Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
16 HAZİRAN 1990 EKONOMİ CUMHURÎYET/13
TEK'te
özelleştirme
• ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) — TMMOB
Elektrik Mühendisleri
Odası, Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı Fahrettin
Kurt'tan, Türkiye Elektrik
Kurumu'nun (TEK.)
özelleştirilmesi ve kurumun
reorganizasyonu konusunun
yeniden gözden
geçirilmesini istedi. Elektrik
Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu'nca Bakan
Kurt'a gönderilen
mektupta, "TEK'te
kuruluşun fonksiyonları
düşünülmeden yapılacak
reorganizasyonların başanlı
olamayacağı" kaydedildi.
Emekliler
şaşkın
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) — tşçi dul ve
yetimlerinin bir kısmının
maaşlannı çektikleri banka
şubelerinin değiştirilmesi
kanşıkhk yarattı. SSK'dan
dul ve yetim aylığı alan bir
kısım vatandaş, maaşlannı
aldıkları banka şubelerinin
değiştirilmesine tepki
gösterdiler. Maaşlannı
alacakları yeni banka
şubelerini bulmakta büyük
zorluk çektiğini aktaran bir
kısım dul ve yetim,
çeklerinin oturduklan
adresten çok uzak baa
banka şubelerine
gönderildiğinden de
yakındılar.
Finansbank
vakıf kurdu
• ANKARA (AA) —
Finansbank, sosyal,
ekonomik ve mali
konularda faaliyet
gösterecek bir vakıf kurdu.
Finansbank Yönetim
Kurulu Başkanı Hüsnü
özyegin'in de kurucuları
arasında bulunduğu, Finans
Vakfı'nın kuruluşuna ilişkin
karar, Resmi Gazete'nin
dünkü sayısında
yayımlanarak yürürlüğe
girdi. Buna göre, 50 milyon
Türk Lirası sermaye ile
kurulan vakfın amacı,
"Sosyal, ekonomik ve mali
konularda çalışmalar yapan
özel ve kamu nitelikli
kuruluşlarla, bilim ve
araştırma kurumları ile
işbirliği yaparak,
Türkiye'nin çağdaş yönde
gelişmesine katkıda
bulunmak" şeklinde ifade
edildi.
Banker \alçm
borsayı gezdi
• ANKARA (ANKA) —
1980'li yıllarda yaşanan
banker faciasının ardından
tutuklanan Banker Yalçın,
küçük tasarruf sahiplerine
önerilerde bulunarak
"Paranızın hepsini borsaya
yatırmayın" dedi. Banker
faciasının ardından 25 yıl
hapse mahkûm olan ve
Gökçeada Yanaçık
Cezaevi'nde cezasını çeken
Banker Yalçın Doğan, iyi
hali görülünce 1 haftalık
izne çıkarıldı. tzinde
tstanbul Menkul Kıymetler
Borsası'nı inceleyen Banker
Yalçın, borsayı "fazla
ciddi" bulmadığını belirtti.
Eskişehir'de
hayat durdu
• ESKİŞEHİR
(Cumhuriyet) — Toplu-iş
görüşmeleri olumsuzlukla
sonuçlanan ve ardından
grev kararı alan Belediye-
îş'e bağlı bin 623 işçi dün
toplu viziteye çıkınca
Eskişehir'de hayat felce
uğradı. Başta otobüsler
olmak Uzere temizlik, park
ve bahçeler, fenişleri,
mezbaha ve sular
idaresindeki çalışmaları
aksatan vizite eylemi, saat
08.00'de işyerinden başlayan
yürüyüşle kent merkezine 3
kilometre uzaklıktaki SSK
Hastanesi'nde son buldu.
SSK Hastanesi
yöneticilerince işçilere,
işbaşı yapmaları gerektıği
yolunda rapor verildi. Konu
ile ilgili olarak SHPHi
Belediye Başkanı Selami
Vardar ise işçilerin isteğini
yerine getirmeyeceğini
belirtti.
Türk-İş'e
protesto
! Iş-Sendika Servisi —
Türk-İş, Hak-lş ve bağımsız
sendikalann Istanbul'daki
40 şubesinin katılımıyla
oluşan "lstanbul Şubeler
Platfonnu" Türk-Iş'in 40
bin kamu işçisi adına
hükümetle vardığı
anlaşmayı protesto etti.
Platform adına dün yapılan
yazılı açıklamada,
"Hükümetle yapılmış olan
anlaşma Türk-tş
yönetiminin
sorumsuzluğunun, işçi
sınıfına saygısızhğmın,
onursuzluğunun belgesidir.
Bu anlaşma, Türk-İs
yönetiminin hükümet ve
sermaye ile Ankara'da ve
Ilgaz Dağı'nın doruklannda
yapılan 'zirve'lerinin
ürünüdür" denildi.
Borsada arz yarası
PETKtM beklentisi ve arzpatlaması endeksi düşürdü
TAYFUN DEVECİOĞLU
Art arda patlayan arz
"bombalanyla" yara alan tstan-
bul Menkul Kıymetler Borsası
kan kaybediyor. Pazartesi günu,
2500 liralık fîyattan satışlanna
başlanacak olan Petkim hisseleri-
nin cazibesine kapılan yatırımcı-
ların bu kâğıdı alabilmek için
portföy bosaltması, İMKB endek-
sinin iki haftada 470 puan gerile-
mesine yol açtı. Sermaye Piyasa-
sı Kurulu Başkanı Şiikrü Tekbaş,
"Borsada son gönlerde yaşanan
düşüşün tek nedeni arz patlama-
sı degildir" dedi.
tMKB'de son iki hafta içinde
gerçekleşen işlemlerde, hisse sene-
di fiyatlan ortalama yüzde 11.5
oranında geriledi. Fiyatların düş-
me eğilimi, işlem hacminde de bü-
yük daralma yaratarak, 80 mil-
yarlarda dolaşan günluk işlem
hacminin 30-40 milyarlara düşme-
sine yol açtı. Borsa çevreleri son
10 gün içinde endeksin 470 puan
birden kaybetmesini, hisse sene-
di arzı musluğunun aniden açıl-
masına bağlıyorlar. Petkim'in
halka açılmasını, her şeyin ustü-
ne tuz biber ekraek şeklinde de-
ğerlendiren borsacılar "En az 2-3
a> otururuz" diyorlar.
Bu arada, Kamu Ortaklığı İda-
resi'nin Erdemir hisselerine \erdi-
ği desteği aniden çekmesi, "11 bin
500 liranın alnna duşmez" deni-
len bu kâğıdın nyatını 10 bin 500
liraya kadar geriletti. Bu haftanın
ilk üç günü yaklaşık 1 milyon adet
Erdemir alımı yaparak fiyatı 11
bin 500-12 bin lirada tutan KOt,
perşembe ve cuma günleri Erde-
mir tahtalanna hiçbir mudahale-
de bulunmadı. KOl'nin bu ani
strateji değişikliği, "Petkim'in ca-
zibesini arttırmaya çalışıyorlar"
şeklinde yorumlanıyor.
Öte yandan, tMKB'nin dünkü
seansında, borsa salonunda ince-
lemeler yapan SPK Başkanı Meh-
met Şükrii Tekbaş, hisse senedi fi-
yatlarında son günlerde görülen
duşüşlerin yalnızca arzdaki artı-
şa bağlanmaması gerektiğini söy-
ledi. "Fiyal düşüşleri ve işlem
hacmindeki daralma son birkaç
diişiişıin bir nedeni olabilir. Ay-
nca borsa içindeki arz-talep du-
rumuna da bakmak gerekir. Kim-
ler mal satıyor, kimler alıyor,
bunlan gormek gerekir."
Sermaye Piyasası Kurulu Baş-
kanı Mehmet Şükrü Tekbaş, so-
kak borsası, borsa binası ve sis-
tem sorunu konulannda da özet-
le şunları söyledi:
— Sokak borsası bir bakıma se-
vindirici, bir bakıma düşündürii-
cü bir olaydır. Sevindirici yanı,
halkın hisse senedi yaünmına gös-
SPK Başkanı
Tekbaş: Fiyat
düşüşleri ve işlem
hacmindeki daralma
son birkaç günde
ortayaçıktı. Bunun
tek nedeni arz
patlaması degildir.
Yüzde 60'ın üzerine
çıkan Interbank
faizleri de düşüşün bir
nedeni olabilir.
günde ortaya çıkan bir olaydır"
diyen Tekbaş, sözlerine şöyle de-
vam etti: "Geçen yıl en önenüi so-
runumuz arz eksikligiydi. Bu >ıl
ise işadamlan halka açılma olayı-
nın fa>dalannı anladılar. Birkaç
ay içinde borsaya 1 tril)onluk yeni
kagıl geldi. Bu, büyük bir miktar
olmasına rağmen çok kısa bir su-
re içinde emildi. Son günlerdeki
düşüşün nedenini başka yerlerde
de aramak lazım. Yüzde 60'ın
üzerine çıkan İnterbank faizleri de
terdiği ilginin büyüklüğü açısın-
dandır. KOİ'nin >aygın satış po-
litikasıyla bu ilgi giderek artmak-
tadır. Sokak borsasının yatınm-
cı açısından cazip yanı, satış ya-
pıldığında paranın, alış yapıldı-
ğında kâğıdın hemen teslim edil-
mesidir. Fakat sahte ya da eksik
kuponlu hisse satışı olayı söz ko-
nusu olabilir. Biz bu ilginin tama-
men resmi borsaya gelmesini is-
terdik. Fakat sistem ve bina yeter-
sizlikleri ve diger imkânsızlıklar
sokak borsasını dogurdu. Sistem
değişikliğini gerçekleşürdiğimiz
zaman sokak borsası kendiliğin-
den kaybölacaktır.
— Borsa binası fiziki yönden
zorlanryor. İşlern salonu daha
fazla hisse senedini kaldırabilecek
yeterlilikte değil. Takas ve sakla-
ma konusunda da eksiklerimiz
var. Şu ana kadar borsadan bize
gelen tek bina talebi Noramin'di.
Fiyat da 14.5 milyardı. Devlet Ba-
kanı Güneş Taner bu fiyatı 12.5
milyara indiıerek bina sahipleriyle
anlaşmıştı. Oaha sonra bu bina-
dan vazgeçildi. Bunun dışında
borsa yönetiminden bize gelen ye-
ni bir bina talebi yok. Ancak bi-
ze yeni bir bina için bazı girişim-
lerde bulunduklannı söylüyorlar.
Bu konuda borsa yönetimine yar-
dım etmek için elimizden gelen
her şeyi yapacağız.
— İMKB'yi tüm Türkiye'ye
hizmel verebilen bir borsa haline
getirmek amacındayız. İstanbul
Borsası'nı terminallerle değişik
yerlere bağlayacağız. Geçen gün-
lerde bazı yabancı beyetler gelip
sistemlerini borsa üveierine tanıt-
tılar. Bu işin başından beri mahal-
li borsalara sıcak bakmamışlık.
İMKB'yi layık oldugu jere geti-
recejiz.
Yüzde 15'lik hisse satışım ta-
mamlayan Vestel'in, yüzde 3'lük
bir satış için izin istediğini söyle-
yen Tekbaş, bu satışın da gerçek-
leştiğini belirtti, Tekbaş, Petkim'-
in faaliyet raporunda bağımsız
denetçi raporunun yer almadığı
konusundaki bir soruyu da "Bak-
mam lazım, bir şey diyemiyo-
rom" şeklinde cevapladı.
Turizmciler, ÇelebVnin suçlamalarını yanıtladv
4
Turizm lobisi kurmadık'Devlet Bakanı Işın Çelebi'nin turizmcileri
"lobi kurmak" ve "aldıkları kredileri geri
ödemeyi reddetmek"le suçlaması, turizm
yatınmcıları arasında tepki yarattı. Turizm
Yatırımcılan Derneği Finansman Komitesi
Başkanı Yılmaz Türkeri, "Yalnızca ödemede
erteleme sağlanmasmı istiyoruz" dedi.
Ekonomi Servisi — Devlet Ba-
kanı Işın Çelebi'nin, turizmcileri
"lobi kurmak" ve "aldıklan kre-
dileri geri ödemeyi reddetmek"le
suçlaması, turizm yatırımcılan
arasında tepki yarattı. Turizm
Yatırımcılan Derneği Finansman
Komitesi Başkanı Yılmaz Türke-
ri, turizmcilerin "lobi kurmadık-
lannı, kredileri geri ödememek
için birieşerek baskı yapmayi dü-
şünmediklerini, aldıklan kredileri
de ödeyeceklerini" soyledi. Tu-
rizmcilerin tek isteğinin krediler-
de yeni bir odeme programı dü-
zenlenmesi olduğunu belirten
Türkeri, "Ödemelerde erteleme
ile sadece nefes almak istiyoruz"
dedi.
Devlet Bakanı Işın Çelebi, ön-
ceki gün düzenlenen basın toplan-
tısında turizm yatınmcılarının al-
dıkları kredileri geri ödememek
için bir lobi oluşturduklannı, an-
cak kendisinin bu tür baskılara
"pabuç bırakmaya" niyetli ol-
madığını, krediler konusunda ge-
nel bankacılık kurallannı işlete-
ceklerini söylemişti. Türkiye Kal-
kınma Bankası Genel Mudürü ts-
mail Emen ise turizmcilerin kre-
di geri odeme oranının sanayici-
lere göre çok duşük olduğunu,
özellikle 30 haziranda vadesi do-
lan turizm kredilerinin geri öden-
merfıesi endişesine kapıldıklarını
belirtmişti.
Bu konuda görüşlerine başvur-
duğumuz Turizm Yatınmcıları
Derneği Finansman Komitesi Baş-
kanı Yılmaz Türkeri, "Bizler de
en az Say»n Bakan kadar ürkemi-
zin kaynaklannı i>i kullanmak ve
aldığınuz kredileri eksiksiz faizler-
le geri ödemek istiyoruz. Kurtar-
ma ya da borç affı istemiyonız.
Geri dönüşlerin mutlaka yapılma-
sı lazımdır ve tesislerimiz de bun-
lan öder. Bu konuda Bakanı des-
tekliyoruz, ancak odeme progra-
mında diizenlemeler getirilınesini
ve ödemelerde erteleme ile sade-
ce nefes almak istiyoruz" dedi.
Yılmaz Türkeri, krediler konu-
sunda şu göruşlere yer verdi:
"Ödemeyecegiz diyenlerin üze-
rine gidilmelidir. Bakanın dediği
gibi herhangi bir şekilde odeme-
yecegim di>e lobi yapmak soz ko-
nusu degildir. 2-3 yatınmcının
ödememe >aklaşımı tüm >atınm-
cılara mal edilemez. Turizm sek-
törünün geri odeme oranı geçen
yıllardan bu yana bjç degişmiyor.
Geçen yıl haziran ayında yüzde 28
iken yıl sonunda bu yüzde 32 ol-
muş, söylenene göre şimdilerde
yüzde 30-35'lerde se>rediyor. Bu-
radan kredilendirme sisteminde
bir yanlış oiduğu ortaya çıkıyor.
Bu olgu bugünun olgusu degildir.
bu işin finansmanında bir takım
yanlışlıklar yapılmışlır. Biz, dün-
ya uygulamalamıın incelenmesi-
ni istiyoruz. 6. Beş Yıllık Plan'-
da da turizmden 20 trilyon civa-
nnda bir üst yapı yatınmı bekle-
niyor. Sağlıklı bir platform oluş-
turulmalı, turizm yatınmlan için
uygun bir düzen yaratılmalıdır."
TYD Finansman Komitesi Baş-
kanı Yılmaz Türkeri, turizmcile-
rin yaşadığı finansman zortukla-
rını şöyle anlattı:
"Türkiye'de turizm yatınmla-
nnın karakterierine gore bir fi-
nansman yapılmadığından torizm
vatınmcılan çok zor şartlar altın-
da kalmıştır. Tüm dünyada tu-
rizm yadnmcılanna 3-5 yıllık ode-
mesiz dönem ve 12-20 yıl vadeli
kredi verilirken Türkiye'de 1-2 yıl
odemesiz dönem 7 yıl vadeli kre-
diler verilmiştir. Aynca döviz kre-
dileri TL'ye çevrilmesi gerekirken
çevrilmemiş ve ynzde 100 enflas-
yon altında yatınm yapanlara
başlangıç maliyetinden 2-3 misli
daha fazla bir flyata mal olmnş-
tur.
Tüm bu olgular turizm yatı-
nmcısına büyük yükler getirmiş
ve bunun ustune hızlı arza karşı-
lık talebin bu arzı aynı oranda iz-
lememesi de eklenince yatınm-
cıları fevkalade zor şartlar altına
sokmuştor. tspanya'da bile bir
yılda 70 bin yatak girmedi. Ancak
bu, sıkıntı kurtarma operasyon-
lannı gerekli kılmaz. Herkes borç-
lannı öderaek istiyor. Kurtarma
operasyonlarım istemiyor. Borç-
laruu eksiksiz faizlerie ödemek is-
tiyor. Hukumellen beklediğimiz
ise turizm yatınmcılannın nefes
almalannı saglayacak proje ve fir-
ma bazında ödemede rahatlık ge-
tirilmesi."
Sovyet pazarı ^ilaç' gîbi
Eczacıbaşı'mn Moskova'da buro açması dolayısıyla Şakir Eczacıba-
şı, SSCB İlaç Sanayii Genel Müduni Atasov'la bir araya geldi.
Ekonomi Servisi — Türk
ilaç sanayicisinın "ılacı
Sovyet pazarı. Türk ilaç sektörü-
nun geçen yıl gerçekleştirdiği 140
milyon dolarhk ihracatın 104 mil-
yon dolarlık bölümü SSCB'ye ya-
pıldı.
Önceki yıllarda Hindistan ve
Finlandiya üzerinden ilaç ithala-
tı yapan SSCB'nın son iki yıldır
Türk ilaçlarına rağbet etmesi
Türk ilaç sektörünü iç pazara ba-
ğımh olmaktan kurtardı. 250 mil-
yonluk bu dev pazarın devreye
girmesiyle Türkiye'nin ilaç ihra-
catı 4 yıl içinde 7 kat arttı. 1986
yılında 20 milyon dolarlık ilaç ih-
raç eden Türkiye'nin 1987 yıh ilaç
ihracatı 30 milyon dolar olarak
gerçekleşmişti. 1988 yılında
SSCB'nin de Türkiye'den ilaç it-
hal etmeye başlamasıyla ihracat
rakamı 62 milyon dolara fırladı.
1989 yılında ise 104 milyon dola-
n SSCB'ye olmak üzere 140 mil-
yon dolarhk ilaç ihracatı gerçek-
leştirildi.
. Öte yandan ihracat rakamlann-
daki bu artışın yanı sıra ihraç edi-
len ilaçlann niteliği de olumlu bir
değişiklik gösterdi. 1986 ve 1987
yıllannda ihraç edilen ilaçlann ta-
mamına yakın bir bölümünü
hammaddeler oluştururken 1988
yılında bu oran yüzde 65'e geri-
ledi. 1989 yılında ise ilaç ihracatı
tamamen İcabuk değiştirdi. Aynı
yıl ihracatı gerçekleştirilen 140
milyon dolarlık ilacın sadece 26
milyon dolarlık bölümünü ham-
maddeler oluşturdu. Türki-
ye'den 70 değişik marka ilaç sa-
tın alan SSCB'ye, 8 Türk firması
ihracat yapıyor. Bu fırmalar için-
de en çok satışı gerçekleştiren şir-
ket ise Eczacıbaşı. 1989 yılında
SSCB'ye 48 milyon dolarhk ilaç
satan Eczacıbaşı Topluluğu 14 ha-
ziran günü yapılan bir törenle
Moskova bürosunu hizmete sok-
tu. Moskova'daki Mezhdunarod-
naya Oteli'nde yapılan törene Ec-
zacıbaşı Topluluğu tcra Kurulu
Başkanı Şakir Eczacıbaşı, SSCB
Halk Sağlığı Bakanı Denisov, tlaç
Endüstri Bakanı Bykov ve diğer
ilgililer katıldı. SSCB pazarına
girdiği 1987 yılından bu yana üre-
timini yaptığı 20 ilaa ruhsatlan-
dıran Eczacıbaşı, aynca 4 çeşit se-
rum, kan seti ve 5 çeşit diş macu-
nunu tüm ülkeye pazarlıyor.
Otomotivde mayıs bereketiMayıs ayında otomotiv
üretimi geçen yılın aynı
ayına göre yüzde 72
oranında arttı. Otomotiv
Sanayii Derneği, özellikle
traktör, biçerdöver ve
çekicide gözlemlenen
üretim artışını, tanmdaki
müsait hava koşullanna ve
taban fıyatlarına bağlıyor.
Ekonomi Servisi — Mayıs ayı
rakamlanna göre otomotiv sana-
yiinde bu yıl yaşanan üretim pat-
laması surüyor. Otomotiv Sanayii
Derneği'nin verdiği bilgiye gore
mayıs ayında Türkiye'de 23 bin
413 motorlu taşıt üretildi. Geçen
yıl ise mayıs ayı üretimi 13 bin 616
olmuştu. Buna göre mayıs ayında
otomotiv üretimi bir yıl öncesitıe
oranla yüzde 72 artmış oldu. 1990
Otomotiv
TIp
Otomobil
Traktör
Kamyon
Kamyonet
Mimbüs
Midıbüs
Otobûs
Çekici
Biçerdöver
TOPLAM
üretimi
Mayıs 1989
9667
1777
880
572
475
169
74
2
0
13818
Mayts1990
16345
3022
1752
970
810
332
145
35
2
23413
Aıösflfc)
69
70
99
70
71
96
96
1650
200
72
yılının ilk beş aylık uretim rakam-
lanna bakıldığında da geçen yılın
aynı dönemine göre yuzde 60 ora-
nında bir üretim artışı oiduğu göz-
leniyor.
Otomotiv ürünleri arasında ma-
yısta bir yıl öncesine göre en bü-
yük üretim artışı çekici, kamyon,
biçerdöver ve otobuste görüldu.
Otomotiv Sanayii Derneğı, üretun
artışını şu gerekçelerle açıkladı:
"Tanmda hava şartlannın çok
müsait geçmesi ve hububata veri-
len taban fiyatlannın talmin edi-
ci olması traktor talebini giderek
arttırmakta. Ziraat Bankası kre-
dilerinin çok iyi çalıştınlması, bu
talebin yıl sonuna kadar canulıgı-
EKONOMİDE KULİS
MERALTAMER
Kalın duvarlar yıkılıyorGenç borsamız kaynıyor. Gi-
ren girene... Şimdi halka açıl-
mak moda!.. Uzmanlar "dün-
yanın hiçbir borsasında bu ka-
dar art arda halka açılma göriil-
memiştir" diyorlar. Bir yanda
PETKÎM trilyonla giriyor, diğer
yanda dev Akbank borsanın ka-
pısında.
Dolayısıyla borsadaki yarış,
önümüzdeki günlerde daha çe-
tin geçecek. Birinci ligde oyna-
yanlar geldikçe ikinci ligdekiler
küme düşecek. Süperler girince
birinci ligdekilerin de pabucu
dama atılacak. Bu noktada
"Borsanın henüz 5-6 yaşındaki
bir çocuk oiduğu unutulmama-
lı. Ona 20 yaşına gelmiş yetişkin
muamelesi yapılmamalı. Arzı
birdenbire arttınp hisse senetle-
rinin nemasını gereksiz yere
azaltmamalı. \ atandaş caydınl-
mamalı" uyansında buiunanlar
Ayhan Şahenk Asil Nadir
var. Bakalım bu uyarılara
kulak asan olacak mı? Vestel,
Garanti Bankası, PETKİM, Ec-
zacıbaşı, Akbank...
Ve guçlü şirketlerle birlikte
'kalın duvarlar yıkılıyor.' Bor-
sa sayesinde "patronlanmız" da
halka, kamuoyuna açıhyor. Es-
kiden basında görmeye alışma-
dığımız bazı patronlar, son dö-
nemde sık sık görüş beürtiyor-
lar, demeç veriyorlar. Kendi ga-
zetelerindeki gazetecilerin bile
yüzünü görmekte zorlanan Asil
Nadir, Hilton'un Balo Salonu'n-
da basının da yer aldığı bir da-
vet veriyor. Doğuş Grubu'nun
sahibi Ayhan Şahenk yıllardır
izlediği "Sessiz ve derinden git"
politikasını terk ederek kamuo-
yu önüne çıkıyor. Bazı ışadam-
larımız, eskiden belki de kamu-
oyu önüne cıkmanın şirketleri-
ne zarar vereceğini düşünüyor-
lardı. Şimdi ise halkın kimin kâ-
ğıdıru satın aldığını bilmesi ge-
rek, kamuoyunda tanınmak ve
halka güven vermek gerek. öy-
leyse sadece borsaya defil "ba-
sına açılmak" da moda...
Yarış çetin, yarışmacılar bir-
birinden güçlü. lsme göre yarış
var. Daha büyükler girdikçe da-
ha küçükler küme düşecek gibi
görünüyor.
Birini diğerine harcatmak...
Toplu Konut ve Kamu Ortak-
lığı Fonu'na "aynlık" yarama-
dı galiba. Kulislerdeki söylenti-
lere bakıhrsa Devlet Bakanı Gü-
neş Taner, fonun bolünmeden
önceki tek Başkanı Ökkeş Özuy-
gur'la anlaşamıyordu ve onu gö-
revinden "kaydırmak" gibi ni-
yetlere sahipti. Buna karşılık
özuygur da Cumhurbaşkanı
Turgut Özal tarafından destek-
leniyordu. "Fon böhıniirse iş ken-
d«JSinden hallolur" mu dendi?
Ama olmadı. Özuygur Kamu
Ortaklığı Fonu'nun başında kal-
dı.
Kulislere bakıhrsa özuygur'-
un koltuğu için Güneş Taner'in
gönlünde yatan ada> Sümer-
bank Yönetim Kurulu Başkanı
ve Yabancı Sermaye Daire Baş-
kanı İbrahim Çakır'mış. Hatta
Ibrahim Çakır Ökkeş Özuygur
Sümerbank mağazalarının Ka-
mu Ortakhğı Fonu'ndan haber-
siz "özelleştirilmesi" girişimi de
başkanhk koltuğu için bir süre-
dir devam edegelen çekişmenin
bir parçası olabilirmiş.
Son gelişmelerle ilgili olarak
"Sümerbank'ın mağazalarının
sablması, birini diğerine harcat*
ma yönünde bir taktik olabilir.
Ama bir bürokran diğerine har-
catayım derken inşallab oruda
harcanan Samerbank olmaz"
türünden yorumlar da yapılıyor.
Bir de Toplu Konut var. Hâ-
lâ resmi başkanı yok. Başkanlı-
ğa Can Cangır "vekalet" edi-
yor. Kimine göre Cangır'ın asa-
leten atanmasıru, Köşk'e ve
özellikle Semra Özal'ın başba-
kanhğı söylentilerine soğuk ba-
kan Başbakan Yddınm Akbalul
karşı çıkıyormuş. Bu tavnnda
Kececiler ekibinden de destek
görüyormuş. Kimine göreyse
Köşk çevrelerinde de Can Can-
gır'ın bu işin altından kalkıp
kalkamayacağı konusunda kuş-
kular belirmiş, ancak KöşV'ten
kendisine daha önce söz verildi-
ği için bu koltuğa başkasını ata-
mak pek kolay görunmüyor-
muş.
Güneş Taner
Bekledim de gelmedin
Avrupalı fon yatırımcıları-
rı Turkiye'ye davet eden Os-
manlı Bankası, 25 mayıs gu-
nü gazetelere yolladığı basın
bülteninde bu davetin ayrın-
tılannı anlatıyor ve "Devlet
Bakanı Guneş Taner'in özel-
leştirme konusunda yabancı
yatınmcılara verecegi konfe-
rans, gezinin en ilgi çekici olaylanndan biri
olacak" diyordu.
Ama olamadı. Çünku çoğunluğu Fransız-
lar'dan oluşan Avrupalı fon yöneticileri
Kanhca'daki Körfez RestoranZda Devlet Ba-
kanımızı beklerken Taner, Boğaz'ın Rumeli Ya-
kası'ndaki Bebek Oteli'nde bir grup gazeteciyle
içki içip sohbet ediyordu. Herhalde ilk planı,
Bebek'ten motora atlayıp 10 dakikada Kanlı-
ca'ya gitmekti, ama sohbet koyulaşınca yabancı
borsaalan "boşverdi." Körfez Restoran'daki-
ler ise uzun süre Taner gelecek diye bekledüer,
gelmeyeceği anlaşılınca da epey sinirlendiler.
Ev sahibi Osmanlı Bankası müşkül ve mah-
çup durumda kaldı. Taner gelmeyeceğini da-
ha önce bildirmediği için Taner'in yerine bir
başka konuşmacı bile ayarlayamamıştı.
"The Association o Fond Managers and
Analists of European Markets" ya da kısa
adıyla AGEME üyelerinin Türkiye ziyaretle-
rinin "akçalı" yörulnegelince... Osmanlı Ban-
kası'nın saklama kasalarında duran yabancı
borsa bankerleri ve yatınmcüara ait hisse se-
netlerinin (Türk şirketlerine ait) miktan 250
milyon dolara (yaklaşık 700 railyar lira) ulaş-
mış. Bu gezinin kısa vadeli sonucu ise 50 mil-
yon dolar (yaklaşık 125 milyar lira) dolayla-
nnda yeni hisse senedi alımı olarak tahmin edi-
liyor. Bu arada genç borsamıza ağustos ka-
rarianmn hemen ertesinde endekslerin başdön-
dürücü hızla yükseldiği dönemde yatınm ya-
pan AGEME Başkanı, böylelikk kendisine kü-
çük bir servet yapma olanağını da bulmuş.
Vitali Hakko
Vakko'dan Güneş
Tanefeyanıt
"Hem 2 milyona takım eibi-
se saüyorlar hem de şikiyet edi-
yorlar. Kapılan açalım da gör-
sünler... Pierre Cardin gdip
Beymen'le Vakko'nun arasında
bir mağaza açıp satış yapmaya
başlarsa bakalım vatandaş 2
milyona bunlann sattıgı mali
mı, yoksa hemen yanındaki
dükkânda dünyaca ünlü diger markalan mı ıla-
cakî"
Devlet Bakanı Güneş Taner'in bu sözlerinin
asil muhatabı, kuşkusuz ki bir süreden beri hü-
kümetin canını sıkan TÜSİAD Başkanı Cem
Boyner'di. Ancak Boyner, Brüksel'de oiduğu için
kendisiyle görüşemedik. Zaten tstanbul'a dön-
dükten sonra hafta başında bu konuyla ilgili ya-
zılı açıklama yapacakmış.
Boyner'i bulamayınca Taner'in konuşmasın-
da Beymen'le birlikte kulakları çınlayan Vakko
mağazalarının sahibi Vitali Hakko'ya " N e
diyorsunuz" diye sorduk. Hakko heyecanh ve bı-
yık altından gülen bir üslupla "Aman gelsinler.
Hele bemen yanı başımda mağaza açarlarsa çok
çok memnun olurum. Boylelikle Pierre Cardin
ve diğerleriyle aramızdaki kalite farkı daha ko-
lay anlaşdır. Müşterimiz bizim kalitemizi, daba
az zahmet çekerek fark edebiUr" dedi.
Bu arada Sayın Taner'in, ünlü markalan sı-
ralarken Pierre Cardin'i dilinden düşürmemesi
galiba talihsizlik olmuş. Tanınmış bir tekstilci
"Bari Pierre Cardin demeseydi. Çünkü Cardin ia
modacılığı çoktan öldu. Bu gün Mahmntpaşa e v
nafı da istese ve Cardin'e yılda 100 bin dolar öde-
se Cardin eliketini alıp malının yakasına dikebi-
lir. Okumuş da bir zamanlar yapıyordu. "Adam
Moskova'da gece kulübü açıyor baksana" diye-
rek Pierre Cardin'le ilgili hatırlatmalarda bulun-
du.
Schreiber-Demirkent ortaklığı mı?
"Ekonomik enformasyon
açısından yazılı basının alterna-
tifı yok. Yaptırdığıraız anketler,
işadamlannın yüzde 80'inin
ekonomik enformasyonu basın
kanalıyla aldığını gösteriyor,
çünkü bu alandaki haberier kü-
çük unsurlardan, aynntılardan
pek çok rakamlardan oluşuyor.
Bu nedenle TV rakip olamıyor.
(...) Avrupa bir bütün artık.
Ba kıtanın herhangi bir ülkesin-
deki işadamı için diğer ülkeler-
deki iş hayaüna ait haberier, bü-
rosunun elektrigi bilgisayan gi-
bi bir ihtiyaç..."
Bu sözler Fransız L'Expansi-
on dergisinin sahibi, ünlü gaze-
teci Jean Loois Servan Schrei-
ber'e ait. Mal varlığını yıllar ön-
ce borsada oynayarak yaptığı,
borsayla her zaman yakından il-
gilendiği ve pek çok Avrupa ul-
kesinde borsa dergileri yayımla-
dığı bilinen Schreiber, şimdi de
Türkiye ile ilgileniyor. Schrei-
ber'i Turkiye'ye çeken de sanı-
rız genç borsamızın son dönem-
de gösterdiği performans, ka-
zanmakta oiduğu derinlik.
Schreiber, Türkiye'deki tek
günluk ekonomik gazetesinin
sahibi olan Gazeteciler Cemiyeti
Başkanı Nezih Demirkent'le or-
tak olarak ülkemizde ekonomi-
nin elitine seslenecek ve özellikle
de borsa ağırlıklı yayıncıhk yap-
mak istiyormuş.
Son aylarda yakın çevresine
"Basında da yabancılaria işbir-
liği muüaka olacak. Ben ba iş-
biriiğinde öncü olmak isterim"
havasım veren Dünya gaeetest
sahibi Demirkent de bu öneriye
sıcak bakıyormuş. Ancak De-
mirkent sadece Schreiber'le de-
ğil, biri Amerikan diğeri Fran-
sız, üçüncüsü de Ingiliz olmak
üzere 4 yabancı "tatiple" görüş-
meler yapıyormuş.
Demirkent'in niyeti Dünya'-
yı satmak ya da ona ortak al-
mak değil, Dünya gazetesinin
çoğunluk hissesine sahip olaca-
ğı yeni bir şirket kurarak yaban-
cı ortakla yayıncıhk yapmak-
mış.
Satılmayan demire zam
nı muhaf aza edecegini göstennek-
tedir."
Otomotiv Sanayii Derneği ayn-
ca leasing ve tüketici kredilerinde-
ki yaygınlaşmamn da otomobile
olan talebi yükselttiğini belirtti.
Dernekten yapılan açıklamaya gö-
re otomotivde toptan kapasite kul-
lanımının da ortalama yüzde 58
civarında oiduğu bildirUdi.
1990 yıhnın ilk beş ayındaki
üretim rakamlanna bakıldığında,
otomobilde Tofaş ve Oyak Rena-
ult'nun paylannın değışmediği gö-
rülüyor. Tofaş, 1990'ın ilk beş
ayında ürettiği 37 bin 235 otomo-
bille yüzde 53'lük bir paya sahip-
ken Oyak Renault'nun payı da 29
bin 384 otomobille yuzde 42 civa-
rında. Otosan ise ilk beş ayda 3
bin 403 otomobil üretti. Otomo-
bil üretimindeki payı yüzde 5 do-
1ayında.
KARABÜK (Cumhuriyet) — Karabük ve ts-
kenderun Demir ve Çelik Fabrikalannda üre-
tilen ve saüşlan durgun giden inşaat demirleri
ile kütük demir fiyatlarma yılın 2. zammı dün
Vo 7.8 olarak gerçekleştirildi. zam karan dün
öğleden sonra uygulanmaya başlandı.
Demir Çelik yetkilileri, zamdan önce para
yatırarak demir siparişi verenlerin mallarını
alabilmeleri için zam farklanm yatırmalan ge-
rektiğini söylediler.
Demir fiyatarı (TL)
EsUflyatfİMYMİ frpMm Z M H1I
8 mm tellik
8 mm kangal
10 mm kangal
12 mm yuvarlak
14 mm yuvarlak
16-18-20-22 mm
24-26-28-30-32 mm
32 mm (18 mt.)
965.000 1.025.000 6 21
910.000 965.000 6 04
890.000 945.000 6.17
900.000 960.000 6.66
690.000 960.000 7.86
990.000 935.000 6.2S
900.000 960.000 6.66
910.000 970 6.59
CanonFotokopi Makinesi
BtlflO MAKİNELERI TtCARET A $
M2Oi9HM;FAKS U3781S
ŞT1. TEl 137619-137304
s
MiWRA«DflMAŞAŞ TEL167 25M
2 Mtt/KAYAAŞ TEL 138 175-255850
° TRABZON/KAB-MAKKOa ŞTI TEL 17620-12 940