Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
4MAYIS 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13
Tedavtilden
kalkan paralar
• ANKARA (AA) —
Pıyasadakı 1, 5, 10, 20 ve
25 hralık madenı paralar, 7
mayıs pazartesı gununden
ıtıbaren tedavulden
kaldınlıyor Hazıne ve Dış
Tıcaret Musteşarlığı'nın
dünku Resmı Gazete'de
yayımlanan tebhğıne göre
bu paralar 7 Mayıs 1991
tanhıne kadar sadece mal
sandıkları ıle Merkez
Bankası, bunların olmadığı
yerlerde ıse Zıraat Bahkası
şubelcnnce değıştınlecek
Yünsa
kâra dogru
• Ekonomı Servisi —
Sabancı Grubu
şirketlerınden Yunsa 1990
yılının ılk üç aylık
dönemınde 4.804 mılyar
lıralık kâr sağladı
Geçtığımız ay ıçınde borsa
ve banka kanalıyla
sermayesınm yüzde 15'ını
halka açan Yunsa geçen
yılın ocak-mart dönemınde
ise 736 mılyon lıra zarar
etmıstı. Bu yıhn ılk uç ay»
ıçınde, net satış hasılatını
geçen yılın aynı dönemine
oranla yüzde 90 arttıran
Yünsa, üç aylık brüt satış
kânnı da yüzde 221
oramnda arttırdı Yünsa'nm
1989 yüı vergı öncesı kân
4.6S5 mılyar lıra olarak
gerçekleşmıştı
SASA'da grev
15 mayısta
• ADANA (Cumhuriyet
Guney tlleri Barosu) —
Petrol-lş Sendıkası 19
Sabancı Holdıng'e
bağlı SASA'ya (Suni
Sentetık Elyaf Sanayıi) dun
grev karannı astı Petrol-lş
Şube Başkanı Yusuf Doğan,
ortalama 430 bın lıra olan
brüt ücrete bırıncı > ıl 15
mılyon lıra zam ıstedıklennı,
ancak ışverenın yanıt
vermediğinı
Cola savaşı sertleşiyor
V
f Bakkalların kolalı içeceklere karşı başlattıkları
boykota Izmir'de TANSAŞ da katıldı. Boykotu
başlatan Izmir Bakkallar Derneği diğer illerdende
destek alıyor. Ankara Bakkallar Derneği ise tum
yabancı mallara boykot çağrısında bulundu.
V
t Turkiye'deki kola fiyatlarının Batı ulkelerine
* oranla çok daha yuksek olduğu belirlendi. ABD,
Federal Almanya, Fransa ve Ingiltere'de 1 lıtrehk
kola fiyatı 2000-2400 lira arasında değişirken, aynı
miktar Turkiye'de 3000 liraya ahnabiliyor.
tZMİR (Cumhurryet Ege Buro-
so) — Coca Cola ve Pepsı Cola'-
nın urunlenne yaptığı yüzde 70 ıle
yuzde 100'e varan zamdan sonra
Izmir'de başlayan boykot tum ul-
keye yayılırken, 71 magazalı ve
yılhk meşrubat satışı 1 mılyar h-
raya dayanan TANSAŞ da dun
cola satmama kararı aldı TAN-
SAŞ boykot karannı 7 mayıs pa-
zartesı gunu uygulamaya başlaya-
cak
Kolalı içeceklere yapılan zam-
la, eskıden bakkallarda 500 hra-
ya satılan 0 25 lıtrdık cam şışede
Coca-Cola ve Pepsı Cola 800 lı
raya çıkmıştı. Bakkalların bundan
aldığı kâr payı ıse eskıden yüzde
25 l'kenşımdıyüzde24.7olmuş-
tu öte yandan Cumhunyet yurt-
dışı muhabırlerının yaptığı araş-
tırmaya gore, Turkıye'de kola fi-
yatlannın ABD, Fransa Ingıltere
ve F Almanya'ya oranla çok da-
ha yüksek olduğu görüldü Şu an-
da Turkıye'de 1 lıtrehk pet şışe
ler 3 bın lıradan satılıyor Halbu-
ku aynı mıktarda ve pet şışelerde
kolalar New York'ta en çok 2088
liraya, Londra'da 2266 lıraya, Pa-
ris'te 2400 lıraya, Berhn'de ıse
2200 lıraya alınabıhyor Pepsı'nın
ıse aynı kentlerde Coca Cola'dan
da daha ucuza satıldığı bıldırıh-
yor
Coca Cola ve Pepsı Cola'run 3
hafta Once fiyatlarına bır anda
büyilk oranlarda zam yapmasına
önce îzmırlı bakkallardan tepkı
eeldı Zammın gerı almması ıçın
Izmır'de 7 esnaf derneğının yap-
tığı eyleme ılk etapta Ankara, 1»
tanbul, ÇanakkaJe, Uşak, Dıyar
bakır, Manısa'da bulunan bakkal
derneklen de boykot karannı des-
tekledıklennı açıklayarak arka
çıktılar Destekleme kararı dun de
Bursa ve Aydın'ın Çıne ılçesıne
sıçradı Türkıye'mn tüm bakkal,
market, lokanta v.s satış bırım-
lerını çatısında toplayan Türkıye
Bakkallar ve Bayıler Federasyo
nu 5 mayıs cumanesı gunu Anka
ra'da toplanarak, "Tum esnafın
kola satmaması için teklıf" vere-
cek Bu teklıf de kabul edılır ve
uygulanırsa, tüm Turkıye çapın-
da ılk kez "zamma hayır" ka-
mpanyası açılmış olacak
Öte yandan Ankara Bakkallar
ve Bayıler Derneği Başkanı Ben-
devi Palandoken cumartesı gunu
yapılacak genel kurulda, tüm ya-
bancı ürünlen satmama önensııu
getıreceklennı behrttı Palandö-
ken, 6 mayıstan ıtıbaren yurtta
300 bın dolayındakı bakkal ve ba-
yıden, yabana sıgara, margarın,
deterjan ve ıçeceklenn satılmama-
sını ısteyeceklerım söyledı
Boykot olayını başlatın Izmır
Bakkallar Derneği Başkanı Mus-
la Ozhorek zam kararından son
ra fîrma yetkılılerının "parası
olan kola ıçer" şeklındekı sozle
nnın kendılennı kamçıladığını be-
lırterek, "Boykot kararımıza
Turkıye genelınden de buyuk ka-
tılım bekliyoruz Bastırdığımız
broşurlerı derneklere ılgilı yerle-
re postalamaya başladık" dedı
Meşrubat sektörunde yapılan
zamdan sonra Bakkallar Derne
ğı'nın bo>kot kararı aldıklarını
belırten TANSAŞ Genel Muduru
Ahmel Pınşuna, pazartesı gunun-
den ıtıbaren faalıyette bulunduk
ları tzmır ve Bodrum'da toplam
71 mağaza ve kafeteryada kolalı
ıçeceklenn satılmayacağını açık
ladı Pınştına, "Bizim yılhk 1 mil-
yara. varan bir satış kapasıtemız
var. Pazartesi gununden ıtıbaren
satışlanmız ve dagıtımlanmız du-
racaktır. Bızım konımaya çauştı-
gımız tnketicidir. Turkıye'de ya-
Metaş için çözüm aranıyor
METAŞ Yönetim Kurulu Başkanı ve
Başkanvekili Enis ve Haluk Ozsaruhan ile Genel
Mudur Ertan Sakızlı, dun sabah lş Bankası
yöneticileriyle Ankara'da bir araya geldiler.
tZMİR (Cumhuriyet Ege Buro-
su) — Bankd borçlan nedemyie
nakıt sıkıntısına gıren ve ışçıleri-
nı ızne çıkararak uretımı durdu-
ran Metaş, darboğazdan çıkışı
Ankara'da anyor
İkı yıldır, yüksek kredı faızle-
n, ıthalat, fiyat dalgalanmaları
nedemyie malı açıdan darboğaza
gıren ve sonunda ham madde te-
mın edememe noktasına gelerek
ışçılerını "yılhk ızne" çıkaran
Metaş'ın yonetıcılerı, bır yandan
alacaklı bankalarla temaslarını
surdürurken, bır yandan da
"yuksek karar mercılerine" ulaş-
maya çalışıyorlar
Metaş'ın ortaklan arasında yer
alan lş Bankası'nın lzdaş benze-
n bır kurtarma operasyonuna,
"çok yokardan" emır gelmeden
gırmeyeceğme kanaat getıren Me
taş yönetıcılerının hafta başında,
Devlet Bakanı Husnu Dogan'la
goruştuklen ve durumlannı koş
ke duyurmaya çalıştıkları belırtı-
lıyor
Hafta başında Exımbank ve tş
Bankası ıle de göruşen Metaş yö
netıcılerının, borçlu oldukları
bankalara, borç ertelemesı ıçın
dokuz gunlük bayram tatılı önce-
sınde başvurduklan, ancak bır so-
nuç alamadıklan öğrenıldı
Metaş'ın bağlı Olduğu holdıng
olan Ege Yatırım'ın bankalara
toplam borcunun 228 mılyar lıra
olduğu, bu borcun 80 mılyar lı
rasının Metaş'a aıt olduğu behr-
tıhyor
Metaş Yönetim Kurulu Başka-
nı ve Başkan Vekılı Enis ve Ha-
luk Ozsaruhan ıle Genel Mudur
Ertan Sakızlı dun sabah en büyuk
alacaklı tş Bankası'nın yonetıcı-
lerı ıle yenıden bıraraya geldiler
Metaş yönetıcüennın lş Bankası*
nın İMKB'de hısse satmasının ne
denlerı uzennde de durduklan be
lırtılıyor
Bu arada SPK, Metaş'ın mah
keme karanyla rayıç bedelle de
ğerlendırdığı arsa ve arazılerını
1989 bılançosunda kâr hanesıne
yazamayacağına karar verdı
SPK'nın, Metaş'ı bılançosunu du
zeltmesı ıçın uyardığı, oncekı gun
ku borsa bultenıyle duyuruldu
Metaş, arsa ve araalennı yenıden
değerlendırerek kâr hanesıne 31 9
mılyar lıra yazmıştı Bununla 26
mılyar lıralık zarannı kapatan ve
5 4 mılyar lıra kâr gösteren şırket,
avnı rakamı yenıden değerleme
fonuna koymuş ve bunun karşı-
lığında serma>e arttırımına gıtme
ve bır bedelsız hısse senedı dağıt
ma kararı almıştı Bu karar ve bı
lançonun kârlı gözukmesı borsa-
da ışlem goren Metaş hısselerıne
buyuk bır ılgı yaratmış ve bu hıs
senın fıyatmı yukseltmıştı Bu
arada Metaş hısselennde şırketın
odenmış sermayesının 1 5 katı ha
cımde ışlem gerçekleştırılmıştî
KAMU ORTAKUGIİDARESİ
SAYIN HALKMZIN
ÖZELLEŞTÎRMEYE
GÖSTERMİŞ OLDUĞU
İLGİ VE GÜVENDEN DOLAYI
TEŞEKKÜR EDER
şanan yıllık etıflasvonun bır drfa-
da ucrellere vansıtılması bu lep-
kıiere neden oldu" dıve konuştu
Bu arada boykot kararının ken-
dılerıne gerı adtm attırmayacağı-
nı belırten uretıcı firma yetkılıle-
rı, yaklaşık bır yıldır zam yapma-
dıklannı, koşulların sureklı olarak
ağulaştığını söyledıler Coca-Cola
İzmır Bolge Satış Muduru Ertan
Akyol, yaptıkları zammın keyfı
olmadığını, halkın dernekler tara-
fından yanlış yönlendınldığını sa-
vundu Coca Cola'nın ucretlen-
ne yuzde 60 cıvarında zam yaptı-
ğı nı belırten Akyol, şoyle konuş
tu
"Şekere 4 kez zam geldi Pet-
role gelen zammın sa>ısını bile ha-
tıriamıyoruz. Aynca 800 ışcı bun-
)emızde çalışıyor Bunun karşı-
sında bız 10 5 aydır zam vapma-
mak için dırendık Şartlar bızi
boyle davranmaya zoriadı. Zam-
mı keyfı yapmadık Genelde tum
meşrubat fırmaları fıvatlannı
kendilen avarlar Burada da oy-
le oldu İlk once meyve sulan,
mahallı gazozcular. bıracılar zam-
landı. Bızım zam vapmamız ıse
kaçımlmazdı."
Tüketıcıyı kazıklamadıklarım
dıle getıren ve "gen adım atılaca-
gım. sanmıyonım. İndırim yap-
mak imkânımız yok" dıyen Ak-
yol, "Bızım bır şışe kolamızın pı-
yasada 800 lıradan satılması ge-
rekıvor Ama bın lırava salıvor-
lar. Herkesbızeyukleniyor Ama
burada en buvuk kân perakende-
dler alıyor" dıyerek perakende-
cılen suçladı Akyol, bıraalann 2
ayda bır yuzde 20'ye yakın zam
yaptıklannı ve bıracıların yılhk
zammının kendılennden daha
fazla olduğunu belırterek, "Biz
bunu yapmıyonu. Vapamayız.
Çunku bızım hıtap ettıgımız kıt-
le çok daha buyıik" dedı
Türk kola piyasası
Turk kola pıyasasında ulusla
rarası 3 ısım bulunuvor Coca Co-
la, Pepsı Cola ve RC Cola Bu-
nun yanı sıra bırçok daha mahallı
kolalar bulunuvor Gazozdan ma-
den suyuna, koladan meyve suyu-
na ve tonığe kadar çok çeşıtlı ıçe
ceklenn uretımının yapıldığı meş-
rubat sektörunde Coca Cola ve
Pepsı Cola Gruplan pazann yak
laşık dörtte uçune sahıpler Yıllık
500 mılyon lıtrehk ve 1 tnlyon lı-
ralık pazann yaklaşık yuzde
50'sını kolalı ıçecekler kapsıyor
Coca Cola kola pazarımn vüzde
59'una hâkım olduğunu ılerı su-
rerken, Pepsı Grubu ıse pıyasanın
yuzde 60'ına kendılennın sahıp
olduğunu belırtıyor Coca Cola
Turkıye'de Coca Cola Export,
Imsa ve Imbat tarafından temsıl
edılıvor
H
91.744 BAŞVURU... . j
343 MILYAR TL "İ 1
KATILIM...
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.
Çukurova Elektrik A.Ş.
Kepez Elektrik T.A.Ş.
Arçelik A.Ş.
Bolu Çimento Sanayii A.Ş.
Çelik Halat ve Tel Sanayii A.Ş.
ORTAKLAR KAZANMIŞ
DÎLEDÎĞÎNÎZDE,
EN AZ 5 MÎLYON TL PÎYASA DEĞERİNDEKÎ ALIM TALEPLERÎNtZ
TÜRKİYE İŞ BANKASI
ARACILIĞIYLA BORSA'DAN (ÎMKB) KARŞILANACAKTIR.
Bu hizmetin eksiksiz
uygulanmasında yardımcı olan
TÜRKİYE İŞ BANKASI
MENSUPLARINA
teşekkür eder.
T.C.
BAŞBAKANLIK
KAMÜ ORTAKLIĞI
İDARESİ BAŞKANLIĞI
HALKA ARZ YOLUYLA
ÖZELLEŞTİRME
HÎZMETINE DEVAM
EDÎLECEKTİR.
tı
ELELE GELECEĞE
Açık büyüyor
İhracat
durgun,
ithalat
artıyorANKARA (Cumhunyet Buro-
su) — Uygulanan kur ve teşvık
polmkaları ıle gumruk ındınmle-
nnın dış tıcaret dengesı uzennde-
kı olumsuz etkılerı çıkmaya baş-
ladı Yılın ılk çeyreğınde dış tıca-
ret açığı rekor duzeyde artarak 1.5
mılyar dolara ulaştı Açık geçen
yüın aynı dönemınde ıse 514 3 mıl-
yon dolar olmuştu Devlet Istatıs-
tık Enstıtusu hâlâ resmen açıkla-
yamadı DİE'nın, ocak ayı rakam-
larını da vanlış hesapladığı an-
laşıldı
Edımlen bılgılere gore, geçen yıl
ocak-mart dönemınde 2 mılyar
803 1 mılyon dolar olarak gerçek-
leşen ihracat bu yılın aynı done
mınde de geçıcı verılere göre 150
mılyon dolarlık bır artışla 2 9 mıl-
yar dolar oldu Ilk uç aylık ıhra
cattakı oransal artış yuzde 3 5 du-
zeyınde kaldı Yetkılıler, henuz
ocak ayı da dahıl ıhracata ılışkın
rakamların kesınlık kazanmadığı
nı soyledıler Verılen bılgıye gore,
DİE'nın ocak ayına ılışkın olarak
açıkladığı 997 mılyon dolarlık ıh-
racat rakamının daha sonra vapı-
lan ıncelemeler sonucunda yanlış
olduğu ortaya çıktı Bılgısayar sıs-
temlennın bazı kartlan okuvama
ması sonucu yaklaşık 40 mılyon
dolarlık ıhracatın ya ocak avı ra
kamlannın revıze edılerek burava
alınacağı va da şubat veya mart
aylarına katılacağı belırtıldı
Bu arada, geçıcı verılere gore
şubat ayı ıhracatı da 970 mılyon
dolar duzeyınde kaldı Mart ayın-
da da kaba hesaplamalara gore ılı-
racatın 950 mılyon dolar duzevın-
de gerçekleşmesı beklenıyor Yet-
kılıler, şubat ve mart ayına ılışkın
rakamların gumruklerden gelecek
ek bılgılere gore değışebıleceğını
kaydettıler
thracattakı duraklamaya karşın
ıthalatın 1989'un sonçeyreğınden
ıtıbaren hızlı bır artış temposuna
gırdığı gözlenıyor Verılen bılgıve
gore, yılın ılk uç aylık dönemın-
de ıthalatta yaklaşık yuzde 30 ora
nında bır artış meydana geldı Ge-
çen yılın ılk uç ayında 3 mılyar
317 4 mılyon dolar olan ıthalat, bu
yılın aynı dönemınde 4 mılvar 400
mılyon dolara ulastı
6327
5781
546
829
4707
10.296
8004
706
1586
% 533
%487
% 4.6
% 70
% 397
H10O0
% 777
% 69
% 154
EKONOMİ NOTLARI
OSMAN ULAGAY
Türkiye'nin Çıkmazını
Sergileyen Tablolar...
Bayram öncesınde 20 ve 21 nısan tanhlerınde, arkadaşımız
Bılal Çetın'ın bu sayfada yer alan ıkı habenndekı rakamlara bıl-
mem dıkkattıce baktınız mı
7
Bu yılın ılk üç ayındakı butçe ve vergı
gerçekleşmelerıyle ılgilı olan bu rakamlar haylı ılgınçtı Türkıye de
yaşanmakta olan ekonomık sıkıntıların temelınde yatan çıkmaz-
ların belkı de en önemlısını görmek ıçın bu rakamlara dıkkatlıce
bakmak gerekıyor
Once Turkıye Cumhurıyett devletının butçesıne bır bakalım.
1990 yılının ılk uç ayında butçe gıderlerı ve gelırlerı nasıl da-
ğılmış'
Ocak-Mart 1990 Butçe Gerçekleşfflderl (nilyar TL.)
Bûtçe Glderieri 11.863 %100J>
—Can harcamalar
• Peteonei
• Dığer carı
— Yaûrım harcamaları
— Transfer harcamalan
Bûtçe Sdirieri
Vergı gelırlen
— V dışı normal gelır
— Ûzel gelır ve fonlar
Bâtçeaçıîı 1J67
llgınç değıl mı bu tablo
9
1990 yılının ılk uç ayında alıcenap Türkıye Cumhunyetı Dev-
letı nın memurlarına maaş odemek ıçın ayırdığı para toplam vergı
gelırının yuzde 72 sıne eşıt 1986 yılında yüzde 215 1989 yılı-
nın ılk uç ayında yüzde 30 2 olan personel harcamalarının top-
lam butçe gıderlerı ıçındekı payı 1990'ın ılk uç ayında yüzde
48 7 ye yukselmış Dığer can harcamalar da buna eklenınce bût-
çe gıderlerının yandan fazlasını can harcamalar alıp goturmuş
Buyuk bolumünu faız gıderlerının oluşturduğu transfer har-
camalan da bütçe gıderlerının yaklaşık yûzde 40'ını götürünce
butçede yatırımlara ne kadar pay kalmış
9
Sıkı durun, hızlı bır şekılde mutlu yarınlar"a koşan Türkıye
Cumhunyetı devletının bütçesınde yatırımlara ayrılan pay 1990
yılının ılk üç ayında yalnızca yuzde 7 Yatırımların bütçedekı pa-
yı 1986 yılında yüzde 24, geçen yılın ılk üç ayında yuzde 12 mer-
tebesındeyken bu yıl yuzde 7 ye kadar ınmış
Turkıye Cumhurryetı devtetı 1990 yılının ılk üç ayında neredeyse
tamamen memuruna para ödemek ve faız yükümlulüklerıyle dı-
ğer transferlerı gerçekleştırmek ıçın harcama yapmış, yanı gü-
nu kurtarmaya çalışmış buna karşın 16 trılyon, ya da toplam har-
camalarının yüzde 13'u mertebesınde açık vermış
Pekıyı, Turkıye'de memur maaşları gulünç derecede duşük
dıyenler bız değıl mıydık? Kamu yatırımlarına fazla yuklenılme-
sı enftasyonu azdırdı dıyen bız değıl mıydık? Seçmenden toka-
dı yıyen ıktıdar bundan ders alıp memura daha fazla para ver-
menın gereğıne ınandı, bütçe açığını kapatmak ıçın de yatnım-
ları kıstı dıye neden eleştırıyoruz şımdı?
Eleştırıyoruz, çunkü bu butçe tablosu, 'durgunluk ıçınde enf-
lasyon u bugünden geleceğe doğru uzatan bır tablo Yatırıma
hıç kaynak ayırmıyorsunuz, buna karşın hatırı sayılır açıklar ver-
meye devam edıyorsunuz Neredeyse butun gelırmızı günu kur-
tarmak ıçın harcıyorsunuz, buna karşın ıkı yakanız bır araya gel-
mıyor Demek kı asıl hastalık gelır cephesınde, devletın gelırı ye-
tersız, vergı gelırı gulunç bır duzeyde
O zaman bunu sorgulamak gerekıyor Devletın vergı gelırı ne-
den yetersız? Bu soruya cevap ararken 1990 yılının ılk üç ayın-
da Türkıye Cumhunyetı devletının toplayabıldığı 8 trılyon lıralık
vergı nasıl dağılmış, ona bır bakalım
Ocak-Mart 1990 Vergl Gerçekle$meler1 (mllyar TL.)
Vergi Toplamda
Vergl tûrû mllrtan payı
Gelır Vergısı
— Stopaı
— Beyannamelı
— Oığer
Kurumlar Vergısı
Katma Dejjer Vergısı
Banka ve Sıgorta M V
Dığer vergıler
TDPLAM VER6ILER 8004 %1000
Bu tabloda görülduğu gıbı 1990 yılında Gelır vergısı'nın ve top-
lam vergılerın çok buyük bölumünü "stopaj" adı altında "bord-
ro mahkûmları" ödemış Katma Değer Vergısı (KDV) ve' Dıger"
adı altında topladığım vergılerın, harçların, resımlenn de halkın
yaygın olarak ödedığı vergıler olduğu bılınıyor Doğrudan sermaye
gelınyle ılışkılendırılebılecek vergılenn başlıcaları olan beyanna-
melı Gelır Vergısı ve Kurumlar Vergısı'mn toplamı ıse vergı ge-
lırlerının yüzde 10'unu bıle bulmuyor Kârların, rantlarm mıllı ge-
lırden aldığı payın yüzde 70'lere tırmandığının hesaplandığı bır
ülkede vergılerın dağıhmı da boyle ışte
Bunlar tabıı üç aylık rakamlara dayanan çok kaba karşılaştır-
malar ama sanıyorum bu tablolar Türkıye ekonomısındekı çık-
mazın en onemlı nedenlerınden bırını ve çözume nereden baş-
lamak gerektığını oldukça açık bıçımde ortaya koyuyor
Süper sorunu
çözülemiyor
Devlet Bakanı ve Hukumet Sozcüsu Mehmet
Yazar, "Super emekli sorununun çozumu zor
görunuyor." dedi.
3.363 <
2873 (
381 '
109 '
379 '
2158
385 <
1719
h 42JÛ;
% 355
Hı 47
% 14
fc 47
% 270
Hı 48
% 215
ANKARA (Cumhunvet Buro-
su) — Super emekuler sorunu ko-
nusunda hukumet bır turlu anlaş-
maya varamıyor Çalışma Baka-
nı tmren Aykut'un Bakanlar Ku-
rulu'na sunduğu ıkı seçeneklı ço-
zum onerısı konusunu değerlen-
dıren Hukumet Sözcusu ve Dev
let Bakanı Mehmet Vazar, "So-
runun çozumu zor gozukuvor. O
nedeıfJe mcsele Bakanlar Kurulu
gundenunde durraaya devam edı-
yor" dedı
"Hukumet loplantısında henuz
Bakan Avkut'un onen>ı konuşul-
madı. Savın Bakan konunun bır-
çok jonunu ortaya ko>du Bır
yanda 62 bın super emekli ote
yandan da 1 mılyon 400 bın nor-
mal emekli var. Anayasa Mahke-
mesı, 'avrıcalık tanınamaz' bıçı-
mınde karar almış fiu durum
karşısında sonuca ulaşmak zor
gozukuvor Bakanlar bu konuda-
kı gonışlennı onumuzdekı gunler-
de arzedecekler. Ortadg hukukı
degıl, sosyal bir mesele var."
Ote yandan Resmı Gazete'de
yayımlanan değışjklıklere göre,
memurlann 1990 yılında ayda en
fazla 50 saat fazla mesaı vapabı
leceklerı hukme bağlandı Yenı
fazla mesaı ucretlerıne gore mu
dur, mudur yardımcısı, uzman
uzman yardımcısı, muhendıs, mı-
mar, doktor, eczacı ve veterıner-
ler saat başına 600 lıra, yardımcı
hızmet personelı 590 lıra, dığer
personel de 595 lıra alacak
Sağhk Bakanı Halil Şıvgın da
AA'ya yaptığı açıklamada, döner
sermayelerden odenecek prımler
de "personehn stalusune gore ba-
raj uygulamasına son venlecegi-
ni" bıldırdı Şıvgın, tum sağhk
personelıne maaş tutannda prım
odeneceğını soyledı
Cenajans
20. yaşmı
kutladı
Ekonomı Servisi — Turkı
ye'nın urosu ıtıbanvlaen bü-
yuk reklam ajansı olan
Cînajans-Grey, 20 kuruluş
\ildonumunu ıkı gun suren
bır dızı etkmlıkle kutladı 2
mavısta Hıhon Otelı"nde
ajanstn 20 yılhk çalişmaian-
ru ozetleven bır multıvızvon
göstensı yapıldı Dun ıse She-
raton Otelı'nde bır konferani
duzenlendı
Dun aynca, Cenajans ın
20 kuruluş yıldönumu ıçın
açtığı ıkı yarışmayı kazanan
lara da odullerı verıldı
"Turkıye dönyav» nasıl
tanıtılmalıdır" konulu yanş
raada \ueel Göka> bırıncı,
araştırma görevbsı Dr Bay-
ram Kaya ıkmcı, vardıma d o
çent Ahmel Tolunguç uçun-
cü olurken, Zeynep Durukal.
Acar Tanlak ve Ozlem Deraı-
rel, Suat Özçetebi mansıyon
aldılar. "Ajans SecSrainde
Reklam Verenlcrin Kriterlen"
konulu yarışmada da bırına
Özlen Onorlu, ıkıncı Veysd
Batmaz. üçüncü ıse Nnkfcet
Vardar otdu