Katalog

15 ARALIK 1991 ABD-SSCB DIŞ HABERLER CUMHURİYET/U Baker'ın Sovyet gündemi yüklü UFUK GÜLDEMtR WASHINGTON - ABD Dışişleri Bakanı James Ba- ker'ın SSÇB gezisi bu sabah başlıyor. Önceki gün "Komü- nizmin enkazını kaldırmak için uluslararası bir konfe- rans" çağrısı yaptıktan sonra Moskova'ya hareket eden Baker. hem Kremlin hem de cumhuriyetlerle görüşmeler yapacak. Baker"ın çantasın- da üç soru var: 1- Mihail Gorbaçov istifa edecek mi. edecekse ne za- man edecek? 2- İstifa ederse nükleer si- lahların kontrolü nasıl sağla- nacak? 3- Verilecek yardım kimin eliyle (merkezin mi cumhuri- yetlerin mi) dağıtılacak? Aslında bu sorular yeni de- ğil. Baker. ağustostaki başa- nsız darbe gırişiminden son- ra yaptığı ziyarette de bu sorulara yanıt aramıştı. An- cak durum şimdi aciliyet taşı- vor. Moskova DışTîcaret Bankası iflasetti MOSKOVA (AA) — Rusya Başbakan Yardımcısı tgor Gaydar, kısa süre öncesine kadar SSCB'nin döviz işlemlerinden sorumlu tek bankası olan Dış Ekonomik llişkiler Bankası'nın (Vneşekonombank) iflas ettiğini söyledi. Interfaks Ajansı'nın haberine göre Maliye Bakanı da olan tgor Gaydar, Rusya Federasyonu'na bağlı bölgelerin Yüksek Sovyet baskanlanyla Moskova'da görüşürken yaptığı açıklamada, Vneşekonombank'ın kasasında sadece 60 milyon ruble (35 milyon dolar) kaldığım belirtti. Bu arada sanayileşmiş yedi ülke tarafuıdan oluşturulan G-7'nin mali işlerden sorumlu iist düzey yetkilileri, Sovyetler Birliği ve dünya ekonomisindeki gelişmeleri görüşmek üzere bir araya geldi. Türkiye Kuzey'e Yine geçen süre içinde ABD- Rusya ilişkilerinde yeni denge- ler ortaya çıktı. ABD Başkanı George Bush, ağustostaki darbeden önce muhatap ojarak Gorba- çov'u kabul ediyordu. Dar- beden sonra hem Boris YeK- sin hem de Gorbaçov ile tele- fon görüşmeleri yapmaya başladı. "Bağımsız 'Devletler Topluluğu" anlaşmasından bu yana da öncehkle Yeltsin ile görüşüyor. Sonra Gorba- çov'u araytp bilgi veriyor. Telefon kanahnın Rusya ucunda da benzeri bir oluşum var. Yeltsin, üç cumhuriyetin "Bağımsız Devletler Toplulu- ğu" anlaşması imzaladığını önce Başkan Bush'a te- lefonla bildirdi. Ardından da Gorbaçov'a haber iletildi. Ancak Gorbaçov'u bizzat Yeltsin aramadı. Beyaz Rusya"nın lideri Stanislav Suşkeviç aradı. Yani Gorba- çov. ülkesinde bir "Bağımsız Devletler Topluluğu" kurul- duğunu hem ABD Başkanı Bush'dan sonra hem de ikinci adamın ağzından öğrendi. ABD Dışişleri Bakanı Ba- ker'ın önceki gün yaptığı Princeton konuşmasında. Yeltsin'in Bush'a telefonunun büyük rolü olduğu vurgula- nıyor. Yeltsin'in bu görüşme- de, Batı âlemi yardımda geci- kirse reformculann işinin kötüye gidebileceğini ifade ettiği kaydediliyor. Baker'ın konuşmasının bu beklentiye cevaben hazırlandığı bildirili- yor ABD bu yardımı. özel bir bütçe ile değil eskı dostlarına verdiği yardım kaleminden keserek bir araya getirmeyi düşünüyor. Ancak sorun bu- nunla bitmiyor. Asıl büyük sorunu, yardımı kimin eliyle vereceği oluşturuyor. Yardı- mın halkın acil gıda ve bann- ma gereksinmesini karşıla- ması öngörülüyor. Ama bunun curnhunyetler nıi, yoksa Kremlin eliyle mi yapı- lacağı hâlâ açıklığa kavuşma- dı. Baker'ın ziyaretinin buna açıklık getirmesi dileniyor. Ama asıl çözümün Gorba- çov"un istifası ile geleceği kaydediliyor. Gorbaçov ise Baker ile gö- rüşene kadar istifa etmeyece- ğini söyledi. Bu. istifa olasılı- ğının gündemdeki yerini koruduğu anlamına geliyor. gözünü çevirdi Slav Federasyonu'na 5 Orta Asya cumhuriyetinin yanı sıra Moldavya ve Ermenistan'ın katılma kararı alması Ankara'da 'ferahlatıcı' etki yarattı. SEMİH İDtZ ANKARA — Rusya, Ukray- na ve Beyaz Rusya tarafından oluşturulan "Slav Federasyo- nu", Ankara'da "endişe yaretan bazı unsurları içeren bir gelişme" olarak izlenirken, Türk ve Müslüman asıllı beş Orta Asya cumhuriyetinin (Öz- bekistan, Kırgızistan, Türkme- nistan, Kazakistan, Tacikistan) yanı sıra Ermenistan ve Mol- davya'nın da söz konusu fede- rasyona katılma istekleri Türk diplomasisi üzerinde "ferah- latıa" bir etki yarattı. Ankara'nın, kuzeyindeki si- yasi oluşumun böylece "Slav ve Hıristiyaıı" görünümünden çık- masından memnun olduğu bil- diriliyor. Bu çerçevede yann Türkiye'ye gelecek ve hafta için- de temaslarda bulunacak olan Özbekistan Devlet Başkanı ts- lam Kerimov'un ziyaretine, tüm bu gelişmeler konusunda "ilk agudan bilgi almak" açısından "önemli bir fırsat" olarak ba- kılıyor. Görüşmeler sonunda Özbekistan'la bir "dostluk ve işbirliği antlaşması" imzalan- ması bekleniyor. Kerimov, Ka- Demirel şubatta ABD'ye gidiyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Başbakan Süley- maı Demirel'in şubat ayında ABDyi zivaret edeceğı bildi- rili}or. "Ozel" nitelıkli bu ziyireti sırasında Demirel'in. ABD Başkanı George Bush tarifından kabul edilmesi bekeniyor. Başbakan Demi- rel le ABD Başkanı George Bıadı arasında yapılan telefon görişmesinde bir araya gel- meıconusunda anlaşmaya va- nldğı kaydediliyor. Söz konu- su ziyaretin aynı zamanda Ba^oakan'ın şu ana kadar plaılanmış olan ilk dış ziyareti olnası bekleniyor. Edinilen bilgıye göre Baş- balan Demirel, Türk-Ameri- kaT Dostluk Konseyinin yıllk genel kurul toplaniısına ka tlmak üzere şubat ortala- nnıa Washington"da olacak. Denirel'in 13-15 şubat tarih- lertıde gerçekleşecek olan gerel kurula katılması için kı- sa }ir süre önce Konsey'in Bascanı Fred Haynes tarafın- dar davet edildiği bıldırilı- yo>ı zakistan, Türkmenistan, Azer- baycan cumhurbaşkanlanndan sonra Ankara'yı ziyaret eden dördüncü Türki cumhuriyetler cumhurbaşkanı oluyor. Bu arada, ABD Dışişleri Ba- kanı James Baker'ın Başkan Busn'un isteği üzerine önümüz- deki günlerde önce Moskova 1 ya, ardından da diğer önde ge- len Sovyet cumhuriyetlerinin başkentlerine yapacağı bildiri- len ziyaretinden çıkacak sonuç- lar da Ankara'da merakla bek- leniyor. Türkiye'ye coğrafi yakınbğı- nın yanı sıra, "soydaşlık" ve "dindaşlık" bağları gibi neden- ler, bölgedeki bu hızlı gelişme- leri Türk dış politika günde- minde ön sıralara itmiş bulunu- yor. Nitekim, gerek Milli Güven- lik Kurulu'nun da dahil oldu- ğu "devlet katında", gerekse Başbakanlık ve Dışişleri Ba- kanlığı bünyesinde yapılan üst düzeyli toplantılarda "arz etti- ği aciliyet" nedeniyle bu konu, ele alınan maddeler arasında öncelikli konuma gelmiş. Türk diplomatları, "Bağım- sız Devletler Topluluğu" (BDT) adıyla bir hafta kadar önce ku- rulan "Slav Federasyonu"nun Türkiye'yi özellikle "askeri temclde" kaygılandırdığını bil- dirmişler, "BDfFnin coğrafi alanıniD eski Sovyetler Birliği- nin konvansiyonel ve nükleer giiçlerini en yoğun olarak ko- nuşlandırdığı yerlerden birine tekabiil etmesinin bu kaygıya temel oluşturduğunu" ifade et- mişlerdi. Bazı diplomatik çevrelere gö- re "abartılı bir yaklasım" ola- rak nitelendirilmesine karşın, özellikle Yugoslavya'daki iç sa- vaş ışığında Ankara'yı yine de "kâbus senaryolan" üretmeye sevk eden gelişmeler beş Müs- lüman Orta Asya cumhuriyeti- nin de BDT'ye katılma arzula- rını beyan etmeleriyle yeni bir boyut kazanmış bulunuyor. Türkmenistan'ın başkenti Aşkabad'da Türkmenistan, Ka- zakistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Özbekistan'ın devlet başkan- ları duzeyinde hafta sonuna doğru gerçekleştirdikleri iki günlük zirve, bu nedenle Anka- ra'da yakından izlenmişti. Batı Sovyet süahlannın geleceğinden kaygık Gorbaçov ve Yeltsin Busha güvence verdi Nükleer komııta kimin elinde?Dış Haberler Servisi — Rusya, Beyaz Rusya ve Ukrayna tarafından ilan edi- len "Bağımsız Devletler Topluluğu"nun diğer cumhuriyetlerin büyük çoğunlu- ğunca da desteklenmesi üzerine, Batı'- da, dağılan SSCB'nin elindeki nükleer silahlann denetimine ilişkin kayga öne çı- kıyor. Batı'nın muhatap kabul ettiği li- derlerden bu konuda güvence alma ca- balarının yanı sıra, cumhuriyet liderleri ve Kremlin'in de güvence vermeye uğ- raştığı gözleniyor. ABD Başkanı George Bush, bu amaç- la önceki gün Mihail Gorbaçov'u tele- fonla arayarak 30 dakika süren bir gö- rüşme yaptı. Beyaz Saray sözcüsü Mar- lin Fitzwater, görüşmede, bu hafta ba- sında acıklanan yeni bağımsız Devletler Topluluğu, SSCB'yi ekonomik bunalım- dan kurtarmak için yapıian çalışmalar ile nükleer silahlann emniyeti konulan üzerine durulduğunu bildirdi. Fitzvvater, dağılma süreci yaşayan SSCB'nin nükleer silahlarıyla ilgili ola- rak, "Başkan Gorbaçov, nükleer silah- lann komutası ve kontrolüniin güvenlik sistemi içinde korunduğuna ilişkin Baş- kan Bush'a güvence verdi" dedi. İki lider, bu ay başında Ukrayna'nın bağımsızJık ilan edişinden bu yana ilk kez konuştular. Beyaz Saray sözcüsu, Gorbaçov'dan önce Rusya Devlet Başkanı Boris Ydt- Ukrayna Beyaz Rusya Rusya Le Monde sin'in de Bush'u telefonla arayarak nük- leer silahlann tam denetim altında oldu- ğuna ilişkin benzer teminat verdiğini be- lirtti. Rusya'nın Başbakan Birinci Yardım- cısı Gennady Burbulis de NATO Genel Sekreteri Manfred Woerner'e, Sovyet nükleer süahlannın tek bir yönetim al- tında kalacağına ilişkin güvence verdi. Bağımsız Devletler Topluluğu'nu, nükleer silahlann tek bir yönetim altın- da kalması konusunda garanti verdiği- ni bildiren Burbulis, düzenlediği basın toplantısında, "Sayın Woerner'in aldı- ğımız karardan tatmin olduğunu sanıyorum" dedi. Merkezi yönetimin Savunma Bakanı Yevgeni Şapoşnikov, Sovyet televizyo- nuna verdiği demeçte, "Ordunun için- de yer alacağı bir darbenin söz konusu olmadığını" söyledi. Şapoşnikov, "Ne- rede konuşlandınlmış olurbrsa okunlar, taktik ya da stratejik nükleer silahlann merkezin kontrolü altında bulunduğu- nu ve öyle kalacağım" belirtti. Savunma Bakanı Mareşal Şapoşni- kov, TASS'da yayımlanan bir başka açıklamasında, Ukrayna yönetiminin topraklarındaki Sovyet ordusuna bağlı birlikleri kendi denetimine almasını kay- gıyla karşıladığını bildirdi. Şapoşnikov, açıklamasında, her egemen devletin baş- kanının, topraklarındaki kuvvetlerin başkomutanı olma hakkına sahip oldu- ğunu, ancak bugün Ukrayna toprakla- rında konuşlandınlmış birliklerin SSCB ordusunun askerlerinden oluştuğunun unutulmaması gerektiğini vurguladı. Şapoşnikov aynca, "Bağımsız Devlet- ler Topluluğu"nu oluşturan Minsk an- laşmasının da "askeri-stratejik bölgenin bölünmezliğini" onayladığını haurlattı. KGB'den jest Bu arada ABD'nin SSCB Büyukelçi- si Robert Strauss, Sovyet Istihbarat ve Güvenlik Örgütü KGB'nin Başkanı Va- dim Bakatin'in, ABD'nin Moskova Bü- yükelçiliği'ni dinlemede kullanılan plan ve cihazlan kendisine takdim etmek gi- bi büyük bir sürpriz yaptığını söyledi. Geçen haftaki olayı "hayatımda ba- şıma gelen en hayret verici şey" diyerek anlatan Strauss, KGB Başkanı Bakatin'- in gizli dinleme cihazlan ve planlarla il- gili evrakı özel çantası içinde bir iyi ni- yet jesti olarak Moskova'daki KGB baş- kanlık ofisinde kendisine takdim ettiği- ni açıkladı. Yugoslavya'ya öncü güç • BİRLEŞMtŞ MİLLETLE» (AA)— Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde, iç savaşla tamamen parçalanma tehlikesi yaşayan Yugoslavya'da ateşkesin korunması ve banşgücü yerleştirilmesinin yolunu açmak için görevlendirilecek bir öncü gözlem gnıbu oluşturulması yönünde göriiş birligine varıldı. Avrupa Topluluğu himayesinde sağlanan 14. ateşkesten de esaslı sonuçlar alınamayan Sırp- Hırvat çatışmasının durdurulması için umut arayışları BM müdahalesi beklentisiyle sürüyor. öte yandan Hırvatistan ile savaş halindeki Sırbistan, iki cumhuriyet arasında sıkışıp kalmış Krayina bölgesini "ayrı bir Sırp cumhuriyeti" olarak tanıma yoluna girdi. Hırvatistan Radyosu, çatışmalarda en az 5 kişinin öldüğunü belirtirken, Belgrad Radyosu da ülkenin güney kısmındaki bir topçu ateşinde bir federal askerin öldüğunü haber verdi. 6534 Tele-Pazafa bir telefon... Aracmıza DAN Telefon!Tele-Pazar yeni, güçlü bir pazarlama kuruluşu. Türkiye'nin ilk televizyonla pazarlama şlrketl. Bundan böyle, en seçkin markalar, en uygun koşullarla TelcPazar'da. ilk olarak, isteyen herkese, çok elverişli şartlarla Dancall 7080 Araç Telefonu. Hem de Profilo güvencesiyle. Tele"Pazar'ı günün 24 saati araym... Dünyanm en iyi araç telefonu Dancall 7080'e kolayca sahip olun. DANCALL 7080 ARAÇ TELEFONtTNUN OSTÛN ÖZELLİKLERÎ: • DANCALL 7080, aracırazda olmadığınız zaman sizı arayan telefon numaıalannı hafizasına kaydeder ve sıze bildınr • DANCALL 7080. yoğun trafikte ahızeyı elımze almadan konuşabılme ımkanı sağlar. • DANCALL 7080, bilhassa şehırlerarası yoiculuklannız suasında yayın sinyallerirun düşük olduğu bolgelerde bıle çalişan tek araç telefonudur. • Aıacınızda olmadığınız zaman sıze gelen çağnlan onceden otomatık olarak progıamladığmız numaraya aktanr • 99 adet telefon numarasını. 1 veya 2 basamaklı rakam ile kodlaı ve hatzaya alır. • Sadece DANCALL 7080*01 ve sizın bıldiğınız bir şifıe ile telefonunuzu başkalannın kullanmasını onler Nonnal telefon hattına baölanabilen bUgisayaı, fax, minitel, DANCALL 5000 Cep Telefonu, PABX t«lefon santralı va diğer Uetijim cihazlan 7080 Araç Telefonu'na bağlanır. NASIL KATILACAKSINIZ7 tiğlniz altematifin peşinatını TELE'PAZAR rnerkezine veya size en yakın "'. BANKASI ve AOABANK şubeletinin birinden TELEPAZAR'm L BANKASI Gayrettepe Şubesı'ndeki 6000 veya ADABANK Merkez Şubesi'ndeki 5000 numaralı hesabına havale ediniz. Bankadan alacağınız rnakbuza istek kuponunuzu da ekleyerek taahhütlü olarak kuruluşumuza yoUayınız. îşlemlerin hızlanması için kupon ve makbuzunuzu aynı anda faksla da gönderebılırsiniz. NASIL TESLİM ALACAKSINIZ? Makbuzunuz ve ıstek kuponunuz TELE'PAZAR'a ulaştığında işlemleriniz derhal başlayacak, telefonunuz 23 Aralık - 23 Ocak döneminde, katıhm sırasına göre tesUm edilecektir. ; TELE PAZAR Tele Pazarlama ve Ticaret A.Ş. Büyükdere Cad. 40 Adahan Kat: 6 Mecidiyeköy - îstanbul Telefon:267 65 33 / 267 65 34 / 267 30 37 / Fax:266 20 37 DANCALL 7080 ARAÇ İÇİ TELEFON HATHARİÇ DANCALL 7080 ARAÇ İÇİ TELEFON HAT DAHİL DANCALL 7080 KOMPLE ARAÇ TEL. HATHARİÇ DANCALL 7080 KOMPLE ARAÇ TEL. HAT DAHİL TAKSİTLİ SATtŞ PEŞİNAT 2.999.000.- 1^57.000." 1^30.000.- 995.000.- 3.768.000.- 2.400.000.- 1.544.000.- 1^54.000.- 3.495.000.- 2^15.000.- 1.445.000." 1.170.000.- 4^39.000.- 2.690.000.- 1.741.000.- 1.404.000.' TAKSİT 3x2.999.000.- 6xl.857.000.- 12x1^30.000.- 18x995.000.- 3x3.7S8.000.- 6x2.400.000.- 12x1.544.000.- 18x1.254.000." 3x3.495.000.- 6x2.215.000." 12xl.445.000.- 18x1.170.000.- 3x4^39.000.- 6x2.690.000.- 12xl.741.000.- 18xl.404.000.- KDVLİ TOPLAM FtYAT 11.996.000.- O 12.999.000.- 3 15.990.000.- a 18.905.000.- n 15.072.000.- 16.800.000.- 20.072.000.' 23.826.000.- 13.980.000.- 15.505.000." 18.785.000.- 22^30.000.- 16.956.000.- a 18.830.000.- G 22.633.000.- a 26.676.000/ G Adım. Soyadım Ev Adresım Posta Kodu Dçe Ü Tel/lş Tel/Ev Yaşım Mesleğun Firaıalar için Vergi Dairesi ve No'su • KDV cnotanDdlvePTT hat üaaktknle meydm geloak tnttar n n onoda İMZA *TJtf"»*g*«^wf«hh.tTia^yf^iff.f^innifim TnfliTffln iıtinfcfn YiTanctTflim tnlrrhrdo ımrnıf oiduiumjeanann cnal jarl cbak mdaup ritenrrlnı kabul ederfm ıTC Matez Banteamın üoıl tetUoiDe uygun olarak vBureocıSmıa .ımjcutecoKtjT 3 224 000 TL dup. işürançı laıalndao mcuuı asnaü