Katalog

CUMHURİYET/10 HABERLER 2 MA YIS 1990 1 Mayıs'tayine gergin bir gün yaşandı... Göstericilerle polis arasında çatışma çıktı... 1Mayıs'ta büyük gözaltıHaber Merkezi — 1 Mayıs, Türkiye çapında yaygın bir işçi ka- tılımı ile kutlandı. I Mayıs kutla- masının odak noktası olan Istan- bul'da yurttaşlar, gunü güvenlik güçlerinin görülmemiş ölçüdeki "denetimi" altında geçirdJJer. Baş- ta Taksim olmak Ozere önemli kavşaklar ve iskeleler güvenlik kuvvetlerince tutulurken, on bin- lerce yurttaş kimlik kontrolu ve aramadan geçirildi. Polisın yoğun güvenlik önlemleri nedeniyle yurt- taşlar, 1 Mayıs gerginliğinin yol açtığı büyuk bir tedirginlik yaşa- dılar. Trafîğe çıkan özel araç sa- yısında önemli azalma gözlenir- ken, yurttaşlar, "polis baskısı" ile karşılaşmamak için ortalıkta gö- rünmemeye gayret ettiler. Bazı iş- yerlerinde Türk-lş'in bildirileri okunarak 1 Mayıs kutlandı, bazı- larında ise üreüm durdurulurken, bazı bolgelerde toplanmak isteyen işçilerle Taksim'e yurumek isteyen- ler polis tarafından engellendi. Kazlıçeşme, İncirli, Güngören, Harbiye, Pangalü, Dolapdere, Ka- sımpaşa, Şişhane'de toplanan gıuplara polis zor kullandı. Gös- tericilerin molotof kokteyli ve taş atmalan uzerine polis ateş açtı. Pangaltı'daki olaylar sırasında İTÜ öğrencisı Gülay Beceren ile Bektaş Özkan tabanca kurşunuy- la, Komün Dergisi Yaaişleri Mii- duru Hıiseyin Şimşek de sopa dar- besiyle yaralandı. Emniyel guçle- nnden de 7 kişinin yaralandığı bil- dirildı. 18 bin polisin görev yap- tığı "1 Mayıs"ta, sabahın erken saatlerindeki ararnalardan başla- yarak "şüpheuier" de dahil olmak uzere izinsiz gösteriye kalkışanlar ve fabrika önlerinde toplananlarla birlikte gözaltına alınanlann sa- yısı baştan 2 bini buldu, daha son- ra bu sayı 1048 olarak açıklandı. Sekiz milyonluk Istanbul, 1 Mayıs tedirginliğini önceki gece- den itibaren yaşamaya başladı. ts- tanbullular, sabah gözJerini heli- kopter sesleriyle açtılar. Önemli kavşaklar, meydanlar, büyük cad- deler, iskele ve garlar sabahın er- ken saatlerinden itibaren polis ta- rafindan tutuldu. Polis, özellikle gösterilerin yoğunlaşmasım bek- lediği bolgelerde önlemleri çok da- ha sıkılaştırdı. Polis, denetim al- tında bulundurduğu yerlerde araç- ları ve yurttaşları sıkı bir arama- dan geçirdi. Kimlik kontroUeri ya- pıldı, çantalar didik didik edildi. Otobuslerden, dolmuş ve minibüs- lerden indirilenler, elleri araçlara dayandırıiarak arandılar. Kimlik kontrolu sırasında başta ögrenci- ler olmak uzere şüpheli görüleu- ler, ya sıkı bir sorgudan geçirildi ya da götürüldü. özellikle vapur iskeleleri ve otogarlar, gün boyun- ca polisin sıkı kontrolu altında tu- tuldu. Taksim'e abluka Bazı gruplarca 1 Mayıs'ın sim- gesi olarak nitelendirilen Taksim Meydanı'na çıkan yollar, adeta abluka altına alındı. Polisle birlik- te İl Jandarma Alayı'ndan beş araç dolusu jandarma komando- su da Taksırn'de bulundumldu. 1 Mayıs'ın ilk olayı, saat 07.20'lerde duyuldu. 34 V 7470 plakalı bir araçla polis ekipleri arasında bir sure devam eden ko- valamacadan sonra, araçta bulu- nan ve belediye işçisi olduklan bil- dirilen Haa Demir ve Ismail Gttr- ler indirilerek gözaltına alındılar. Bu arada yapılan anons sırasında, "Bizce malum kişilerden biri Van- h, biri Sıvaslı ilrîsini de aldık" den- diği duyuldu. Saat 08.00'den itibaren Taksim- deki tum kafetaryalar arandı. Bunlann bazılannda oturanlar sı- kı bir kimlik ve üst taramasından geçirildiler. İlk eylem tşçilerin, 1 Mayıs'la ilgili ilk ey- lemi Kazlıçeşme'de görüldü. Saat 08.05'te deri fabrikalannın önün- de toplanarak 1 Mayıs bildirisi okuyan 200 kişilik bir grup, slo- ganlar attı ve yurümeye başladı. önceden haarlıklı olan polis, Ça- talçeşme sokakta bu işçileri çem- bere aldı. Polis, işçileri copla da- ğıtmaya çahşırken, işçiler de taş- larla karşılık verdiler. Bu arada bazı işçiler fabrikalara sığındılar. Polis, fabrikaları dolaşarak arala- nnda çalışan işçilerin de bulundu- ğu bir grubu araçlara bindirdi. Buradaki olaylar sırasında arala- rında Deri-lş merkez ve şube yö- neticilerinin de bulunduğu yakla- şık 150 işçi gözaltına alındı. Topkapı dışındaki ikinci işçi ey- lemini Coco Cola ve belediye iş- çilerinden bir grup-gerçekleştirdi. Sabah işbaşı yapmayarak işyeri onunde toplanan yaklasık 800 ki- şilik grup, Coca Cola önünde 1 Mayıs bildirisi okuduktan sonra fabrika yakımndaki Ressam Na- mık tsmail sokağını izleyerek yü- rüyüşe geçti. Fabrika yakırunda önlem almış olan polis, önce bu işçilere, daha sonra da bu grupla birleşmek uzere birkaç sokak ile- ride yüruyüşe geçen bir başka gru- ba müdahale etti. Güvenlik güç- leri müdahale sırasında amirleri- lin "Vurun komıinistlere", "tşçi- leri kışkırtanlar var. Banlar sen- iikacılar ve talebeler, onları nplayın" bıçimindeki emri üzeri- ıe cop ve sopalarla gruba saldır- jılar. Bu arada gruptakiler de po- Ise karşı direndiler. Polisin olay arasında çok sert davrandığı ve îazı işçilerin sırtında sopa kırdı- n goruldü. Bunlardan bazılarının ıldıkları darbe üzerine duşüp ba- POLİS ACIMASIZDI — İzinsiz 1 Mayıs gösterilerine karşı polis, acımasız da>randı. Bazı polis şefleri, "sert davranmayın" ayansındı bulunurken, bazı polisler ellerindeki tahta coplarla gostericileri kıyasıya dövdüler. Po- lisler aynca Kasımpaşa'da evlere girerek gösteri yapan gençleri ekip otolanyla karakola golurduler. HALAY ÇEKTtLER — İstanbul'da çeşitli işyerleriode 1 Mayıs, Türk-lş'İH okunan bildi- rileriyle kutlanırken, iş bırakma eylemi yapıldı. Kartal Cevizli Tekel Fabrikası'nda oglen paydosundan yararlanan işçiler, kolkola girerek, halay çekip şarkılar söylediler. tTÜ ÖGRENCtSİ — Polisin tum önlemine karşın, çeşitli grupların Taksim Mejdanı'na çıkarak LMa- yıs'ı kullamak istemeieri, Harbiye-DoJapderc kesimjade cacışmaya yol açtı. Gruptan tTÜ ögrendy Gu- lay Beceren, iki kurşunla yaralandıkıan uzun süre sonra hastaneye gotöriılerek tedaviye alındı. POÜSTEN COP YEDİ — Harbiye-Dolapdere kesimindeki çaüşraa, 20 dakika surdü. Taksim'e yıi- rtimek isteyen grubu polis püskürttü. Dolapdere sokaklanndaki çatışmada Bektaş Özkan bacağın- dan, gazeteci Huseyin Şimşek de polis copuyla başından yaralanarak hastaneve kaldınldı. Haber ve fotegraflar: Yalçın Çakır.Yavuz Şimşek, Idris Akyuz, Fuat Kozluklu, Ali Tevfik Berber, Esat Pala, Suleyman Sarılar, Behzat Şahin, Berat Günçıkan, Figen Atalay, Mehmet Saraç, Deniz Topaioğlu, Ayşe Yıldınm, Remzi Gökdag, Gunseli Karsan, Olcay Duman, Alaattin Çiftçi — Erdoğan Köseoğlu, Uğur Saner, Uğur Gunyüz, Uygar Gurkan, Muharrem Aydın yıldıklan görüldü. Polisler, amir- lerinin daha sonra"Yumuşak dav- ranın, vnrmayuı" yönundeki uya- rılanna karşın yakaladıkların: cop, yumruk ve tekme darbeleri altında araçlara bindirdiler. Güngören'de de izinsiz gösteri yapmak isteyen bir grup, polis ta- rafindan dağıtıldı. Saat 10.00 sı- ralannda Kâzım Karabekir Cad- desi'nden gelen, aralarında öğren- cilerin de bulunduğu 100 kişilik bir grup, Ataturk Caddesi'nden gelen 200 kişilik bir grupla Çeş- me Durağı yakınlannda birleşmek istedi. Polisin, çogunluğunu, Be- lediye - Iş'e bağlı işçilerin oluştur- duğu bu gruplara müdahalesi ve grupların da taşlarla karşıhk ver- mesi üzerine, 7 polis ile çok sayı- da gösterici yaralandı. Buradaki olaylar sırasında 7 kişi gözaltına alındı. Fuıdıkzade Kızılelma Caddesi Kürkçu Sokak'ta buiunan Esnaf ve Sanatkârlar Derneği binasımn çausına silahlı dört kişi tarafindan asılan bombalı pankart uzmanlar tarafindan imha edildi. Topkapı Nakliyeciler Sitesi'nde- kı işyerlerinde çalışan Tüm-Tis uyesi işçiler, saat 10.00'da sendi- kalarının temsilcilik binası önün- de toplanmaya başladılar. Hemen olay yerine gelen polis, sendika bi- nasını kontrol altına alarak kala- balığın oluşnıasını önledi. Bura- da, işçilere TDrk-lş'in 1 Mayıs bil- dirisi okundu, ancak poMs bildi- riyi okuyan sendika şube yöneti- cisi Feridun Sayar ile kendilerine itiraz eden işyerleri temsilcisi Ra- mazan Balık'ı gözaltına aldı. Bu durumu protesto eden ışçıler iş bı- rakarak, bir saat çalışmadılar. Polisin, büyük işçi eylemi bek- lediği Merter'de gün boyunca sı- kı güvenlik önlemleri aldığı göz- lendi. Yine de bu yörede 1 Mayıs bildirileri dağıtıldı. Polis, bildiri dagıtanlardan birini gözaltına al- dı. öğle saatlerinde Ortadoğu Tekstil Sanayii Ticaret AŞ binası- na, üzerinde "Yasasın 1 Mayıs, Dev-Yol taraftarlan" yazılı pan- kart asıldı. Hemen olay yerine ge- len polis, pankartı indirdi. Daha sonra olay yerine gelen bomba im- ha uzmanları da pankartm içine sanlı fünyeyi patlattılar. Bu olay sırasında şupheh görülen Muam- mer Aslan adlı bir genci gözaltı- na aldılar. Topkapı bölgesinde, Petrol-lş'in örgütlü olduğu çeşitli ilaç ve koz- metik işyerlerinde çalışan 2000'i aşkın işçi ise saat 10.00-12.00 sa- atleri arasında üretimi durdurdu- lar. İşçiler, 1 Mayıs bildirileri oku- dular, konuşmalar yaptılar, davul- zurna eşliğinde halaylar çekerek 1 Mayıs'ı kutladılar. Polisin eylem beklentısinde ol- duğu işyerleri önünde de tam bir kuşatma uyguladığı görüldü. TEK Taksim Şube Mudurlüğü'nden bir yetkilinin ihbarı uzerine polisler bina bahçesinde toplanan işçileri gözaltına aldılar. Bu olayın ardın- dan polisler, kamu işyerlerinde ve belediyeler çevresinde önlemlerin yoğunlaştırılması konusunda anonsla uyarıldılar. Unkapanı Köprüsu girişi, Cibali ve Cevizli Tekel fabrikalan önüne de 100'er kişilik polis ekipleri yerleştirildi. Kartal Cevizli'deki Tekei sigara fabrikasında çalışan işçilerden 2 bin 500'ü öğle yemeğinde 1 Ma- yıs'ı kutladıiar, halay çektiler. "Yaşasın 1 Mayıs" sloganı attılar. tşçiler, 20 yıldır ilk kez işyerinde böyle bir kutlama yaptıklarım bil- dirdiler. Cibali'de de dışan çık- mak isteyen işçilere izin verilme- di. Zincirlikuyu'daki Gripin La- boratuvan'nda 200 işçi, bir saat süreyle işi bırakarak, 1 Mayıs afiş- leriyle süslü salonda geçmiş yıllar- da I Mayıs kutlamalarında ölen- lerin anısına saygı duruşunda bu- lundular. Kartal SHP ilçe binası, 1 Mayıs paneli suresınce polis kor- donu altında tutuldu. Yol-lş Sen- dikası'mn örgütlü olduğu işyerle- rinde işçiler sabah saatlerinden iti- baren saat 14.00"e kadar üretimi durdurdular. işçiler bu süre içeri- sinde konuşmalar yaparak ve bil- diriler okuyarak 1 Mayıs'ı kutla- dılar. tstanbul'da TEK işyerlerin- de çalışan işçiler de saat 14.00'e kadar üretimi durdurdular. Bu sü- re içerisinde bazı işyerlerinde iş- çiler dışan çıkarak 1 Mayıs bildi- rileri okudular ve "Yaşasın 1 Mayıs" slogaru attılar. Dolapdere'de çatışma Saat 12.15 sıralarında Harbiye Işıklar'da toplanan 150 kişilik bir grup, ellerinde molotof kokteyl- lerle slogan atarak Taksim'e doğ- ru yüruyüşe geçti. Polisin uyarı ateşiyle Tnüdahalesi üzerine gös- tericiler Dolapdere*ye inen sokak aralanna kaçtılar. lekrar toplana- rak gösterilerini sokak aralarında surdüren eylernci grubun "Yaşa- sın 1 Mayıs", "1 Mayıs Engeltene- mez", "Kahrolsun Faşizm" slo- ganlan duyuldu. Bu arada, keıı- dilerini izleyen 15 kişilik karakol polislerine taşlarla saldıran gruba yine uyan ateşi açıldı. Geri kaçan gruba polislerin kendilerine atılan taşları toplayarak karşılık verdik- leri görüldü. Sokak aralannda ko- valamacaya dönüşen olaylar, çevre sakinleri arasında panik yarattı. Göstericiler Babil Sokak girişine geldiklerinde, uzun süre polisler- le taşlı çatışmaya girdiler. Sokağın Pangaltı Caddesi'ne inen merdi- venlerde sıkıştırılan gruba, polis Pangaltı tarafindan ateş açtı. 50-60 el ateş sırasında merdiven yanındaki evin bahçesine kaçan göstericilerden İTÜ Elektrik- Elektronik öğrencisi Giilay Bece- ren omuz ve sırtından aldığı iki, Bektaş Özkan adlı kişi de sağ ba- cağından tek kurşunla yaralandı. Bu sırada sokak aralanna dağılan göstericilerden üçü kız, yedi kişi M.Ü. BYYO'nun bir üst sokağı Çi- men Sokak'ta çelik yelekli sivil polislerce yakalanarak yere yatınl- dı. Gostericilerin elindeki molotof kokteyl şişesinin kırıldığı, polisle- rin ise silahJanm yerde yatanlara doğrultarak hakaret ettiği görül- dıi. Bu sırada koşarak fotoğraf çekmeye gelen gazetecilere polis- ler "Koşmayın, biz heyecanlı in- sanlanz. Parmaklanmız titrek olnr" dediği duyuldu. Daha son- ra yedi kişi polis otomobilleriyle götürülurken, beş kişilik başka bir grup daha yakalandı. Karakol po- lislerince dövülen beş kişiyi çelik yelekli sivil polisler merdivenler- den Pangaltı Caddesi'ne indirerek camlan kırılan bir polis otosuyla gözaltına aldı. Gösteriler sırasın- da atılan taşlardan Pangaltı Cad- desi'nde park eden iki özel otomo- bille bir polis minibüsünün cam- larının kırıldığı görüldü. Tarlabaşı Perapalas Oteli'nin arkasında, Şişhane ve Unkapanı İMÇ blokları önünde küçük grupların gösteriler yaptığı ve bu bölgelerden de çok sayıda kişinin göturüldüğu bildirildi. Bir grup gösterici Kasımpaşa'daki Kız Ku- ran Kursu'na girince polis burayı basarak gostericileri aldı. Saat 14.00 sıralarında olayların yatıştığı gözlendi. Yaralılardan ço- ğu göstericiler tarafindan kaçın- lırken, Dolapdere*de yaralanan İTÜ Elektrik-Elektronik öğrencisi Gülay Beceren ö n d Şişü Etfal'e, daha sonra da ameliyat edildiği Çapa Tıp'a kaJdırıJdı. Beceren'in yaralandığı yerde başından ve vü- cudundan çeşitli yerlerinden sopa darbeleri alan Huseyin Şimşek'in Taksim Hastanesi'nde tedavisi sü- rüyor. Şişli Etfal'de yatan uç ay öncesine kadar Ankara'da bir as- keri işyerinde çalıştığı belirlenen Bektaş özhan'ın durumunun iyi olduğu bildirildi. Bu arada Ramada Oteli'nin önünde saat 19.15 sıralarında top- lanan yaklasık 70 kişilik bir grup cadde üzerine molotof kokteylle- ri attılar ve trafiği bir süre engel- lediler. Bu arada, "Yaşasın Sosya- lizm, Türkiye Komünist İşçi Hareketi" imzalı 1 Mayıs bildiri- lerinin atıldığı görüldü. Gözaltına alınanlar Şüpheli ya da olaylar sırasında gözaltına aJınanlann sayısı bir ara 2000"e kadar çıktı. Gayrettepe'de yer kalmayınca gözaltındakiler Lütfu Kırdar Spor Salonu'na, Çe- vik Kuvvet'in Bayrampaşa'daki meıkezine ve Sanyer dışındaki tüm karakollara alındılar. Genel aramalar sırasında alınanlardan bir bölumü kimlik tespitleri yapıl- dıktan sonra serbesc bırakıldılar. Valinin açıklaması Istanbul Valisi Cahıt Bayar, ak- şam saatlerinde yaptığı açıklama- da, gözaltındakilerin sayısıru 1048 olarak açıkladı. Gelişmeleri Gay- rettepe'de Asayiş Hareket Merke- zi'nde tl Jandarma Komutanı Al- bay Ali Ihsan Güvener, Garnizon Komutanlığı temsilcisi iki albay ve Emniyet Müdürü Hamdi Ardalı ile birlikte gelişmeleri izleyen va- li, eylemcilerin silah kullandığmın belirlendiğini kaydederek, "Arka- daşlanmızdan da çok kesin ularak arastırdığımız. polisin bu konuda silah kullanmadığı şeklindedir. Onların silah kullandığını biliyo- nız. Tespilli, ama polisten şu ana kadar silata kuüanıldıgına dair bir emare elimize geçmedi" dedi. Ba- yar, "Yaralılann kim tarafindan kurşunlandıklan" sorusuna da "Bilemiyoruz, bunu incflevecegiz" yanıtını verdi. Vali, olaylarda atı- lan taşlardan 5 polis, bir bekçi ve bir emniyet amirinin, silahla da iki sivilin yaralandığını söyledi. Vali, "Yaralılann kim tarafindan kur- şunlaodıgı sorusuna", "Bilenıiyo- nız, bunu incelevecegiz" yanıtını verdi. Vali, gostericilerin 2911 sa- yılı yasanın ihlali olduğunu ekle- di. Olaylar sırasında iki 14'lük ta- banca, mermiler, molotof kok- teylleri, iki bıçak, sopa ve pan- kartlar ele geçirildiği bildirildi. Diger iller 336 gözaltıHaber Merkea — Ilgi odağı ha- line gelen Istanbul dışındaki iller- de de 1 Mayıs, gösteri, gözaltı ve Türk-lş'in belirlediği program çer-" çevesinde kutlamalarla geçti. Dün 1 Mayıs dolayısıyla başta Adana ve tzmir olmak üzere öteki kent- lerde de güvenlik güçleri önemli kavşak ve meydanları kontrol al- tında tuttu. Polis, durumundan "şüphelendigi" ve "gösteri duzenledigi" gerekçeleri ile dün Adana'da 150, tzmir'de 80, Anka- ra'da 33, Bursa'da 30, EdirBe'de 19. Gaziantep'te 8, MaJatya'da 8, Mersin'de 6, Hatay'ın Samandag ılçesınde de 2 kişiyi gözaltına al- dı. Gözaltına alınanların önemli bir bölümunün işçilerden ve öğ- rencilerden oluştuğu öğrenildi. Türk-lş'e bağlı sendikalara üye 70 bin işçinin bulunduğu Adana bölgesinde, 1 Mayıs günü genel- de fabrikalarda Türk-lş'in bildiri- lerinin okunmastyla kutlandı. Po- lisin geniş güvenlik önlemleri al- dığı Adana'da, Saydam Cadde- si'nde büyük bir grup korsan gös- teri duzenledi. Caddede yaklasık 100 metre kadar yurüyen gösteri- ciler Kürtçe ve Türkçe olarak "V«- şasın 1 Mayıs" diye slogan attılar. Buradaki olaya müdahale eden polis, 10 kişiyi gözaltına aldı. Keıı- tin öteki semtlerinde surdurülen arama ve müdahaleler sonucu, polis toplam 150 kişiyi gözaltına aldı. İzmir'de de sabah saatlerinde başlayan güvenlik kontroUeri sıra- sında toplam 80 kişi gözaltına alındı. Kentte, genelde olaysız bir gun yaşanırken, Ege Üniversite- si'nde öğrenciler ve bazı fabrika- larda işçilerin bildiriler okuyarak 1 Mayıs'ı kutladıklan görüldü. Bu arada, önceki günden bu yana Aliaga'da süren 1. Emek Şenlik- leri nedeniyle polis, burada yoğun önlemlere başvurdu. Dün Ankara'da 1 Mayıs nede- niyle emniyet kuvvetle/i, TAYAD- da karakol kurarak 5 kişiyi göz- altına aldı. Saat 18.00 sualarında Aşagı Ay- rancı Güvenlik Caddesi'nde kor- san ıratıng yapılacağı ihbanoı alan pohs, burada ve çevrede geniş gü- venlik önlemleri aldı. Daha son- ra, Ankara Emniyet Müdürü Mehmet Ağar'ın yönettiği operas- yon başladı. Polis burada da cad- dede buiunan özellikle öğrenci ve şüpheli bulduğu 28 kişiyi gözalü- na aldı. Bursa'da da I Mayıs'ı kutlamak amacıyla Ulucami yakımndaki Orhangazi Parkı'nda toplanarak pankart açan ve slogan atan bir grup öğrenci, polis tarafindan da- ğıtıldı. Olay sırasında 30 kişinin gözaltına alındığı bildirildi. Gös- tericiler ellerinde, "1 Mayıs engd- lenemez", "Yaşasın 1 Mayıs" şek- linde dövizler taşıdılar. Dün aynca, Mersin'de Soda ve Kromsan fabrikalarındaki 4 grev gözcüsü ile 1 sendıkacı ve 1 de iş- çi gözaltına alınanlar arasınday- dı. 1 Mayıs dolayısıyla "şüpheti" görüldükleri ve "olayiara katıla- caklan" gerekçeleri ile Edirne'de 19, Gaziantep'te S, Malarya'da 8, Hatay'ın Samandag ılçesinde de 2 kişi gözaltına alındılar. Kınkkak'de ise çeşitli işyerlerin- de çalışan işçiler, Türk-lş'in işyer- lerinde okunmasını istediği bildi- rinin Kınkkale Emniyet Mudür- luğü tarafindan engellendiğini Ueri sürdüler. Kınkkale Valisi Fikret Giiven, Türk-fş'in büdirisinin ya- saklandığı yolundaki haberlerin yanlış olduğunu savundu. öte yandan, Loadra'da halke- vinin duzenledigi davul zurnalı yürüyüş olaysız geçerken, kendi- lerini Dev-Yol, TtKKO, Partizan ve Halkın Birliğı üyesi olarak tanıtan bir grup, Ziraat Bankası temsilci- liğinı ısgal etti. "Burası bir devlet bankası oldugu için işgal ettik" di- yen göstericiler, 1 saat kadar bi- nada kaldıktan sonra pohs tara- findan çıkarıldılar. Emniyet yet- kilileri 40 göstericinin gözaltına alındığını söylediler. Türk-Iş, salontoplantısıyla kutladı KADIN-ERKEK ARANDI — Kente girenler, sabahın erken saatle- rinden itibaren didik-didik arandı. Özellikle Taksim'e çıkan yollar tutuldu, belediye otobusleri yollan kesüerek içindekiier iodirildi. ANKARA (Cumhuriyet Büro- sn) — Türkiye'de yasaklanan 1 Mayıs'ın 100. yıldönıimü olağa- nüstü önlemlere karşın yaygın iş- çi eylemleriylefiilenicutlandı. Iş- yerlerindeki 1 Mayıs kutlamaiarı Turk-lş'in öngörduğu biçimde bildiri okunraasıyla sınırb kalma- dı. Birçok işyerinde değişik saat- lerde Türk-Iş bildirileri okunur- ken bazı işyerlerinde bu bildiri ya- nında hazırlanan başka bildiriler de okundu. Çeşitli sendikalardan edinilen bilgilere göre Türkiye ça- pında birçok işkolunda on binler- ce işçi yarım saat ile yarım gun arasında değişen surelerle işi bı- raktı. Turk-lş, 1 Mayıs'ı Ankara'da- ki konfederasyon genel merkezı- nin altındaki konferans salonun- da dar kapsamlı bir loplantı ile kutladı. SHP Genel Başkanı Er- dal İnönü ile Genel Sekreter De- niz Baykal ve çok sayıda SHP'li milletvekılinin katıldığı toplantı- /a gelenlerin yakalarına "Tnrk- tş, 1 Mayıs 1990" yazılı kokart- lar takıldı. Törene, Başkanlar Ku- rulu'nca alınmış karar olmasına karşın, bazı sendika başkan ve yö- neticileri katılmadı. Katıhmın az olması nedeniyle 200 kişilik salon- da bazı koltuklar boş kaldı. İnö- nü, Turk-lş Başkanı Yümaz'a ku-- mızı güllerden oluşan bir demek sundu. Yılmaz da İnönü'ye kırmı- zı karanfıller verdi. Yılmaz, tö- rende yaptığı konuşmada, 1 Ma- yıs'ın dünya işçi lerinin birlik ve dayanışma gunu olduğunu anım- satarak, şunları söyledi: "1 Mayıs'ı başka liirlu anlamak ve başka amaçlara araç gibi gös- termeye çaiışmak mumkun degil- dir. Bu anlamb günün saptınlma- sına herkesten once işcUer karşı çı- kacakur. Çunkü 1 Mayıslar, yal- nızca bir asır önce kaydedilen ge- lişmeyi anmak için değil, dunya- daki oluralu degişmelerde sendi- kaJann ve işçilerin büjuk rolıinü ortaya koymak ve gelecege ait bak grevi, işten atıünabırda hâkim te- minatı, işçi-memur aynmı ve söz- leşmeli personel saltanabna son verme planlannı yapmak açısın- dan da önemlidir." Günumüz dünyasmda meydana gelen olaylar ve özellikle totaliter rejimlerin, baskıcı sistemlerin uğ- radığı sevindirici yenilgilerin, her- kesin gözü önünde cereyan ettiği- ni kaydeden Yılmaz şöyle devam etti: "Biz Tnrk-İş olarak 1 Mayıs'ı, bu nitelikleri ile tanıyor. bu ideal ve duygu birikimlerinin toplumun her kesimine doğnı bir gekilde an- latılması şeklinde yorumluyoruz. 1 Mayıs, tabii ki lilkemizde km- lanacakur. Turk-İş Yönetim ve Başkanlar Kunılumuzun aldığı karar geregince, bu >ıl 1 Mayıs- ın, işyerlerinde anılması şekli uy- gun göriilmuştur. Bunun bir an- lamı ve de önemli olanı, hazıria- dıgımız 1 Mayıs bildirUİDİn bin- lerce işyerinde oknnmak suretiy- le yüzbinlerce işçi tarafindan, ay- nı anda dinlenmesi ve algdanma- sını sağlamış olmaktır. Diger bir deyisle 1 Mayıs kutlamasını geniş tabana yaymakür." İşçilerin sesine kulak venneyen- leri uyardıgım dile getiren Yılmaz, Turkiye'de işçilerin bugünü üze- rindeki yasakların kaldırılmasmı da sözlerine ekledi. Yılmaz'dan sonra kursuye gelen Erdal tnönü de bir konuşma ya- parak SHP'nin 1 Mayıs'a yakia- şımını anlattı. Türk-lş bildirisi Inonü'nun konuşmasındap sonra Turk-tş Genel Teşkilatlan- dırma Sekreteri Mehmet Bamya- a, Türk-lş'in tüm ışyerlerinde okunmasına karar verdiği 1 Ma- yıs bildirisini okudu. Türk-lş'teki kutlama töreninde okunması tasarlanan Uluslarara- sı Hür İşçi Sendikaları Konfede- rasyonu'nun (ICFTU) hazırladığı 1 Mayıs 1990 bildirisi ise katılan- lara metin halinde dağıtıldığı ge- rekçesiyle okunmadı. Türk-tş'teki törenin bitiminden sonra SHP Genel Başkanı Erdal İnönü, parti arkadaşlanyla birlik- te Türk-lş Genel Merkezi'nden SHP Genel Merkezi'ne değin yürüdu. Hak-Iş'in toplanüsı ~ Hak-tş Genel Başkanı Necati Çetik de dün düzenlediğı basın toplantısında, 1 Mayıs'ın Mark- sistlerin tekelinde bir gün olarak değerlendirilmeyeceğini ifade etti. Insan Hakları Derneği Genel Başkanı Nevzat Helvacı da 1 Ma- yıs'ın, emekçilerin bayramı olarak yasallaştırılması gerektiğini belir- terek "1 Mayıs'ın engellenişi, ül- kemizdeki çalışma yaşamının an- tidemokratik yapısını ve çalışma hakkı uzerindeki agır baskıyı gos- teren önemli bir örnektir" dedi.