Katalog

CUMHURİYET/2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 19 ŞUBAT1990 Tnrk-Ellen Hişldlerinde Duygusal Davranışlar Özunde Ellen ve Turk halkları bırbirleriyle iyi geçınmek arzusundadırlar. Ancak Ellenlı politikacıların buyuk bir bolumu Turk tehlikesini one surerek oy toplama yolundan bır turlu vazgeçemiyorlar. Turk politikacıları da yine oy kazanmak duşuncesi ile Ellenleri kuşkulandıracak sozler sarf etmekte birbırleriyle yarışırlar. Ord. Prof. Dr. EKREM AKURGAL Son vıllarda Ellen-Turk ılışkılen uzerıne ılgınç >avınlar ortaya çıkmaya başladı Bunlar arasında Herkul Mıllas'ın 1989'da Istanbul'da "Tencere Dı bın Kara' adı altında >avımladığı kıtap (Amaç Ya- vınları) ne denlı o\ulse azdır \kıcı \e çok guzel bır Turkçe ıle kaleme ahnmış bu değerh araştırmajı Turk ve Ellen ılışkılen ıle ılgılenen herkesın oku masını candan onenrız Duygusallıkta yanş Herkul Vlıllas Turkıje'de ve Ellas'ta >avımlanan okul kıtapları başta olmak uzere bırçok eserı ozenle taramış \e ıkı ulusun karşılıkh olumsuz tutumla rından ornekler vermıştır Herkul Mıllas, Turkle- rın yaptığı densız bır hareketı dıle getırdıkten he- men sonra Ellenlerın ondan hıç de aşağı kalmayan tatsız bır sozunu >a da hareketını göz onune ser- mekte \e bo>leı.e her ıkı komşunun ne denlı duv gusal davranışlar ıçınde olduklarını yansız bır tu- tumla ortava kovmaktadır Ikı komşunun bırbırıyle >arışırcasına duygusal davranışlarda bulunması bır yana bırakılmadığı su- rece gerçek bır dostluğun kurulması olanaksızdır Bu nedenle duygusal da\ranışların ne olçude ço- cuksu bır duzeyde olduğunu göstermek ıçın bırkaç ornek vermekte \arar \ardır Istanbul'un uç adı vardır ve bunların uçu de El len kokenlıdır Bvzantıon, Konstantmopolıs, Istan bul Osmanlı Imparatorluğu ıdaresı "Der Saadet" ve Istanbul gıbı devımlerle bırhkte Konstantanıye adını da kullanıyordu Benım çocukluğumda ma- denı paraların ustunde "Darabe Fı Konstantamje" yanı Konstantanıye'de basılmıştır devımı bulunu- >ordu Butun Avrupa ulkelen de o zamankı baş kentımızı Constantınople adı ıle amyordu Cum- hurıyetın ılanından sonra Turkıye'de Konstantanıye sozu yasaklandı Onun yerıne Ellen kokenlı olma- sma rağmen tstanbul sozu verleştı Turkıye've gon denlen ve uzerlennde Constantınople adı olan mek tuplar gerı çevTildı Bovlece Ella« dışında butun dunyada Istanbul sozu yerleştı Ellenler ıse Turkı ye'ye gonderdıklen mektupların dışında gazeteler de ve her çeşıt vayınlarında haklı olarak Konstan- tmopolıs sozcuğunu kullanırlar Nıtekım bız de Ko motını verıne Gumulcıne, Samos verıne Sısam va da Chıos verıne Sakız sozcuklerım kullanırız Bu, her ıkı taraf ıçın çok doğal bır tutumdur Ancak karşılıkh olarak öyle davranışlarımız ol- maktadır kı gulunç ve ılkel bır gorunume gırerız Orneğın bır aralık Anadolu vanmadasında tarıh boyunca kullanılmış olan butun Ellen kokenlı yer adlarını, hatta bu arada Hattı \e Hıtıt donemın- den kalma yer adlarım bıle, Ellencedır duşuncesi ıle değıştırmek sevdasına kapılmıştık Neyse kı Ece- vıt başbakan olunca bu ılkel operasvonu önledı Bızım duygusal davranışımızın bır benzerını de Ellenler sergıler Şovle kı Ellenler bızım kendılerı ne Yunan, ulkelerıne de Yunanıstan dememızden rahatsızlık du>arlar Ellas a gönderdığımız bır mek- tubun adresınde Yunanıstan sözcuğu bulunursa o mektup gerı vevrıhr Oysa Yunanıstan ve Yunan sozcuklerı Ellencedır Kaldı kı Ellenlere Yunanlı lar demeyı bız Araplardan v İranlılardan öğren- dık Butun şark Ellenlere Yunanıler demektedır Bız devınce kotu kışı oluyoruz Çunku Ellenler bıze karşı kuşkuludurlar Doğrusunu soylemek gerekırse haklıdırlar da Nıtekım daha geçen yıla kadar TRT'de Yunan sozunu bıle anmak vasaktı O sı- ralar bazı öz Turkçe kelımelerın de aynı ılkel dav- ranış nedenı ıle kullanılmasına musaade edılmedı- ğını anımsatırsak, Ellenlı dostlarımızın bızı mazur goreceklennı umıt ederız Komşumuz \unan ve Yunanıstan adlandırma- lanndan hoşlanmadığına, hatta bu vuzden bıze kar- şı kırgınlık duvduğuna gore dostluk gereğı olarak Yunanlı venne Ellenlı ve Yunanıstan verıne Ellas dememız uvgun bır davranış olur Nıtekım Dışış- len Bakanımız Mesut Yılmaz ornek bır tutumla El- las ve Ellen devımlerını kullanmaktadır Ellenleri rahatsız eden, ancak bızım hıçbır gu- nahımız olmayan bır ornek daha verelım Anado- lu yarımadasının bugun hâlâ yaşayan ıkı adı var dır ve ıkısı de Ellen kokenlıdır Bunlardan bırı Mık- ra Asıa, yanı Kuçuk Asya, otekısı ıse Anadolu' dur Anadolu'nun Ellencesı Anatşlı olup doğu (şark) anlamını taşır ve bazı tanh konulu Ellen >a zılı kaynaklarında Mıkra Asıa verıne daha doğ rusu onun Ellas'a hemen komşu olan bolumu ıçın kullamlır Ancak bız Turkler Ataturk donemınden berı bu sozcuğu âdeta kutsallaştırdığımız ivin El lenler onu hıç sevmezler Oyle kı burrdan bırkaç yıl once bır Turk bılım hevetırun UNESCO adına >a- vımlamak ıstedığı "Eskı Anadolu'da Susleme Sanatı" başlıklı bır kıtabı Ellen bılım adamlan, sırf bu vuzden, yanı Anadolu sozcuğu nedenıyle veto ettıler Kıtabın adı Pans'te benım de katıldığım ko nuşmalarda uç gun sureyle tartışıldı Ellen bılım adamlan dırendıler ve soz konusu kıtabın vajım lanmasını oaledıler O>sa Anadolu sozcuğu bugun butun Avrupa dıllerınde de ozellıkle Ingılızcede Anatolıa şeklı ıle verleşmış bulunmaktadır Ne vapmalı? Goruiduğu gıbı ıkı komşunun dostluk ılışkılen duvgusal davranışlar yuzunden çok gergın durum- dadır Öyle ıse Ataturk ve Venızelos gunlerındekı Ellen Turk dostluğunu canlandırmak ıçın ne yap- malıyız 9 Özunde Ellen ve Turk halkları birbırleriyle ıyı geçınmek arzusundadırlar Ancak Ellenlı politika- cıların buyuk bır bolumu Turk tehlikesini öne su rerek oy toplama yolundan bır turlu vazgeçemıyor lar Turk politikacıları da vıne ov kazanmak du şuncesı ıle EUenler'ı kuşkulandıracak sozler sarf et- mekte bırbırlerıvle yarışırlar Yıllardan berı Turk hukumet başkanları ' Buyuk Turkıve'" "55 mıl vonuz", "Yakında 70 mılyon oluyoruz", On vıl sonra 100 mılvon olacağız ' gıbı bevanlarda bulun- maktadırlar Bır başbakanımız ıse "Turkıye Yu nan adaları ıle çevrılıdır Bu zıncın koparmalıyız" gıbı ^ozlerle komşumuzun kuşkulanmasına vol aç maktadırlar Geçenlerde unlu futbolcumuz Tanju Çolak, "\ unanıstan'da oynarım, ama bana Ege adalanndan bırıru versınler" gıbı bır sozie komşu muzu tedırgın etme bakırrundan rekor kırdı Bu gıbı ılkel bevanlarla valnız Ellenleri değıl, başka ulus ları da kızdırıvoruz Goethe Madalyası ıle odullen- dırılmış bılım adamlannın 1986'da Munıh'te vap- tığı bır toplantı sırasında Yugoslav Germanıst pro- tesor ozel bır konuşmamızda "Turkıye Balkanlar ı ne zaman ıstıla edecek" dedı Bu soru çok anlam- lıdır Demek oluvor kı Goethe Madalyası taşıvan Yugoslav bır profesor bıle bızım yayılmacı bır ulus olduğumuza ınanabılıvor Her gun gazetelerde duş- manlarla çevrılı olduğumuzdan yakırurız Oysa bu- nun buyuk olçude bızım yetersız ya da yanlış polı- tıkamızdan kaynaklandığını hıç araştınvor muyuz 9 Ellenlerın Trakya Türklerı konusunda tutumun- dan haklı olarak şıkâyet edıvoruz Ancak bır za manlar bırkaç yuz bın Rumun oturduğu Istanbul' da, bugun sadece uç bın Rum vatandaşımızın va şadığını goz ardı edıvoruz 1920'lerde \e 1930'larda onlan "vatandaş Turkçe konuş" dıje tedırgın et- tık Ikıncı Dunya Savaşı sırasında "Varlık Vergısı" üe daha çok Rum vatandaşlarını ezdık 6-7 eylul eylemlerı ıle dukkânlannı tahrıp ettık 1963 karar ları ıle de mal varlıklarına el kovduk Bovlece bu- tun Istanbul Rumları Ellas'a goç etmek zorunda kaldılar Ellenlerle dostluk kurmak ıstıvorsak yalnız on- ların kusurlarını ve vanlışlarını değıl, kendı gunah- larımızı da goz onune sermelıvız Theodorakıs bun dan ıkı vıl once "Kıbns konusunda bız Turklen suç- luvoruz, oysa bızım hıç mı kabahatımız yok" dıye bevanat verınce kamuoyunda vatan haınhğı ıle damgalandı Benım bu vazımı da bırçok yurttaşı- mız vadırgayabılır Ancak gerçekçı olmak zorun davız Nıtekım bırkaç gun oncekı gazetelerde eskı kultur bakanlarından Melına Mercourı'nın de Dr Sadık Ahmet ve tbrahım Şerıf hakkındakı mahke- me kararını eleştırdığını vazdılar Gerçek dostluk antak gerçekler uzenne kurulur Ellas'takı Ellen-Turk Dostluk Derneğı, Turkıye- Yunanıstan Dostluk Derneğı'mn Yonetım Kurulu' nu Atına'ya davet ettı Orada 22-25 şubat tarıhle- rınde ortak toplantılar yapacağız Turk hevet uve- lerı olarak donuşumuzde Ellen-Turk dostluk ılış- kılen uzenne guzel haberler vereceğımız umudu- nu taşıvoruz EVET/HAYIR OKT4yAKBAL Son Umutları YitirmedenCana kıymalar hızlandı Marketlerden gıda maddelen çalan- lar Çoplükten artıktoplayanlar Hak aramak ıçın meydanları dol- duranlar Geçım uğruna kadınlığını satışa çıkaranlar Sureklı tu- tuklamalar, demokrası söylevlerı verılırken tçerı alınıp ışkence- den geçırılmeler 1990 Turkıyesı'nın gorunüşü hıç de ıç açıcı değıl Son on yıl- da nelerı çözumledık, hangı kotüluklerı, hangı yanılgıları orta- dan kaldırdık"? Her şey eskısı gıbı, hatta eskısınden de beter Bır de tutturmuşuz AT'ye gırelım, Batı uygarlığının bır parçası sayı- lalım Bu aldatmacalara kımse kanmaz Çağ atlama savları bel- kı bır azınlık ıçın söz konusudur Parasal açıcfan atlayanlar epey- ce 1 Ama ellı beş mılyon ınsanımızın beşte dordu ınsanca bır ya- şamadan, ınsanca bır düzenden uzakta çok uzakta Umut nerde, kımde? Şaırler yetışır yardıma, ınsanı ılgılendıren her konuyu, her so- runu onceden duyup düşunduklerı, dızelerıyle hemen hepsını dıle getırdıklerı ıçın Geçenlerde yıtırdığımız Orhan Anburnu 1 nun kısacık şıırı ne kapsamlıdır "Umut, fakırın ekmeğı Ye Mehmet, ye" Dunyada büyük değışmeler yaşanıyor Yırmı bınncı yuzyıla on yıl kaldı Yaşayanlargörecek 21 yüzyıl, ılk yıllardan başlayarak yepyenı bır çağın müjdesını duyuracak mı tüm ınsanlara 9 Sılah- lanmaya dökulen mılyarlar açlık yoksulluk çeken yığınlara akı- tılacak mı? Yeryüzünden açlık, ezılmışlık, savaş, ışkence, hor- lanma kalkacak mı'' Insan, duyacak mı ınsan okjuğunu? Evet umut, hepjmızın ekmeğı Halkımız bır yere, bır örgüte, bır guce ınanmak, bağlanmak ıstıyor Nerdeyse umutsuz bır umutla' Bır zamanlar Menderes tı umut Sonra 27 Mayıs devrımıydı ardından Adalet Partısı ve De- mırel, ondan sonra Karaoğlan Ecevıt' Bu umutlu bağlanmalar seçım sandığına da yansıdı Sonuç yok 12 Martlar, 12 Eyluller büsbütün yıktı umutları Demokrasının getırmesı beklenen öz- (Arkası 17. Sayfada) Tanınmış, çokulusiu bir şirkeller grubunun Izmir ve yakın çovresindeki (kurulu ve kurulmakta olan) tesısleri için ELEKTRONİK MÜHENDİSLERİaranmaktadır Bır pozısyon, Ar Ge bunyesindedir ve gorev, proje gellştir me, test, devreye alma, elektronık devre tasarımı turunden çalışmaları ıçermektedir Dığer bır pozısyon "Urun Muhen dlsliğT'dir ve yenı modellerin uretime hazırianması ile gö revli olunacaktır Uçüncu bır pozısyon "Dış Ikmal MuhendlslığY'dır ve dış pıyasalardan malzeme sağlama, sl panş ızleme, altematıf kaynak araştırma gorevlennı ıçermek tedir. Ucret ve sair parasal menlaatlerin yıllık brüt toplamı 36 • 42 Milyon TL duzeyındedir Deneyım şartı yoktur Adayların ıyı Ingilızce bılmeleri, as keriık hizmetlerıni tamamlamış ve 30 yaşını geçmemış olma ları ıstenmektedir. Başvuruların aşağıda gösterilen muşavir buro adresine ya zı ıle yapılması rica olunur. Gızlilik hususunda tam bır guven duyulmaltchr (YENAL ÇAKALOZ YONETIM DANIŞMANLIĞI BUROSU Fevzıpaşa Blv Hısar Işhanı 401 IZMİR Tel 13 11 45- 13 08 45 II A.NILAR VE SÖYLEŞİLER Ahmet Rasim 4000 lıra (KD\ ıv ınde) Çazdaş Ya\m!an Turkocağı Cad 39 41 Cağaioğlu Islanbul Mülkiyeliler ve Dostlarına İstanbul Mülkiyeliler Vakfı Kuruluyor Son başvuru tarıhı 7 Mart 1990 Ulaşamadığımız Mülkiyelılere ve Dosîlarımıza duyuruyoruz Doğan Pazarcıklı Girişim Kurulu Adına Mülkiyeliler Bırlıği istanbul Şubesı Kuruçeşme 80820 İstanbul 157 46 34-35 I CUMHURIYETTEY OKURLARA... OKAY GöAE\srv; Gazeteciliğe İki Gelecek... G azetealığın geleceğı ne olacak? Gorsel basının son yıllarda gosterdığı hızlı gelısmeler genıs cevrelerı bu sorunun karsılığını aramaya ıtıyor Buyuk teknolojik olanaklarla aynı anda on mılyonlara ulaşabılen televızyon habercılığı ıkı yanı keskın bır bıçak gıbı "gazetecılığı" yenıden bıçımlenâtrıyor Bır yanıyla on mılyonlarca ınsanı anında haberdar edebılıyor, bunun en carpıcı orneğı Romanya'dakı ıhtıla! oldu, butün dunya bu çarpıcı olayı neredeyse dakıkası dakıkasına ızledı ve butun dunyada ortak bır duyarlık olustu Amenkan televızyon ıstasyonları aynı gazetecılık başarısını Panama'nın ışgalınde de gosterdıler hem de ısgal olayına karsı çıkanların goruşlerını de bol bol vererek, hatta Amenkan bırlıklerıne karsı dırenen Panamalıları da ızleyıp konusturarak Son aylarda yaşadığımız bu ıkı ornek, televızyon gazetecılığının yazılı basın karsısındakı zaferının kanıtı olabılır mû Genel olarak televızyonun yuzeysellığınden etkılenen yazılı basının ekranla rekabete gırmesının, yanı "yuzeysellesmesının" son derece kotu bır eğılım olduğu artık tartışılmıyor ABD'de televızyon habercılığı ve yorumculuğunun hâlâ bır numaralı adı olarak kabul edılen Walter Cronkıte, gazetelerın kısa haber vermelerı ve magazınlesmelerıne kesınlıkle karsı cıkıyor "Yazılı basının televızyon kadar kısa haber verme eğılımınden hoşlanmıyorum Tuzağa dusuyorsunuz Gazete yonetıcılerı televızyon ıle rekabetı, okuyucuyu daha cok eğlendırerek değıl, daha çok bılgı vererek yapmalıdırlar Amerıkalılar haberlerı daha cok televızyondan alıyorlar, bu da vatandaş olarak gorevlennı yapabılmelerı ıcın yeterlı değıldır Televızyonda yarım saatlık bır haber bultenınde anlatılanlar, bır gazete sayfasının ucte ıkısıne rahatlıkla sığar, dolayısıyla televızyon haberlennın bır saate çıkanlmasının da fazla yararı yoktur ' ABD nın unlu gazetecılık okullanndan olan Columbıa Gazetecılık Okulu, bu kaygılar cerçevesınde genıs bır araştırma yapmıs 'Gazetecılığın geleceğı ne olacak?" sorusunun yanıtını aramıs Vardığı en temel sonuç su Medyalar gıderek hızlı bır bıçımde ıkı gruba aynlacak 1- Kalıtelı azınlık medyalan 2- Yuzeysel çoğunluk medyalan Yuksek nıtelıkte yazı, haber ve tarafsız yorum ısteyen bır azınlığa seslenen yayın organlarının geleceğı ıcın yapılan tahmıne gore dıs habercılık, ekonomı, bılım ve < tıp habercılığı gelısecek, gazetecıler uzmanlasacak Gıderek daha da tembellesen, daha az okuyan, televızyonun buyuk etkısı altında "yuzeysel" yayınlara yonelen coğunluğa seslenmeyı amaclayanlar gıderek daha az yazı ve yorum, daha cok gorsel malzeme kullanacak, "sosyete, magazın sanatcı" haberlennın pazarı da bu tarz yayınlarda yıne gıderek genışleyecek Yazı ve yorum azalmasının sonucu, okuyucuya gıderek daha az tarklı bakıs acıları sunulacak, boylece tembel ' okuyucu hıç yorulmayacak Columbıa'nın araştırması, bu sıvrı ıkılı yapının bırının sorumlusunu televızyonun kotu etkısı olarak gosterırken dığerının de "kâr gudusu" olduğunu soylüyor yuzeyselleştıkçe daha cok satmak ve daha çok kâr etmek dururken nıçın daha cok haber, daha cok ve farklı yorum, daha çok bılgı^ Iste gazetecılığın ıkı geleceğı EVİMDE Kadın, erkek gozetmeksızın yaşlı felçlı hasta bakjyonım 380 15 09 Itınalı şekılde her turlu taşıma ışlen yapılır Not Saat 14 00'ten sonra Tel 333 21 72'den Rayıf Kızılboğa ıstenecek ÖZEL SMF SÜRÜCÜ KURSU AVCILAR'DA Betediye Cad No 21 Kat: 4 Avcılar-tet Tel 590 54 64-591 27 10 papMon bar DFlamenco Ilulısı Eüler Nıspetıye Cad AkaHar Gınşı Tel 157 37 68 MehmePazarP.es, ŞEKERBANK 5. Istanbul, Uluslararası Otd, Restaurant Eki] Otomasyonu ile Yiyecek-İçecek Otel, motel, restaurant, kafeterya, pastane, fast-food, toplu yiyecek-içecek hizmetleri, makina ve donanım- ları, otomasyon ve dekorasyonları ile ilgili son yeni- likler, uluslararası marka ve kuruluşlarla birlikte bir sektor kapsamı içinde hepsi birarada Ayrıca, her turlu toplu yiyecek-içecek hizmetleri ve- ren kuruluşlar için, hazır, ambalajlı ve dondurulmuş gıda ve alkollu-alkolsuz içkiler ile ilgili yerlı ve ya- bancı marka ve kuruluşlar.. TUROB ÖIEüCtLERVE İSLEIMECtLER ÖELİGÎ eneksel Turk mutfağı'nın en güzel örnekleri.. Un- lulef lerimizin dunyaya parmak ısırtan çeşitleri... Ta- dılle, estetiği ile, zarafeti ile... Her bıri ayrı bir sa- naı.. Gozlere, gonullere yaşama zevki veren tum zeri- gijıliği ile 5. kez İstanbul Hilton Oteli Balo Salonla- da... Catering'90 ile birlikte... Tum Catering'90 zi- retçilerine açık olarak... r 21-22-23 ŞUBAT 1990 12.00-19.00 arası İstanbul Hilton Oteli Balo Salonu'nda... TİMMLJIE^GİJNL 2l"25 S 1990 H I L T O N CONVENTION& EXHIBITION CENTER J2.oo-2o.oo i n f l e r i e k s AAD