Katalog

2 MA YIS 1990 HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/11 İZLENİMLER 1 Mayıs kutlamaları sırasındayuhalanan Sovyet lideri töreni terketti Taksim'e polis kuşatması Muhalifler yürüdü, Gorbi izledî(Bastarafı 1. Savfada) lardı. Bövlece bir sokafia karan- nasını zıyaret ettıkten sonra Tak- %f ' _(Baştarafı 1. Sayfada) girmek belediye otobüslerine ya- saktı. Alanı başlan kasklı ve şap- kalı polisler doldurmuştu. Alan- daki sivil giysili birkaç kişinin ya- rısı da "yurttaş küığına ginniş" polisti. Dün Taksim alanını gö- ren, Türkiye'de 1 Mayıs'ın sade- ce polislerin kaüldığı bir miting- le kutlandığını sanırdı. Sıraselviler Caddesi'ndeki SHP il raerkezinin önüne iki yüz polis yığümıştı. Partiye girenler de ara- nıyordu. Uzerindc bir ilçenin ye- mek davetiyesi ya da partinin bir bildirisi bulunanlar gözaltına alı- myordu. Taksim'de yakalananlar Dünya Sıneması'nın yanındaki bir işyerinde ya da Galatasaray Lisesi'nin önünde toplanıyor, sonra da buradan otobüslerle Gayrettepe'ye gönderiliyorlardı. Taksim alanına bakan SHP il binasına herkes koşa koşa haber getiriyordu "Zeytinburnu'dda yu- ze yıkın kişi gözalünda", "Ka- «mpaşa'da kabvede oturan genç- leri topladılar", "Tarlabaşı'nda gozalbna aldıUannın ayakkabila- nnı daba koridorda çıkardılar" diye. SHP tstanbul il örgütü 1 Mayıs'ı kutlamak için basın top- lantılı, sendika ziyaretli, ölenlerin anısına Kazancı Yokuşu'na ka- ranfıl bırakmalı bir program dü- zenlemişti. Partinin tstanbul mil- letvekillerinden bir tek Muslafa Sartgül katılmıştı bu etkinliğe. Parti binasırun baklonundan üze- rinde "1 Mayıs, isçttertn birtik ve dayanışma gunu kutlu olsun" ya- züı bir pankart sallandırdı SHP'li- ler, polis okulunun bahçesine dö- nen Taksim alanına doğru avuç avuç karanfıl attılar balkondan aşağıya. Bunlar "1 Mayıs'ta ölen- lerin anısına Kazaocı Yokuşu'na bırakılacak" karanfıllerdi. Ancak SHP'liler seçim otobü- süne bınip Taksim'e yöneldikleri anda, beş sıra polis kolkola girip Sıraselviler'i kapatmıştı. Bu ara- da aranmakta olan bir özel oto- yu yola çapraz biçimde çekmişler- di. SHP'nin otobusü polis kordo- nunu yarıp geçmesin(!) diye. Bir de haber gönderdiler SHP'lilere. Eğer Kazancı Yokuşu'na karau- fil bırakırlarsa gözaltına alınacak- lardı. Böylece bir sokağa karan- fil bırakmak da yasaklanmıştı. O karanfiller de yaprak yaprak SHP il binasının balkonundan aşağıda kumelenen polislere yağmıştı. Gözaltına alınan partililerle il- gili olarak milletvekili Sangül bir başkomiserle konuşuyordu. Bu sı- rada arka sıradan bir polis "Se- nin gibi milletvekilinin anası- nı...." diye bir küfür savurdu. Sa- ngül konuştuğu başkomisere po- lisi göstererek duyup duymadığı- nı sordu. Başkomiser çok rahat- tı: — Evet, duydum... ' Taksim alanında dun gazeteci- ler dışında Uzeri aranmadan geçen tek kişi belki de avukat Atilla Coşknn oldu. Coşkun SHP il bi- nasını ziyaret ettikten sonra Tak- sim'e doğru giderken caddeyi ke- sen polisler önce "kimlik" diye yolunu kestiler. Avukat kimliği- ni gösterdi Coşkun. Üzerini ara- maya niyetlendiklerinde Coşkun karşı çıktı: — Kimliğimi gösterdim. Yasa- ya göre bem aramanız için kuşku- lanmanız gerek. Neden kuşkulan- dınız. Sangül'e küfreden polis yine fırladı: — Ben milletvekilini aradım, seni mi aramayacagım. Araya giren komiser "sinirli" polisi üst aramakla küfretme ara- sındaki farkı anlatarak uzaklaş- tırdı. lstanbul dün "gözaltmda"ydı. TAKSİM POLİS ÇEMBERİNDEYDİ — 1 Mayıs mitingleriyle slm- geleşen Taksim Alanı, dun sessizlik içindeydi. Alana çıkan >ollar polisler larafından tutulrauş, kimlik kontrolleri japılıyordu. Bazı işyerleri ile sinemalar, duyulan tedirginlik yuzünden açılmamıştı. BAŞKENT'TEN AHMET TAN Haber Merked — Türkiye'de 1 Mayıs'ın olaylı geçmesine kar- şın bütün Batı dünyası ve Sovyet- ler Bırliği'nde Işçi Bayramı her yıl olduğu gibi geleneksel gosteriler- le kutlandı. Sovyetler Birlıği'nde Devlet Başkaru Mihail Gorbaçov ve Sovyet yöneticileri ise halk ta- rafından yuhaianıp ıslıklandı, an- cak herhangi bir olay ya da tutuk- lama olmadı. Berlın ise 44 yıldır ilk kez 1 Mayıs'ı Batı ve Doğu ol- mak üzere ortak kutladı. SSCB'nin başkenti Moskova'- da Komünist Partisi tarafından düzenlenmeyen ilk 1 Mayıs gös- terileri sonunda Cumhurbaşkanı Gorbaçov ve diğer Sovyet yöne- ticüerini protesto eylemine dönuş- tü. Göstericiler ellerinde Litvan- ya ve Çarlık Rusyası bayrakları- nı sallayarak "Gorbaçov istifa" biçiminde bağırdılar. 100 bın ki- şinin Kızıl Meydan'da düzenlediği gösteride göstericilerin ellerinde "Kremlin'in Ça>uşeskular'ı", "Kahrolsun lazıl faşizm irapara- torlugu", "Bugün Litvanya'ya ekonomik ambarço, yann Mos- kova'ya ekonomik ambargo" ya- zılı sloganlar bulunduğu gözlen- di. Protesto gosterileri başlar baş- lamaz Sovyet televizyonu yayını kesti. Gorbaçov ve diğer Sovyet yöneticileri Kızıl Meydan'daki Le- nin Mozolesi'nde bulunan resmi tribundeki >erlerinden gosterileri 20 dakika sureyle ve gayet sakin bir ifadeyle izlediler. Ancak, GOr- baçov ve yanındakiler daha son- ra Lenin Mozalesi'nden ayrüdılar. Böyle bir olay SSCB tarihinde da- ha önce hiç yaşanmamıştı. Sovyet Baltık Cumhuriyetlerin- den Letonya'da ise Moskova yan- usı "Inlerfront" ile Halk Cephe- si arasında 1 Mayıs gösterilerine ilişkin tartışma nedeniyle ortam aniden gerginleşti. Dogu Avnıpa • MmcarisUa'da I Mayıs başkent Budapeşte'nin en büyük parkın- da sendikalann dttzenledikleri bir piknikle kutlandı. • Çekoslovakya'nın başkenti Prag'da ise 1968 yüında smırdışı edilen Amerikalı militan Allen Ginsberg 22 yülık bir aradan son- los, 1 Mayıs'ın dunya işçileri için ne denli önemli olduğunu vurgu- ladı. YDP hükümetinin ekono- mik önlemlerinin "işçi sınıfının çıkariarına aykın olduğunu" soy- ledi. Ekonomik önlemleri protes- to etmek amacıyla önümuzdeki günlerde bir dizi grevin başlama- sı beklenirken dün iki saatliğine troleybüs ve halk otobüslerinde kontak kapama eylemi yapıldı. İspanya 1 Mayıs gosterilerinde ulkenin içinde bulunduğu ekonomik bunalımın bir yansıması olarak radikal ve ekonomik reform çağnsında bulunan pankartlar laşındı. (Fotograf: Reuter) ra düzenlenen gösterilerde alkış- landı, krallar gibi ağırlandı. • Romanya'da komünistliği yu- zunden eleştirilen geçici Devlet Başkanı ton Uiescu'yu protesto gosterileri yapıldı. Önümuzdeki günlerde yeni gösterilerin hazır- lanmakta olduğu bildirildi. • Doğu Avrupa'da Stalinizmin son kalesı olarak bilinen Arnavut- luk'ta ise 1 Mayıs törenleri her za- manki gibi geleneklere uygun ola- rak askeri geçit töreniyle yapıldı. İngiltere lay Varol'un verdiği bilgilere gö- re, Sadece FXP'ye yakın Gend tş- çi Konfederasyonu Bastille Mey- danı ile Cumhuriyet Meydanı ara- sında geleneksel gösteri yürüyüşü duzenledi. Aşın sağ Ulusal Cep- he Partisi, üç yıldan beri "Jean- ne D'Arc" bayramı ilan ettiği 1 Mayıs'ta 10 binin üzerinde Jean- Mane Le Pen yanlısı ile kentin ba- tı merkezinde toplandı. İki göste- rinin ayrı ayn saatlerde olması önemli bir olay çıkmasını en- gelledi. Londra'dan Edip Emil Öy- men'in haberine göre Ingiltere'de güneşli bir günde işçiler 1 Mayıs gosterileri ve yürüyiışleri yerine parklarda piknik yapmayı yeğle- diler. 1 Mayıs'ın Işçi Bayramı ola- rak kutlanmadığı tngiltere'de, yaklaşık 15 kişilik bir Kürt gru- bu da Londra'nın kuzeyinde yü- rüyüş yaptı, ancak olay çı- karmadı, Fransa 1 Mayıs tşci BayTamı, Fransa'- da son birkaç yıldır olduğu gibi hayli sönük geçti. Paris'ten Sabe- Almanya Ulya Uçer'in Bonn'dan verdi- ği habere gore 1 Mayıs Federal Almanya'da dün 100. kez yine sendikalann çağnsı ve ülke çapın- da yüzbinlerce kişinin katıldığı miting ve gösteri yUrüyüşleriyle kutlandı. 27 dereceye varan hava sıcaklığı ve guneşli hava dolayısıy- la tüm gösteriler biraz da aile şen- liği görünümu aldı. Sendika lider- lerinin konuşmalanndan sonra çoluk çocuklu eğlencelerle surdü. Kır kahveleri, piknik yerleri, açık birabaneler gun boyunca doldu taştı; sendikal mücadele tartışma- ları ve eğlenceler birbirini izledi. 1 Mayıs gosterileri her kentte ya- pıldı, ama en kalabalık mitingler sendika liderlerinin katıldığı Ber- lin, Hannover ve Bochum'daydı. Bu yıl üzerinde durulan konu Al- manya'mn birleşmesinin işçi hak- lanna etkisi oldu. Berlin 44 yıldan bu yana ilk kez 1 Mayıs'ı Doğu ve Batı olarak ortak kutladı. Yunanistan Stelyo Berberakis'in Atina'dan bildirdiğine göre Yunanistan'da 1 Mayıs her yıl olduğu gibi dün de işçi ve memurların gösteri leriyle kutlandı. Yunan İşçi Sendikaları Konfederasyonu (GSEE) ve Yu- nan Devlet Memurlan Sendikası'- nın (ADEDY) oncülüğünde du- zenlenen gösteriler, daha sonra sağ eğilimli Yeni Demokrasi Par- tisi (YDP) hükümetinin aldığı ekonomik önlemlerin protestosu eylemine dönüştu. Kızıl ve mavi- beyaz bayraklann dalgalandınldı- ğı gösterilerde "işçi haklan" için sloganlar atıldı. "1 Mayıs bayram degil, grev gıiniidür" biçiminde konuşmasma başlayan GSEE Ge- nel Başkanı Lambros KaneUopu- Mine G. Saolnier'nin Madrid'- den bildirdiğine göre tspanyol iş- çiler bu yıl da her yıl olduğu gibi 1 Mayıs'ı canlı bir biçimde kutla- dılar. Avrupa işçi hareketi ve sen- dikacılarında görülen tempo dü- şukiüğüne karşın Ispanyolların Komünist Parti örneğınde oldu- ğu gibi hızlanndan bir şey yitir- medikleri gözlendi. Ülke çapında her özerk bölge başkentinde ayrı ayn düzenlenen 1 Mayıs törenle- rine gerçek bir bayram havası ege- men oldu. Yalnız Madrid'deki gösteri yürüyüşune 100 bin dola- yında işçi ve partili katıldı. İsveç Yavuz Baydar'ın Stockholm'- den verdiği habere göre, 1 Mayıs tçşi Bayramı için dun ıktidarda- ki Sosyal Demokrat İşçi Partisi (SAP) ile tsveç İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (LO) ortak- laşa İsveç Komünist Partisi (VPK) ile çeşitli sol örgütlerin duzenle- dikleri gösterilere bütün ülkede toplam 400 bin dolayında katılım olduğu belirlendi. Izzet Rıza Yalın'ın Lefkoşa'- dan bildirdiğine göre KKTC'de resmi tatil olan 1 Mayıs, Lefko- şa'da düzenlenen bir miting ve yü- rüyüşle kutlandı. AA'nın haberine göre Çin'de 1 Mayıs dolayısıyla hiçbir yürüytış ya da açıklama yapılmadı, yetki- liler sadece Halkın Gunlüğü ga- zetesinde işçileri kutlayan gelenek- sel yazılannı yayımladılar. Japonya'da ise sendikalann çağnsı üzerine dort milyondan fazla kişi 1 Mayıs doayısıyla ülke çapında gösteriler yaptı. 1 Mayıs Kargaşası ve Makyajı (Baştarafi 1. Sayfada) lacak değişiklikler var. Günlerdir bakanlann inceleme- sinde bulunan taslak metinlere son biçimi verilecek. Ama 1 Ma- yıs kargaşası bu biçime kaçınılmaz olarak yansıyacak. Başbakan Akbulut ile yüz yti- ze bu akşamki Bakanlar Kurulu- nda ele alınacak taslağı konuşuyoruz. Akbulut, "Şiddet olmadıktan sonra cezalandırma yöniine git- mernek gerekir" diyor ve hemen ekliyor: "Ama bolucüluk olgusu da bir gerçek. Bölucülere karşı da devtetin elini kolunu baglamamak gerekir." Başbakan, "Dunyadaki gidişat komünist ideolojirtin kaderini ar- Uk tayin etmiştir" diyerek komü- nist parti kurulması konusunu <| fazla önemsemediğini belirtiyor. Akbulut, düşünce özgurlüğünü sonuna kadar savunduğunu, savu- nacağını anlatıyor. Ama bu huku- met için de "özgurlüğun kullanılmasındaki istismarlara en- gel olmak ulkenin sdameti bakı- mından kaçınılmaz bir görev." Peki nasıl bir istismar? Akbulut'a göre "Düşiince ve vicdan özgürluğu, orgütlenme öz- giirliigunü de gereklirir" denıldi- ği anda işler sarpa sanyor. O zaman soruyor: "Adam 'Benım duşuncem hila- fettir. Bu duşuncemi açıklamak ve yaymak uzere parti kurmak da . hakkımdır 1 derse ne olacak?" Gayrettepe'de yer kalmadı (Baftarafı 1. Sayfada) >iyen gostericinın fotografını çe- ken gazeteciye "Makineni kıranm ha" diye bağınyordu. Polis şefleri, gazetecilere karşı, geçmiş olayiar göz önüne ahndı- ğında çok nazikti. Çunkü gazete- ciler çalışmalan sırasında Vali Ca« hil Bayar'dan onlem istemışlerdi. Vali, "Gazeted arkadaşlanmız, el- lerinde fotograf makineleri sağ sa- lim çıkmalarını isüyoruz" diyor- du. Emniyet Müdürü Hamdi Arda- lı eşiyle birlikte saat 10.00'a doğ- ru Silivri yoresinden kente giriyor ve Kuçükçekmece köprüsünde ekiplerce karşılanıyordu. Vali Cahit Bayar, sabah vilayet- te, öğleden sonra Gayrettepe'de ge- lişmeleri izlıyor. Ankara'da lçişleri Bakanı Abdıilkadir Aksu'ya "rapor" geçiyordu. Valiye göre, "1 Mayıs inşallah kazasız -belasız adatıiırdı" kimseyi hırpalamak ni- yetinde değillerdi. Narkotik Şubesi'nde çalışan si- vil polisler bile resmi giysileriyle görev yapıyorlardı. Yalnız garip- senen yanlan, bıyıklanydı. Önceki gunden beri alarmda olan polis- lerin, ekip otolarında uyuduklan görüluyordu. Onlar da 1 Mayıs'ın tedirginlı- ğini yaşıyorlardı. Ama daha çok tstanbullular yaşadı bu tedirgin- liği... Korku ve endişe yüzunden birçok kişi evlerinden çıkmadı, arabasına binmedi. Çocuklannı okula göndermediler. tstiklal Caddesi'nde polis kalabalığını gö- ren esnaf bile kepenklerini indiri- yor, evine gidiyordu. 1 Mayıs gösterileri acaba ne za- man "1 Mayıs kutlamalan" hali- ne dönüşecekti. Pangaltı çatışması 20 dakika kadar sürüyordu. Holis telsizinden "Gayrettepe'de yer kalmadı, gö- zaltına alınanlan karakollarda bekletin" anonsu duyuluyordu. Sabahki açık hava akşam saat- lerine yağışa dönüşüyordu. Hayat normale dönüyor, insanlar kendi- lerini dışarı atıyor, Çiçek Pasajı konuklarını ağırlamaya başlıyor, sinemalar suarelere bilet satıyor- du. 1 Mayıs'ın tedirginliğinin bir kez daha yaşanmasından sonra geride gözaltındaki yüzlerce kişi- nin yakınlannın endişeli bekleyi- şi kaldı! Yanıtlıyoruz: "Ama anayasada buna engel hükümler var." "Anayasa engeli yetmez ki. Adam anayasayı da degistirmek ister, 'Anayasa insan haklarına aykındır' der, zaten diyenler de var." Akbulut'un anlattıklarından 141-142-163 paketinin buytik bir değişmeye uğramayacağı o/taya çıkıyor. Hükümet bir orta yol peşinde. Ama bu hükumet için orta yo- lu bulmak çok zor. Üç açıdan zor: Binncisi Guneydoğu'daki bolü- cülük eyiemlerini onleme gerekce- si ile çıkanlan kanun hukmundekı kararnamenin birçok antidemok- ratik unsur ıçerirken Ceza Yasa- sı'nda yumuşamaya gidilmesi bit çelişki olacak. Ikıncisi, hem uluslararası ölçek- te insan haklan ile ilgili akımla- rın etkisi hem de Avrupa Topluluğu'na olumlu mesajlar verme gereksinmesi var. Üçüncü zorluk ise gerek ANAP iktidanrun bugünkü iç dengelerr gerekse toplumsal ve siyasal taba- nının zayıflığı böyle köklü bir yasa değişikliğine olanak vermiyor. Bugunku Bakanlar Kurulu'nda son biçimi verilecek olan uç mad- delik pakete iki kanat bakanlann- dan çok farklı itîrazlar var. Liberal ve muhafazakâr bakanla- nn köklü bir değişiklik üzerinde uzlaşmaları çok zor. İki farklı seçmen tabanını ilgi- lendiren bu üç maddeye taraf ve- ya karşı olmak, ANAP'lılar için politik bakımdan riskler taşıyor. Bu riskleri göze alacak siyasal ve toplumsal zorunluluk ise henüz yeterince oluşmuş değil. Hükümetin bu akşam göruşüp biçimlendirmesi ve Meclis'e sevk etmesi beklenen tasarı, ülkemizin siyasal ve toplumsal yaşamında yeni bir ufuk açmayacak. Olsa olsa uluslararası kamuo- yu için bir makyaj tazeleme, iç ka- muoyu için ise "ceza indirimi düzenlemesi" olacak. 5.000.000.-TL PEŞINLE 1990 AVRUPA HONDACIVIC SADECE HONDA CENTER'DA ! Tercihiniz Avrupa standartlarında üretilmiş, 12-18 ay taksitlerle, en uygun ödeme koşullarına sahip, 1990 model, 1.3 Motor bir Honda Civk Hatchback ise, Honda Center'a geleceksiniz. Teslimatlar bajvuru sırasma göre belirienecektir. Ithalatçı Doğusor A.Ş. guvencesinde Türkiye genelınde bol yedek parça ve yetkili servısler. Inıdatçı FKmo OoAuun JLf Eoululc Coâ Mermerlec 3»esı D 3ıo« Dara 3 AKatıa, ttıle</i5 T ANBUl W l u 57 0? - 164 61 40 1MUH Saha: Honda Cantat ;al.ku}>. Sot » 1)1 Levenı /ıs^ANBJL Tel 1M 53 59 t>9 92 M - 1W 62 36 PC 286•PC 386SX•PC386•PC486 Hepsinin arkasında NCR Yetkili BayUeri ARKMAN Bilgi Islem Muşavırlık Mümessillik ve Egıtım Merke/J Mecıdıyekoy Istanbul Tel F22247 F561M Fax F2224~ BEKDATA Bilgi tletışim Sıstemleri Ltd Ştı Mectdıyeko\ -Istanbul Tel P550İ8 F5O632 BENTAŞ Endu.strı Muhendıslık ve Tıcaret A Ş' Nışantaşı t.stanbul Tel 14-5840 1410005 1326689 Fax P2224- EBtM Ltd. Lerkoşa K.KTC Tel- (520»81543~104 Fax- (520) 81835 Tlx 5"363 ENTEGRE Muşavırlik, Elektronık. Elektromekanık San ve Tıc Ltd Ştı Demırtepe Ankara Tel. (4) 2292332 2300463 EROKOM Elektronık San ve Tıc. A.Ş Şişlı Istanbul Tel 1312668 148035- Fax NCR size, biri mutlaka kuruluşu- ağıyla sunulan NCR - PÇ'lerde ISA nuzun ihtiyacına uyacak geniş bir ve MCA seçenekleri bulunmakta! Ayrıntılar için, lütfen NCR Yetkili Bayilerini arayın. Bilgi alın,kurulu- PC dizisi sunuyor. Uzun yıllara dayanan araştırma- ların, bilgi birikiminin sağladığı teknolojiyle, ABD ve F. Almanya'da üretilen NCR - PC'ler, "Surface Mount Technolog>7 " güvenilirliğine, ergonomik ve kaliteli bir yapıya sahip. Hepsi full aksesuar (her sistemde standart VGA plus grafık kartı). Geniş yazılım ve donanım desteği, yurt çapında yaygın servis şunuza NCR - PC alın. bir"Maestro"dur Izmır Bılgisayar Merkezı Egitim San. ve Tıc A.Ş. Karşıvakaİzmır Tel (51) 68"866- 68""-8 tNTEK Elekıronık San. ve Tıc Ltd $tı Çanka\a-Ankara Tel (4) 16"'2İ49 16-4490-91 Fax.(4) 1675854 tNTERMAT Mümessillik Araşttrma Taahhüt Ltd 5ti Levent-tstanbul Tel- 1665085 P21206-07 Fax tNTERMAT Kızılay Ankara Tel: (4> ir5641-1173712- 1253434-35 Fax: 1P3711 Telex 46156 MİKROBAHÇE Bılgisayar Sıstemlen A.Ş. Şişh-Ist'anbul Tel 1308501- 1475445-14819^5 Fıx 14819^5 NET BtLGt tŞLEM SİSTEMLERİ A^. Kayserı Tel ve Fax (351) 23244 ORBtT Bilgısayar Hızmetlen Ltd Ştı Şışlı-lstanbul Tel 1308962 1306245 PROMAKS Bılgısavjr ve Elektronık Cihazlar Tıcaret \e Pazarlama A.Ş Nışantaşı-Istanbul Tel İ405290 131İ420- U6^i6 Fax İ4İ6539 TEKNOKOM Elektronık San. ve Tıc A.Ş. Alsancak-İzmır Tel. (51) 226252 Fax: (51)225477 ZtKVE Bilgi tşlem Hızmetlerı Muşavırlik ve Tıc. Ltd. Şti BursaTel (24)209070- 721880^22038 NCR DUtribütörleri DAĞITIM Elektronik Cihazlar Pazarlama A.Ş Esentepe İstanbul Tel 1665^33 1663089 Fax: 1416539 Tbc: 39648 prx tr ° EROKOM Elektronık san ve Tıc A Ş. Şışli-lstanbul Tel. 1312668- 1480357 Fax: 1320759