Katalog

CUMHURÎYET/12 EKONOMİ 19 KASIM 1991 DÖVİZ KURLARI 19 MSM 1991 Dövraı Cinsı 1 ABD Dolan 1 AlmanMarta 1 Avustrarya Dobrı 1 Avusturya $ # » 1 Betçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Rn MflfMosı 1 Fransc Frangı 1 Hollanda Ftonm 1 bpanyol Peotası 1 Isveç Kronu 1 bvıçre Frangı 100 İMyan Ure» 1 JaponYenı 1 KaıadaOoian 1 Norveç Kronu 1 Stertn 1 S Arabetan Rıyalı DÖVE Alış 493511 306910 3884 91 436 55 148 96 79120 1142 39 896 60 2723 57 48 62 839 55 3464 45 406 49 38 21 4375 87 78186 8865 92 1316 10 DfjVC Sabş 4945 00 3075 25 3892 70 437 42 149 28 792 79 1144 68 900 40 2729 03 48 72 84123 347139 407 30 38 29 4384 64 783 43 1318 74 Efektrf Alış 493017 3066 03 3826 64 43611 147 49 783 29 1130 97 897 70 2720 85 47 65 831 15 3460 99 402 43 37 64 4310 23 774 04 8857 05 1296 36 Efefctrf Sabş 4959 84 3084 48 3904 38 438 73 149.73 79517 1148 11 903 10 2737 22 48 87 843 75 348180 406 52 38 40 4397 79 785 78 891034 1322 70 Cjvtura $ 16079 Mıon Mata $ 1 2703 Avust Dolan $113049Avus Şıknı $331250 84 Frangı % 6 2374 Dan Kronu $ 4 3199 Fn Markkası t 5 4920 Fran Frangı t 1 8119 Hol Fıonnı S 101 50 \sf> Pezetası S 5 8782 Isveç Kronu S 1 4245 Isv Frangı S 1214 09 rtal Lıretı S 129 15 Japon Yen S 1 1278Kanada Dol t 6 3119 Norveç Kr £ 1 7964 A80 Dobn S 3 7497 Suudı Rıyal SERBEST PİYASADA DÛN DÖVtZ-ALTIN ABO Dolan AknaıMarta Isvıçr» Frangı HoRand8 Ftorinî Ingıhz Sterlını Fransız Frangı 100 I Lıret Alış 4970 3095 3475 2730 8920 905 407 Satış 4985 3105 3490 2745 8980 915 412 SA/abtstan RryaB Avusturya Şılım Cumhunyet Reşat 24 ayar kûlçe 22 ayar bılezık 900 ayar gûmtiş Akş 1315 438 383 000 405 000 57 700 52 000 697 Satış 1330 445 389 000 425 000 57 900 56 800 725 303.9M4İ1.975 tMUMK 41.052.358 1* MSM 1991 3378 79 3 31141 2659 59 2607 93 380074 3 724 16 DuranOhet «plp* Eme» Sıgorta(BU) • H . M OfcanTgtsil PnarSûı TofnkKJ»t Ûnratost- re kapan «00 16000 tm 1500 7X 4tM 10750 2700 3400 I7M m vam 1tM MM 157» 3300 179 MM ns» ve» rm 47» KM 1*M 1JM 7IM 4000 77» 1t7M 3Hİ tm 825 1050 1300 11M 1000 t» 2200 2500 1100 1100 itm 2700 an 7700 3000 ?M 2300 19M $m 135000 ns 575 12M MM 1 M tm 7500 MM 1Z7M 1IM 450 4450 47M 77» 1SM 139i 1*91 1250 Bugunku an du$uk «000 112M 71» m 4700 97» 2700 3400 zm 19M 47M 77» 1İ7M 4» 300 1050 1300 1 1 » 1000 M t7» 2100 2500 41» 1100 11« 1050 2650 MM 7700 425 nm 4350 129 15» MM 1491 •nrttak 4250 mm tm zm tm 17» 2700 3400 12» 19» 172M I7S 825 1150 1000 «75 MM 2100 2550 44M 1200 1 1 » 1100 2700 2Mt 7SO0 117» 475 4450 51» 17M Bugunkû 4000 74M 1 M n» 27M 17» 4700 41M 2700 3400 17ZM 17» 825 1060 1300 2100 2500 44M 1100 11» 1100 1J» 17» 2700 M 7700 117» 450 4450 91M 1250 1250 27700 fcfen. mktan MM1 M1711 »1MI 199700 MitM M2M nn» 7UIU 6500 497M7I 500 2500 t m ı 100 SKS «M 1I17U m 157» 171 429600 MMM 23500 192900 1350 HM» 14347M 444» SMtM 1O11M 5500 500 5600 •412» 9224 67110 MMMS 9475 3000 İ1M 247» 25 1MMS1 395 JJ11M Enjrtste yıpfcnfiy 4000 I7M 4700 41M 2700 3400 172» «7» 47M 425 111» 429 800 1100 1300 II» 1000 tt» ns 2100 2500 44M 1100 1 1 » 1050 1»» 17» 2700 24» 77X 21M 4SC 2*» 4400 1N9 MM 1100 «frrttlı ort fiy utn 1M9 4017 »a 11Mt 7M7 1121 142(1 1524 MM «91 »72» 4111 24M 9*4 4700 22122 13311 i m 2700 3400 17» 12» 1911 2411 47(4 M12S um 17» 1441 UM »291 11211 J154 2211 J97İ JJSl 43C 19M1 4M 904 1085 1Mt 1300 1214 MM 7«7 27» •a 1000 942 (77 2100 2515 4»4 1122 11» 1055 1M1 »4(7 2694 2919 7733 (277 41» 17(4 1971 a i 1M4 (771 1712 (M 19U 2M* 224» 14(4 mi 1162 YKTIfflM FONLARI 18KASM1991 ıkiN lsfjfeıro-1 IşifcmM S 1*1^6 MHto-1 nrtn-2 tafcrk^ HMrtoa-5 Ms#YX3 IttalttM Gaatttkm-3 GnMYttnrM GnKVMmvS EstmtFoni VKB\*nmF VNISMbF YttrtetF VKBKMVF vnuuF YKSOfroF YlBKıpNF YttHMf VMftn-1 VUofRm-2 Vjlııflfcse »7790 46359 2SK0 21459 «409 731)37 61£31 31320 29JB4 «753 62597 51531 24537 24 789 14320 77J02 29OT 1&63S CJ26 10JE4 77771 26036 17363 67İ34 5466 64409 51626 47*7 52.417 22.T12 175» 16571 54 2 » 137503 25260 15558 »179 47332 25.71» 21544 18.486 7İ316 61796 32016 29133 10131 S1264 51» 24S41 24J94 15.272 77CT «717 CJBO 10339 7UB0 26.143 «067 67775 54375 68720 53618 -001 47382 52.615 22.197 17(31 140 2.20 038 0.40 0.41 038 025 030 034 173 0.42 042 042 042 106 040 040 039 044 2*3 041 041 041 036 040 y \MriFav6 TMiıFoıvi Tûtâi Fon-2 »aıFaH FünFın-2 Fra«Fon-3 Fm-2 BdttRn-1 TnrtFon 54489 137398 25356 15.794 041 038 036 049 030 039 036 038 151 DnzFin EyFaı hn OrUıft» Tûrttar*fm MFon EDFofi 22300 S251 46318 66H4 18513 54-244 1i150 «P456 23.420 29302 25328 «851 H»1 24180 21148 22462 20624 27783 21199 2SL011 19.124 24OT «983 22 773 21203 23599 19JD1 19£8 19.169 «.218 16566 •6022 22.-13 16304 47166 66535 «391 54469 1İ213 198JB3 23.479 30016 25.429 16394 «814 28.410 21252 22545 20723 27382 2126 29.2K 11273 24529 19137 22 «77 15395 1SS37 21302 23£94 19X68 19304 19İ47 19383 «631 «348 «658 -084 033 053 064 041 141 142 031 025 038 040 085 0.44 082 049 037 048 072 061 071 078 043 081 046 076 039 147 040 035 038 041 052 038 049 043 057 TÜRK KALP VAKFI KALB1NIZ SIZIN IÇIN ÇAUŞIYOR.YASİZ?.. Muayene, Teşhis Tedavi, Laboratuvar, Röntgen Ttl: 175 12 44 / 45 - 148 58 66 Hükümete daruşmadan zam yapan iki genei müdür gönevden alındı Şeker zconmı durâunddu, akaryakıt incekniyor ANAP giderken zamma 4 dur' dedî 20 GENEL MÜDÜRLERÎ GÖREVDENALDIRAN ZAMLAR KİT'lerin fiyat . ayarlamalanna izin vermeyen Başbakan Mesut Yılmaz, hükümetten izin almadan zam yapan genel müdürleri görevden aldı. ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosn) — Başbakan Mesut Yd- maz, kendisinin izni olmaksızın ilrün fıyatlarına zam yapan TÜPRAŞ Genel Müdürü Meh- met SavTao ile Türkiye Şeker Fabrikalan AŞ Genel Müdûrü Ertan Yülek'i görevden aldığını açıkladı. Şeker zammı geri alın- dı. Akaryakıt zammının geri ah- nıp almmayacağı ise henüz ke- sinlik kazanmadı. Tenunuz ayından sonra önce seçim ekonomisi uygulamalan nedeniyle KİT zamlannı ertele- ten Başbakan Yılmaz, 20 Ekim- den sonra da KtTlerin fiyat ayarlamalanna izin vermedi. Bu uygulama özellikle mali darbo- ğaz içindeki bazı KtT'lerin du- rumunu iyice bozmaya başladı. Zam yapamayan KİT'lerin za- rarlarinın günden güne büyüme- si üzerine önceki gün TÜPRAŞ, likit petrol gazı diye adlandın- lan tüpgaza yüzde 20, benzin dı- şındaki akaryakıt fîyatlanna da yüzde 11.6 ile 18.8 arasında de- ği$en oranlarda zam yaptı. An- cak bu zamla ilgili olarak hükü- metten izin almmadı. Hüküme- tin olaydan TÜPRAŞ'm zam karanmn önceki gün saat 23.00 sıralannda Petrol Ofisi Genel Müdürlüğü'ne fakslanmasından sonra haberi oldu. önceki gün aynca Şeker Fab- rikalan AŞ Yönetim Kunılu da şekerin fabrika çıkışı toptan fi- İnceîenen petrol zamları (TL) Ormier Gazyağı Motonn Kal Yakıt F0İI-5 , F 0ıl-6 Jüri Eski 2390 2.320 1.090 990 720 a n Yni 2.830 2.750 1.244 1.129 832 Esfcl 2.380 2.320 1 130 1.040 820 • M Y8Ü 2.810 2.750 1.289 1.182 922 EskJ 2360 2 290 1100 1030 810 faa* Yni 2 790 2 720 1252 1167 904 Geri alanan şeker zamları (KDV hariç) Mehmet Savran (10 kg) Rafine, koli dökme şeker (10 kg) Rafine, koli 25 kutu şeker (50 kg) Rafine, bez torba şeker (50 kg) Küp, bez torba (18 kg) Küp, dökme kutu (ikili) 20 kg) Küp, dökme kutu (25 kg) Küp, paketli kutu (10 kg) Küp, koh 20 adet (500 gr.) 5.070 TL 7.400 TL 3.750 TL 4.800 TL 6.100 TL 4.500 TL 5.600 TL 5.900 TL Ertan Yulek Genelmüdürzammı nasılyaptı?Ekonomi Servisi — TÜPRAŞ Genel Müdurü Mehmet Savran, dün iki üzün- tüyu birden yaşadı. 1983 yüındaki kuru- luşundan bu yana Turkiye'nin en büyük akaryakıt üreticisi olan TÜPRAŞ'm ba- şında bulunan ve hem yönetim kunılu başkanlığı hem de genel mudürlüğu bir arada yürüten Mehmet Savran, görevden alındığını dun kayınpederinin cenazesi için gıttiği Balıkesir'de öğrendi. TÜPRAŞ'ın 8. kuruluş yıldönumü ne- deniyle daha cumartesi akşamı tstanbul- da bir kokteyl düzenleyen genel müdür, burada yaptığı hükümete çatan konuşma ile uygulamaya koyacağı zammın sinya- lini vermişti. 2 gün sonra bir kamu ku- nıluşunun değil de bir özel şirketin yö- neticisı gibi fiyatlan maliyetlere uydurma- ya çaüşan Savran'a, Başbakan 'dnr' dedi. Başbakan Mesut Yılmaz ve Başbakan Yardımcısı Ekrem Pakdemirli'nin koydu- ğu yasağa ragmen onlara damşmadan akaryakıt fiyatlanna zam yaptığı gerek- çesiyle görevden uzaklaştınlan Savran, bundan birkaç gün öncesine kadar fıyat artışı beklemileri konusunda sessizliğı ile dikkati çekiyordu. Başta ATAŞ rafineri- sinin ortaklan olan yabana petrol şirket- leri Mobil, Shell, BP ve Türk Petrol'ün yetkilileri olmak üzere petrolle ilgili tüm kunıluşlann yetkilileri, "Htikumet, po- litik besaplaria maliyetkrdeki artış yü- zünden zorunlu hate geien akaryakıt Tammını geciktiriyor" şekhnde açıklama- larda bulunurlarken Savran, aym günler- de Cumhuriyet'e verdiği demeçte, "Zarar söykndifi kadar büytik degil. Parayı ve- ren herkese bu fiyattan istedigi kadar pet- rol veririz" demişti. TÜPRAŞ Genel Müdürü Savran'ın po- litikasındaki bu değişiklik, sivasi kulisler- de ve petrolle ilgili çevrelerde, "Koalisyon bükiimeti konılmak üzere Birkaç güne kadar bugünkii bukumet gidecek. Gend miidiir kurulacak >eni hukumetle ilişki- lerini beUrleyecek mesajlan bugunden ve- riyor. Hem ANAP hakümetleriyle >nsa- du sıkıntılan ve yanlış uygulamalan dile getirerek DYP-SHP koalisyonunda se- mpati yaratıyor, hem siz de fiyatlara mii- dahale edip aynı yanlışa duşmeyin mesajı veriyor" şeklinde yorumlandı. Bu donem- de Savran'ın, Demırel'le herhangi bir şe- kilde göruşup görüşmediği bilinmiyor. yatlannın yüzde 22-22.8 oranın- da arttınlmasmı kararlaştırdı. Kendisinden habersız zam ya- pılmasına sinirlenen Başbakan Yılmaz, dün sabah özelleştirile- cek kunıhışlar kapsamındaki TÜPRAŞ'ın Genel Müdürü Mebmet Savran'ın görevden aJındığına ilişkin yazıyı Kamu Ortaklığı Idaresi Başkanlığı'na gönderdi. Yılmaz, dün Bakanlar Kunı- lu toplanösı öncesinde gazeteci- lerin petrol ürünlerine yapılan zamla ilgili sorulannı yamtladı. TÜPRAŞ tarafından önceki gün yürürlüğe sokulan zammın aslmda bu kunıluşun yetkisin- de okiuğuna işaret eden Yılmaz, "TÜPRAŞ Genel Müdürü tea- mük aykın olarak bu konuyu hukumete Han^marfan kanuiaş- önp, yüriuiüge soktugu için kendisini görevden aldım" diye konuştu. Yılmaz'a yöneltilen diğer so- rular ve yanıtlan da şöyle: — Zgmnıın geri alınması söz konnsu n ı ? YILMAZ — O konuyu ken- disine vekâlet eden arkadaşlar ınceleyecekler, mümkün olup ol- madığım. Bu konuda bir deği- şiklik yapabiliriz. — Diger KİT yönetkileriııe de bn mesajuuz geçertt mi? YILMAZ — Bütün devlet memurlanna geçerli. — Başka görevden alma var mi? YILMAZ — Aym şekilde devlet disipünine aykın davra- nan genel müdür olursa, onlar hakkında da aym işlemi uygu- Janz. Başbakan Mesut Yılmaz, da- ha sonra yaptığı bir açıklamay- la da Türkiye Şeker Fabrikalan AŞ Genel Müdûrti YOkk'in de görevden alındığını bildirdi. Bu arada konuyla ilgili bir açıklama yapan Genel Müdür Yülek, "Zam karannı bagh bd- Inadngnmaz bakana bügi ver- meden yapük. BBgl veneydik, h«ı«mıı karan 'Zam yapmayın' yönünde olacaktı. BU bn kara- n siyasl degfl, ekoaontik gcrek- lerle aldık. Bütün risk bentan ve arkadaşiarımın uzerinde" dedi. 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname gereği fiyat ayarla- malan yetkisinin KİT yönetim kuruUannda olduğunu belirten Yülek, Başbakan Yardımcısı Ek- rem Pakdemirli'nin, Bakanlar Kunılu toplantısı sırasında ken- disini telefonla arayarak zam- mın durdurulmasım istedlğjni kaydetti. Yülek, Pakdemirli'nin bu telefonu uzerine zammı geri aldıklannı söyledı. Malıye Baka- m Adnan Kanveci'nin de kendi- sini aradığıru belirten Yülek, Kahveci'nin ise zammı olumlu bulduğunu bildirdi. Prof. Büsay Kuruç 'Seçim ekonomisinin bvuktığı gizli enflasyon var* 'Enflasyonu indirmek zor' ANKARA (ANKA) — An- kara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Bilsay Kuruç, fiyat artışı- nın mart a>ında muhtemelen yüzde 100'e ulaşacağını bildire- rek "Enflasyonan getecek yd so- nanda yüzde 55lere indirilmesi başandır" dedi. Prof. Bilsay Kuruç, olası DYP-SHP koalisyonunun izleye- bileceği ekonomik politıkalan değerlendirdi. Enflasyonu indir- menin zorluğuna dikkat çeken Kuruç, enflasyonun DYP'nin öngördüğü gibi bir buçuk yılda indirilemeyeceğini savundu. Ku- ruç şöyle konuştu: "Enflasyon hemen duşüriile- mez. Çünkü uzun bir süredir yıizde 60 ve üstüne oturdu. ANAP iktidan enflasyonu ora- ya oturttu. Bugnn ber sey yüz- de 60 enflasyona göre ayarlan- mış dunımda. İnsanlar geiirle- rini yüzde 60'a gore ayarladüar. Herkes ncret artışını buna gore istiyor. Faizler, kfir hadleri ona göre ayarlanıyor. Bu durumda enflasyon birden bire düşmez. Çünkü enflasyon yüksek düzey- de kronik bir enflasyon halini aldı. Böyle olunca da insanlar yavaş yavaş davranışlarını ona göre ayarbyoriar. Davraıuşlar ise alınacak tedbirierle silinmez. Bilsay Kuruç ANAP'ın yapmadığı zamlar ve seçim ekonomisinin bıraktığı gizli enflasyon var. Martta muhtemelen yüzde 100'e doğru yükselen fiyatlar göreceğiz. Bence enflasyonun yüzde 40'lara indirümesi yaklaşık ikiyılahr. Bence enflasyonun yüzde 40'lara indirilmesi de yaklaşık iki yıl alır." Bilsay Kuruç, iki yıl içinde yüzde 40'lara indirilen enflasyo- nun yüzde 10'lar düzeyine, an- cak 5 yıl sonra çekilebileceğini savundu. Kuruç, şöyle devam et- ti: "Enflasyonun indirilmesi için öncelikle bir şok yapılacak. ANAP'ın yapmadığı zamlar ve seçim ekonomisinin bıraktığı gizti enflasyon var. Martta muh- temelen yüzde 100'e doğru yük- selen fiyatlar göreceğiz. Ondan sonra ise düşmesi lazjm. Bu çer- çevede gelecek yıl sonunda yüz- de 55lere indrüen bir enflasyon iyidir. Bn, enflasyonun indiril- mesi hedefı devam ediyor de- mektir. Eğer enflasyon yüzde 80lere çıkmıssa ortada bir ba- şansızlık var demektir." Enflasyonu indirmenin getire- ceği sıkıntılara da değinen Ku- ruç, alınacak tedbirlerin istikrar- sızlık yaratabileceğini belirtti. Kuruç, alınacak önlemlerin ik- tidan yıpratacağını da açıklaya- rak "İahminim o ki koalisyon İek hedefimiz enflasyonu dü- şürmektir' bedefine saplanıp kalmayacak" dedi. Prof. Kuruç, enflasyonun in- dirilmesi için şimdiye kadar iz- lenen politikalann nimetinden yararlanan çevrelerin bir şeyler vermeleri gerektiğini vurgulaya- rak bu çevrelerin başında ban- kacılık kesiminin geldiğini sa- vundu. Kuruç, bankacüık sektö-' rünün üzerine gidilmesinin tep- kilere neden olacağına dikkat çekerelc yeni hükümetin bu tep- kilere karşı sanayicilerin deste- ğini alabileceğini savundu. Bu- nun yolunun iyi bir teşvik poli- tikasından geçtiğini anİatan Ku- ruç, şöyle devam etti: "Koalisyon iyi bir sanayi teş- vikleri politikası ynrütürse, sa- nayki kesfanin destegini arkası- na alır. Bunlann destegi politik olar&k banka kesiminin deste- ğinden daha önemüdir aslmda. Çünkü sanayicilerin destegi isçi sınıfının desteğiyle çok yakın ir- tibatbdır. Sanayicflere teşvik ve- rirken onlara işçi haklan konu- sunda yapılmak istenenler de anlablabflir. Boylece bir yandan sanayi kesimi desteklenip diger yandan emekleriyle gecinen ke- simlere ekonomik haklar verile- rek bir politik çizgi izknmesi ge- rekir." Kuruç, yeni hükümetin yük- sek faiz ve yüksek kur politika- sından da vazgeçmesi gerektiğini bildirerek Tüıkiye'ye akan dış kaynağm da kesiünemesi gereği- ne işaret etti. FOTOKOPİ MAKİNALAR1MN CARL LEWIS'iHer zaman en ıyryı en lısa zamanda başaımanızı hedeüeyen T O S H I B \ s a e Tuzlandınlmış çeknrı" teknolopsırun ofanaklannı sunuyot Hızlandmlmış çekım d a g m e s ile dakıkada 21 yenne 30 kopya. Toshıba Fototopı Mabnası ile hmnıza hız katm ve daıma stz kazanın TortjytDısnibOlfltO ELEKTSOMAKA.Ş. Bü-yiikdere Cad Bosman Han No4 a Tel 133 K 0iy4 HU F« HO 73 (B Adana BölgMÜ 14 61 1" -14 61 IS Ankarı BölgML' 139 19 1(V4 Hal AnUlyl Bölgcsi: 18 34 50 Bunuı Bölgesı. 15 14 <W3HaI Çııukkıle Bölgni 14 807 Eızmuın Bâlgni: 23 446 lzmır B ö l g a i 21 62 19 2124 07 Kony» K l g o i : 17 05 93 170196 TnbıonBö4gMi:23 500 B In Touch with Tomorrow TOSHIBA DYP-SHP Protokolü: Özelleştirme Prof. Dr. ÇELtK KURDOĞLU, Dış Ekonomik tlişkiler Kunılu X eni hükümetin ekonomi programının ilkeleri derli toplu olarak 17 kasım tarihli Cumhuriyet'te yayımlandı. 1980'li yıl- larda gelişen ekonomi politikalanna ciddi bir çerçeve getirip, hatalan giderme ve kurumlan düzeltme niyetleri açıkça gözü- ken bu ilkelerin bir bakıma en aykın olanı uzerinde du- racağız. 1980'li yıllarda başansızhğın en büyük olduğu girişim KİTlerin özelleştirilmesidir. Bu konu gundemm onemli bir maddesini oluşturmasına rağmen çeşitli ulkelerin başarüı de- neyimleri göz önüne alınmadığı, özelleştirmenin yapılacağı en önemli mekanizma, borsa, yetennce önemsenmediği, de- ğer tespiti, satış şekli, kamuoyuna tanıtım gibi konulara gere- ken ciddiyetle eğilinmediği için başanya ulaşılmamıştır. Her- halde bunun bir nedeni siyasi iradenin yetersizliği, diğer ne- deni de konunun gereğinçe özenle değerlendirilmeyişidir. Kamunun görevi politikalarla ekonomik hayatı düzenle- mektir. Bir KlT'te araştırma-gehştirme harcamalan mal sahi- bi devlet olduğu için yapılmaz veya artmaz, tersine verimlihk, kâr, pazar payı gibi hedefler olmadığı için KlTler zarar eden, başansızlıklanmn hoş karşılanması için siyasi iktidarlarla hoş gecinen kuruluşlar olarak varlıklannı sürdurürler. Âdeta bir işsizlik sigortası sistemi gibi çalışarak sürekh istihdam ya- ratması ve zaman zaman görev kusunı ve benzeri çarelerden yararlanarak malıyet altı fiyatlama imkânı, KİTlerin kamu- oyunun hoşuna giden, popülist politika aleti olarak kullaml- masına yol açnvştır. DYP-SHP protoko- lünde konunun klasik sosyal demokrat plat- formda ele alındığı, bir uzlaşma formülü ile KİT reformu adı altında sektör hol- dingleri yaratılarak bir yaklaşım geliştiril- diği görülmektedir. Oysa bu koalisyonun, sosyal demokrat orta sağ mutabakatımn çok daha ileri çağdaş akımlar için değerlen- dirilebilmesi gerekir. Vergi adaleti, eğitim eşitliği, herkesin sağ- lık hizmetlerinden eşit ölçüde yararlanabil- mesi, hiç kimsenin işsizlikten dolayı zor dunımda kalmama- sı, herkesin iş kurabilme imkânına sahip olması, çağdaş sos- yal demokrasınin gundeminde yer alan önemli hedeflerdir. Verimsiz, hemen her ülkede zarar eden KlT'leri, hangi formulle olursa olsun sürdürmeye çalışmak ise sosyal de- mokratlann handikapı olacaktır. KfT yöneticilerinin faali-. yet dönemi sonunda hesap verecekleri bir yönetim kunılu ye onun sorumlu olduğu genel kurul bulunmadıkça özerklik çare olmayacaktır. Şirketlerin holdingler bünyesinde toplan- ması ve "stratejik kaynak yönlendirmesi"nin holding düze- yinde yapdması bize sadece vakit kaybettirecektir. Çünkü mülkiyet kamuya aittir ve kamu kâr amacı gütmez, olay bu kadar nettir. PTT, TCDD, Ziraat Bankası ve Halk Bankası ilk planda özelleştirilmeyebilir, çünkü sanayileşmekte olan bir ülkede bu kuruluşlann kâr etmesi ya imkânsız ya da zordur. Başan- h olunan ve "stratejik" nedenlerle kontrolü yitirilmek isten- meyen PETKİM gibi kuruluşlar doğru politikalarla daha et- kin bir şekilde yönlendirilebilir. Burada da unutulmamalıdır ki stratejik sektorler sadece kamu mulkiyetinde değil, aynı zamanda özel kişi ya da gruplann sahipliğinde de bıüu- nabilir. özelleştirmenin gerekçesi sadece söz konusu kurumlann zarar etmesi değildir; esas neden kamunun aynntıyla uğraş- maması, temel ilkeleri ve hedefleri behrleyip bunlarla ilgili program uygulaması gereğidir. Devletin sigara, içki, ayakka- bı, giyim eşyası, şeker gibi mallann imalatını bilfiil üstlenip bunlann satışına kadar tüm aşamalan ustlenmesi bugünün dünyasında artık pek az ülkede geçerlidir. Hükümet ciddi bir iç borç kıskaa içindedir. tç borç faiz ödemeleri, bu kıska- cın gevşemesine imkân vermiyor. Sonuçta kamu lcredi piya- sasına özel yatınmcıya önemli bir rakip olarak giriyor ve bir yandan yatınmlar azalırken, diğer yandan enflasyon kırbaç- lamyor. Gerekli siyasi irade ile doğru yapılan özelleştirme yukan- da özetlenen amaçlan karşılarken aynı zamanda bu önemli sorunun halline de yardımcı olacaktır. Konuya kamu malını özel kişilere kaptırmamak tutkusuyla değil, devleti layık ol- duğu görevlerle meşgul etmek ilkesiyle yaklaşmak ve kaynak dağılışında daha akıllı mekanizmaların işlemesine hnkân sağlamak gerekir. V erimsiz, hemen her ülkede zarar eden KİTleri, hangi formulle olursa olsun sürdürmeye çahşmak sosyal demokratların handikapı olacaktır. KİT yöneticilerinin faaliyet dönemi sonunda hesap verecekleri bir yönetim kunılu ve onun sorumlu olduğu genel kurul bulunmadıkça özerklik çare olmayacaktır.