Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
16 HAZİRAN 1990 CUMHURİYET/15
ÖYS 90 SON ENGELİ AŞARKEN ÖYS 90 SON ENGELİ AŞARKEN
Büyük sınav 24 hazinmpazar günü
581 bin 219 aday yarışacak581 bin 219 genç, 24 haziran pazar günü "son
engel"i aşmak için yarışacaklar. Yüzbinlerce
genç ve ailesi için "yaşamsal önem" taşıyan bu
büyük smava çeyrek kala biz de Fen-Test
Dersanesi Rehberlik Servisi ile işbirliği yaparak
adaylara yardımcı olmaya çalıştık.
FtGEN ATALAY
Öğrenci Seçme ve Yerleştirme
Sınavı'nın (ÖSYS) ikinci aşaması
olan öğrenci Yerleştirme Sınavı
(ÖYS) 24 haziran pazar günü ya-
pılacak.
581 bin 219 adayın gireceği sı-
nav sonucu yaklaşık 175 bin aday,
yükseköğretim programlanndan
birine girebilmeyi başaracak. Sa-
at 09.30'da başlayacak ve 210 da-
kika sürecek sınavda, adaylardan
bir soru kitapçığımn içine toplan-
mış 5 testi yanıtlamalan istenecek.
Bu testler sırasıyla fen bilimleri
testi, matematik testi, Türkçe testi,
sosyal bilimler testi ve yabancı dil
testi. Fen bilimleri testi yüzde 40
oranında fizik, yüzde 35 oranın-
da kimya ve yüzde 25 oranında bi-
yoloji sorularından, sosyal bilim-
ler testi de yüzde 40 oranında ta-
rih, yüzde 35 oranında coğrafya
ve yüzde 25 oranında da felsefe
grubu dersleri sorularından olu-
şuyor.
ÖYS testierindeki sorular, aday-
lann tanıma - hatırlama, kavrama
- anlatma, bilinen ilke ve kuralla-
n yeni problem durumlanna uy-
gulama, analiz etme, sentez yap-
ma ve değerlendirme - eleştirme
güçierini ölçmeye yönelik olacak.
ÖYS sorularına göre öğrenci
alan yUkseköğretim programlan 3
ana grup ve 6 puan türünde grup-
lanmaktadır.
FM ANA GRUBU
Fen bilimleri F
Mühendislik bilimleri M
İKTtSADt VE SOSYAL
BİLİMLER ANA GRUBU
tktisadi bilimler TM
Sosyal bilimler S
Dil ve Tarih TS
YABANCI DİLLER
Modern diller D
(puanıyla öğrenci alır.)
Tercih listenizde F ve M puanıy-
la öğrenci alan programları belirt-
mişseniz fen, maıematik ve Türk-
çe testJerinden puan alacaksınız ve
bu testleri yanıtlamak durumun-
dasınız. F puanınızın hesaplanma-
sı için fen bilimleri testinden, M
puanınızın hesaplanması için ma-
tematik testinden en az 4 netini-
zin olması gerekir.
Örnek: Tercih Bildırim Formui
na tıp fakültesini yazan bir öğren-
ci, fen bilimleri testinden 3.75 net
(harn puan) alırsa matematik ve
Türkçe testlerinin bütün sorulannı
doğru yanıtlasa bile F puanı he-
saplanmaz ve tıp tercihine girme-
si mümkün olarnaz.
Tercih Bildirim Formunuzda
TM, S ve TS puanıyla öğrenci alan
yükseköğretim programlarını be-
îirtmişseniz Türkçe, matematik ve
sosyal testlerden yapacağınız net-
ler, puan hesaplamaruzda kullaru-
lacaktır. Bu testleri yanıtlamak
durumundasınız. TM puarunızın
hesaplanması için hem Türkçe
hem de matematik testinden, S
puanınızın hesaplanması için sos-
yal bilimler testinden, TS puanı-
nızın hesaplanması için de hem
Türkçe hem de sosyal bilimler tes-
tinden en az 4'er netiniz olması ge-
rekir.
Tercih Bildirim Formu'nda D
puanı ile öğrenci alan yükseköğ-
retim programlarını belirtmişseniz
yabancı dil, Türkçe ve sosyal bi-
limler testinden alacağınız netler,
D puanınızın hesaplanmasında
kullanılacaktır. Bu nedenle bu
testleri yanıtlamak durumundası-
nız. Yabancı dil testinden en az 4
netiniz olmazsa D puanıruz hesap-
lanmaz.
Tercihleri arasmda F, M, TM,
TS, S ve D puanı ile öğrenci alan
programları isteyenler fen, mate-
matik, Türkçe, sosyal bilimler ve
yabancı dil testini yarutlayacakla-
rından, üç test yanıtlayanlara
oranla zaman bakımından şanssız
durumda olacakJardır. Bu nedenle
tercihlerinizi bir ana gruptan yap-
manızda yarar vardır.
Öneriler
Fen-Test Dershanesi Rehberler
Servisi'nin adaylara, sınavda za-
manı en iyi nasıl değerlendirebi-
lecekleri konusunda önerileri şöy-
le:
Test sınavınızın tekniği gereği
sorular karışık olarak çok kolay-
dan çok zora olmak üzere serpiş-
tirilmişlerdir.
Her test grubunun kolay ya da
zor sorusu size aym puanı kazan-
dınr. Bundan ötürü sınavdaki hiç-
bir soruyu okumadan geçmemek
gerekir. ÖSYM'nin belirlemeleri-
ne göre sorulann yüzde 40 gibi bir
bölümü öğrenciler tarafından
okunmamaktadır. Tüm sorulann
en az yüzde 30"u yalnız okuyarak
(çözüm gerektirmeden) sonuçlan-
dinlabilecek kadar kolaydır.
Sorulann yüzde 30'unun çözül-
mesi halinde
(Yani M = 15, T=20, FB=20)
MFden 410-420 arasında puan
alınabildiği gözlenmektedir.
Zaman ayarlaması
I- Sınava önce soru kitapçılığı-
nı tanıyarak başlamak gerekir.
0nun için sınav başlar başlamaz
kitapçığın neresinde hangi sorular
var? Neresinde kendinize kolay
gelen sorular bulabilirsiniz? Bu-
nun araştırmasını yaparak işe baş-
lamalısınız.
2- Bu tespitler yapıldıktan son-
ra tercihlerinizde en çok kullandı-
ğınız puan türüne adını veren test
sorularından hızlıca çözume baş-
lamalısmız. (Yani F puanını önce-
likle tercih etmiş iseniz sınavda fen
bilgisi sorulanndan başlamakta
yarar vardır. Sonra matematik,
sonra Türkçe testine yönelmek en
akıllıca puan toplama yoludur.)
3- Sorulann hepsinin bir defa
okunması şarttır. Soruyla banşık
isek o soru bir kere daha okuna-
bilir ya da çözüm için harekete ge-
çilebilir. Yok eğer soru ile banşık
değilsek o soruyu tekrar tekrar
okumanm yaran yoktur. Hatta
böyle soruların yanına (-) işareti
konularak onlara yeniden dönül-
memelidir.
4- Sınavda hiçbir soruya fazla
zaman harcamaya hakkınız yok-
tur. Böyle durumlarda kolayca çö-
zeceğiniz birçok soruyu okuyama-
ma durumuyla karşılaşabilirsiniz.
5- Sınav zamanı ilerledikçe yor-
gunluk artacak, dikkatiniz dağı-
lacaktır. Onun içindir ki size ko-
lay gelecek konuları öncelikle bu-
lup çabuk çözmelisiniz.
Bu yıl 737 bin öğrenci açıkta kalacak
Kontenjan
soruniı btiytiyor
Hedefler gereekleşmiyor 6. Beş Yıllık
Plan'a göre üniversite kontenjanlarının
önümüzdeki öğretim yıb için 11 bin arttırılması
gerekiyordu. Ancak kontenjan artışı bunun
yarısında kaldı.
HAKAN AYGÜN
ANKARA — Yükseköğretim-
deki kontenjan sanası artarak bü-
yüyor. Bu yıl Üniversite Seçme ve
Yerleştinne Sınavı'na başvuran
737 bin öğrenci daha açıkta kala-
cak. Yükseköğretimde okullaşma
ve kontenjan artışı hedeflerine
ulaşılamadığı saptanırken açıkta
kalan öğrencilerin sayısının her
geçen yıl daha da büyüyeceği kay-
dediliyor.
önümüzdeki öğretim yılında
bir yükseköğretim programına
ginnek için başvuran 911 bin 575
adaydan, birinci basamak sınavı-
na 773 bin 837"si girdi. Bunlann
251 bin 736'sı ilk sınavı kazana-
mayarak elendi. Birinci basamak
sınavına girmediği halde ikinci ba-
samak smavına girecek adaylarla
birlikte 24 haziran günü yapüacak
sınavda 581 bin 219 aday yarışa-
cak. Açıköğretimle birlikte yakla-
şık 175 bin kişilik kontenjan için
yarışacak adaylardan da büyük
bölümünün sınavı kazanamama-
sıyla bu yıl açıkta kalan öğrenci
sayısı 737 bin 500 olacak.
Geçen yıllara göre Üniversite ça-
ğındaki nüfusun giderek azalan
oranda üniversiteye girebildiği
saptandı. Milli Eğitim Bakanhğı,
Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) ve
Devlet Planlama Teşkilatı (DPT)
tarafından hazırlanan "Yeni Üni-
versitelerin Kurulu; Yerierinin Se-
çimude Uyguianacak Ölcitler"
adlı rapora göre son 10 yılda 10
yeni üniversite açılmasına karşın
anan çağ nüfusu nedeniyle yük-
seköğretimde okullaşma oranı
düştü. Bunda ise özellikle son 3-4
yılda yeni üniversite ve bolümle-
rin açılamaması etkili oldu.
Son 10 yıl içinde üniversite sı-
navlanna başvuran aday sayısı iki
kat artarak 400 binlerden 800 bin-
iere çıkarken sınava başvurup da
bir yükseköğretim programını ka-
zanan adaylann oranı da giderek
düştü. 1984 yılında başvuran
adaylann yüzde 34.1'i bir yükse-
köğretim programına yerleştirile-
bilirken bu oran 1985'te yüzde
32.5'e, 1987'de yüzde 27.8'e, geçen
yıl ise ytizde 23.5'e düştü.
Aym dönemde yükseköğretim-
deki 18-21 yaş grubundaki nüfu-
sa göre okullaşma oranı önce yüz-
de 9"a çıkarken son yülarda bu ra-
kam yerinde saydı. Açıköğretime
öğrenci alınarak okullaşma oranı-
run yüzde 14.1'e yüksdtilmesi sağ-
landı.
Üniversite öniinde
yığılma
na göre yükseköğretimde okullaş-
ma oranının 1994, yani plan dö-
nemi sonu itibanyla yüzde 15'e çı-
kanlması gerekiyor. Plan dönemi
başında 544 bin olan öğrenci sa-
yısının da plan dönemi sonunda
737 bine çıkanlması öngörülüyor.
Milli Eğitim Bakanbğı, YÖK ve
DPTnin ortak raporuna göre
plan dönemi sonundaki okullaş-
ma oranına ulaşabUmek için 1994
yılı sonuna kadar 110 binlik kon-
tenjan artışına gidilmesi gerekiyor.
Bunun için de raporda yaklaşık
3.8 trilyon lira kaynak gerekiyor.
1990-1991 öğretim yıb için 11 bin,
1991-1992 için 22 bin, 1992-1993
için 33 bin, 1993-1994 için ise 44
binlik kontenjan artışı öngörülü-
yor. Ancak plan hedeflerinin önü-
müzdeki öğretim yılı için gerçek-
leşmeyeceği ortaya çıktı. Yüksek
Öğretim Kurulu, önümüzdeki yıl
kontenjanlann yaklaşık beş bin
arttınlmasMu kararlaştırdı. Bu yıl 591 bin 219 adayın gireceği sınavda adaylardan bir soru kitapçığı içinde yer alan 5 testi yanıtlamalan istenecek.
Mesleklerin tanıtımı
1- FEN BİLİMLERİ
Tıp fakülteleri hastalıklan ve
sakatlıklan iyileştirmek, hafiflet-
mek veya önlemek amacıyla baş-
vurulan teknik ve bilimsel bilgi-
lerin tumunün eğitim ve öğretimi-
nin yapıldığı yUkseköğretim ku-
rumlandır.
Tıp fakültelerinde Öğretim sü-
resi 6 yüdır. Bu fakültelerde öğ-
retim iki duzeyde yapılır:
I- Tıp doktorluğu: 6 yıl
1- Temel Tıp Bilimleri Önlisans
Kademesi (1. ve 2.yu)
2- Klinik Bilimleri Yüksek Li-
sans Kademesi (3.4. ve 5.yıl)
3- Aile Hekimliği Kademesi (6.
yıl)
II- Temel Tıp Bilimleri Lisans
Düzeyi: 4 yıl
Temel Tıp Bilimleri önlisans
Kademesi'ni tamamlayanlardan
isteyenler iki yıllık bir eğitimi da-
ha gerektiren düzeye devam ede-
bilirler.
öğretimin 3.4, 4., 5. ve 6. yıl-
lannda klinik ve poliklinik uygu-
Iamalar yer almaktadır.
2 yıllık Temel Tıp Bilimleri Ön-
lisans Kademesi'ni başanyla ta-
mamlayanlara Temel Tıp bilimleri
önlisans diploması verilir.
Temel Tıp Bilimleri önlisans
Kademesini ve bundan sonra Te-
mel Tıp Bilimleri Lisans Düzeyi'ni
başanyla tamamlayanlara Temel
Tıp Bilimleri Lisans diploması
verilir.
Klinik Bilimleri Yükseklisans
Kademesi'ni başanyla tamamla-
yanlara Klinik Bilimleri Yüksek-
lisans diploması verilir.
Temel Tıp bilimleri önlisans,
Klinik bilimleri Yükseklisans ve
Aile Hekimliği Kademeleri'ni ba-
şanyla tamamlayanlara Tıp Dok-
torluğu diploması verilir.
Tıp Doktorluğu Diploması alan
Dir kimse Pratisyen Doktor unva-
nım taşır.
Pratisyen doktor unvanı alan
kişiler; 2 yıl Sağlık ve Sosyal Yar-
dım Bakanlığı'nca tayin edildiği
yerde çalıştıktan sonra tüm sağ-
lık kuruluşlannda pratisyen dok-
tor olarak çalışırlar. Tüm sağlık
kuruluşlannda görev alabilirler.
Aynca, koruyucu hekimlik, iyileş-
tirici hekimlik, laboratuvar, aka-
demik uzmanlık alanlanndan bi-
rinde 3-4 yıllık bir eğitim sonu-
cunda larak çalısabilirler. Hekim-
lerin resmi görevleri dışında bazı
koşuUarda serbest çalışabilme
olanagına sahip olması da hekim-
liği kazancı iyi bir meslek haline
getirmektedir.
TIBBİ BİYOLOJİK
BİLİMLER
Tlbbi Biyolojik Binmler bölü-
mü, modern tıbbın gereksinimle-
rinden doğmuş olup, amacı tedavi
edid hekımin yetennce ugraşama-
dığı tıbbın temel konulannda, ge-
niş teorik bilgiye sahip ve uygu-
lamaya yatkın araştırmacı nitdi-
ğinde kaliteli deman yetiştir-
mektir.
Bu bölümde öğretim süresi 4
yüdır.
Tıbbi Biyolojik Bilimler Bölü-
mü'nde, fiak, kimya, biyokimya,
anatomi, histoloji,fizyoloji,biyo-
fizik, farmakoloji. mikrobiyolo-
ji, parazitoloji gibi dersler okutul-
maktadır.
öğrenci 4. yılda belirli bir ko-
nuda mezuniyet tezi alarak bir
araştırma yapmakla yükümlüdur.
Bu bölümü bitirenlere lisans
diploması ve tıbbi biyolog unva-
nı verilir.
Tıbbi Biyolog Bilimleri Bölü-
mü'nden mezun olanlar hiçbir bi-
çimde tedavi edici hekimlik yapa-
mazlar. Ülkemizde giderek geliş-
mekte olan ilaç ve gıda endüstri-
si alanlannda bu bölüm mezun-
lanna ihtiyaç duyulacaktır.
Tibbi biyologlar deneme, geliş-
tirme ve kaliteli kontrol laboratu-
varlarında ve klinikte yönetici,
yüksek öğretim kurumlannda öğ-
retim elemanı olarak çalısabilir-
ler. Arzu edenler biyologlann ka-
buJ edildikleri tıp dallannda ih-
tisas eğitimi yaparak uzmanlaşa-
bilir. Örnegın mikrobiyoloji dalın-
da uzmanlasarak özel bir bakte-
riyoloji laboratuvarı kurulabilir.
y
Biyoloji bölümünde canhlann
evrimi, yeryüzünde dağılımı, ana-
tomisi ve fîzyolojisi üzerinde araş-
tırma ve eğitim yapılır.
öğretim süresi: 4 yüdır.
Dersler uygulamalı ve kuram-
sal olarak yurütülür.
Başlıca dallar 5 basük altmda
toplanabilir.
Botanik: Bitkilerin vapılannı,
yayılmalannı inceler.
Zooloji: Hayvanlann yapısını,
başlangıcını, yayümalannı ve ge-
netiğini inceler.
Ekoloji (Çevrebilim): Canhla-
nn birbirlerine birbirlerine ve çev-
re koşullan ile ilijkilerini araştınr.
Hidrobiyoloji: Sularda >
>
aşayan
canlıları inceler.
Mikrobiyoloji: Bütün mikros-
kobik canlılann (bakteriler, virus-
ler) yapısını ve çoğalmasım
inceler.
Biyoloji bölümünde ilk iki yıl
fizik, kimya, biyometri, jeoloji ve
genel biyoloji gibi temel dersler
verilir. tkinci, üçüncü ve dördün-
cfl yıllannda temel biyoloji, bo-
tanik ve zooloji, hücre biyolojisi;
genetik, fizyoloji, anatomi gibi
alanlarda dersler verilir.
öğrenciler laboratuvar ve uygu-
lama çalışmalan yaparlar. Uygu-
lama çalışmalan, arazi çalışmala-
rını da kapsamaktadır.
Biyoloji bölumünü bitirenlere
Biyoloji Lisans diploması ve bi-
yolog unvanı verilir.
Biyologlar kamu kuruluşlann-
da, üniversitelerin tıp fakülteleri
ve hidrobiyoloji araştırma mer-
kezlerinde, Tarım Orman ve Köy
işleri, Sağlık ve Sosyal Yardım,
Milli Eğitim Bakanlıklannda, ye-
rel yönetim birimlennde, özel sek-
törde ise ilaç ve besin sanayiinde
çalısabilirler. Araşuncı olarak ça-
Uşmak isteyenlerde lisansüstü eği-
tim tercih nedenidir.
Başarı sadece sınav kazaıııııak mı?
Milli Eğitim Bakanlığı, YÖK ve
DPT tarafından hazırlanan rapor-
da, üniversiteye giriş öncesinde
Türkiye'nin karşı karşıya bulun-
duğu sorunlar üç ana noktada
toplandı:
• Türkiye'de yüksekögreüme
yönelik talep çok yoğundur ve do-
layıayla mevcut kapasitelerle üni-
versite önündeki yığılma sornna
çözülememektedir.
• Türkiye'de yükseköğretim
okullaşma oranlan diğer ülkeler-
le karşılaştuıldığında oldukça dü-
şük görünmektedir. Bu durum
yükseköğretimdeki gelişmişliğin
yetersiz olduğunun bir göstergesi
olarak değerlendirilmektedir.
• Türkiye'de bazı alanlarda ni-
telikli eleman ibtiyacı karşılana-
mamaktadır. Bu nedenle üJkenin
ekonomik, sosyal ve kültiirel kal-
kınmasında darboğazlar olu$-
maktadır.
Gerçekleşmeyen
hedefler
6. Beş Yüük Kalkmma Planı-
Dr. ERDAL ATABEK
özel bir lisede öğrenci gençler-
le -bu yılın mayıs ayında- "genç-
lik sorunlan" üzerinde bir konuş-
ma yapıyordum. Lise son sınıf öğ-
rencUerinin de bulunduğu toplan-
tıda "üniversite sınavlan", konu-
larımız arasında yer almıştı. Ko-
nuşmamı dinleyenlerin soruıan,
katkılarıyla sürdürüyordum. Bir
genç söz aldı ve şunları söyledi:*
— Üniversite sınavlannın hiç
önemi yok. Bizim için önemli olan
çok başka seyler de var, ama bun-
lan anneme, babama anlatamıyo-
rnm. Aslında onlara hiçbir se} an-
latamıyonım. Ben de onlara sade-
ce bağınyonım. Ben bağınnca
dinliyorlar. Sadece bağırdığım za-
man dinliyorlar, ben de bagı-
nyorum.
Genç öğrenciyi dikkatle dinle-
dim. Aslında öfkeli bir tepkiyi
sözcüklere dökerken bile kendini
deneüiyordu. Belki de bunları söy-
lerken bile bağıımak istiyordu.
Keşke ben de bağırabilseydim.
Belki, hepimizin bağırması gere-
kiyordu. Bu genç insanların üze-
rine yüklenen baskıyı anlatmak
için bağınnamız gerekiyordu.
Bozuk bir toplumsal sistemin
bütün çarpıklıkları gençlerin üs-
tüne yıkılmıştı, bizlerse onlann
çırpınışlarını, bunalmalarını,
umursızlıklannı izliyor, hepimiz
de bir ucundan akıllar vererek on-
lara yardım ettiğimizi samyorduk.
Aynı çarpıklıklar annelerin, baba-,
lann, öğretmenlerin de üstüne so-
rumluluklar yüklüyor, hepsüıe ay-
nı yolu gösteriyordu: "Elinizden
geleni yapın, üstıinüze ddseni ya-
pm, bn çocuklan başanya nlaşd-
nn."
Başan. Bu büyülü sözcük her-
kesi etkiliyor, her yam kaplıyor,
bilinçaltımn en gizli köşelerine sı-
zıyor, uykulan kaçınyor, sinirleri
bozuyor, yaşama biçimlerini de-
ğiştiriyordu. Başarı, yeni bir top-
lumsal fetişizmin büyülü sözcü-
ğüydü. Başan, yeni toplumsal cen-
netin dinsel sözü gibi her yerde et-
kisini gösteriyordu. Okullar ona
vaat ediyor, onu gerçekleştirecek
öğretmenler aranıyor, dergiler onu
gösteriyor, kitaplar onun yolunu
çiziyordu. Başan, genç kuşaklann
kimliğinde yeni anahtar sözcüktü.
Ama "başarı" sadece sınavlan
kazanmaktı. Onun için de
"başan" sözcüğü yerini sınavı ka-
zan komutuna bırakıyordu. Asun-
da bir "araç" olması gereken sı-
navlar "amaç" olunca işlevi de ka-
çınılmaz biçünde değişmektedir.
Sınavı kazanmak zorunluluğu, gi-
derek yerini "smav korkusu"na bı-
rakmakta, bu korku ise hem gen-
ci hem de ailesini taşınması çok
güç bir yükümlülüğün altına
sokmakta.
— Smavı kazaaanazsan ne ya-
panm bilmiyora*. Her «cyiod bn
anan kazanmaya bağladım diye-
bUirim. Bir süre sonra, kendi kea-
dime "Kazanamazsam kazana-
mam, ne olacak yani" desem de
ailemin beklentisini özerimde du-
yoyorum, çevrenin beklentisi de
öyie. Kazanmak zomndayım, ka-
zaaamazsam ne yapanm bUmen.
Dnşnncesi bile beni korkutnyor.
Genç bir insanın kendini böyle
bir yükün altmda duyumsaması,
aslında ona yaptığımız bir haksız-
lık. Hiç kimse o genç insanın ha-
yatla olan ilişki biçimini düşün-
milyor, sadece ondan "sınavı
kazanmasını" bekliyor. Gencin
asıl bunalımı da bu. Gördüğüm
gençler, sınavdan çok ailelerinin,
çevrelerinin tepkilerini düşünüyor,
onlan hayal kinklığına uğratmak-
tan korkuyorlar.
"Üniversite sınavlannın hiç
önemi yok, hiçbir önemi yok. Bi-
zim için önemli olan çok başka
şeyler de var, ama bunlan anne-
me, babama anlatanuyonım" di-
yen genç, ÖSS birinci basamak sı-
navını Ira7anamqrpı^ı öğreünen-
leri bu lise son sınıf öğrencisini
çok iyi tanıyorlardı. Çalışkan, çok
yönlü ilgileri olan bir öğrencileriy-
di. Ama bu sınavı kazanamamış-
tı işte. Öğrencilerin büyük çoğun-
luğu birinci basamak sınavını ka-
zanmıştı, ama ya ikinci sınav?
ÖYS PUAN İLE ÖĞRENCİ ALAN YÜKSEKÖĞRENİM PROGRAMLARI
7- AĞIRLIK MATEMATİK
(M) PUANI İLE ÖĞRENCİ
ALAN YÜKSEKÖĞRETİM
PROGRAMLARI:
670.424
663.887
611.909
584.214
567.020
547.299
517.191
508.060
486.930
484.433
472.190
470.617
Bilkent Cl. (Burslu)
BoöaaçiL).
OOTÛ
HacettepeÜ.
Dokuz Eylûl Ü.
GaziÜ.
Anadolu Ü.
İTÜ(Sakarya)
SelçukÜ.
Karadeniz Teknik Ü.
Gaziantep Ü.
FıratÛ.
Çukurova Ü.
VE
rrû
Yridc Ü.
Yıldc Ü. (tocaeli)
•İUİMTiUI
Boiaoçi Ü.
572.607
552.241
492.211
639.001
OOTÛ
Marmara Ü.
•İLfitUYMVE
624.587
Bilkent U.(Burslu) 646.098
KOITML VE ULfitSAYM
MOiKBİSLKİ
İTÜ
tiutsıiuı «âtan
MittMlıı Itl
Hacettepe Ü.
EgeÜ.
Yıkhz Ü.
istanbul Ü.
603.098
593.327
589.024
575.856
Uludag Ü. 531.136
Ankara 0. 524.399
İstanbul Û. 510.484
Erciyes Û. 475.307
ELEKTRk MÛHfNDİSÜti
rrû 517 002
Yıldız Ü. 489.249
Yıldız Ü.(Kocaeli) 461.903
EMiOSTRİ MÛHEBOtaJÜ
Boflaacı Ü 638.979
Bilkent U.(Burslu)
ODTÜ
İTÛ
Yıldız Ü.
Dokuz Eylül Ü.
Gazi Ü.
Anadolu Ü.
İTÜ(Sakarya)
Yıldız Ü.(Kocaeli)
Marmara Ü.
Uludajj Ü.
•İKLEER EKftJİ Mfl
638.820
608.057
570.073
538.073
520.339
504.874
479.894
473.354
461.233
—
—
HEMtSÜti
Hacettepe Ü. 594.706
TEKTİHrtHEItOtaJÖ
İTÜ
EgeÜ.
UludaJ Ü.
isânbul Teknik Ü
MVAOLK
OOTÜ
Bogaziçi U.
OOTÜ
rrû
GaziÜ.
546.393
518.064
504.748
543.740
\M
572.827
622.551
560.427
533.774
506.018
Dokuz Eylûl Ü.
UludağU.
YıldB U.
Anadolu Ü.
İTÜ(Sakarya)
Çukurova Ü.
Karadeniz Teknik Ü.
Seicufc Ü.
Yıtic Û.(Kocaeü)
Ookuz Eylül Û.
Uludağ U.(Balıkesir)
Akdeniz Û.(lsparta)
Gaziantep U.
Trakya U.
Erciyes Ü.
Fırat Ü.
Hacettepe Û (Zonguldak)
Cumhuriyet Ü.
Cumhunyet Ü.(Aksam)
Atatürk U.
İstanbul Ü.
Boflaziçı Û.
ODTÛ
İTÜ
Gazi Ü.
Dokuz Eylûl Ü.
YthHz Ü.
487.967
476.826
473.395
462.330
459.416
457.310
446.403
444.969
442.606
439.512
439.148
436.033
435.726
434.166
433.392
432.934
432.610
432.411
419.273
617.498
559820
524.699
507.969
502.014
493.561
Çukurova Ü.
Anadolu Ü.
İTÛ(Sakarya)
Karadeniz Teknik Ü.
SelçukÛ.
Yıldız Û.(Akşam)
Gaziantep Û
Uludağ U (Balıkesir)
Dokuz Eylül Ü.
Fırat Ü.
Akdeniz Ü (Isparta)
Atatûrk 0.
DideÜ.
476.387
469.122
466.262
461.611
458.232
457.676
456.673
453.961
453.054
452.655
451.711
448.432
442.952
GKA MOHEIDtSÜti
ODTÜ
Hacettepe Ü.
EgeÜ.
Gaziantep Ü.
inonûü.
İTÜ
ODTÜ
İTÛ
Dokuz Eylül Ü.
Mimar Sınan Ü
Gazi Ü.
Yıldız Ü.
539.664
504.508
480.963
438.627
571.694
511 726
509.641
502.167
498.997
485.295
Anadolu Ü. 472.354
Selçuk Ü. 454.969
Karadeniz Teknik Ü. 450.385
Dicie Ü. 448.211
Trakya Û. 445.705
Çukurova Ü. —
ŞEtfR VE • * * K J U U I M
OOTÛ 532.217
Gazi Ü. 481.787
rrû 476.538
Dokuz Eylûl Ü. 472.021
Mimar Sinan Ü. 471.724
Yıldız Û. 465.897
PETML MONUOtSÜtf
ODTÛ 535.663
İTÜ 490.927
JEOOEZİ VE FOTMMlETfi
457.378
446.102
435.522
431.332
İTÛ
Yıldız Ü.
Karadeniz Teknik Ü.
SelçukÜ.
SCRECEK
tkinci smav öğrenci çoğunluğu-
nun gözünü korkutuyor, burada
elde edebilecekleri başannın da-
ha güç elde edüeceği düsüncesi ço-
ğunu huzursuz ediyordu.
Bütün bu kargaşa içinde hiç
merak edilmeyense "genç insanın
ldsilifci"ydi.
Genç insanın kişiliği...
Kimdir bu genç insan? Kendi-
sinden sınavlan kazanmasını iste-
diğimiz, başarıh olmasıru istediği-
miz, sevdiğimiz, kızdığunız, be-
ğendiğimiz, beğenmediğimiz bu
genç insan kimdir? Duyguları ne-
dir, düşünceleri nedir, beklentile-
ri nelerdir, istemedikleri nedir?
Hayalleri, umutları, acılan, se-
vinçleri nedir?
Bunları hiç bilmiyoruz. Bunla-
rı hiç merak etmiyoruz. Bunlann
testini yapmıyoruz, bunlann sına-
vım yapmıyoruz.
Aslında biz, gençleri tanunıyo-
ruz. Onlardan sadece bekliyoruz,
hep onlan yükümlüyonız, hep on-
lann bizim istediğimiz gibi olma-
lannı istiyoruz. Ama kimdir bu
genç insanlar? Onlar için çırpın-
dığunızı söylüyoruz, onlar için ne-
ler yaptığımızı söylüyoruz, onlar
için üzülüyoruz, onlar için uyku-
suz kaiıyoruz. Ama uğrunda bun-
ları yaptığımız genç insan kim?
Onu bilmiyoruz, merak da etmi-
yoruz. İşte asıl sorun burada. Asıl
sorun bu.
Sınavlardan da, hatta eğitimin
tümünden de daha çok emek ver-
memiz gereken konu bu. Asıl gö-
revimiz hep "insam tanımak" de-
ğil mi? Belki kendisinin bile bile-
mediği eğilimlerini,' yetilerini or-
taya çıkarmak, kendine uygun iş-
levlerine haarlayacak hamurunu,
dokusunu anlayabilmek, onu keu-
di doğrultusunda geliştirmek.
Doğru olan bu değil mi? öyley-
se, neden bu asıl amacı belki hiç
düşünmeden, düşünsek de üstün-
de durmadan geçip gidiyoruz da
genç insam sadece yükümlemeyi
"başan" sayıyoruz.
Kendi kişiliğini tarumasında
ona yardımcı olmadan gireceği
bütün sınavlan kazansa da acaba
mutlu olabilecek mi? tlerde seçe-
ceği meslek el yordamıyla seçilmiş
olmayacak mı? Aslında bu gercek
bir seçme mi olacak? Hiç unutma-
yalım. Yanlış yerden başlayarak
doğru yere varamayız...
Yanm: Meslegüaizi
seçerkea...