Katalog

PAMUKBANK Konut Destek Kredisi. Yuva sahibi yapar... Cumhuriyet Konunuz konutsa"' Pamukbank'la kofıuşun. PAMUKBANK iyi banlcad ı r 66. Yıl; Sayı: 23563 Kumcusu: Yunus Nadi 700 TL. (KDVdahu>n Mart 1990 Salı Idil, Silopi ve Cizre'de kepenk kapatma eylemi sürüyor PKKyine okııl yaktı Diyarbakır'm Lice ilçesine bağlı Zümrüt köyünün Kıpçak mezrasını basan PKK'h teröristler köy okulunu yaktılar. Hakkâri'nin : Uludere ilçesi Doğan köyünde PKK ile • korucular arasında çatışma çıktı, 2 PKK'h •terörist ölü ele geçirildi. 1 korucu öldürüldü. Elazığ'da 9 kişiyi katleden silahların : 1986-1989 yılları arasında 21 olayda kullanıldığı belirlendi. Cizre olaylarında gözaltma alınan 138 kişiden 49'unun önceki gün tutuklanması, ilçede havayı gerginleştirdi. ZtYA AKSOY / FLAT KOZLUKLL / ERGÜN AKSOY DİYARBA KIR — Güney- doğu'da son 15 1 gündür tırma- nan gerginlik sürüyor. Diyar- , bakır'ın Lice il- ;çesine bağlı Zümrüt köyü- nün Kıpçak ! mezrasını önce- ' ki gece basan bir grup PKK militanı, köy il- kokulunu yaktı. Hakkâri'nin Uludere ilçesi Doğan köyünü basmak isteyen teröristlerle ko- rucular arasında çıkan çatışmada iki terörist ölü olarak ele geçti, korucu Abdiil- mecit Babat se- hit oldu. Nusay- bin'in Açıkköy köyünde Yosuf Çakır adlı vatan- das teröristlerce öldürüldü. Daha sonra köy halkını meydanda top- layan teröristler kimliklerini top- layıp yaktılar. PKK militanlarının köylülere "Siz Kürtsünüz. Bir da- ha TC kimligi taşunayacaksınız" dedıği bildirildi. Olağanustü Hal Bölge Valiliğı'nden dün yapılan açıklamada Elazığ'da 9 kişiyi kat- leden silahlann,86-89 yıllan ara- sında bölgede meydana gelen 27 İzlenimler Ürküten gerginlik Cizre yine sessizliğe gömülü. Kepengi açılan bir tek dükkân yok. Ilçeyi ikiye bölen E-24 Karayolu'nun çevresi, kent merkezindeki kavşak, belediye binasının önü, neyi ve kimi bekledikleri ilk bakışta belli olmayan insanlarla doluyor. Yüzlerde gerginliğin çizgileri var. CELAL BAŞUNGIÇ'ın yazısı 17. Sayfada olayda kullanıl- dığı belirtildi. Silahlann, 6 gü- venlik görevlisi- nin şehit edil- mesi, 17 vatan- daşın öldürül- mesi, 17 güven- lik görevlisi ile 5 vatandaşın ya- ralanmasıyla s o n u ç l a n a n olaylarda kulla- nıldığı balistik muayeneler so- nucu ortaya çık- tı. Cizre olayla- nnın ardından gözaltma alınan 138 kişiden 49'unun önceki gün tutuklan- ması, Cizre"de havayı gergin- leştirdi. Olası yeni eylemlere karşı ilçede ge- niş güvenlik ön- lemleri alındı. Cizre ve Nusaybin olaylarını protesto amacıyla, Dicle Üniversitesi'nde 5 bin öğrenci üç gün süreyle dersleri boykot etti. Cizre*de gözaltma alınanlardan 87'si de dün DGM'ye çıkarıldı. tdil, Silopi, Cizrede dün de ke- penkler açılmazken, Kızıltepe'de esnaf dükkân ve işyerlerini açtı. Bölgede bulunan İHD yöneticile- rinin Cizre ve Nusaybin'deki ince- (Arkası Sa. 17, Sü. 2'de) Kişi başına yıllık gelir 500-600 dolar Güneydoğu'da yoksıd yaşam Kalkınmada öncelikli 13 ilde ülke nüfusunun yüzde 11.3'ü yaşamasına karşın toplam milli gelirden aldığı payın 5.7 düzeyinde kaldığı belirlendi. 1989 yılında Türkiye genelinde ortalama 2 milyon 733 bin lira düzeyinde gerçekleşen kişi başına yurtiçi hasıla Doğu ve Güneydoğu'da 950 bin liraya kadar düşüyor. DGM Sabaha kadar sorgulama TURAN YILMAZ DİYARBAKIR — Uzun koridorda göz gözü görmü- yordu. Bir biri ardına yanıp sönen sigaralar, koridor du- varlan boyunca yerlere otur- muş insanları bir siluet hali- ne getirmişti. Aralarında ço- cuk denecek yaşta olanlann yanı sıra yaşhlar da vardı. Herkes savanın karşısına çık- mak için sırasını bekliyordu sabırlı bir şekilde. Diyarbakır DGM'nin kori- dorlan iki gün boyunca böy- le bir görüntüye tarukhk etti. Cizre olaylanndan sonra göz- altına alınan 138 kişi, gün bo- yu, hatta gece yanlanna dek süren sorgu işlemlerinin sona ermesini oturdukları beton zemin üzerinde yoğunlaştır- dıkları derin sohbetlerle bek- lediler. Başlarında siyasi şu- (Arkası Sa. 14, Sü. 4te) BtLAL ÇETİN ANKARA — Terör olaylannın yoğunlaştığı Doğu ve Güneydo- ğu'daki kalkınmada birinci dere- cede öncelikli iUerin, işsizliğin ya- nı sıra gelir dağılmu yönunden de Türkiye'nin en şanssız bölgesi ol- duğu belirlendi. Kalkınmada birinci derecede öncelikli 13 ilin toplam milli ge- lirden aldığı payın yüzde 5.7'de kaldığı hesaplanıyor. Bu illerde nufusun yüzde 11.3'ü yaşıyor. 1989 yüında Türkiye genelinde or- talama 2 milyon 733 bin 548 lira düzeyinde gerçekleşen kişi başına yurtiçi hasıla Doğu ve Güneydo- ğu illerinde 950 bin liraya kadar düşüyor. Devlet Istatistik Ensti- tüsü ve DPT'nin değerlendirme- lerine göre 1989 yılı dolar kuru üzerinden Türkiye'de kişi başına ortalama gelir 1448 dolar düze- yinde bulunuyor. Bu rakam An- kara'nın doğusundaki illerde önemli ölçüde azalıyor. Araştır- macı Erdogan Özörün'ün illere göre gelir dağılımına ilişkin he- saplamalarına dayanılarak yapı- lan araştırmalar, Adıyaman, Ağ- rı, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Gü- müşhane, Hakkâri, Kars, Mar- din, Muş, Tunceli ve Van illerin- den oluşan birinci derecede kal- kınmada öncelikli illerde kişi ba- (Arkası Sa. 17, Sü. 4te) Grevdalgası Iş-Sendika Servisi — Yıhn ikinci büyük grevi dün çimento iş kolunda 38 fabrika- da birden 16 bin 500 işçinin katılımı ile başladı. Olağanustü Hal Bölgesi kapsamı- na giren 5 fabrika için ise greve izin veril- medi. Kamu ve özel sektörü kapsayan çi- mento grevlerinin ilk gününde, Türkiye 1 nin her yerinden çimentonun derhal ka- raborsaya düştüğü ve 7 bin lira civannda olan torba fiyatının 10 bin liranın üstüne çıktığı haberleri ulaştı. özel sektöre ait 21 fabrika ve yaklaşık 10 bin işçi için işveren sendikasının aldığı lokavt karan da bu sabahtan itibaren uy- gulamaya sokulacak. Çimse-lş Sendikası'nın özel sektöre ait 21, kamu sektöründe ıse 17 fabrikada dun uygulamaya soktuğu grevler sabah işçile- rin iş yerlerinde toplanmaları ve alkışlı protestolarla iş yerlerini terk etmeleri ile başladı. Türkiye'nin her tarafına dağılan sendika yöneticilerinin ilk grev nöbeti tut- maları, fabrikalar önunde grevlerin neden ve anlamını dile getiren konuşmalardan sonra fabrikalar grev gözcülerine terk edil- di. Işçiler tarafından hükümet istifaya da- vet edildi. Grev başlamadan önce hükü- met karan ile çimento ithalinin serbest bı- rakılması ve Olağanustü Hal bölgelerin- de grevin ertelenmesi hükümetin "grev kıncı" girişimleri olarak nitelendirıldi. Çimse-lş Sendikası'nın dün 45 işyerin- de birden 18 bin işçi ile başlaması gere- ken grevlerine Olağanustü Hal Bölgesi içi- ne giren 5 iş yerindeki 1360 işçi katılama- dı. Ergani Diyarbakır, Elazığ, Van, Kur- talan Siirt ve Mardin Çimento fabrikala- nndaki grevler beş ilin valiliklerince bir ay süreyle ertelendi. 2935 sayılı Olağanustü Hal Bölge Yasası'nın valiliklere tanıdığı (Arkast Sa. 14, Sü. 6'da) TAR1M GREVİ GÖZ KORKUTUYOR 14. Sayfada BAŞKANDAN DESTEK — Türkiye Çimse-lş Sendikasf na u>e >aklas»k 350 işçinin çalışıığı Ankara Çimenlo Fabrikası'nda grev davul zurnayla başladı ve törende oynayan Şevket Yılmaz grevi sonuna kadar destekleyeceğini söyledi. İşçiler "Hükümet istifa. Biz her gün açıı" diye sloganlar attılar. (Fotograf: AA) Hükümet, işçi ve işveren temsilcileri bugün bir araya geliyor Üçlü zîrvede ilk raundToplantıda öncelikle Türk-Iş'in önceki hafta içinde Başbakan Yıldırım Akbulut'a ilettiği anayasa ile sendikalar, toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavt yasalarında değişiklik içeren öneriler değerlendirilecek. Üçlü zirvede öncelikle kamu kesiminde kilitlenen toplusözleşmeler ve peş peşe başlayan grevler üzerinde görüşme açılması da bekleniyor. Ilgaz toplantısına katılan bir kısım sağ kanat sendikacılar Çalışma Bakanı İmren Aykut ile görüşmelerine tepki gösteren sol kanat yöneticilerini eleştirdiler. AYKUT — Bazı seodi- ÇELİK - 'Hukumeün CE\XA.N - "S>asi ik- lucılarla yapügı loplan- yolnızca Türk-lş'k gö- tidar işfi hak ve ozgur- üy» tepki var. raşmesi manidar." luklehnin duşmanı." IŞIK KANSU ANKARA — Hukumet, işçi ve işveren zirvesi bugun yapılıyor. Zirvenin en önemli gundem maddesi, anayasa ve ça- uşma yasalarında işçi tarafının ıstediği de- ğişiklikler olacak. Zirve öncesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı İmren Aykut ile Ilgaz'da bir araya gelen sağ kanat sen- dıkacılar, yasa değişiklikleri üzerinde fi- kir aüşverişinde bulunduklarını söyledi- ler. Hak-tş Genel Başkanı Necati Çelik, Ilgaz buluşmasına tepki gostererek, "Aca- ba Ilgaz'da başlayan göruşmelerde kapı arkalannda çahşanın somürusune Türk- tş'in payanda yapılması mı hedefleni- yor" diye sordu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı im- ren Aykut'un başkanlığında bugün yapı- lacak üçlü zirveye, Türk-tş ve TİSK yö- neticileri katılacak. Toplantıda, öncelik- le Turk-tş'in geçen hafta içinde Başbakan Yıldınm Akbulut'a ilettiği anayasa ile sendikalar, toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavt, iş yasalarında değişiklik içeren öneriler değerlendirilecek. Üçlü zirvede, özellikle kamu kesiminde kilitlenen top- lusözleşmeler ve peş peşe başlayan grevler üzerinde göruşme açılması da bekleniyor. Üçlü zirve öncesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Imren Aykut ile Ilgaz Dağı Doruk Otel'de biraraya gelen Türk- tş'e bağh baa sendikalann yöneticileri ön- ceki gece Ankara'ya dönduler. Ilgaz top- lantısına katılan sağ kanat sendikacılar, (Arkası Sa. 14, Sü. Tde) Hiçbirparti tek başına iktidar olamadı. 2. tur 8 nisanda Macaristaırda söz sağıntlk seçimlerin birinci turunda merkez sağ Demokratik Forum, oyların yüzde 24.5'ini, Liberal Hür Demokratlar da yüzde 20'sini topladı. Sosyalist Parti (eski Komünist Parti) yüzde 10.5 oranında kaldı. Gözlemciler, 2. tur sonunda en fazla oyu toplayan Demokratik Forum'la Hür Demokratlar arasında 'büyük ' koalisyon' kurulacağını belirtiyorlar. ALt SİRMEN MERKEZ SAGDAKi ZAFER tŞARETt Macaristan'da seçimlerin pazar günü yapılan ilk turunda önemli başan kazanarak iktidardaki Sosyalist Parti'yi (eski Komünist Parti) çok gerilerde bırakan merkez sağ egilimli Demokratik Forum'un Hderi Iozsef Antall, düzenlediği basın toplanttsında zafer işareti yapıyor. (Folograf: Reuter) BUDAPEŞTE — Macaristan genel seçimlerinin ilk turunda sayım sürerken, oyların yuzde 24.5'ini almış görünen merkez sağ egilimli MacarDemok- ratik Fornmu (MDF) önde gidiyor. Seçimlerde ikinci tur yapılması kesinleşti. Sağ ağırlıklı ola- cağı kesin olan hükümetin kimler tarafından kurulacağı henüz bilinmiyor. Macar genel seçimlerinin ilk turunda onde giden MDF, yüz sandıktan yüzde 40'ının sayımının yapıldığı bir sırada oyların yüzde 25'ini toplamış gö- rünüyor. MDF'yi izleyen kuruluşlar ise sırayla şöyle: Liberal SDS (Hür Demokratlar) yüzde 20, Küçük Toprak Sahiple- ri (ya da öbür adıyla Çiftçi Parti- si) yüzde 13, Macar Sosyalist Par- tisi (eski KP) yüzde 10.1 ve FIDES (Arkaa Sa. 14, Sü. Vde) YENİ DÖNEMİN YILDIZLARI... ALİ SJRMEJTİn Dünyada Bugün yazısı 3. Sayfada LİTVANYA: KP BİNALARINAÎŞGAL 14. Sayfada OLAYLARJN ARDINDAKJ GERÇEK Tbhran Saçmahyor... "Türkiye Baa kültürünün Is- lam dunyasma sokulması yolun- da bir kapı olarak seçHmiştir. Bu karar ardından Baa emperyaliz- minin ve özellikle de Amerika- nın Türkiye'ye yönelik şartlı ekonomik ve askeri yardımlan baflattlmışar. Batı emperyaliz- minin Türkiye yönetiminden tek beklentisi hlamı ortadan kaldır- mak ve o ülkenin Müslüman halklanm tslam zihniyet vekil- liğinden ayırmakıan başka bir şey değildir. Türkiye düzenine verümiş bu memuriyetin önemli bir kısmı- nm icra edilmesi basın organla- rına verümiş bulunuyor. Hürri- yet, Milliyet, Günaydın, Tercü- man, Güneş ve Cumhuriyet ga- zetelerinin her birinin amacı, emperyalizmin ve tslam düş- manlanmn hizmetinde bulun- mak ve vazifeleri de hlamı or- tadan kaldırmakla özetlenebi- lir." Yukanda tırnak içinde dizil- miş satırlar Tahran Radyosu- nun TUrkçe yaymından alınmış- tır. Öyle görunüyor ki komşu- muz tran, ulkemizde karışıklık yaratmak için gözü kara birpro- pagandayt resmen üstlenmiştir. Ne var ki bu propagandanın bir cehalet temeline oturduğu da • • • <Arkası Sa. 17, Sü. l'de) • AT yolu çok uzak Turkiye-A T Karma Parlamento Komisyonu toplantısı önemli sorunları da beraberinde getirdi. 3. Sayfada • Atina ile Meriç krizi Yunanistan, Meriç kıyısındaki bir adacığın Türkiye tarafından 4 gün işgal edildiğini one süruyor. 3. Sayfada • Kundakçı yakalandı New York'ta önceki gün meydana gelen dans kulubü yangmıyia ilgili Kübalı bir goçmen tutuklandı. 3. Sayfada • Altın Sesler'de Stephanie Sezen C.Önat'm hazırladığı Muzik Yelpazesi'nin 'Altın Sesler'inde Monaco Prensesi Stephanie ekrana gehyor. Stephanie birkaç parça seslendırecek. 4. Sayfada • Dünya Tiyatrolar Günü Devlet Tiyatroları'yla Şehir Tiyatroları, bugün ücretsiz olarak izlenebilecek. 5. Sayfada • Saygın gazeteci, gerçekçi yazar Gazetecı ve oyun yazarı Cevat Fehmi Başkut'u 1971 ytlında yitirmiştik. 5. Sayfada • Borsada bir dönem bitti Beş yıllık görev süresinî tamamlayan Karslı, dün gonga son kez vurarak bir dönemi kapattı. Ekonomide • Ve Denizli G.Saray'da Aachen'den istifa eden Galatasaray 'ın eski çalıştıncısı 'Sezon sonuna kadar Held'e kanşmayacak.' Sporda • Şimdi kütüphaneli olduk Kütüphaneler oğrencilerin etüt odası ya da çalışma mekânma dönüşmuş durumda. Arka Sayfada • Gözleri az yoran ekran Bir tsveçfirması ergonomik ekran için çalışıyor. Arka Sayfada Bilgisayarlı îslam mesajv Ana hedef cihatODTÜ Bilgisayar Merkezi yetkilileri, ABD'de oluşturulan Islamcı Türk Öğrenciler Konseyi'nin üniversiteyle bağlantısını doğruladı ve mesajların kontrol altına alındığını bildirdi. HAKAN AYGÜN ANKARA — Hükümetin ABD'ye bursla gönderdiği öğren- ciler tarafından kurulan Islamcı Türk öğrenciler Konseyi'nin (Is- lamıc Councıl of Türkish Students-ICTS) oluşturduğu bilgi- sayarlı tslami haberleşme mesaj- lannın kontrol altına alındığı bıidı- rildi. ICTS'nin mesajlannda kon- (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) TAHRAN RADYOSU AD VEREREK 6 GAZETEYİ SUÇLADI 17. Sayfada Inonu Irtica destek gordu ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) — Yerel yönetimlerde SHP'li belediyelerin birinci yılı Ankara Anakent Belediyesi'nce düzenle- nen bir toplantıyia kutlandı. SHP Genel Başkanı Erdal lnönn, "Son 10 yılın başlangKina ve bugüne herkesin dikkatle bakması gerektiğini" vurgulayarak "Sonın- lann çözumü için erken genel se- çim, hatta gectken erken gend se- (Arkası Sa. 14, Sü. 4te) CUNEYTARCAYÖREK yazıyor Yalancının Mumu... ANKARA — Kamuoyu araştır- maları birbirini kovalıyor Genel- de sonuç, halkın yüzde 70-75'inin seçim istediğini, ANAP oylannın yüzde 11-12'lere kadar düştüğü- nü gösteriyor. iktidar partisi ge- nel başkan yardımcısı günübirtik konuşmacılardan Metin Gürde- re'nin geçenlerde, "Halkımız se- çim istemiyor" demesini bir ya- na btrakalım, dileyen bu irdele- meyi güldürmece diye kabul et- (Arkası Sa. 14, Sü. 4te) ANAP Ltten bakanlara eleştiri TUNCAY ÖZKAN ADANA/ANKARA — ANAP'ta örgüt, hükümetin eko- nomik politikalan ve genel mer- kezin tutumuna yönelik elestirile- rini açıkça ortaya koyarken, Mer- kez Karar ve Yönetim Kurulu'nun (MKYK) 48 gündür toplantrya çağnlamaması parti içinde sıkın- tı yaratıyor. (Arkaa Sa. 14. Sü. l'de) İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA Erken Seçim Bir yıl önce yerel yönetimlerden ANAP devrildi. Bugün bir erken seçim olsa ANAP eriyip yok olacak, ama SHP acaba tek başına iktidara gelebilecek mi?11. Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Said-i Kürdi. "Nurculuk" adı verilen dinsel akımın lıden Said-i Nursi, ölümünün 30. yıldönümünde törenle anılmış. Kimdir Said-i Nursi? Said-i Nursi, 1873 yılında Bitlis'in Nurs Koyü'nde doğmuş- tur. Asıl adı "Said-i Nursi" değil "Said-i Kürd/"dir.(1) Said-i Kürdi, "Kürt Teali Cemiyeti" ile "Kürdistan Azmi (Arkası Sa. 17, Sü. Tde)