Katalog

29 TEMMUZ 1990 * • * • HABERLERİN DEVAM CUMHURÎYET/17 Kûltür Mirasına Sahip Çıkmak.. (Baftarafi 1. Sayfada) satılır 100 mılyar lıra maddı değer bıçıien 300 parçalık hazıne muzenın depolannda yıl- larca saklanır 18 yıllık bır aradan sonra ıse sadece 55 parçası sergılenmeye başlanır özgen Acar, olayı ılk kez 1970 yılında Cum- huriyet'ın Ankara Burosu'nda çalışırken bır Ingılız gazetesınden oğrenır Gırışımlerı so- nuçsuz kalınca, Turk devletı, bırçok kez dos- yayı kapatır, ama gazetecı kapatmaz dosya- sını ve 20 yıllık kovalamaca başarıyla so- nuçlanır. • Anadolu'nun kultur mirasına sahıp çıkmak Bu ış daha lyı nasıl yapılabılır? Geçen gun btr konuda Ozgen Acar'ın New York'tan geçtığı teleks notunu ozetleyerek bu köşeye alıyorum Sevgılı Hasan Cemal, Bugün Turkıye'de tescıl edılmış 3 bın an- tık kent var 10 bın tumülüs, 5 bın höyük, 5 bın ınsan yerleşrnesı gormuş mağara ve anıt- larla bırlıkte Osmanlı oncesıne aıt toplam 43 bın tarıhsel nokta var Anadolu'da, Yunanıs- tan'dan çok Yunan, Italya'dan çok Roma kentı var Osmanlılara dek 36 uygarlık gelıp geçmış Yeryuzunde böylesıne zengın bır tarıhsel ve kultürel mıras hıçbır ulkede yok Durum böyle olunca, vatandaşın kaçak kazı ıçın elıne metal dedektöru almasına bı- legerekyok Gun geçmıyor kı arsasında kaz- mayla temel çukuru kazarken, köylu pullu- ğuyla toprağı surerken, karayolları dozerıy- le yol açarken bır tarıhı buluntu ıle karşıla- şılmasın1 Bunların bazılarının muzelere teslım edıl- dığını, çogunun ıse kaçırılırken guvenlık kuv- vetlennce yakalandığını gunluk basın haber- lerınden okuyoruz Ya basına yansımayanlar'' Onlar da Avrupa muzayede katalogların- da ya da antıka galerılerınde boy gösterıyor Olayın boyutları böyle olunca Kultur Ba- kanlığı'nın ılgılı bırımlerı ne yapıyor ya da ne yapamıyor? Ilgılı genel mudurlüğe bılımsel kazılar ıçın 1990 yılında sadece 1 5 mılyar lıralık odenek aynlmış 'Elmalı Defınesı nden sadece bır Atı- na dekadrahmısı ABD'de 600 bın dolara (1 5 ' "nılyar lıraya) satılmış Yanı Turkıye Cumhu- rıyetı'nın Kultur Bakanlığı'nın bılımsel arke- olojık kazılara ayrılan butçesı ıle bır antık sık- kenın değerı bırbırıne eşıt' Genellıkle en onemlı buluntuların çıktığı kurtarma kazılarına ayrılan odenek ıse 40 mılyon lıra 1 Bu ay başında Londra'da yapılan Sot- heby's müzayedesınde Turkıye'den gıden- ler arasında en ucuza satılan ıkı Anadoiu ıdo- lunun değerı de 40 mılyon lıra' Kaçakçılık sürecek Ancak onun çapını en aza ındırmek ıçın yapılacak çok ış var En başta Kultur Bakanlığı olmak uzere hukume- tın bu konuyu cıddıye alması gerekıyor Karun Hazınesı ve Elmalı Defınesı ıçın Turkıye Cumhurıyetı yurtdışında ılk kez bır dava açarak, bu davaları kazanma yolunda New York Federal Mahkemesı'nde onemlı bır aşama kararı çıkartmıştır Her ıkı dava ıçın Turkıye'nın avukatlara odedığı para, dava başına bırer mılyon dolardır Masraflar bu- na dahıl değıldır Bır başka deyışte her ıkı da- vanın (şımdılık) malıyetı 6 mılyar lıradır Bılımsel kazılar ıçın ayrılan dort yıllık bır butçeye eşrt' Turkıye Cumhurıyetı, Amerıka'dakı avu- katlarına bu parayı ödeyebılıyor Nıye? Alı- cıları caydırsın, bundan sonra Anadoiu ese- rı alacak muze ve ozel koleksıyoncularda "Ar- tık malına sahıp çıkan Turkıye, gunün bınn- de bunu benden gerı alır ve ödedığım para da yanarsa " duşuncesını yaratmak ıçın Malıye Bakanlığı ıkı dava ıçın 6 mılyar lıra öderken, 50-60 bılımsel kazıya ayrılan 1 5 mılyar lıralık butçeyı arttıramaz mı? ABD'de olduğu gıbı vakıfların, kışılerın muzelere ar- mağan ettıklerı eserlerın değerlerını ya da ören yerlerının restorasyonlanna yaptıkları harcamaları vergıden duşme yolu açılamaz mı? Bır başka nokta Kultur Bakanı Namık Kemal Zeybek, ba- kanlığında guvendığı bır yetkılıye, vatandaş- ların hangı tarıhte eser getırdıklerını ve do- ner sermayenın ne kadar gecıkmeyle ve ne kadar az bır rakamla bu ödemeyı yaptığını araştırtabılır mı? Boyle bır araştırma, kacak- çının neden vatandaşın kapısını çaldığının yanıtını ortaya koyabılecektır Turkıye'nın tarıhsel ve kultürel mırasının bır numaralı duşmanı, metal dedektör kulla- nımı yasaklanamaz mı? Bır soru daha Kultur ve Dışışlen bakanlıklan arasında bır Elmalı davası topu gıdıp gelıyor Ikı bakanlık beş aydır New York'takı avukatlarına "ıkılı göruşme" ya da "mahkemeye devam" talı- matını veremıyor Acaba neden? • Özgen'ın notları böyle sürup gıdıyor Bu topraklarda olağanustu zengın bır kul- türel mırasa sahıbız Değerının bılıncıne va- np, onları Vorumak ve gelecek kuşaklara sağ salım bırakmak, en onde gelen gorevlerımız arasında olmalı Basında tekelleşme (Baftarafi 1. Sayfada) mesi de yabancı sermaye Ue çok- uluslu tekellerin eline geçmiş ola- cak. Boylece toplıunnmuz kendı çıkarlan doğrultusunda bılgılen- meyecek. Bu nedenle de kendı çı- kanna uygun olmayan bır bıçira- lenme soz konusu olacak Turki- >e'df basının vabancılann elıne geçmesi savunma sanayunın ele geçMhnesı kadar öntmltdir. Bu anlamda binncı olarak basın on- lem almalı, ıkıncı olarak devlet önlem almalıdır. Sınırlamalar söz konusu olmah ve çok vasamsal olan bu alan konınmalıdır." Demokrat Merkez Partısı (DMP) Genel Başkanı Bedrettın Dalan şunlan soyledı "Ştmdi bır atasozu var. 'Hayal- ta ıkı buyuk sılah vardır. Btnsı kı- lıç, digeri de kalem 1 Kalem so- nunda daıma kılıcı yenmıştir. Bır ulkenın medyasını, kamuoyunu oinştnran medyayı olnşturan araç- ı, yanı kalemı tamamen vabancı -mayeye venyorsanız, saüvorsa- nız, küıcınızı da satın olsun bıt- sin. Ancak, yorumu açacak olur- sak şunu da belutmek ıstennr Ben yabancı sermayenın Turkıve^ ye girmesıiK karşı degüım. Ancak Bush'tan (Baftarafi 1. Sayfada) de ABD ıle Yunanıstan arasında ımzalanan SİA'da "lehdıüere karşı birbirinin egemenlik ve toprak bu- tunluğunu korumak" şeklmde bır hukum yer almıştı Bu hükum, Ankara tarafından Türkıye'ye yö nelık bır tavır olarak kabul edıl- mış ve bu hükümden duyulan ra- hatsızlık ABD'nın Ankara Büyü kelçısı Morton Abramowitz'e ve Türkıye'yı zıyaret eden ABD Sa vunma Bakanı Ricbard Cheney'e ıletılmıştı konu medya olursa o zaman ko- nuyu en ince boyutlanna kadar düşunmek lazım. Oncelıkle med- yada olmalı. Yoksa Turkıve'nin yabancı sennayeye ıhtıyacı var." TGS Başkanı Orfaan Erinç de şu görüşlere yer verdı "Murdoch ve Max»ell'ın mevcut statn de ul- kemızde gazete yayınlama gınşim- lennı, Turk ıç ve dış polıtıkasıyla basın çauşanlan açısından buynk bir kuşku ıçınde ızlıyoruz. Sendi- kamızın konuya ılışkın goruş ve onerilerinı onumuzdekı gunlerde aynntılı bır bicimde kamuoyuna dnyuracağız" Gazetecıler Cemıyetı Başkanı Nezih Demirkenl açıklamasında şöyle dedı "Dunyada butun du- varlann vıkıldığı bir donemdeyiz. tletışımın bovutları farkhlaşıvor. U)du yayıncüığın başladığını soy- luyoruz. Vabancı yaünmcılar, ba- sın dunyasında aktıviteye gınnce, aktrvıte varatmaya başlavınca, bu- nu yenıden degeriendırmek ıstiyo- ruz. kım gelırse gelsın, Turkiyei de gazetecılıgı Turk gazetecileri yapacaktır. Bu sebeple, 1970'li yü- larda bazı Turk gazetelennın Av- rupa'ya açılmasından farkJı bir durum gonnuvorum. Onemlı olan gelenlenn kişıliklen \eva sermaye- leri degil, bizım ne yapacağımız? Eğer biz, > < abancı yavıncılara sa- hıp olabılırsek Turk gazetecıler olarak, başan elde edenz. Bu se- beple olavı daha dıkkatlı ızlemek gerekir. Ben tanınnuş yabancı ku- nıluşlann Turkiye'de yabancı ya- yıncı olarak bulunmasından çok rabatsız değılım. Çunku Turk ya- yın kunıluşlan da kabuk degişti- rerek sermaye yapılannı değışün- yorlar. Halka açılıyorlar. Bunlar dogru is kolaylıgı. Yani aıle sul- tası sona enyor. Butun bunlann çok sağlıklı degerlendırılmesi ge- rektigı kanaatındeyım." Iglesias'ın 2. konseri bu akşam Çeşme'de tZMtR (Cumhuriyet Ege Buro- so) — Turkıye'de ılk konsennı ön- cekı gece Efes Antık Tıyatrosu-'n-K da veren Julıo Iglesıas bu gece Turkıye'de ıkıncı konserını Çeş- me'de UNICEF yaranna verecek Julıo Iglesıas'm Efes Antık Tı- yatrosu'ndakı konsennı 25 bın 812 kışının ızledığı açıklandı Konse- n düzenleyen kuruluş tarafından yapılan araştırma sonucu konse- ri 6 bın 392 kışının bılet almadan bedava ızledığı saptandı "Beda vacı" olarak adlandırılanlann sa- yısının böylece konseri bıletle ız leyenlenn ıkı katına yaklaştığı be- brlendı Yapılan açıklamada, kon sen 13 bın 640 kışı daveüyeü, 3 bın 906 kışı bıleth ızledı Konserde protokolde 960 kışı, 89 gazetecı, 440 organızas>on görevlısı 313 gü- venlık görevLsı, 73 sahne ışık ve ses görevlısı vardı lfeniçeltek'te yangaı MERZİPON (AA) — "Grızu facıası"nın yaşandığı Yeruçeltek Lınyıt Işletmesı'nde 59 cesedın bu- lunduğu bölumde kurtarma çalış- malan sırasında sızan hava nede- nıyle yenıden yangın çıktı. tşletme Mudüru Atılla Metın Tublek, yangın nedemyle kurtar- ma ekıbının hava sıantısını önle- mek ıçın çabştıgını behrterek "Son ölçümlerde durum normaldı An- cak uyuyan yangın yenıden uyan- dı Barajlardakı hava sızmasım önleyıp yangını durdurmaya çalışıyoruz" dedı VEUEFENDI HIPQDRO>IU < NDAN FIKRE Altıncı koşu sürprize müsait KEMAL AKYER 1. AVAK: Idmanlarında her geçen gun daha ıvı>e gıttığını gorduğumuz Erbe> ustun form gucujle bu \anşı kazanacaktır Yıne pıst çalışmalarında lyı go runen Bahadırbev ıle Mertkan, sert rakıplerı olacaktır Yarışın surprızını Noktabatur gerçekleş tırebılır 2. AYAK: Hafta ıçı pıst çalış malarında bu yarış ıçın yapmış olduğu ışınde beğenılen Burak 12'vı başta tutuvoruz Cumarte sı sabahı 600/42, 400 27 5, 200/13 5 R spnntınde ıyı gorun du Ozgurhan \e ustun formunu muhafaza eden Altınkız dığer sanslı atlardır On tarafta rahat alırsa Altay 4 surprız >apabılır 3. AY\K Kayıtlı bulunan bu rakıplerınden kalıte ve klas ola rak ustun olan Canpınara ılk şansı verıyoruz Kavıtlı dığer at lar tabelanın dığer sıraları îı^ın mucadele vereceklerdır Bu mü cadelenır dmia vok Nur«.an, Thor \e Cıno arasında geve>.cgı nı sanıvoruz 4 AYAK. <\bbas bu sarış ıv ın ı,ok ı\ı bır hazırlık donemı geı,ır dı Kazanacağı kanısındavız \ı ne bon v'kardığı varışta asama kavdeden Hats Otf, sert rakıbı olacaktır Guçluhan ve Aslanım'ı surprızde onenrım 5 AYAK: Surprıze musaıt zor bır Ingılız \arışı Uzun suredır ıd manlarını muntazam surduren \dalım veterlı kondısvona sahıp olup başarılı bır yarış vıkaracak tır Sadıhan sert rakıbıdır kavıtlı dığer atlardan Denızhan Aprı cot Malıbu vu surprızde tutuvo ruz 6 AYAK. Son yapmı^ olduğu başarılı varışı ıle goz dolduran Arslankız tormunu muhafaza edıyor İdmanlarında çok ı\ı go runen Çerkez, sert rakıbı goru münde Kırdemır ve Dnane'den surprız beklıst>ruz T4HMİNLER 1 KOijL- F Şahnaz9(6), PP Tolgaer (7) P Hılal 12 (9), S Nurşo (1) 2. KOŞU: FErbey (2), PP Ba- hadırbe\ (1) P Mertkan (5) S Noktabatur (6) 3 KOŞL F Burak 12(8), PP Ozgurhan (4), P Altınkız (S) S Mıav 4 (7) 4. KOŞL: P Canpınar (9) PP Nurcan(S) P Thor (6), S Cıno (11) 5. KO!?L. F Abbas (1), PP Hats Otf (5), P Guvluhan (4), S Aslanım (2) 6. KOŞU: F *dalım (5), PP Sadıhan (4) P Denızhan (6), P ApriLOt (8), S Vtalıbu (13) 7. KOŞU: F Arslankız (8), PP Çerkez (S) P Kırdemır (10) S Dıvane (6) OTORİTELERİN GÖRÜŞLERİ F. Dağlıoğlu K. Akyer Orhan Özsu N«ıp Yılmaz 2 2 2 2 4 8 5 3 4-5-8 9 8-9-5 4 3-4 5 8 9 1 5 9 5 9 1 1 6 1 5 6-13 4 4 5-6 16 16-4 3 8 7 8 4 5 5 8 1 0 5-8 5 8 •fi o n o A 7 S » 11 12 W V», 1rs • M 11 12 13 M Bulgaristnıtda huzursuzluk~ .İçişleri Bakanı istifa etti. Eski Devlet Başkanı Todor Jivkov'un parlamentoda yapacağı açıklamaların televizyondan canlı olarak yayımlanmasım isteyen binlerce kişi parlamento binası onunde gösteri yaptı. Dış Haberier Servisı — Sosyal açıklamalannıh sansur edılmeden ve ekonomık huzursuzluğun hız- canlı olarak televizyondan halka la yayıldığı Bulganstan'da îçışle- duyurulmasım ıstıyor n Bakam General Atanas Semer- Öncekı gece dışanda protesto jiev öncekı gece ıstıfa ettı Ulke- gosterderı surerken meclıste de de yenı knz halen ev hapsınde bu- mületvekıllen arasında sert tamş lunan eskı Devlet Başkanı Todor Jivkov'un parlamentoda yapaca- ğı konuşma yuzünden patlak ver- dı Parlamento komısyonu, Jiv- kov'un parlamentoda geçmış dö- neme ılışkın yapacağı açıklamala- nn, "gereken yerleri" sansur edıl- dıkten sonra halka duyurulması- na karar verdı Komısyonun bu karannın açıklanmasından sonra öncekı gece binlerce kızgın göste ncı parlamento binası önünde toplanarak kararı protesto etme- ye başladı Muhalefet, Jivkov'un malar oldu Tartışmalar ve karşı- lıklı suçlamalar arasında tçışlen Bakam Atanas Semerjiev bır ara kürsuye gelerek duygusal bır ton- la daha fazla dayanamayacağım ve görevınden ıstıfa ettığını açık- ladı Reuter'ın bıldırdığıne göre Atanas toplantı salonundan çıkar- ken "Muhafıdar bir tabanca ver- selerdı, kendimi vururdnm" dıye söylendı Parlamentodakı tanışmalarda mılletvekıllerı zaman zaman bır- bırlenne sert suçlamalar yönelttı- ler Bazıları "sokagın emırlerine boyun mu egecegu? dıye bağınr- ken bazı mületvekülen de "halkın sesine kulak vermeliyiz" şeklınde konuştular 35 yıl ıktıdarda kaldıktan son- ra geçen yıl kasım ayında görev- den alınan Todor Jıvkov, bır sure önce kendıne yöneltılen suçlama lara parlamento önünde karşıhk vermek ıstedığını ve ıktıdardakı ıc- raatına üışkın açıklamalar yapa- cağını belırtmıştı Jıvkov böylece ıküdardan duşü- rüldükten sonra parlamentoda konusan ılk komünıst lıder ola- cak Ne var kı Jıvkov 'un bu öne- nsı ulkede gıderek sertleşen bu- çe- kışmeyı başlattı Halen ıktıdarda bulunan Bulgarıstan Sosyalıst Parüsı (eskı Komumst Partı), Jıv- tçışierı Bakam'nın ıstıfası Bul- kov'un yapacağı açıklamalarda bır ganstan'da aylardır süren huzur dızı partı yetkılısını güç duruma s u z ı U ğ u y e nı bır aşamaya getırdı sokmasından korkuyor Hukumet Hazıran ayında da Devlet Başka bu nedenle önce Jivkov'un konuş- m pgt,,. Mladenov öğrencılenn masının gızlı olmasım kararlaştır- başını çektığı göstenler sonucu ıs- dı Ancak muhalefetten gelen bas- tıfa etmıştı Bu arada parlamen- kılar uzerıne, bu sorunu karara bağlamak uzere bır 'Parlamento komisyonu' kuruldu Komısyon, Jivkov'un konuşmasımn aynı gun radyo ve televizyondan yayımlan- masım, ancak daha önce banta almarak devlet sırlanna gıren bö- lumlenn çıkartümasını onerdı Komısyonun karannın açıklanma- sından sonra öncekı gece bınler- ce kışı parlamento bınasının önünde komısyonu protesto ettı Muhalefettekı "Demokratik Gnç- ler BırUğı" Jivkov'un konuşması- mn canlı olarak yayımlanmasım ıstıyor Parlamentonun yann tek- rar toplanarak sorunu göruşmesı beklenıyor Yeni aşama to dordüncu turda da yenı devlet başkanını seçemedı. Devlet başka- nı seçılmeden yenı hükümet kuru- lamıyor Bulganstan'da hazıran ayında yapılan secımlerde Sosya- lıst Partı (eskı komünıstler) 400 sandalyelık mechste 211 sandalye kazanarak ıktıdara gelmıştı De- mokratık Guçler BırlıSı ıse 144 sandalye kazanmıştı Abmet Doğan'ın önderlığınde- kı Turk asıllılann partısı olan Hak ve Özgürlükler Hareketı ıse par- lamentoya 23 mılletvekılı sokma- yı başarmıştı Ulkede sıyasal ve sosyal huzur- suzluğun yanı sıra ekonomık krız de buyüyor Tum ıhraç edılebılır mallar dışarı satıldığından, ıçen- de bır dızı maddenın büyük sıkın- tısı çekıhyor Bır dızı taşra kentın- de sut, un, şeker gıbı besın mad- delen karneye bağlanmış durum- da. 11 mılyar dolar dış borcu olan Bulgarıstan dövızı olmadığından borç faızı ödemelennı durdurdu. Financial Timesgazetesi, Parlamento Komisyonu'nun 'satışla' ilgili raporunuyayımladv 'Macar basım oldubittiye geldi' EDtP EMtL OYMEN LONDRA — Macarıstan'da basın-yayın sektörünun Batı ser- mayesı tarafından satuı alınmasını araştıran bır parlamento komısyo- nu tarafından hazırlanan raporda, bu konuya hukumetın mudahale etmesı ve konunun basıt bır alım- satım boyutunda düşünulmemesı çağnsı yapıldı Başta Rupert Mur- doch, Robert Maxwell ve Alman Axd Spnnger yayınevı olmak uze- re uluslararası basın ımparatorla- rının, Macar basın-yayınına gınş bıçımlen eleştırıldı Macarıstan Parlamentosu'nun, ulkedekı basın-yayın kuruluşlarının yaban- cı ellere düşraesını önlemeve yo nelık yenı bır yasa hazırlamasına yardımcı olmak amacıyla mayıs başında kurulan komısyon, "Ma- car gazetelen, ulkede >nsal ve >ö- netsel boşluk olduğu bır sırada, değennın alhnda, hatta bazı du- rumlarda oldu bıttiye getınlerek satın alınmışür 1 ' kararına \ardı Konuya ılışkın haben veren Fı- nancıal Tımes, yönetımdekı De- mokratik Forum mületvekıllennın çoğunlukta olduğu komısyonun karannın, "Macanstan'dakı ozel- leştirmelerı kargaşaya itecek nıtelikte" olduğuna dıkkat çektı Gazetenın habenne göre rapor- da, "Yeterlı malı olanaklara bır tek yabancılar sahıptır ve onlar da satış ıçın başlangıçta odemeyı ka- bul ettıklerı mıktann da uzenne çıkma egdımındedırler ve bn da çok tehlıkeiı bır durumdur" denı- yor Haberde devamla, "Butun ya- bancı sermaye kayıtaz şartsız tam denefım sahıbı olmak ister. Ya- bana sermaye, uzun vadede tekel kannayı hedefler" ıfadesı kulla- mlıyor Haberde, raporu değerlendınr- ken hukumetın, "Tum yabancı sermayeden çok, uygun olmayan sermayeyı caydırma" vönünde ta- vır alraasının beklendığı ıfade edıldı Muhalefet ıse raporu eleş- tırerek yönetımdekı Demokratık Forum'u, basını denetım altına al- maya çalışmak, yabana basın ser- mayesıne karşı saldınya gınşme- mekle suçladı "Independent" gazetesının ko- nuya ılışkın haberınde ıse komıs- yon toplantılan sırasında "Denes Csengey" adb bır Demokratık Fo- rum üyesının, yabancı sermaye ya da özelleştırmeye karşı olmamakla bırhkte, "Ulusal ve sıyasal ege- menlık ve knltur kımliğımizin leh- dıt edılmesını savuşturmamız ge- rekır" dedığı, bır başka mılletve- kılının, "Bir sabah uyandıgımız- da parlamento bınasının da zen- gin bınne satıldığını gormekten korkuyorum" şeklınde konuştugu aktanldı Macarıstan'da basın-yayının sa- tışı konusundakı tartışmalar, ge- çen nısan ayında Alman Axel Spnnger yayınevının Macanstan Sosyalıst Partısı'nın (Eskı Komu- nıst Partı) bölgesel gazetelenm sa- tın almasıyla artmıştı Spnnger, bır kaç gün ıçınde 5 haftalık der- gı, 10 bölge gazetesi ve 40 ötekı ya- yın organını satın aldı Sosyalıst Partı'nın bu alışvenşten kazançlı mı, kayıplı mı çıktığı anlaşılama- dı Hazıran ayında ıse hukumet Magyar Nemzet adlı bır günluk gazetemn tsveç'te yayımlanan Da- gens Nyheter tarafından satın ahnmasına ızın vermemıştı Isveç gazetesının, hukumetın görüşlen- m benımsemedığı söylenıyordu. Geçen yıl ıse dıinyanın bır numa- ralı basın ımparatoru Rupert Mur- doch, Reform (tıraj 400 bın) adlı dergı ıle gunluk Mai Nap (tırajı 110 bın) adlı gazetede tahmınen 4 mılyon dolara yüzde 50 hısse al- dı Robert Maxwell ıse hüküme- tın resmı yayın organı M»gy«r Hırlap'ta (tıraj 100 bın) 800 bın dolara vuzde 40 hısse sahıbı oldu Şımdı de Budapeşte'mn akşam ga- zetesi Esti Hırlap'ı (tıraj 216 bın) almak mvetınde olduğu bıldınlı- yor Maxwell'ın Magyar HlrUp ıçın yem bır basımevı kurmaya başladığı, gelecek ocak ayındân ıtıbaren "EoropeaıT adlı haftalık gazetesını Macarca basmaya baş- layacağı da aktarılıyor Maxwell aynca Macar televızyonunda 3. kanalı da başlatacak Macarıstan'da Muıdoch'a geçen "Reform" dergısımn genel yayın yönetmenı Peter Toke'nın, "Hal- kın çogunlugu sıyas«t bakkında bir şey okumak ıstemıyor. Spor, dedikodu, skandal ve seksı terdh edıyor. Bu nedenle arka sayfa da- hıl her sayfada guzei bır kadıo fo- tografı ve skandal haben bnlacak- sınız" şeklındekı sözlerı de Ingı- lız basınına yansıdı Hodri (Baftarafi 1. Sayfada) yönündekı gönişten hareket ede- rek 8 sıyası partının temsılcısıne çağnda bulunacak Sıyası partıler- den olumsuz görüş alınması du- rumunda "Hodn Meydan" konu su seçım yasaklanmn bıttığı 20 ağustos tanhınden sonra tekrar görüşülecek ' Uğur Dündar'ın sunacağı prog- ramda, sıyasdere genel ulke sorun- lan hakkındakı göruşlenmn soru- lacağı öğrenıldı TRT, ANAP, SHP, DYP, DSP, RP, MÇP, IDP ve SP'ye çağnda bulunacak Cumhurbaşkanı Turgut Özal- ın 23 hazıranda Hodn Meydan programında yer alması ve muha- lefet partılerıne "1992'de seçime gidelım" şeklındekı çağnsı uzen- ne, DYP Genel Başkanı Suleyman Demırel, TRT'den "cevap hakkı kullanımı" ıstemınde buluntnuş- tu TRT, Demırel'e gönderdığı ya- nıtta "cevap hakkı"nın kullanımı na gerek olmadığını belmerek TBMM'de grubu bulunan sıyası partılenn temsılcılenmn ekranda yer alacağuu duyurmuştu Ancak, hukumet "secim donemınde boyle bir programın yayımlanamayacağı" görv'j^yle TRT>e başvurmuş ve "Başbakan- lıktan tlgınue Bılgınize" piDgra- mının yayunlanmamasını "emsal" göstermıştı Bunun uzerıne TRT 30 hazıranda ekrana gelecek olan "Hodn Meydan" programının ya- yımna 3 saat kala "ilerikı bır tarihe^ ertelendığım duyurmuştu Kamuoynnda tartışmalara yol açan"erteleme karan" uzerıne TRT Yönetım Kurulu 11 temmuz- da olağanustu toplanmıştı TRT Yönetım Kurulu, "TRTye başvu- ruda bulunan sıyası partılerın se- çım donemı ıçınde programda \er almalannın sakıncah olmayacagı" şeklınde göruş bıldırmıştı Bunun üzenne seçime katılmaya hak ka- zanmış dığer sıyası partıler de TRT've başvurarak Hodrı Mey- dan programma katılma ıstemın- de bulunmuştu Üc qün süren çatışma 18 PKKTı öldürüldü Siirt'in Pervari ilçesinin kırsal kesimlerinde dun sabah sonuçlanan çatışmalar sırasında biri yarab uç terorist yakalandı. Çatışmalarda dört guvenlik gorevlisiyle bir korucu şehit oldu. DİYARBAKIR (Cumhuriyet) — Sıırt'e bağlı ^Pervarı ılçesının kırsal kesımınde guvenlık güçle- rıyle PKK'lılar arasında uç gun önce başlayan çatışmalar sonu- cunda ölu olarak ele geçınlen mı- lıtan sayısuun 17'ye vukseldığı bıl- dırıldı Bırı yaralı uç teronstın de yakalandığı çatışmalarda dört gu- venlık görev lısıvle bır korucu şe- hıt oldu Hakkân'nın Şemdınlı ıl- çesı yakınlarında da daha öncekı çatışmalarda vurulduğu, ancak arkadaşlan tarafından kaçınldığı bıldınlen bır PKK'luun cesedı bu- lundu Hakkân'nın Beytuşşebap ılçesınde 25 temmuz gunu çıkan çatışmada ölen pılot usteğmenın cenazesı de dün Izmır'de toprağa verıldı Şırnak'ın Beytuşşebap ılçesıne bağh Sanyaprak köyü yakınlann- da arama ve operas) onlar yapan guvenlık guçlenyle kalabalık bır gnıp PKK mıhtamyla 26 temmuz gunu akşam saatlennde başlayan, daha sonra Uludere ve Sıırt'm Per- vari ılçesıne bağlı Doğan köyu ke- sımıne sıçrayan çatışmalar dün sa- bah sonuçlandı Çatışmalann ön- cekı gece bölumünde 8 PKKTı da- ha olü olarak ele geçırıldı Bölge Valılığı, çatışmalarda ölu olarak ele geçınlen nulıtan sayısının 17'ye yukseldığım açıklarken bın yara- h olmak uzere üç teronstın de ya- kalandığım bıldırdı Çatışmalar sırasında dört gu- venlık gorevlisiyle bır korucunun da şehıt olduğu kavdedılen Olağa- nüstü Hal Bölge Valdığı açıklama- sında şöyle demldı "1) Şırnak ılı Uludert üçesı kır- sal kesımınde devlet guvenlık kuv- vetlennce gerçekleştınlen operas- yonjar sonucunda 1 teronstin olu, 2 teronstın ıse sağ olarak süahla- n de birlıkte ele geçınldıği daha once açıklanmıştı. Bu olavı muteakıp devlet gu- venlik kuvvetlennın ısrarlı takıp- leri Ue aynı bolgede surdurulen ça- lışmalar sonucunda M> 7 1990 gu- nu akşam saatlennde teronstler Ue yenıden sılahlı temas saglanmış ve 2 terorist daha sag olarak ele ge- çırümıştir. 2) Sıırt ılı Pervan ılçesı dağlık arazı kesımınde devlet guvenlık kuvvetlennce 27 7 1990 günü ıcra edılen operasyonlar sırasında te rönstlerle çıkan sılahlı çatışmalar- da 2'sı kadın olmak üzere 17 te- rörıst ölu, 1 terönst de ağır yaralı olarak sılahlan üe bırlıkte ele ge çırılmıştır Bu çatışmalar esnasında 4 gu- venlık görevlısı ıle 1 geçıcı köy ko- rucusu şehıt olmuştur Son bir haftada Güneydoğu ADANA (Cumhuriyet Guney tlleri Burosu) — Güneydoğu Ana- dolu Bolgesı'nde son bır hafta ıçınde yoğunlaşan çatışmalarda 25 PKK'h ölu olarak ele geçırıldı, 5'ı de sağ olarak yakalandı Çatışma- larda 9 guvenlık gorevlisiyle 2 ko- rucu da şehıt oldu Güneydoğu Anadoiu Bolgesı'n- de son gunlerde meydana gelen çatışmalann artraası, PKK'nın 15 Ağustos 1984 tanhınde başlattığı ılk eylemının yıldönumüne yakla- şılmasına bağlanıyor Cumhur- başkanı Turgut Ozal'ın 21-24 tem- muz arasında Güneydoğu Anado- iu Bolgesı'nı kapsayan dort gun- luk gezısı sırasında vaptığı "yasa- dısı orgutun çokertılecegi" yolun dakı konuşmalan uzenne örgütün e>lemler gerçekleştırmek yolunda karar aldığı, ancak guvenlık guç- lenyle gınştığı çatışmalarda ağır kayıplara uğratıldığı belırtüıyor Olağanustu Hal Bolge Valılığı bıldınlenne göre 21-28 temmuz arasındakı olaylar şöyle sıra- lanıyor • 20 Temmuz 1990 tanhınde Şırnak'ın Beytuşşebap ilçesinin Kovankaya bolgesınde guvenlik guçlenyle çaüşmaya gıren PKK militanlanndan bin olu olarak ele geçınldı. • 24 Temmuz 1990 günu Van- ın Gevaş ılçesı Tureh köyünden havalanan bır hehkopter havalan- dıktan kısa bır sure sonra tekmk bır arıza nedemyle dağlık ve sarp bır zemıne zorunlu ınış yaptı Kıs- men hasar goren hehkopterdekı bır guvenlık görevhsı şehıt oldu • 24 Temmuz 1990 gunu Hak- kân'nın Şemdınlı ılçesı yakınlann- da guvenlik guçlenyle çatışmaya gıren bır nulıtan olduruldu. 25 Temmuz 1990 gunu \an'ın Çatak ılçesı Acarlar kovunun kırsal ke- sımınde 4 teronsl olduruldu. A>- nı gun Şunak'm Uludere ılçesı ya- kınlanada bir terorist ölu olarak ele geçırilirken 2'si sag olarak ya- kalandı Olavlarda 4 guvenlık gö- revlısı ve bır korucu şehıt oldu. • 26 temmuz akşamı Beytuşşe- bap ılçesı yakınlarında başladık- tan sonra Uludere ve Surt'ın Per- van ılçesıne yayılan çatışmalarda 17 PKK'h olduruldu, bın yaralı ol- mak uzere uçu de yakalandı Ça- tışmalarda dört güvenhk görevh- sıyle bır korucu şehıt oldu Hak- kân'nın Şemdınlı üçesı yakınlann- da da daha öncekı çatışmalarda yaralandığı ve arkadaşlan tarafın- dan kaçınldığı bıldınlen bır PKK'lının cesedı bulundu Geçen nısan ayında Şırnak'ın Beytuşşebap ılçesıne bağlı Ov makkaya koyü yakınlarında 22'sı ölu, toplam 40 PKK'lının ele ge çırılmesının ardından örgüte en büytık darbe, 17 teronstın öldü- rulduğu son olayla vuruldu 3) Bu arada Hakkân Ui Şem- dınlı ılçesı dağlık arazı kesımınde devlet guvenlık kuvvetlennce sur- durulen arazı arama ve taramalan sırasında daha öncekı sılahlı ça- tışmada kaçınlarak toprağa go- mulen 1 teronstın cesedı bulun- muştur. Ele geçirilen teroristkrin kim- lik belirleme çalışmalan ıle olay- larla ılgılı araştırma, sonışturma- lar ve bolgemızde devlet gnvenlik kuvvetlennce yurutulen operas- yonlara halen devam edilmekte- dir." Üsteğmen toprağa verildi Öte yandan Hakkân'nın Bey- tuşşebap ılçesınde, 25 temmuz gu- nu terönstlerle guvenlık güçlen arasında çıkan çatışmada şehıt olan Pılot Üsteğmen Selım Cerif- m cenazesı, Izmır'de asken törenle dün toprağa verıldı Hatav Murat Reıs Camn'nde kılınan cenaze na- mazından sonra top arabasına ko- narak bır sure tören yurtıyüşü ıle taşınan Üsteğmen Cent'ın naaşı, Kadıfekale Şehıthğı'ne defnedddı Bakanhğıyla ılgılı ıncelemeler- de bulunmak uzere dün 15 OO"te uçakla Dıyarbakır'a gelen tçışie- rı Bakam Abdulkadir Aksu, ha- vaalanı şeref salonunda bölgede- kı son olaylarla ılgılı gazetecılenn sorularını yanıtladı PKK'mn Avrupa'da yayımla- nan bır bıldınsıne dayanarak, BBC'mn Van'ın Gevaş ılçesıne bağh Türeh köyü yakınlannda ör- güt tarafından ıkı hehkoptenn dü- şürülduğu ıçenğındekı habenyle ılgılı bır soruya Bakan Aksu, "Her olaydan sonra PKK, yurtdı- şında tahnk edıcı bildin yayımh- yor. tkıyaka ve Çevnmlı kıüiam- lan bunlara ornektır. Helikopte- rin örgut tarafindan dusuruldugu kesınlıkle doğru değıldır. Tama- men tekmk anza yuzunden mec- bun ınış yapmıştır. Bugune kadar kesınlıkle PKK tarafından dnşu- rulmus hetikopterimiz yoktur" dı- ye yanıtladı CÜHEYT ARCAYÜREK yazıyor Özelleştirmede Yeni Olasılıklar... ANKARA — SHP'nın özel rad- yo ve TV gırışımının hangı sonu- ca varacağı sıyasal kulıslerde merakla beklenıyor Özelleştırme şampıyonları onemlı bır sınavın eşığınde ANAP Genel Başkan Yardımcısı Metın Gürdere yarım ağızla ana- yasa değışıklığıne yanlı oldukla- rını duyuruyor Meclıs'te yeterlı sayıları yokmuş Oysa SHP, ek- sık sayıyı tarnamlamaları ıçın ön- lerıne gelıyor Işte değışıklık metnı ANAP 281 uyesıyle ımzalar sorun ora- da brter Nedense ıktıdar merkez- lerı SHP onertsını destekleyecek- lerını ya da benzerı bır yasayla Meclıs'e geleceklerını henuz açıklamıyor Başbakan Akbulut bu konuda dıkkatlı davranmayı yeğlıyor Evet veya hayır demıyor, ınceleme aşamasından' söz edıyor Kuşkusuz ıktıdarı zora sokan öge özel radyo ve TV'de öteden ben bılınen 'devlet polıtıkası' Sı- yasal olmayan ama ulkenın bu- tünluğu konusunda ana sıyaset- te ağırlığı olan çevrelerın özel radyo ve TV'ye bakış açılarında- kı olumsuz kararlılık Bu nedenle dün radyo ve TV'nın özelleştırılmesınde kımı çevrelerde yenı eğılımlerın ege- men olduğu söylenıyordu Ozet- lemek gerekırse yenı eğılım hem özelleştırmeye olanak sağlama- yı hem de TRT'nın elındekı yayın tekelını saklı tutmayı öngöruyor Soylendığıne göre TRT'rıın elınde bulunan kanallardan ozel gınşımcllere olanak sağlanacak- tı Orneğın Murckx;h'un onerdığı gıbı uçüncu kanalda uç saatlık, dört saatlık yayınlar ozel gırışıme kıralanabılırdı Zaten TRT, bır su- redır belırlı kanallarda bunye dı- şı paket yayınlara yer verıyor Co- ca Cola ve Pepsı Cola gıbı ya- bancı kuruluşlara yarım saate ya- kın sureyı ucret karşılığı kıralıyor Murdoch'a ya da yerlı kımı gı- rlşımcılere aynı kurallarda yayın suresı verılerek 'özelleştırmeye' gıdılebılır Bu sav, hem TÖ'yü hem de yayın tekelını başkaları- na kaptırmamak ısteyenlerı ra- hatlatacak nıtelikte Her şey yıne TRT'nın deneümınde Özel süre- ler sağlayan ozel gırışımler, pa- ket programlardakı haber yayın- larında yıne TRT'nın denetımın- de olacaklar Sonuçta TÛ, hem özelleştırme- ye kapıyı aralayacak hem de TRT tekelını yıne elınde tutacak Ana- yasa Mahkemesı'mn PTT'ye kab- tolu yayın hakkı vermeyen karann- dan sonra bu turden olanâklar uzerınde durulduğu yaygınlaşır- ken ne çare, TO aracılığıyla SHP'nın özelleştırme gırışımının rafa kaldırılması olasığı ortaya çı- kıyor Çankaya'da kabul gören yayın ımparatoru Murdoch, "TÛ'den ve TRT'den davet aldığını" açıklıyor Unlü ış adamı kamuoyunu karış- tıran zıyaretı kendı ısteğlyle yap- madığını, çağrıya uyduğunu soy- luyor Kabul sırasında TÖ, Mur- doch'a "Yasalar çerçevesınde Turkıye'de her turlu yatırımı yapabıleceğını" bıldırıyor TV ha- berlerınde ozellıkle bu bolüm yansıtılıyor Herhalde Murdoch'a yasaları dışlayan yatırım olanaklan venle- mezdı Türkıye'dekı yabancıse- verlık henuz bu aşamaya tırman- madı Ne var kı TÖ, Murdoch'a söyledıklerını oğlumuz Ahmet'e 'Mahdum TV' Magıc Box ıçın nı- çın yınelemıyor7 Bır yandan ça- nak anten vurgunu, öte yandan TRT'den sonra TÖ aılesıne özel adı attında yayın tekelı verıleme- yeceğınen soz etmemesınde hangı nedenler etkılı oluyor'? SHP radyo ve TV'de kesın özelleştırmeyı sağlayacak anaya- sa değışıklığı ıstemekle an kova- nına bır çomak soktu Hukuksal kavramlâr maddı ya da sıyasal yararlar tam bır kargaşaya dö- nüştü Magıc Box'ın yayında dı- renmesı olaya yenı boyutlar ge- tırecek düzeyde Bır Meclıs araş- tımasına konu olacak kadar çe- şıtlı yönlerıyle gıderek büyüyor Sıyasal kulıslerı dün Murdoch zıyaretı kadar bır başka konu, bır başka konuğun yetkılılerle yaptgı görüşmeler uğraştırıyordu Mu- halefete göre Italyan Dışışlen Ba- kanı De Mıchelıs, Turkıye'nın AT- ye üyelığı konusunda tam 'bır du- var'dı Üstelık Mıchelıs'ten Güney Kıbrıs'ın AT'ye başvurusunu red- dedecek heıtıangı bır ıziedım alı- namamıştı Turkıye'nın başvuru- yu AT'nın reddetmesını sağlaya- cak gırışımlerı havadâ kalıyordu Önümüzdekı gunlerde AT Ba- kanlar Konseyı'nın yapacağı top- lantıda Guney Kıbrıs başvurusu- nun komısyona gonderılmesı ka- raıiaştırılabılırdı Turkıye'nın baş- vurusu da komısyonda Belırlı konularda gıderek ısına- rak ağustos Sıcağına hazırtanı- yorduk