Katalog

Turkıye'de anında alabılecegınız ve omur boyu kullanabılecegınız, 3 mılyon TL çekış gucune sahıp tek banka kartı . %!• Bank24 Kartı'dır' PAMUKBANK M Cumhuriyet Bar\k24 işlerVı Tamam' PAMUKBANK I iyi bankadı r U.YIL / SAYI 24154 / 2000 TL (KDV dahıl) KURUCUSU YUNUS MADİ (1924-1945) BAŞYAZAfti NADİR MADİ (1945-1991) 19 KASIM 1991 SAU Irkçılık... Almanya'da ırkçılık ve ya- bancı duşmanlığı bir knrban daha aldı: Geçen ayın sonun- da Beriin'de "dazlaklar"ın sal- dınsı SODUCO komaya ginniş olan Mete Eriş cuma gunu ol- du. Neonaziler, 19 yaşındaki Tnrk gencini bir koşeye sıkış- ünp beyzbol sopasıyla dov- mnşlerdi. Onayet, Beıün'deki yurttaş- lanmız arasında hakb olarak şok etkısi yaratmış durumda. Henuz 15 yaşındaki Salim Cengiz'in tepkisinin içerdiği çizgiler çok çarpıcı; Cumhuri- yet mubabirine çaresızlik için- de şöyle haykınnış: "Ben Beıün'de dogup bayu- dum. Buyukkrimiz hiç hakJa- nnı aramadan, çalışıp, susup oturdular. Biz hakkımm ara- yacagız. Bizi buradan kovma- ya kimsenin hakkı yok. Ben de, arkadaşlanm da bu mese- lenin ancak bilek gucuyle ço- zulecegine inanıyonız. Sessiz yunıyıış yapük da ne oldu? Dazlaklan polis koruyor. Bi- ze kimse sahip çıkmıyor." Bu satırlann arasında saklı öfkeyi ozenle degerlendinnesi gerekiyor berkesin; tabü en başta Alman makamlannın. Çunku şıddet şiddeti getirir. Bono onlemek ve insan hak- lannı toplumda herkes ıçın ge- çerli kılmak, ırkçılıgı çağın dı- şına ıtmek, Alman devleünin başlıca gorevlerindendir. Bugun Almanya'da, ozellik- le Dogu bolumunde ırkçılık ve yabancı duşmanlıgı tam anla- mıyla patlama yapmışür. Yal- nız agustos ayından ben ya- bancılar, çoğu yangın bombah tam 400 saldınyla karşı karşı- ya kalmışlardır. Hamburg'da yayımlanan haftalık "Die Zeit" gazetesi son sayısındaki başyazısında Almanya'daki gelişmeleri şoy- le eleşüriyor "Bır cutnle haftalardır hıç dülerden düşmuyor 'Yabancı- lann ıstılasına uğradık! Eskı- den bu deyıme sadece aşırı sağdakı 'Natıonal Zeıtung'da rastlardık Artık Sosyal De- mokrat Partıh mılletvekıllerı bile bunu utanmadan söyleye- biliyor. 'Der Spıegel' derg^-n- dekı yazarlar artık bu cümle- yı tırnak ıçıne almaya büe ge- rek görmuyorlar. Hoşgöru za- ten ulusal kımlığımızın bır parçası değıl Dunya, Alman- İardan korkuyor olabılır Ger- çekte Almanlar dunyadan korkmaktadırlar" Beriin Dovan bunun için mi yıkıldı?.. Almanya bunun için mi birleşti?.. Farklı kulturlerden kork- mak niye? Milüyetlerin, etnik kokenlerin, inanç ve duşunce- lerin aynlığı, bir arada yaşa- maya engel mi? Kuşkusuz hayır. Farklılıklar, yaşamın zen- giniigi ve rengidir; toplumu ileriye goturen iç dinamizmin bir parçasıdırlar. Tum bu farkhlıklann, insan haklan çerçevesinde banşçı bir biçim- de kornnması için uluslarara- sı kural ve kurumlar oluşturul- muştur. Ornegin, Avrupa Gu- venlik ve tşbirliği Konferansı (AGtK) ve Paris Şarb bunlar arasında yer alır. Almanya da bunlara taraf bir ulke olduğuna göre, gere- gini yapmak durumunda değU mi? Buyuk Alman filozofn He- gel, bir kez şoyle yakınmış: "Tarita tek bir ders oğreti- yon tnsanlann ve iktidarlann taritaten bir turlu ders alama- dıklannı..." Almanlann, Hegel'i haksız çıkartacak kadar acı tarihsel deneyimleri olduğuna inanıyo- ruz. Onun için belki de her nlnstan daha çok onlann go- revidir, ırkçıüğı yok etmek... Cumhuriyel DYP ile SHP arosındakipürüz giderildi Koalisyon protokolü bugün imzalanıyor IMaşmasağlandıLİDERLER YUMUŞADI DYP ile SHP arasında yurutulen koalisyon goruşmelerinde, onceki gun bakanlık paylaşımından doğan puruz, dun her iki liderin esnek tutumu ile çozum sürecine girdi. DYP lideri Demirel, SHP'ye verilecek bakanlık sayısım ll'den 12'ye yukseltti. SHP lideri İnonu'nun başkanlığında toplanan MYK da 14 bakanlık ile Milli Eğitim Bakanlığı konusundaki ısrarından vazgeçti. Iki partinin genel sekreterleri Çetin ve Ergenekon yeniden bir araya geldiler. GECE YARISI ANLAŞMA Demirel'in isteği uzerine devreye giren Cavit Çağlar, Hikmet Çetin ile dun gece bir araya gelerek pazarlığı sonuçlandırdı. SHP'ye 5'i devlet, 7'si icracı toplam 12 bakanlık verilmesi konusunda anlaşma sağlandı. icracı bakanhklardan Dışişlerı, Adalet, Sanayi ve Ticaret, Turizm, Ulaştırma, Çalışma ve Sosyal Guvenbk ile Çevre bakanlıkları SHP'ye verildi. Demirel ve Inonu, bugun koalisyon protokolunu imzalayacak.5. Sayfada KİLİT BAKANLIK MILLİ EĞİTİM HAKAN AYGÜN'ün haberi S. Sayfada BAŞKENTTEN AHMET TAN Eğitim Kalmadı Kültür Verelim DYP yetkılılerince Mılli Eğitim, SHP'ye bırakılırsa, "SHP'dekı kımı unsurlarm bakanlığın mılhlık unsuruna gölge duşurebıleceğı" tereddudu açıkça ıfade edılıyor Şu HEP kokenhler meselesı yanı... 5. Sayfada Güneydoğu'dan gelen sığır vebası Batı'ya sıçradı, hastalık önlenemiyor Sofradaki bomba:\febahetHükümet sorumla Sığır vebası İran ve Irak sınınndan göz göre göre geldi. Hükümet gerekli önlemleri almadı. Yetkililer, hastalık Baü'ya yayılırken gizlediler. Şimdi büyük kentlerde insanlar et yemekten korkar hale geldi. ftlilyarlık fatura Türkiye'de sığır vebası sonucu 15 bin büyükbaş hayvan telef oldu. Şu andaki zarar 50 milyar dolayında, ancak fatura giderek kabanyor. Vebalı et yenirse insanlarda gıda zehirlenmesine yol açabÜİyor. BÜLENT KIZANLIK ve UFUK TEKİN'in haberleri 3. Sayfada TURKLER AN A HEDEF— Son yıllarda giderek boyut kazanan yabancı duşmanlığı ve ozellıkle Turklere >onelık ırkçı saldın- lar Ahnanya'da kaygı yaraüyor. Turkler 'Kendimızi nasıl koruyalıra? Sesımızı nasıl duyuralım?' gıbı sorulara yanıt anyoriar. TürklerdeNeonazi korkusu Almanya'da ırkçısaldırılanyoğunlaştı;polis, olaylanyalnızcaseyrediyor DİLEK ZAPTÇIOĞLU BERLİN — Almanya'daki Turkler, ya bancı duşmanlığı ve ırkçı saldınlar karşı- sında Ankara'dan destek beklıyor Berlın- de ortam, Turk gencı Mete Ekşı'nın öldu- rulmesıyle ve pohsın cınayetı kmama yu- ruyuşundekı sert tutumuyla aşırı gergın- leştı Anne babalar, çocuklarının gelece- ğınden endışe duyuyor Evlerde, kahveler de, ışyerlennde Turkler kendı aralarında toplanarak "Kendimizi nasıl koruj'alım, sesımizi nasıl daynndım" gıbı sorulara ya- nıt anyoriar Bu ortamda, Turkıye'dekı hukumetten, burada yaşayan vatandaşla- rına sahıp çıkması ve Alman hukumetıne "Turklenn can guvenligınj ve haklannı da- ha ı.vı koruması" ıçın baskı yapması ta- lep edılıyor Berlın'de Dıyanet İşlerı Başkanlığı'na bağlı Turk Şehıtlık Camu, bugun Mete Ekşı ıçın doğup olduğu Almanya'da son durak olacak 19 ya^ında vabancı duşman- lığına kurban gıden Mete'nm cenaze na- mazı bugun Berluı'dekı Turk Şehıtlık Ca- mu'nde kıhndıktan sonra naaşı uçakla Is- tanbul'a nakledüecek Mete Ekşı, çarşam- ba sabahı Karacaahmet Mezarhğı'nda def- nedılecek Berlın'de Turkler, bugun Şehıt- lık Camıı'ne gelmeye ve cenazeye, araba konvoyuyla havaalanına kadar eşlık etme- ye çağrıldı Şehırdekı sosyal faalıyetlere katılan, şıd- dete karşı, banşçı goruşlerıyle tanınan ve sevılen Mete'nın olumu "bardağı taşıran son damla" olarak nıtelendı Mete'nın aı lesı ve yakınlan cenazenın Istanbul'da Turk yetkılılerce karşılanması gerektığını duşunuyorlar Sosyal Demokrat Turk Derneklen Federasyonu (HDF) ıse SHP ve DYP'ye çağnda bulunarak TBMM'ye (ArkasıSa. 19, Su. l'de) Boğaz Köprüsü'nde trafik kazası Bankacı üçkadının tecı olıımu Akbank ve îş Bankası'nda çaüşan 3 memurenın bındiğı taksı, koprunun ek şerıdınde ılerlerken arkadan mınıbüsun çarpmasıyla ters yola savruldu ve karşıdan gelen otobusun altına gırdı tstanbul Haber Servisi — Ak- bank ve tş Bankası'nın Zıncır- Ukuyu şubelennde görev lı 3 me- mure, bındıklen taksıvle dun sa- bah ışe gıderken zuıcırleme tra- fik kazası sonucu yaşamını yı- tmlı Taksı sûrucüsunun ağlr ya- ralandığı kazada bır çocuk an- nesı Esin Akay (29), Yiküz Alook (29) ve Bılge Ka>nak'ın (37) ölu- (Arkası Sa. 19, Sü. 4'te) RADYO-TELEVtZYON YAYIMLARI İÇİN YENİ BtR HUKUK DÜZENt Atılâ Sav 2. Sayfada NIKOLAY STEPANIÇ'tN ÇIKMAZI Ahmet Cemal 2. Sayfada ÖZAL'IN A2Lİ CAİZ DEĞtLDİR Prof Dr Mete Tunçay 2. Sayfada DEMOKRATÎKLEŞME VE KABA GÜÇ Dursun Berk 2 Sayfada MANEVtYAT SİMYASI Turker Alkan 4. Sayfada İNCE HESAPLAR Hüseym Baş 10. Sayfada DYP-SHP PROTOKOLÜ: ÖZELLEŞTİRME Prof. Dr Çelık Kurdoğlu 12. Sayfada MEKTUPLA ALIŞVERİŞTE SORUNLAR Meral Tamer 13. Sayfada ATATÜRK HEP KALACAK, YA BİZ? Zülfü Dtcleh 16. Sayfada Sosyal demokrattar tartışıyor Neden yenıldik, nasılkazanınz? İNÖNU SHP'H belediyeler başarısız gösterıldi BAYKAL Reçete yazılmalı, tedavi uygulanmalı ECEVIT Sorunlann üstesinden geldikçe yolumuz açılacaktır Bilim adamlan ve gazetecilerçokfarklı ag,lardan sosyaldemokrasiyi tartışıyor 6-7. Sayfada Akaryakıt ve şeker zammına tepki Zamlariki bürokrat yedi2 genel müdür görevden alındı Başbakan Mesut Yılmaz, kendisinin izni olmaksızın urun fiyatlarına zam yapan TÜPRAŞ Genel Mudürü Mehmet Savran ile Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ Genel Mudurü Yülek'i görevden aldı. Şeker zammı geri alındı, akaryakıt kesinlik kazanmadı. EkonomMe TV/8. Sayfada Savaşkarşıtı film: Taş Mezarlar Rıfat llgaz / 9. Sayfada 80yaşında 80 kitap Refık Durbaş Yugoslavya / 1 1 . Sayfada Vukovar teslim oluyor Futbol / Sporda Naklen yayında süpermaç Bılgısayar / Arfca Sayfada Birsaniyede bir trilyon işlem Koalisyon Eşittir Uzlaşma. Jvoalısyon bır karma hükumettır, onun ıçın de uzlaşmaya dayanır Uzlaşma deyınce de, üstunde ancak bır- leşılen noktalar gündeme gelır, ayrılıklar ar- ka plana atılır Kuşkusuz, böyle bır uzlaşma noktasının yakalanabılmesı ıçın bır pazarlık surecı ışte- tılır llgılı taraflar, hangı noktalarda bırleşıp, hangılerınde ayrıldıklarını göruşme masasın- da saptamaya çalışırlar Bır yandan bu arayış sürerken, öte yan- dan taraflar, koalısyonda kendılerıne daha buyuk bır pay ve etkınlık sağlamak ıçın mü- cadeie venrler Bakanlık sayısında olduğu kadar, etkılı bakanlıklar ıçın de bazen pazar- lık kızışır, ara sıra kesıntıler meydana gele- bılır DYP ile SHP arasında benzer bır sureç ış- lıyor şu gunlerde (Arkası Sa. 19, Sü. l'de) HASAN CEMAL 'Sevdalı Bulut' Türkiye semalanndaNâzım Hikmet'in 90. doğum yıldonumu etkinlikleri çerçevesinde yer alan Mehmet Ulusoy'un yönettiği ve başrolunu Genco Erkal'ın oynadığı yapım 29 kasımda Dostlar Tiyatrosu'nca sergilenecek. DtKMEN GURUN UÇARER "Sevdalı Bulut" 29 kasımdan ıtıbaren Turkıye'de ılk kez bır Dostlar Tıyatrosu yapmu olarak oynanacak -.e Nâzım Hikmet- ın 90 doğum yıldonumu etkın- lıklerı kapsamında yer alacak Bılındığı gıbı, "Sevdalı Bulut'" ılk kez 1973 yılında, Pa- ns'te Theatre de Lıberte"de (Öz- gurluk Tıyatrosu) sahnelendı. Mehmet Ulusoy, Nâzım Hık- met'ın aynı adlı masalından uyarlayıp yönettiği oyunun bu- radakı kurgusunun, ılkınden farklı olduğunu belırtıyor "Genco ve arkadaşlanyla yepye- nı şeyler yapıyoruz. Aklıma da- ha once gelmeyen şeyler Nâzın^ ın ulkesinde çıkıyor ortaya." Oyunun yıne bıdonlardan, gölge oyunlanndan bır dünyası olduğunu belırtıyor Uluso>, ama bu kez "gerçeklerden >ola çıluş, hayal gucuyle metafora vanş ve tekrar gerçege donnş" aynntüar- da yenı özellıkler kazanıyor Mehmet Ulusoy'un buyutecınde "gundetikten fantastik dunya- ya geçiş" galıba daha bır coşku- lu Nâzım'ın ulkesinde. Mehmet Ulusoy, Nâzım Hık- met'e bu- başka sevdalı Konuş- masa büe gözlennden okunacak bu coşku, bu tutku Nâzım ıçın "O, cagına onur veren bir şair- dir ve ne mutlu bize ki dnnya- nın en buyuk şaınnin kullandı- ğı dili kullanıyoruz" derken he- yecanını fark etmemek ımkân- sız: "Nâzım şiir yazmıyor. Sdyle- (Arkası Sa. 19, Sü. S'de) SEVGİNİN MASALI REFIK DURBAŞ'ın yazısı 19. Sayfaia