Katalog

2 EYLÜL HABERLERİN DEVAMI Özal'ın Tek Adamlığı. (Baştarafi 1. Sayfada) Cumhurbaşkanı Özal, bu gelişmeden çok rahatsız oldu. "Koşulsuz yetki"n\n Körfez krı- zinde Türkiye'nin hareket serbestisıni arttı- racağını savunmaya devam ettı. Sayın Özal'a göre Körfez'e asker göndermek ge- rekmeyebilirdi, ama böyle bir yetkının TBMM'den alınması, hükümetın manevra alanını genişietırdı. Muhalefet, Cumhurbaşkanı Özal'la aynı görüşte değıldı; anayasal açıdan da böyle bir yetkı devrinın söz konusu olamayacağını dü- şünüyordu. ANAP grubu, "koşulsuz yetki"\e karşı ta- vır koymuştu. Başbakan Akbulut, daha dü- ne kadar "koşulsuz yetkı" ile Körfez'e asker göndermenin gerekmediğinı her fırsatta yı- nelemiştı. TBMM Başkanı Kaya Erdem, yetkı devri konusunda Meclis'in duyariılığını kendıne özgü üslubu içinde kamuoyuna duyurmuştu. Dışışleri Bakanlığı, başta Dışişleri Bakanı Ali Bozer olmak üzere, TBMM "koşulsuz yet- ki"y\ reddedince rahat bir nefes almıştı. Çün- kü Dışişleri, haklı olarak, boyle bir yetkinın hükümetetanınmasının, Türkiye'nin manev- ra alanını genışletmeyeceğinı, tersine daral- tacağını savunuyordu. Ayrıca koşulsuz bir yetkıyle, Türkiye'nin dıplomatik alanda sal- dırgan niyetler besleyen, kışkırtıcı bir ülke gö- rüntüsü verebıleceğinden kaygılanıyordu. Genelkurmay da "koşulsuz yetkı"ye ge- rek olmadığını, "meşru müdafaa" yetkısinin zaten bulunduğunu değışik kanallardan ka- muoyuna geçen günlerde duyurdu. Pariamento.. İktidar grubu... Muhalefet... Hükümet başkanı... Dışişleri... Genel- kurmay... Hepsi biryana, Çankaya Köşkü bir yana... Cumhurbaşkanı Özal, dün TBMM'nin açış konuşmasında aynen dedi ki- "Dinamik bir politika ızlememiz gereğı var- dır. Bir başka ifadeyle, bu Körfez bunalımın- da çekingen, kararsız, başkalarının karar ver- mesini bekleyen bir tutu n ittıhaz etmemiz dü- şünülemez Bu ıtibarla, huzurunuzda, hükü- mete anayasamızın 92. maddesinde kayıtlı, savaş hali ilanı izni hariç, diğer izinlerın veril- mesinı tavsiye ediyorum." Nedir bu izinler? Dış ülkelere sılahlı kuvvet gönderilmesi, yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye'de bulun- durulması... Daha düne kadar "Buna gerek yok!" dı- ye kulislerde dolaşan Başbakan, "Cumhur- başkanı'nın bu tavsiyesıne uyacağız" de- miştir. Peki, 12 ağustosta "koşulsuz yetki"ye ha- yır demiş olan ANAP grubu şımdı ne yapa- caktır? Bu sorunun karşılığını bugün bir yana bı- rakıyoruz. TBMM'nin buyük bir görevle karşı karşı- ya bulunduğu vurgulanmalıdır. Neden? Anayasal açıdan böyle bir yetkı devri son derece tartışmalıdır; anayasaya ters bir du- rum söz konusudur. Türkiye'nin Körfez'e asker göndermesi... Ya da örneğın Incirlik Üssu'nün Amerikan kuvvetlerine NATO amaçları dışında Kör- fez'e yönelik olarak kullandırılması.. Bu tür olasılıkların gerçekleşmesi, ülkemizı Arap dünyasında guç durumda bırakacak ve Türk- lye'yi çok tehlikeli bir maceranın eşiğine ge- tırecektır. Altı özellikle çızilmesi gereken bir başka nokta, Cumhurbaşkanı Ozal'ın tek adamlık diye özetlenebılecek kötü alışkanlığıdır. Bu alışkanlık bir yandan anayasaya aykırıdır, öte yandan Türkiye'yi bir ateşın ıçıne ıtebılecek özellikler taşımaktadır. Işte bu nedenlerle TBMM'ye buyük gorev düşüyor; Cumhurbaşkanı'nı anayasal boyu- tuna indırgeyerek kendısıne "dur!" demek ve Türk dış polıtikasını, ataklık adına serü- venlere bulaşmaktan uzak tutmak görevi.. CUMHURÎYET/19 Aralannda İHD'nin de bulundugn 17 dernegin Ankara Abdi Ipekçi Parkı'nda gerçekleştirdikleri 1 ey- lul kutlamalannda barış zinciri oluşturuldu. (Fotograf: Banş BU) Barış Günü'nde savaş kınandı Diyarbakır Karakola ateş: 2 ölü 1 yaralı Dl\ARBAKIR (AA) — Diyar- bakır şehir merkezinde bulunan Fatih Paşa Polis Karakolu'na dün akşam saat 19.55 sıralannda ateş açılması sonucu iki polis memu- ru şehıt oldu, bir polis memuru da yaralandı. Diyarbakır Valisi Ongiz Bulut. yaralı polis memurunu ziyaret için geldıği Devlet Hastanesı'nde ga- zetecilere yaptığı açıklamada, saat 19.55 sıralannda Fatih Paşa Ka- rakolu'na yaklaşan iki kişinın, polis memurlarına yakın mesafe- den ateş açarak kaçtıklannı bildir- di. Vali Bulut, saldında polis me- murları KamS Genç ve tsmail Bar'ın şehit olduğunu, polis me- muru Mevlut Aygün'un ise a>a- ğından yaralandığıru söyledi. SHP'de arayışlarANKARA (Cumhuriyet Buro- su) — SHP son mıni yerel seçım ardından yenı yasama dönemi ile yeni arayışlara sahne oluyor. Grup başkanvekilliklerıne dun Onur Kumbaracıbaşı ve Hasan Fehmi Guneş tekrar seçilirlerken, grup yönetırn kurulunun bazı üyeleri değişti. Dun toplanan SHP grubunda Kumbaracıbaşı, Güneş yeniden adaylıklarını koyarken, Muğla Milletvekıli Musa Gokbel de son anda aday olduğunu açıkladı. "Ali Topuz'a yakın adlar", "Yenilikçiler" ve "Genel Başkan İnönu'je yakın oldukları" bıldıri- len mıHetvekillerinın Kumbaracı- başı ve Guneş'e destek verdikleri öne sürülurken, bu adaylann uçu de ılk turda 38'ın altında oy aldı- lar. 40 oy ise boş çıktı. Baykal'a yakın olarak adlandırılan millet- vekillerinin bu turda boş oy kul- landıkları iddıa edıldi. Genel sek- reter yardımcüanndan Hikmet çe- tin ile Önder Kırlı'nın da adaylık için adları geçerken, her ikisınin de adayhklarını koymadıkları gö- ruldü. tkinci tur oylamada ise Ab- dtilkadir Ateş de grup başkanve- kılliğine aday oldu. Gökbel 24, Ateş 16, Güneş 39 oy alırken, Kumbaracıbaşı 42 oy alarak grup başkanvekili olarak seçildi. Inö- nü'ye yakın olarak bilinen Ateş- ın, 40 boş oyun Gökbel'e kayma- sını önlemeic ıstediği öne süruldü. 3. tur oylamada Ateş adaylıktan çekılirken, Gökbel'in 11 oyuna karşılık 56 oy alan Güneş ikinci grup başkanvekili oldu. Daha sonra grup yönetim kurulu seçim- lerine geçildı. 14 adayın yer aldı- ğı seçimin sonucu tek turda alına- rak Fuat Ercetin, Güneş Gürscter, Zeki Ünal, Yaşar Yılmaz, Kemal DuduoğİD, Halil Çulhaoglu, Veli Aksoy, Omer Çiftçi ve Mahmnt Keçeli yem grup yönetim kurulu- nu oluşturdular. Eski grup yöne- tim kurulundan Görcan Ersin, Rı- za Yıimaz aday olmadı, Ahmet Ersin ve Kenan Süzer seçilemedi- ler. Böylece Çulhaoğlu, Aksoy, Çiftçi, Gürseler yeni üyeler oldu. Haber Merkezi — I Eylül Dun- ya Barış Gunu, dun başta İstan- bul ve Ankara olmak uzere Tur- kıye genelinde ceşitli etkinlikler- le kutlandı. Aralannda lnsan Hakları Der- neğı'nın de bulunduğu 17 derne- ğin Ankara Abdi tpekçi Parkı'n- da gerçekleştırdikleri Dünya Ba- rış Gunu kutlamaları olaylı geç- ti. Oluşturulan banş zincınne po- lis mudahale etti. Çankaya Bele- dive Başkanı Doğan Taşdelen ile Keçiören Belediye Başkanı Ham- za Kırmızı'nın da katıldıkları kut- lamalar sırasında bir grup genç "Savaşa hayır", "Kabrolsun ABD empervalizmi" şeklinde slo- ganlar atmaya başladı. Emniyet guçlerının uyarısı üzerine dağılan gruptan 4 kişinin gözaltına alın- dığı öğrenildı. Abdi tpekçi Parkı'ndaki göste- riden sonra Sosyalistlerin Birlik Partısı'nın girişimiyle KKTC Cumhurıyetçi Turk Partisi Genel Başkanı Özker Ozgür'un de ka- tıldığı bır gösteri yapıldı. Millet- vekilleri Kemal Anadol, Kamil Ateşoğullan, Husım Okçuoğhı ve Ekin Dikmen'in de katıldıkları gösteri sırasında bir grup çocuk, parka "banş fidanı" dıkti. Barış paneli tnsan Hakları Derneği (İHD) tarafından düzenlenen "Savaşa Karşı Banş" panelinde, "Türki- ye'de savaş kişkırtıcılanna karşı demokrasi ve insan haklannın tum kurallan ile \erlestirilmesi ve savunulması" ıstendı. Ankara'da Turk-Iş Salonu'nda düzenlenen panelde, Cumhurbaş- kanı Özal'ın TBMM'nin açılışm- da yaptığı konuşmada, Barış Gü- nü'ne ılışkın hıçbir mesaj verme- mesı ve Körfez krizine ilişkin "Sa- vaş hali dışında, hükümete tüm izinlerın verilmesini tavsiye ediyorum" sözlerı kınandı. Panelin açık konuşmasını ya- pan İHD Genel Sekreterı Akıa Birdal, Barış Gunu'nde bile dev- letin ust kademeierindeki insanla- rın "savaş kışkırtıcılığı" yaptığı- nı soyledi. Gazetemız yazarı Mustafa Ek- mekçi de savaşın onlenmesı için, demokratik koşulların oluşması- na çalışmak gerektiğini vurgula- dı. Türkiye'de barışın yerleşmesı için genış kapsamlı bir affı ilk adım olarak görduğunu söyleyen Ekmekçi, yurttaşlıktan çıkarılan- lann vatandaşlık haklannın iade- sinı, cezaevlerınin boşaltılmasını, gericılığe ve bağnazlığa karşı du- rulması için toplumun işbirliği içinde mucadele etmesini istedi. Irak'ın ilaç, hekim ve mama iste- ğıne de değinen Ekmekçi, "lnsa- ni bakımdan bu yardımların ya- pılması gereklidir" dedi. Dün Ankara'da Botanik Par- kı'nda da bir tören düzenlendi. Büyükşehir Belediye Başkanvekili Yaşar Çatak, saat 12.00'de barıs çanını çaldı. tstanbul'da da dün bir grup SP'li, Banş Gunu nedeniyle dü- zenlenen etkinliklere "Iraklı ço- cuklara mama yollayarak" katıl- dılar. TBMM Başkanı'na çekilen telgraflarda da ambargonun ço- cuklara uygulanmaması istendi. tstanbul Tabip Odası'nca dün düzenlenen panelde, "Saglık ve Banş konusu tartışıldı. Mehmet Domaç'ın başkanlık ettigi pane- le Prof. Dr. Metin Özek, Nukle- er Savaşa Karşı Hekimler Derne- ği Başkanı Prof. Dr. Leziz Ona- nuı ile Yeşiller Partisi îstanbul Şu- be Başkanı Aydın Ajas konuşma- cı olarak katıldılar. Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) Îstanbul il örgütu, "1 Ey- lül Dûnya Banş Gunü"nu, Gül- hane Parkı'nda düzenlediğj "Sa- vaşa Hayır" şenliğiyle kutladı. Şenliğin açış konuşmasını yapan II Başkanı Ercan Karakaş "Dun- \a banşının saglanması ve kalıcı kıhnması, uluslararası somuru- nün kaynaklann eşitsiz dagılımı- nın ortadan kaldınlmasua baglı- dır"dedi. Şenliğin konuşmacıla- nndan, Barış Derneği Başkanı Mahmut Dikerdem de, banşı sağ- lamak için "Savaşa Hayır" deme- nin de yetmeyeceğini savunarak, "Halkımızsn banş isteginin ikti- darlara duyurulması gerekmekledir" diye konuştu. Konuşmasına, "başka bir ülkenin bir başbakanıyla UgiU" fıkrayla başlayan Prof.Dr. Tolga Yar- man, "Bu banş meselesini de so- rumlulara tane tane anlatraak gerekiyor" diyerek, "Neredeyse bu şenliği sığınaklarda kutlayacaktık" görüşlerine yer verdi. Yarman, Irak'a çocuk ma- ması gönderılmemesını de eleştı- rerek, "Saldırganın onu alınacak diye çocuklann mamasına, haya- tına kastetmek bize jakışır mı?" diye sordu. Geceye katılan bir grup çocuk da savaşa karşı imza istedi. Dılek Turker'in sunuculu- ğunu yaptığı şenliğe Huseyin Ba- şaran, Banu ve Cem Karaca da şarkılarıyla katıldı. Dun lstanbul'da Fındıkzade ve Karaköy'de yapılan korsan gös- terilerde de "Savaşa hayır" slo- ganları atıldı. Bır grup gösterici belediye otobüsünde de "Savaş» hayır, kahrolsun sömuru düzeni" yazılı döviz açtı. Otobüsün bilet kumbaralanna da sloganlar yazılı küçük kağıt parçalan attılar. Dun ayrıca Karaköy'de ateş yakan göstericiler, savaşa karşı pankart- lar astılar. Olaylarla ilgili gözaltı bulunmadığı öğrenildi. Yeşiller Partisi Îstanbul il örgu- tünce Mülkiyehler Birliği'nde dü- zenlenen panelde "hiçbir savaşın galibinin olmadıgı" mesajı veri- lerek, Irak'a ilaç ve mama yardı- mında bulunulması istendi. Pane- le, YP Genel Başkanı Celal Ertug, Prof. Aysel Ekşi, SHP II Başka- nı Ercan Karakaş ve Prof. Tolga Yarman katıldılar. Fatih Belediyesi, TBKP tstan- bul il örgütü, SP Îstanbul İl Ka- dın Burosu, DlSK'li Sendikacılar ve TAYAD'dan yapılan yazılı açıklamalarda da Banş Gunu kut- lanaf ak savaşa karşı çıkılması ge- rektiği belirtildi. GOZLEM UGUR MUMCU Ticaretin özü kalıcıdır... Şekilleri ise sürekli değişecektir. Dünde Bugün de Dün sabahtan başlayarak doğaı, güvenilir ve dürüst geleneksel alışveriş sistemimize çağdaş bir yenilik geldi. Artık Metrol^rt'ıyla, Metropost'uyla, Metro ürün yönetimi know-how; ıyla yepyeni bir alışveriş sistemi var. Bakırköy-Güneşli'de 14.000 metrekarelik satış alanı 35.000 çeşit ürünle Türkiye'nin ilk ve tek Grosmarket'i hizmetinizde. Haftanın hergünü, Pazattesi-Cumartesi 07.00-21.00, Pazar günleri de 11.00-21.00 arasında Metro Grosmarket'ten alışveriş yapabilirsiniz. (Baştarafi 1. Sayfada) Akbulut hükümeti, önümüzdekı hafta bu yetkiyi TBMM'den ısteyecektir. Çünkü Cumhurbaşkanı'nın "tavsiyesl" Akbulut için "emir" niteliğındedir. 12 ağustos gü- nü bu yetkilere "hayır" diyen bakanlar ile ANAP milletve- killerinın bu Cumhurbaşkanı'ndan gelen ve Akbulut tara- fından "emir" sayılan bu "tavsiye" karsısında ne gibi tutum alacaklarını da hep birlikte göreceğız. 12 ağustos günü Akbulut hükumeti, önce TBMM'den "sa- vaş hali ilanı" ile "Turk Silahlı Kuvvetleri'nin yabancı ülkele- re gönderilmesi veya yabancı silahlı kuvvetlerinin Türkiye'de bulunmasına" yetki verilmesini ıstemiş; yapılan gızli oturum- da gerek muhalefetin eleştirileri gerekse hukümet ve ANAP grubundan gelen baskılar sonucunda hükumete savaş hali ilanı iznı "ülkemize tecavüz vukuu halinde derhal mukabe- le edilmesı" koşuluna bağlanarak verilmişti. Cumhurbaşkanı Özal şimdi hükumete, "yetkileri alın ve Suudı Arabıstan'a asker gonderin" dıyor Yalnızca bunu de- mekle yetınmıyor. "İzin" değıl, "izinler" ıstiyor. Anayasa'nın 92. maddesı "savaş hali ilanı" dışında şu iki iznı içerıyor: Bır: — Yurtdışına asker göndermek. Iki- — Yabancı askerleh Türkıye'ye çağırmak. Özal, hem Suudı Arabistan'a asker göndermek istiyor, hem "Amerikan askerlerının Türkiye'ye gelmeleri için izin" is- tiyor. Belki İncirlik Hava Üssü Amerikan deniz piyadeleri ile stratejık bombardıman uçaklarına boyle açılacak! TBMM, hükumete Cumhurbaşkanı'nın istediği bu ızni ve- rirse Türkiye bır "savaş riski" ile karşı karşıya kalacak ve Körfez bunalımındaki "hareket kabiliyetim" büsbütün elden kaçıracaktır. Bu koşullarda "savaş hali ilan" etmenin ya da etmeme- nin de bır önemi olmaz. Türkiye, Suudı Arabıstan'a asker göndermekle, kendisinı ıstese de ıstemese de bu savaşın içinde bulur. TBMM, Cumhurbaşkanı'nın "tavsiyesı" üzerine Akbulut hükümetine bu izınleri verırse, ülkenin yazgısını Saddam1 ın ya da Bush'un ellerıne terk etmiş olacaktır. Çünkü Suu- di Arabistan'a Türk asken gönderdıkten ya da ülkemizı ya- bancı askerlere açtıktan sonra çıkacak bir kıvılcım Türki- ye'yi de o anda savaşa sokacaktır. Bu savaş kararını ne Özal verecektır ne Akbulut! Bu ka- ran ya Bush verecektır ya Saddam! Öyleyse durum hıçbir yorumu gerektırmeyecek ölçüde açıktır: TBMM bu iznı verirse Türkiye kendı meclısınin savaş ka- rarı olmaksızın da savaşa gırecektir. Yurtdışına asker gönderme yetkısi TBMM'nindir. Anaya- sanın 7. maddesı TBMM'ye tanınan bu yetkinin "devredilemeyeceğıni" yazıyor. Anayasa, bu yetkinin yalnızca Cumhurbaşkanı'nca paylaşılacağını yazıyor. Cumhurbaş- kanı da ancak TBMM ızınde ve ara vermede iken bır saldı- rı olursa bu yetkiyi kullanabiliyor. istenen izin ile yalnızca anayasanın yasakladığı yetki devir olmuyor, savaş yetkısi de Bush'a ve Saddam'a devredilmiş oluyor! Şu ışe bakın: Akbulut, savaş ilanı için 12 ağustos günü bır tezkere ile TBMM'ye geliyor. Bu tezkere hükumete değıştirilerek sa- vaş hali ilanı saldırı koşuluna bağlanıyor. Sonra Bush ile Özal arasında "telefon diplomasisi" işliyor. Bakan Güneş Taner, Cumhurbaşkanı Özal'ın temsilcisi olarak Suudi Arabistan'a gıdıyor. Bütün bunlar olurken de TBMM kapalı tutuluyor. Ve TBMM açılır açılmaz da Suudı Arabistan'a asker gön- dermek ve Türkiye'ye de Amerikan askeri çağırmak için TBMM'nin yetkilerinın Akbutut hükümetine devredılmesi ıçtn Cumhurbaşkanı "tavsiyelerini" bildıriyor! Bu gibi konular cumhurbaşkanlannın "tavsiyelerine" bağlı değildir. Bu gibi konularda Bakanlar Kurulu'nda görüşül- mesi gerekli "görüş ve tavsi- ye"den söz edilecekse, bu yetki de Cumhurbaşkam'na değil Milli Güvenlik Kurulu'na tanınmıştır. Yasama ve yargı organları- na tanınan yetkılerın yürütme organı ya da bu organın başı cumhurbaşkanınca kullan^ ması demokratik her ülkede "anayasa ihlali" olarak tanım- lanır! TBMM ülkenin yazgısı ile il- gili bır tarihsel kararın eşiğin- dedir... Metro'ya Metrokart'la girilir. Metrokart vergi dairelerine kayıtlı özel ve tüzel kişilere ücretsiz olarak verilir. Her Metrokart sahibi 14 günde bir yayımlanan Metropost'un doğal ücretsiz abonesidir. Metropost'un her sayısı özel fıyat indirimleri, satış artırıcı onerıler ve Metro'nun sunduğu hızmetlerle ılgilı bılgileri içerir. EBahçe (Baştarafi Sporda) Gelelım ikinci yarıya, bu van- da da gollenn dışında fazla l şey olmadı. E\ sahibi takımm yıldız- laşan ismı Faruk'un futbol şovu- nu izlemeye devam ettik. Ne var ki takım arkadaşları onun yanın- da çok ağır kalıyorlar. Fenerbah- çe bu yarıda uç gol atarken zor- lanmadı. Savunma hatasından kaynaklanan gollerde kaleci Fer- hat'ın yapabileceği hiçbir şey yok- tu. Özetlemek gerekirse yazımıan da başında belirttiğimiz gibi sıkı- cı bir 90 dakika yaşadık, goller için söyleyecek bir şeyimiz yok. Galibıyetle tamşan Fenerbahçe için ise sadece "moral buldu" de- mek yeterli olur sanıru. VELİEFENDrDEN FİKRET DAĞLIOĞLU TAHMİNLER 1. KOŞU: Navratilova (5), P: S.And Sun (6), S: Maestro I (1)- 2. KOŞU: F: Babakemal 1 (1), P: Gulen (2), S: Atik (3). 3. KOŞU: F: K.Cote (1), P: R. River (11), P: Tormenta (2), S: Neriman (3). 4. KOŞU: F: Yağızcan (3), P: Akbatur (6), P: Korsan (5), S: Er- kanbey (7). 5. KOŞU: F: Yurdabak (6), P: Asuman (3), P: Varol (6), S: Ke- mer 18 (1). 6. KOŞU: F: Dorutay (14), P: Şımank (17), P: Alaaddin (7), P: Neame (6), S: Gevgev (8). 7. KOŞU: F: Patron (4), P: Sen ve Ben (7), P: Apricot (2), S: Alaslan (8). Metro Grosmarket'tekı 3.000 metrekarelik Tıcaret Merkezfnde ofıs kıralamak ısteyen fırmalar, P&D Tanıtım ve Kıralama Hızmetlen'nden (Tel- 146 45 16, 152 26 22) bılgı alabılırler. Metrokart için başvuru: Metro Güneşlı-Bakırköy Tel 550 44 74 (28 hat) îe « 10 11 12 13 14 15 16 17 1]