olmak zo- runda hissediyor. Bu süreçte de Türkiye açı- sından üç unsurun ön plana çıkacağı anlaşı- lıyor: 1) Siyasi rol: ABD, "dışa dönük ekono- misi, parlamenter rejimi, laik anlayısı" ile Türkiye'nin, Irak'a uygun bir model olabi- leceğini düşünüyor;. Ancak ABD'nin böyle bir şey düşünüyor olması, bu modelin Irak'ta hemen kurulabileceği anlamına gelmiyor. Çünkü Türkiye'nin bugunkii noktaya gelme- sinin en az 150 yıllık bir arayış sonucunda gerçekleştiği kabul edüiyor. Dolayısıyla da Ankara'nın, bu deneyimi ile Irak'a ışık tu- tacağı umuluyor. ABD'nin, bu kapsamda "Ankara" deyince, aklına Cumhurbaşkanı Targut Özal'ın geldiğinin de not edilmesi ge- rekiyor. 2) Ekonomik rol: ABD nasıl krizden za- rar gören ülkeler için yaıdım kampanyası aç- tıysa, savaştan sonra da Irak'ın yeniden in- sası için bu tür bir kampanyaya öncülük et- mesi bekleniyor. Bunagöre, Irak'ın kalkın- masının mali desteğinin, başta Suudi Arabis- tan olmak üzere Körfez ülkelerinden sağlan- ması, yeniden inşasında ise Arap yanmarîa- sında deneyim kazanmış Türk müteahhitlik şirketlerinin devreye sokulması düşünülüyor. Bir Dışişleri yetkilisi, "Bu, ideal bir büeşim vc biz bunu teşvik edecegiz" diyor. 3) Su konusu: ABD Dışişleri Bakanı Ja- mes Baker, perşembe günü Senato Dışilişki- ler Komitesi'nde yaptığı konuşmada, savaş- tan sonra bölgedeki ekonomik çabalar için- de "su konusunun" özel bir yeri olacagıru söyledi. Ancak tüm bu iyimser projeler, büyük öl- çüde Türkiye'nin Körfez savaşından nasıl çı- kacağı ile bağlantılı. Türkiye, NATO Çevik Kuvveti'ni davet ederek Körfez ittifakına çok büyuk bir katkı yaptı. Ortadoğu'dan uzak kalmak isteyen Avrupa'yı krizin içine çekti. Ardından BM kararlan kapsamında Ameri- kan üslerini kullandırmaya başladı. Eğer bu HHN tıllıı,. LtTVANYA noktada kalırsa hem Baü dünyası hem de Or- tadoğu'da durumunu koruması mümkun. Ancak bunun ötesine geçerse, yukanda sı- ralanan kazançlar risk aJtına girebilir. Üste- lik bunun ötesine geçilmesini şimdilik ABD dahi istemiyor. Bir Dışişleri yetkilisi, "Eğer durum çok kötüleşirse, bdki Amerikan as- kerine mahsns olmak üzere karada bazı ko- laytıklar istenebilir. Ama bn, sizin de ifin içinde olmanızı gerektinnez" diyor. Çanka- ya'nın bir kaç ay önce Ankara'da Dışişleri BakanlığYndan Kerkük ve Musul dosyasını istettiği dikkatlerinden kaçmamış, ancak bu- nu, Türkiye'nin kötü bir niyeti olduğu şek- linde algılamıyorlar. "Dosya incelemekten bir zarar gelmcz" diyorlar. "Türk Dışişleri Bakanlıgı'nın bogüne kadar Kerkük ve Mu- sul konusunda yaptığı ayıklamalan Tör- Idye'nin resmi tutumu olarak anbyonz" diye konuşuyorlar. , Bağmısızlığa ı lıalktan WetBaltık cumhuriyetinde, ŞSCB Başkanı Mihail Gorbaçov'un 'yasadışı' ilan etmesine karşın dün bağımsızhk için hakoylaması yapıldı. tlk sonuçlara göre Litvanyalıların yüzde 80'inden fazlası bağımsızbğa 'evet' dedi. AMMAN'DA SADDAM YANLISIGÖSTERİ — Ürdün ün başkenti Amman'da Saddam Hüseyin yanüsı gösteriler süriiyor.Önceki gün cuma namazuıdan son ra toplanan binlerce kişi, Irak liderini destekJeme gösterisi yaptı. (Fotograf: Reuter) Dış Haberler Servisi — Sov- yetler Birliği'nin Baltık cumhu- riyetlerinden Litvanya'da, SSCB Başkanı Mihail S. Gorbaçov'un 'yasadışı' ilan ettiği referandum için sandık başına giden halk, "bağımsızhk' dedi. îktidardaki bağımsızlık yanhsı Sajudis hare- keti kaynaklaruun verdiği bügi- ye göre seçmenlerin yaklaşık yüzde 80-95'i, oylannı Sovyetler Birliği'nden ayrüarak bağımsız bir devlet olma yönünde kullan- dı. Litvanya Devlet Başkanı Vi- tantas Landsbergis, oyların yak- laşık olarak yansı sayıldıktan sonra televizyonda yaptığı ko- nuşmada Litvanya halkını kut- ladi. "Bugıin Litvanva'nın ba- ğımsızlıgı yolunda önemli bir adım attık" diyen Landsbergis, "Litvanya'da halkın ezıci bir ço- gunlugu, artık hiçbir şeyden korkmadıfımızı vc bafımsızhgı- mıo istedigimizi diuryaya bir kez daha gösterdi" şeklinde konuş- tu. AP'nin haberine göre, Litvan- ya'da sandıklar TSİ 07.00'de açıldı. 2 milyon 700 bin kayıtlı seçmenin bulunduğu Litvanya- da, halk 2158 sandıkta oy kul- landı. Ajanslar, Sovyet askerle- rinin "tahrik edici baskısı"na karşın, oy verme işleminin pü- T.C. BAŞBAKANLIK KAMU ORTAKLIĞIIDARESİ BAŞKANLIĞI'NDAN DUYURU T.C Başbakanlık Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı (KOİ), özelleştirme kapsamında bulunan TÜRKKABLO ANONİM ORTAKLIĞInda sahip olduğu % 38 oranındaki hisselerinin tamamını veya bir kısmını satışa sunmaktadır. 1. TÜRKKABLO ANONİM ORTAKLIĞI ile ilgili danışmanlık hizmetleri, Koç-Amerikan Bank A.Ş. tarafından yürütüimekte olup, TÜRKKABLO ANONİM ORTAKLIĞI hakkında hazırlanan bilgi dokümanı danışman banka veya KOİ'den temin edilebilir. 2. TÜRKKABLO ANONİM ORTAKLIĞIndaki KOI hisselerinin satışi; teklif almak ve görüşmeler yapmak suretiyle, pazarhk usulü ile gerçekleştirilecektir. 3 İsteklilerin 1.000.000.000 (birmilyar) TL tutannda, en az altı ay süreli kayıtsız şartsız, gayrikabili rücu geçici banka teminat mektubu veya geçerli teminat akçesini KOİ veznesine yatırarak alınacak makbuz ile birlikte, tekliflerini en geç 29 Mart 1991 Cûma günü saat 18:00'e kadar KOİ'ye teslim etmeleri gerekmektedir. 4 Yapılacak teklifte. talep edilen hisse oranı ile bu oran için öngörülen fiyat belirtilecektir. 5 Teklifler. üzerinde TÜRKKABLO A.O. için tekliftir — GİZLİ" ibaresi yazılı kapalı bir zarf içinde verilecektir. 6. Teklifleri KOİ tarafından uygun görıilen istekliler ile yapılacak satış görüşmeleri sonrasında tercih edilecek istekliden, mutabık kalınan fiyatın % 6'sı oranmda kesin banka teminat mektubu veya geçerli teminat akçesi ile birlikte fiyat ve satış şartlarını ihtiva eden yazılı bir niyet mektubu talep edilecektir Niyet mektubu verilmemesi veya niyet mektubunun verilip, KOİ tarafından belirlenecek bir süre içinde sözleşmenin imzalanmaması ve / veya kesin teminatın verilmemesi durumunda. geçici teminat irat kaydedilecektir. 7. T C Başbakanlık Kamu Ortaklığı İdaresi. 2886 sayılı Devlet Ihale Kanunu hükümlerine tabi olmayıp, satışi yapıp yapmamakta, gerektiğinde teklif \erme süresini uzatmakta veya dilediği oranda satmakta serbesttir. T.C. BAŞBAKANLIK KAMU ORTAKLIĞI İDARESİ BAŞKANLIĞI Ataturk Bulvarı, No: 163, Bakanlıklar 06680 ANKARA Tel.: (4) 125 21 70, Teleks: 47010; Faks: (4) 125 26 11 KOÇ-AMERİKAN BANK A.Ş. "Yatırım Bankacıhğı Bölümü" Barbaros Buharı, Morbasan Sokak, C Blok, Beşiktaş-İSTANBLL Tel (1) 1'4 " •"* - H2 58 11. Teleks: 39069; Faks: (1) 167 29 8^ Soru önergesi Irak'a su kısıntısı Meclîs'te ŞANLIURFA/ANKARA (Cnmhuriyet) — Türkiye'nin 1 şubat tarihinden itibaren Irak'a kısıtlı su verdiğinin ortaya çık- ması üzerine Devlet Su işleri (DSÎ) 16. Bölge Müdürü Erdo- gan Basmacı hakkında idari so- ruşturma başlatıldığı öğrenildi. SHP lçel Milletvekili tstemihan Talay da Dışişleri Bakanı Ah- met Kurtcebe Alptemoçin'e, Irak'a verilen su miktarımn kı- sıtlanması karannın özal tara- fından alınıp alınmadığını sordu. Şanlıurfa'dan Mehmet Fa- raç'ın haberine göre Erdoğan Basmacı'nın "Sn kısıtlaması nluslararası politik bir mesele- dir" biçimindeki sözlerinin so- ruşturmaya yol açtığı kaydedil- di. DSl 16. Bölge Müdürlüğü'n- den bir uzman yetkili, Dışişleri Bakanlığı Sözcusü Mnrat Sun- gar'ın, "Ataturk Barajı'nda ya- tak tanzimi nedeniyle kısıtlama 5-6 gün kısmen yapdmış, bila- hare bırakılan bu miktan nor- mal seviyeye çıknuşür" biçimin- deki açıklamasının gerçekleri yansıtmadığım söyledi. SHP İçel Milletvekili tstemi- han Talay, Dışişleri Bakam'mn yanıtlaması istemiyle haarlaya- rak SHP Grup BaşkanvekilHği'- ne ilettiği soru önergesinde şu sorulara yer verdi: — Türkiye'nin Fırat Nehri'- nden Suriye ve Irak'a bıraktığı su miktarımn saniyede 500 met- reküpten 300 metreküpe düşü- rüldüğü doğnı mu? — Bu kararın Dışişleri Ba- kanlığı'nın bilgisi dışında Sayın özal tarafından alındığı ve Irak'a yönelik olarak uygulanan bir su ambargosu niteliği taşıdı- ğı hususları gerçek midir? — Su gibi yaşamsal konula- rın şu ya da bu şekilde savaş aracı gibi kullanılmasının ülke- mize yönelik çok olumsuz de- ğerlendirmeleri gündeme getire- ceği hususu dikkate alınmış mıdır? — Bakanhğınız Suriye'yi de rahatsız edebilecek ve tüm Arap aleminde hâlâ unutulamayan Kerbela olayına benzetilebilecek böyle bir uygulamanın acilen durduruhnasını düşünmekte mi- dir? rüzsüz bir bicünde sürdürüldü- ğünü bildirdiler. Gorbaçov'un, dün yapılan halkoylamasım yasadışı ilan et- mesinden sonra, Litvanya'da Sovyet askerleri ile KGB'nin his- sedilir bir baskı uyguladıklan belirtiliyor. Halkoylaması önce- sinde Sovyet helikopterlerinden, Litvanyalıları halkoylamasına katümamaya çağıran bildiriler atıunış ve önceki akşam Vilni- us'ta bu bildiriler Sovyet asker- lerince zorla dağıtılmak is- tenmişti. Litvanya parlamento sözcüsü Andrus Azubaüs, önceki akşam 50 Litvanyalı gencin bir Sovyet askeri yetkilinin evine saldırdık- lannı ve evden ateş açıldığmı bil- dirdi. Sözcü, bir kişinin yaralan- dığım söylediği saldın hakkında ayrıntüı bilgi vermedi. Litvanya Parlamentosu'nun resmen halkoylaması değil, "bir kamnoyu yoklaması" şeklinde nitelediği dünkü oylamaya, çok yüksek bir katüımın olduğu bil- dirildi. Cumhuriyetteki secmenlere, "Litvanya'nın bağımsız ve de- mokratik bir cumburiyet olma- smı istiyor musanuz" sorusunun yöneltildiği halkoylamasında oy verme işlemi TSİ 20.00"de ta- mamlandı. STRATEJİSTLER NEDtYOR? E. (fVashington Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi Başkan Yardımcısı) Irak'ın Cumhuriyet Muhafızlan'na yönelik hava saldırılanmn ne derecede etkin olduğu tartışması, kara saldırısmın zamanlaması ve bicimi sorununun çok daha derinine iniyor. Bu tartışma, yüksek teknoloji ürünü silahlan sayesinde ABD birliklerinin savaşta az kayıp vereceği yolunda Amerikan halkına verilen sözleri de kapsıyor. Savaşta ABD'nin kayıplannın fazla olması Amerikalıların savaşma iradesini kısmaz, ama bundan sonra tekrar yeni bir savaşa girişme söz konusu olduğunda, toplumda büyük bir hevessizlik yaratabilir. (Londra Stratejik Araştırmalar Ensütüsü Müdürû) Yakın gelecekte geniş çaplı bir saldınya girişmenin, askeri açıdan çok zorunlu nedenleri ohnayabUir. Hava saldırılannı sürdürerek Irak birliklerinin direncini kırmanm daha mantıkh bir yol olduğu savunulabüir. Ancak siyasal durum, kara savaşının olabildiğince erken gerçekleştirilmesini zorunlu kıüyor. Geçen her gün, Ürdün, Suriye, Pakistan ve Magrip ülkelerindeki Batı karşıu havayı güçlendiriyor. Bu durumda, zaman geçirmektense cabucak sonuca ulaşmak gerekiyor. Ze'evSddff (Tel Aviv'de yayımlanan Ha'aretz gazetesinin askeri yorumcusu) Saddam Hüseyin'i destekleyen Sudan, Yemen ve Moritanya gibi ülkelerin arasında en etkin olanı Ürdün. Ürdün, radar istasyonlanndan, Irak ordusuna sürekli olarak bilgi akışı sağlıyor. Kral Hüseyin'in, Irak yanlısı ülkeler arasında üstlendiği 'sözcülük' misyonu ona bir yandan iyi bir konum . kazandırırken diğer yandan radikal tslamcılar tarafından yönlendirilen kamuoyunun tutsağı haline getiriyor. Ne olursa olsun, Israil dahil ounak üzere tüm komşulan, Ürdün'de yönetimin istikranru yitinnesini istemez, çünkü Kral Hüseyin'in alternatiflerinin iktidara gelmesi çok daha kötü olabiür. (Kuveyt'te yayımlanan El Kabus gazetesinin politik yorumcusu) Saddam Hüseyin, savaşı yitirdiğini fark etse bile bunu açıkça kabullenmeye ve daha fazla kayıp vermeden Kuveyt'ten çekilmeye yanaşmayacaktır. Saddam bunun yerine, Bağdat'ı bombalayan müttefiklerden kara savaşı sırasında intikam ahnayı planlamaktadır. Müttefık ülkeleriyle bütün diplomatik ilişkilerini koparan Saddam, diğer Arap ve Müslüman ülkelerin de kendisini izleyerek Batı için uzun süreli politik somnlar yaratmayı umuyor. Kayıplar Irak Muttefıkler Irak'a |*rt: Ûlü (asker) Kayıp (asker) 0lü (sivil) Yaralı (sivil) Oûşen, tahrip olan uçak ve helikopter sayısı (roketter de içinde) MMteflktore yifK Ûlü (asker) Esir ya da kayıp Dûşen, tahrip olan uçak ve helikopter sayısı Batınlan ya da tahrip edilen gemi sayısı 90 Veri yok 467 400 Veri yok 79 944 133 68 53 Veri yok Veri yok Veri yok 361 39 57 32 0