Katalog

10 MART 1990 DIŞ HABERLER CUMHÜRİYET/3 Batı Irakya'da dayanışma • ATİNA (Cumhuriyet) — Yunanistan'ın Batı Trakya Bölgesi'nde ilan edilen genel grev, üçüncü gününe girerken, bölgede yaşayan MUslüman Türk azınbğı da Yunanlılann mücadelesine katıl'maya karar verdi. Batı Trakya sakinleri, bölgenin karşılaştığı bir dizi ekonomik sorunlannın derhal giderilmesini, bölge için özel bir kalkınma pTOJesinin uygulanmasını talep ediyorlar. libya - ABD gerginügi • ROM A (AA) — Libya, ABD Beyaz Saray sözcüsü Marlin Fitzwater'ın Rabta fabrikasına ilişkin açıklamasını kınadı. Libya haber ajansı Jana'ya göre adını açıklamadığı bir dışişleri bakanlığı yetkilisi, Fitzwater'ın açıklamasııun, ABD'nin, aralannda askeri saldırının da bulunduğu bir eylem gerçekleştirebileceği yolunda tehdıt içerdiğini söyledi. Mandela'nın temaslan • ADDtS ABABA (AA) — Güney Afrika'da ırkçıhkla mücadelenin simgesi ve Afrika Ulusal Kongresi Başkan Yardımcısı Nelson Mandela, Etiyopya Devlet Başkanı Mengistu Haile Mariam ile Afrika Birli|i örgütü Oenel Sekreteri Selam Ahmed Selim'in daveti üzerine geldiği Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da temaslannı sürdürdü. Gonzalez G.Amerika'da • MADRtD (AA) — tspanya Başbakan» Felipe Gonzalez, Venezudai Arjantin, Brezilya, Uruguay ve Şili'yi kapsayan Latin Amerika turuna başladı. Bu arada Pinochet ile aynı odada bulunmaktan bile rahatsızlık duyacağı bilinen Gonzalez'in, Şili'nin eski Devlet Başkanı Augusto Pinochet ile karşılasmamak için özel bir çaba harcadığı belirtildi. Çeşitli kaynaklardan sızan haberlere göre, tspanya'nın Şili Büyükelçiliği, Gonzalez'in Pinochet ile karşılaşmasma engel olmak için özel girişimlerde bulunuyor. BMGenel Sekreteri Cuellar, Kıbrısiçin 'iyi niyef görevinisürdürecek Konsey, 'karar' amyorŞEBNEM ATİYAS NEW YORK — Birleşmiş Milletler Gü- venlik Konseyi'nin, Genel Sekreter Perez de CueHar'ın Kıbns görüşmelerine ilişkin raporu üzerine yaptığı kapalı oturumun- da, Kıbrıs için yeni bir karar alınması be- nimsendi. Perez de Cuellar'ın "iyi gftyet" görevini sürdüreceği açıklandı. Konsey'in önceki gun yapılan oturu- munda Finlandiya'nın onerisi üzerine, Konseyin başkanı Demokratik Yemen temsilcisi karar metnini hazırlama görevini üstlendi. Önümüzdeki hafta yine bir ka- palı oturumda tartışılacak olan karar için BM'de yoğun kulis faaliyeti başladı. Gü- venlik Konseyi üyelerinin yanı sıra Rum ve Yunan temsilcilikleri ve genel sekreter- lik görevlileri karar taslağunn oluşturulma- sı için çalışıyorlar. Sekretarya görevlileri, yeni çıkacak olan karann 367 sayıh, 1975 tarihli Konsey ka- rarmdan fazla farklı olmayacağını, genel sekreterin vekâletini yineleyeceğini söylü- yorlar. Genel sekreterin iyi niyet görevi- nin değişmeyeceğini belirtiyorlar. 12 Mart 1975'te Güvenlik Konseyi'nce alınan 367 sayılı karar, taraflan, "Adanın bölıiamesi ya da başka bir iilkeyle birleş- mesi gibi bir artniyet; adanın toprak bü- tunlügü, bağlanusızlıgı, bagitnsı/Jığı konu- sunda bir onyargı sahibi olmadan butün- lüklü bir anlaşma için genel sekreterin iyi niyet misyonu ile göruşmelere" çağmyor. BM Genel Sekreteri önceki gün Güven- lik Konseyi'nin kapalı oturumuna sundu- ğu raporunda, Konsey'e gorüşmelerin nasıl çıkmaza girdiğini anlattı ve kendisine "yol göslerilmesini" istedi. Cuellar'ın Konsey'e sunduğu ve Cumhuriyet'e ulaşan raporda Cuellar şu noktalara dikkat çekti: "• Taraflara, çalışmaları kendi açılann- dan onemli gördukleri konularla kısıtlâma- lan halınde toplantımn başansızlığa uğra- yacağını söyledim. verilmesini istedim. Guçlukleri bir kez da- ha giderebilmek amacıyla liderle cuma sa- bahı ayrı ayrı görüştüra. • Kapanış konuşmamda Güvenlik. Kon- seyi'nin verdiği vekâlet ve 1977 ve 1979 ust düzey anlaşmaları gereğince iyi niyet gö- revinin Kıbrıs'ta iki toplumun arasındaki ilişkileri, iki kesimlı, ıki toplumlu federai bir temelde duzenleyecek Kıbrıs devleü için yeni bir anayasa olduğunu belirttirn. Bu VJüvenlik Konseyi, Genel Sekreter Perez de Cuellar'ın Kıbrıs raporunu önceki gün görüştü. Kapalı oturumda, Kıbrıs için yeni bir karar alınması benimsendi. Demokratik Yemen Temsilcisi tarafından hazırlanacak karar tasarısı, pazartesi yeniden Güvenlik Konseyi'nde görüşülecek. • Sonuçta bıraz sonra açıklayacağım ne- denlerden öturii benim önerdiğim şekilde ilerlemek mümkün olmadı ve bu da hepi- nızin bildiği çözumsuzluğe neden oldu. • Çeşitli önerilerime ve çağnlarıma rağ- men pazartesi sabahı ortaya çıkan güçlük- ler çarsamba öğleden sonra yaptığıraız gö- rüşmede de çözümsüz kaldı. Bunun üze- rine perşembe günü görüşmelere, liderle- rin ortaya getirdiği konularda derinleme- sine ve yeterli bir şekilde düşünmek için ara çabalara iki toplumun eşit şekilde katıla- cağını, aynca düzenlemeler gerçekleştikçe kararlanru ayn ayrı ifade etme fırsatına sa- hip olacaklannı vurguladım. • Ek olarak, Sayın Denktaş'ın görüşme- ler sırasında 'toplumlar' kelimesinin ayn ayn kendi kaderini tayin hakkına sahip 'halklar' ile eşanlamlı kullanılmasım iste- diğini kaydettim. Toplumlararası görüş- melerin kapsamında Güvenlik Konseyi'nin kullandığı terminoloji dışında bir termino- loji kullamlmasının bir anlambilim soru- nundan öteye geçtiğini vurguladım. Ter- minoloji değişikliğine kalkışmanm ise kav- ramsal çerçeveyi bozacagına işaret etüm. Bu koşullarda, uzulerek, son derece temel bir çözümsüzlük ile karşı karşıya kaldığı- mız sonucuna vardım. Bu çözümsüzlük Güvenlik Konseyi'nce bana verilen vekâ- letin ve dolayısıyla göruşmelerin özune iliş- kin pek çok soruyu kapsamaktadır. • Önerilerime uygun olarak Sayın Va- siliu ve Sayın Denktaş bütünlüklü bir an- laşmanın ana hatları üzerinde önemli şey- ler söylediler. Ancak bunlann üzerinde da- ha önce belirttiğim nedenlerden ötürü du- rulamadı. • Bitirirken şu ana kadar hassasiyetle surdurulen bu surecin başarısızlığa uğra- masına engel olunması gerektiğini vurgu- lamak istiyorum. • Bu nedenle durumu bütün yanları ile değerlendirmeniz ve inceleyebilmeniz ve bana uygun gördüğünüz bir yol gösterme- niz için bu raporu aynntıh olarak size sun- manın önemli olduğunu düşündum." Denktaş'ın mektubu Cuellar, ayrıca KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş tarafından 4 Mart 1990'da kendisine yazılan mektubu da Güvenlik Konseyi'ne okudu. Mektupta Denktaş Cu- ellar'ın kapanış açıklarnasında görüşmeler- de getirilen önepleri yanlış ifade ettiğini öne sürdü. Amerikan yönetimiKıbrıs konusundaki hoşnutsuzîuğunu dile getirdi Kıbns için ABD'den 'karşıt kulis' UFUK GÜLDEMİR WASHINGTON — Amerikan yönetimi, önceki gün ve dün ABD başkenündeki Turk makamları nezdinde iki girişimde bulunarak, Kıbns konusundaki son durumdan kaynak- lanan "hoşnutsuzîuğunu" dile getirdi. Yönetim, ilk girişiminde, bu duygusunu kuvvetli sözcuklerle ifade ederken New York görüşmelerinin kesılmiş olmasını, Ankara'nın "KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın ip- lerini serbest bırakraasına" bagladı. tkinci gi- rişimde ise Denktaş'ın "uyumlu davranması" için Ankara'nın yardımı istendi. Yönetim, bu gönişlerini ABD Kongresi'nde Kıbns konusundaki arayışlar son hızla sürer- ken iletti. Kongre'de şu anda Kıbns konusun- da birbirinden bağımsız en az beş girişım var. Senato'nun ağır toplanndan Edward Kennedy bir karar tasansı hazırlığı içinde. Temsilciler Meclisi üyesi Bob Mrazek'in Kıbns içîn bir gozlem komiıesi kurulması yolundaki öneri- si sırada. Avrupa ve Ortadoğu Alt Komitesi Başkanı Lee Hamillon'da hafta başında Kıb- ns Rum lideri Vasiliu ile Washington'da yap- tığı görüşmede bir hazırlık içinde olduğunu ifade etti. Kongre'den Kıbns konusunda ilk somut gi- rişim ise önceki gün Temsilciler Meclisi'nin iki kıdemli üyesi Gus Yatron ve VVilliam Bro- omfieid'dan geldi. tki üye, Dış Yardım Alt Komitesi Başkanı DavH) Obey'e bir mektup göndererek "New York göriışmekrinin Denk- taş tarafından sabote edildigini" iddia ettiler ve 'diplomatik görüşmelerie bir çöziime git- me niyeti olmayao Turkiye'ye verilen yardım- da derin kesintikr yapüması halinde Anka- ra'ya kuvvetli bir sinyal gönderiimiş olacağını" ileri sürdüler. Yönetimin girişimleri ise şoyle gelişti: ABD Başkanırun Kıbrıs Özel Koordinatöru Nelson Ledsky çarsamba günü Turk makamlarım ABD Dışişleri'ne davet ederek New York gö- rüşmelerinin kesilraesi konusunda Amerikan yönetiminin düşüncelerini aktardı. Denktaş'ın bütün müzakere surecini değiştirdiğinden, bu- nun da görüşmeleri çıkmaza soktuğundan ya- kındı. Ledsky, BM Güvenlik Konseyi üyelerinin de bu işten Denktaş'ı sorumlu tut- tuklan görüşünu vurguladıktan sonra, "Siz Denktaş'a başka türlu yaklaşımda bulunsay- dınız, o bu kadar nzlaşmaz hareket etmezdi" diyerek, "bn îşin sorumlusu sizsiniz" deme- ye getirdi. INGJLTERE Kelle vergisinin 'Ttirk boyutu' LONDRA — Hükümetin, her yurttaşın, yaşadığı belediye bölgesine göre vergüendirilmesini öngören ve 1 nisandan itıbaren yürurlüğe koyacağı yeni vergiye karşı halktan tepki hızla buyuyor. Özellikle Londra'nın yoksul semtlerinde birkaç gündür polisle protestocular arasında süren çatışmalar yer yer talan, yangın çıkarma ve isyana teşvik niteliği kazandı. tngihere'de yaşayan Türkler. oturdukları semtler nedeniyle yeni vergiden en olumsuz etkilenecek göçmen grubu. Londra'nın Haringey ve Hackney gibi Türk semtlerinde belediye binalan önündeki çatışmalara çok sayıda Türk de kanştı, tutuklananlar oldu. Tüm ülkede tepkiyle karşılanan yeni vergi uygulamasına böylece bir de "Türk boyutu" eklendi. sur ANKARA- KKTC'ye destek sürecekANKARA (Curohuriyel Buro- su) — TUrkiye-ABD ilişkilerinde Ermenı tasansı nedeniyle yasanan sıkıntılı dönern henüz tam aşılma- dan, ikili üişkileTde bu kez de Kıb- ns konusu yeni bir sancı oluştur- maya aday. ABD Kongresi'nde- ki Rum lobisinin New York gö- rüşmelerinden sonra Kıbns konu- sunda yoğun bir aıağa geçmesi, Ankara'da "Türkiye ile KKTC yöDetiminin arasnı açmaya yöne- lik bir girişim" olarak yo- nımlandı. Birleşmiş Milletler Genel Sek- reteri Perez De CueUar'm Güven- lik Konseyi'ne raporunu sunma- sının ardından Kıbrıs göruşmele- rinin geleceği konusunda Konsey tarafından yapılacak öneri henüz netleşmeden, ABD Kongresi'nin "tek taraflı" yaklaşımlarla dev- reye girmesi, "yaraya neşter at- raaktan başka işe yaramayacak bir girişim " olarak nitelendi- riliyor. Dışişleri kaynaklanna göre ta- sarıların ortak amaa, Kıbrıs'ta ABD politikalanna karşı çıkan Rauf Denktaş'a destek vermemesi için Ankara'yı zorlamak. ABD Kongresi üzerinde ciddi bir etkin- liğe sahip olan Rum lobisinin bu amaçlanna ulaşamayacağını be- lirten yetkililer, "Biz bu fılmi da- ha önce gördiik. Ambargoyu ya- şadık. Ancak KKTC'ye verdigi- rnu deslegi zayıflatmadık. Bugiin de KKTC yöneümine ve Sayın Denktaş'ın politikalanna tam bir destek veriyoruz" yorumunda bu- lunuyorlar. DUNW)A BUGUN AUSIRMEN Emperyalizm... Çeyrek yüzyıl kadar önce, Fransa'nın Aix en Province ken- tinde, Akdeniz'e kıyısı olan ülkelerin öğrencileriyle bir araya gelmiş olan İstanbullu gencin öyküsünü dün gibi anımsıyo- rum. Marsitya Ticaret Odası'nın parasal desteği ile toplanan ve Fransa'nın en ünlü Ortaçağ tarihçilerinden Proi. Duby ta- rafından yönetilen "Akdeniz Yaz Üniversitesi"nin amacı bu eski uygarlık beşiğinin çevresindeki ülke gençlerinin doğnj- dan birbirleriyle konuşmaları ve ülkelerini daha iyi tanımala- rıydı. Bizim delikanlının, Akdeniz Yaz Üniversitesi'ne katıldt- ğı yıl, Prof. Maurice Duverger, Jean Lacouture gibi ünlü bi- lim adamları ve gazeteci yazarlar da ders veriyorlardı. Doğrusu, bir zamanlar Akdeniz'in önemli bir bölümüne hükmetmiş, yitik imparatorluğun eski başkentinden gelen gencin işi pek kolay degildi. Akdeniz çevresınin geri kalmış ülkelerinin gençleri her kürsüye çıkışlarında, önce birOsman- lılara (üstelik onlar "Türk" demeyi yeğliyorlardı ve bu nitele- melerinin doğru mu yoksa yanlış mı olduğunu bilmiyorlardı) çatarak söze başlıyorlar, dersine çalışmamış öğrencı örne- gı, geri kalmışlıklarının sorumluluğunu yüzyıllar boyu süren Osmanlı ya da Türk egemenliğine bağtıyorlardı. Olaym ilginç yönlerinden biri de Kıbns bunalımının doruk- lanndan birine tırmanmakta olduğu 1964 yazında, bizım de- likaniı ile arkadaşlan Yunanlılar ile diyalog kurmakta güçlük çekmemelerine karşın, din kardeşi Arap dostlar ile bir türlü uyum sağlayamamış olmalarıydı. Din kardeşi Arap dostların her birinin konuşmaya başlar başlamaz, dörtyüz yıllık Türk işgalinden söz etmeleri üzeri- ne bizim delikanlının sabrı taşmıstı ve sonunda söz alıp anım- sayabildiğim kadanyla şunları söylemişti: "Osmanlı imparatorluğu'nun kalıntıları üzerinde kurulmuş o imparatorluğun bir anlamda uzantısı, bir anlamda ondan tümüyle ayrı (Lozan'da da bu husus tescil edilmiştir) bir dev- letin, Türkiye Cumhuriyeti'nin bir uyruğu, genci olarak ken- di tarihimizin de bugünümüzün de sorumluluğunu onurla ta- şıyorum. Lozan Antlaşması, Osmanlı borçlarının ancak bir bölümünü Türkiye Cumhuriyeti'nin sorumluluğunda olarak kabul etmiştir. Çünkü alınan borçların yalnızca bir bölümü, imparatorluğun bugün bizim sınırianmız içinde kalan bölü- müne harcanmıştır. Bu da gösteriyor ki Türkiye Cumhuriyeti tüm Osmanlı İmparatorluğu'nun sorumluluğunu taşımaz. Os- manlı İmparatorluğu'nun yapısı da bir zamanlar imparator- luk sınırları içinde kalan ülkelerin azgelişmişliğinden, Türk- lerin ne denli sorumlu tutulabileceğı konusunu hayli tartışı- lır kılmaktadır. Doğrusu bu konuşmayı yaptığım için üzgünüm. Konuşma- mın nedeni, Arap arkadaşlarıma kızmam değil. Kendilerine kızmadım. Yalnızca bir noktayı belirtmek istiyorum. Ben na- sıl tarihimin sorumluluğunu taşıyorsam, kendi ekonomik geri kalmışlığımın sorumluluğunu da yine kendimizde, kendi ulu- sumuzda arıyorum. Bir ulus olarak geri kalmışlıktan kurtul- manın ilk koşulu olarak görüyorum bu davranışı ve bir ulu- sun içinde bulunduğu güçlüklerde, her zaman için önce kendi kusurlarının, kendi sorumluluklannın neler olduğunu arayıp bulması, o sorumluluğu başkasına yûklemek yerine, herşey- den önce kendi yüklenmesi gerektiğine inanıyorum. Bu çerçeve içinde eğer Arap arkadaşlarım, kendi geri kal- mışlıklarının sorumluluğunu Türkler üzerine yûklemek isti- yorlar ve yazgılarının sorumluluğunun başkalarında olmasın- dan hiç yüksünmüyor, sıkılmıyorlarsa, Türkiye Cumhurıyetii nin bir yurttaşı olarak bu sorumluluğu da kabul edebileceği- mi belirtmek isterim." Delikanlı, çıkışında haklıydı. Emperyalizm kolaycdığma sır- tını dayamak birçok konuyu açıklığa kavuşturmaya yetmiyor- du. Yatakiık ile hödüklük arasında kotan vurup sorumsuzluğun doruğuna doğru yükselirken, sorumluluğu başkaiarına yük- lemeyi marifet sanan sözde "anti-emperyalist" edebiyatın ge- çerli olmadığını görmeyenler, karanlık yarınlarını önleyebile- cek kafa yapısından da yoksundurlar. 'Anti-emperyalizm", ancak ve ancak emperyalizme karşı savaş açabilen, onunla eşıt değilse yaktn değerde bir değer- ler bütünü ile organizasyonu başarabıleceklerın göğuslerini gere gere kullanabılecekleri bir nitelemedır. Türkiye üzerinde oynanan oyunlar ile geleceğe yönelik se- naryoları irdelemeden önce böyle bir saptamayı yapmak sa- nırım daha sağlıklı sonuçlara varmak açısmdan zorunludur. TOPLANTI 1965 yılı Balıkesir Ordonat Okuiu 71. dönem mezunlan, 25 yıl sonra bir araya gelerek anılan tazelemek istiyoruz. 23 Mart 1990 Cuma akşamı İTÛ Maçka Sosyal Tesisleri'nde buluşalım Bilgi için Tel: Gündüz 169 20 07 - 08 den Artan Lostar, Gaceleri: 588 41 81 den Otctay Arseven Yetersîz haberleşme aygıtınızı son olarak aşağıdaki numaraları çevirmek için kullanın. 1T3 34 26 İL ıo K.arel teknolojisi işyerinîzi geleceğe bağlayan bir iletişim harikasıdır. Karel Santral ülkemizin ihtiyaçtarına göre geliştiril- mıştir. Çok yönlü, pratik ve kullanımı kolaydır. Hantal ve tembel iletişim aygıtlarının yavaşlattığı iş akışı Karel'le vakıt ve nakıt kazandıran bir hıza kavuşacaktır. işte Karel'ın size sağlayacağı olanaklardan bırkaçı. Karel'in otomatik arayıcısı vardır. Aradığınız numara meşgul ya da düşmüyorsa Karel sizın yerınize surekli arar, numarayı bulduğu zaman haber verir. Karel ran- devulannızı hatırlatma özelüğine de sahıptır. Üstelik ge- mş hafıza kapasıtesi uzun uzun numara çevırmenizi ge- rektırmez. Hatızanız saatler ve rakarnlarla dolmaz. Ka- rel'in şifrelı sıstemi sız yokken telefonlarınızın kullanımı- nı önler, telefon faturalarınız kabarmaz. Ayrıca Karel ile telefonunuzu kullanarak kapınızı bile açabilırsinız. ...Ve daha pek çok Karel özelliği sayesinde teknolojik haberleşmenin tüm olanaklarından yararlanırsınız. Zaman yıtırmeden Karel'ı arayın. Karel'le yaptığınız ilk telefon konuş- ması ışyerinızın geleceği için önemli adımdır, unutmayın. Karel Elektronik San. ve Tic. A.Ş. istanbm ': Osmanlı Sok. 15/4 Meoöıyeköy Tel: (1) 173 34 26 Faks: 175 40 01 Ankaıa: Gerede Sok. 13/A Güvenevler Tet (4) 167 88 88 Faks: 167 23 08 İzfflir: Bölge Dıstınbütörü TELESlS A.Ş Dr Mustala Enver Bey Cad. 21/3, Alsancak Tel. (51) 22 24 40 Fate 63 39 44 7 - 1 1 M A R T K A R E L B U K O M A ' D A