Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURÎYET/12
PAKTİLER VEEKONOMt
EKONOMt 11 EKİM 1991
DÖVİZ KURLARI 11 1991 OSMAN ULAGAY
Dflvtan
Cmsı
1 ABODobn
lAiranMuta
1 AmsHya Oobn
1 AviBturya Şini
I B r i FcV
1 Omrrarka Kronu
I R n M u U o s
I F n m a F n n *
1 HuiiHİi Rortn
1fepanyolPeztta
i b w ç Kronu
1 Isvıçre Frangı
100 Ittyan Lnb
1 JaponYenı
1 KaadaDotan
1 NacveçKnmu
IStarfn
1 S.Arabe>ön Rıya*
DfivE
Ahş
4812 36
2843 39
3826 30
404 71
138 29
73911
1166 63
836 05
2528 16
45 10
78167
3252 69
380 88
37 09
4258 73
728 04
8273 40
1283 23
Dövn
Satış
4822 00
2854 10
3833 97
405 52
138 56
740.59
1168 97
837 73
2533 23
45 19
783 24
3259 21
38164
3716
4267 26
726 50
8289 98
1285 80
Efektt
Aliş
4807 55
2845 54
3768 91
404 31
136 90
73172
1154 96
835 21
2525 63
44 20
773 85
3249 44
377 07
36 53
4194 85
720 76
8265 13
1263 98
Efektrf
Satış
4836 47
2862 66
3845 47
406 74
138 98
742 81
1172 48
840 24
2540 83
45 33
785 59
3268 99
382 78
37 28
4280 06
73169
8314 85
1289 66
çmunm
S 1 6894 Alman Marto
S 1 2577 Avust Dofarı
S 11 8909 Avus Şılını
t 34 8000 Bel Frangı
S6 5110Dan Kronu
S 4 1249 Fın MarMosı
$ 5 7560 Fran Frangı
S 1 9034 Hol Fkmnı
S 106 71 Isp Pezetas;
J 6 1564 ısveç Kronu
S 1 4794 Isv Frangı
S 1263 49 1ta! Lrreü
$ 129 75 Japon Yenı
$ 1 1299 Kanada Doi
S 6 6100 Noneç Kf
C 1 7191 AflO Doian
S 3 7501 Suudi Rıyalı
BORSA
hfca lacai: 100.808,981.175
kH MHctan: 23.553.04C 1 0
1991
ıtfn:
2578 13
272158
1999 91
2078 85
f
2916 93
3097 73
MMÇkn (A)
AdmÇlm (O
Mmn çtmnto
At*TBH(BU)
NBtoıtt
«MMuCm
Stt
OnlCım
IMnnl
OMHMng
ı O M
Ecaetan
EpMıc*
Egtfiibn
E»k Sg«vt*8Û)
OÇ
SMı;
aood-Yrar
Oorton ty
GübreFK.
ÜMvPMm
b*D
tacan
Kartomaı
K»
MMMoNyı
HU
ttpnEtaU
KnçHoUng
KoçYalınm
Konrı Çnano
Korta
Konıma Taı
UfclKaifc
M T a j o m
Sra*M OW
M. SMBİ(BU)
NMank
tMTursm
N ( * Çimento
OonTttea
Omtaa
Otnan
Pırsan IBU)
PKProflO
PmrSut
PavEntagnEi
toSı
PnvUn
PtmKOIısı
fetak
SAaDYıyncM
SMralHotfng
SnEkMrank
TamSıgoıia
Tı
T
T6arvıtB
T i t a * (B)
TJ»l(WUS0q
TJlB (CH25BB
Tj» BM*.(C)
tireKutan
TKB
ToöşTırtO»
ToprjkKİOıt
TnkytCım
tjhımra
T * CT * t C w ı .
T.SJU (SU)
TD OMâm
TmcaTeteM
THY
T Tuborg
TMntnnk
U**Seram*
V * f Vaönm Ort
V*rfF Kn(BU)
Y
3RS kıpm
275000
44000
14000
2000
3800
3050
9000
4800
975
10750
2500
6000
2S5O0
1300
nw
2300
2200
3000
4600
2300
3750
4600
2750
900
17500
2250
1800
025
6100
4000
19500
10250
4150
46000
1150
550
4100
2500
8000
3650
3000
8000
2)00
1600
4150
3050
725
13500
1350
1350
13500
2700
525
5200
2050
3200
2000
4650
4600
10250
17500
25500
2700
1000
1150
6600
4000
900
6900
1500
1400
3350
2350
475
19500
500
900
1200
6300
83000
1150
1450
5700
950
2100
1150
2550
450
925
2050
2200
41X
1700
1000
1400
1350
6700
3400
4000
3450
1300
3250
5700
3500
1200
6400
135000
275
575
1200
1000
1300
10250
7500
1650
9500
1800
1550
4900
6600
3200
850
1650
4500
4100
825
1550
2050
2000
1400
1500
1000
Bugunfcu
en âuçuk
265000
42500
13000
1900
3750
2950
8400
4550
950
10000
24O0
5100
23500
1200
1 M
2100
2150
2500
2100
3650
4250
2700
850
2000
725
5800
3650
18500
9250
43500
1150
525
1050
2400
8000
3300
3000
«000
2800
1550
4000
675
12750
1300
1200
12750
2400
500
5000
1950
2950
1850
4150
9500
16500
24000
2600
1000
11X
6200
4000
825
6400
1400
1250
3200
2200
450
18500
475
900
1050
1100
1350
5200
900
2000
1000
2400
450
900
1800
3800
1000
1250
1200
6300
3300
4000
6500
3350
1250
5400
1150
5800
250
575
1200
900
1150
9250
7500
1600
8600
1750
1500
4750
3000
800
4300
4100
775
1500
1950
1800
1350
1450
975
Bugunku
en yulcse*
275000
44000
13500
2OO0
3800
3000
8500
4850
975
11000
2500
5900
24500
1250
1i
2300
2200
2700
2250
3700
4600
2700
875
2200
' 800
6200
3650
19000
10000
45500
1150
550
1100
2500
8200
3650
3000
8000
2800
1550
4050
725
12750
1300
1350
13500
2400
550
5200
2050
3100
2000
" 0 0
10250
17500
26500
2 7 »
1050
1200
6300
4000
925
6700
1450
1350
3400
2300
475
19250
475
900
1150
1100
1400
5300
925
2100
1100
2400
475
900
1800
4050
1050
1350
1350
6700
3300
4000
MM
7000
3800
1300
5700
1200
6300
275
600
1250
1000
1200
10000
7500
1650
9500
1800
1600
4900
3200
850
4500
4100
800
1500
2000
2000
1350
1500
1000
Buguntaı
küunış
265000
42500
13250
1950
3800
3000
8400
4800
950
10250
2450
5800
24000
1250
1(M
2100
2150
2700
2100
3650
4300
2700
850
2050
750
5800
3650
18750
9250
43500
1150
525
1050
2400
8000
3350
3000
8000
2800
1550
4000
675
12750
1300
1200
12750
2400
500
5000
2050
2950
1890
4150
9750
17000
24000
2600
1000
1100
6300
4000
825
6600
1400
1300
3200
2200
450
19000
475
800
1050
1100
1350
5300
925
2050
1050
2400
450
900
1800
3900
1050
1350
1200
6400
3300
4000
MM
6500
3350
1300
5600
1150
5800
250
575
1200
900
1150
9250
7500
1600
8600
1750
1550
4750
3000
800
4500
4100
800
1500
1950
1800
1350
1450
975
mfcan
11430
G585
44850
20070
23600
103301
8 0 »
99200
24460
1242470
90400
2000
37200
3734M
9900
19000
340100
7835
2697400
2500
42700
106000
33757
120500
400
339370
96700
4000
5790
26100
16500
2500
7800
7200
1000
2500
15-
1500
7000
406OB0
6222
15233
8500
18500
500
172800
3232
335757
10325
2000
101030
149758
188145
32800
60845
58757
68400
2000
1500
24280
64000
22600
79600
15500
1045100
85600
61006
42600
77800
3100"
7100
31325
10000
81342
1814425
2100
65160
2200
500
1436850
188679
11500
180900
464114
2600
500
2 M
2500
49400
4100
77223
38900
1215280
199480
57780.
14500
49100
5200
1000
46O00
8700
10300
8550
84406
3346150
16900
6700
600
132100
28500
11384
1000
49500
249300
3100
En çoksöz
yapdanfiy
265000
43000
13000
1950
3750
3000
8500
4750
950
10250
2450
5900
24000
1250
1«M
2150
2200
27O0
2200
3700
4300
2700
875
2100
800
5800
3650
18750
9500
43500
1150
525
1100
2500
8000
3350
3000
8000
2800
1550
4000
675
12750
1300
1300
13250
2400
525
5000
2050
2950
1850
4150
9750
17000
24500
2600
1000
1150
6200
4000
825
6500
1400
1300
3300
2200
475
18750
475
800
1100
1100
1400
5300
900
2O50
1050
2400
450
900
1600
3950
1000
1300
1300
6600
3300
4000
MM
6500
3400
1250
5500
1200
5800
275
575
1200
900
1200
9500
7500
1500
8600
1750
1500
4800
3050
800
4300
4100
800
1500
1950
2000
1350
1500
1000
AgıriıMt
266442
43258
13044
'961
3754
2964
8491
4697
956
10376
2461
5850
24159
1240
IM
2181
2197
2608
2180
3692
4385
2700
870
2119
779
5898
3650
18758
9583
44351
1150
534
1090
2480
8042
3441
3000
8000
2800
1550
4007
684
12750
1300
1282
13097
2400
524
5080
2032
3000
1887
4241
9902
16940
24317
2625
1000
1141
6233
4000
844
5590
1409
1294
3293
2224
4T
18735
475
835
1109
1100
1396
5295
911
2032
1032
2400
450
900
1800
3929
1000
1297
1255
6562
3300
4000
( 4 M
6640
3540
1271
5580
1186
5888
273
576
1200
927
1190
9550
7500
1601
8916
1767
1S70
4786
3057
818
4338
41X
738
1500
1961
1900
1350
1496
987
YKTIRIM FONLARI 10EKİM1991
İİWrr>2
ÜVSUV1V3
hferfon-1
terion-2
Mtrfon-3
hrrtm-5
l*attt-
tastra
İtBtU-3
IftatttfenFon
tamt «toim-1
GmitttrmM
EsfcrtF»2
öt«*Fon3
KBSMrF
«BhSsaF
rautF
YlfflHnraF
YKBMref
YKBMttf
KMFm-2
MMFon-3
IMHKsse
93.157 9 1 2 »
45.111 44757
24460 24490
20438 204»
17524 17543
6*7» 89874
59522 59576
»766 30796
27910 27571
10483 10.481
59J02 59385
48916 44964
23J92 23324
23530 23563
12427 12447
73415 73516
24143 21143
17815 17541
n.s66 nss
SE75 801
71339 74038
24.720 24754
17BTO 17»
65744 65817
51JO7 51874
60947 60295
51724 51791
44.894 « 9 5 6
50521 50587
2005 2OS72
KSS5 16809
15.456 15539
51814 51.879
131O5 01849
24X80 24114
14J20 14730
tt'3
478
012
0.13
0.11
0D9
0.10
011
•HIS
w
at4
0.14
a«
an
:DO
ai5
ais
118
tt13
114
Htl
an
•1JT
ao
0.14
an
0X6
au
052
113
a12
0.14
a»
VafclFaı-6
ftStar» U » Fon
DgmkBepz
DM
TütunFaH
Tüttnftm-2
MfcuFcn-1
MfeuFoıv2
ftURsFtn-2
rfl^b Ftffl-3
Rnans Fon-4
Fh)nsltn-5
Z o a f a H
ZralRm-2
Zittt Ba$* fim
Ha*fon-1
H*Fon-2
Parufon
PamrtHısst
Efllak Fon-1
EmMRn-2
lmıeıfm-1
ltnpofon-2
TMtsik Fofî
SumerFon
Dafcft»
Egefoı
KHfa
Oerafon
OrtrtFon
TûrttankFon
NaFon
EDFon
21.249
15613
46.067
62883
17341
51542
14420
188554
22518
2B.270
24014
15554
15J59
2fi£83
21203
21413
19.703
26.220
20.201
27500
«152
2Î417
17941
2157B
•4588
18325
20J71
22445
«195
18349
14256
11758
15404
15571
15.731
1S096
21284
15İ30
45.134
62368
17367
51413
14439
181806
22İ39
28309
24048
T5İ38
15J82
26.OT
20229
21514
•9.731
26242
20214
27537
«.179
23453
17364
21609
15.010
18348
20391
22477
14216
18372
«280
11786
15424
•533
15753
15.116
016
011
010
014
0.14
an
0.13
013
109
au
014
•0.10
015
G.15
113
014
114
006
006
113
115
115
113
114
115
112
an
1 M
1 0
112
113
115
1 0
114
114
UL13
TAHVİL g
M
*
en Hac
zltşne
m
b
72.913
b
72.S13
nj:
1
1.7M.3M
Ml
M
M*
74
10 EKİM
*
7ta ; « «
1991
17K»
Refah Partisi, kapitalizme karşıfaizsiz ve vergisiz düzen öneriyor
Köle düzeni yerine adil düzenRefah Partisi'nin
SERBEST PİYASADÜ
ABODotan
Alman Martı
tsvıçre Frangı
Hoflanda Ronnı
hgiliz Stertnı
Franstz Frangı
100 i Lıren
Alış
4840
2860
3260
2535
8330
840
380
DÛN DÖVİZ-ALTIN
Satış
4850
2870
3270
2545
8380
850
385
S Arabıstan Rıyalı
Avusturya Şılını
Cumtiunyet
Reşat
24 ayar kûlçe
22 ayar tnleak
900 ayar gümuş
Al^
1260
405
370 000
385 000
56 150
50 4O0
684
Sanş
1270
410
375 000
400 000
56350
55 200
711
"kuvveti üstün
tutan AT'ye uşak
bir vilayet olma he-
defi yerine Müslüman blkeleıie
i^birligi hedefınin, yani 'Hakkı
üstun tutan adıl duzen'e dayalı
topluluğun \e bojlece 'lider
ulke' hedefınin gerçekleştirilme-
sini" öngöruyor.
Bu ongöru, Refah Partisi'nin
önerdiği devlet duzenini, ekono-
mi duzenini ve uluslararası eko-
nomik ilişkiler duzenini birbiri-
ne bağlayarak açıklamış oluyor.
Burada, yetkisini "Hak"tan alan
bir devletin düzenleyici rol oy-
nayacağı bir "adil ekonomik
düzen" ve Batı'nın sömurusün-
den kurtulup Müslüman ülke-
lerle işbirliğine yönelerek onla-
rın liderliğıne aday olan bir
Turkiye hedefleniyor
Refah Partisi başkaru Prof.
Dr. Necmettin Erbakan tarafın-
dan kaleme alınan "Adil Ekono-
mik Düzen" adlı broşurde,
Turkiye iein cngörülen yenı ko-
numun gerekçeleri açıklanırken
şöyle denıyor:
"Türkiye'de halihazır ekono-
mik sahada yururiükte bulunan
'kole düzeni' kendi kendine
oluşmamıştır. Bu, yeryüzttnde-
ki 'emper>^lizm' ve Si>onizm'
guçlerinin bilinçli, planlı ve
programlı olarak yüruttükleri
'modern mustemlekecilik' tatbi-
katının bir sonucudur... Dıinya
emperyalizmi sadece Turkiye'yi
değil bütün Musluman ulkeleri
somurmektedir. Halihazır 'köle
düzeni', milyonlarca insanı ge-
çim sıkıntısı. açlık. sefalet, işsiz-
lik ve geri kalmışlığa mahkûm
ederek ezmekte, bunlann hakla-
nnı haksız olarak ellerinden alıp
emperyalizm, dunya Siyonizmi
ve onların işbirtikçisi ufak bir
mutlu azınlığa aktarmaktadır...
Faizci kapitalisc sistem sadece
ulkelerin içerisindeki gelir dagı-
lımını bozmakla kalmamakta,
ulkeler arasındaki dengesizligi
de hızla arttırmaktadır... Kapi-
talisl nizam emekçileri ve çalı-
şaolan ezmekte ve onlan sömıir-
mektedir." (S. 1, 2,11,12 ve 88).
Prof. Erbakan'ın Refah Partisi'ne göre
Türkiye'de halkı ezen 'köle düzeni', dünya
emperyalizminjn ve Siyonizmin bir
uzantısı. Bu düzenin yerine 'Adil
Ekonomik Düzen'in kurulabilmesi için
emperyalizmin ve Siyonizmin kıskacından
kurtulmak, AT'nin 'uşak bir vilayeti'
olmaktan vazgeçip Müslüman ülkelerle •
bütünleşmek gerekiyor.
Refah Partisi kendi kuracağı ekonomik
düzende enflasyon ve devalüasyon
olmayacağıru, fiyatlann bugünkü düzeyin
üçte birine ineceğini, buna karşılık
üretimin ve istihdamın üç kat artacağım
belirtiyor.
Piyasa ekonomisinekarşıolanpartiler
Pıyasa ekonomısım benımseyen dort partinın
ekonomiye yaklaşımlanm geçen hafta beş
yazıda ozetlemeye çalışmıştım. Pıyasa
ekonomisi duzenini benimsemediklerı
anlaşılan dığer ıkı partinın, Refah Partisi ile
Sosyalist Parti'nin gorüşlerini ıse kendi
yayımladıkları program ve broşurlen esas
alarak ıkı yazıda ozetlemeye çalışacağım.
Her iki parti de Türkiye'de halen geçerli
olan ekonomik düzenden haylı farklı
ekonomik duzenlerin özlemini dile
getirdıkleri için bu partilenn yetkililerine
mevcut düzen içindeki çözum ö'nerilerıni
sormak yerine Refah Partisi'nin ve Sosyalist
Parti'nin kendi önerdiklen alternatif
duzenlerı, anlayabıldiğim kadarıyla,
özetlemenin daha anlamlı olacağını
duşundüm.
Bunu yaparken soz konusu partilenn
dokümanlannda belirtilen gorüsleri
üzerlennde yorum yapmadan aktarmaya,
yalmzca gerekli görünen noktalarda bazı
açıklamalar ekleyerek aktarılan metınlerin
anlaşmasını kolaylaştırmaya gayret edeceğim.
Refah Partisi'ne göre Türki-
ye'de halkı ezen "köle düzeni",
dünya emperyalizmi ve Siyoniz-
minin bir uzantısıdır. Bunun ye-
rine "adil bir ekonomik
düzenin" kurulabilmesi için
emperyalizmin ve Siyonizmin
kıskacından kurtulmak gereklı-
dir.
"Köle düzenT'nın yıkılması ve
"adil ekonomik dnzen"in kuru-
labilmesi için öncelikle "faizci
kapitalist sistemin beş mikro-
bıT'ndan kurtulmak İazımdır.
Bu beş mikrop şunlardır:
• Faiz mikrobu
• Haksız vergi mikrobu
• Darphane mikrobu
• Kambiyo mikrobu
• Kredi sistemi mikrobu
Bu "beş mikrop" nedeniyle
Türkiye'de çalışan insanın hak
ettiğinin ancak yuzde 8'ini ala-
bildiğini, alması gerekenin yuz-
de 92'sinin faiz, vergi, enflasyon
ve devalüasyon mekanizmalany-
Ia elinden alındığını ılerı suren
Refah Partisi şöyle diyor:
"Milli Görüs'un kuracağı ye-
ni düzende faiz olmayacak, hak-
sız vergiler kalkacak, paranın
değeri hak olçüsu olarak kabul
edilecek, sağlam paraya geçile-
cek, karşılıksız para basılmaya-
cak, paranın değeri duşurulme-
yecek ve krediler adil olçuler
içinde faydalı iş yapacak herke-
se verilecek. Böylece herkes bu-
günkü düzende bir ekmek aldı-
ğı parayla uç ekmek alma imkâ-
nına kavuşacak, aynı işletme
sermayesiyle üç misli fazla ure-
tim yapabilecek, uç misli fazla
insan çalışabilecek, herkes uç
misli satın alma gucune ka>usa-
cak. en ucuz uretim Tıirkiye'de
olacak, ihracat artacak, Müslü-
man ülkelerle ortak pazar kuru-
larak onlann ihtiyaçlan Türki-
ye'den karşılanacak, böylece
Turkiye çok kısa bir zamanda
dünyanın en guçlu ülkelerinden
biri olacaktır." (Adil Ekonomik
Duzen, s. 13-14.)
Refah Partisi seçim bildirge-
sinin "hamieler"le ilgili bölu-
münde de "ağır sanayi hamlesi-
nin hedefine ulaştınlacağı";
KİTlerin kısmen halka satılarak
kısmen de vakıf statusune ka-
vuştunılarak "ekonominin sırtı-
na yük olmaktan çıkartılacağı",
savunma sanayiinin geliştirilece-
ği, tarım ve hayvancılığın des-
tekleneceği ve herkese refah sağ-
lanacağı belırtiliyor.
Parti
Adil Ekonomik Düzen'
Islam Korporatizmi mi?
Prof. Erbakan'ın kaleme aldığı "Adil Ekonomik Düzen"
kitapçığında şöyle deniyor: "Adil düzen, ekonominin hakka
dayanan yönlendirici ve teşvik edici bir unsuru olan 'kâr'a mü-
saade elriği halde haksızlık ve sömuru vasıtası olan 'faiz'e yer
vermemekte, a\nca serbest piyasa rekabetini ve mulkiyet hak-
kıaı esas alarak bunlann faydalanna yer vermekte, buna mu-
kabil tekeUeşme>e ve 'ihtikar'a imkân vermemek suretiyie bun-
lann zararlanndan insanlan ve ekonomiyi korumaktadır."
(s.18)
Burada "serbest piyasa rekabeti"nin yaranndan söz edili-
yor, ancak "adil ekonomik düzen"in işleyiş biçimine biraz
daha yakından bakıldığında bu düzende serbest piyasa eko-
nomisınijı bilinen işleyiş düzeninden hayE farklı bir işleyiş bi-
çimi öngörulduğu anlaşılıyor.
'Adil duzen'de banka hizmetini genelde devletin yapacağı
belirtildikten sonra oldukça ayrıntılı biçimde açıklanan yeni
kredi düzeni, ongörulen sistemin kurumlan ve işleyişi hakkın-
da ılginç bilgiler sağlıyor. örneğin işletme sermayesi olmayan
bir konfeksiyon atölyesi sahıbinin, sorununu şoyle çözumle-
yeceği belirtiliyor: "Atölye sahibi oldugum vesikamı oıtaya
koyarım, dürust bir insan olduğuma dair mensup oldugum
'ahlak loplulugu'nun bana verdigi 'tezkiye belgesi'ni ortaya
koyanm, giderim makinelerimin ve atolyemin gerektirdiği usta
ve işcileri arar bulurum. Atolyemin kaç usta ve işçivle uretim
yapacağı 'meslek kuruluşum, loncam' tarafından belirknmiş-
tir. Bu sartlara uygun olarak usta ve işçilerin de çalıştıklan
zaman ne kadar ucret almaya layık olduklan tahsil, tecnıbe,
ehliyet ve kabiliyetlerine gore kendi meslek kuruluşlan tara-
fından belirlenmiştir. Bunlann ucretini banka, yani devlet
öder, ben atolye sahibi olarak borçlanınm. Bilahare üretti-
gim konfeksiyonu satar borcumu öderim. tşte uretim için ça-
lısanlara ödenen bu kredinin adı Emek Kredisi'dir." (s.35-36)
Hakça paylaşım
Bu kredi düzeni sayesinde üretimin hızla artacağım ve iş-
sizlik sorununun çözumleneceğini ileri süren Refah Partisi,
'adil duzen'de devletin vergi(
de almayacağıru, yalmzca üreti-
me katkısından dolayı bır pay alacağını belirtiyor. Üretimden
kimin ne kadar pay alacağı konusunda ise şöyle deniyor:
"Adil duzen'de üretimden alınacak payın belûienmesi karar-
nameyle veya kanunla olmaz. Ancak 'hakkı ustün tutan' 'adil
düzen'in 'anayasası' ile belirlenir. 'adil duzen'de uretim pro-
jelerinde paylaşma oranlan 'anayasa'nın bu temel paylaşma
ilkelerine dayanılarak konunun uzmanlan tarafından tespit
olunur." (s.55)
'Adil duzen'de geçerli olacak örgütlenme biçimi konusun-
da ayrıca şunlar belirtiliyor:
"Adil duzen'de herkes ekonomik bakımdan bir 'dayanış-
ma gnıbu'na mensuptur. Bu dayamşma gruplan loncalar, sen-
dikalar şeklinde organize olmuşlardır \e 'adil düzen'in tcmel
esaslarına gore teminatlı ehliyet' prensiplerine uygun şekil-
de hizmetlerini ifa ederler. Herkesin yaş, tahsil, hizmet yılı
ve ehliyetine göre çalıştıgı zaman ne ucret alacağı, adil ölçü-
lere ve kriterlere göre belrlenraistir." (s.65)
Harıııak işcileri malısıır kaldıDENİZ TOPALOĞLU
Yaşlı işçi "kocakan dövdi
beni" diyor ve kendi haberini
kendisı yazdınyor: "Eşi, beyini
ayakkabısıyla dövmuş, parasız-
lıktan diye yaz, olur mu?" Dört
yıl Almanya'da çahştığını "lüküs
Almancası oldugunu" belirten
yaşh işçi "Dünyada 8 saat iş, biz-
de 9 saat, bir de üç aydır maaş
almamışız" diye devam ediyor.
Harmak lstinye Şantiyesi'ndekı
200 işçiyle birlikte direnişe geçe-
rek iş bırakan yaşlı işçi, maaşı-
nın ödenmesi bir de "iş arama
hakkuun tamnmasını" bekliyor.
İşe girerken satın aldıkları dö-
şek, battanıyeler üzerinde inşa-
at odalarında kalan Harmak iş-
çilerinin evleri, sendikalan yok.
Ourumlannı "üç aydır maaş
aiamadığımız nedeniyle grevde-
yiz" diyerek açıklıyorlar.
Harmak Şantiyesi, lstinye
sınlanndan aşağıya doğru akan
gecekonduların karşısında yük-
seliyor. Islak merdivenlerden çı-
kılan inşaat odâlanıun pencere-
leri naylonlanmış. Odalarda,
idare binalan önunde uç gündür
bekleyen ışçiler, sigara uzerine
sigara yakıyorlar. îki gun önce
toprak yoldan kamyonla ipen
bir arkadaşlan aşağıya yuvarla-
narak ölmüş. Işçiler cenazenin
iki gün önce yola çıktığı halde
hâlâ memleketine varmadığıru
anlatıyorlar. Olen genç, asker-
den yeni gelmiş. Vanlıymış. 20
yaşındaymış.
İşçilerden biri "Ölsek bir mil-
OELEBÎ
Harmak şantiyesi, tstinye sınlanndan aşağıya doğru akan gecekondulann karşısında yükseliyor. Burada çalışan 200 isci direnişe eeçerek is
bırakü. (Totoğraf: DENİZ TOPALOĞLU)
ne göre bır aylık maaşları öden- madığım anlatıyor: "Şimdi tele-yon etmeyiz" diyor ve konu
ödenmeyen maaşlara geliyor.
Kimi 18 bin, kimi 30 bin lira
gündelikle çalıştığını ortalama-
ya vurunca 600 bin lira maaş al-
dıklarım anlatıyorlar. 200 bin
meyince hiçbiri köye para gön-
derememiş. 15 gun önce Afyon-
dakı koyune eli boş gıden Mu-
harrem Cengiz kansmdan dayak
yediğini anlatıyor. Mardin Nu-
bakkala, 75 bin sigaraya gidin- saybin'den geldiğini belirten Ali
ce kalan para da köye gönderi- Yılmaz 6'sı çocuk, köydeki 11
liyormuş. Kendi ifadelerine gö- nüfusuna para gönderememiş.
re uç aylık, işveren temsilcileri- Yılmaz, çocuklannın okula ahn-
• I V
fon geldi. Üç çocuk okula gidi-
yor, öğretmen okula istemiyor-
muş onlan, önlükleri, kalemle-
ri yok diye." Ekrem Demir, "5.
ayda işbaşı yapmışım, iki aylık
maaş almışım" diye konuşuyor.
Işçiler, uç gun önce ış bırakın-
ca, kendilerine "Ya üç ayuk ma-
aşınızı ahn gidin ya da bir aylık
verelim çalışın" dendiğini anla-
tıyor. Hepsi paralanm alıp gıt-
mek istıyor. Ama köye değıl, ye-
ni bir iş aramaya çıkacaklar.
Şantiye odasından başka kala-
cak yerleri olmadığından "iş
arama hakkı tanınmasını" yani
iş bulana kadar şantiyede kal-
maJarına izdn venlmesini istiyor-
lar.
TUM OGRENCILERE
Hafta Sonları (Cumartesi - Pazar)
• ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK
• ÖSS, ÖYS, ÖSS + ÖYS ve YÖS
• YABANCI UYRUKLU ÖĞRENCİLER
• LISE 2 + OSS'ye HAZIRLIK
• FEN ÜSELERİ ne HAZIRLIK
• ASKERI LISELER'e HAZIRLIK
• KOLEJ - ANADOLU LİSELERİ'ne HAZIRLIK
• ORTAOKUL - LISE TAKVIYE
• KURSLAR BAŞLADI ACELE EDİNIZL.
Hafta İçi sabah
ÖYS ve'ÖSS + ÖYS KURSLARI 14 EKİM PAZARTESİ BAŞLAYACAKTIR.
1990-1991 ÖĞRETİM YILINDA
UNIVERSITELERE KATİLAN OĞRENCILERIMIZI DERSANELERIMIZDEKI PANOLARDAN
VE YAYIMLANAN KITAPÇIKLARDAN INCELEYINIZ
DAN I
BÜYÛK
SEPETÇİLER
KASRI
TONOZ
BAR'DA
GİTAR
GÜLBENİZ
(Cuma-C.tesi)
20.00-23.00
İstanbul Sarayburnu
Adalar Vapur
İskelesi Yani
Tel: 551 45 03
İNGİLTEREDE
İNGİLİZCE
15 hafta
£ 189O
DERSANE$i»li - Osmanbey ( Sitc Sineması cıkı$ı) TEL: 1 33 03 33 - 1 33 O3 34
Bakırkoy-Bahcelıevler (Perejayanı)TEL: 575 17 68-57571 22
3 Kacm 199128 Subat 1982
Haftada 30 ders genel
tngilizce, bir İngılız aile
yanında çift kışilık odada
yarım pansiyon konaklama,
kitaplar ve öğrenci klubüne
üyelik fıyata dahildiı.
BARAT
Yurtdışı Lisan Okulları Temsılcıligı
Abide-i Hurrıyet Cad Yanca *D No: 282
Kat: 4 D: 12 80270 Şışh-İSTANBUL
133 04 26-147 44 88-148 43 57
'Metaş
sorunu
çözülmeli'
İZMİR (Cumhuriyet Ege
Burosu) — Devlet eski Baka-
nı Işın Çelebi, aynı işkolunda
faaliyet gosteren yoredeki bazı
tesislerin, Metaş'ın açılmasını
istemediklerini öne sürerek
"Hüknmetin bu meseleyi çöz-
raesi gerektiğine inanıyonım"
dedi.
Çelebi, tzmır'de duzenlediği
basın toplantısında, Metaş'ın
borçlarının, ödenmeyen vergi
ve elektrik faizlerinden kay-
naklandığım belirtti. Metaş'-
ın, teknolojik duzeyi yüksek
ve kârb bir tesis oldugunu vur-
gulayan Çelebi, şöyle konuş-
tu:
"Yoredeki birtakım tesisler,
pazar paylannı daraltmamak
için Metaş'ın devreye girmesi-
ni istemijorlar. Bunun için de
maalesef kapalı kapılar arka-
sında kulis japıyorlar. Metaş,
iyi bir tesis. Orada çalışan bin
insan, tesise guvendiklerinden,
biıtun istikballerini, kıdem
tazminatlarını sermayeye ko-
yuyorlar. O anlamda bu tesi-
sin ulke ekonomisine kazandı-
nlması gerektiği inancında-
yıra. tşçi arkadaşlann feda-
kârlıklannın da toplum tara-
fından takdir edüdiğini görii-
yornz."
Işın Çelebi, bir gazetecinin,
Devlet Bakanı Başbakan Yar-
dımcısı Ekrem Pakdemirli'-
nin, Metaş'ın kurtarüması için
Kamu OrtakLğı Idaresi'nden
istenen 200 milyar lirayı, "Ben
yetimin hakkım yedirmem"
diyerek verilmesinden yana ol-
madığım hatırlatması üzerine,
şunları soyledi:
"Yetimin hakkı kimseye ve-
rilmiyor. Burada kamunun
alacaklanna biriken faizlerin
bir nevi mahsubu işlemi var.
Tesis kapanırsa, kamu bu ala-
caklanm zaten mahsub ede-
meyecek. Ama bu piyasa, Çu-
kurova'ya, Izmir Demir Çe-
lik'e kalacak. tş Bankası'mn
da bu işletmenin zarar edece-
ğine dair bir raponı >oktur."
Çelebi, Çukurova Demir
Çelik'in, Pamukbank ve Ya-
pı ve Kredi Bankası'yla kredi
ilişkilerinin incelenmesi halin-
de, Metaş'ın mali bakımdan
bu iki tesisten daha iyi oldu-
ğunun görüleceğini kaydetti.
SHP Izmir ll Başkanı Tu-
ran Karakaş'ın, Metaş'ın zor
dunıma düşmesinden kendisi-
ni sorumlu tuttuğunu ifade
eden Çelebi, bunun doğru ol-
madığını söyledi. Metaş yöne-
timinden 1987 yılında aynldı-
ğını hatırlatan Işın Çelebi, ay-
rılırken firmanın kârlı ve tam
kapasiteyle çalışır halde oldu-
gunu anlattı.