Katalog

— .^U» 11 EKİM 1991 HABERLER CUMHURİYET/7 ILIL SBÇIM VI ŞIRIVAK BATMAN SIBBT \ferdiginiz oylar ııasıl gerigelir?CELAL BAŞLANGIÇ ŞIRNAK/BATMAN/SttRT — "Botan halkına!" Bildiri böyie başhyordu. llk tümce, Gü- neydoğu'da yaşanılanlara ilişkin bir sap- tamaydı: "Asıriardır halkımız baskı, zuliim, iş- kencc ve katliamlarta >ok ediliyor. Nsunu- snmuza el uzaülıyor. Evlerimiz yıkıhyor. Köyümüzden, yıırdumuzdan sürgün edi- hyonız. Hayvanlanmız öldünilüyor. In- sânlanmız hayvan yerine konuluyor." Sonra bazı partilerin adı sıralanmıştı.' Maliye Bakanlığı'nın "vergi reklamı" gi- bi "Bunbra vereceginiz her oy biztere kur- şun olarak geri dönecektir" deniliyordu. Bildiri SHP'nindi. Çok değil, bundan iki yıl önce yapılan se- çinüerde yazdsaydı "Ü U seçun" yaası, yal- nızca Siirt yer alacaktı. Şırnak ile Batman da Siirt'in iki üçesi olarak geçecekti. Mar- din'den Cizre, Silopi, tdil; Hakkâri'den Uludere ve Beytiişşebap bağlamnca Siirt'- in Şırnak ilçesi il oluvermişti. Siirt'ten Kozluk, Beşiri, Hasankeyf ve Sason, Mar- din'den de Gercüş alınınca, Siirt'in bir baş- ka ilçesi Batman, il sınıfına atladı. İlçe sayısı, nüfus ve toprak olarak ne- redeyse yansını yitiren Siirt'in rnilletveki- li sayısı beşten üçe düştü. Şimdi Siirt de eski ilçeleri Batman ve Şırnak gibi üçer milletvekili çıkartacak. Büyük bölümü, Güneydoğu'nun en kanh olaylannın geçtiği, köylerin boşal- tıldıjb., arazinin dağlık yapısı nedeniyle PKK'nın istediği eylemi yapıp ortadan kaybolduğu Botan bölgesi içinde yer alan Oç kentte siyasi nabız nasıl atıyor? tnsan- ların eğilimlerini hangi etmenler belirli- yor? Şırnak'tan Batman'a, oradan da Si- irt'e doğru bir yolcuhık yapalım. Arama- lardan, ilçe çıkışlannda, kent girişlerinde deftere yazılmalardan geçip, Demirel'in deyimiyle "hür iradenin" nasıl belirlendi- gini görelim. SHP'nin bugünii ve yarını SHP'nin konvoyu Cizre'den Şımak'a doğru yola çıkıyor. Konvoyun başındaki araçta, SHP'nin ikinci sıra adayı Orhan Dogan var. Şımak'm listesini SHP, HEP'e bırakmış. HEP de birinci sıraya Kars Mil- letvekili Mahmut Ahnak'ı yerleştirmiş. Orhan Doğan da HEP kökenİi. Seçim için hazırladığı afişinde "Yarın halkımla bir- likte olmak için bugün SHP'deyim" ya- zıyor. Gabar dağlanyla Cudi'nin birleştiği yer- de Kasrik boğazı var; boğazda da askeri kontrol. Araçların sürücüleri iniyor, pn- ket kulübede oturan askere adlannı ve araçlannın plakalannı yazdınyor. Aynı iş- lem, 46 kilometre Uerideki Şırnak girişinde de yinelenecek. Şırnak her ne kadar kent merkezi olsa da ilçelerinin siyasal yapılanmadaki ağır- hğı daha fazla. Bunun en temel nedeni oy- ların dağılımından geliyor. 90 bine yakın seçmeni olan Şırnak'm kent merkezinde sadece 17 bin kayıth seçmeni var. Cizre^ deki oylar Şırnak'ın merkezindekilerden iki bin fazla. Silopi'nin, ldil'in de 15'er bin seçmeni var. "Bu nasıl il ki ilçeleri ya daha büyük ya da kendi kadar" diye sormayın. Çünku Şırnak, "bildiginiz illerden" değil. Dağ- hk bir bölgede, geüşmeye hiç de uygun ol- mayan yapıdaki Şırnak'm il olmasındaki tek neden "güvenlik." Yani resmi söyle- miyle Şırnak bir "asayiş ill." Şırnak girişinde polisler karşıhyor bi- zi. Kasrik boğazmda askerlerin tuttuğu "Giren-çıkan araç defterTni kent girişinde polisler tutuyor. Orhan Doğan "Ben SHP'nin milletvekili adayıym. Propagan- da çakşması için geldik" diyor. Polis Tark etmez efendirn" diye yanıtlıyor "Biz kaydınızı alalıtn da..." Kentegirince, en hareketlipartinin SHP olduğu anlaşıhyor. DYP propagandaçahş- malarına yeni başlamış. Parçalanan AN AP'ta ise çahşmalariki ayrı koldan yü- rütülüyor. Güneydoğu'da seçim çahşmalannın bel- ki de kahve toplantılan kadar önemli olanı "tariye." Yakınları ölene başsağlığı dile- meye gitmek, yöredeki politikacılar açısın- dan, bir geleneği yerine getirmenin en önemli unsum. Yalnızca seçim zamanları da değil. SHP'liler de işe "tariye"yle başlıyorlar. Hacı Bayar 1989 yerel seçimlerinde DSP'nin belediye başkanı adayı. Üç oyl? ANAP'a kaptırmış DSP belediye başkan- hğını. SHP adaylan, toplu halde gidiyor- lar Bayar'ın evine; çünkü bir yakınını yi- tirmiş trafik kazasında Bayar. "Tariye", siyasi söyleşiye dönüşüyor. Durumlannı anlatıyor HEP kokenli SHP adaylan. Bayar iki tümceyle açıkhyor tav- rını. — Ben Ecevitçi'ydim. AUah belanu ver- sin... SHP'liler Şımak'a 3-0 gözüyle bakıyor- lar. ANAP'ta tercih savaşlan Şımak'ta ANAP tam bir bölünmeyi ya- şıyor. Şu anda kentin iki milletvekili Yıl- maz ve Birlik, listenin iki ve üçüncü sıra- lanna yerleştirilmişler. Listenin ilk sırası- na ise Diyarbakır Devlet Hastanesi'nin es- ki başhekimi Prof. Dr. Salih Yddurun'ı koymuş ANAP genel merkezi. ANAP'ın liste başı Yüdınm, aynı zamanda Şırnak'ın ANAP'h belediye başkanı Hamdi Ytldı- nm'ın ağabeyi. ANAP İl Başkanı Ahmet Birlik de, listede üçüncü sıraya getirilen milletvekili Kemal Birtik'in amca oğlu. tş- te o noktada da ışler kanşmış. ANAP il binasında kızgın bir grup otu- ruyor. Listeyi içlefine sindirememişler. Tü- mü Kemal Birlik yanlısı. ANAP'ın kent- teki durumunu değerlendirirken "Burada parti yoktur. ANAP'ın vartıgı Birlik'e baglıydı. Onun için tercih kullanacağız" diyorlar. İl Başkanı Ahmet Birlik anlatıyor, il merkezinde oturanlar da başlanyla onay- hyorlar. — Biz teşkOat olarak bir liste önerdik. "Tamam, Kemal Birlik'i liste başma getireceğiz" dediler. Ama sözkrini tutma- . ddar. Şimdi ancak bir milletvekili çıkarta- ŞIRNAK Seçimde üçlü yarış var VAN Beytişebap • ^HAKKARI • Uludere IRAK 1989 geçerfi oylan 1983 1987 1989 $tnuk ANAP HP MDP DYP SHP OSP RP MÇP DIGER 24.0 31.1 27.1 0.2 28.7 14.4 29.9 7.1 10.2 0.4 0.6- 23.2 15.8 25.0 1.7 23.3 0.1 28.0 19.1 30.1 2.0 27.7 0.1 Oy kullanmayan seçmenler Geçersiz oy kullanan seçmenler 10.6 6.0 5.2 13.5 3.7 100.0 T0PLAM 100.0 100.0 100.0 Hakkâri, Surt, Mardin'den alınan ilçe, bucak ve köylerle 1989 seçimi sonrası il yapılan Şırnak, Batman gibi 1983 seçimlerinde ANAP'a Türkiye ortalamalarımn altmda oy vermesine karşın 1987 ve 1989 seçimlerinde Türkiye ortalamalarımn uzerinde oy veren yerleşim yerlerinden oluşmuş. Şırnak 1991 seçimlerinde yüzde 25 seçim çevresi barajıyla 3 milletvekili çıkaracak illerden birisi. Bu milletvekillikler için 3 parti yanş halinde: SHP, ANAP ve RP. Şımak'ta beklenen sonuç milletvekilliklerinin üç parti arasında paylaşılması. Ancak Batman'da olabileceği gibi Şımak'ta da tek bir parti seçim çevresi barajını aşarak her 3 milletvekilliğini de kazanabilir. Şırnak seçim sisteminın garipliklerini sergileyecek yeni il olmuş bir seçim çevresi olarak belki de Batman 'la birlikte 1991 seçim sonuçları ve milletvekili dağılımıyla demokrasi tarihine çarpıkhk örneği olarak geçebilir. BATMAN Partilere baraj engeli1989 geçeril oylan 1987 1989 Batman ANAP HP MDP DYP SHP DSP RP MÇ DİGER 26.8 29.1 26.7 0.8 25.2 19.4 16.7 3.2 22.1 0.5 2.4 26.3 7.5 25.0 1.7 23.3 0.4 31.3 0y kullanmayan seçmenler Geçersiz oy kullanan seç- menler 9.6 7.1 6.3 4.0 12.6 3.3 TOPLAM 100.0 100.0 100.0 100.0 1989 seçimlerinden sonra Mardin ve Siirt'ten alınan bazı ilçe, bucak ve köylerle il yapılan Batman, yüzde 25 seçim çevresi barajı ile 3 milletvekili çıkaracak yeni bir il olarak 1991 seçimlerine katılıyor. Batman 'da seçim yarışı, yukarıdaki tablonun sergilediği eğilimlere göre ANAP, SHP ve RP arasında geçecek. 1987'den 1989'a oy kazanım süreciyle gelen bu üç parti, oy kaybına uğramadıklan takdirde Batman 'ın çıkaracağı milletvekilliklerini bölüşebilirler. Ancak her üç parti de seçim çevresi barajına oldukça yakın oy düzeyine sahip olduğu için partilerden yalnızca birinin seçim çevresi barajını aşarak 3 milletvekilliğini bırden kazanması sürpriz olmaz. Bu da o parti için seçim sisteminin bir armağanı olur. SİİRT SHP'nin kazanması noraıal 1989 oftç«U «ytafi 1963 1987 1989 Siirt Kozluk Baykan ? * * 'Beşın Kurtalan atman MARDIN ANAP HP MDP DYP SHP DSP RP 30.2 19.9 33.8 24.2 22.4 14.5 4.5 22.9 0.7 1.5 20.1 14.5 19.4 6.6 16.9 1.5 25.5 18.3 24.5 8.4 21.4 1.9 Qy kullanmayan seçmenler Geçersiz oy kullanan seçmenler 11.5 4.6 6.1 3.2 17.0 4.0 100.0 TOPLAM 100.0 100.0 100.0 Bazı İlçe, bucak ve köylerini yeni iller Batman veŞırnak'a verdikten sonra 3 milletvekili çıkaracak bir il konumuna gelen Siirt'te seçim çevresi barajı yüzde 25. Siirt'te seçim çevresi barajını aşmaya en yakın görünen partiler ANAP, SHP ve RP. Ancak bu üç partinin de seçim çevresi barajını aşabilmek için en az kayıth seçmenlerin yüzde 4'unün daha oyunu almalan gerekiyor. Çünkü katılım zorunluluğundan ötürü artacak geçerli oy sayısı, bu partilerin geçerli oylardan aldıkları payı azaltacaktır. 3 milletvekili çıkaran Siirt'te yeni seçim çevresi barajmdan ötürü tek bir parti de 3 milletvekiiliği kazanabilir. Yukarıdaki tablonun sergilediği eğilim açısından en şanstı parti -oy kazanım sûrecinde olduğu için- SHP olarak görünüyor. ANAP'ın ve RP'nin şansı ise 1989'da yitirdikleri oylan geri toplamalannda. TABLOLAR VE DEĞERLENDİRMELERV!ül^. ş İÜ?g bittriz. Onuniçinliste üçüncüsüKemal Bir- lik'i tercihle liste başı yapacağız. Yani KemalBirlik'e oy verdigimiz için ANAP'a da oy verecegiz. örgütün büyük bolumu Birlik için kol- lan sıvamaya hazırlanıyor. Liste başına ge- tirilen Prof. Dr. Yüdınm ise belediye des- teğiyle kendi başına çahşıyor. Uzmanlık alanı nedeniyle olsa gerek, bir sağlık ocağı büyüklüğündeki Şırnak Devlet Hastane- si'ni gezerken buluyoruz Yıldırım'ı. ANAP'ın kentteki durumunu değerlendi- rirken temkinli davranıyor: — Bilinme>eni çok olan bir seçim. tk- tidar partisi dogal olarak en çok eleştiri- len partidir. Burada insanların eksikleri çok. Altyapı yok. Siyasi ve kultürel prob- lemler var. Elbette bn, yüzyülardır gelen bir sorun. Şımak'ta SHP'den sonra seçime en çok asılan parti görüntüsünde DYP var. DYP adayı Orhan Uysal, Şırnak'm köy- lerine gitmiş gezmeye. Seçim karargâhın- da Uludere tlçe Başkanı Mustafa Pamuk var. Pamuk, halkın beklentilerinin seçime kadar gerçekleşmemesi oranında DYP'nin şansımn artacağına inanıyor: — Köylüler yollannın asfaltlanmasım bekliyor. Açüacagı söylenen, 90 bin kad- ro için de halkın beklenn'si büyük. tçme ve sulama sularının yapılmasını da bek- leyenler var hâlâ. Eğer seçime kadar bu beklentiler gerçekleşraezse, ki bu olanak- sız gorunüyor, mücadele iki parti arasın- da geçer. Milletvekillikleri ikiye bölünür. tkisi SHP ya da DYP'ye gider. Cizre'den Idil'e geçerken bir deftere da- ha yazıhyoruz. Şımak'ta DSP'lileri ve RP'üleri bulmak mümkün otaıadı. "Belki Idil'de rastlanz" diyoruz. Umudumuzun yarısı da gerçekleşiyor. SHP'nin eski Merkez Disiplin Kurulu üyesi Avukat Hasip Kaplan'ın bürosu partilerin "Birleşmiş MUIetler binası" gi- bi. SHP tlçe Başkanı Huseyin Demir, HEP İlçe Başkanı Yusuf AdıbeUi, ANAP İlçe Başkanı Robert Tutuş, RP'li İl Ge- nel Meclisi Üyesi Halef Inan oturmuş söy- leşiyorlar. SHP ve HEP'üler listelerine kızgjn, cünkü ldil'den adaylan yok. lis- tede seçüecek bir yere getirilmeyi bekle- yen Hasip Kaplan, ilk altıya alınmamıştı bile. Daha sonra listeden bir istifa olun- ca, altına sıradan girebildi. Bütun parti- liler "Adayımız olsaydı tüm gücümüzle çalışırdık" diyorlar. RP'liler de kırgm. Halef Inan "Bizim örgfit yatü" diye an- latıyor partisinin durumunu, "bu kez biz de partiye degil, kişiye oy verecegiz." ANAP tlçe Başkanı Robert Tutuş, da- ha önceki ilçe başkanı Şükrü Tntnş'un oğ- lu. Babası ANAP'tan liste altıncısı olun- ca, onun yerine başkanlık görevini üsüen- miş. SHP'Uler, HEP'liler ve ANAP'hlar aynı görüşte: — Idilli bir adayın seçilmesi için terci- he çalışacağız... Tutuş ailesi Süryani. Robert Tutuş "Türkiye'de başka Hıristiyan aday var mı" diye sorduktan sonra ANAP'ın Şır- nak'taki durumunu değerlendiriyor: — Tercih olmasa bu bölgede sıfırdır. RP'li Inan partisinin durumunu Şırnak özelinden çok Güneydoğu genelinde de- ğerlendirmeye çahşıyor: — Kimse artık Güneydoğu halkına "cahil" diyemez. Bir MÇP Ue biriesme- ye kalktı. Btitün orgntler istifa etti... Batman'da şenlik var Seçim havasına en erken giren illerden biri Batman. Güneydoğu'daki diğer ille- rin aksine, ışıl ışıl seçim bürolan kurul- muş. Her birinin önünde yüzlerce kürsü (alçak tabure) var. Pankartlar asılmış, bayraklar çekilmiş. Seçim bürolan gece- leri de dolup taşıyor. Büro önlerine biri- ken kalabalıklarla gövde gösterisi yapıyor partiler birbirine. Seçime katılacak altı partiden dördü, görüntü.olarak "bu yanşta ben de varan" diyor seçim bürolanyla. DSP ve SP'nin seçim bürosu yok. "Bürolar yanşı" SHP, ANAP, DYP, RP arasında. Hatta kent- te bir de espri yapdıyor: — Burada kararsızlar kamuoyu anket- lerine bakmaz. Akşamlan seçim bürola- nnın önlerinde doiastr, "Hangi parti ka- zanacak" diye gözlem yaparlar. Biz de kararsız Batmanîılar gibi yapıp seçim bürolanm dolaşıyoruz. llk uğradı- ğımız yer ANAP. Türkiye genelinde bir "hanedanı devi- recegiz" propagandasıdır gidiyor. Bat- man'daki "hanedanı devireceğiz" de ge- neldeki bu propagandarun yerel olarak devamı niteliğinde. Çünku muhalefet par- tilerine göre Türkiye genelindeki "hane- dan" gibi Batman'da da "hanedan" var. ANAP'a karşı olanlar Batman'daki "ha- nedan"ı şöyle anlatıyorlar: — Kutbettin Hamidi ANAP MUIetve- kiM. Kardeşi Ataullah Hamidi Batman Be- lediye Başkanı, diger kardeşleri Muhittin Hamidi ANAP U başkanı. ANAP liste- sinde yine Kutbettin Hamidi Ok sıraya yer- leştirilmiş. Listenin ikinci sırasında ise be- lediye başkanı olan Hamidi'nin vekili Ni- yazi Demir var. ANAP tl Başkanı Muhittin Hamidi'nin umudu ise RP'den kayacak oylar. Hami- di, Batman'a ilişkin seçim tahminini şöyle yapıyor: — ANAP olarak biz, 3-0 diyoruz. tkin- ci parti SHP olur. Biz daha önce RP ile yanşacagımızı nmuyorduk, ama MÇP ile birleşmesi RP'yi burada yok etti. RP oy- lannın yüzde 50'sinin bize kayacağını umuyoruz. ANAP dışında seçimlerde ANAP'a şans veren parti yok. Bu nedenle DYP'h- ler "SHP'nin 3-0'lık skorunu, 2-1'e çe- virme çabasmdalar". Bunu da açık açık söylüyorlar. Seçim bürosunda DYP'nin liste başı Faris Özdemir'in ağabeyi Ferit var. Ke- penk kapatma eylemleri sırasında Beledi- ye Başkanı Ataullah Hamidi'nin güven- lik guçleriyle birlikte kepenklerin kınlma- sına katıldığını, sırf bu yüzden Hamidi- ler'in Batman'da oy alamayacağını anla- tıyor. Batman'da aralarındakı gerılımin en yüksek olduğu parti RP. Kent genelinde buyukçe bir oy beklerken MÇP ile birleş- me sonucu partilerinin bölgede ağır bir ya- ra alması RP'lileri hayli tedirgin etmiş. RP'nin liste başı eski Gercüş Müftüsü Abdülceül Candan. Politikada yeni olma- sına karşın yadırgamamasını şöyle anla- tıyor: — Peygamber mesleğidir siyaset. Dün- yanın nasıl idare edileceğini bocalarınuz bize ögretmişti. Dünyayı, dinle devleti bir- ' birinden ayırmıyornz. RP'liler en çok gazetelere kızıyor. Parti içi sorunlan, MÇP ile ittifak kurulmasın- dan sonra yaşanılan olaylan, gazetelerin abartarak verdiğine inamyorlar. Batman'da RP'nin durumu son geliş- melerden sonra ne olur? Bu soruya net bir yanıt vermiyor RP'ü- ler. Ancak "Beklediğimizin çok uzerinde oy alacağız. Sonuç sürpriz olacak" de- mekle yetiniyorlar. SHP'de liste yanşı SHP, Batman'da en canlı parti. Karar- sız Batmanhlara "seçimi bu parti kazan- dmr" dedirtecek kadar kalabalık seçim bürosu. Âdeta bir miting alanı gibi. Köy- lere gidiliyor, kahvelerde toplanılıyor. Gunduz yapılan bu çahşmalar akşama se- çim bürosunda bitiyor. Herkes hava ka- rardı nu seçim bürosunda toplanıyor. On- dan sonra gece görevleri dağıtılıyor par- tililere. Kannca yuvası gibi hareketli se- çim bürosundan Kürtçe türküler yükseli- yor. Ancak SHP'liler gece çalışmasının yön- temini değiştirmişler. 22.30'dan sonra ev- lere gitmiyorlar. Böyle bir karar almala- nna neden olan olay şöyle gelişmiş: Saat 23.00'e doğru oy istemek için bir evin kapısını çalıyorlar. Evde büyük bir telaş yaşanıyor olmalı. Evin erkeği ne du- rumdaysa, kapıyı açmak için önce pija- masını giyiyor, üzerine de donunu. "Po- lis geldi" diye beklerken karşısında SHP'lüeri görünce şaşınyor. Bu nedenle SHP'liler "polisin gidece- ği saatlerde" evlerde propaganda çalışma- sı yapmıyorlar. SHP seçim bürosunda otururken bir çalışma ekibi köy gezisinden döndu. Bi- raz şaşırmış gibiydiler. Anlattılar: — SHP olarak ilk kez bir köye gidiyor- duk. Köyün yaşldan toplandı. Önümüze yemekler geldi. Biz de bir yandan "HEP'- ten SHP'ye geçtik, bu secimkrde SHP Us- tesinden adaylarımız var, oyumuz SHP'ye" diye anlaüyordak. Köyün bir yaşlısı susturdu bizi: "Boşuna yonılma- yın. Sizden önce gelenler oldu. Bize an- lattılar. Biz zaten oyumuzu SHP'ye vere- cegiz. Siz şimdi yemeginizi yiyin de gidin başka yeriere anlatın. Burada vakit yitir- meyin." SHP'nin Batman'da liste başı Adnan Ekmen. Kendüerine olan bu ügiyi gordük- çe şaşınyor. Bir yandan da endişesini di- le getiriyor: — Bu ilgi karşısında devletin uzanbsı olan güçler provokasyon yapmava kalka- bilirler. O zaman Demirel'in ifadesiyk gök kubbeyi başlanna yıkanz. Batman'da tüm SHP'likrin umudu se- çimleri 3-0 kazanacaklan yolunda. ANAP^a gelen faks Siirt, Batman kadar siyasete ısınmamış. Tam bir seçim havası esmiyor henüz. Şu~- nak'ta, Batman'da olduğu gibi, önde gö- rünen parti burada da SHP. DYP de iç huzurla giriyor seçime. Ancak ANAP'ın durumu hayli zor. ANAP listesinin birinci sırasında Fay- sal Geyik var. Parti örgütü bu yüzden ça- lışmıyor. Geyik'in bürosu ayn, partinin seçim bürosu ayn. ANAP il merkezinde başkan İzzet Tarhan ile söyleşiyoruz. Si- irt'in politikasını anlatırken ANAP açı- sından pek de aydınlık olmayan bir tablo çiziyor: — Siyasi dunıra burada çok kanşık. Her parti "3-0 kazanınz" diyor, ama sen bakma. Burada en güçlü parti SHP. O da HEP'le birleştiği için dışandaki militan- lar, köylere haber gondermeye başlamış- lar "SHP'yi desıekleyin" diye. ANAP'ın alacağı oy 14-15 bindir. Barajı aşamayu. Biz, "AUah Allah bu nasıl ANAP il başkanı" diye düşünürken, partinin fak- sı çahşıyor. Gönderen: Genel merkez. Faksı alan: tl Başkanı İzzet Tarban. Faks- taki mesaj: tl başkanlığı görevinden alın- dınız. Diğer illerde olduğu gibi Siirt'te de RP çok oy kaybetmiş görünüyor. 11 merkezi dışında ikinci bir büro açmış RP'liler. An- cak uğrayanı pek fazla değû. Bir küskün- lük var RP'lüerde. Siirt'te umulanın uzerinde bir canhhğı yaşıyor DYP. îl Başkanı Sabah Peker, "Genel merkez önerdiğimiz listeyi aynen kabul etti. Her kesimi temsil eden, her il- çede ayn ayn etkin olan adaylarımız var. Seçimi 3-0 alabiliriz" diyor. "Tamam, en büyük sizsiniz de sizden sonra kim gelir" yolundaki sorumuzu gü- lerek yanıthyor Peker: — Rakibiz SHP. Barajı gecebüecek tek narti o görünüyor. AN.AP Tnrktye'de bit- tigi gibi Siirt'te de bitti. Siirt'te de liste başı SHP'li. Liste ikin- ciliği HEP'e veribniş. Birinci, üçüncü, be- şinci sıralar SHP'nin; ikinci, dördüncü ve altıncılar da HEP'in. Adaylann tümü "tercihli oy" karan almışlar. Ama bir ko- şulları da var: Hep birlikte çalışılacak. Avukat Zübeyir Aydar, Olağanüstû Bölge ValiliğidonemindeGuneydoğu'dan yapı- lan ilk sürgünün "kahraman"lanndan. Şimdi bu sürgünün meyvesini topluyor. Hatta Aydar'a "yardımcı" olan "başka guçler" de varmış: — Polisler, yöredeki bazı etkin kişile- re "Zübeyir'e oy vermeyin" diyorlarmış. Ben sesimi çıkarmıyorum. Çünkü onlar ne kadar "oy vermeyin" derse, o kadar bizim lehimize olur. Tüm adaylar, ortak bir seçim otobüsü tutmuş. Üzerine bir de ses düzeni kurmuş- lar. Şırnak ve Batman'dan daha farklı bir yapısı var Siirt'in. Aynı Mardin'de oldu- ğu gibi, kent merkezinde Arap nüfus agır- lığı var. Tüm ilçelerde ise Kürtler çoğunlukta. Liste başı olan Erdal Koyuncu Arap, liste ikincisi Aydar ise Kürt kökenli. SHP ile HEP, Kürt kökenlilerle Arap köken- liler arasında bir uyum sağlanmış görü- nüyor. Kent içinde SHP'nin seçim otobüsu gezerken, HEP'liler, "SHP'nin marşını koyun" diyor. Kürt kökenlilerin yaşadığı ilçelere giderken, Arap kökenli SHP'liler "Haydi şimdi Kürtçe kaset ko- yalım" diye uyarıyorlar. Siirt genelinde 93 bin oy var. Bunlar- dan 34 bini merkezde, 18 bini de Kurta- lan'da. SHP'nin en zayıf olduğu ilçe Şirvan. SHP'liler konvoy yapıp Şirvan'a giderken yolda halaylar çekiliyor, türküler söyle- niyor. Altı aday da bir arada. "Ankara'- da görüşmek üzere" diye aynhrken yan yana duran altı aday espri yapıyor: — Altımızdan üçü gidecek Ankara'ya, ama hangilerimiz olur, o belli değil. Şırnak, Batman, Siirt... Büyük bölümü "Botan"da yer alan, bölgenin özellikle in- san haklan ihlalleri ve can güvenliği açı- sından en sorunlu illeri. SHP'nin seçim bürosunda otururken bir genç geliyor yanımıza "Size bir şey göstereceğim" diye. Ayağa kaldınp, kür- sülerde oturanlan işaret ediyor tek tek: — Bak şu gördüğum sakallılann çoğu imamdır. SHP'de bu kadar çok imanun görülmesi normal bir şey degil. Ama bn seçimlerde göriılüyor işte. tmamlar hal- kın aydınıdır bu yörede. Şimdi ilk kez imamlar gibi medreselilerle bizim gibi mektepliler aynı saflarda buluştu. SHP, Batman, Şırnak ve Siirt'te HEP'- ten aldığı güçle, 9-0'ı zorluyor. Üç ilde de DYP ve ANAP birer milletvekilliğini kur- tarma çabasında. Onlara görebüeen iyim- ser sonuç 6-3. Elbette, buralardakiseçimibir' 'Kürt re- ferandnmu"nadönüştürmeyi, Kürtler adı- na bir gövde gösterisi yapmayı amaçlayanlar var. Ancak gözle görülen gerçekşu: Özellikle bölgede 12Eylül son- rası yaşananlar, devlete karşıyoğunbir tep- kiyeyol açmış. Rüzgâr ekenler şimdi fırtına biçiyorlar. Bu "fırtına"nınetkisiyleoylar SHP'ye akacak.