Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
17 AĞUSTOS 1990 • * * • HABERLERIN DEVAMI CUMHURİYET/21
KÖRFEZ KRtZt.».KÖRFEZ KRIZt... KÖRFEZ KRÎZt.^KÖRFEZ KRİZt... KO
îlCUNEYT ARCAYÜREK yazıyor İZMİR'den HİKMET ÇETİHKAYA
'Bir hafta5
ANKARA — Körfez'de savaş
olasılığı her gün, hatta saat ba-
şı tırmanırken bır ara savaşa ka-
lılacağımız kuşkularının kol gez-
dığı başkentte son ıkı gundür
tansıyon duştü TBMM'nın 'te-
cavüz karşısında savaş" kararı
bûyuk ölçüde etkılı oldu Tele-
fonlu telefonsuz dıplomatık ılış-
kılerde de bırden düşüş gözlen-
dı
Dün Dışışlerı'nde yuksek du-
zey yetkılıler arasındakı günluk
loplantıda, daha çok bölgedekı
gelışmelerie olası yenı olaylar
degerlendırıldı örneğın Irak'ın
Iran'a kesın barış çağrısıyla do-
ğu sınırlarını güvenceye almayı
amaçladığı buna karşı Arap
dünyasını butünuyle yanına çek-
meyı hedef alan başka bır 'ma-
ceraya" gırışıp gırışmeyeceğı
tartışıidı
Irak'ın Israıl'e saldırarak Arap
ulkelerını yanında yer almaya
zorlaması çok zayıf bır olasılıktı
"Ne yapacağı bılınmeyen" Sad-
dam söz konusu olunca varsa-
yılabılırdı Bu arada ABD'nın
Körfez'de askerı harekâta geçıp
gecmeyeceğı ya da ne zaman
başlatacağı, başta gelen soruy-
du Arada Turkıye'yı yakından ıl-
gılendıren "başka önemlı
konular" uzennde de ozenle du-
ruluyordu
Türk dıplomatık kaynaklanna
göre onümuzdekı bır hafta bü-
yuk önem taşıyor Yedı günlük
sürenın altı çcılıyor Bu sürede
'ABD ya Irak'ı vurdu ya da '
dıye söz açılıyor olası gelışmeler-
den ABD'nın, zaman ıleriedıkçe
askerı darbe vurma olanağının
zayıflayacağı one surulüyor
Adı geçen çevreler Batı dün-
yasında giörülen ıkıhklerın genış-
leyeceğını, Arap dunyastndakı
yenı gelışmelerın sıcak savaşı
dıplomatık zemıne oturtabı'ece-
ğını belırtıyorlar Bu açıdan ba-
karak 'Bır hafta ıçınde savaş ya
başlayacak ya da askıya alına-
cak" dıyorlar
Ortadoğu'dakı gelışmelerı
özenle ızleyen Dışışlen, gunde-
mın alt sıralarındakı kımı belırgın
olayları gözden uzak tutmuyor
BAYKAL:
Ortadoğu'nun
jandarması
değiliz
HAKAN AYGÜN
GUNEYSINIR (KO1SYA) —
SHP Genel Sekreterı Demz Ba>-
kal, ABD ve Batılı ulkelenn, Kör-
fez bunalımıyla gundeme gelen
petrol kavgasında, Turkıye'yı "çı-
karlannın temsdcısi" olarak kul-
lanmak ıstedıklennı behrterek,
"Bız Ortadoğu'nun bar fedaisı,
pavyon kabadayısı, jandarması,
Olağanustn Hal Bolge Valisi
degıliz ' dedı Özal'ın, ABD Baş-
kanı'yla yaptığı telefon görüşme-
len ve Batı basııunda lehıne çıkan
yazılarla övunmesını de eleştıren
BaykaJ, "El Sabah'ın mılyarlan-
nın bekçılığinı > apan bır polıtika
Ldersen elbette alkışlarlar ' seklın-
de konuştu Baykal, Türkıye'nın
bazı menfaatler saglaması karşı-
lığında, Ortadoğu'ya müdahale-
ye çağrıldığına da ışaret ederek,
"Bu kavgalann ıçınde taraf tutar-
sak Turkıve'nın menfaattenni ge-
liştırmeyız. Turkiye'yi batağa
suruklenz" dıye konuştu
Baykal dun Nevşehır'ın Hacı-
bektaş ılçesınde Hacı Bektaşı Ve-
lı'yı anma törenlenne katıldıktan
sonra, beraberınde SHP Genel
Sekreter Yardımcısı tstemihan
Talay, MYK uyesı Aülla Sav ve
bazı mılletvekıllerı olduğu halde,
pazar gunu seçım yapılacak Kon-
ya'run Guneysınır ılçesıne geçtı
Yol boyunca partdı beledıye baş-
kanları ve örgut yönetıcılennm
başında bulunduğu konvoylar ta-
rafından karşılanan Baykal'ın
Guneysınır'a gınşı görkemlı oldu
Bavkal, Ortadoğu'yu "banıt
fıçısıoa" benzeterek şoyle dedj
"Ortadogu'da ber devlet bır di-
ğenyle kavgalı. Maddı, ıdeolojık,
mezhepçılıge dayanan sen ben
kargaşası var yıllardır. Ortado-
ğu'da kavga eksik oimaz. Bu kav-
galann ıçınde taraf tutarak Tur-
kıye'nın menfaatlennı gelış ürme-
yız. lran- Irak 9 yıl savaşü. Bız ta-
rafsız davnındık, dogrusu bu. Bu-
gun olduğu gıbı anlaşırlar, boş-
lukta kalırsın."
Şırnak'ta çatışma
7PKK'h
öldürüldü
ŞIRNAK (Cumbunyet) — Şır-
nak yakınlarındakı Elmadağ ke-
sınunde güvenlık güçlenyle çatış-
maya gıren PKK mılıtanlarından
ılk belırlemelere göre yedısı ölu
atarak ele geçırüdı
Yetkılılerden alınan bılgı> e göre
Şırnak-Sıırt arasındakı Elmadağ
kesımınde arama ve operasyonlar
yapan gu\enlık güçlen dun 14 00
sıralarında bır grup PKK mılıta
nıyla karşılaştı Guvenlık güçlen-
nın "dur" uyarısına mılıtanların
ateşle karşüık vennesı uzerıne çık-
iığı belırtılen çatışma dun akşam
saatlenne kadar surdu Çatışma
sonunda ılk belırlemelere gore ye-
dı PKK'lı ölu olarak ele geçınldı
ölu olarak ele geçınlen PKK
mılıtanlarıyla bırlıkte çok sayıda
sılah ve patlayıcı maddenın de el-
de edıldığı bıldınldı Olağanusiu
Hal Bölge Vaülığı'nın konuyla ıl-
gılı olarak bugun açıklama yap-
ması beklenıyor
Orneğın Talabanı'nın ABD'ye,
gıderek sılahlandırılmış 30 bın
Kurtle Irak'a ' ıçerıde güçlu bır
bela" olma önerısı uzennde du-
ruluyor
Ancak Talabanı aracılığıyla
Irak'ın ıçende zor duruma rtılme-
sını öngören senaryo bugun ıçın
"fazla geçerlı" değıl Bu düşün-
ce yetkılılere egemen Talabanı
ve benzerı senaryoların yaşama
geçırılebılmesı Saddam'ın kal-
masına ya da dıze getırılmesıne
bağlı
Turkıye ıçın çok duyarlı konu
olan Talabanı'nın gırışımlen uze-
nnde VVashıngton resmı açıkla-
ma yapmaktan kaçınryor Ne var
kı dıplomatık yoldan Türkıye'ye
"gayrı resmı duyurumlar" yapı-
yor, bılgı verıyor örneğın yöne-
tım Talabanı'nın ABD'ye 'nasıl
geldığı"nı bılmıyor ABD Dışışlen
Bakanlığı, Kurt lıderının VVas-
hıngton'a gelışınden 'resmen
haberlı" görünmeyı ıstemıyor
Buna karşın Türkıye, Talabanı -
nın orada olduğunu "teyıt edıcı
bılgıler" alıyor
Ankara, Körfez bunalımı sa-
vaşla sona ermezse ABD'nın Ta-
labanı önerısıne "daha sıcak
bakacağından" kaygılanıyor
Daha öncekı yıllarda Barzanı'yı
her açıdan, hem de Şah'ın Iran'ı
üzennden besleyen ABD'nın ay-
nı yolları denemesı güçlû olası-
lık Ben yandan Israıl'ın yıllardır
kafasında oluşturduğu bır başka
Kürt planı daha var Irak'ı zayıf-
latmak, hatta ıkıye bölebılmek
ıçın kuzeyde bır Kürt devletının
oluşmasına önayak olmaki
Bu nedenlerle Saddam dıze
getırılmezse, gündemın şımdılık
alt sıralardakı senaryoların, Ta-
labanı'nın ötekı planlarının yaşa-
ma gırebıleceğı kaygısı Ankara'-
ya egemen oluyor Çeşrtlı kay-
naklardan alınan bılgılerte Dışış-
lerı'nın değeıiendırmelerı "krız
masasının" dünku toplantısında
ele alınıyor Olasılıklar hesapla-
nıyor
Belkı yerı değıl ama, şu soru
akla gelıyor ABD ıle kımı devlet-
lerın Körfez e gönderdıklerı bü-
yük askerı güce katılmamakla
Türkıye nın "büyük bır fırsat" ka-
çırdığını TO acaba duşunüyor
mu?
Bır zaman sonra başta muha-
lefet, savaşa katılıma karşı çıkan
her kesıme bu suçlamayı yap-
maya hazırlandığını yayanlara
rastlanıyor da'
BekleyişIZMIR — Körfez bunalımı ya-
vaş yavaş etkısını göstenyor Kü-
çük ve orta boy dışsatımalar, 'bu
ışın sonu ne olacak" dıye üyesı
olduklan meslek odalanna baş-
vuruyor
Tıcaret odalan uyelerıne uya-
rıda bulunurken, karşılaştıkları
soruniarın çözümlenmesı ıçın gı-
nşımlerde bulunulacağını açıkiı-
yor
BM kararı ıle Irak'a başlayan
ekonomık ambargonun ılk fatu-
rası bılındığı gıbı TIR taşıma sek-
törune çıkarılmış, ıkıncı aşama-
da Irak'a gıda ıhraç eden şırket-
lere yansımıştı
Kimı ısadamlan BM karaıiarın-
da Turkıye'nın acelecı tavnnı
eleştırırken şoyle dıyor
— ANAP ıktdarı her zaman ol-
duğu gıbı dış polıtıkayı ıç polıtı-
kayla karıştırdı Yönetıcılerımızın
reklam amacıyla bır anda 'dün-
yanın bır numaralı devlet adamı'
,havasına gırmesı salt Irak'la de-
ğıl Ortadoğu'yla ış yapan firma-
ları güç durumda bıraktı
Sanayıcı ve ısadamlan olduk-
ça kuşkulu ızlıyortar hükümetın
Körfez bunalımındakı tutumu-
nu
Bır başka goruş de şoyle ak-
tarılıyor
— Sankı savaş çıkacakmış ha-
vası estırıldı Sankı bu savaşa
Türkıye de gırryor ımajı verıldı Bu
durum pek çok sektörü etkıledı
Ozelhkle de ınşaat sektörünü
Küçük ve orta boy dışsatımcı-
lar, Körfez bunalımının getırdığı
ekonomık yükün altından kalk-
mak ıçın Ankara'nın yolunu tutu-
yorlar
Kıme gıdecekler hangı kapıyı
çalacaklar?
Onlar da bılmıyorlar ne yapa-
caklarını Başbakan, bakanlar,
Bayrampaşa ve Etımesgut'ta se-
çım çalışmasıridalar Bırlık ve be-
raberlıkten söz edıp Körfez buna-
lımını da kullanıp seçım kazan-
mak ıçın çabalıyorlar
— Sayın Cumhurbaşkanımız
SHP ve DYP lıderlerıne bır çağ-
nda bulundu, ama onlar katılma-
dılar Memleketın menfaatı ıçın
yapılan toplantıya gıtmemeye
hakları yoktur
Konuşan, Başbakan Akbulut
Yanında da sekız bakan var Sö-
?ü dönüp dolaştırıp seçımlere
getırıyor Başbakan
— Onları sandık başında ce-
zalandırın
Dışsatımcılar Ankara'da kım-
E-24'ün eski
(Baştarafı 1 Sayfada)
re "gel" dıye el ederlerdı Cızrei
de, Sılopı'de ellennde mavı band-
rollü sıgaralanyla yollara fırlardı
satıcı çocuklar Yolun ıkı yanına
dızılmış "Konya-Nut Bakkalıyesj",
"Gaziantepli'oin Yeri", "KUisü
Hamza'nın Bakkah" gıbı yüzler-
ce tabela, geçerken uğrayacak
hemşen surüculeı beklerdı Aldık-
lan ucret yetmedığı ıçın uzun yol
sürucülen Irak'a battanıye götü-
rür, sıgara ve çay geünrlerdı E-24
karayolunda Irak'a transıt taşıma-
cıhk, savaş sonrası yoğunlaşınca,
yüzlerce yıl öncesının adı bır kez
daha anımsanmıştı tpek Yolu
Ekonomik kriz
E-24 yolu Irak'a uygulanan am-
bargonun ardından sessızlığe bıi-
rünuverdı Şanlıurfa'dan Habur'a
değın uzanan bu yolda, TIR'lan
ve tankerlerı ağırlayan tesısler
"ekonomik kriz" yüzünden güç
günler yaşarlarken nakhye ışıyle
uğraşanlar "ışsizükten" araçlan-
nı park yerlenne çekmeye başla
dılar Yetkılıler, bölgede 18 yerle-
şım bınmınden Irak'a dırekt ıhra
cat vapan 2450 aracın son 10 gün
ıçınde parklara çekıldığını, yöre-
dekı 474 ışyennın de kepenklen
ru kapattığını belırttıler
Irak'ın Kuveyt'ı ışgal ve ılhak
etmesınden sonra BM'nın ambar-
go kararı Guneydoğu'da ekono-
mık knzın başlangıcı oldu Bölge-
de kaçakçüık ve çıftçüıkle uğraşan
iyok
yöre halkının, 1976 yüında Habur
sınır kapısının açılmasıyla yaşam-
larında yenı bır dönem başlamış-
tı Kaçakçıhk, yennı ıthalat ve ıh-
racata bırakırken, berabennde
naklıyecüık sektörü gehştı Yerle-
şım bınmlerınde gıda maddelerı
satan ışyerlen açüırken, sınır ka-
pısı yöre halkının âdeta tek ekmek
kapısı olmuştu.
Ambargo göçe
zorluyor
Bölgemn en büyük naklıye şır-
ketı ve tek tunstık otelının sahıbı
Setanan Kadeoglu, sımnn uzun sü-
re kapalı kalması durumunda ış-
sızlığın artacağını, buna paraJel
ekonomık genlemenın yaşanaca-
ğını behrterek şöyle yakındı
"lşsızligın artması insanlann
başka yerlerde ış aramalanna ne-
denolacaktır Koylerden kentlere
goç soz konusudur. Buyuk kent-
lerde zaten yaşanan işsızliğı ko-
rukleyecek olan bu durum, bolge
halkını yoksnllaştınrkeıı buynk
kentlerdekı kahve ve çayhaneler-
de nufus patlamasına >ol açacak-
tır. A>nca Ortadoğu ulkeiennden
hem torisük betn de tıcan amaç-
la gelen tunst sayısıoda azalma
ortaya çıkarak yore unutulmaya
terk edilecektir. Soruna bır an on-
ce çozum getirilmelıdir."
Kriz, terörii köriikler
Insan Hakları Derneğı Cızre
temsılcısı Av. Orhan Dogan ulke
gündemınde Guneydoğu olayları
güncellığını korurken Ortadoğu
knzının Guneydoğu'da gıdenhne-
sı mümkün olmayacak kadar de-
nn yaralar açtığını öne stlrdu Do-
ğan, 1976 yılında açılan Habur
kapısının Guneydoğu ınsanı ıçın
yenı bır umut ve geçım kapısı ol
duğunu söyleyerek "1976 yılında
başlayan ve gendde bolge agıriıklı
ıhracat, alınan son kararlarla tek
taraflı olarak, bolge ınsanı duşu-
nulmeksızın tuketıldı. Olay sade-
ce Silopi ve Cızre halkının geçım
kaynaklan engellendığı şeklınde
anlaşılmamabdır" dedı
Irak'ın, Habur'dan Mersın'e,
Habur'dan Adıyaman'a on bınler-
ce ınsanın pazar bulduğu ve geç-
mış Turkıye polıtıkasının bır öl-
çüde olumsuzluklanru unutturdu-
ğu bır ıhracat kapısı olduğunu
vurgulayan Doğan, olayın on bın
lerce ınsanı etküedığını ve açlıkla
karşı karşıya bıraköğını behrterek
şöyle konuşuyor
"Bolge bazında yok denecek
kadar az gorulen hırsızlık, gasp,
yankesıcılık ve fuhuş suçlan am-
bargonun devam ettıgı va da ede-
cegı surece paralel olarak artış
gosterecektir. Kimliklen nedenıyte
potansıyel suçJu gönılen ınsanla-
nmız yakında zor kalnıayınca iş-
lemeyı akıllanndan dahı geçırme-
dıklen soçtann failen olarak kar-
şımıza çıkacaklardır Her olayda
olduğu gıbı bu olayda da krizio
faturası Kurt halkına çıkanlacak-
tır."
seyı bulamadıkları ıçın olacak
Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarı
Namık Kemal Kılıç onlara yar-
dımcı oluyor Müsteşar Kılıç, dış-
satımcılara ılgnç önenler getın-
yor
— lran ve Suudı Arabıstan'la
ılgılertsınler Körfez'e gelen ya-
bancı askerlerın ıhtıyaçlarına yö-
nelık mal satışı söz konusu ola-
bılır
Küçük ve orta boy dışsatımcı-
lar şaşkın
Konuştuklarımız, "Yabancı as-
cere ne satanz" dıye soruyorlar
Suudı Arabıstan'da ABD ve Arap
ulkelennın askerlerı bulunuyor
Bıze yöneltılen bır soru
— Mercımek, bakla, nohut
alırlar mı acaba7
Körfez bunalımında en büyük
sıkıntının TIR taşımacılığında ol-
duğu bır gerçek Büyük dışsatım-
cılann bır sorunu yok
Irak'a demır-çelık, ınşaat mal-
zemesı, kereste, seramık, plas-
tık ürünler satan bır firma yetkı-
lısı ıse 'Bızım ıçın önemlı değıl"
dıyor ve eklıyor
"1987 yılında 10.2 mılyar dolar
olan Türkıye ıhracatının yüzde
9'unu Irak'a yönelık ıhracat oluş-
turuyordu Bu 1988'de yüzde
8 4'e, 1989'da yüzde 4'e ve
1990'ın ılk 4 ayında yüzde 3'e
diiştu Bu rakamlar da gösten-
yor kı Irak'a yapılan ıhracat one-
mını yıtırmıştır Ûzetle 1988 orta-
lannda Irak yıtınlmış bır pazardı"
Körfez bunalımının ülke eko-
nomısıne yansımasını değışık
çevreler böyle değerlendınyor
Ancak tıcaret odalan uyelen-
nı uyarmayı sürdürüyor
— Sıkıntısı olan bıze gelsın
Hazıne Musteşarı Kılıç da ye-
nı pazarlar önerıyor
Bız bu arada Habur'u anyoruz
ve soruyoruz
— Durum nasıl, bır gelışme
var mı'
Öncekı gun Irak'ta müteahhıt-
lık hızmetı yapan bır fırmaya aıt
gıda yüklü bır TIR gırmış Ha-
bur'da esnaf kan ağlıyoı
Acaba & ATAF'ta neler oluyor?
Durum olağan
Daha önce yazdığımız gıbı
NATO'nun Guneydoğu kanadının
güvenlığını olusturan karargâhta
görevlı Amenkalı subaytar astsu-
baylar, erler, Harb-lş grevının 60
gün ertelenmesınden hoşnut, yı-
yıp ıçıp eğlenıyorlar
Kurumlan
llkeleri Yüceltir..
Saygın Bankaf
nın
istikrarlı
yükselişi...
Ülkede olduğu kadar, uluslararası pazarda da
saygın bır uzman banka olmak ıstıyorsanız,
bazı temel tercihler yapmanız gereklidir.
istikrarlı bır gelışmeyı seçmek ve bunun
gereklerınden hıçbır zaman ayrılmamak gibi...
Dışbank'ı buyüten, farklılaştıran, ve uluslararası
bır saygınlığa ulaştıran temel anlayış budur.
Dışbank, ışte bu anlayışla, 26 yıl once kurulurken
10 mılyon olan sermayesını, I982'den bu yana
sureklı artırarak 100 mılyara, aktıf toplamını
l .1 trılyona, kârını bu yılın ılk altı ayında
net 25.4 mılyara ulaştırdı.
Bu nedenledır kı, profesyonel bır göz,
Dışbank'ın rakamlarında ' saygınlığı" okur,
"tıtiz yonetımı", 'bılınçlı büyümeyı" görür.
Tıtızlik, kalıteyı getırır.
Kalıte ıse, başkalarından farklılığı.
DIŞBANK
DIŞBANK BK TÜRKİYE İŞ BANKASI Kurulusudur
G Ö Z L E M UĞUR MUMCU
(Baştarafı 1. Sayfada)
soylüyorlar Bu uçaklar Türkıye'ye gelırse Incırlık Hava Ussu ne
ınecekler
Bu usten havalanacak bır uçak Turkıye'yı savaşın ıçıne so-
kabılır Bu bakımdan savaş Incırlık Ussu ndekı pamuk ıplıkle-
rıne bağlıdır
Incırlık Ussü nun bugüne kadar ıkı buyuk sabıkası bulunu-
yor
Sabıkalardan bın 1958 yılında Almanya'dakı Amerıkan de-
nız pıyadelennın Turk hukumetının ıznını beklemeden Incırlık
Ussü'ne mmelerı ve oradan da Urdün'e gıtmelerıdır
Ikıncı sabıka 1 Mayıs 1960 gunü Sovyet semalarında yaka-
lanıp ındınlen U-2 casus uçağının Incırlık Hava Üssü'nden ha-
valandığının bellı olmasıdır
Incırlık Ussü bugun de Turkıye'yı bır savaşa surukleyecek
stratejık önemde bulunuyor
Bu gerılım sırasında savaşı kım başlatacak o bellı değıl ABD
başlatacaksa o zaman Türkıye bu Incırlık Üssu nedenıyle ken-
dısını bırdenbıre bır savaşın ortasında bulabılır Irak savaş uçak-
ları da sınırlanmızı geçıp bellı hedeflerı bombalarlarsa o za-
man da Turkıye bır NATO ulkesı olarak saldırıya uğrayacak ve
o anda bütün NATO ulkelerı Irak'la bır savaşa gıreceklerdır
Batı petrol kuyularının uzennde oturan ve ılerıde elınde çok
tehlıkelı bır nukleer guç tutacak olan Irak'ın bugün yarattığı ve
yarın da yaratacağı tehlıkelerı goz onüne alarak Saddam'ı de-
vırmek ıstıyor Bu yuzden bır savaş kaçınıimaz gıbı görünuyor
Olaylar başdondürucu bır hızla gelışıyor Bu başdondurücü
gelışmeler ıçınde dramatık tarıhsel uzlaşmalara ve çelışkılere
tanık olunuyor
Örneğın, Islam dınınce kutsal sayılan topraklar bır Islam ul-
kesının saldırı olasılığı karşısında Hırıstıyan-Amerıkan asker-
lennce korunuyor Scvyetlerın sadık dostu Surıye askerlerı
Suudı Arabıstan'da Amerıkan askerlerıyle bırlıkte nöbet tutu-
yor Irak'ın uzattığı barış elını sıkan lran, şaşırtıcı ıttıfaklara
gırıyor
Bölgede kımın kımınle ne zaman dost, ne zaman duşman
ve ne zaman müttefık olduklan ve olacakları hıç bellı olmuyor
Ittıfaklar ve dengeler hemen değışıverıyor
Bütun bu gelışmeler bır '7s/am bırlığı 'nın hıçbır zaman ku-
rulamayacağını göstenyor Boyle bır bırlık ıçın ne dın bırlığı ye-
tıyor ne de dıl bırlığı Dın bırlığı yerıne petrol fıyatları ve petrol
varıllerı on plana geçıyor
Islamcı Arap rejımlerının dınlen-ımanları petrol gelırlen ol-
duğu bugûn lyıce anlaşılıyor
Ortadoğu da dun olduğu gıbı bugun de sıyasal kavgalann
ve savaşların bır tek nedenı var
Petrol
Yıne bu gelışmeler Iran-lrak savaşı sırasında Irak ı sılahlan-
dıran gelışmış sanayı ulkelennın bugun dustuklerı çelışkılerı
de gozler onune serıyor Amerıkan ve NATO kuvvetlerı Batı sı-
lah fabrıkalarınca Irak'a satılan sılahlara karşı kendılerını ko-
ruyabılmek ıçın radarlara yakalanmayan bombardıman uçak-
larını bolgeye gonderıyor'
Bır 'savunma orgutu" olarak kurulan ve kurulduğu gunden
ben bır Sovyet saldırısına karşı taktık stratejı ve ıdeolojıler ure-
ten NATO şımdı sorumluluk bolgesı dışındakı Irak a mudaha-
le ıçın kullanılmak ıstenıyor
Bu kargaşa ıçınde ortaya çıkan gerçeklerden bın de bölge-
de 'Islam bırlığı' yerıne Amerıkancı Islamcılık modelı" nın ge-
çerlı olduğudur Suudı Arabıstan bu Amerıkancı Islamcıhğın ka-
sasıdır
Bu gelışmeler ve bu model 12 Eytül 1980 askerı darbesıyle
açılan dönemde ve hele hele 1983 yılından bu yana ulkemız-
de gıttıkçe kok salan ve en duyarlı kesımlere sızan ve devletın
koşebaşlarmı ele geçıren Islamcılığın da kaynağını ve kokenı-
nı ortaya koyuyor
Türkıye de son yıll?rdakı Suudı dostlukları ve ortaklıklarının
nedenı de herhalde bugun çok daha lyı anlaşılıyor
Bır yanda acımasız ve saldırgan Saddam rejımı ote yanda
Pentagon ve CIA desteklı petrol krallıkları
Türkıye bu taraflardan bırını seçmek ve yazgısını bu seçı-
me gore belırlemek zorunda değıldır Ancak ne yapalım kı Turk-
ıye, ızlenen "kraldan da kralcı" ve "NATO'dan da NATO'cu" sı-
yasetle bu yanlış seçıme suruklenmış bulunuyor
CNN'nın haberı doğruysa savaş artık 'an meselest' olmuş-
tur Türkıye ne yapıp yapıp bu kanlı fırtınadan ve sonunda ne
otacağı bellı olmayan seruvenlerden kendısını uzak tutmalıdır
BA^KENTTEN AHMET TAIN
(Baştorafi 1. Sayfada)
mesınin sonuçlanna, Saddam'ın
yaptığı ön koşulsuz muzakereye
oturma teklıfine.
Zayıf da olsa bunlardan bır sonuç
çıkabılır. Daha sonrasını ıse kımse
tahmın edemez."
Körfez'de ABD uçak gemılenne
ınıp kalkan jetlerın ruzgân, Anka
ra'yı da yavaş yavaş etkısme alıyor
Dün Çankaya'dakı haftalık özal
Akbulut göruşmesı, "Knz Masası"
toplantısına dönuştu
"Knz MasasT'na önce Özal ıle
Akbulut oturdu Bır saat sonra da
Mülı Savunma Bakanı Gıray, Dışış-
len Bakanı Bozer ve Genelkurma)
Başkanı Orgeneral Torumtay katıldı
Çankaya dakı Knz Masası'nın
gündemı, ışıkiı yazılar gıbı her sa
nıye değışıyor
Dunkü gündeme Irak'ın Iran'a yö-
nelttığı "banş onensi" egemen ol
du lran'ın Saddam'ın önenlenm ka
bul etmesının Türkıye'ye etkılen,
knzın seynne nasıl yansıyacağ] de
ğerlendınldı
Bu arada Turgut Ozal, Rafsaocanı
ve Bash ıle yaptığı tdefon göruşme
lennın ıçerığınden söz ettı
Bu ıçengın ne olduğunu Mıllı Sa
vunma Bakanı Safa Gıray'a telefon
la sorduk
Gıray, "Telefon konuşmalannı ya-
pan Sayın Cumhurbaşkaıu'dır. Açık-
lama y^pmak bıze duşmez" dıye ya
nıtladı
Mıllı Savunma Bakanı, katıldığı
bu toplantılann bır karar almaya yö
nelık olmaktan zıyade, ıhtımallen
saptamak, gelışmelenn seynnı tah
mın etmek rutehğı taşıdığmı sözle
rıne ekledı
Toplantının ıçenğı konusunda ıse,
"Tahmin edebilecegıniz konular"
demekle vetındı
Özal'ın Rafsancanı ve Bush ıle
yapüğı konuşmalar konusunda Söz
cıi Kaya Topen, yazıh bır açıklama
yaptı
Açıklama doyuruculuktan yana,
Anadolu Ajansı'run Tcüıran'dan geç
tığı haber bultenının çok gen
sındeydı
Aradakı boşluğu doldurmak üze
re Çankaya'ya yakın çevrelere ve dıp-
lomatık kaynaklara yöneldık (Bu
kaynaklar adlannın belırtılmesım
doğal olarak ıstermyorlar Bu tutum-
lan, korkudan zıyade kurumlannın
başını derde sokmama endışesınden
kaynaklanıyor Adının yazılmasını
ya da söyledığırun ısım verılmeden
Ustü kapalı yazılmasını kımı zaman
Cumhurbaşkanı Özal bıle ıstemıyor
Bu nedenle gazetecıhk var oldukça,
kaynaklar anonım kalmaya
mahkûm )
Bu "kaynaklara" göre Özal, Raf
sancanı'ye "Saddam'ın banş onen-
lennı Tahran'ın kabul etmesı halın-
de, Körfez'dekı knzuı daha da tır-
manacagı yolundakı endışelennı"
ıfade ettı lran'ın askerlenru çekme-
sı, doğu sınınnı guvence altına ala
cak olan Irak'ın saldırganhğını, da
ha da arttırabılecek özal bu olası
lığı ıfade ettı
lran Curnhurbaşkanı Rafsanca
nı'nın özal'a ne yanıt verdığı ıse, us
tü kapalı olarak tran resmı haber
ajansı İRNA tarafından venlen ha
bere vansıdı
"Tahran-Bagdat arasındakı banş
0e Kuveyn'ın ışgalı taoıamen ayn ko-
nulardır Bızım Irak üe banşımız ay-
n konudur Bız ber zaman so\ledı-
gımu gıbı, Irak'ın Kuveyt'ten çekil-
mesını ıstıyonız kı, bolge banş ve
guvenlıgı sağlansın Bız bolge sorun-
lannın. bolge ulkelennın >ardımlaş-
maa üe çozulecegı ınancımıa da ko-
rnyonız'
Rafsancanı'nın Ozal a soyledıkle-
nnde ıkı unsurun altını çızmek ge-
rek
1 Saddam'ın banş önenlenm, lran
ınısp'atıfi elınden bırakmadan kabul
edebüecek Irak'ı Amenkan abluka
sı Karşısında belh oKulerde rahatla
tabılecek
2 ABD'nın Irak'a karşı gınşebıle
ceğı bır savaşa ıse sonuna dek karşı
çıkacak
Bılındığı gıbı tran ıle ABD arasın-
da dıplomatık ıhşkı vok Bu üışkı,
bır anlamda Özal'ın ıkı ulkenın lı-
derlenyle yaptığı telefon goruşme-
len aracılığı ıle sağlanıyor
Özal'ın uygun bır uslup ıle lran
Cumhurbaşkanı'nın ağzını aradığı
açık
Çünku, Tahran ın karan, Irak çev-
resındekı çemberı ya gevşetecek ve-
va daha da daraltacak
Saddam'm banş çağnsını "laknk"
dıye nıteleven yok
Ama, Başkan Bush'a yonelttığı
"gel on koşulsuz goruşme masasına
oturalım" sozlen bıraz farklı
Bush'a yaptığı onerının arkasın-
da zaman kazanarak "statukoyu
lulıüeme" hedefı yauyor \rap dun-
yasındakı çatlağı daha da gemşleıe-
rek, Irak yanlısı olabılecek devletle-
nn sayısını arttu-mak duşuncesınde.
"Bakın ben v'lımden gelen iyı nıyetı
gosterdım" mesajı \ennek ıstıyor
Bu ve benzen göruşlerın Çanka-
ya'dakı "Kriz Masası"nda dıle getı-
nldığını tahmın etmek zor değıl Nı-
tekım, kaynaklar bunu doğrulu-
vorlar
Söz konusu kaynaklar, "Knz Ma-
sası"nda Turkıye'nın Saddam son-
rası ıçın, bölge üe ılışkılerde altema-
tıf senarvolar uzennde de çalışıldı-
ğını behrtıvorlar
"Knz Masası" belkı gazetelenn
bulduğu bır deyım
Ama bu deyımı özal da çok be-
ğenmış olmalı kı, "tek adam" deyı-
muıı perdelemek ıçın TBMM de' ı
göruşmeden ben, masayı hıç konuk
suz bırakmıyor
Turkıye nın en guzel
duğun salonları
NIŞANTAŞI
1RESTAURANT
Dugun Salonları
150 kışı ıçın
Yemekh 1 785 000
YemekB mezeb 2 175 000
Rez 147 62 39-147 74 40
• Salonhn-nız klımahdiT *