Katalog

PAMUKBANK Konut Deştek K r e d i s i Ev, daire, büro, muayenehane sotın almak istiyorsanız~. Konut Oestek KredisS Cu m huriyetKurucusu: Yunus Nadi 800 TL. 29 Nisan 1990 Pazar Konunuz _ Pamûkbcu4(t1çrkonüşûn. PAMUKBANK iyi b a n k a d ı r 66. Yıl; Sayı: 23594 <KD\ dahıl) Göçlerkentlerieritiyorrmrtvin, Kars, Sinop, Kastamonu, Kırklareli, ^Föçün nedenleri çeşitli. Önce devlet terk ediyor bir -Imüçülen kentler giderek renksizleşiyor, kendi içinermrtvin, Kars, Şinop, Kastamonu, Kırklareli, Bilecik... Ülkemizde giderek 'küçülen' kentlerden bazıları bunlar. Bu merkezlerimizde yaşanan göç hareketi öylesine hız kazanmış durumda ki kentlerin merkezleri bile kimi zaman dağınık bir görüntü sunuyor. Evler tek tek değil, takım halinde satıhyor, satılamazsa terk ediliyor. Caddeler artık gündüzleri bile bomboş. Kahveler işsizlerle, yakman insanlarla dolu. Fabrikalar kapah. ç nedenleri çeşitli. Önce devlet terk ediyor bir şehri, sonra sakinleri. Yatırımlar durunca, daha öncekiler de yeterince beslenemeyince, çeşitlenemeyince işsizlik artıyor. Topraklann çoraklığına, sulamanın olmayışı da eklenince, tarım alanının da şansı kalmıyor. Doğu'da sınır kapılarının kapah olması ve elverişsiz doğa koşulları turizmin canlandırılamayışı, sağlık ve eğitim hizmetlerinin zayıflığı, bu nedenlere ekleniyor. Jmüçülen kentler giderek renksizleşiyor, kendi içine kapanıyor. Fabrikalar ve küçük işletmelerde olduğu gibi sinemalar ve tiyatrolar da kapatıyorlar kapılarını. Yerel meslek ve zanaatlar kayboluyor. Eskiden şehrin köyünden kentine doğru olan göç yönü, şimdilerde köyden büyük şehre ya da yabancı ülkelere. Sayıları az olan belediyeler, parasızlıktan şikâyetçi. Küçülen kentleri REFİK DURBAŞ yazdı, ÜMİT KIVANÇ fotoğrafladı. 6. Sayfada KuÜU'Sargın davası > Batı'nın gözü 32. duruşmadaANKARA (Cumhuriyel Burosu) — Türkiye'ye dönduklen 15 Kasım 1987 gununden bu yana 896 gündür tutuklu bulunan Turkiye Bırleşik Komunıst Partısi (TBKP) lıderleri Nihat Sargın ve Haydar Kutlu, 20 gun suren "olöm orucu"nun ardından Ankara DGM'de ilk olarak 4 mayıs cuma gunu yar- gıç dnune çıkacaklar. Sargın-Kutlu'nun avukatla- rının tahliye taleplerini yineleyeceği duruşmada, , mahkeme heyetinin bu konuda vereceği karar me- rakla bekleniyor. Ölüm orucunu bırakmalanndan sonra sağlık du- rumlanrun düzelmeye başladığı bildirilen Sargın ve Kutlu'nun 32. duruşmasına Fransa, tngıltere ve Al- manya'dan çok sayıda yabancı gözlemcinin yanı sı- ra. çeşitli illerden de katılım olacağı belirtildi. (ArkasıSa. 17, Sü. l'de) Mayısta sürpriz var Kar ve don geliyor ANKARA (AA) — Devlet Meteoroloji tşleri Ge- nel Muduru Faysal Gejik, soğuk ve yağışlı lıava küt- lesinin önumüzdekı gunlerde Turkiye'yi etkisi altın- da bulunduracağını bildırdi. Geyik, hava sıcaklığı- nın tum yurtta 10-15 derece arasında duşu$ goste- receğıni belirterek "Yanndan (bngünden) itibaren Trakya ve Batı Karadeniz bölgflerinde karia kan- şık yağmur yafacak, yüksek >erlerde don görule- cek" dedi. Faysal Geyik, yaptığı açıklamada BaJkanJar üze- rinden gelen soğuk ve yağışlı bir hava kutlesinin bu- gunden itibaren tum yurdu etkisi altına alacağını belirterek şöyle dedi: (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) Yine TIR ele geçirildi 'Süper top'ta yenî bir halka Haber Merkezi — Irak'ın "süper lop"una aıt ol- duğu ileri surulen parçalan taşıyan bir TIR'a Jstan- bul Havdarpaşa gumruğünde el konmasından son- ra, Edirne Kapıkule sınır kapısında "çelik dev borular" yuklu ıkinci bir TIR daha ele geçirildi. Mil- li Savunma Bakanı Safa Giray, süper top konusun- da "Irak'ın elinden ne var tam olarak bilinmiyor, ama bir verde silah varsa bunun anlamı tehdittir" dedi. Ingilız Independent gazetesı de Irak'ın tngi- liz firmalarına sipariş verdiği çelik boruların, uzun menzilli balistık fuze ve uydu fırlatıcı yapımını ön- gören programın parçalan olduğunu yazdı. (Arkası Sa. 17, Sü. 6'daJ CÜNEYT ARCAYÜREK yazıyor Varsın Bağırsınlar FETHİYE — Kemer'de buyurmuşlar, "Her şe- ye karışmıyorum" demişler. Sol yanında ekono- miyı kurtaracak Guneş'imiz. Sağyanında bir aya- ğı partıde, bir ayağı hükümette Ozdemır bırade- rimız. Birıne bayram sonrası ekonomi buyrukları verirken, ötekıne, gelecek korkusuyla pır pır eden yüregıni sennletmek için partıyı 1992'ye kadar na- sıl ayakta tutacağmı anlatıyor Varsın bağırıp çağırsınlar, 'enflasyonu aşağı (Arkast Sa. 9, Sü. Tde) Dünyada özel kutlama hazırlıkları, Türkiye'de 'yasak' var 1 Mayıs100 yaşındaDünya işçi smıfı ve sendikacılık hareketleri, rejim ve sendikal anlayış farklıhklarına karşın bu yıl 1 Mayıs'ı daha görkemli kutlama konusunda görüş birliğinde. Türkiye'de ise siyasi iktidar, 1 Mayıs'ın işçi sınıfının bayramı, birlik ve dayanışma günü olarak kutlanmasını engellemek üzere her türlü yasaklama ve polisiye önlem kararlarını aldı. Türk-İş, 1 Mayıs kutlamalarını 200 kişilik bir salona kapattı. ŞÜKRAN KETENCİ Dunya işçi sınıfı ve sendikacı- lık hareketleri, önumüzdeki salı günu 1 Mayıs'ın 100. yılddnümıi- nü her yilkinden daha da görkem- li kutlamaya hazırlanıyorlar. Türkiye'de ise 1 Mayıs, işçilerin bayramı değil, neredeyse kâbus günü olmaya aday gözüküyor. Siyasi iktidar 1 Mayıs'ın işçiler ve sendîkalar tarafından işçi sını- fının bayramı, birlik ve dayanış- ma gunü olarak kutlanmasını en- gellemek üzere her tür yasaklama ve polisiye onlem kararlarını al- dı. Turk-lş, üyesi olduğu Hür Dunya İşçi Sendikaları Konfede- rasyonu (ICFTU) ve kendı genel kurul kararlanm yok sayarak 1 Mayıs kutlamasını 200 kişilik bir salona kapattı. 1 Mayıs'ın kutlan- masını savunan sol sendikalar, hukümetin izin vermemesini, Türk-tş'in kullamamasını ve pro- vokasyonu gerekçe yaparak hıç- bir girişimde bulunmadılar. Bazı sendikalar ile ağjrhklı sendika şu- belerinin oluşturduğu platformun 1 Mayıs kutlama girişimine ise si- yasi iktidardan çok sert yanıt gel- di. Tertip komitesi uyelerı gözal- tına alınıp ifadelerine başvuruldu. lzinsiz kutlama girişıminden so- rumlu olacaklan uyansı ile serbest bırakıldılar. 1 Mayıs'ın Taksim Meydanı'nda kutlanması için ya- pılan yazılı başvuruya, resmi iş- lem bile yapılmayarak sözlu "bayır" yanıtı geldi. Sendıkala- rın hazırladığı onbinlerle 1 Mayıs afişleri toplatıldı. Dünya işçi sınıfı ve sendikacı- lık hareketleri, rejim \e sendikal anlayış farklıhklanna karşın bu yıl 1 Mayıs'ı daha görkemli kut- lama konusunda göruş birliğı içindeler. Geleneksel olarak sen- dikal konfederasvonların duzen- lediği açık hava mıtinglerine ikti- darlar dahil siyasal parti liderle- rınin konuk olarak katılması ve işçi kitlelerinin guncel işçi sorun- larını dile getirmeleri biçıminde gerçekleştirilen kutlamalara bu yıl ozen gösterilmesının tek nedeııı 100. yıldonumu değil. Son yılın hızlı siyasal gelişiminin işçilerin ve sendıkaların sorurüarını arttırdı- ğı, yenı boyutlar kazandırdığı, işçi sınıfı ve sendikal dayanışmanın önem kazandığı, bu nedenle de sorunların dıle getirılmesi ve da- yanışmanın sergilenmesinin önem kazandığı goruşünde birleşiliyor. Hur Dunya İşçi Sendikalar! Konfederasyonu ICFTU'nun "1 Mayıs 1990 Manifestosu", diin- (Arkası Sa. 17, Su. 4'de) 40 SENDİKACIYA SORUŞTURMAİ7. Sayfada Ista açık görüşe izin verilmediRamazan Bayramı nedeniyle çeşitli cezaevlerinde açık göruşler yapıldı. lstanbul'da Bayrampaşa Cezaevi'nde "firarlar olu>or" gerekçesiyle açık goruşe izin verilmemesi 280 tutuklu ve hukümlü tarafından protesto edildi. Tutuklu ve hükumluler Adalet Bakanhğı'nın belirlediği bir saatlik avukat odalanndaki görüşe çıkmadılar. Çeşitli yerlerden gelen tutuklu ve hukümlu yakınları da cezaevi önünde gosteri yaptılar. Eyüp Cumhuriyet Savcısı'yla görüşmek için adliyeye giden 40 kadar tutuklu ve hükümlü yakını da Eyup Merkez Karakolu'nda bir süre aiıkonuldu. Adana E Tipi Cezaevı'nde uç gruba ayrılan tutuklu ve hükumluler bir gun yakınlarıyla açık goruş yapma olanağıru buldular. Aydın, Nazilli ve Buca cezaevlerinde de açık görüş yapılırken zaman zaman cezaevi yonetıcileriyle tutuklu ve hükumluler arasında tartışma çıktı. Aydın ve Nazilli E Tipi cezaevlerinde bayram öncesi başlayan açık görüş, bayramın birinci gunu sona erdi. Siyasi tutuklu ve hükümlülerle goruşen yakınlarının salt giyecek malzemesi vermelerine izin verilirken yiyecekler kapıdan çevrildi. Bu uygulama nedeniyle tutuklu ve hukumlü yakınları ile cezaevi yöneticileri arasında tartışma çıktı. Buca Ceza ve Tutukevi'nde de arife gunü başlayacağı büdinlen açık göruş 29 siyasi tutuklu ve hükumluye izin verilmemesi nedeniyle yapüamadı. (Fotoğraf: Behzat Şahin) IZMIR'den HİKMET ÇETJNKAYA Nasıl Yani? Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın başbakanlığı döneminde neredeyse bakanlar kurulu tümüyle geziye ya da dinlenceye katılırdı. Bu kez tam tersi oldu. Bakanların bazıları Cumhurbaşkanı Özal'ın tatil yaptığı Antalya'ya akın ettiler. Başbakan Akbulut'un kaldığı Didim'e ise bir günlüğüne Bayındırlık ve İskân Bakanı Cengiz Altınkaya uğradı. 9. Sayfada ^KABİNE ANTALYA'YA TAŞINDI9. s«yfa* •TRAFİK ANARŞİSİ 60 CAN ALDI 9. sayfada Muhalefetten Bustfa kınama : YANLIŞINIBİR GÜNDÜZELTECEK DEMİREL; DÜNYADAN HABERİ YOK Bush'un söyledikleri tamamen yanlış şey. Düzeltmesi gerekecektir. 1923'ten bahsetti. Bu Ermeni militanlarının Türkiye Cumhuriyeti'ni karşılarına almak istemelerinden kaynaklanan bir yaklaşım. Kendi çıkarlarımız doğrultusunda tutumumuzu iyice belirlememiz gerekiyor. SEİA parlamentoya gelmelidir. SABETAY VAROL'un haberi 14. Sayfada DYP lideri, Ermeni meşajı nedeniyle ABD Başkanı'nı ayıpladığını söyledi ve Özal'ın Washington Büyükelçisi Kandemir'e Ermenilerle konuşarak bir orta yol bulma talimatı verdiği haberlerinin tekzip edilmediğini hatırlatarak "Turkiye'yi kendini savunamayan bir Türkiye durumuna düşürmüşlerdir" dedi. 14. Sayfada Bilbao'dan Tetiği çekemedi... MİNE G.SAULNIER Ernesto Che Guevara, cesedinden çıkan günlükte şöyle yazar: 'Dun tüfeğim ile bir askerciğe nişan aldım. Öyle genç ve çelimsizdi ki tetiği çekecek cesareti kendimde bulamadım.' Londra'dan Devir değişiyor EDİP EMİL ÖYME.N Avam Kamarası oturumları, geçen kasımdan beri TV'de gösteriliyor. Şimdi milletvekilleri daha gürültücu, daha çığırtkan. Stuttgarftan Beyaz tehlike AHMETARPAD Batı'ya açılan eski demirperde ulkeleri, Güney Amerikalı uyuşturucu tuccarları için yepyeni bir pazar. Helsinki'den Göllerin anlamı... CENGİZ TURHAN Binlerce sözcüğünü kullanmak, Finlandiya'daki göl sayısını hafife almak olur. 32 bin km kareyi bulan göllerin toplam yüzölçümü, Finlandiya'daki ekilebiJir alanların toplamından fazla. Manila'dan Marcos sevgisi!.. MUSTAFA BALBAY Filipinler'in devrik diktatörü Ferdinand Marcos'un ülkedeki etkisi sürüyor. 10. Sayfada B U G Ü N Cumhuriyet D E R G İ ü Caz burada doğdu! Bir kültür mozaığı olarak "ABD'nın dışında" sayılabılecek Sew Orleans kentı bambaşka bir dünyadır; cazın doğum yen Bourbon Caddesı tse bu dünyanın kalbıdır. . 3 Müşerref Hekimoğlu: Gazetetnız ve Dergı'nın yaza- [ . rı Hekimoğlu, %-~- meslektekı 40. yüını kutlar- ken "Haftanm < Konuğu".. Bugiin ve her pazar Cumhuriyet'le Cumhuriyeti Korumak, Ama Nasıl?.. Osmanlı İmparatorluğu, çok uluslu, dinin damgasını vurduğu, teokratik özelliklerı ağır basan bir yapıya sahipti. Son iki yüz yılında, çöküş sürecıyle değişik milliyetlerin bağım- sızlık mücadeleleri iç ıçe geçmışti. Bir yan- dan imparatorluk çökerken, öte yandan Türk ulusçuluğu uç vermeye başlamıştı. Ama "Biz Türküz!" bilincinın ortaya çıkışı ancak yirmin- ci yüzyılın başında mümkün olabilmişti. Bir imparatorluğun yıkıntılan arasında Türkiye Cumhuriyeti'ni kuranların zihninden, Osmanlı devletinin teokratik ve çok uluslu et- nık yapısı hiç eksik olmadı. Onun için, Ana- dolu topraklarında laık ve üniter bir cumhu- riyet devletinin temelinı atarlarken, Türkıye'- nın çağını ancak ulusal bir toplum ve ulusal bir devletle yakalayabileceğini gördüler. Anadolu gibı çok değişik etnik ve kültürel (Arkası Sa. 17, Su. 4'de) HASAN CEMAL • Muhalefet kazanabilir KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş, 6 mayıs seçimleri oncesi, 3 muhalefet partisi tarafından oluşturulan Demokratik Mücadele Partisi'nin kazanabileceğini söyledi. 3. Sayfada • Ufukta genel grev var Yunanistan'da hıikumetin açıkladığı ekonomik onlemler, ulke çapında sert tepkı aldı. 3. Sayfada • TRT'de yerti drama atağı TRT kurum içinde çözmeyi planladığı yerli dramalar için atak hazırlığında. Sabahattin Alı'nin "Kurk Mantolu Madonna"sı dizi oluyor. 4. Sayfada • Bir Günlük Aşk Artun Yeres'in filmı TV2'de ekrana gelecek. Derya Arbas ve Yılmaz Zafer başrolde 4. Sayfada • Doğa ressamı Şefik Bursalı 'nın ölumu ile Türk resmi bir ustasını yitirdi. 5. Sayfada • Pazar konuğu Arkadaşımız Şukran Ketencı, Miıjde Ar'la sınema, sahne hayatı, sanatçı olmak, ozel yaşam ve ansellık üzerine konuştu. Miıjde Ar, "Insanı canlandırmak istiyorum" dedi. 12. Sayfada • Özelleştirmede son üç şirket Özelleştirme Arçelık, B. Çımento ve Ç.Halat hısselerinın satısıyla sona eriyor. Ekonomide • Futbol tehlikede H'den maç yayınları ü'EFA 'nın gundemınde. Sporda • Bilim, ET'lerle akrabalığı araştırıyor Uzayda ses tarayacak olan bılım adamlan ıçın 100 milyon dolarlık bütçe. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Pazarlık.•• Cumhurbaşkanı Özal'ın eşi Sayın Semra Özal, başkanı olduğu "Turk Kadınını Tanıtma, Guçlendırme Vakfı" etkin- lıklerı nedeniyle sık sık televizyon ekranına çıkıyor. TV-2'de de Altan Aşar arkadaşımızın programında Ba- yan Özal'ı daha yakından tanıma olanağı bulduk. Bu ilginç programı tasarlayan, düşünen ve sunan gaze- (Arkosı Sa. 17, Sü. 7'de)