Katalog

8 MART 1990 EKONOMİ CUMHURÎYET/13 Ortalama emisyon • ANKARA (ANKA) — Ayhk ortalama enusyon, şubat ayı ıtibarıyle son bır yıllık dönemde yuzde 88 artarak 8 trılyon 717 3 mılyar hraya yukselerek şımdıye kadarkı en yuksek düzeyıne ulaştı. Şubat ayı ortalama emısyonu bır öncekı aya göre yuzde 2.7 orarunda arttı Ocak ayında ortalama emısyon 8 tnlyon 491 4 müyaı lna duzcyınde gerçekleşmıştı Şubat ayındakı ortalama emısyon, aralık ayındakı 8 trılyon 252 1 müyar Uralık ortalamaya göre de yuzde 5.6 artış gösterdı Yüzde 21ik ihracat primi • ANKARA (ANKA) — lhracatı teşvık amacıyla 1989'da 100 mılyon doların uzerınde ihracat yapan dış tıcaret sermaye şırketlenne odenecek yu2de 2'lık pnm konusundakı sıkıntılar sürüyor Prım ödeme işlemlerı ıle görevlendırüen Exımbank'ın \lgılı yönetmelığı yayımlanmasına karşın Destekleme ve Fıyat îstikrar Fonu'nda kaynak olmaması nedenıyle ödemelenn ne zaman yapılacağı bılmmiyor. İAV Genel Kurulu • İSTANBUL (AA) — lktısadı Araştırmalar Vakfı'nın (İAV) 27 Genel Kurulu Istanbul'da toplandı. Genel Kurul toplantısında yapılan seçımlerde İAV Yönetım Kurulu uyehkleruıe Prof. Dr. Orhan Dıkmen, Behıç Besler, Vecdı Aksoy, Tevfık Altınok, Nazım Düzenlı, Y.Temel Enderoğlu, Sınan Erdem, Mesut Erez, Cemıl Gûngörcn, Çetm Hacaloğlu, A Nıhat özkal, Hakkı Ozkazanç, Sıtkı Koçman, Adnan Çağlayan, Osman Erk getınldı Denetım Kurulu'na da Hasan Çakın, Munır Bellek seçildı Vakıffon 5 • ANKARA (ANKA) — Vakıflar Bankası, yabana menkul kıymetlerden oluşturduğu 5 Yatırım Fonu'na ılışkın katılma beigeiertnın ıhracı içın Sermaye Piyasası Kurulu'na başvurdu Vakıflar Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, Fon'un portföyunde yuzde 20 oranında hısse senedı, yüzde 75 oranında tahvil ve yuzde 5 oranında nakıt dövız bulunuyor. Hısse senetlerı ıçerısınde New York Borsası'ndan IBM, Fbrd, Mobıl Oıl, General Electnc, Caterpıllar ve ATT Frankfurt Borsası'ndan Deutsche Bank, Bayer ve Daımler- Benz gıbı şırketler yer alıyor Tahvüler ıçınde ıse General Motors, Brıtısh Telecom, World Bank ve Barclay's Bank tahvıllen bulunuyor. Byrd,TABA onıır üyesi • İSTANBUL (AA) — Sözde Ermenı soykırımı tasarısının ABD Senatosu'nda ele ahnması sırasında, Turk tezını savunarak tasarının Senato'dan geçmesıru engelleyen senatör Robert C Byrd, Turk - Amerıkan Işadamları Derneğı'nın (İABA) onur uyesı oldu Zorunlu tasarruf • ANKARA (Cumhuriyet Bnrosu) — SHP Eskısehır Mılletvekıh Cevdet Selv\, "zorunlu tasamıf yasasırun vururlukten kaldınlması ve fonda bırıken paralann hak sahıplerıne bır ay ıçınde ıade edılmesı" amacıyla hazırladığı yasa onerısını TBMM Başkanhğı'na verdı Selvi ve arkadaşlarmca hazırlanan önerıde, 3417 sayılı "Çalışanların Tasarrufa Teşvık Edılmesı ve Bu Tasarrufların Değerlendırılmesı Yasası'nm yururlukten kaldınlması" ükesıne yer venldı Aynca "1 Nısan 1988 tanhınden bu yana kesılen paralann geçerlı olan faızı de hesap edılerek hak sahıplerıne bu kanunun yayımım ızleyen bır ay ıçınde defaten ödenır" denıldı Kredi kartı faizine indirim • Ekonomi Servisi — Akbank, kredı kartlan ıle çekılebılen nakıt avanslara uygulanan ayhk faız oranını yuzde 20'den yuzde 6'ya duşururken, nakıt çekebılme mıktarını da yuzde 100 oranında arttırdı ŞekerdetekelkalchrıldıŞeker fiyatlarının uluslararası fıyatlar duzeyinde serbestçe oluşması kararlaştınldı. Şeker ithali tumtıyle serbestleşürildi. Ithalat, gumruk ve fondan muaf tutuldu. Uluslararası pıyasalarda şekerin ton fiyatının 390-420 dolar arasında değiştiği belirtilerek ithal şekerin Turkiye'ye masraflar dahil 1.100-1.200 liraya getirileceği onesuruluyor. ANKARA (Cumhuriyet Buro- su) — Şekere öncekı gun yapılan yuzde 27'lık zamdan sonra bun- dan böyle fıyatların uluslararası fıyatlar duzeyinde serbestçe oluş- ması kararlaştınldı Turkıye Şeker Fabnkaları AŞ'nın şeker konu- sundakı tekelının kaldırılmasına yönelık ılk uygulama da dun yu- rurlüğe gırdı Şeker ıthalı serbest bırakıldı İthal fıyatların hukume- tın öncekı gun ılan ettığı şeker fi- yatlanrun daha altında olacağı taıl- dırıldı Resrnı Gazete'nın dunku sayı- sında yayımlanarak yurürluğe gı- ren Hazıne ve Dış Tıcaret Muste- şarlığı'nın teblığıne göre bundan boyle şeker ve saf sakkaroz ıtha- latı ıçın Hazıne \e Dış Tıcaret Musteşartığı'ndan ızın alma zo- runluluğu olmayacak Bugune ka- darkı uygulamada ıthalat ıznı sa- dece Şeker Şırketı'ne verılıyordu Ayrıca şeker ıthalatı Gumrük Ver- gısı'nden muaf tutulurken, fon ke- smtısıne de tabı tutulmayacak Bu arada uluslararası pıyasalar- da şeker fıyatlarının 390'la 420 dolar arasında değıştığı de belir- tilerek ıthalatın ıç pıyasada bellı ölçülerde ucuzlamaya da yol aça- bıleceğı kaydedıldı Yapılan nesaplamalara göre bu- gunku ortamda ithal şeker, nak lı>e ve benzerı masrafları da da- hıl, 1 100-1 200 hraya Türkıye"ye getırılebılecek Belırlı bır sure sonra yerlı üre- tım şekerin fiyatının da serbest bı rakümasıtun gundeme gelebıleceğı ıfade edıldı Turkıye'nın yühk şeker uretımı- nın 1 5 mılyon ton avannda oldu- ğu, tüketımın ıse 1 7 mılyon ton duzeyinde tahmın edıldığı belırtı- lerek aradakı açığın ıthalatta ka- patıldığı bıldmldı Ithalatın serbest bırakılmasının önumuzdekı gunlerde ılan edılme- sı beklenen pancar taban fiyatla- rıru da etkılemesı beklenıyor Ge- çen yıl 87 2 hra olan ortalama pancar alun fiyatlannın enflasyon oranında arttınlıtıası halınde bu yıl en az 150 hra olarak belırlen mes» gerekıyor Ancak bu fıyatm malıvetlen olumsuz yonde etkıle- yeceğı ve malıyetlerden gelen ar- tışın da serbest ıthalat nedenıyle fıyatlara yansmlamayacağı ıçın ta- ban fıyatm tutunde olduğu gıbı düşuk tutulabıleceğı kaydedıldı Yerli üretim azalır Pankobırlık (Pancar Ekıcılen Kooperatıflen Bırlığı) tarafından yapılan bır araştırmada, pancar üreumının taban fıyatlara karşı son derece duyarlı olduğu belirti- lerek taban fıyatlann duşuk tutul- duğu donemlerde pancar uretımı- nın önemlı ölçude cuştüğü belır- tıldı Bu yıl da taban fıyatın du- şuk tutulması halınde önumuzde- kı yıllarda pancar ve yerlı şeker uretımınm önemlı ölçude azalması beklenıyor Bu durumda da Tur- kı>e, her yıl artan oranda şeker ıt- halatı yapmak zorunda kalacak Pankobırlık'ın araştırmasma göre 1986 >üında yuksekfiyatve- rılmesı ve ödemelenn de kısa su- rede peşın olarak yapılması sonu- cu 1987 yılında Turkıye'nın pan- car uretımı yuksek bır artışla 13 7 mılyon tona çıktı Aynı yıl pancar eken çıftçı sayısı 453 bm 683'e, ekım yapılan alan da 3 mılyon 916 bın dekara yukseldı Durdunın soğanı, yiyecek var! Ekmek bîr dost yitîrdi1988 yıh sonunda 300 lira olan soğan, şimdi lstanbul'dal500 liradan satıhyor. Soğanınl989başındî ı bugune kadar fiyat artışı yuzde 400 oldu. ESER ATİLLÂ Kuru soğan bu kez de fı>a I nyla göz yasartıyor 1988 yıl 300 hra fıyatla gende bırakan ' mefın eskı dostu" soğan, şın 1 lerde tstanbul'da 1500 liradan tılıyor Soğanın 89'da yuzde pahalandığı ve geçen yılbaşın I bugune dek bu oranın yuzde 400"e ulaştığı dıkkat çekıyor Hatta ls- tanbul'da bazı semtîerde uzerınde 2 bın lıralık etıketle de görülebı- len soğandakı fiyat artışlannın mayısa kadar süreceğı belırtılıyor Kuru soğandakı bu artışların özellıkle uretım azhğından kay- naklandığı vurgulanıyor Üretıcı, toptancı, ıhracatçı ve soğan komı- telenvle yaptığınuz göruşmelerde 1989 yılında uretımın azaldığı ve bu nedenle de fıyatların arttığı üzennde duruluyor Turkıye'nın en büyıik soğan uretıcısı, Karaca- bey'de soğan uretıcı ve toptancısı Ertem tşcan, son 10 yıldır soğan fıyatlannın alışılmışın altında ol- duğunu, bu nedenle de para ka zanamayan uretıcının 1989 yıhn da soğan ekmedığını söylüyor. Ka- racabey'de soğanın köyluden çıkı- şının 1100-1200 liraya vardığını be- lırten tşcan, çok az köylüde soğa- nın kaldığına dıkkat çekıyor tş- can, "Karacabey'de 6 tane salça fabrikası kuruldu. Burada koylu artık az çok kir ederek satabile- cegine kesın goznyle baktıgı ure- time yonelıyor. O nedenle de ge- çen yıllarda soğandan agzı yanan ureticı, domates ekmeye basladı. Boyle gıderse Karacabey sogan haritasından sılınebılır" dıve ko- nuştu Ertem tşcan, soğan fiyat lannın Özellıkle vaz sonunda yuk- selmeye başladığına da dıkkat çe- kerek bunu yaz aylarında ıhraca- tın yoğunluk kazanmasına bağlı- yor Karacabey Zıraat Odası Başka- nı Rubi EJveren de kendı bölgele- nnde 1988yıhnda 120-130 bm ton uretım yapıhrken, geçen yıl üretı- mın 75 bın tonda kaldığını belır- tıyor Mevcut mallann her geçen gun azaldığını da belırten Elveren, ma- yıs ayına, yanı yenı mahsul ahna- na dek bu fıyat artışlannın sUre- ceğını soylüyor "Ancak" dıyor el- veren, "geçen >ıla gore bu yıl so- gan tohamunda da azalış var. F.ger tohum nuktan çok az olur- sa ekım >ıne az olur. O nedenle, bu )il fıyatlann ne olacağını şım- diden sojlemek çok guç." Soğanın köyluden çıkış fiyatının da bu vıl çok yuksek olduğunu behrten El- veren, "Uzun \ıllar hıç para ka- zanamavan kojiuye bunu hoş gor- mek gerekır Ancak yıne de bu iş- ten en çok parayı aracılar kazanı- yor" dıye belırtıyor Antakya'dan özellıkle Ortado- ğu'ya soğan ıhracatı yapan Eryıl- mazlar'ın muhasebecısı Hasan Tuncer, ıhracaüarının geçen yıllara göre azaldığını behrtıyor 1989 yı- lında 2 bın ton soğan ıhraç ettık- lerım söyleyen Tuncer, yaz aylann- da ıhracata hız verdıklennı de vur- guluyor Ortadoğu pazarına Hın- dıstan, Pakıstan gıbı ulkelerm gır- dığını ve pazan ymrmemek ıçın yaz aylarında gelen ısteklere yanıt vermek zorunda kaldıklarını be- luterek yaan ayda 700-800 ton so- ğan ıhraç ettıklenm söyluyor tstanbul Tıcaret Odası Soğan, Patates, Sarmısak Komıtesı uyesı Tevfık Tiryakıoglu da soğan fıyat- larındakı artışı uretımın azhğına bağlıyor Sadece Tekırdağ'da bır mıktar artış olduğunu behrten Tıryakıoğlu, buradakı soğanlann büyük bır kısmının da ıhraç edıl- dığını soylüyor Turkıye'de rekol- te behrlenmesımn masa başında yapılmasından yakınan Tıryakı "•Şlu, "Doviz gelsın di>e ihracat apılıyor, iç tuketım goz ardı edı- ıvor" dıye konuşuyor Tevfık Tır- akıoğlu, öncekı yıllarda soğanda 1 dekardan 2 3 ton urun elde edı- hrken, 1989 yılında dekar başına 700-800 kıloluk uretımlerın asıla- madığını vurguluyor Tıryakıoğlu, "Turkiye'de 1989 yılının beklene- nin çok otesinde kurak geçmış ol- ması ureticıyı zor duruma duşur- du. Gubre fıyatlarının >ukselme- si, petrolun zamlandıkça naklıye hızmetlerıne yansıyan fiyat artış- lanna neden olması, devlel sub- vansıyonlannın vetersız kalışı, de- polamalardakı ılkel koşullann variıgını koruması sektörde geri- lemeye neden oldu" dıyor ÇITOSAN ye USAŞ için yeni kıhf dikildi Yuksek Planlama Kurulu dunku toplantısında ozelleştırmede oncelığın çalışanlara, yore halkına ve yurtdışındakı işçılere venlmesıni ongören karan değıştirdı \NKARA (Cumhunyel Buro- sn) — Yuksek Planlama Kurulu (YPK), KtT'lenn yabancılara sa- tışma karsı muhalefet partılennın başvuruları üzenne çıkan mahke- me engelını aşmak ıçın yenı karar aldı YPK'nın dunku toplantısın- da alınan yem karar gereğınce es- kı özelleştırme kararlarındakı hu- kukı boşluğu gıdermek ıçın USAŞ ve ÇlTOSAN'ın sauş sözleşmele- nnın "usulen" yenılenmesı bek- lenıyor Bugune kadar yurutuler KtT özelleştırmelerının dayanağını YPK'mn 54 sayılı karan olusturu- yordu USAŞ ve ÇlTOSAN'ın özelleştı- rılmesınde ıse 54 sayılı karardakı bu öncehkler dıkkate alınmaksı- zın yabancı sermayeye blok satış yapılmıştı Ankara Bölge tdare Mahkemesı, muhalefet mılletve- kıllennın başvurusu üzenne Çt- TOSAN ve USAŞ'ın satışına ılış- kın yurutmeyı durdurma karan verdı YPK'nın dünku toplantısında KÎTlerın yabancı sermayeye satı- şına hukuksal engel oluşturan 54 sayılı YPK kararırun öncehklere ılışkın hukmunu değıştirdı YPK'nın yaptığı karar değışık- lığının gerıye yurutulmesınde or- taya çıkabılecek yenı hukuksal so- runlann onune geçılebümesı ama- cıyla da ÇİTOSAN ve USAŞ'ın satış sozleşmelerının deyenı karar doğrultusunda "usulen" yemleıı- mesırun duşunulduğu bıldırüdı Borsa,kaııııı iştiraklerini bekliyorBorsa uzmanları, endekste gorulen duşme eğiliminin kamu iştiraklerinin hisselerinin piyasaya çıkmasına kadar sureceğini savunuyor Ekonomi Servisi — Aralık ayı ortasından ıtıbaren hızlı bır yuk- selış gösteren hısse senedı fiyatla- rı, son uç haftadır, "bir ileri, iki geri" vaparak duşme eğılımı ıı,ı- ne gırdı Kesıntıh bıçımde suren duşuşte, dun fıyatlar "ıleri* adım attı ve bınncı pazarda ışlem goren 52 kağıttan 25'ı değer kazandı Pı- yasa uzmanlan, zaman zaman go- rulen fıyat artıslanna rağmen, ka- mu ıştıraklerının piyasaya çıkma- sına kadar endekslerdekı genel eğılımın "duşme' doğrultusunda olacağını belırtıyorlar Borsa'dakı duşuş trendının baş- lamasına, fıyatların çok yukseldı ğı noktada Toplu Konut ve Kamu Ortakhğı tdaresı'nın (TKKOt) ış- tırak hısselennı satmaya hanrlan- tnası etkıh oldu Bu ay sonunda tum yurt duzeyinde satışa çıkar- tılacak hısselenn pıyasa değennın 3 5 trılyon hra dolayında bulun- masını goz onune alan aracı u>e- lerle büyuk yatınmcılar, endeks tepe noktada ıken satışa geçtıler Borsa'da hısseler 15 aralık -12 şubat tanhlen arasında geçen yak- laşık ıkı ayhk surede ortalama değerlennın 4 katma yukselmesı ve temettu verımının yuzde 3'un altına ınerek bırçok Avrupa ve Amenka Borsalarını gende bırak- ması, fıyatlann çok yukseldığı yo- lundakı goruşu kuvvetlendırdı ve olumsuz bır psıkolojık ortam oluşturdu Endeksın 4085 puana yukseldığı 8 şubatta, ıştırak hıs- selerının satış tanhımn 19 mart olarak behrlendığı pıyasa tarafın- dan öğrenıldı Endeks, 9 şubatta tepe noktası olan 4193 puana yuk- seldıkten sonra ızleyen tarıhlerde duşuş gösterdı 12 şubat pazarte- sı gunu buyuk portföy sahıplen ıle aracı uyelerın satışa geçmesı o za- mana kadar karşılanamayan tale- bı de karşılarken borsanın ışlem hacmı 120 8 mılyar hra ıle rekor kırdı Borsa'nın kaderı 12 şubat- ta satıcıların çoğunluğa geçışıyle dönerken daha sonrakı gunlerde endeks hep duşuşunu surdurdu 26 şubata gehndığmde 3180'e ınen endeks bu noktadan dönuş yap- 11 Fıyatların fazla duşmesı>le za- manında "ahm trenım" çeşıtb ne- denlerle kaçıranlar ıle endeks 4 bın puanın uzenndeyken ellenn- dekı portfoyu boşaltarak nakıte ıMKB Endeksi PUAN -4200 -4100 -4000 •3900 -3800 -3700 -3600 -3500 ^3400 ı -3300 -3200 -3100 Şubat Mart de olacağını, fıyat grafıklenrun de bunu gosterdığını kaydedıyorlar Uzmanlar, bu trend ıçınde fıyat- lar tepe noktada ıken porföylerı- nı boşaltan buyuk yatırımcı ve aracı uyelerın şıradı fıyatlan da- ha da aşagıya çekme uğraşında ol- malarının normal olacağını ıfade edıyorlar Uzmanlar, bu duşuk fı- vatlardan hısse senedı toplama ıs- teklılen bulunduğunu belırtırken, fıyatlar duşerken satışa geçmeme- len konusunda kuçuk yatınmcı- lann dıkkath olması gerektığı uyansında bulunuvorlar Istanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda dun, bınncı pazarda ışlem goren 52 kağıttan 25'ı değer kazandı 18 kağıdın fiyatı duşer- ken 9 kağıt da öncekı kapanış ü- yatından ışleın gordu tMKB eıı- deksı, 29 80 puanhk bır artışla 3408 38 puana yukseldı Bırıncı pazarda dun 2 mılyon 392 bm 44 adet hısse senedı ışlem gordu ve ışlem hacmı 27 mılyar 779 mılyon hra duzeyinde gerçekleştı puan altında belırlendı Bu hafta Pıyasa uzmanlan, endeksın du- başında yeıuden dönen fıyatlar şuş eğılımı ıçıne gırdığmı, bunun hızlı bır duşuşe doğru yöneldıler da ıştırak hısselermm satışının Bu duşuşle hısse senedı fıyatları gerçekleşmesıne kadar devam yuzde 146 pnm yaptılar Endeks _donenler, alıma geçtıler Fıyatlar_en tepe noktasına gore yaklaşık_edeceğınm tahmın edıldığvnı be-_hıssesenetlennın rusanayj başın- 4 bın puanı bulduğunda onerah yıne hızlı bır tırmanışa geçtı Bu uçte bır oramnda gerüedı, gunlük hrttıler Uzmanlar bu duşuşun da satışa çıkarılacağını söyledı yatırım krıterlerınden fıyat- kez fıyatlann yaptığı ıkıncı tepe ışlem hacmı de 70-80 nulyar hra- duz bır çızgı olarak değıl, "bir Erraete, senetlerın 2 bın hra cıva- kazanç oranırun ortalama 30'u aş noktası, 3760 puanda kalarak ıkı dan 20-30 mılyar hra düzeyıne ın- adım Uen ıkı adım geri" olarak rında bır bedelle satılacağını be ması, pıyasa değerlennın detter hafta öncekı tepe noktanm 433 dı tabır edılen ınış çıkışh bır bıçım lırttı Yıırtdışında petrol arama atağıANKARA (AA) — Petrol konusunda goruşmeler yapacak olan Turk hejetlen ay sonunda korfeze taşınıyor 24-30 mart tarıhlen arasında Irak, Ku zey Yemen ve Suudı Arabıstan'da yapıla cak göruşmelerde, ham petrol alımı ve pet rol aramaları konulan sonuçlandırılmaya çalışılacak Devlet Bakanı Mehmet Keçecıler baş kanhğındakı Turk hevetı, 24-27 mart tarıh lerınde Kuzey Yemen'ı zıyaret edecek Go ruşmelerde Turkıve Petrollerı Anonım Or- takhğı'mn (TPAO) Kuzey Yemen'de petrol araması konusu karara bağlanacak Ayn- ca bu ulkeden ham petrol ithal edılmesı de duşunuluyor Keçecıler başkanhğındakı hevet, 28 martta Suudı Arabıstan'a geçecek Göruş- melerde bu ulkeden ıthalı ongorulen 1 mıl yon tonluk ham petrolun fiyatı \e çekım tarıhlen ele alınacak Keçecıler başkanlığındakı heyet 30 mart- ta Turkiye'ye donecek Bu arada Irak'tan vapılması planlanan •" 5 mılvon tonluk ham petrol ıthalatına ılışkın goruşmelerın de ay sonunda Bağ- dat'ıa sonuçlandırılması beklenıyor Tup- raş, HDTM, DPT ve Merkez Bankası vet kılılerınden oluşan bır başka heyet de 24 martta Irak'a gıdecek Göruşmeler sonun da anlaşma sağlanması durumunda, ithal edılecek ham petrolun fiyatı, ödemelenn şeklı ve çekım tarıhlen belırlenecek Irak'tan petrol ıthalatına ılışkın ılk tur goruşmeler aralık ayında Ankara'da >apıl mış, heyetlerın tekrar bır araya gelmesı ka rarlaştırılmıştı Ot>. y<ııWdn TPAO'nun Sovyetler Bırlı ğı'nde petrol arama çalışmalanna katılması ıçın ıkı ulke yetkılılerı arasında goruşme- ler suruyor Bır sure once Turkıye'ye gelen bır Sovyet hevetı, TPAO'nun çahşmaları hakkında bılgı aldı TPAO'nun petrol çı kardığı bolgelerde ıncelemelerde bulundu Alınan bılgıve gore TP\O vetkıhkrı de önumuzdekı gunlerde Sovvetler Bırlığı'ne gıdecek Bır TPAO ust duzey vetkıhsı ko- nuyla ılgılı olarak, SSCB'nın petrol arama yonunden de dışa açıldığını, ABD ve Fran sa ıle de gorıışmelen surdurduklennı bıl- dırdı Turkıye'nın özellıkle sınırdakı cum hurıyetlerde ve Kafkasya'da petrol arama çalışmalarına katılmak ıstedığını behrten yetMh şunları sovledı "TPAO'nun petrol arama konusunda bilgı bınkimı ve vaptığı açıklamalar her- kcs taratından bılınıvor Bız de SSCB'de gereklı goruşmelerı vaptıktan sonra kara- nmızı vereceğız. Dışanda vapacağımu ara- malar, Turkıye'dekı yatırım programımızı aksatmadan yapılacaklır." TP\O, halen Endonezya ve Pakıstan'- da petrol arama çalışmalarını surduruyor kuzev Yemen \e SSCB ıle anlaşmaya \a- nlması durumunda arama yapılan ulke sa yısı 4'e çıkacak Turkıye'nın 1990 yıh ham petrol tthala tının 22 5 mılyon ton dolayında ger<,ekleş mesı beklenıyor Tupraş, bu vıl avnca SSCB ve Irak'tan 600 bın ton motorın, 400 bın tonu Kuveyt, 200 bın tonu da Irak'tan olmak uzere 600 bın ton lık.ıt petrol gazı (LPG) ithal edecek Goruşmelerın olum lu sonuı,lanmasi durumunda, Cezayır'den de bır mıktar LPG satın alınacak IŞÇENEN EVRENENDEN ŞUKRAN KETENCt * Zor Günler Dun Çetın Emeç'e atılan kurşunlardan maden ocaklannda gn- zu facıalarına, ış kazalarına kurban gıtmek ıstemeyen, ınşaat- larda can guvenlıklennın sağlanmasını ısteyen ışverenın key- fıne bağlı olarak ışten atılmaları durdurmaya çabalayan, toplu- sözleşme pazarlığında açlığa mahküm edılmemek ıçın dırenen ışçıler de paylarını aldılar ANAP ıktıdannın halkın ıradesını temsıl etmedığı, gıtmesı ıçın demokratık yollardan mucadele verılmesı gerektığıne ınanan- lar Turk ınsanının, dünya ınsaoı ıçın geçerlı olduğu gıbı, ınsan haklarınm, gerçek demokrasmın var olduğu bır ülkede yaşama hakkı olduğunu savunanlar Laıklığe karşı gelışen sıyasal akım- ları Turkıye'nın geleceğı bakımından kaygıyla ızleyenler Turkı- ye de ınsan hakları, demokrası sendıkal haklar mücadelesın- den yana olanlar Herkes, tıpkı Prof Muammer Aksoy olayın- da olduğu gıbı, gazetecı Çetın Emeç'e atılan kurşunlardan pay- larını aldılar Turkıye de zor günler yaşanıyor Görunmeyen eller, güçler, Türkıye'nın halkınm, ışçı sınıfının çoğunluğunun ıradesı, ıstem- lerı dışında Turkıye'nın geleceğı gundemı uzerınde büyuk oyun- lar oynuyorlar Türk ınsanı, hele de bıraz daha orgütlü ve bılınçlı olan ışçı kesımı görunmeyen eller ve guçlenn urunu cınayetlerın fatura- sının kendısıne odetıleceğını bılıyor 12 Mart'ı, 12 Eylul'ü yaşa- yan kuşaklar henuz fabrıkalardan çekılmedı Anarşı ve terör or- tamının yaratılması pusudakı ellenn attığı kurşunlarla ışlenen faılı meçhul cınayetlerın ardından nelenn geklığım yaşadı Anarşı ve teroru önleme adına alınan önlemlenn bedelını çok ağır odedı 12 Eylul anarşı ve terorü durdurmak uzere geldı Turkıye'de demokrası askıya alındı Anayasa değışıklığı ıle temel hak ve özgurlükler demokrasmın vazgeçılemez ılkelerı ve temel sen- dıkal haklar budandı 12 Eylul oncesınde ışçılerın toplu pazar- lık duzenı ıçınde kazandıkları ne kadar hak varsa ucretlerınde- kı gorecelı lyıleşme, çalışma koşulları, ış guvencesı gıbı alan- larda atılmış olumlu adımlar Hepsı hepsı 12 Eylül sonrasında gerıye alındı Işçı çok ağır bıçımde yoksullaştı Işyenndekı ça- lışma koşulları ağırlaştı, üzenndekı baskılar, ışten atılma tehdı- dı arttı Işçı, demokrası, ınsan hakları sendıkal haklar ıle ekmegı ara- sındakı doğrudan ılışkıyı öğrendı Insan hakları, demokrası, sen- dıkal hakların evıne gırecek ekmek ıçın en çok kendısı ıçın, ın- sanca yaşaması ıçın gereklı olduğunu oğrendı Işçı Turkıye'de ınsan hakları, demokrası sendıkal hakların olmasını ıstıyor Bu- nun ıçın mucadele verme gereğını duyuyor Bunun aynı zaman- da kendı ekmek kavgası olduğunu bılıyor Yaşayarak öğrendıklerı, ışçıyı 12 Eylul oncesınden çok daha farklı, bılınçlı bır noktaya getırdı Esktsı kadar kendısını başka- larının kurtaracağını beklemıyor Eskısınden çok daha etkılı bır bıçımde kendı kendını kurtarma mücadelesı vermeye, ekmek, sendıkal haklar demokrası, ınsan hakları kavgası ıçınde örgüt- lü olmaya çabalıyor Turkıye de görunmeyen elter, güçler, karanlık emellenne ulaş- ma adına tetık çekerken, ışte bu, Turkıye nın geleceğı ıçın umut verıcı olan gelışmelen durdurmayı hedeflıyorlar Turkıye nın gün- demını değıştırmeyı başarır, oyunları sonuç verırse Turkıye'de ınsan hakları demokrası, sendıkal hakların yenıden kazanılması doğrultusunda atılan olumlu adımlar durdurulmuş olur Işçıle- rın geçen yıl bahar eylemlerınde olduğu gıbı sıyası ıktıdarın, ış- verenın verdığmden daha yuksek, bıraz daha yaşanabılır bır uc- ret almalan engellenır Turkıye'de bu oyun, bu ınsan hakları, demokrası, sendıkal hak- lar duşmanı çırkın oyun çok oynandı Bu oyunu artık çok lyı bılı- yoruz Bu oyuna bır daha, bır daha gelmemek ıstıyoruz Bu oyu- nu bırlıkte bılınçle dayantşma ıçınde bozmak ıstıyoruz Bu çır- kın oyunun, ekmeğının kuçulmesını ıstemeyen, ınsan hakları, demokrası, sendıkal hakların 'herkese lazım haklar olduğu bı- lıncıne varan' , bunun kavgasını verebılen çoğunluğun bılınçlı, duyarlı tepkısı, katılımı ıle ancak bozulacagını. bır daha bır da- ha oynanamayacağını öğrenıyoruz Yabancı sigaraya 8.5milyarreklamANKARA (AA) — Sıgara rek- lamları ıçın harcanan para geçen yıl rekor duzeye ulaştı 1989 yılın- da yabancı sıgara uretıcılen Tur- kıye'de toplam 8 5 mılyar lıralık reklam harcaması vaptı Türk sı- garalannın bu rakam ıçmdekı payı 118 6 mılyon lırada kaldı Bıleşım Pıyasa Arastırma Mer- kezı Şırketı yetkıluerınden edını- len bılgıye göre, sıgara şırketlen- nın gazeteler, sınema salonlann da gosterılen reklam fılmlerı ve sokak panolannda yer alan sıga- ra reklamları ıçın yaptıkları har- cama, bır öncekı yıla göre yakla- şık yuzde 45 oranında arttı Sıgara şırketlennın 1988'de 3 mılyar 849 4 mılyon hra olan rek- lam harcamalan, 1989 yıh sonun- da 8 mılyar 585 9 müyon "lıraya ulaştı Geçen vıl sıgaralar ıçınde en çok reklam harcaması ABD'lı Phıllıp Morrıs'ın Marlboro'su ıçm yapıldı Marlboro'nun reklam har- camalan 2 mılyar 257 8 mılyon lı- ra oldu Marlboro'yu 1 mılyar 694 4 mılyon lıralık harcama ıle Barclay, l mılyar 215 8 mılyon lı- ralık .harcamayla da yıne Phıllıp Morrıs tarafından uretılen Parh- amem ızledı Yabancı sıgaralar ıçınde geçen >ıl en az reklam har- caması 51 7 mılyon lıra ıle Wıns- ton ıçın yapıldı Kent, Dunhıll ve Cartıer marka sıgaralar ıçın ure- tıcısı fırmamn reklam harcaması yapmadığı gözlendı Yabancı sıgara şırkeüen, reklam ıçın mılyarlarca lıra harcarken, Turkıye'de Tekel tarafından üretı- len Tokat sıgarası ıçın geçen yıl hıç reklam yapılmadı Bır öncekı yıl ıse Tokat ıçın 37 8 mılyon lıralık reklam venhnıştı Sigarada reklam harcamalan Ote yandan, Net Şırketler Gru- bu'na bağlı Merıt Internatıonal' ın hısse senetlennın ÎMKB ıkıncı pazarında satışa sunulacağı bıldı- rüdı Şırketın personel eğıtımı ıçın düzenlenen semınerde konuşan Genel Mudur Teoman Ermete, Rothmans Kem Camel HB Wmston Mariboro Partıarnent Dunhıll Marltoo / üghts Barclay SılCut Cartıeı Tokat Tekel 2000 Best CameH Lıghts Toplam 39 955 222 020 1 170 281 79 950 69 000 1 162 49* 362126 4 300 281668 194 450 132 850 70 850 37 800 21060 3 849 404 178 325 786 084 101 250 51 750 2 257 842 1215 866 773180 1694 402 284 503 58 250 118 655 401 110 654 175 8585 992 IRKETLERDEN HABERLER • GLOBAL Tanıtım, Arastırma, Eğıtım Şırketı danışmanlık ve organızasyon hızmetlenne başladı • ICI Boya Grubu Turkıye Genel Mudurluğu'ne Tarık Sokmen getırûdı Tarık Sokmen bu goreve getırılen ılk Turk yönetıcı • MERKEZ SJGORTA, sıgorta alanında ışbırlığı yapmak uzere acentehk sözleşmesı ımzaladığı Cıtıbank yonetıcılerıne bankacıhkta sıgorta satış teknıklerı konusunda semıner verdı • SCRIKSS firması Cross marka 0 5 mm kalemlerın tum çeşıtlerının uretımını gerçekleştırıvor • BP PETROLLERİ duzenledığı 1989 makıne yağı satış vanşmasını kazanan bayılennı Uzakdoğu seyahatı ıle odullendırdı • KODAK fııması dokuman yonetım sıstemlerı, fotokopı makınelen ve slayt projektorlennı Bukoma '90 Fuarı'nda sergılıyor • SÖGUT SERAMİK, urunlennın tartıtımı amacıyla TtMDER (Tesısat Inşaat Malzemecıleıı Derneğı) uyesı satış temsılcılenne bır semıner verdı • RICOH firması fotokopı, Iaser yazıcı, göruntu okuyucu, faksımıle ve buro ofset makınesı urünlerını Bukoma'90 Fuarı'nda sergılıyor • IKTİSAT FİNANSAL KtRALAMA şırketı Olağan Genel Kurul toplantısında şırketın 1989 yıh sonunda halka açılması dolayısıyla şırket anasözleşmesınde yapılan değışıklıkler onaylandı ve Genel Kurul yuzde 30 oranında bedelsız hısse senedı çıkartma ve dağıtılma prensıp karan aldı • ECZACIBAŞI SERAMİK 6 lıtre suyla terruzleme yapabılen Vıtra klozetlenn uretımını gerçekleştırdı • PANCAR MOTOR Acente Toplantısı'nda 1990 yıh ıçın satışlarda yuzde 50 artış hedefı, bayılık teşkılatının yaygınlaştınlması ve yedek parçada haksız rekabetı önlemek konulannda stratejıler belırlendı • McDONNELL DOUGLAS Corp'un her yıl duzenledığı "Avrupa Havayolları Planlama Konferansı" bu yıl 25 27 mart tarıhlen arasında tstanbul'da yapılacak