Katalog

CUMHURtYET/6 DİZİ-RÖPORTAJ 19 TEMMUZ 1990 0 • N A S I L B I R O Z E L T V ? / S M E T B E R K A JV Televizyon istasyonu kurmak, 100 milyon dolar gçrektiriyor; ayrıca her gün su gibipara akıtmak şart Özel TV'ningelir kaynağıyok Dcv ekraa, HDTV sistemi, lazcr - ses, üç boyutlu ve çok kaliteti görnntü. t?te gelecegin tdevizyonu. Marilyn Monroe ekrandan fırlayıp odanıza düşebilir. Türkiye'de TRT 1. Kanal'ın reklam telirleriyle, ancak kendi endini döndürdüğü, 2. ve 3. kanalların ise zarar etmekte olduğu bilinen bir gerçek. Kaldı ki TRT, birçok Batılı rakibine göre programlan oldukça ucuza rnal ediyor. Eleman ücreti çok az. Budüşük, yerli yapım çok F & durumda özel TV'nin ülkemizde para TV4'nin kalitesi, dakika başına yaptığı Özel TV istasyonunun ilk kuruluş maliyeti oldukça yüksek. Kullanılacak malzemeler oldukça yüksek bir teknoloji içerdiginden çok pahalı. Düzeyli ve ciddı bir TV istasyonu kurmanın faturası 80-100 milyon dolar olarak hesaplamyor. Ayrıca her gün para akıtmak gerekiyor. Bugün Batı'da kazanması pek kolay görünmüyor. harcamayla ölçülüyor. Evet, özel TV için görüntü pck net tjeğil. Evet, özel TV için TUrkiye'de bir yasal hazırlıktan söz etmek zor. Evet, özel TV'ye yasal izin verilse bile TV istasyon- larırun yayınlarını nasıl yapacak- lan beUi değil. Evet, özel TV ger- çekleşse bile yayın saatlerinin han- gi programlarla nasıl doldurula- cağı bilinmiyor. Ama yine de özel TV şimdiden birçok girişimcinin iştahını kabar- tıyor. Zaman zaman gazete çıkartma- ya ya da gazete satın almaya bile yeltenen köklenmiş sanayicileri- mizden tutun da gazete sahipleri- ne, bazı reklam ajansı patronla- rından yayınevi sahiplerine kadar birçok insan, özel TV için işaret bekliyor. Bazılan, bu konuyu 'düşün- mek'le, 'hayalini kurmık'la yeti- niyor. "Bir özel TV kursak, or- talıgı amma dağıünz, en iyi yayı- nı biz yaparu" diye düşünüp bu düşüncelerini kuvveden fiile geçir- mekte ayak sürtenler ise çoğun- lukta. Ama bir de ciddi hazırlık ya- panlar var. Bir TV istasyonu için yetersiz bile olsa, teknik bir alt- yapı olusturmaya çalışanlar, hatta program üretenler bile var. Bu bölümün konusu, somut hazırük içinde olanlar. Türkiye'de özel TV için somut hatırlıklar yapmaya başlayanların en eskisi Ulusal Televizyon. His- seler, üç ortak arasında paylaşı- lıyor: Hürriyet, eski Günaydın ga- zetesi sahibi Haldun Simavi ve Türker înanoğlu. Görünen en so- mut hazırlık Ulusal'da. Ulusal, bir yandan video dağıtımcılığı ya- pıyor, bir yandan uydu anten ku- ruyor, bir yandan stüdyolannı pı- yasaya kiraya veriyor ve bir yan- dan da TV'ye program hazırlıyor. TV'deki Hodri Meydan progra- mım hazırlayan SOper Kanal, Ulusal'ın. Ulusal Televizyon, ha- len en geniş Türk fdmi koleksiyo- nuna sahip olan, bu filmlerin te- lif haklannı elinde tutan kuruluş aynı zamanda. Çekim ve montaj stüdyolan uzun süreli biı yaymı götürecek kapasitede midir bilin- mez, ama halen TRT'de yayımla- nan yerli yapımlann birçoğu bu stüdyolardan çıkıyor. Ulusal yö- netidleri, bugün izin verilse 60 gün içinde yayına başlayabilecek- lerini öne sürüyorlar. Bir başka ciddi hazırlık ise ORTADOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ '•Yüksekögretim Kurumlan Arasında önlisans ve Lısans dUzcyindc Yatay Gcçiş Esaslanna tlişkin Yönetmelik" hukumleri ve Üniversitemuin Yönetmeliklerine uygun olarak 1990-1991 Egıtim ögretım yılıoda yatay gecış ıle kabul edılecek ögrencUerde aranılacak vasıflar, gerekli belgeler, basvuru (ahhleri ve diger hususlarla bölümlerimizce bu maksatla ayrılan kontenjanlar aşagıda belirlilmiştir. A. KOŞULLAR 1. Vatay geçişler ancak eşdegcr egıtim programları uygulayan yüksekögretim kurumlan arasında yapılır. 2. Hazırlık sınıfı ile bırinci sınıfların bırincı dönemıne geçış yapılma/. 3. ögrencinin ayrılacagı kurumdaki büıün sınavları basarmıs olması ve genel not onalaraasının en az ¥• 60 olması şarttır. (Son sınıfa geçış başvurulannda *h 70 olması gerekir.) 4. Müracaatlann kontenjandan fazla olması halinde sıralama nol ortalamasına göre yapılır. 5. ODTÜ'de ögretım dılı Ingilızce olduğundan, adaylann derslerı ızleyebılecek düzeyde IngilLzcc bilmelerı şarttır. Bu husus, ODTL Yabancı Diller Yüksekokulu tarafından yapılacak Ingılizce Yeterlık Sınavı ile belirlentr. Adayla- nn uluslararası niteükte bir Ingilızce sınavından (TOEFL, ELTS, CAMB. PROF vb.) aldıgı not da Yabancı DUler Yüksekokulu Yönetim Kurulu karanyla Ingılizce yeterlik sınavı yerine sayılabilir. 6. Bir yüksekogretim kurumundan dısıplin cezası ile çıkanlmıs olanlar yatay geçis basvurusu yapamazlar. 7. Üniversıte içınden yapılacak geçiş basvunılan da yukarıdaki esaslara göre yapılır B. GEREKLt BELGELER 1. Not belgesi (transcnpt): Başvuran ögrenrinin aynlacagı kurumdan alacagı, izledigi bütün derslertve bu dersler- den aldıgı notlan gösteren resmi belge. (Kopya kabul edilmez) 2. Müracaat formu: ODTÜ ögrencı tşleri Dairesı BaşkanhgVndan saglanır. Bu belgeyi saglayamayanlar aynı amaçla dilekçe kulhuıabilirler. Dilekçede basvurulan program belirtılir. 3. Yurtdışından yapılan basvurularda, adayın ayrılacagı yuksekögretim kurumudu taı ıtan katalog veya benzen dokümanm eklenmesı yararbdır. 4. ODTU'de bırden fazla program için basvuran adaylann her program için ayn form doldurmalan (veya dilekçe yazmaları) ve her formda geciş yapmak istedikleri programın kaçıncı tercihlen oldugunun ilgili yere yazılması. her forma (veya dılekçeye) not belgesi (yalnız bir müracaat için orıjinal, digerleri fotokopı olabilir) eklemelen sarttır. 5. Her müracaat için ODTÜ ögrencüerı 25.000.- TL, ODTÜ dışındakı ünıversıte ögrencıleri 50.000- TL başvuru ücretini ODTÜ ögrencır Harçlar Fonu Saymanhğına veya TC Is Bankası ODTC Şubesı 4S27 no.lu hesaba yatırmalı ve makbuz ilgili forma eklenmeudir. Yatay geçiş yolu ile öğrenri kabul edilecek programlann kontenjanlan aşagıdadır Yalıy Gecis Kontenjanlan Programlar 2. Snuf 3. Sınf 4. SuıT Topla Gıda Mühendisligı ÇevTe Mühendisligi Kimya Muhendisliji Maden Muhendisliğı Elektrik-Elektronik Mühendisligi Petrol Mtthendishgi Havacılık Mühendisligi Bilgisayar Mühendisligi Jeoloji Mühendisligi MetaJurji Mühendisligi Makine Mühendisligi Inşaat Mühendisligi Endüsın Mühendisligi Biyoloji Matematik Kimya Istaüstik Psikoloji Sosyoloji Fdsefe Fızik Tarih Kamu Yönetimi tşletme Uluslararası llişkiler Iktisat Beden Egitimi ve Spor Biyoloji Ögrelmenlıgi Fızık Oğretmenlıgi Kimya Ogretmenlıği Matematik öğreımenhği Ingılizce Öğretmenliği Egıtim Bilımleri (Rehberlik ve Psikolojik Danısmanlık) Mimarbk Endilstri ürunlen Tasanmı Şehır Bolge Planlama 3 1 5 3 5 2 2 4 3 4 5 4 5 3 8 6 5 2 5 S 4 2 S S 7 5 2 2 2 2 2 3 3 3 2 2 2 3 3 4 4 3 5 2 5 4 5 2 5 3 4 2 4 4 2 5 2 2 2 2 2 3 3 3 2 3 C. BAŞVURV TARİHt VE YERİ Bütün başvurular belgeler tamamlanmış olarak en son 31 Agustos (990 günu mesai saati bitimine kadar: ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Ögrenci tşleri Dairesı Başkanlıgj ANKARA adresine yapılacakıır. ORTADOCU TEKNtK ÜNİVERSİTESt LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARA ÖĞRENCİ AUNACAKTIR 1. 1990-1991 EKtim-öğretim yılı birinci döneminde ögrenıme baslamak uzere FEN BlLlMLERt. SOSYAL Bl- LtMLER ve DENÎZ BlLtMLERl ENSTlTÜLERt larafından yürütülmekte olan hsansüstü programlara smavla Yük- sek Lisans ve Doktora ögrencıleri alınacaJttır. 2. ötread thaacak prognunlann adhn aşagıdadır. FEN BlLtMLERl ENSTtTÜSÜ 3 2 2 3 3 3 3 2 5 2 3 2 3 3 1 3 2 3 3 3 1 3 3 12 3 9 2 6 7 9 11 12 10 10 7 ıs10 10 4 12 11 Q 9 6 12 12 10 13 6 4 4 4 4 9 9 9 5 5 Bilgisayar Milhendiıliji Çevre Mühendisligi Elektrik-Elektronik Mühendisligi (Biyomedikal Mühendisligi Prog.) Endustrı Mûhendisligi Yöneylem Araştırması Gıda Mühendisligi Havacılık Mühendisligi lnsaat Mühendisligi (Geoteknık prog. Hidrobk prog. Ulaşım pog. Malzeme prog. Mekanik pog) Jeoloji Mühendisligi Kimya Mühendisligi Maden Mühendisligi Makine Mühendisligi (Nükleer Mühendisligi Prog.) Metalurjı MUhendisligi MüheiMüslik Bilimleri (Uygulamah Mekanik) Yüksek Lisans ve Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Lisans ve ; Lisans Lisans ; Lisans ; Lisans Lisans Lisans Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek YUksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Yüksek Lisans Lisans Lisans Lisans Lisans Lisans Lisans Lisans Lisans Lisans Lisans Lisans Doktora Doktora Doktora Doktora Doktora Doktora Doktora Doktora e Doktora e Doktora e Doktora e Doktora e Doktora ve Doktora e Doktora e Doktora e Doktora e Doktora (Bıyomekaruk Tıp Fakultelen Mezunlan için Petrol Mühendisligi Bı>olojı Biyokimya Egitim Bilimleri Egitimi Pizık Istatistik Kimya Matematik Şehir Planlaması Bölge Planlaması Şehır ve Bölge Planlaması Mimariık (Bına Bilgisi, Yapı Bilgısı ve Restorasyon Prog.) Bıyoteknoloji Arkeomelri SOSYAL BİLİMLER ENSTtTÜSÜ Beden Egitimi ve Spor Fen Bilimleri Felsefe lngiliz Dili Ögretimi tngiliz Edebiyatı ' Iktısat tşletme Kamu Yönetimi , Uluslararası llişkiler Sosyoloji Psikoloji (Sosyal Psikoloji) Mimariık Tarihi Türk Inkılap Tarihi DENtZ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Kımyasal Oşınografı Fiziksel OşinograTı Deniz Jeolojisı ve jeofizigi Deniz Biyolojisi ve Balıkçıbk Doktora Yüksek Lisans Yüksek Lisans Yüksek Lisans Yüksek Lisans Yüksek Lisans Yüksek Lisans Yüksek Lisans Yüksek Lisans Yüksek Lisans Yüksek Lisans Doktora Yüksek Lisans YUksek Lisans Yüksek Lisans ve Doktora ve Doktora ve Doktora ve Doktora ve Doktora ve Doktora ve Doktora ve Doktora ve Doktora Yüksek Lisans Yüksek Lisans ve Doktora Yüksek Lisans ve Doktora Yüksek Lisans Yüksek Lisans ve Doktora Yüksek Lisans ve Doktora Yüksck Lisans Yüksek Lisans ve Doktora Yüksek Lisans Yüksek Lisans ve Doktora Yüksek Lisans Yüksek Lisans Doktora Yüksek Lisans ve Doktora Yüksck Lisans ve Doktora Yüksek Lisans ve Doktora Yüksek Lisans ve Doktora 3. Yüksek Lisans programlarına başvuracak adaylann lisans mezuniyet not ortalamalanrun tam notun en az *• 6O'ı doktora programlarına başvuracak adaylann yüksek lisans mezuniyet not ortalamalannın tam notun en az V» 80'i olması gerekmektedir. 4. Mezuniyet not ortalamalanna ilişkin yukarıda belırtüen kosullan saglayan adaylann mezuniyet not ortalamala- nnı gösteren çıkış, mezuniyet belgesi vb. transerıptlerinin (noter veya okul onaylı) kopyası ile bırlıkte 20 Agustos 1990 tarıhine kadar Ankara'da Orta Dogu Teknik Üniversitesı ögrena tşleri Dairesi Ba$kanlıgı'na bızzat başvura- rak aday kaydı yaptırmaları gerekmektedir. 5. Mimariık EABD'na, başvuracak adaylardan ön kayıt basvuru belgelerine ek olarak en az iki adet referans mek- tubu ve bugüne kadar yapmış olduklan proje çalısmalannı içeren portfolyolan ıstenecektir, doktora programlarına basvuran adaylar Yüksek Lisans tezlenni, varsa makalelerini ve çalışma raporlarını en geç 3 Agustos 1990 mesai saati bitimine kadar başvurduklan Anabilim Dah Baskanlıgı'na teslirn eunehdirler. Bu belgeler adaylara bılahare iade olunacaktır. 6. Adaylann başvurduklan programlann yürütüldükleri bolümlerde TUrkçe ve tngiUzce olarak verüecek bihm a- navına gırmeleri gereklidır. Bilım sınavı ve tngilizce yeterlik sınavı tarihleri aşagıdadır. Bilim Sıuvı tngilizct Yeterilk SIIMVI Mifadut Fen BU. Enstitüsü Sosyal Bil. Enstitüsü Deniz BU. Ensiıüsü (Içel-Erdemlı) 3 Evlül 1990 saat 10.00 5 Eylül 1990 saat 10.00 7 Eylül 1990 saat 10.00 18 Eylul 1990 Saat 13.00 18 Eylül 1990 Saat 14.00 18 Eylül 1990 Saat 13.00 10-11 Eylül 1990 Saat 9.30 7. Sınav yerleri aday kayıtlan sona erdikten sonra ilgili bolümlerde ilan edilecektir. 8. Bilim sınav ını Türkçe ahp başanlı olan adaylar "lngiüzce Yeterlik sınavı"na alınır. Bu sınavda basansız olan adaylara tngilizce ögrenebflmelen için bir yıl süre verilir ve bir yıl sonunda bu adaylar yeniden "Ingılizce Yeterlik Sınavı'na alınır. Bu sınavda da başanlı olamayan adaylar programa kabul edilmez. Adayın uluslararası standartta bir Ingılizce sınavından (TOEFL gıbi) aldıgı not da Enstitü Yönetim Kurulu karanyla "Ingılizce Yeıerlik Sınavı" yerine sayılabilir. ORTADOGL TEKNtK ÜNtVERStTESİ BEDEN EGİTİMİ VE SPOR BÖLÜMÜNE ÖN KAVTT VE YETENEK SDSAVI tLE ÖGRENCt ALINACAKTIR Beden Egitimi ve Spor Bölumu. lise ve ortaokullara beden egitimi ve spor ögretmeni yetiştirmekte ve ögrencdnin arzu ettıgi bir spor branşında uzmanlastırarak o branştan 1. kademe antrenör belgesi almaana olanak sagiamaktadır. BAŞVURC TARİHİ VE YERİ Başvurular bizzat veya posta ile 27 Agustos 1990 tarihi mesai saati bitimine kadar "Orta Dogu Teknik Üniversite- si, Ögrenci tşleri Dairesi Başkanhgı - Ankara" adresine yapılacaktır. Postadaki gecikmeler ve bettrtilen tarih dısında basvuru kabul edilmeyecektir. ÖN KAYIT ve YETENEK SINAVI yolu ile Beden Egitimi ve Spor Bölümü'ne başvu- racak adaylann Türkiye Cumhurıyeti veya Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti uyruklu olmaları gereklidır. GEREKLt BELGELER 1} Bölüm adını içeren basvuru dilekçesi 2)ÖSSpuankanı(19S8, 1989 veya 1990yülarından birinden 120.000 puan veya uzerinde obnası gereklidır). Onayb kopya kabul edilir. Müracaat yerinde aslını göstererek fotokopi onaylatılabilir. 3) Bir adet fotograf (6 ay içinde çekılmış olmalı) 4) Devlet hastanesi veya hükümet tabıpliginden "Spor yapmasında sakınca yoktur" ibareli belge 5) Milli sporcular için milli sporcu belgesi (T.C. uynıklular Gençlik ve Spor Genel MUdurlügü, Dış tliskiler Daire Başkanhgı'ndan. KKTC uyruklular KKTC Milli Egitim ve Kültur Balcanlıgı'ndan almak zorundadır.) 6) 10.000 TL başvuru ücretınin yatınldıgına dair makbuz (T.C. ls Bankası, ODTÜ Şubesı, 4827 no.'lu hesap.) Başvuru ucretı ıade edilmez BAŞVURU KOŞULLARI VE SINAV UYGULAMALARI Beden Egitimi ve^Spor Bölümüne bajvurabilmek için adaylann (milli sporcular dahil) 1988, 1989 veya 1990 ÖSS birinci basamak sınavından en az 120 000 puan almaları gereklidir. A) Basvuran adaylann sayısı (milli sporcular hariç) 600'Un Uzennde oldugu takdirde puan sıralamasında en yük- sek ÖSS puaaı alan 600 aday sınava girmeye hak kazanacaktır. Sınava alınacak adaylann isimleri 31 Agustos 1990 cuma gunu ODTÜ ögrenci tşleri Dairesı BaşkanhgTnda uan edilecektir. B) Basvurusu uygun görulen milli sporcu adaylann tamamı yetenek sınavına girmeye hak kazanacakur. C) Başvurular sonunda yetenek sınavına girmeye hak kazanan 600 aday ve milli sporcular 40.000 TL. sınav ücreti- nin yatınldıgına dair makbuzu (yukarıdaki hesaba yatınlacaktır) 3 Eylül 1990 tarıhı mesai bitimine kadar (fotograflı nüfus cüzdaru veya pasaport ile bırlıkte) Beden Egitimi ve Spor BölUmU Baskanlıgı'na getırerek yetenek sınavı aday kartını ve sınav kılavuzunu almak zorundadırlar. D) Sınava girmeye hak kazanan adaylar sınav günü yanlannda geçerli ve fotograftı kimlik belgesi (nüfus cuzdanı, ehlıyet veya pasaport) ve spor kıyafeti ($ort, T-snirt veya eşofman ve spor ayakkabısı) bulundurmak zorundadırlar. Geçerli kimlik belgesi getirmeyen adaylar sınava alınmayacaklardır. E) Adaylann ÖYS sonucu herhangi bir programı kazanmış olması sınava gırmesine engel teşkil etmeyecegi gibi, yetenek sınavına girmek kazanılmış programa kayıt olma hakkını ortadan kaldırmamaktadır. SU«İAV TARİHİ VE YERİ Beden Egitimi ve Spor Bolümu Fiziksel Yetenek Sınavı 4 Eylül 1990 salı günü ba^layacak olup adaylar aynı gün saat 9 OO'da ODTÜ Stadyumu tribünkrinde hazır bulunacaklardır. Bu toplantıda yetenek sınavı planı uygulaması açıklanacaktır. (Yetenek sınavı uygulamasının 5 gün sttrme ihtimalı yüksektir.) Tum elemeler sonucunda seçılecek 70 aday kayda hak kazanacaktır. Digerleri elemeler sonunda elde ettikleri puan sırasına göre yedek listede >er alacakl*rdır. NOT: Eksik belgeli başvurular dikkate alınmayacaktır. Bana: 2(943 Türkiye gazetesinin. Sessiz ve de- rinden yürüyen hazırlıklar şu an- da program üretme aşamasında. Türkiye gazetesinin kurmayı dü- şündüğü TV istasyonu için teknik altyapı hazırlıkları yapıldığı, ba- zı yatınmlara girişildiği de bilini- yor. Türkiye, örneğin "İlk Türk BilimkBrgusu" gibi dizi filmlerin çekimini tamamladı bile. TV'cilik konusunda kollan sı- vayan Uçüncü yayın grubu ise Sa- bah gazetesi. Sabah da kendisi için gerekli teknik altyapıyı olu$- turmak üzere yaünmlara girismiş durumda. Sabah'ın TV şirketinin onakları arasında bazı reklam ajanslan ve reklam piyasasına iş yapan kimi stüdyolar da var. özel TV konusunda ciddi ha- zırhklarından söz edebileceğimiz son yayın kuruluşu Karacan. Ka- racan TV adıyla kurulan şirket, şimdiden TV'ye programlar üre- tiyor. ömer Karacan'ın haznladı- ğı müzik programlan TRT'nin en sevilen programlan arasında yer alıyor. Karacan'ın haarladıgı bazı belgeseller de daha önce TRT'de yayımlanmıştı. Yayıncılıkla ilgili kuruluşlar, özel TV'ye ilgi gösterir de Asil Nadir göstermez mi? Asil Nadir ZAFER TELEVIZYONUN Özal TVTürkiye'de televizyonu etkili bir siyasi propaganda aracı olarak kullanan ilk lider Turgut özal oldu. 1983 seçiraleri öncesinde kullandığı reklamcıhk ve pazarlamacılık uzmanlan, Özal'm TV'ye yatkınlaşmasını, halkı modern yöntemlerle ikna etmesini sağladdar. özal'ın konuşma metinlerini profesyoneller kaleme aldı, sahneleri profesyoneller düzenledi. Bir dönemın lcraatın tçinden programlan dekorlar önünde bile çekildi. özal bir seferinde bir köy evinde kerevete bağdaş kurmuş olarak gösterildi, bir başka seferinde Başbakanlık Konutu'nda en rahat haliyle. Zafer televizyonun. • • • Dünya müzik endüstrisi artık bir televizyon istasyonunun kontrolü altında. Kısa adı MTV otan Music Television adlı bu istasyon, Amerika kökenli. Günde 24 saat hiç durmadan müzik yayım yapıyor. Bugün her şarkı için video klip yapılmasının tek sebebi MTV. Zafer televizyonun. • * • Dünyada en çok TV seyredilen ülke Japonya. Japonlar, her gün en az üç saatlerini televizyonun karşısında geçiriyorlar. Bir Japon kadın anlaüyor. "A dizisi bitip de B programı basladığında çocuklann artık okula gitmek üzere yataktan kalkma vakti gelmiş demektir. Çocuklann evden çıkış vakti ise B ile C'nin arasındaki reklam kuşağı. Reklamlar biter bitmez kocamı uyandırırım..." Kadın, hayatını aksama kadar anlatmayı sürdürüyor. Zafer televizyonun. * • • Fikri ilk bulan ve geliştiren Caliform'aL bir ev kadını. Bir seferinde trafık çok tıkandıgı için merak içinde izlediği dizi filrain bir bolümünü kaçırmıs ve çok rnutsuz olrnuş. Bunun üzerine dizi fılmleri kaçıranlar için bir servis kurmayı düşünmüş. Eğer Dallas'ın bir bolümünü kaçuırsamz, Californiah hanıma telefon ediyorsunuz, size o bölümde neler olduğunu anlatıyorlar. lsterseniz eski bölumleri de temin etmeniz mttmkün. Zafer televizyonun. de özel TV işine girmek istedi. Bu amaçla İstanbul'da bir şirket ku- ruldu, şirketin yöneticiliğine eski TRT yöneticifcri getirildi. INTV adlı şirket, kurulacak büyük bir plato-stüdyo kompleksi için hazır- lıklara girişti, bir kısım yatırım- lar yapılma aşamasına geldi. Asil Nadir'in şirketinin henüz TRT Ue bir ilişkisi yok. özel TV iştahlan kabartmaya devam eder, özellikle gazete-dergi yayıncüan özel TV için antren- man yaparken, aniden ortaya çı- kan bir kuruluş ortalığı hallaç pa- muğu gibi attı. tmar Bankası'nın sahibi Kemal Uzan'ın oğJu Cem Uzan'ın ortak olduğu Magic Box adlı şirket yayınlar yapmaya baş- ladı bile. Magic Box, Türkiye'de özel TV'ye izin verilmesini b : beklemeden bir uydudan kanalL kiralayarak faah'yete geçti. Tür- kiye'de bir başka firma da Magic Box adına ithallerinden daha ucu- za çanak anten pazarlayarak bu pazarı genişletti. Halen günde 12 saat deneme yayınlarını sürdüren Magic Box'ı Türkiye'de kaç kişi- nin seyrettiği tam olarak bilinmi- yor. Ancak bu "ilk öıel TV'nin şûndilik pek reklam alamadığı gerçek. önümüzdeki sonbahar- dan itibaren Türkiye 1. Ligi fut- bol maçlannı naklen yayımlamayı düşünen Magic Box'ın bu aylar- da gerçek bir patlama yapması bekleniyor. özel TV neden bu kadar çok insanın iştahını kabartıyor? özel TV'den para kazanmak kolay mı? önce bir gerçekten söz etmek- te yarar var: Bugün Fransa'da var olan bütün kanallar (bir pay TV' olan Caaal Plus hariç) zarar edi- yor. Bunun nedeni çok basit. Fransa'nın reklam harcamaları, bu kanalların hepsini birden ya- şatmaya yeterli degil. O Fransa ki kişi başına reklam harcamasının Avrupa'da en yük- sek olduğu ülkelerden biri, reklam pastası özel TV'lere yetmiyorsa Türkiye, bu işin altından nasıl kalkacak? Bunca özel TV niyet- lisi nasıl para kazanacak? Adil bir hesaplama yapüdığın- da Türkiye'de de 1. kanalın rek- lam gelirleriyle anca başa baş f' diği, 2. ve 3. kanallann ise z< etmekte olduğu kolayca görüleuı- liı. Kaldı ki TRT birçok Batılı ra- kibine göre programlan oldukça ucuza mal ediyor. Hem eleman ücretleri çok düşük hem yerli ya- pım oranı azaldıkça azalıyor. Bu durumda özel TV'nin para kazanması pek kolay gözükmü- yor. Kaldı ki, özel TV istasyonu- nun ilk kuruluş maliyeti de olduk- ça yüksek. Kullanılan alet edevat oldukça yüksek bir teknoloji içer- diğinden çok pahalı. Düzeyli ve ciddi bir TV istasyonunu kurma- nm faturasını 80-100 milyon do- lar olarak hesaplayanlar var. Ay- nca her gün su gibi para akıtmak, yerli yapımlara girişmek şart. Bu- gün Batı'da bir TV'nin kalitesi, yayın dakikası başına yaptığı har- camanın yüksekliğiyle ölçülüyor. Devlet sizi sübvanse etmediğine ve etmeyeceğine göre reklam gelirle- riyle yaşamak zorundasınız. Türkiye'nin reklam harcamaları ise herkesin malumu. Sonuç Yazı dizisi boyunca, Türkiye'- de özel TV'nin ve özel TV'cüerin nasıl bir puslu deniz içinde yolla- nnı bulmaya çalıştıklannı anlat- tık. özel TV'nin 'nasıl' olacağı konusunda elde herhangi bir veri olmadığı gibi kurulması muhte- mel özel TV'lerin hangi fiziki or- tamda yayınlannı seyirciye ulaş- üracaklan da belli değil. 6te yan- dan, 80-100 milyon dolar gibi pa- ralar söz konusu olduğunda, Türkiye'de kaç kişinin bu parayı sebinden çıkanp ne kadar kaza- nacağı belli olmayan bir işe yatı- racağı da bilinmiyor. Bu ilk yatınmı yapabilmek için yabana partner arayan baz şirket- İerin varlığı biiiniyor. Ancak Türkiye'de gerekli iznin yabancı- lara verilip verümeyeceği, herhan- gi bir yabana TV'cinin ilk ağı/- da para kazanma ihtimali çok c şük olan Türkiye gibi bir piyasa- ya yatınm yapıp yapmayacağı da bilinmeyenler arasında. Kısaca özetlemek gerekirse özel TV, Türkiye'de çok bilinmeyenli bir denklem gibi. Konu derinleş- tikçe bilinmeyenlerin sayısı da ar- tıyor ve görüntü giderek flu- laşıyor. özel TV konusunda net bir gö- rüntünün oluşacağı günlere ulaşa- bilmek dileğiyle... BİTTI — —