Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1 NÎSAN 1990 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3
Ortadoğu
sııları
• KAHJRE (AA) —
Türkiye ile Irak ve Suriye
arasında Fırat nehri
konusunda beliren
anlaşmazlığın bir
benzerinin Nil nehri
konusunda da
tekrarlanmasından endişe
duyan Mısır'm, su
diplomasisinin ana hatlannı
belirlediği bildirildi. Mısır
Dışişlerı Bakanhğı
tarafından hazırlanan bir
raporda, Etiyopva'nın Nil
nehri üzerine bir baraj inşa
edeceği yolundaki
söylentiler nedeniyle, Fırat
nehri anlaşmazhğının, Mısır
kamuoyunda, aynı yönde
bir kriz yaşanabileceği
endişesi yarattığı beiirtildi.
Mısır'ın, Fırat konusundaki
görüşlerine de yer verilen
raporda, Atatürk Barajı'nuı
dolum programı nedeniyle
Fırat nehrinde uygulanan
kesinti programının, başka
ülkeler tarafından da
uygulanması olasüığı
nedeniyle tehlikeli bir örnek
oluşturduğu iddia edildi.
Seçijım
skandalı
• ATtNA (AA) —
Yunanistan'da seçimlere bir
hafta kala, PASOK yanlısı
propaganda yapan özel bir
televizyon istasyonunun
yaymlannı bozmaya
çalışan iki kişinin Yunan
Gizli Servisi (EYP)
mensubu olduklannın
ortaya çıkması üzerine,
Teşkilat Başkanı Dimitris
Angelopulos görevden
alındı. Hükümet Sözcüsü
Prokopis Pavlopulos,
Angelopulos'un
çalışmalarından başbakanı
haberdar etme görevinde
affedilmez ihmal
gösterdiğini belirterek,
yerine General Pantelis'in
getirildiğini açıkladı.
Kötü ruh için
intihar
• LİMASOL (AA) —
Kıbns Rum Kesimi'nde 4
kişinin "kötü ruhlardan"
kurtulmak için intihar
ettikleri ortaya çıktı. Rum
polisi dün Limasol'da,
yaklaşık on gün önce
intihar ettikleri bildirilen
iki dul kızkardeşle,
çocuklarının cesetlerinin
bulunduğunu açıkladı. Üst
duzeydeki bir polis
yetkilisi, komşulann
"yoğun bir koku geldiği"
şeklindeki şikâyetlerinden
sonra eve girdiklerini ve
çürumekte olan cesetleri
bulduklarını anlattı.
Frankfurt'ta
gösteri
• FRANKFUKT (AA)—
Türkiye'nin Frankfurt
Başkonsolosluğu önünde,
dün bölücüler tarafından
bir gösteri düzenlendi.
Sayıları 80'i bulan
göstericiler Türkiye
aleyhtan çeşitli sloganlar
attı. Polisle çatışmaya
girerek güvenlik
görevlilerine taş fırlatan ve
bir polis otosunda hasar
meydana gelmesine yol
açan gruptan 40*1 gözaltına
alındı.
Macariar
anlaşü
• BUDAPEŞTE (AA) —
Macaristan'da geçen pazar
günü yapılan seçimlerden
en güçlü parti olarak çıkan
Demokratik Forum ve iki
küçük muhafazakâr parti, 8
nisanda yapüacak ikinci tur
seçimlerde ortak adaylann
desteklenmesini
kararlaştırdılar. Resmi
haber ajansı MTI, uzlaşma
konusunda aynntı vermedi,
ancak Demokratik
Forum'un Küçük Mülkiyet
Sahipleri Partisi ve
Hıristiyan Demokratlar'la
bölgelerinde bu üç parti
mensubu olan en güçlü
adaylann desteklenmesini
kararlaştırdıklannı bildirdi.
Sovyet lideri Litvanya'nın bağımsızlık kararını geri almasını istedi
Gorbi soııımda patladı
Mihail Gorbaçov
Litvanya'yı sert
biçimde uyararak,
"Bağımsızlık
kararında ısrar, tüm
Sovyet halkı için
tamiri mümkün
olmayan sonuçlar
doğurur" dedi.
Sovyet askerleri
Litvanya'nın başkenti
Vilnius'ta savcılık
binası ile bir matbaayı
işgal ettiler.
Dış Haberier Servisi — Litvan-
ya ile Moskova arasındaki "rinir
savaşı" yeni bir boyut kazandı.
Sovyetler Birliği Devlet Başkanı
Mihail Sergeyeviç Gorbaçov, Lit-
vanya'yı sert bir biçimde uyararak
"Bafıntsızhk karannda ısrar, tüm
Sovyet balkı içia tamiri mârnkun
olmayan sonoclar doganır" dedi.
Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta,
Sovyet askerleri, savcılık binası ile
bir matbaa kompleksine girdiler.
AA'nın haberine göre SSCB
Başkanı Gorbaçov, dün Litvanya
milletvekillerine hitaben bir ko-
nuşma yaparak bağımsızlık ilanı
ile ilgili uzun süreli sessizliğini
bozdu. Gorbaçov, Litvanya Par-
lamentosu'na çağnda bulunarak
bağunsızhk kararmın geri alırtma-
sını istedi. Gorbaçov, konuşma-
sında, Litvanya Parlamentosu-
LtTVANYA'YA DESTEK — Gorbaçov'nn Lirvanyanın bağımsızhk karanna yönelik sert tutumann
protesto etmefc için dün binlerce Moskovah, Gorki Parkı'nda gosteri yapü. Kiev'deld gösleride de Lit-
vanya'nın bagımsızhgına destek verildi. (Fotograf: Reuter)
sayan karannı anımsatarak şunla- vtnli|ini saglayacak biçimde ve
n söyledi:
"Bafımsıziık karannda ısrar,
çtkınaz bir sokakur. Lirvanya rail-
letvekillerinin tarihsei sorumluluk
dnygDİmnBa leslenryonım. Bagım-
sulık ilanı geri alınsın. Bağımsız-
lık karannda ısrar, tüm Sovyet
balkı için tamiri mümkıin olma-
yan sonuçlar dogunır. Somn, ba-
ğımsızlık karan geri alınarak Lil-
nun, Halk Temsilcüeri Kongresi- vanya'da yaşayan, bo cumhmiyet-
nin bağımsızlık ilanını "yasamsı" t e n O\S9B olmasın tüm halkın gn-
SSCB anayasasına uygun olarak
çözamlenir."
SSCB'nin geçen ayın ortasında
toplanan Halk Temsilcüeri Kong-
resi'nde bemmsenen anayasa de-
ğişiklikleri uyarınca oluşturulan
"Federasyon KonseyT, önceki gün
yaptığı ilk toplantıda, Gorbaçov1
un bağımsıziık karannın geri alın-
ması yolunda Litvanyalı milletve-
killerine hitap etmesi yolunda bir
tavsiye karan almıştı.
Ajanslar, Sovyetler Birliği Baş-
kanı Mihail Gorbaçov'un Litvan-
yalı milletvekillerine seslendiği sı-
rada, Moskova'da toplanan yûz-
lerce kişinin, Gorbaçov'dan Lit-
vanya'da askeri güç kullanmama-
sını isteyerek gösteri düzenledigj-
ni belirtiyorlar.
Litvanya-Moskova arasındaki
gerginlik, Sov>r
et askerlerinin dün
sabaha karşı giriştikleri eylemlerle
de büsbütün tırmandı. Sovyet as-
kerleri, Litvanya'nın başkenti Vil-
nius'taki savcılık binası ile bir
matbaa kompleksine girdiler.
AP'nin haberine göre, Mosko-
va'nın kendi istediği başsavcıyı
Vilnius'a atamasına, Litvanya bü-
yük tepki gösterdi.
Litvanya Devlet Başkanı Vita-
utas Landsebrgis, Sovyet askerle-
rinin savcılık binasına girmeleri-
ni, "SSCB için utaaç" olarak ni-
telendirerek Moskova'nın yargı
mekanizmasına müdahale ettiği-
ni söyledi.
Sovyetler Birliği'nin başkenti
Moskova'da, Litvanya'mn ba-
ğımsızlık ilanına karşı askeri güç
kullamlmasını protesto amacıyla
bir gösteri yapıldı.
Kentin merkezindeki Gorki
Parkı'nda yapılan ve 2 bin dola-
yında kişinin katıldığı gösteride,
başkan Mihail Gorbaçov, Litvan-
ya'nın bağımsızlık ilanıyla baş
gösteren sorunları, askeri güce
başvurarak değil, diyalog yoluy-
la çözumlemeye çağnldı.
Ukrayna'nın başkenti Kiev'de,
binlerce kişi, Ukrayna Milliyetçi
Hareketi ROUKH'un çağrısı üze-
rine, Litvanya'nın bağımsızhgını
destekleyen bir gösteri düzenledi.
Yeni parti
Bu arada Sovyetler Birliği'nde
Liberal Demokrat Parti adıyla ye-
ni bir siyasi parti kuruldu. TASS,
yeni partuıin çeşitli cumhuriyetler-
den gelen bağımsız grupların ka-
tılımıyla kurulduğunu ve karma
ekonomik görüşü benimsedigini
duyurdu.
Demokratik Almanya'nın Türklere vize uygulamasını kaldırması, ortalığı karıştırdı
Bonn: Türklere vize şartDİLEK ZAPTÇIOĞLU
DOĞU BERIİN — Demokratik Al-
manya'nın, 27 nisandan itibaren Türkle-
re vizeyi kaldıracağının açıklanması, Fe-
deral Almanya'da şok etkisi yaptı. Türk-
lerin Demokratik Almanya'ya vızesiz gir-
dikten sonra kolayca Baö'ya geçebileceğin-
den korkan Bonn hükümeti, anlaşmamn
iptali için Doğu Berlin'le temasa geçti. Do-
ğu Berlin'de kurulacak olan hükümet cev-
relerinden edindiğimiz gayri resmi bilgile-
re göre yeni iktidar, anlaşmamn iptali için
çalışacak.
Doğu Berlin'de 18 mart seçimlerine ka-
dar iktidarda kalan Hans-Modrow hükü-
metinin Türkiye'yle imzaladığı vizeyi kal-
dırma anlaşması Almanya'da dün günün
olayıydı. Federal Almanya, yeni yasalar-
la Türklerin girişini engellemeye çalışırken
Doğu-Berlin sessiz sedasız kapıyı açıyor-
du. Bonn'da hükümet sözcüsü Vogel, Batı
tarafının sert eleştirilerini dile getirdi. Vo-
gel, "Geçici bir hükümet bize haber ver-
meden Almanya'yı bu kadar yakından il-
gilendiren bir karan nasıl alır" diye soru-
yor ve anlaşmamn iptalini istiyordu.
Doğu Berlin'de iktidara geçmeye çalışan
muhafazakâr partiler anlaşmayı iptal et-
mek için ellerinden geleni yapacak. Eski
hükümetin aldığı kararların bir çoğunun
iptali zaten gündemde. Dün edindiğimiz
bilgilere göre yetkililer, pazartesi günun-
den itibaren anlaşma metninin detayları-
nı gözden geçirecekler. Doğu Alman Dı-
şişleri Bakanlığı'nın verdiği bilgi, vizenin
tamamen değil, kısmen kaidınlacağına iliş-
kin. Parlamento 3 nisanda toplanınca ilk
gündem maddelerinin Turklere vize uygu-
laması olacağı tahmin ediliyor. Bonn'dan
gelen ağır baskı karşısında Demokratik Al-
manya'mn vizeyi tekrar yürürlüğe koya-
cağına kesin gözüyle bakılıyor.
Binlerce kişi polisle çatıştı
Londra'da kelle
vergîsîne protesto
LONDRA (AA) — Londra'nın
Trafalgar Meydanı'nda dün, kelle
vergisini protesto için topianan
onbinlerce kişi polisie çatıştı, 47'si
polis 308 kişi yaralandı.
öğleden sonra başlayan, 40 bin
dolayında kişinin katıldığı göste-
rilere müdahale eden polis, çok
sayıda kişiyi sorguladı.
Aralarmda tsci Partili bir mil-
letvekilinin de bulunduğu konuş-
macılann göstericilere hitap etme-
sinden sonra, saat 16.00 dolayla-
nnda göstericiler, meydandan ay-
nlmayı reddettiler. Bunun üzeri-
ne tngiliz polisi, Güney Afrika
Büyilkelçiliği'nin yanından geçen
sokağın başından meydana ilerle-
mek istedi, ancak göstericiler po-
Hslere direnerek " N o poll tax"
(kelle vergisine hayır) şeklinde slo-
ganlar attılar.
Gostencilerin, pouslere ellerine
geçen şişe, teneke, sopalan fırlat-
maya başlamaları Üzerine, iki
zırhlı polis aracı, kalabahgı yara-
rak meydana girmeye çalıştı. Bu
sırada, zırhlı aracın çok sayıda ki-
şiye çarpması veya ezmesi, göste-
rileri daha da alevlendirdi. Gös-
tericiler, kenarlardaki çelik trafik
bariyerleriyle polis zırhlı araçlan-
na saldırdılar ve araçlardan biri-
nin camlannı kırdılar.
Daha sonra, kalkanlı yüzlerce
çevik polis kuvvetleri, başbakan-
lık ve bakanlık binalannın bulun-
duğu Whitemall Caddesi'nden
meydana girdiler. tngiliz atb po-
hs kuvvetlerinin desteğindeki çe-
vik kuvvetler ile göstericiler ara-
sında, çatışmalaı başladı.
Göstericiler, daha sonra mey-
dana bakan 8 katlı bir binayı ateşe
verdiler. Itfaiye araçlarının mey-
dana girmekte zorlukla karşılaş-
malan üzerine, yangın daha da
genişledi. Ancak çatışmaların
meydarun kuzeyme doğru kayma-
sı ile itfaiye ekipleri, ancak bir sa-
at gecikme ile yangına müdahale
edebUdi.
BÜYÜK ÇATIŞMALAR — Ingilterede keUe vergisiııi protesto gös-
terileri sürüyor. Londra'da dün yapılan gösteri, kana bnlandı.
Bulgaristan'dayeni anayasada 'sosyalist' sözcüğü olmayacak
'Sosyalizm' sözctiğüne boykot
SOFYA (AJanstar) — Bulgaris-
tan'da, 2. Dünya Savaşı'ndan bu
yana ilk serbest seçimlerin 10 ve
17 haziran tarihlerinde yapılaca-
ğı açıklandı.
Ülkede iktidarla muhalefet ara-
sında yapılan yuvarlak masa go-
rüşmelerinde hazırlanacak yeni
anayasada, "sosyalist" sözcüğü-
nün olmaması konusunda da gö-
rüş birliğine varıldı.
Taraflar, yeni anayasada, dev-
letin, "Bireysel girisimdltge daya-
h bir ekoaomik sistemi benimse-
yen demokratik hnkuk devleti"
olarak tanımlanmasını kararlaş-
tırdılar. Aynca yeni anayasada,
komünist ideolojiye hiçbir atıfta
bulunuimayacak.
Yuvarlak masa görüşmelerine
katılan taraflar, parlamentoya su-
nulmak Uzere, siyasal partiler ya-
sa tasarısım da benimsediler. Ta-
sanda, özellikle Bulgaristan'daki
partilerin, yabancı devlet ya da
örgütler tarafından finanse edil-
mesi yasaklanıyor. Buna karşıhk,
siyasal partiler, yabancı kişiler-
den, azami 500 dolar olmak üze-
re "bagış" kabul edebüecekler.
Taraflar, bütün işyerlerindeki
siyasal etkinliklere son verilmesi-
ni de karara bağladılar.
Resmi BTA ajansının haberine
göre yuvarlak masa göruşmelerin-
de, halen Bulgaristan'ın Devlet
Başkanı olan Petar Mladenov'un
da bundan böyle görevinin
"geçici" olması kararlaştınldı.
Seçirnlerden sonra yeni parlamen-
tonun yeni anayasayı onaylama-
sının ardmdan Mladenov'un gö-
revi sona erecek.
Bulgaristan Dışişleri Bakanhğı,
8 Sovyet yapımı SS-23 ounak üze-
re ellerinde 72 adet kısa menzilli
füze bulunduğunu açıkladı.
Habere göre ismi açıklanmayan
bir Dışişleri yetkilisi, 1987 yılın-
da ABD ve SSCB tarafından im-
zalanan INF Anlaşması çerçeve-
sinde ellerinde yok edilmesi gere-
ken füzenin bulunmaaığmı beürt-
tı.
F.AIMANYÂ
Markta
2'yel
oranıGALVVAY (AA) — Federal
Almanya Merkez Bankası Bun-
desbank Kurulu, 2 Demokratik
Almanya Markı'nın 1 Federal
Almanya Markı üzerinden işlern
görmesi esasıru benimsedi.
Bundesbank Başkanı Karl-
Otto Poehl, iki Almanya Markı
arasında uygulanacak oranı, tr-
landa'nın Ashford Castle kentin-
de bir araya gelen Avrupa Top-
luluğu malıye bakanlarına da
açıkladı.
tki Almanya arasındaki para-
sal birligin, yaz ayları başında
gerçekleştirileceği, ancak Bonn
hükümetinin kambiyo değerleri
konusunda henüz herhangi bir
karar almadığı beiirtildi.
Diplomatik kaynaklar, Bun-
desbank'ın karannın yine de
"yararlı" olacağı görüşünde bir-
leşiyorlar.
Tepkiier
Bu arada, Bundesbank'm iki-
ye bir oranı uygulaması karan-
na olumlu ve olumsuz tepkiier
gösterildi.
F. Almanya Maliye Bakanı
Theo Waigel, bu oranı "son de-
rece olumlu" karşılarken, Eko-
nomi Bakanı Helmut Hauss-
man, Bundesbank'm planının
"parasal birligin oluşturuüna-
sında temel bir karar
oluşturduğunu" söyledi.
D. Almanya Haber Ajansı
ADN ise iki Almanya arasında-
ki parasal birlik mekanizmasını
hanrlamakla görevli komisyon-
da yer alan D. Almanyalı uz-
manların, Bundesbank'm aldığı
karar hakkındaki fikirlerine da-
nışılmadığını belirtti.
DUNYADA BUGUN
AUSIRMEN
Parti Nedir?PRAG — 950'li yılların ikinci yarısını Galatasaray Lisesi'nde
geçiren "Pazara parti var" grubunun haşarıları için parti, ver-
mut içılip, kızlarla dans edılen ve her zaman da umulduğu ka-
dar lyı geçmeyen müziklı toplantıdan başka anlam taşımazdı.
Partilerin, siyasal yaşamımızın vazgeçıimez öğeleri olmaları
27 Mayıs'tan sonraya rastlıyor; sık sık bir kenara itilip cezalandı-
rılmaları da. Sıyaset bılimı kıtapları ıse partilerı demokrasınin iş-
leyişıni sağlayan temel öğeler olarak tanımlıyorlar
Ama Çekoslovakya'da "parti" sözcuğünün çağrışımları çok de-
ğişik oluyor. Yurttaşlar Forumu'nun sözcüsü Ryslinkova ile gö-
rüşüyoruz.
— Demokratik Forum bir parti değil. harekettir, diyor.
VB ekliyor:
— İçımizde bırçok grup var. llerıde dağılabiliriz ya da partiye
dönüşebiliriz.
Yuttaşlar Forumu şu anda ülkeyi yöneten güç ve öyle sanılı-
yor ki 8 haziran seçimlerinde en fazla oyu alan kuruluş o olacak.
— Parti değılız, ama bakanlarımız var, hatta bir cumhurbaş-
kanımız var diyor, Ryslinkova.
Soyleşiyi sürdürüyoruz:
— Parti otmamak sizi belirli bir disiplinden ve hatta program-
dan yoksun kılmıyor mu?
— Olabilir, ama parti sözcüğü, hele hele büyük P ile yazıldı-
mı Çekoslovak halkına 45 yıldır neyi çağnştırıyor bıliyor
musunuz?
— Komünist Partisı'ni herhalde.
— Evet onu, birlikte getırdiğ. baskıyı ve her şeyi.
— Yani geçmış sızde âdeta bir parti alerjısi yaratmış.
— Olabilir, zaten partili mılletvekilleri de bir kez seçildiler mi
partilerine karşı değil, vatandaşa ve kendi vicdanlanna karşı so-
rumlu oluyorlar.
Benzeri parti alerjisini Macaristan'da da görebilıyorsunuz. Nı-
tekim orada da partilerin ulusal ve bölgesel hderlerinin yanı sı-
ra hemen hemen parlamentonun yüzde 40'ını oluşturan kişisel
listeler var. Yanı Macaristan'da parlamentonun yüzde 40'ını par-
tisiz milletvekilleri oluşturacak.
Ama parti alerjisı, Macaristan'da 56, Çekoslovakya'da 80 par-
ti kurulmasını engelleyememiş. Bunların hepsı seçimlere gire-
miyorlar. Ama ne gam! Özgürlük artık hür yaşamı da getirmiş.
Bu arada Çekoslovakya'da yeryüzünün evrensel(!) partisi kurul-
du: Bira Sevenler Partisi"
Ryslinkova ile söyleşimizi sürdürüyoruz:
— Sizce gecmişin yanlışları uygulamadan mı doğuyor, yoksa
ideolojinin özünden mi?
— Uygulamadan değil, sistemin özü böyle.
— Yani partilerin Leninist yapılarından mı kaynaklanıyor yan-
lışlık?
— Yanlız Leninizmden değil, Marksizmin özünden doğuyor.
Bu ideolojinin neden olduğu kin ile hiçbir yere varılamaz, va-
rılmadı.
— Şimdi Çekoslovaklar da Macariar gibi uzlaşmanın peşin-
deler. Her iki ülkede de yakın gelecekte koalisyon hükûmetleri
oluşacağına göre, uzlaşmaya dayalı geçiş dönemleri yaşanacak
demektir.
Yenjden kin konusuna dönüyoruz:
— Özellikle 1968 olaylarından sonra Sovyetler Birliği'ne kin
duymadığınızı söylemeyeceksiniz herhalde.
— Hayır söylemeyeceğım
— Görüyor musunuz daha ilk adımda siz de kin tuzağtna düş-
müş gibısıniz.
— Hayır, kinden çok alerji dıyelim. Rusça nasıhatlar istemı-
yoruz. Bıraksınlar dilediğımız gibı yaşayalım
Bu noktada... Biraz düşünüyor ve sonra da ekliyor:
— Bir de unutmamak gerek, Gorbaçov, Sovyetler'in görüntü-
sünü değiştirdi. Artık 1968'deki görüntü yok.
Ama alerji sürüyor...
— Evet...
— Peki ya Amerikalılar?
— Amerıkalıları çok iyi tanımıyor Çekoslovaklar.
— Yani?
— Yani, hem çok büyük bir ekonemik güç olarak görüyonar
hem de biraz barbar buluyoriar.
Konuşmanın burasında sevimli sözcü hafifçe başını sallıyor
gülümsüyor ve
— Biz daha çok Avrupalıyız; Bütün olanlara karşı kendimizi
Avrupalı sayıyoruz, diyor.
— Kapıdan girerken gördüğüm afişi anımsatıyorum. Yurttaş-
lar Forumu binasının hemen girişinde sağda koca iki afiş var.
ikinci Dünya Savaşı sırasında Avrupa'daki Nazi güçlerini süpü-
ren Amerikan askerleri ile sarmaş dolaş olmuş yerlı halkı gös-
teriyor afışler. Yanlarında bir Amerikan bayrağı, altına mavi kır-
mızı yazılmış 1945, onun da altına kırmızı bir 45 daha eklenmiş
ve en altta da mavi kırmızı 1990. Ama en ilginci kultanılan slogan:
"Hiç Unutmayacağız Çocuklar"
Yurttaşlar Forumu'nun genç, zeki, kültürlü ve sempatik söz-
cüsüne soruyorum:
— Bu afiş konusunda ne düşünüyorsunuz?.
— Hk? görmedim. İlk kez sizden duyuyorum.
— Ama görülmeyecek yerde değil
(Konuşma bittikten sonra binadan çıkarken, afişe bir kez da-
ha bakacağım ve yetinmeyip elimle de dokunarak düş görme-
diğime emin olacağım.)
— FV>ki diyor... Akşam ilk işim ona bakmak olacak. Sonra bi-
raz düşünüp ekliyor:
Biliyorsunuz İkinci Dünya Savaşı sonunda ülkenin bir bölü-
münü Sovyetler, Bohemya'nın bir bölümü de Amerikan güçleri
kurtarmıstı. Ama okul kjtaplanmızda bundan hiç söz edilmemisti.
Yanlışlıklar, dar görüşlülükler hep birikimler doğurmuş. Bas-
kı birikimleri de mayalanıp 'Parti'ye ve Sovyetler'e tepkiye, kine
dönüşmesine neden olmuş.
Çekoslovaklar 1945'teki kurtuluşun okul kitaplarına yansıyan
bölümünün acısını 45 yıla yakın çekmişler. Şimdı o döneme yan-
sımayan yaranın sonuçlarını mı yaşamaya hazırlanıyorlar dersi-
niz?
Kurtarıcı Yankee kavramının ne olduğunu iyi bilenlerin bu so-
ruyu sormalanna şaşmamak gerek.
Her toplumun insanı kendi geçmişinın tepkilerini taşıyor için-
de. Ama bir de öbür toplumların deneylerinden yararlanabılse,
belki de tepkisinı dengelemeyi de öğrenecek.
TURK KALP VAKFI
Muayene, Teşhis, Tedavi, Kontrol,
Laboratuar, Röntgen
17512 44/45-148 58 66
172 87 24
SAS hergün 17.00deİstanbul'dan kalkarak 19.25'deKopenhag'a varır.
Avrupa'nın ve dünyanın önemli merkezlerine en uygun bağlantıları sağlar.
Bizleri, İstanbulda 146 60 75den, Ankara'da 125 51 90'dan arayabilir veya seyahat acentenizle temas kurabilirsiniz.
CUMHURİYET CADDESİ 26A, HARBİYE. İSTANBUL TEL 146 60 75 ATATURK BULVARI 127, KAT 4, NO. 417, BAKANLIKLAR, ANKARA TEL: 125 51 90
S4Sfşadamının Hava Yolu