Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 6ARALIK 1991 DÖV1Z KURLARI Dovem Cnsı 1 ABDDotan 1 AknanMarta 1 Avustrarya Dolan 1 Avusturya S l m 1 Dolçto Frangı 1 Dammarla Kronu 1 FinMarkkası 1 Frmsa Frangj 1 Hofanh Ftorini ı bpanya rezeta! 1 bveç Kronu 1 İsvıçre Frangı 100 MJyaı Lıret IJoponYon IKaadoDobn INorvtç Kronu ISOMln sı 1 S AnUstn Myalı 0ÖVI2 Alıs 504190 3162 05 3942 76 448 97 153 46 812.55 1165 75 925 21 2806 97 (941 862.57 3567 72 418 29 3912 4442 59 802 34 9019 95 1344 76 Dövu Sats 5052 00 3168 39 3950 66 449 87 153 77 81418 1168 09 927 06 2812 60 49.51 864.30 3574.87 41913 39.20 445149 803 95 9038 03 1347 45 Efektıf AJış 5036 86 3158 89 3883 62 448 52 15192 804 42 1154 09 924 28 2804.16 48.42 853 94 356415 41411 38.53 •375 95 794 32 9010 93 1324 59 Etektıf Satış 5067 16 3177 90 3962 51 45122 154 23 816 62 117159 929 84 282104 49 66 866 89 358559 420.39 39.32 4464 84 806 36 906514 135149 6 ARALIK ÇUHUKUII 1991 i 15945 «man Mario İ 1 2787 Avust Dotan »112299 Avus S*m $ 32 8549 Bd J 6 2O6ODan Frangı Kronu $ 4 3250 Fın Marktası S5 4494Fran »17962HOİ S102 04!sp Frangı Ftonnı Pczetası S 5 8451 Isveç Kronu $ 1 4131 isv $ 1205 35 Ital Frangı LlTBİ! $ 128 88 Japod Yem $ 1 1349 Kanada- Dol $ 6 2839 Norveç Kr E 1 7890 A8O Dolan $ 3 7493 Suudi Rryalı SERBEST PİYASADA DÜN DÖVİZ-ALTIN ABODotan AlmanMartı İsvıçre Frangı Hollanda Honnı ingüz Stertmı Fransız Frangı 100 I üret BORSA fapooıoo o^ra oı ««rtkhoıtttoM U n l > (A) AdaraÇjm (C) Atot T4ks0(6Ü) AkDa* Jk^lHBkı Atea AndMıCım A * * Aatan AsötıÇJm Ayy ar»Tûtuı İMJ PMMi Brfea Ç M J O M ÇkMM Cesaıe Mnyunus ( M l OtaM Çmsa ç B*tt* OMriNMh Dtnot Cam Dtnmod DmHcMng a?"DmObct f flffj» Ythran Frfyıhfy Iktç Ege ftnoMt fpjg EaotMri EgeGubre _ ^ IHft 8|Mtt^Q Ercıyas BıracKık Ertğh D Ç Este* F«n$ AJummyun Rnonsbank Gtnbtş Good-Ysv fiûbn Fsb GArayBkıc* HtkBS M O I F Kntna intnm I.MOtOf nstDfl bn*DÇ bocm Ktrtonsvı 1 » KtMKkMoMp tapczEtaktrft KncHgtttg KotYıtnm Kanya Çiiıento Konfca Myn> _ OOMMJ T t n ı MmtnÇmeno Mmt Mjnlul OL İ M l n l P H Ifcteş Mıgras IÖSJS IHDm NrtHoMng OK tataM >ff^ ÇtaMt) OI«ıT«teS Gtouksa OJkHM h n a fOtl HOPnOO» Pettm ProrSM Pnv Entegn El PnvSu PnvUn nh—jı rifliş •tahsk SıMı f tfaoMı S M * M ltaMb*i Stvtaıysan Stol (BÛ) Sttsa SfemEttmn SanElektror* TafliSgorl» T-O^nk TlKQ Ttzsan Mraao. TksBır*(A) IîlfCWSm) TİnKulaı TKB ToösTirtOto TofnkKigıl 1An TS.K.B <8Ü) TD DMm TonaTMol* Ttprjj THV V|A SHiMk Vrtrf Y A K Ort «HW V*IF Kn.(BU) v » YapKn* Yonsj Alış 5085 3185 3575 2815 9070 925 420 SarjŞ 5100 3200 3590 2830 9130 935 425 S Arabıstan Rryalı Avusturya Şılmı Cumhuriyet Reşat 24 ayar 22ayar 900 aya kûiçe bıleak gümuş şten Hacml: 303.352.321.380 lytaoo MHrtan: 41.890.348.6 MoOor Tiotft Öımkı s<- ans TAHVİL Mk S S 11 5 S MK S aK7S96 tmcg I K l nrtthBtapnttm kapan 590000 92000 17190 22S0 4250 4000 11000 11000 1400 17750 3700 9000 18750 21M 2250 4000 2900 1000 7500 2000 7 1 » 5800 2400 1000 1650 5800 875 10500 6100 27000 1B00 85000 13M 7X 1*M 5500 23000 5900 3000 3700 4200 1700 7300 4000 900 34000 1650 1700 29000 3000 800 12750 3000 «a3000 5560 17750 31000 51000 4900 2290 1750 0000 3600 129 19000 3400 2O00 4850 2100 67S 127» 450 900 1200 3200 80000 1300 1200 14790 TTS M90 925 1000 900 1200 2600 8700 1300 MM M00 MM 12750 2750 2450 6800 E700 3900 1650 3000 10000 2300 22M 11000 210000 375 850 1950 1350 1450 7400 7500 2050 19750 2950 1600 10000 6900 9000 550 37X 0000 3950 1190 1550 2*00 2300 2100 2300 1300 Motlk 4260 33 : 432785 Bugunfcu en du^ult 570000 91000 17290 2000 4000 40M 10250 11001 1400 17250 3700 18000 MM 2250 47M 2900 92M 20M 7000 5600 2S00 900 5700 775 10OOO 25500 18250 81000 1190 650 14S0 5SM 21500 5500 3000 3700 4000 1600 6800 40M 900 33000 1600 1650 26500 3000 725 12750 2850 Btıgunku »ı »ute» 610000 97000 M0M 2200 4300 4090 11000 117S» 1450 18500 4000 19000 2M0 2250 91M 3200 SHO MM 7300 6000 2M0 1000 6300 875 11000 27500 19000 84000 1900 725 1SM 5M0 23000 6000 3000 3700 4200 1800 7300 41M 950 35500 1650 1750 28500 3000 800 13250 3100 43S0İ 4090 30001 305ü 5400 17000 29500 50000 4600 23M 1700 oooo CM 18600 3400 1001 4800 21M 6J5 12000 425 850 1150 JSS» 77000 1100 1100 14900 MO 4M0 850 »50 825 1100 8TX 1300 1150 10M 17M 12250 2650 2300 72» 6500 3750 1550 3000 9700 . 23M 10000 350 800 1900 1300 1300 7200 18S0 19500 2750 1500 10000 8300 525 3600 E3M 3750 12M 1550 2090 2300 2O00 2150 1200 5600 18250 31500 52000 4900 24*0 1800 t i M 079 19750 3550 21M 5200 22M 725 13250 475 900 1300 JSSt 77000 11X 12O0 10008 «7S 4350 950 975 900 1100 8100 1300 19M 1090 1000 13250 2900 2450 7200 6800 3900 1650 3000 10000 29M 11500 375 875 2050 1300 1400 7700 2000 20000 2950 1650 10500 9800 575 3600 S3M 4000 12M 1600 21M 2300 2250 2300 1300 Men rtoeml (Biı TL): StöevK saysı: 13 h m 63ü 1100 711» BJ4) >M*aM m Eı JOM »«1 7*1-00 73050 00.240 97000 Bufluntaı kaoanış 570000 91000 1MM 2000 4250 47M 1025C 115M 1400 17500 3700 18000 22M 2250 40M 2900 92M 20M 7000 5700 29M 950 5700 775 10250 25500 18250 82000 1900 650 15M 9CM 21500 5500 3000 3700 4000 1700 6800 41M 900 33500 1600 1650 28500 3000 750 12750 2950 40M 3000 4BSA 5400 17250 30000 50000 4700 24M 1750 010» OM 18500 3400 21M 4800 22M 650 12000 450 900 1200 39M 77000 11X 1150 100M 050 43M 875 975 900 1100 8100 1300 19M 10M 1M0 12500 2750 2450 7200 6700 3750 1650 3000 9800 2490 10000 350 300 1950 1300 1350 7200 2000 19750 2800 1500 10250 8400 525 3600 0M0 3750 1200 1550 21M 2300 2000 2150 1300 OM 3254.6C 3315.52 Işlem mhon 56350 103535 S40M 146559 95600 1(4409 4272 97V7M 10000 1051145 314700 163 96650 MMTOS 2000 14H703 21600 MS7 7M029 69500 2248260 OM 62230 1411070 55547 73187 362450 1193370 14102 1040M 6S400 29M 30140 5450 3802520 500 2500 73300 22600 29425 J1S5 135318 31450 121406 31000 57100 1000 226050 112902 148500 00075 32780 30100 453402 374900 49500 220450 090207 439100 229M 2HM 806400 105080 49300 169800 200070 999150 253901 322227 16100 127000 1OM 650 7500 89100 075740 114700 779001 775500 9100 72500 1500 1202500 16*0 2M32C 145M 14442M 705800 15600 7100 1500 14800 10600 44200 1500 61612 204H57 89600 82 1591920 197360 266520 1000 7000 52050 145125 40050 235800 129000 153616 2449150 177125 500 180335 11144» 3900 000074 12356 449950 97360] 78975 S4.S50.6S8 MO 0 * Mll 7 7107 oı m560 «kefgrtn YKTIRttH FOMLARI k| tttraıv3 u ^imı4 •AvHM-1 İnMtRr-2 MXİIIh5 İ K t ^ VM.3 ikfstf W3 OfeHttM 6anl tMnnvi tevi ttnrf2 Gnni tthm>3 GRnN Vttw4 Sarrt-ıtom-5 Estankforl EstwkF«2 ESM*FOI3 VKBttMnF YKBSMBrF •HBHesf YKBKmıF YKBLMF YIBKnaF YffiuhcF YfflAttlF \MofFm-1 Waf Rm-3 Mi 100391 54519 26.255 22JB2 «soo ».726 62*48 32X9 29569 H3i6 S47D7 K929 25.2M 25462 «929 nm303*7 14146 12İ86 10827 7U25 26,725 18.472 G&30S S5.4J5 H223 54118 48448 51492 HJ86 11091 «730 55614 «0668 25JS1 17410 100533 014 54769 035 26.289 • 013 22051 013 14931 016 MJ21 013 52501 001 32.392 a n 2JB03 011 11206 -057 54796 014 51003 014 2İ239 a u 2S«96 014 19631 150 7S395 013 30388 014 19.169 012 12703 013 10840 012 79J36 014 26.757 012 0.499 014 68354 007 55563 CM 88410 067 54196 dW 4516 014 53JG0 013 22327 a n »120 0 « «6J4 457 55O6 013 140636 012 2S» 014 17440 a23 •I * İBJ 77» «223 S3K 823 7441 VakıtOO™ VUtrl ftr{ AJış 1340 450 396.000 415.000 60.000 53 850 715 Satış l 5ARAUK 1360 • 455 102 000 130 000 60 200 59 000 742 1991 4848 87 4920 38 En çok sto yjpttnfiy 600000 95000 17SM 2200 4200 47M rooo 112M 1450 17500 3650 18000 22M 2250 4N0 2950 94M 2M0 71M 5800 2M0 1000 5800 850 10500 26500 18500 «000 14M 675 15» SON 22000 5700 3000 3700 4000 1700 7O0O «MO 925 34000 1650 1700 27000 3000 750 13000 2950 4900 3000 5400 17500 30000 51000 4700 24M 1750 MM 079 18750 3550 21M 4900 2290 675 12500 450 875 1250 HSO 77000 1100 1200 100M «25 4150 675 975 875 1100 8400 1300 15M 10M 1OM 12750 2800 2450 7200 6800 3900 1600 3000 9700 24M 1O0O0 350 825 2000 1300 1400 7400 1950 20000 2800 1550 10250 8400 525 3600 03M 3800 12M 155C 21M 230C 2100 2250 1250 S AMUK M i »•r 159 879 71» SJ6 5354 S OsMAMMFon ÜBtantPerte TölûıFon-1 TüûıFoı- MfeuFon- MfeuFm- 2 Rnvs Fon-2 Finans Fan-3 RnnsFoM ffunsfon-5 ZIUIFOP- Znal Fo(v ZralBasakFon ZnHFnM HaftFon-1 HA Fo(v2 PmA Ftyi PamukHESe - Eırttt Rm- uııuı Fon-2 Impofaıl lııifioı Fon 2 TMatFon SûmtrFoi OePEfoo EgeFon KjfcnmaFOT ûnşFbn Ort* fon TİMMtfaı NelFm . EH Fon 15000.101 1000.ni ?1.5BflW "«OT &M0.OT AgırlkJı ortfiy 591237 93948 17907 2161 4214 4720 10718 11400 1425 17664 3826 18285 22M 2250 4M7 2973 9177 »11 7138 5818 I5M 976 5939 1TH 829 10470 26506 18505 82200 11M 674 14M 99M 22150 5696 3000 3700 4042 1676 6978 4040 921 34131 1626 1679 27096 3000 754 12955 2949 4483 3007 *H12 5452 17473 30348 50728 4765 O04 1751 OOM 014 1B954 3478 2093 4944 2220 669 12485 «2 874 1232 39M 77000 1100 1151 1S7S2 813 4350 891 973 870 1100 9485 1300 19M 1022 1111 12695 2807 2375 7200 6675 3835 1588 3000 9758 2445 10143 357 832 1978 1300 1364 7328 1921 19787 2B36 1585 10338 8781 540 3600 03M 3856 1200 1564 2113 2300 2051 2241 1248 1991 t*nj S7621S 701000 I5J777B 1050056 27 09700 ARALIK 1991 Mi hotı 22S0 22.455 16591 «609 48.165 4İ229 58245 51347 •9484 19508 55.7B 55.784 15557 15579 202JIS 20250 21960 21981 30715 30762 25.012 26JS0 »B61 19A47 17220 17241 29359 ! M H 2130ı 21316 22930 21BV 21160 21190 29349 21360 22.236 22.244 30746 30723 20533 20493 25538 25575 200*7 2O072 23.467 23500 16J07 16224 2Ü30B 20335 21âB6 22 OX 24 265 24X1 19.430 S463 2 0 » 20425 19£47 »671 20562 20586 17Ü16 17JJ47 «156 16J69 17042 17X66 «633 16659 060 011 013 015 Û12 aw014 021 009 015 015 ısst 012 •ÛÛ3 017 OM 014 004 004 •00? 419 014 012 014 010 00 015 015 012 013 012 112 a»OOB 014 013 Faîzde îndirim dönemiHazine faizlerinin düşürülmesinin ardından 9 banka, mevduat faizlerini düşürdü. Dün Dışbank, TEB ve Türkbank'ın gerçekleştirdiği faiz indirimini, diğer bankaların izleyip izlemeyeceği merakla bekleniyor. Repo faizleri de Devlet Tahvili ve Hazine Bonosu faizlerindeki düşüşün ardından yaklaşık 10 puan geriledi. Ekonomi Servisi — Enflas- yon düşmeden faizler düşüyor. Devlet iç borçlanma faizlerinde- ki dûşmeyi izleyen bankalar, Ekonomiden Sonımlu Devlet Bakanı Tansu Çiller'in "faizler düşecek" söziınü doğrularcası- na ve hükümete yardımcı olur- casına faizleri indiriyorlar. Dün üç banka daha faiz indirdi. Böy- lece son bir hafta içinde faiz in- diren banka sayısı 9'u buldu. Yeni hukümetle birlikte ka- muoyunda yaraıılan "faizlerde dflşüş beklentisi" gerçekleşiyor. Geçen hafta çarşamba günü Hazine ihalesi faizinin 3 puan inmesinin ardından Denizcilik Bankası, Siimerbank ve Finans- buık "küçük oranlarda" indiri- me gitmişlerdi. Bu hafta başın- da Garanti Bankası, Etibank ve Tarisbank da faizlerini duşürdu- ler. Onceki günkü Hazine iha- lesinde ise faiz oranlan 5 puan daha indi. Dün faiz indinmine giden banka kervanına Dışbank, TEB ve Tttrkbank da katıldı. Dışbank üç ayhk faizini 70'ten 68'e, altı ayhk faizini yuzde 72'den 69*a, bir yıl vadeli faizi- ni de yüzde 73'den 71'e indirdi. TEB mevduat faizini bir ay va- dehde yüzde 62'den 61'e, üç ay vadelide yüzde 73'ten 72'ye, altı ay vadelide yüzde 75'ten 74'e çekti. Türk Dış Tıcaret Bankası ise tutar farkını kalduarak üç ay va- deli mevduat faizini yüzde 68, altı ay vadeli mevduat faizini yüzde 69 olarak belirledi. Ban- ka değişiklik öncesinde üç ay va- deli mevduatta 100 mılyon üra- ya kadar yüzde 68, 100 milyon lira ve uzerindeki için yüzde 70, altı ay vadeli mevduatta ise 100 milyon liraya kadar yüzde 70, 100 milyon ve üzeri için yüzde 72 faiz uygulanıyordu. Bankacıhk uzmanı Prof. Dr. Selçnk Abaç, yılbaşına kadar ciddi bir faiz indiriminin olaca- ğını sanmadığım, küçuk oran- larda tutulan bu ayarlamaların da "iktidara katkıda bulunmak için yapüdıguu" söyledi. Ekono- mide yapdması gereken zamlar olduğunu, bunun enflasyonu yukanya çıkartacağını savunan Selçuk Abaç şoyle dedi: "Öniı- miizdeki yılın enflas>onu ne olacak? Henüz belirsizlik orta- dan kalkmış değil. Hükümet ekonominin filmini çekmekle meşgul. Paket ancak ocak ayı içinde açılacak. Aralıkta fazla bir se> beklememek gerek. Ban- kalann sırtına ne gibi yiıkler bi- necek, bu yıhn enflasyonu ne ol- muş, 1992'nin enflasyonu ne olacak, bepsi )eni yılda belli ola- cak. Ancak o zaman faizierin ne olacagı konusunda bir öngörii- de bulunabilir. Şimdi bankalar bence faiz düşürmüyorlar. Vade yapüannı ayarlıyoriar. Kısa va- dede dosurmüyoriar. Anlamlı bir değisikUk beUememek gere- kiyor." Prof. Dr. Selçuk Abaç, dev- let iç borçanma senetleri faizle- rinin düşmeye başladığını ancak hâlâ yüzde 70'in üzerinde bu- lunduğunu belirterek "Bu oran hâlâ yuksektir. Büyük bankalar- da faizleri düşurmek isterler. Çunku sırtlannda onemli mik- larlarda faiz yiıktt vardır. Ancak bunun koşnflan henüz olgunlaş- mamıştır. Bankalar aralık so- nunda bilanço düzenleyecekler. tşte bütun bunlardan dolayı fa- izlerde genel bir duşüş için he- nüz erken." dedi. Bü arada, repo faizleri de Devlet Tahvili ve Hazine Bono- su faizlerindeki duşüşün ardın- dan yaklaşık 10 puan geriledi. Hazine'nin itfaya gitmesi repo yapacak kâğıt miktannı azaltır- ken faiz oranlanmn düşmesi ve Türk Lirası piyasasının likidite yönünden rahat olması repo faiz oranlannı yüzde 55'e çekti. AT'nin giindemindeki tasan gerçekleşirse, ortak bir Avrupa Borsası kurulacak. Avrupa Borsası'na doğru Ekonomi Servisi — AT'nin gündeminde şimdi de Avrupa Ortak Menkul Kıymetler Borsası Projesi yer alıyor. Tasarı halindeki proje gerçekleştiğinde AT'ye üye ülkelerle diğer Avrupa ülkelerinin şırketlerine ait hisse senetleri aynı pazarda işlem görecek. Fortune dergisinde, "Yeni Avrupa" başhğı altında özel bir rapor yayımlandı. Raporda yer alan yazılanndan biri de oluşturulma aşamasında olan Ortak Avrupa Borsası'yla ilgili. Yazıda "Avrnpa'mn ekonomik entegrasyonunun mihenk taşı,. büyüklü küçüklü firmalann Avrupa'nuı her yerinde öz sermayelerini arttırma fffsatı bulacaklan ve Dublin'den Düsseldorf'a tum yatırıracılann her ülkeden kolayhkla hisse edinraesinin mttmknn olacağı birleşik bir Avrupa sennaye piyasası olacaktır" deniliyor. Bu büyük pazann mimarları Fiat'tan Ünilever'e akla gelebilecek bütün hisselerin her yerde, herkes tarafından rahathkla elde edilmesine imkân tanıyan bir "Pan-Avrupa" sistemi öngörüyorlar. Kurulacak bu yeni sistemde Avrupa'nın herhangi bir ülkesinden bir brokerin, kendisine yerel bir fırmanın bütün önceliklerini sağlayacak "Avrupa Pasaportu" sayesinde tüm Avrupa şehirlerinde i$ yapma olanağına kavuşacağı söyleniyor. Raporda, AT kökenli firmalann duşük maliyetli, öz sennayeli finansmanı için sınır ötesi olanaklar aramaya baslamasının, firmalann sermaye apsmdan bankalan dayanak alması geleneğinin sona ermesi anlamı taşıdığı belirtiliyor. önümüzdeki yülarda hisse alım talebinde de patlama olması bekleniyor. Rapora göre birleşik Avrupa sermaye piyasasında AT'ye dahil ve AT dışı Isviçre ve Avusturya gibi ülkelere bağlı önemli şirketlerin hisseleri, büyük hisse senedi ve tahvil piyasalanrun tumünde Eurolist adı verilen ortak liste üzerinde yer alacak, ancak söz konusu şirketlerin denetimi bağlı olduklan ülkelerin makamlannca gerçekleştirüecek. Ancak gerçekleştirilmesi öngörülen piyasa entegrasyonu çabalan, Fortune dergisinin deyişiyle "Bir punk rock grubuyla bir klsik yaylı çalgılar dörtlüsunü bağdaşürmak kadar zor." Köku geçmıse dayanan uluslararası sürtuşmeler, jnodası geçmiş piyasa düzenlemeleri, dil bariyeri ve yerel boz'ukluklar belli bir uyum düzeyini tutturmayı geciktiren faktörler. Küçük yatınmcıyı koruyacak bir hukuki düzenleme ve saydamhk, oluşturulması düşünülen Avrupa borsasmın asgari koşulları olacak. DÎSK Genel Kurulu toplanıyorİş-Sendika Servisi — DİSK, 11 yıl aradan sonra ilk genel ku- rul toplantısını yapıyor. DÎSK Olağanustü Genel Kurulu yann Merter'deki genel merkez bina- sında, konfederasyon tüzüğü- nün yürürlukteki Sendikalar \i- sası'na uyarlanması amacıyla toplanıyor. DİSK Genel Başka- nı Abdullah Baştttrk, DtSK ve bağlı sendikalaıının tüzük deği- şikliklerinin gönışülüp karara bağlanacağı olağanustü kongre- lerinin ardından yeni tüzük hü- kümlerine göre olağan kongre- lerini toplayarak organ seçimle- rini yapacaklanm belirtti. Baş- türk, DlSK'in malvarhğırun Iş ve Işçı Bulma Kurumu'na dev- redihnesini öngören Terörle Mü- cadele Kanunu'nun halen Ana- yasa Mahkemesi'nde incelendi- ğini hatırlatarak "Konu>ıı Ana- yasa Mahkemesi'nin karara bag- laamasonı bekliyoruz" dedi. DtSK'ten dün yapılan yazılı açıkbmada DİSK'e bugün, dün- den daha fazla gereksüıün oldu- ğu belirtilerek "Demokratik haklan, siyasal, sendikal özgür- ittUeri ve toplumun örgütsel ya- pılannı işlemez hâle getiren ge- nerafler darbesinin en çarpıcı eo çagdışı uygulamalarından biri daha bu genel kurul toplantısı sonucunda tarihin çöpluğüne aülmış olacak" denildi. Açıkla- mada, DlSK'in demokrasınin iş- lerlik kazanması, şeffaf toplum, insan haklanna eksiksiz saygı, iş ve ç?lı^ma yaşanunda ILO stan- dartlannın uygulanması, çahş- ma yaşamını ilgilcndiren tüm yasalann çağdaş demokratik b'ir öze kavusturulması yolunda bu- DÎSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk, DİSK'in malvarlığının tş ve İşçi Bulma Kurumu'na devredilmesini öngören kanunun halen Anayasa Mahkemesi'nde incelendiğini hatırlatarak "Konunun karara bağlanmasını bekliyoruz" dedi. gün de aktif bir çaba harcaya- cağı vurgulandı. Askeri Yargıtay 3. Dairesi'nin beraat ve örgütlerinin açılması- na Uişkin 16 Temmuz 1991 tarih- li karanndan sonra DtSK ve bağlı sendikalan sendikal çalış- malanna yeniden başlamışlardı. Çalışma ve Sosyal Güvenük Ba- kanhğı 6 Kasım 1991'de DİSK yöneticüerine gönderdiği yazıda, 5.5 ayhk bir geçiş suresi içinde tüzük kongreleri ve yeni tüzuk hukümlerine göre organ seçim- lerinin yapılacağı olağan kong- relerini tamamlamalarım iste- mişti. Bunun üzerine DİSK Yö- netim ve Başkanlar Kurulu'nun ortak toplantılannda konfede- rasyon ve bağlı sendikaların ye- ni tüzük taslakları hazırlandı DİSK'e bağh otuz sendikanın delegelerinin katıhmıyla yann toplanacak olan Konfederasyon Olağanustü Genel Kurulu'nda tüzük taslağı görüşülerek kara- ra bağlanacak. Kongreye sunulmak üzere ha- zırlanan konfederasyon tüzük taslağında DÎSK'in demokratik. bağımsız bir suııf ve kitle örgu- tu olduğu belirtildi. Taslağın amaç maddesinde DlSK'in te- mel ilkeleri şöyle sıralandı: "tş- çi sınıtınon hak ve çıkarlannın toplnmcu, çognku ve katılımcı temellere dayalı gerçek demok- rasi ortanunda kazanılıp gelis- tirflebUecegiıun bflind içinde, iş- çi sınıfı ye emekçi halka yone- Hk ber türlü sömürb ve baskının ortadan kaldınlması; uluslarara- sı antlaşmalar, sözleşmeler, ILO karartanna dayalı sendikal hak ve özgürlükleri yaşama geçirme- yi; geliştirmeyi; çalışma ve yaşa- ma koşnllannı uygar ve çağdaş bir düzeye nlaştırmayı; çağdaş ve demokratik yöntemler yoiuy- la sınıfsal ve tophımsal kalkın- mayı hedef alan mücadeleyi sii- rekli kılmayı; sınıfın onursal gö- revi olarak faşizme, cuntacüığa, oligarşiye, baskıya, zulme ve iş- kenceci tum rejim ve dikta yön- temlerine karşı mıicadele etme- yi; ırk, cins, inanç, din, mezbep, dil ve düşıince aynmı yapmak- sızın tüm işçuerin işyerierinde, işkollannda nlnsal ve uluslara- rası düzeyde birlik ve dayanış- masını sağlamayı; tüm sendikal çahşmalarda tabanın söz ve ka- rar sahibi olmasını; demokrasi- nin ve demokratik hukuk düze- ninin her alanda egemen kınn- masını temel ilke sayar." Haberleşme Özgürlüğü Artık Bilgi iletişiminde daha hızlı, daha güvenilir bir çözümünüz var: OLIVETTI FAX MOOEL OFX 230 OFX 330 OFX 530 1 1 PEŞİNAT 9OO00O TL. .000.000 TL. .200 OOO TL. 1 1 TAKsrr 900.000 TL x .000.000 TL. x 000.000 TL. x 4 4 8 ay ay a y BÜKOMAK Sivritaş Sok. Fidan Apt.12/9 K:3 Mecidiyeköy Tel: 172 27 86 Yasınız 18 olsun, 28,38,48 olsun başarı için yarını bekleyin: BEST! Şevket Yılmaz sendikaahğL bırakıyor İZMİR (ANKA) — Turk-İs Genel Başkanı Şevket Yılmaz- m sağlık durumu nedeniyle sen- dikacüığı bırakacağı öğrenildi. Bu arada Yümaz'ın, genel baş- kanı olduğu, ancak sağlık du- rumu nedeniyle katüamadığı Teksif Sendikası'mn lzmir'de baslayan başkanlar kurulu top- lantısında, şube başkanlan, DlSK'in yeniden faaliyete geç- mesiyle tekstil işkolunda yoğun bir kampanya başlatma ihtima- line karşı uyankh. Şevket Yılmaz, önümüzdeki yıl kasım ayında vapılması bek- lenen Teksif Sendikası Başkan- lığı'na aday olmayacak. Türk- Iş'e bağh sendikalann genel ku- rullannın tamamlanmasından sonra 1992 aralık ayında yapı- lacak Türk-lş Büyük Kongre- si'nde de genel başkanlığa aday olmayacak. Şevket Yılmaz'm yakın çevre- si, gerek Teksif te gerekse Türk- tş'te bir dönem daha genel baş- kanhk yapması yönünde kendi- sini zorlarken Yılmaz'ın, Türk- Iş'in başında olmaması halin- de, bugüne kadar konfederas- yonda sağ ve sol eğüimli sendi- kalan bir arada tutmanın zor- laşacağmı dile getiriyorlar. Bu- güne kadar Petrol-tş, Yol-lş, Genel Maden-tş gibi sosyal de- mokrat sol eğüimli sendikalan Tek-Gıda Iş, Sajlık tş. Teksif gibi sağ yönetimli sendikalarla bir arada tutmada Yıhnaz'm son derece basanlı politika iz- lediğini kaydeden sendikalar, DlSK'in faaliyete başlamasıyla Türk tş'te birliği korumarun daha da zorlasacağına rfivvgti çekiyorlar. Türk-lş'te Yılmaz1 - m yerini dolduracak nitelikte uzlaşmacı bir adayın olmama- sı nedeniyle bir dönem daha konfederasyonun başında kal- ması için ikna edilmeye çahşıl- dığı belirtiliyor. Teksifin iki gün sürecek baş- kanlar kurulu toplantısı dün lz- mir'de Grand Plaza Oteli'nde Genel Başkan Vekili M. Sait Barcmn'un başkanlığında baş- ladı. Toplantıyı bir konuşma ile açan Burcun, 1991'in tekstil sektöründe büyük krizler yaşa- nan bir yıl olduğunu söyledi. Krizden "iküdardaa ataşafı edüen ANAP hükümetiaia bi- UBCSİZ ekonomik poUtüuüan- •on" sonımlu olduğunu öne sü- ren Burcun, ANAP'ın 20 Ekim'de iktidardan düşmesin- de Türk-lş ve bağh sendikala- nn yülardır izlediği politikala- nn büyük ölçüde etkisi olduğu- nu savundu. Memur Sendikalanna Merhaba EMRE KOCAOOLU Endüstri tlişkileri Danışmgm İTj.üjdeler olsun, memur sendikalan kuruluyor: Belediye- lerde memur statüsünde çalışarüarı kapsayan Tüm Bel-Sen bin engeli aşıp, 23 Kasım 1991 tarihinde yargı kararıyla genel kurul yapmayı başardı. Peşinden yeni hükümet de memur sendikalanna izin verileceğini açıkladı. Inşallah sendikalaş- mada ışçi-memur aynmı gibi ilkel bir ayıptan artık kurtulu- yoruz!.. Bunca engeli aşıp genel kuruUannı yapan Tum Bel-Sen'in yoneticilerini ve uyelerini candan kutlarız. Ama biliniz ki bu dünyanın dışı başkalanm yakar, içi de si- zi yakabilir. Meşruluk kazanmakla dikensiz gül bahçesine gelmiş değilsiniz, pratik sorunlanmz daha yeni başlamakta- dır. Hayatınız şimdiye kadar kolay değildi, bundan sonra da kolay olmayacaktır. Her engeli aştıkça, yeni ve daha yüksek engellerle karşılaşacaksmız. Her şeyden önce, mevcut sendikal yapı, ahşılmışın dışında işçi ve sendikacı tiplenni başlangıçta yadırgayacaktır. Bu du- rum hayal kırıklığı yaratmamalı ve mevcut yapıyla bütünleş- mek için gerekli özveri esirgenmemelidir. Memur sendikalan- nın Türk-lş içinde layık olduklan yeri alma gayretlerine şim- diden başlamalan gereklidir. Bunu yaparken de başlangıçta »karşılaşabilecekleri yadırganma duygusunu aşmaya hazır ol- nıaüdırlar. Yadırgayanları >-adırgayarak geri çekihnek, sadece kendi kendilerini tecrit etmekle sonuçlanır. .Aydınlarla olan ilişkilerde de zorluk olacaktır. Sendikayı gladyatör, kendısini de dövüş antrenöru saymak, sadece Türk. aydınına özgü değildir, her ülkede görulur. Tuzaklara düşul- meden, aydınlarla yararlı biçımde işbirliği vapılması ve ay- dınların karşılıksız desteğinin sağlanması, sendika liderleri bakımından ciddi hüner isteyen bir görevdir. Sendikalara dışandan akıl veren çok olur. Fırsat olursa, akıl vermekle kalmazlar, dışandan yonetmeye de kalkarlar, davul sendikacının boynunda olduğu sürece, dışandan tok- mak sallamak hem keyifli hem de tehlikesiz bir spordur. Dı- şar;dan yönetme merakhlanna taviz venneden, ama yerinde akılları da kategorik biçimde reddetmeden, kompleksiz ama kararh bir tavır benimsenmelidir. Türk sendikacıhğmın mutfağındaki ciddi bir eksiklik, "uz- manlık departmanlan" modeline itibar edihnemesidir. Batı sendikaahğınm başarısının temelinde bu modelin yattığı bili- nir, ama nedense Uzmanhk departmanlan kurulmaz, yeterli uzman çalıştınlmaz. Bizde yaygın biçimde tercih edilen "danışman" modeli, yanlış olarak, departmana alternatif sa- yılır. Oysa bu iki fonksiyon birbirinden ayndır. Hizmet sen- diklarımızın bu yaygın yanlışa düşmemeleri ve bu iki ayn modeli Batı 1 daki smanmış biçimle- riyle uygulamalan ya- X ürkiye'ninbir kere daha 'kötü' memur sendikacılığını denemeye takatî yöktur. Fırsatı bu sefer de kaçınrsak daha uzun süre aynı ayıbı taşımak hepimize çok ağır gelir. rarlı olacaktır. Hizmet sendikalan, dış ilişkilere özel önem vermelidir. Dış ilişkiler hem sendikacılann gör- gu ve bügilerini arttır- mak içın hem de so- mut sendikal yararlar sağlamak için kullamlabilır. Uluslara- rası hür sendikacüık hareketinin; örgütsel, siyasal, moral ba- kımlardan yararlı ve etküi "dayanışma" yöntemleri vardır. Hizmet sendikalan mutlaka kamuoyunu kazanmak zorun- dadırlar. Eski bazı talihsiz anıların etkisiyle, Türk kamuoyu hizmet sendikacılığını henüz tamamen kabul etmiş değildir, ancak "tahammül" aşamasındadır. Bağnyanık kahraman sendikacı üslubuyla, masalan ve kürsüleri yumruklayarak hiçbir yere vanlamaz. Bu kural, hizmet sendikalan için özel- likle geçerlidir. Sendika bir talep kurumudur. Sendikacılığın tabiatında muhalefet vardır. Elbette hizmet sendikalan da üyeleri için daima "daha iyiyi, daha fazlayı" talep edeceklerdir ve bu yüzden elbette siyasal iktidara karşı çok defa muhalif olacak- lardır. Ancak bunu yaparken, Yeniçeri Ağası edasıyla "iste- rük, istemezük" diycmezler. Mutlaka iyi geliştiritaıiş tezleri, aynca bu tezlerin içinde iyi hesaplanmış, ikna edici ve kamu- oyuna se\imli gelen argümanlan ohnalıdır. Sendikalann demokratik bir baskı grubu olarak uymalan gereken kurallar vardır. Ilgilendikleri konular ve benimsedik- leri eylem yöntemleri, sade kendı tabanlannı değil, genel ka- muoyunu da tatfnin etmelidir. Çok defa, iç kamuoyu ile ge- nel kamuoyunun tercihleri birbirinden farkh olacaktır. Bu hassas dengeleri iyi kurup her iki tarafı birden tatmin etmek ustalık gerektiren bir liderlik hüneridir. (Bu konuda Prof. ll- ter Turan'ın, Siyasal Davranış adlı kitabından yararlamlabi- lir.) Sendikalarda iç demokrasi "sine qua non" koşuldur. öte yandan demokrasi, lakcalık ve disiplinsizlik de değildir. De- mokrasi uğruna sendikanın hareket yeteneğini kısıtlamadan, ama disiplin uğruna da demokrasiyi tahrip etmeden, dengeli ve adil bir işleyiş kurulması şarttır ve bu da liderliğin bir hü- neridir. Türk sendikacıhğı bu konuda başarüı örnekler ver- miştir. Hizmet sendikalannın bu geleneği daha da geliştirerek sürdürmelerinde yarar vardn-. Burada saydığımız hususlar "exhaustive" değildir, ilk anda akla gelen örneklerden ibarettir. Tüm Bel-Sen ve diğer hizmet sendikalannı çok daha fazla sorun beklemektedir. Şimdiye kadarki performansları başanlı ve umut vericidir. Bundan sonra da tuzağa düşmeden, "tek yol şudur" boyutsuzluğuna düşmeden, popülizm kolayhğı yerine gerçekçi ve sorumlu sendikacılığın zorunluğunu tercih ederek, daha büyük başa- rılara ulaşacaklarına ve Türkiyemizi işçi-memur aynmı gibi çağdışı bir ayıptan kurtaracaklanna inanıyorum. Ama iyi başladıklan bu yolda giderken yanhş yapma lük- süne sahip olmadıklannı da bilmelidirler. Türkiye'nin bir ke- re daha "kötü" memur sendikacılığını denemeye takati yok- tur. Fırsatı bu sefer de kaçınrsak daha uzun sure aynı ayıbı taşımak hepimize çok ağır gelir.