Katalog

CUMHURÎYET/10 DIŞ HABERLER 18 OCAK 1991 Ebu-İyad Tunus'ta gömülecek • Dış Haberler Servisi — Tunus'ta oldurülen Filistin Kurtuluş Örgütü'nün ikinci adamı Ebu-İyad ve örgütün önde gelen liderlerinden Hail Abdül-Hamit ile yardımcılan Fahri El ömeri'nin cenazelerinin Amman yerine Tunus'ta toprağa verileceği bildirildi. Filistin Kurtuluş örgütü'nün sözcusü, savaşın patlak vermesinin bu değişikliğe neden olduğunu belirtti. Suudiler tabut ısmarladı • Dış Haberier Servisi — Atinah bir işletme öğrencisinin açıkladığına göre Suudi Arabistan, Yunan firmasına 10 bin tabut ısmarladı. Yönetici, siparişin kraliyet ailesinin bir mensubundan geldiğini ve tutannın 2 milyon dolar olduğunu belirtti. Tabutlann lamine ahşaptan yapılacağını ve üç model olacağını belirten Atinalı yönetici, işletmeye bağlı iki fabrikanın ve 54 işçinin yoğun tempoda çalıştıklarını ve gelecek haftadan itibaren günde 400-500 tabutu teslim edebileceklerini söyledi. Tanıü gerillaları • Dış Haberier Servisi — Sri Lanka'da hükümet güçlerinin, ulkenin kuzeydoğusunda giriştikleri harekâtta en az 36 isyancı Tamil gerillasının ökluıulduğu hüdirildi. Bir askeri sözcu, guvenlik güçlerinin Tamil gerillalarına ait ormandaki 5 üssü bombaladıklarını ve tahrip ettiklerini açıkladı. Hükümet kuvvetleri ile Tamil gerillalan arasında bir süre öne ateşkes anlaşması yapılmış ancak ateşkes altı gün sonra bozulmuştu. Milletvekülerine tehdit • ATİNA (AA) — Yunan Parlamentosu, cuma günü Gümülcine Bağımsız Milletvekili Sadık Ahmet ve Iskeçe Bağımsu Millefvekili Ahmet Faikoğlu'nun dokunulmazhklannın kaldınlması için Patras Savcılığı'nın istemini görüşecek. Parlamentonun Adalet Komisyonu'nda dün yapılan toplantıda, iki bağımsız Türk Milletvekili de dahil olmak üzere toplam 11 milletvekilinin dokunulmazlıklan konusu ele alındı. Komisyon, dokuz Yunan milletvekilinin dokunulmazUklarının kaldırılmasmı reddederken iki Türk milletvekilinin hakkında genel kurulun karar vermesini kararlaştırdı. İki Türk milletvekili, yalan haber yayma, vatandaşlann huzur ve sükûnetini bozma, halk arasında bölücülüğe yol açma ve yetkili makamlara karşı gelmekle suçlanıyor. Atina'dan yalanlama • ATİNA (AA) — Yunan hükümeti, Turkiye'nin Kıbrıs'taki askeri guçlerini arttırmaya ve adaya savaş gemileri göndermeye hazırlandığına dair iddialann tamamiyle "gerçek dışı" olduğunu açıkladı. Hükümet sözcüsü Viron Polidoras dun düzenlediği basm toplantısmda gazete ve radyo istasyonlannda önceki gun yer alan ve Kıbrıs'taki Turk kuvvetlerinin arttırıldığı ve adaya Türk savaş gemileri gönderileceğine dair haberlerin tamamen asılsız olduğunu söyledi. Halen Mersin Limanı'nda Körfez krizi nedeniyle üç Türk gemisi bulunduğunu ifade eden Polidoras "bunun dışında bölgede başka bir Türk askeri harekâtı yoktur" şeklinde konuştu. Bazı parlamenîolarda savaşa katılma kararı alınırken banş gösterileri de sürüyor Dünyada savaşheyecamDünya kaygıh. Pekçok ülkede parlamentolar olağanüstü toplandı. İtalyave Hollanda parlamentolan savaşa katılma kararıaldı. Yunanistan Başbakaıu ülkesinin savaşa katılmayacağını açıkladı. Saldırı, Küba, Libya ve FKÖ tarafından kınandı. Dış Haberter Servisi — lrak'a karşı dün sa- bah askeri harekâtın başlatüması ile tüm dun- ya ülkelerinde büyük bir heyecan yaşanma- ya başlandı. Ülke parlamentolan toplanırken ki bazılan savaşa girme karan aldı, banş yan- lısı gösteriler de surdu. Tüm ülkelerde ola- ğanüstu guvenlik önlemleri alındığı dikkat çekti. tngiltere Edip EmilÖîmen'in Londra'dan bildirdi- ğine göre savaş hakkında tngiltere Başbaka- nı John Major, başbakanlık konutu onünde sabah saat 8'de bir demeç verdi ve "Savaşa son çare olarak başvurduk. Biz dahil kimse savaşı istiyor degUdi. Duruma esef edi>orum, ancak Irak kazanamaz. Kuveyt'ten çıkmalı- dır. Bu nedenle de bu aşamada göruşmeler yapılması amacıyla saldırıya ara verilemez. Savaşın ne kadar sürecegini kestiremeyiz" de- di. Başbakan Major, ABD Başkanı George Bush'un saldırıya karar verüdiğini bildirdiğini de kaydetti. Muhalefet partilerinin sözcüleri hüküme- ti destekleyen ve saldırıyı haklı gören demeç- ler verdiler. Ana muhalefet Işçi Partisi lideri Neil Kinnock, "Harekât başladıgına göre şimdi yekvücut olarak da>ranmamız ve sa- vaşın en kısa sürede sona ermesini ve Orta- doğu için adil ve kaucı bir barış saglanması- nı saglamamız gerekiyor" dedi. Yunanistan Stelyo Berberakis'in Atina'dan bildirdiği- ne göre Körfez'de savaşın patlak vermesi uze- rine dun sabahın erken saaüerinde olağanus- tü bir toplanü yapan Yunan Savunma Bakan- lığı, hükümet konseyinin onayını aldıktan sonra Yunan Silahlı Kuvvetleri'nde olağanus- tü durum ilan etti. Bu çerçevede bütun izin- ler kaldınhrken ozellikle Girit Adası'ndakı ABD üsleri, Körfez'deki uçak taarruzuna destek vermek amacıyla gerekli talimatlan bekliyor. Başbakan Konstantin Mıtsotakıs, ülkesinin savaşa girmeyeceğini açıkladı. ttalya Nilgün Cerrahoglu'nun Roma'dan bildir- diğine göre komünistlerın ve yeşillerin mu- halefetine rağmen Italyan Parlamentosu, Körfez'deki İtalyan Hava ve Deniz Kuvvet- leri'nin de Çöl Fırtınası operasyonuna des- tek vermesi karannı aldı. Söz konusu oyla- manın ardından Dışişleri Bakanı Gianni De Michelis, önceki geceki operasyonun dışın- da kalan İtalyan güçlerinin de bundan boyle Körfez'deki harekâta destek vereceğini açık- ladı. De Michelis, italyan güçlerinin Ameri- kan komutası altında hareket edeceğini be- lirııi. Üniversiteli ve Hseli gençler hâlâ İtal- yan Parlamentosu'nun önunde 15 ocak ge- cesi başlattıkları banş gösterisini sürduruyor. İsveç Yavuz Baydar'ın Stockholm'den bildirdîği- ne göre İsveç Başbakanı Ingvar Carlsson, sa- vaşın çıktığı yolundaki ilk haberlerin ahnma- sından bir saat sonra Helsinki'de bir açıkla- KUVEYTLİLER— Bahreyn'de biroteldetetevizyondan naklen ya yımlanan savaşı izleyen Kuveyüiler, Bush'useviyoriar ve Saddam'a kızıyorlar. (Fotograf: AP) ma yaparak gelişmeleri "biiyiık bir trajedi" olarak nitelendirdi. Savaşın kısa sürelı olma- sını umduğunu kaydeden Carlsson, "Körfezi de catışmaların başlaması buyıik bir trajedi- ye yol açacak, insanların acı çekmesine >e ekonomik, ekolojik ve siyasi alanda son de- rece olumsuz sonuçlara neden olacaktır" de- dı. Fransa SabeUy Varol'un Paris'ten bildirdiğine go- re cutnhurbaşkanlığı, başbakanlık ve onem- li resmi binalann çevresinde şimdiye kadar eşine az rastlanan sıkılıkta guvenlik önlemi alındığı ifade ediliyor. Savaşın beklenenden daha hızlı bir biçimde gelişmesi nedeniyle te- rörist saldırılardan endişe ediliyor. Fransa'- nın yoğun bir Arap göçmen işçi nufusuna sa- hip olması bu olasılığın artabileceği iddiala- nna katkıda bulunuyor. Sozu edilen bu id- dialara bir ciddiyet atfedilecek olursa muh- temel terörıst gruplar, Irak'ın başansızlığı yü- zunden kendilerini aşağılanmış hisseden Müslüman kitlelerden "kolay lojistik destek" elde edebilecek. Almanya Dilek Zaptçıoğlu'nun Berlin'den bildirdi- ğine göre Almanya nefesini tuttu. Körfez'deki savaşın bir an once bitmesini diliyor. Savaş haberini duvan binlerce kişi dün geceden iti- baren çeşiıli kentlerde sokağa dökuldu. Ba- nş gösterileri, protesto eylemleri, oturma grevleri butun dun devam etti, ediyor. Ber- lin, Hamburg, Göttingen, Frankfurt gibi bü- yük kentlerde anacaddeler göstericiler tara- fından trafiğe kapatılırken Amerıkan temsil- cilikleri onünde protesto eylemleri yapıldı. Bonn'da savaş haberi ahnır alınmaz sokağa dokülen göstericiler halkı uyandınp savaşa son verilmesini istediler. Bonn'un "Çöl FııUnası" operasyonunu ön- ceden haber almış olmasına ihtimal veriliyor. Başbakan Helmut Kohl ilk demecinde "Bü- yük iızüntu duyuyorum" dedi. Kohl "Banş- çı çozüm çabalan sonuçsuz kalmıştır. Alman hükümeti dostlanyla beraber savaşın en kı- — sa zamanda sona erdirilmesi için elinden ge- Belçika leni yapacaktır" derken, Alman askerlerinin körfeze gonderilmeyeceğini de kaydetti. tin ise dün sabah erken saatlerde gelişmeleri değerlendirmek üzere toplandığını açıkladı. Genelkurmay Başkanı Tuğgeneral Laszio Borsits, tum silahlı kuvvetleri alarma geçir- diğini bildirdi. Küba Avrupa Topluluğu AT Dönem Başkanı Lüksemburg'un Dışiş- leri Bakanı Jacques Poos, dün topluluk adı- na yaptığı acıklamada gelişmelerin, Körfez'de güç kullanılmasını zorunlu kılmasından üzüntü duyduğunu söyledi. Poos'un açıkla- masmda, bolgedeki çatışmanın kısa sürmesi ve "Irak yöneticilerinin hatalannı anlayarak, Kuveyt'ten çekilme karan almalan" dileği yer aldı. İspanya Başbakanı Felipe Gonzalez, lrak'a karşı girişilen saldırıda İspanya'nın doğrudan yer almayacağını açıkladı. Hollanda Haluk Bakır'm Amsterdam'dan bildirdiği- oe göre, muttefik güçlerinin önceki gece baş- lattıkları yoğun saldınnın başarüı geçtiği ha- berleri, Hollanda'da, savaşın kısa süreceği seklinde yorumlanarak, memnunlukla karşı- landı. Çeşitli kentlerde yapılan savaş karşıtı gösteriler fazla taraftar toplayamazken, Hol- tanda parlamentosu, savaşa katılma karan al- dı. Parlamentoda dün yapılan oturumda, ye- şil sol partisi hariç bütün partüer, ulkenin sa- vaşa katılmasını onayladılar. Hollanda'nın Körfez'e kara piyadeleri göndermeme kara- rında şimdilik bir değişiklik yok. Macaristan Dışişleri Bakanı Geza Jesrensky, hüküme- Belçika Dışişleri Bakanı Mark Eyskens, sa- vaşın bir an önce ve zaferle bitmesini diledi. Eyskens, "Körfez'deki Belçika kuvvetleri, üzerine diişen göıevi yapacaktır " dedi. Bel- çika parlamentosu dun olağanustu olarak toplandı. Kuveyt Kuveyt'in Şam Büyukelçisi Ahmed Abdül Aziz El Cisim, lrak'a karşı saldın başlatılma- sından beş saat sonra Reuter'e yaptığı acık- lamada "Kuveytlilerin kısa sürede iilkelerine geri doneceklerini" sovledi. Buyükelçi "Ku- veyt'in kurtanlması mucadelesi kısa sürecek. Saddam Huseyin'in ve faşist yöneliminin so- nunun geldiğine inanıyoruz" dedi. Çin BM Guvenlik Konseyi'nin lrak'a karşı guç kullanımına izin veren 678 sayılı karannın alınmasında çekimser kalan Çin'de ülkedeki yabancılar için guvenlik önlemleri arttmlır- ken, Körfez'deki gelişmelerden kaygı duyul- duğu da dile getirildi. Mısır Kahire'de, savaş haberini önceki gece öğ- renen Mısırlılar, bugun normal yaşamlarına devam ettiler. Körfez'de savaşın başlamâsın- dan sonra Kahire'de olağanustu bir hareket gorülmezken devlet daireleri, işyerleri ve okullar her gunku gibi açıldı. Yarı resmi El Ahram gazetesi -haberi, 'Savaş başladı' ve 'Irak füzeleri tahrip edildi' başhklanyla verdi. UBA'nın haberine gore, Kuba lideri Fidd Castro, Körfez'de lrak'a karşı girişilen sava- şı derin bir uzüntüyle karşıladığını ifade eder- İcen, "Kimsenin Irak liderlerine karşı kesin bir başan kazanamayacağım" söyledi. Küba lideri, savaşın Ortadoğu'ya kalıcı bir çozüm getiremeyeceğine inandığmı belirterek, "Birleşmiş Milletler'in görevi savaş karan al- mak yerine savaşa barışçı çözüm bulmayı sağlamaktır" dedi. Libya Libya lideri Muammer Kaddafi, BM'den, 'Çokuluslu Güç" tarafmdan lrak'a yapılan hava saldınsını durdurmasını istedi ve "Kn- veyt'i kurtarma operasyonu bencil amaçlar için bahane olmamalıdır" dedi. Pakistan Asya kıtasında son gunlerde yapılan Irak yanlısı gösterilerin en buyükleri, Pakistan 1 da gerçekleştiriliyor. Hükümetin Körfez'e as- ker gonderilmesine karşın, İslamabad ve Ka- raçi gibi büyuk kentlerde üniversite oğrenci- - leri arasında Irak lehinde guçlü bir eğilim gözleniyor. Muttefik güçlerinin önceki gece- yarısı başlattıklan hava saldınsının ardından dün sabah Pâkistan'ın büyük kentlerinde üni- versite öğrencileri Amerikan karşıtı bir gös- teri yaptılar. FKÖ Filistin Kurtuluş Örgütu lideri Yaser Ara- fat'ın başdanışmam Bassam Ebu Şerif, Tu- nus'ta yaptığı acıklamada, ABD'nin lrak'a saldınsının talihsiz' olduğunu kaydederek, "Savaş başladı. Savaş insanların bekledigin- den uzun sürecek. Ne yazık ki Bush, İsrail işgalini korumak için insanlann yaşamlarını mabvederek, öldurmeye karar verdi" dedi. ISRAİLDEN~ Zehirii gaza önlem Gecenin ilerieyen saatlerinde Irak'ın zehirii gaz taşıyan füzelerine hedef olan Kudus'te halk kimyasal silahlardan korunmak için maskelere sanldı. Körfez'deki savaşı dakikası dakikasına dünyaya iletmeye calışan CNN muhabirleri de göre> yapukları binanın yakınına düşen bir fUze sonrası gaz maskelerini takmak zorunda kaldılar. CNN muhabirlerinden biri yavını kesmemek için gaz maskesini takmak istemediyse de arkadaşlan tarafından ikna edildi >e gaz maskesini gecikmeli de olsa kullanarak bombanın tesirinden korundu. (Fotograf: AFP) SOVYETLER BIRLIGI Gorbaçov: Saddam Kuveyt'ten çekilsin SSCB Devlet Başkanı Gorbaçov, Irak'ın Kuveyt'ten çekilmesi için ABD Başkanı Bush'tan Saddam Hüseyin'le temas kurmasını istedi. AMMAN'DA CNN HABERLERİNE BÜYÜK TEPKİ: 'Saddam çabuk teslim olmaz!'FATİH M. YILMAZ AMMAN — Bağdat'ı, lrak'ı Kuveyt'ten çekilmesi için tanı- nan sürenin dolmasından on sa- at sonra, arkamda Savaş Tan- rısı Ares'in güçlü soluğunu du- yarak bıraktım. Ve savaşa Am- man'da apansız yakalandım. Bağdat, önceki gune Sad- dam'ın Kuveyt'te namaz kıldı- ğmı ve sınıra yeni birlikler gön- derildiğini öğrenerek girdi. Sa- atler 08.00'i gösterirken Bağ- dat'ta sis, endişe, korku ve her an düşebilecek bombaların bek- lentisinin verdiği tuhaf bir duy- gu kol geziyordu. Kenttekı ses- sizlik, alışılmadık ölçülerdeydi ve korku, egemenliğini ilan et- mişti. Bu kritik surenin dolmasın- dan hemen sonra Bağdat'ın ses- sizliğini havaalanma giden tak- siler bozdu. Kentte panik baş- lamıştı ve yuzlerce gazeteci, Amman'a gidecek uçağa yetiş- mek için acele ediyordu. Hava- aianında yaklaşık 9 saat bekle- me, sinirleri iyice geriyor, savaş takviminin korkunç bir hızla iş- lemeye başladığı konuşuhıyor- du. Amman'a önceki akşam ço- ğunluğunu gazetecilerin oluştur- duğu yolculanyla havalanan iki uçak, geride endişe ve korku bı- rakarak Ürdun'un başkentine doğru ilerliyordu. Bu saatlerde, Irak artık uzatmaları oynuyor- du ve gozler tetığin önce kimin tarafından çekileceğindeydi. Amman'a ulaştıktan sonra Bağdat'ın o ahşılmadık sessizliği burada da huküm süruyordu. Savaş Tannsı Ares, Am- man'a geldikten 5 saat sonra Bağdat'a giriyordu. Bağdat'tan gelen ilk haberler, Amman'da 'yorumsnz' karşılanıyordu. Amman, geceyarısı savaşın ve korkunun ve endişenin hukum- ranlığma teslim olmuştu. Bağdat'a ilk bombanın düş- mesinden hemen sonra Amman sokaklannda dolaştık. Buyukel- çiliklerin onünde bekleyen as- kerlerin büyuk çoğunluğu, sa- vaş çıktığını gazetecilerden öğ- rendi. Amman, savaşa sabaha kadar hiçbir tepki gostermemeyi yeğledi. Günün ilk ışıklan, Am- man'a vurduğunda, artık sava- şın güc'v. soluğu her koşeden hissediliyor ve Israil'in Ürdün'e girebileceği konuşuluyordu. Haberleşme tekelini ele geçi- ren Batılı ajansların ve CNN'in verdiği haberler, Amman'da eleştiriliyor ve söylenenlerin ter- sine Irak'ın bu kadar çabuk tes- lim olmayacağı konuşuluyordu. Ürdün, buna inanmıştı ve Sad- dam'ın darbe yediğine ilişkin verilen her haber, Amman'da- ki havayı gerginleştiriyordu. Amman'daki buyükelçiliklerde Filistinlilerin misilleme eylemle- rinde bulunabilecekleri yolunda yorumlar yapılıyordu. Amman da uç gün önceki Bağdat gibi gerginliğe teslim olmuştu. Saat 13.00'te Reuter ajansı, Irak'ın 14 Amerikan uçağını düşürdu- ğu haberini veriyor ve bu habe- rin duyulmasından sonra Am- man'da Filistinliler ve 'Müslü- man Kardeşler' sevinç gösterile- ri yapıyordu. Amman, Saddam Huseyin'in savaşın mağlubu ol- masını kabul etmiyordu sanki. Bu olaydan biraz sonra Am- man'da büyükelçiliklerin bulun- duğu semtlerde gruplaşmalar dikkat çekiyordu. Mısır büyü- kelçiliği önunde toplanan bir grup, elçiliğin camlarını kınyor ve "Bush aşağı, Saddam yuka- n", "Saddam, seninleyiz" şek- linde sloganlar atıyoriardı. Artık Amman'da, Bağdat'a ve Kuveyt'e duşen bombaların etkisi anında kendini hissettiri- yor. Korkunun krallığı Am- man'da da gucünu gösteriyor; Amman bekliyor. Dış Haberier Servisi — SSCB Devlet Başkanı Mihail Gorba- çov, savaş başlamadan kısa bir süre önce bir girişımde daha bu- lunduğunu, ABD Başkanı Ge- orge Bush'tan Irak lideri Sad- dam Hüseyin ile temas kurma- sını, Saddam'a Kuveyt'ten çekil- diğine ilişkin olarak açıklama yapması için bir şans daha ta- nınmasını istediğini açıkladı. Gorbaçov, savaşın başlamasın- dan lrak'ı sorumlu tuttu. Bu arada Sovyet Dışişleri Bakanh- ğı, Irak lideri Saddam Hüseyin'i Kuveyt'ten çekilmeye raa etmek üzere çabaların sürdürüldüğünü açıkladı. SSCB Devlet Başkanı Mihail. Gorbaçov, Sovyet televizyonun- da halka hitaben yaptığı konuş- mada, ABD Dışişleri Bakanı Ja- mes Baker'ın kendisini sahanın erken saatlerinde telefonla ara- dığını, Amerikan saldınsının başlamak uzere olduğunu haber verdiğini açıkladı. Bush'un Saddam Hüseyin ile doğrudan temas kurarak son bir girişimde bulunmasını istediği- ni belirten Gorbaçov, Bağdat- taki Sovyet Büyukelçisi'nden de Irak Devlet Başkanı ile temas kurmaya çahşmasını söyledi. Sovyet lideri, hava ^kınları başlamadan önce SSCB yetkili- lerinin Fransa, İngiltere, Alman- ya ve Hindistan gibi "etkin ülkeler" ile ve birçok Arap ül- kesiyle temas kurduklannı açık- ladı. Bu temaslarda söz konusu ülkelerden "Ortak eylemde bu- lunmaları ve çatışmanın yerel diizeyde kalması için davranma- lan"nın istendığıni bildiren Gor- baçov, ülkesinin Körfez bunalı- mını askeri olmayan yollardan çozmek için elinden geleni yap- tığını kaydetti. Gorbaçov, konuşmasında sa- vaşın kısa sürmesi için mümkün olan her türlü önlemi ahna sö- zu verdi ve Moskova'nın bu ko- nuda diğer ülkelerle ve uluslara- rası kuruluşlarla işbirliği içinde çalışacağını söyledi. Savaşın çık- masından, "Dünya topluluğu- nun kuvvetlerini Kuveyt'ten ge- ri çekmesi yolundaki isteklerini reddeden Irak'ın sorumlu olduğunu" söyledi. Bu arada Sovyet Dışişleri Ba- kanlığı, Irak'ın Kuveyt'ten çekil- mesi için çabalannı sürdürüyor. Sovyet Dışişieri Bakan Yardım- cısı Aleksander Belonogov dün düzenlediği basın toplantısında ülkesinin Saddam Hüseyin'i Ku- veyt'ten çekilmeye razı etmek için çabalarına aralıksız devam edeceğini bildirdi. Belonogov, "Çatışmalan mümkün olan en kısa sürede durdurmak zonınludur" dedi. Öte yandan Sovyet haber ajansı TASS'ın bildirdiğine gö- re Sovyetler Birliği'nin Irak'a en yakın bölgesi olan guney cum- huriyetlerinde en ytıksek düzey- de alarm ilan edildi. Önceki gün Yüksek Sovyet'te SSCB'nin Korfez bölgesine yakın cumhu- riyetlerinde güvenliğin arttınl- ması yolundaki karar tasarısı onaylanmıştı. SSCB Genelkurmay Başkanı General Mikhail Moiseyev, TASS'a yaptığı acıklamada, "Ortadoğu'daki gelişmeleri çok yakından izliyoruz" dedi. Barış- çı bir çözüm yolu bulunamama- sıııdan büyuk üzüntu duyduğu- nu kaydeden Moiseyev, Körfez'- deki savaşın "Irak halkı ve Araplar için trajedi" olduğunu belirtti.