Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET/16 DIŞ HABERLER 17 AĞUSTOS 1990
KÖRFEZ KRİ/İ...KOKFEZ KRİZİ... KÖRFEZ RRIZİ...KÖRFEZ KRIZİ... KÖI
ELLER TETİKTE
ABD kararlılık gösterisindeF'ansa Cumhurbaskanı Mıtterrand m temsılcısı
Le Canuet Ankara da temaslarda bulundu
3
AKOfiNİ?
Körfez krizinde 15. gün
16 Ağustos 1990
«ashtaftoıı: Urdun Kraiı Hûseyın
Bush ıle göruştü Stealttı ucaHarı
yola cıktı
/ SSC8
Tabna
Saddam
Hüseyın'e
suikast gtnşımı
ıddıası
Surye askenen
bolgedekı ABO
askertenne katıldı
Bmlerce
Mısıriı.
Suudı
Arabis-
!an da
çarpışmak
ıçın
başvuruda
buiundu
Tahran
yönehmı Suudı
Arabıstan'a
asker
gönderebılecejı-
nı açıkladı
: Ana yoılar
• Boru hatlan
Suudi Arabistan ve Körfez bölgesine yapılan' askeri yığınak
tüm hızıyla sürerken ABD Savunma Bakanlığı savaş
teknolojisinin en son harikalarından Stealth F-117A
bombardıman uçaklannı gönderiyor.
Dıs Haberier Servisi — Körfez bölgesin-
de eller tetikte, gözler ve kulaklar Washing-
ton ve Bağdat'a çevrilmiş durumdaki ger-
gin bekleyiş sürüyor. ABD, Suudi Arabis-
tan'a askeri yığınağını tüm hızıyla sürdürür-
ken şimdi de savaş teknolojisinin en son ha-
rikalanndan 22 adet Stealth (F-117A) bom-
bardıman uçaklarını bölgeye gönderiyor.
Bölgedeki Amerikan askerlerinin 60 bine,
uçak sayısımn da 400'e ulaştığı bildiriliyor.
Mısır'ın Suudi Arabıstan'a göndermeye baş-
ladığı askerlere dün de 1000 kişinin daha
eklendiği açıklandı. Bu arada bölgedeki
Amerikan savaş uçakları dün ilk kez Irak
uçaklarıyla karşı karşıya geldiler. Suudi
Arabistan-Kuveyt sınınnda devriye uçuşu
yapmaktaolanAmerikan jetlerininsilah sis-
temlerini üzerlerine kitlemesinden bir süre
sonra Irak jetlerinin kaçtıkları bildirildi.
ABD Başkanı Gcorge Bush önceki gün
VVashington'da Pentagon'u ziyaret ederek
son hazırlıklara ilişkin bilgi almasının ve ko-
Ne nedir?
'Sinsi' uçakDış Haberier Servisi — ABD'den Körfez
bölgesine gönderildiği bildirilen Stealth
uçaklarının diğer bir adı da F-117-A.
Dünyanın en tehlikeli ve en pahalı savaş
uçakları arasında olan Stealth
uçaklarının buyuk özelliği, radarlara
yakalanmadan uçabilmeleri. "Sinsice"
uçabildikleri için Stealth adı verilmiş.
Bir Stealth uçağının fiyatının yaklaşık
100 milyon dolar (260 milyar İira
dolayında) olduğu bildiriliyor. Şimdiye
kadar 59 tane üretilen uçaklardan ilki
1982'de Amerikan Hava Kuvvetleri'ne
katıldı. Lockheed firması tarafından
üretilen uçaklarda iki tane General
Electric GEF-104 motoru bulunuyor.
Uçağın en buyük özelliğini oluşturan
radarlara yakalanmadan uçmasını
sağlayan noktalar şunlar:
• Uçağın gövde, kuyruk ve kanat
yapılarında radar dalgalannı emen RAM
(Radar Absorbeat Materials) maddeleri
kullanılmış.
• Uçağın gövde, kanat ve kuyruğuna,
radar ve optik aygıtlarla saptanmasını
asganye indirecek şekil verilmiş.
• Uçağın infrared aygıtlarla görüntüsünü
asgarıye indirmek amacıyla egzozdan
çıkan sıcak gazların ısı etkisini azaltacak
sistemler kullanılmış.
• Uçuşta en az gürültü çıkaracak, en
sessiz çalışan motorlar kullanılmış.
Stealth uçakları havada yakıt ikmali
yapabildiklerinden menzilleri sınırsız
olarak tanımlanıyor. Silah sistemleri
hakkında ise tam bir açıklama
yapılmıyor. Ancak silahlarını dışanda
değil içeride taşıdıklan biliniyor. Bu
uçaklar Panama'ya yapılan müdahale
sırasında kullanılmıştı. Bu müdahale
sırasında 900 kiloluk lazer güdümlu
bombalarını gövde içinde taşıyıp
kullandıklan gözlenmişti. Stealth
uçakları hakkındaki ayrıntıh teknik
bilgiler Amerikalı yetkililer tarafından
özenle gizleniyor. Uçaklann öncelikle
dOşman derinliklerindeki yer hedeflerini
vurup imha etmek için kullanıldığı
biliniyor.
rautanlanna hitaben bir konuşma yapma-
sının ardından dün sabah Maine eyaletin-
deki yazlığına döndü.
Önceki sabah ABD'ye gelen Ürdün Kra-
lı Höseyin'in Başkan Bush'a Saddam Hü-
seyin'den getirdiği ileri surülen önerilerin ay-
nntılan ise açıklık kazanmadı. Bush'un, ön-
ceki günkü Pentagon konuşmasında kullan-
dığı sert ve kararlı ifadeler ve "Kuveyt'ten
koşulsuz ve derhal çekil!" çağnsı ile herhan-
gi bir "nzlaşmaya" kapıları kapaması üze-
rine Bush - Hüseyin göruşmesine umut bağ-
layanları hayal kınkhğına uğrattı.
Başkan Bush önceki günkü konuşmasın-
da Saddam Hüseyin'e karşı ağır bir dil kul-
lanarak "Arap dünyasını şimdi Batı dünya-
sına karşı savaşa cagıran Hüseyin, kendisi
yülar suren savaş sırasında yüz binlerce Ara-
bın olmesine sebep olmamış mıydı? Kendi
halkına karşı kimyasal silah kollanraamış
mıydı?" demiştı. Bush aynca uluslararası
ambargonun başarılı şeküde uygulandığı-
nı da belirterek Irak'ın tek ikmal yolu ola-
rak kalan Ürdün'ün AVabe limanına da dik-
kat çekmişti. Bush'un, Ürdün'ü üstü kapa-
lı da olsa "ambargoyu delmesine izin
verilmeyecegi" konusunda uyarması da Kral
Hüseyin'le goruşmesi Öncesinde hayli an-
lamlı karşılanmıştı.
Amerikan kuvvetlerinin Suudi Arabis-
tan'a yığılma harekâtı da tüm hızıyla sürü-
yor. AP'nin haberine göre, ABD Savunma
Bakanlığı'nın dün aldığj bir kararla bölge-
deki hava gücünü daha da yükseltmek ama-
cıyla Stealth (F-U7A) uçaklarını da gönder-
meye karar verdiği bildirildi. Savaş tekno-
lojisinin en son harikalarından biri olarak
bilinen ve en büyük özelliği, radarlara gö-
rünmeden uçmak olan Stealth'lerin dün
ABD'deki üslerinden hareket ettikleri açık-
landı.
AA'nın haberine göre 22 adet gönderile-
ceği bildirilen Stealth'lerin nerede konuşlan-
dınlacakları kesin olarak açıklanmıyor.
CNN Televizyonu dün sabah Pentagon'dan
canlı olarak geçtiği haberlerinde, bu uçak-
lann Turkiye'deki üslere inmelerinin söz ko-
nusu olduğunu bildirdi. Daha sonraki sa-
atlerde bu haber "Türkiye veya Suudi Ara-
bistan'a, geç saatterde de "Snudi
SICAK VE SAVAŞ —ABD, 60.000 askerini Körfez bölgesine indirdi. ABD'li askerier çölde bnlundoklan sörece her saat başı yanra litre su içmek zorandalar. (Fotoğraf: Reater)
TAHRAN, BAGDATA YAFHRIMLARISÜRDÜRECEK
Iran: Riyad'ısavunmaya hazırızDış Haberier Senisi — Iran, Irak lideri
Saddam Hüseyin'in barış koşullannı kabul
etmesini "büyük bir zafer" olarak yorum-
larken, Saddam'm önerisinin Iran'ın, Ku-
veyt'in işgali karşısındaki tutumunu değiş-
tirmeyeceğinı ve Tahran'ın Güvenlik Kon-
seyi'nin Irak'a karşı ekonomik yaptırım ka-
ranna uymaya devam edeceğıni bildirdi. Re-
uter ve BBCnin haberierinç göre Iran'ın BM
temsilcisi, tran'm Suudi Arabistan'ı bir Irak
saldınsına karşı savunmak için, bu ülkeye
asker göndermeye hazır olduğunu belirtti.
Iran basını ise Irak Devlet Başkanı Sad-
dam Hüseyin'in beklenmedik barış öneri-
sini memnunlukla karşıladı.
Rafsancani hükümetine yakınlığıyla bi-
linen Tehran Times gazetesi, "Saddam'ın ce-
sur girişiminin memnunluk verici oldugunu,
tran'ın, bu girişime mutlaka iyiniyetle ya-
mt verecegini" bildirdi.
Gazete, Irak ve tran'm bölgede birçok or-
tak çıkan bulunduğunu ve ozellikle OPEC
içinde işbırligi yapabileceklerini belirtti.
Cumhuri İslami gazetesi de "Devrimci
tran ulusunun buyük zaferine tebrikler" di-
ye başlık atarken, lngilizce yayımlanan
"Kayhan" gazetesi, Saddam'ın banş öneri-
sinin, tran'ın, Kuvyet'in işgal ve ilhak edil-
mesini kınamasını etkilemeyeceğini, ancak,
ABD askeri birliklerinin Suudi Arabistan'da
konuşlandırılmasının, Müslüman dünya
için felaket olduğunu ifade etti.
tran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Velayeti,
Tahran Radyosu'nda yaptığı konuşmada
Saddam'ın banş çağnsını "tran lslam Cum-
huriveti'nin tarihinde kazandığı en büyük
zafer" olarak yorumladı. tran'ın dini lideri
Ayetullah Ali Hamaney ise yaptığı açıkla-
mada, "Bölgede her türlıi saldırganlığııı şid-
detle karşısındayız. Ama aynı zantanda,
Amerikan birliklerinin siyonizmin çıkarla-
n doğrultusunda Suudi Arabistan toprak-
lannda k. lmalannın da kaışısındayu" de-
di.
Irak Devlet Başkanı Saddam Huseyin,
önceki gün tran'a yaptığı barış çağrısında
tum Iranlı savaş tutsaklannı serbest bıraka-
cağını, işgal altında tuttuğu tran toprakla-
rından çekileceğini ve Şattülarap su yolu-
nun Iran'la paylaşımını kabul edeceğini bil-
dirmişti. Bu bağlamda Irak'ın günde 1000
Iraklı savaş tutsağını serbest bırakacağı bil-
dirildi. AA'ya göre Bağdat Radyosu'ndan
adı açıklanmayan bir yetkiliye dayamlarak
dün yapılan açıklamada, Irak'ın, elinde bu-
lunan Iranlı savaş esirlerinden her gün
1000'ini serbest bırakacağı, ancak Körfez-
dekı yabancı güçlerin müdahale etmesi ola-
sılığı karşısında bu kışilerin güvenlığini ga-
ranti edemeyeceği ifade edildi.
Cenevre"deki Kızıl Haç Sözcüsu Martine
Haemmerii, bu konuda Tahran'ın çağnsını
beklediklerinı bildirdi. Ancak, Irak Haber
Ajansı 1NA, devlet başkanhğı sözcüsüne da-
yanarak, Kızıl Haç'ın 2 bin kişıyi ulkeleri-
ne taşımak için gerekli olanaklara sahip ol-
madığını, günde sadece 1000 kişiyi götur-
meye hazır olduğunu bildirdi.
Reuter ajansının haberine göre Irak hu-
kümetinin organı "El-Cnmhuriye" tran'la
barış sayesinde 30 Irak tumeninin serbest
kalacagını, tran cephesinden alınacak bu tü-
menlerin Suudi Arabistan'daki Amerikan
birliklerine karşı mevzilendirileceklerini bil-
dirdi. El-Cumhuriye gazetesi, aynca Iran
halkına çağrıda bulunarak, "Haçlı
pisligine" karşı savaşmalarını istedi.
tktidardaki BAAS Partisi'nin yayın orga-
nı "B-Taivra" ise dün yayımladığı yorum-
da, "trania banş, Irak'ın zafer için daha
fazla güç ve kaynaga sahip olmasını
sağlayBcakür" dedi. Gazete şöyle de.'am etti:
"Irak, ABD, Mısır ve Suudi Arabistan ta-
rafından planlanan saldınyı, saldırganlar
için bir felakete dönüşturecektir."
Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin,
küçük suçlardan hüküm giyenlerin tamarru-
nın serbest bırakılmasını emretti.
Irak Televizyonu'ndan yapılan açıklama-
da, af kararının "casuslan, uyuşturucu ka-
cakçılanm, katilleri, yabancı ülkeler adına
ajanlık >a da rejime karşı komplo harekel-
lerine katılanlan kapsamadığı" belirtildi.
Açıklamada, af kapsamına girenlerin sayı-
sı hakkında bilgi verilmedi.
Arabıstan'a" şekline dönüştü.
Stealth'lerin adının Türkiye Ue birlikte
anıldığı saatlerde Ankara'daki askeri çev-
reler konuya ilişkin net bir açıklama yap-
maktan kaçındılar. Askeri yetkililer, tncir-
lik Üssü'nün resmi statüsfl uyannca bu üs-
se, ABD'nin Avrupa kıtasuıda bulunan üs-
lerinden F-16 ve F-lll uçaklarının rotasyon
usulüyle gelebileceklerini ifade ettiler. An-
cak aynı çevreler, bu tür kriz dönemlerin-
de başka uçaklann da üsse gelebüeceğmi
kaydederlerken, Stealth'ler konusunda ken-
dilerine herhangi bir bilgi ulaşmadıgını be-
lirttiler.
Reuter ajansının haberine göre ABD'nin
bölgedeki askeri gücü şöyle oluşuyor:
Asken 25 bini Suudi Arabistan toprak-
larında, diğerleri uçak gemilerinde veya ci-
var ülkelerde 60 bin kişi. Savunma Bakan-
lığı yetkilileri, halen 50 bin askerin de ya
yolda olduğunu ya da ABD'deki birlikier-
den yola çıkmaya hazırlandığını kaydedi-
yorlar.
Bu arada ABD'nin, Basra Körfezi'ne 45
bin deniz piyadesi dahagöndermeyi planla-
dığı bildirildi. Kimliğininaçıklanmasını iste-
meyen Pentagon kaynakları, takviye birlik-
lerin ne zaman gönderileceğini belirtmediler.
Pantagon, halen Basra Körfezi'ndebulunan
Amerikan askerlerinin sayısını açıklamıyor,
ancak bölgede 25-30 bin kadar Amerikan as-
keri bulunduğu tahmin ediliyor.
Uçak: 100 adet F-15, 48 F-16, uçak gemi-
lerinde yaklaşık 300 değişik tipte avcı ve
bombardıman uçağı.
ABD'ye ek olarak Fransa'nın da Körfez-
deki gemileriyle, yoldaki Clemenceau uçak
gemisinde yaklaşık 3 bin 500 askeri, tngil-
tere'nin 4 savaş gemisi, 3 mayın tarama ge-
misi ve 3 destek gemisi yolda. lngiltere ay-
nca Suudi Arabistan'a 12 Tornado savaş
uçağı veUmman'a 12 Jaguar uçağı gönder-
miş bulunuyor.
Hollanda, Belçika, Avustralya, Sovyetler
Birliği'nin de bölgede savaş gemileri var. Fe-
deral Almanya ve ttalya da, Akdeniz'den
Körfez'e kaydırılan ABD filosunun yerine
Doğu Akdeniz'e gemilerini gönderme ka-
rarı almışlardı.
Hollanda, Körfez'de, "gecikümeden"
BM deneümindebir uluslararası deniz gücü
oluşturulmasını istedi. Hollanda Başbakam
Ruud Lubbers, uluslararası deniz gücünün,
BM Güvenlik Konseyi'nin kararlaştırmışol-
duğu ambargoyu denetleyebileceğini, gere-
kirsebunauyulmasını zorla sağlayabileceğini
söyledi. Avrupalıların, Körfez'deki işleri
"ABD'ye bırakmaması" gerektiğini belirten
Lubbers, son gelişmelerin yarattığı behrsiz-
likten kaygılı olduklanm ifade etti.
İtalyan savaş gemileri
Bu arada ıki İtalyan savaş gemisinin Akde-
niz'deki Amerikan gemilerininyerini ahnak
üzereyola çıktığı bildirildi. ttalyan hükümeti
dün iki ufak torpido muhribi iki firkateyn ve
bir lojıstik gemisi gönderdiğini açıkladı. İtal-
yan gemileri önce Doğu Akdeniz'deki Ame-
rikan savaş gemilerinin yerini alacak. Gemi-
lerin Körfez'egitmeleri ile ilgili karann önü-
müzdeki hafta Paris'te bir araya gelecek NA-
TO'nun Avrupalı uyelerinin toplantısından
sonra alınacağı tahmin ediliyor.
Ote yandan Arap zirvesi karan uyannca
Mısır, Fas, Soriye de Suudi Arabistan'a as-
ker göndermeyi sürdürürken, Pakistan ve
Bangladeş'in askerlerini yola çıkarmakta ol-
duğu bildiriliyor.
Bu arada Reuter'in haberine göre Ürdün'e
gitmekte olduğu ve Irak'a silah taşıdığı id-
dia edilen gemide "silah degil tank parça-
lan olduğu" açıklandı. Malzemenın yükle-
yicisi Polonya askeri ticaret kuruluşu Cen-
zin'in bir yöneticisi, Albay Piotr Pawlnzuk,
geminin kargosunun 760 ton tank teçhiza-
tı olduğunu duyurdu. Polonya basını da
Belkis adlı Irak gemisinin bu yilkü, Irak'ın
Kuveyt'i işgalinden bir gün önce, yani 1
ağustosta alarak yola çıktığmı yazdı.
Bu arada Libya lideri Muammer Kadda-
fi, Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat ara-
cılığıyla Saddam Hüseyin'e bir mesaj
gönderdi.
Libya resmi haber ajansı JANA'nın Trab-
lusgarp'tan verdiği habere göre Kaddafi, Ya-
ser Arafat ile dün görüştü.
Arafat'ın daha sonra başkentten aynldı-
ğım kaydeden JANA, mesaj la ilgili aynntı
vermedi.
Irak yabancı pilotlan uyardı
öte yandan Irak, yabancı pilotlan "uçak-
lannın vurulacagı" yolunda uyardı.
Hava kuvvetlerinden yapılan açıklama-
da şöyle denildi:
"Yabancı pilotlan Irak'a karşı bir saldın
konusunda uyanyonız. Irak uzerinde düşü-
riilen uçaklann pilotlanmn güvenüklerİBİ
garanti edemeyiz. Guçlerimiz, herhangi bir
saldınyı püskürtraeye hazırlanıyor."
ABD ve tngiltere, Körfez'deki uçak sayı-
sını toplam 500'e çıkarmaya hazırlanıyor.
CUMHURBAŞKANI BUSH VERAFSANCANİÎLE GÖRÜŞTÜ
Özal Tahran-Washington hattında aracıIrak'ın tran'a yönelik barış önerisinden sonra Ankara'nın diplomatik
ilişkileri kesik olan İran ile ABD arasında bir suredir yürüttuğü
"aracılık rolü" ön plana çıktı. Cumhurbaşkanı Özal, dün önce İran
Cumhurbaşkanı Rafsancani, daha sonra ABD Başkanı Bush ile
görüştü.
ANKARA (Cumhuriyet Burosu) —
Irak'ın, tran'la arasındaki sınırın 1975 Ce-
zayir Anlaşması çerçevesinde yeniden belir-
lenmesi onerisi, Körfez krizine yeni bir bo-
yut eklerken Ankara'nın diplomatik ilişki-
leri kesik olan tran ile ABD arasında bir sü-
reden beri oynadığı "aracılık" rolu de on
plana çıktı. Cumhurbaşkanı Turgut Özal,
dun İran Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsan-
cani'yi arayarak Irak'ın "banş onerisi" ko-
nusunda bilgi aldı. Cumhurbaşkanı, daha
sonra ABD Başkanı George Bush'la da bir
telefon görüştnesi yaptı. Ote yandan, Bağ-
dat'm girişimi, Türkiye tarafından "olum-
lu" karşılandı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü
Murat Sungar, "Irak'ın tran'a yönelik giri-
şimindeki sağduyuyu Kuveyt'te de göster-
mesinin ümit edildiğini" bildirdi.
Irak'ın Kuveyt'i işgali sonrasında, Cum-
hurbaşkanı Turgut Özal'ın yürutmeye baş-
ladığı telefon diplomasisinde ABD ve tranL
ın görüşlerinin karşılıklı olarak birbirleri-
ne aktarılmasının da yer tuttuğu öğrenildı.
Irak lideri Saddam Hüseyin'in "sürpriz" ba-
rış önerisni dün sabah Cumhuriyet'e değer-
lendiren üst duzey bir Dışişleri Bakanlığı
yetkilisi, "Daha önce tran, bölgeye bölge-
dışı güçlerin mudahalesini istemedigi yolun-
daki görüşünü bizim uzerimizden en ust du-
zeyde ABD'ye aktarmıştı. Şimdi de Was-
hington'un, doğrudan temas kuramadığı
tran yonetiminin tepkilerini Sayın Özal'ın
araahğıvla olçmek isteyecegi göriişıindeyiz"
dedı.
Bu değerlendirmeden kısa bir süre sonra
Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın tran Cum-
hurbaşkanı Haşimi Rafsancani'yi telefon-
la aradığı öğrenildi.,
Cumhurbaşkanı Özal. daha sonra da
ABD Başkanı George Bush ile bir telefon
konuşması daha yaptı. Cumhurbaşkanlığı
Sözcüsü Buyukelçi Kaya Toperi, her iki gö-
ruşme konusundaki kısa açıklamasında,
Özal ile Rafsancani'nin Körfez'deki son du-
rum konusunda görüş ahşverişinde bulun-
duklannı belirtti.
Büyükelçi Toperi, Cumhurbaşkanı'nın
ABD Başkanı Bush ile bir telefon görüşmesi
yaptığını da doğruladı, ancak bu göruşme-
nin ıçeriğine ilişkin bilgi vermedi.
Irak yonetiminin Iran'a uzattığı zeytin da-
lı Ankara'da "memnuniyet" yarattı. Dışiş-
leri Bakanlığı Sözcusu Murat Sungar, bu
memnuniyeti dile getirdiği açıklamasında
şoyle dedi: "Aynı gerçekçi ve sagduyulu an-
layışın, daha fazla zaman ka>bedilmeksi-
zin, Irak'ın Kuveyt'i işgali*le başlayan ve
uluslararası banş ve güvenligi ciddi biçim-
de tehdit eden buhran konusunda da gös-
terileceğini umit etmek istiyoruz."
Öte yandan, Dışişleri Bakanlığı'nın üst
duzey yetkilileri, Irak'ın tran'a yönelik öne-
risine ilişkin bir değerlendirme toplantısı
yaptılar. Toplantıda ağırlık kazanan gorüş,
önerinin "Bağdat'ın Kuveyt'teki işgal duru-
munu sürdurme kararlılığının gostergesi"
olduğu doğrultusundaydı. Yetkililer, Irak
yonetiminin Kuveyt'te geri adım atma ni-
yetinde olmadıgının gözlendiğini ve İran sı-
nırınd"an gelecek olası bir tehdidi ortadan
kaldırma amacıyla Tahran'a "zeytin dalı"
uzatmış olabileceğini ifade ettiler. Yetkili-
lerın değerlendirmesinde, İran'ın ve diğer
bölge ulkelerınin Irak'a uygulanan ekono-
mik ambargo konusunda odun vermeme-
leri gereği de vurgulandı. Yetkili kaynaklar-
dan edinilen bilgiye gore, Dışişleri Bakan-
lığı'ndaki değerlendirme toplantısında oluş-
turulan bu görüş çeşitli kanallardan tran'a
da iletildi.
Çankaya'da toplantı
Körfez'deki son gelişmeler, Cumhurbaş-
kanlığı Köşkü'nde dün yapılan goruşmede
gözden geçirildi.
Son gunlerde süreklilik kazanmaya baş-
layan "Kriz Komitesi" toplantısı, dün yak-
laşık 1.5 saat surdu. Başbakan Yıldınm Ak-
bulut'un Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile
saat 11.00'de başlayan haftalık olağan gö-
rüşmesinden sonra, Genelkurmay Başkanı
Orgeneral Necip Torumtay. Dışişleri Baka-
nı Ali Bozer ve Milli Savunma Bakanı Sa-
fa Giray, Çankaya Köşku'ne geldiler.
Toplantıda, Urdun Kralı Hüseyin'in ABD
ziyareti, Irak'ın tran'a yaklaşımı ve Was-
hington yonetiminin abluka uy^ulamaları
ışığında son 24 saatlik gelişmeler değerlen-
dirildi.
Toplantıdan Dışişleri Bakanı Bozer saat
13.30'da ayrıldı. Millı Savunma Bakanı Gi-
ray da Genelkurmay Başkanı Torumtay'ın
ntakam arabasıyla Köşk'ten ayrıldı. Akbu-
lut da saat 14.20de Başbakanlık Konulu-
na geçti.
Mitterrand'ın temsilcisi
Fransa Cumhurbaşkanı François Mitter-
rand'ın ozel temsilcisi Jean Lecanuet, Turk-
lye'nın Irak'a karşı ekonomik yaptırım uy-
gulamadaki kararlılığını överek "Bu tavrın
önemi Fransa ve diğer Avrupa ulkelerince
de hesaba kablacakür" dedi.
Lecanuet, dün Körfez kriziyte ilgili gönjş-
melerde bulunmak uzere Hindistan'a gitme-
den önce Ankara'da yaptığı açıklamada,
Türkiye'nin kriz konusundaki kararlılığına
işaret etti ve "Türkiye'nin Ortadogu soru-
nunda oynadığı anahtarrol,bu vesileyle ye-
niden güçlü biçimde ortay^ çıkmıştır" diye
konuştu.
Fransız temsilci, Fransa'nın, ABD'nin uy-
guladığı fıili ablukaya karşı olduğunu, an-
cak aynı yönde tutum alması için Türkiye
1
den herhangi bir istemde bulunmadıklan-
nı kaydetti. Lecanuet, özal'ın "Türkiye'ııin
uyguladığı ambargonun abluka kadar etkiii
olduğunu kendisine ifade ettiğini" de ak-
tardı. Türkiye'nin ambargo nedeniyle uğra-
dığı zararlar nedeniyle ATnin Türkiye'ye bir
katkısı olup olmayacağı yolundaki soruya
ise Lecanuet, "Bütün ülkeler belirii bir luiy-
ba ugruyor. Fransa'da şimdiden benzio fi-
y^tlan arth. Türkiye'ye çıkan maliyetin bi-
lineindeyim. Bu konudaki izlenimlerimi
Fransa'ya dönünce hükümete anlatacagım"
dedı.