Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
18ŞUBAT1990 EKONOMİ CUMHURÎYET/13
PAZAR HOTLARI
OSM4JV tLAGAY
'IsveçModeli' Tehlikedemi?İsveç'te sos-
yal demokrat
Carisson hükü-
metinin istifası-
na yol açan bu-
nalım, "İsveç
mod«li tehll-
todemT'soru-
sunu da gün-
deme getirdi.
Carisson hü- Ingvar Ciffsson
kümeti nödenistifa etmek zorun-
da kalmıştı?
"lsv«ç modcll" neydi?
Gerçekten tehlikede miydi
"isveç modeli?"
İsveç'te iktidarın gediklisi
Sosyal Demokrat Parti'nin, Ko-
münist Parti'nin desteğiyle
ayakta duran hükümeti, çaJışan-
ların ücret taleplerıyle ekonomi-
nin gerçeklerı bağdaştınlamadı-
ğı için istifa etmek zorunda kal-
dı.
isveç'te enflasyon, önde ge-
len sanayileşmiş ülkelerin enf-
lasyon oranının ûstüne tırmanır-
ken işçi ve memur sendikalan-
nın bu enflasyon oranının üze-
rinde ücret artışlarında israr et-
meleri ve ekonomiyi sarsacak
bir grev dalgasını başlatmaları,
Carisson hükümetini köşeye SH
kışDrdı. Sonunda hükümet, eko-
nomiyi rayına oturtmak için ra-
dikal önlemler içeren bir paketi
geçen hafta içinde açıkladı.
Şaşırtıcı önlemler
Carisson hükümetinin ekono-
mik önlemler paketi bir Latin
Amerika ülkesinde açıklanmış
olsaydt herhalde bu denli şaşır-
t»cı olmazdı. Ama İsveç gibi enf-
lasyonun henüz tek haneli ra-
kamlarda bulunduğu, örnek sa-
yilabilecek bir iş barışı ve uzlaş-
ma geleneğine sahip, hemen
her göstergesiyle 'sanayileşmiş
ülke' konumundaki bir ülkede
bu tür radikal önlemlere başvu-
rulmak istenmesi gerçekten şa-
şırtıcıydı.
Carisson hükümeti, 1989 so-
nunda yüzde 7'ye yaklaşan ve
bu yıl yüzde 9'a doğru tırman-
ması bekienen enflasyonu kont-
rol attına alabilmek için ücretle-
rin, fiyatlann, kiraların, şirketle-
rin kâr payı oranlarımn ve yerel
yönetimlerce belirlenen gefir
vergisi oraniannın 1991 yılı so-
nuna kadar dondurulmasını, ay-
rıca bu katı 'kemer sıkma' prog-
ramı süresince grevlerin ve lo-
kavtların yasaklanmasını öner-
di.
Radikal önlemler paketini
açıklayan Başbakan Carisson,
bu önlemlen ve özellikle grev
yasağını gündeme getirmenin
kendileri için de son derece zor
bir karar olduğunu belirtiyor,
"Ancak baska çarsmlz kalma-
mtstı, Ocrstleri sınırtanoırBcsJc
bir y&ntem bulamadığımız
takdirde İsveç modeli bûtü-
nüyle tehlikeye girmlş
otoçaktı" diyordu.
"İsveç modeli", sağlıklı eko-
nomik büyümenin tam istihda-
ma yaklaşan bir istihdam düze-
yinde, asgari bir issizlik oranıy-
la ve refah devletinden ödün
vermeden gerçekleştirilmesini
amaçlıyordu. Bu amaca varma-
nın en önemli araçlanndan bi-
ri, işverenlerie çalışanlar arasın-
da, karşılıklı anlayış ve uzlaşma
geleneğine dayalı toplu pazar-
lık yontemiydi.
Model tehdit altında
Bugün gelinen noktada "İs-
veç modeli"ni tehdit eden ge-
lişmelerin başlıcaları ise şunlar-
dı:
• İsveç, issizlik tehdidini sen-
dikalara karşı bir koz olarak kul-
lanmayı reddederek hemen hiç-
bir sanayileşmiş Batı ülkesinde
İsveç'te sosyal demokrat
hükümet, ücretlerin,
fiyatlann, kiralann, kâr
paylarının ve bazı
vergilerin iki yıl süreyle
durdurulmasını, grev ve
lokavtın da ayru süre için
yasaklanmasını öngören
enflasyonla mücadele
paketine parlamentoda
destek sağlayamayınca
istifa etti. İsveç'te yıllık
enflasyonun yüzde 9'a
çıkması olasılığı
hükümeti, bu radikal
önlemlere başvurmaya
zorladı.
erişilemeyen bir istihdam düze-
yini sağlamıştı ve isveç'te issiz-
lik oranı yüzde 1.3 dolayınday-
dı. Bu oran ise aslında işgücü
darboğazını gündeme getirecek
kadar düşük bir orandt ve bu
koşullar altında çalışanların pa-
zarlık gücü hızla artmış, ücret-
lerin ve ücret taleplerinin sınır-
landınlması neredeyse olanak-
Buna karşın enfiasyonun çok
üzerinde ücret artışı taleplerin-
de ısrar edilmesi ve banka sek-
töründen başlayarak grevlerin
gündeme gelmesi sorunun çö-
zümünü olanaksız hale getir-
mişti.
• İsveç'te sınai üretimin yak-
laşık yüzde 85'ini gerçekleştiren
ve satışlannın önemli bir bölü-
münü dış pazarlara yapan özel
firmalar, uluslararası piyasadaki
rakiplerinden daha hızlı artan
maliyetler nedeniyle rekabet
güçlerini yitiriyor ve onlar da öl-
çüsüz bulduklan ücret artışı ta-
lepteri karşısında tutumlannı ka-
tılaştınyoriardı. Banka sektörün-
deki greve lokavtla karşılık ve-
rilmişti.
• Bu ortamda sanayide ve-
rimlilik ve üretim artışları da sı-
nırlı kalıyor, enflasyon oranı yüz-
de 9'a doğru tırmanan İsveç'in
GSMH büyüme hızı yüzde 2'nin
altında seyrediyordu. Bu geliş-
meler dış dengeyi de olumsuz
etkiiiyordu.
Alternatif var mı?
Carisson hükümeti işte bu
darboğazı aşmak için radikal
önlemlere başvurmak gereğini
duydu. istifa eden hükümetin
Maliye Bakanı Kjell Olof-Feldt,
"İsveç modeli"ni kurtarmak
için başka secenekleri kalmadı-
ğını vurguluyor, " B u önlemle-
rin altematifi, tam istihdam
hedefini gözden çıkaran Ba-
yan Thatcher'ln modelidlr",
diyordu. İsveç ekonomisini mo-
dernize etme yanlısı olan Feldt,
önerilen önlemlerin bir diğer al-
ternatifinin ise faiz oranlarımn
keskin bir şekilde yükseltilme-
si olabileceğini, bu önlemin İs-
veç Kronu'nun uluslararası de-
ğerini korumak açısından da
gerekli olabileceğini belirtiyor-
du.
İsveç Pariamentosu'nda 349
sandalyeden ancak 156'sına
sahip olan Sosyal Demokrat
fsveç'te ve bazı diğer sanayileşmiş ülkelerde
başlıca efronomik göstergeler (1989)
hjyJnn tssizikaram EaflasyH ûcret arbp
lisveç
|ABD
!
Japonya
F.AImanya
Fransa
Italya
Hoflanda
2.4
5.2
33
3.2
28
1,9
3.3
5.3
2.1
7.7
9.5
11.1
5.8
5.3
%6.6
4.6
2.6
2.6
3.6
6.3
77
1.3
%103
4.5
5.0
4.0
4.0
6.3
9.3
1.8
Kaynak: The Eeeaeaist, 10 Şubat 1990.
sız hale gelmişti. Bir anlamda
sistemin başansı, sonunda sis-
temin işleyişini aksatabilecek
bir sonuca yol açmıştı.
• İsveç'te kamu açıklarının
sosyal demokrat iktldar tarafın-
dan başanyla kontrol altına alın-
masına karşın ücretlerde ve ba-
zı diğer maliyet unsurlarında
meydana gelen artışlar enfias-
yonun, diğer önde gelen sana-
yileşmiş ülkelerdeki oranın hayli
üzerine çıkmasına yol açmıştı.
Parti, 21 milletvekiliyle kendisi-
ne destek sağlayan Komünist
Paıti'yi de bu katı ekonomik ön-
lemler paketine razı edemediği
için istifa etmek zorunda kaldı.
Bundan sonra yaşanacak poli-
tik gelişmeler "İsveç modeli"-
nin geleceğini belirleme açısın-
dan önem taşıyacağa benziyor.
Bakalım sağlıklı büyümeyi ve
refah devletini tam istihdam ko-
şullarında sürdürmek bundan
sonra mûmkün olabilecek mi?
Yıllık mevduatınıza yüksek faiz:
%60
tütünbank
Celecege Güven
BORSADAKİ
HISSE SENEDI
Kuruluşumuz
kurucu üyesidir.
ALIM-SATIM İŞLERİNİZ İÇİN
6 YILDIR HİZMETİNİZDEYİZ
M E n K ü L
DEĞERLER AŞ.
Yatırımda Güven-Uzmanlık"
MERKEZrHalaskaıgazı Cad. 234/5 OSMANBEY-80220/tST. TEl: 148 85 94 - 147 4S 00
BOSSA IRTtBAT BÛROSU: 152 52 32 - ANKARA TEL: 167 49 26
Kurvluşuınuz Serroye Piyasası Kurulu'nca mûşteri adıra Mankul Oağartar saMama yttkam haizdir
CanonFaks'layın... Canon'layın
hesmatİ BURO MAKINELERI TICARET A.Ş.
I Tel (1) 151 59 20 (9 hat) Faks:(1) 143 78 16
Ekonomiye ıımutsuz tabloANKARA (Cumhuriyel Büro-
su) — Türkiye Odalar ve Borsa-
lar Birliği (TOBB) Başkanlan top-
lantısında üç siyasi partinin genel
başkanlan, TBMM dışında ilk kez
aynı kürsüden konuştular. DYP
Genel Başkanı, sık sık alkışlarla
kesilen konuşmasında hükümeti
ve TOBB Başkanı Ali Coşkun'un
kendisinden önce yaptığı konuş-
mayı eleştirdi. Eleştiriler, mayıs
ayında yapılacak TOBB Genel
Kurulu'nda Demirel'in Coşkun'a
destek vermeyeceği biçiminde yo-
rumlandı. SHP Genel Başkanı Er-
dai lııönü, Türkiye'nin hızla sos-
yal patlamalann sınınna yaklaş-
tığını söyledi. Muhalefet liderleri-
nin erken seçim isteklerini tekrar-
ladıklan TOBB Baskanlar Kunı-
lu toplantısında, Başbakan Yüdı-
nm Akbulot, Türkiye'nin 35
milyar dolarlık dış borcunun ta-
mamının "kendilerine ait
otmadığııu" söyledi. TOBB Baş-
kanı Ali Coşkun da konuşmasın-
da, girişimcilerin yatınm heyeca-
nı kalmadığını belirtti.
TOBB'un dün Ankara'da yapı-
lan Baskanlar Kurulu toplantısın-
da Başbakan Yıldınm Akbulut,
SHP Genel Başkanı Erdal Inönü,
DYP Genel Başkanı Süleyman
Demirel yan yana oturdular. Di-
van Başkanlığı'nı Ali Zafer Taci-
roglo'nun yaptığı toplantının açı-
lışında, tstiklal Marşı bandının
yansından başlaması tepkilere ne-
den oldu. Demirel'irı uyanlanyla
tstiklal Marşı tekrarlandı.
Töplantıda ilk konuşmayı ya-
pan Birlik Başkanı Ali Coşkun,
enflasyonla mücadele için abnan
kararların ve uygulamaların, ya-
tınmları daraltıcı etkileri üzerin-
de daha ciddi dumlmasını istedi
ve "Bugnn için özel scktönle ya-
ünm beyecanı kalmamıştır. Yab-
run heyecanı olmadıgı sürece de
kalkınmanın sörekliligiaden bab-
setmek mamkfln değildir" dedi.
Coşkun, TOBB'un 6 bin üyesi
arasında yaptığı ankete ilişkin bil-
gi verirken de ankete katılanlann
yüzde 72'sinin 1989 yılını 1988'e
göre "daha olmnsuz" bulduklan-
nı bildirdi. Çoşkun'un verdiği bil-
giye göre ankete katılanlann ço-
ğunluğu 1990 yıhnda enfiasyonun
yüksek düzeyde olacağı tahmi-
minde bulundular, yeni yatınm
yapmak isteyenlerin oranı yüzde
31'de kalırken, bunlardan sadece
yüzde 23'ü kalkınmada öncelikli
kanı Taciroğlu'nun toplantıya ka-
tılanlann adlannı okurken yoğun
alkışlar alan Demirel, kürsüye ge-
lirken de aynı ölçüde alkışlandı.
Demirel konuşmasına, "10 sene
gibi bir zaman geçtikten sonra
tekrar TOBB üyeJerine hiup etme
fırsatı buldnğn için bahtiyar
olduğnno" bildirerek başladı.
TOBB Başkanı'nın AT konusun-
daki eleştirilerine katılmadığını
belirten Demirel, "Sayın Coşkan^
an okadogu konuşmada entere-
san pasajlar var" dedi. Demirel,
sözlerini "Bazı şeylerin östnnü
dır" dedi. Bankaların Basbakan-
lığa bağlı çalışmasını eleştiren De-
mirel'in "Bakanlarla istediginizi
zengin edin, istediginizi baünn,
böyle şey olmaz" sözleri yoğun al-
kışlarla kesildi.
Demirel, konuşmalardan önce
yapılan "Gelisen Türkiye" konu-
lu muhrvizyon gOsterisinin de yan-
hşlarla dolu olduğunu bildircrek
"Biz mahalefeüz, her şeyi eleşti-
ririz, banlan düzeltin" dedi. De-
mirel, konuşmasını "1990'm
TnriJyesi daralao bir Tlridye'dir.
Hfikümetin yapacağı bir fcjr var,
çti kaçtı, hesap kitap kalmadı. Türkiye hızla kökeni ekonomik
çözümsüzlük olan sosyaî patlamalann sınınna yaklaşıyor.
Demirel Kalkınraa, üretim ve sanayileşme politikaları yanlış olan
hükümet, seçime gitmeli ve millet iradesini yenilemelidir.
AkbHİnt Enflasyonun yüzde 60 düzeyinde olması sevindirici olmakla
beraber övündürücü değildir. Sorunlar demokratik düzen içinde
çözümlenecek.
Ceşkoa Özeî sektörde yatınm heyecanı kalmadı. Yatınm heyecanı
olmadıgı sürece de kalkınma sürekliliğinden bahsetmek mümkün
değildir.
yörelerde yatınm yapabileceklerini
bildirdiler.
Türkiye'nin AT'ye başvurudan
kazandığı tek seyin "Avrapa Top-
lulugu'nun maskesinin düşmesi"
olduğunu söyleyen TOBB Başka-
nı, "Eyleme dönaşmeyen ve kişi-
lik baklannı ihlal etmeyen diişün-
ce ve inanç bürriyetinden yanayız,
bu nakkın baslu ve ceza yoluyla
engeUenmesi çeşitli sıkıntılar do-
ğormakta, toplumun gelişmesini
önlemektedir" dedi. Demokrasi-
nin bazı kişilerce yanlış yorumlan-
dığı görüşünü de savunan Coş-
kun, bütün kesimleri antidemok-
ratik düşüncelerin filizlenmesine
fırsat vermemeye çağırdı.
Salona girişinde ve Divan Baş-
örtmek mümkiin değildir" diyerek
sürdurdü. DYP Genel Başkanı,
meselenin hükümetle olmadığına
işaret ederek "Yüzde 50-70 enf-
lasyonn kint savnnacak?" diye
sordu. Hükümeti "Çıkmaza gi-
diyorsunuz" diye uyann Demi-
rel, bunun gerekçesi olarak da, ne-
gatif faiz ve düşük kur politikası-
nı gösterdi. Yaklaşık bir saatlik
konuşması 17 kez alkışlarla kesi-
len Demirel, hükümetin ithalat
politikasını, "Hep ödünç para abp
Arjantin kirazı getirecek
degilsiniz" sözleriyle eleştirdi.
Bağ-Kur'un sosyal güvenlik siste-
mi olma özelliğini kaybettiğine
işaret eden DYP Genel Başkanı,
"Bağ-Kur sadece bir aldatmaca-
seçime gitsin, millet iradesini
yenilesin" diyerek bitirdi.
SHP Genel Başkanı lnönü de
konuşmasuun başında, "Donircn
zevkle dinledigini" bUdirdi. lnö-
nü "Sayın Demirel kadar o z n ko-
nnşraayvcagım, hakb olarak 10 yı-
lın öztemini giderdi, ben daaa ye-
niyim, daha az koousicagıni" de-
di. tnönü, demokrasinin eksiklik-
lerinin henüz giderüemediğini be-
lirterek "Lygulanan ithalat poU-
tikasının sanayiciyi» zora
soktnganD" söyledi.
SHP Genei Başkanı, bedeli çok
ağır ödenen dövizlerin çarçur edil-
diğine işaret ederek şunları
söyledi:
"Ekonomimlzin on yıldır gön-
demdeki birlad nuuldesi kuşln-
suz enflasyon, miizaıiıılcsmls ha-
yatpahahb&kamburgibidarge-
lirlinİB sırüMa yaptfmış gcçbn a-
lantuı. VaUndas ba pakahhkiaa
o kadar bezgia, o kadar perişaa
dnmmdadır ki ekoBomide soa
dönemde izlenen d v g u M r t a ba
perişanhtm da payı artauştır.
Halkımmn abm g i c i gcrcektca
çok dnsnıitftür."
tnönü, erken seçim isteğini yi-
neledi ve "B«nn fc«ün»ı» tates
ediyor. 26 Mart yerel seçJmlerto*
de millet ortaya koydagn iradcsi-
nin hice sayıiiBaaadu kosbuunf
yor, biikamet de b n n koaajaiHh
sından hoşlanmıyoc" dedi.
Başbakan Akbulut da salonda
bulunan yaklaşık 700 kişi tarafın-
dan sessiz ve sakin dinlenen ko-
nuşmasında, dış borç konusuna
değinerek şunlan söyledi:
"Dış borç 35 müyar dolardır.
Ifade edUdigi gibi 40-50 milyar
dolar degil. 16 mirjnr dolar b o f
cu biz devrakük. Yaoi borç tama-
nen MziB borcmmmz degiL Kal-
dı U 5 mUymr dolar da dövizimlı
var."
Türkiye'nin "btikrar adaa" ol-
duğu görüşünü savunan Akbulut,
"Enflasyonuı yüzde 6» oimaa «e-
vindirid olmalda birlflrtt dvüııdn-
röcn de degildir" dedi.
tşadamı Vehbi Koç da TOBB
toplantısında konuşurken, nüfuı
artışının durdurulması için politi-
kacüardan işbirliği yapmalannı is-
tedi. Koç, Türkiye'de her yıl 1 mil-
yon 200 bin dolayında nttfus ar-
tışı olduğunu, kalkınma için bu-
nun önlenmesi gerektiğini söyledL
TOBB Baskanlar Kurulu top-
lantısına, üç siyasi parti liderinin
yanı sıra bazı bakanlar ve millet-
vekilleri de katıldılar.
YATIRIMCININ HAFTALIKREHBERİ
Paranın yönü (Milyar TL.)
Eabyta
brtsrkaak: • işlem hacmi
• Ortalama faizflb
larsa: • Endeks (puan)
• işlem hacmi
MenkMt eakfMMni
Ttataaı a n M
Tssanvf ıwveııtı
• Vadeli
• Vadesiz
Tlcari MCTtMt
• Vadeli
• Vadesiz
ItoiBl iıiaıl
• Vadeli
•Vadesiz
Earityt«nBii*ul(H)
Pzb.
8.338
2.179
43.75
Sak
8.69
2.133
41.79
4124.96 4045.84
121 80
9.332
2.805
41.75
403912
73
1
r * * n 19 ecak 2S ocak
43.889
32.656
27.146
5.511
9.456
1.649
7.807
1.776
70.4
1.706
21.8
43.368
33.308
28.242
5066
8.118
1.785
6.333
1.943
72.4
1.871
204
44.145
33.392
28.474
4.918
7.933
1.831
6.102
2.82
71.7
2.748
18.9
Nrşea.
9.600
2.889
43.75
3983.59
57
ratoşma
MVıfark
0.58
2.25
4.89
-10.76
-16.11
11.04
-21.84
58.78
1.85
61.08
-13.30
Caaa
9.579
2.747
45.75
3925.72
HaflaMı
f*k(H)
1.79
025
0.82
-2.92
•228
258
•3.65
45.14
-0.97
46.87
-7.35
Eüsselerin 'kayıp' haftasıAlternatif seçeneklerden altırun, dövizin ve banka
mevduatı geüriJerinin enflasyonun gerisinde kalma-
sıyla yatınrnalann gözdesi haline gelen hisse senet-
leri arahk ayı başından itibaren ilk kez yüzde 6.43
zarar ettirdi. Altın önceki haftalardaki durumunu
sürdürürken dövizler arasında dolar marka göre iyi
bir haftayı geride bıraktı. Geçen hafta emisyon 1.2
trilyon lira artarak 9.5 trilyona yükseldi. Banka-
lar arası borçlanma piyasasında faizler yüzde 40-45
arasında gerçekleşti.
• Hissder: Fiyatlann tepe noktasında olduğu pa-
zartesi günü satışlar yoğunlaşınca işlem hacmi ilk
kez 100 milyar sınınnı geçti ve 121 milyar lira ola-
rak gerçekleşti. Daha sonraki günler özellikle Toplu
Konut ve Kamu Ortaklığı Idaresi'nin Erdemir başta
olmak üzere iştirak hisselerinin satışını yoğunlaş-
tırması yanında özelleştirme beklentisi de tırmanan
talebi durdurdu. Bunun sonucunda izleyen günlerde
işlem hacmi azaldı ve fıyatlar düştü. Endeks 4000
puanın altına indi. Talep azahrken ilginin ikinci pa-
zar hisselerine ve bilançolan iyi çıkan hisselere yö-
neldiği dikkati çekti.
• Fonlar: Ortalanıa yüzde 0.72 değer kazandı-
lar. En yüksek değer artışını yüzde 11.17 ile Pa-
muk Fon yaptı.
• Döviz: ABD dış ticaret açığımn düşük çıkaca-
ğı beklentisi dolara prim yaptırdı. Dış piyasalara
göre içerde de değerlenen dolar yüzde 0.76 kazan-
dırd.. Doğu ve Batı Almanya'nın birleşmesi konu-
sundaki beürsizlikler markı ohımsuz etkiledi. Sterlin
>-üzde 0.74'lük değer artışıyla dikkati çekti.
• Altın: Japonya'daki seçimlerin etkisiyle para
piyasalanndaki belirsizlik altına yaradı. Dış bor-
salarda artış içe de yansıdı. Cumhuriyet altını yüz-
de 0.94, kttlçe altın da yüzde 0.86 değer artışı kay-
detd.
Borsada geçen hafta
16 $*BAT 1198
Drtalu: 3925.72
HİSSE SENEDİ
Akçimento
Alarko Holdlng
Anadohı Cam
A/çelık
Bolu Çımento(BÛ)
Srisa
ÇeSk Halat
Çimsa
Çukurova Elektrik
Deva Holding
Doktas
Eczacıbası Yatınm
Ege Biracılık
EgeGObre
Enka Holding
ErejjS Oemir Çetık
Good Year
Gûbre Fabrikaian
Gûfiey Biracılık
Hektaş
izmır Demir Çeük
izocam
Kartonsan
Kav
Kepez Elektrik
Koç Holding
Koç Yatınm
Kordsa
Koruma Tarım
Köytaş
Makine Takınj
Maret
Mensucat Santral
Metaş
Nasaş
Olmuksa
Otosan
Ptnar Sût
Raeak
Sarkuysan
Sifaş
Teletaş
T.Demir Dökûm
T (s Bankası (A)
T.ls Bankası (B)
T.tş Ban, !C)(*75BDZ)
T.iş Ban. (CX*75BDL)
T.Siemens
T.SK.B.
T.Şise Cam
Yapı Kredi Bankası
Yasaş
(%6.38)
işlem
miktan
(hfcssad.)
602.364
20.438
177.995
160.450
1.012.009
500
187.625
322.515
60.671
1.448.120
62 559
48 849
29 600
111883
172.858
18.200
10.641559
70.104
1.029.816
382.250
202.540
661.757
130.904
1.231.071
32.620
181.745
79.314
168.115
537.754
277.888
462.600
11.300
126.150
565.474
670.000
192.624
131.491
166.315
53.650
699.552
314.340
110.080
279.225
150.260
2.282
108 520
14.160
208.000
25.080
50.800
277.257
74.200
512.765
hHMhMI
feeaaiki
En
düşük
fiyat
7.300
13.000
11.500
26.000
9.800
47.000
15.750
15.000
20.500
28.500
24.500
15.000
16.000
26.500
4.400
8.000
15.250
13.750
1.800
12000
14.500
2900
23 000
13250
28.500
13.750
33.000
16.500
13.000
14.750
14.000
20.000
6.500
8.900
2.750
4.000
17.750
15.250
9.000
12.750
33.000
11.750
16.750
10.000
295.000
18.250
4.200
3.700
30.500
7.700
10750
8.200
6.400
En
yüksek
fiyat
9.000
16.500
14.250
30.000
12.000
47.000
20.000
16.500
24.000
33.000
28.500
20.000
19250
30 000
4.900
8300
16750
17.250
2.100
14.750
17.250
3600
27.000
15.000
32.000
17.000
38.500
22.500
16.000
17.500
17.000
22.000
9.100
10.800
3.100
5.200
22.500
20.000
10.500
15.000
38.500
12.750
19.500
12.250
445.000
20.000
4.750
4.050
35.000
8.500
12.750
11.750
7.300
•1:385.5
I
milyar TL. (%6.43)
Hn: 27.719 388 (%13.94)
Kapantş
fiyat
8.400
16.500
14250
29.500
10750
47 000
16500
15.250
20 500
29.000
24 500
15.000
16.000
26 500
4.500
8300
16.000
14.000
2.000
12.250
14.500
3.600
24.500
13.750
28.500
14.750
34.000
16.750
13.000
14.750
16.250
20.000
6.700
8.900
2.750
4.000
21.500
15.250
9.200
12.750
35.000
12.250
17.250
10.000
445.000
20.000
4.200
4.000
32.000
7.700
10.750
8.200
7.200
Hafta
içinde
-2.33
29.41
14.00
-1.67
10.82
-9.62
-1646
-8.96
-1800
-4 92
2.08
-2105
-14.67
-8.62
•1.10
1.22
1.59
-9.68
-2.44
-9.26
5.45
435
4.26
-6.78
-9.52
-7.81
-10.53
-20.24
-13.33
-13.24
14.04
-9.09
-19.28
8.54
-6.78
-21.57
7.50
-21.79
-6.55
-7.27
-2.78
6.52
-1375
-23.08
4127
8.11
-14.29
0.00
-1.54
-8.33
-2.27
-28.70
-1.37
Yll
içinde
m78.72
94.12
85.06
63.89
82.20
54.10
106.25
57.22
78.26 ı
93.33
117.78
74.42
42.22
70.97
104.55
232.00
42.22
70.73
73.91
82 84
98.63
63.64
127 91
88 36
54 05
156.52
83.78
84.07
91.18
62.09
162.10
106.19
61.45
48.33
150.00
110.53
100.00
58.85
97.85
63.46
45.83
75.00
87.50
81.82
270.83
77.78
75.00
70.21
56.10
124.82
11500
168 85
111.76
UKtiHOM
Akal Tekstil
Aksa
Aygaz
Aymar
Çanakkale Çimento
Oenizli Cam
Dogusan
Ege Endüstri(BÛ)
Ercıyes Biracılık
Rnansbank
Gentaş
Gorbon Işıl
İktisat Rnansal Kir.
Mardin Çimento
Marmans Marb Otel
Net Holding
Netbank
Okan Tekstil
PEG Profilo
Pınar Et
Pınar Un
Pimaş
Polylen
Santral Holding
Tezsan
TTuborg
88.75C
17.65C
7.20C
7.10C
32.50C
14.20C
9.600
3.6OC
4.00C
127.50C
202.850
54.500
97.60C
900
386.900
82.75C
77.80C
98.00C
177.5OC
345.90C
44.70C
102.081
2.394
1.575
2O0C
1.60C
8900
22.000
11.500
12.750
5.700
5.400
11.000
14.750
13.000
15.750
9.500
13.000
2.450
38.000
6.300
8.400
6.000
2.700
12.000
1.700
4.900
6.600
6.200
170.000
7.200
6.100
12.500
28.500
13.750
13.000
8.000
6.500
11.500
16.000
13.750
17.500
10.600
16.500
3.000
41.500
7.500
11.000
7.900
3.500
13.750
2.200
4.9O0
9.600
6.300
220 000
7200
6700
12.500
28.500
13.750
13.000
7.900
5.400
11.500
16.000
13.750
17.250
10.500
16.500
2.900
39.000
7.500
10.000
6.100
3.500
12500
1.900
4700
9.600
6.300
220.000
7.200
6.700
54.32
42.50
30.95
10.64
46.30
-14.29
4.55
1.59
10.00
11.29
0.00
37.50
-7.94
100.00
31.58
2195
-20.78
45.83
-7.41
-9 52
0.00
54.84
10.53
4194
9.09
0.00
323.73
185 00
52.78
1304
172.41
157.14
43 75
122.22
129.17
-13.75
28.05
725.00
100.00
136.36
31.58
100.00
221.05
118.75
31.58
153.33
123.81
220.00
35.48
136.56
75.61
4.29
KOTMflPAZM
Marmaris AfEnyunus
Pınar Su
104.700
352.200
2550
1850
3150
2250
2.600
2.250
-16.13
9.76
48 57
104 55
Komrr SERTMRALUI
Halkaıı Kon. Ser 189 820 000 835 000 820.000 0.00 446
Yeni yatınm araçları
Geçen hafta ne oldu?
• Taç Sanayi AŞ'nin yüzde 65 faizli, 2 yıl va-
deii, 3 milyar liıalık tahvilleri Birieşik Vaünm
Bankası'nda satıldı.
• Türkiye'nin tam elektrik santraflan i!e tstan-
bnl Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köpriile-
rinin D Teröbi Gelir Ortakk|ı Senetleri 1$ Baa-
kssı ve ZJraat Baaicası şubeierinde sstışa çıktı.
• Topkapı Şişe Sanayi .AŞ'nin yüzde 62 faizli.
360 gün vadeli, 5 müyar lira tutanndaki Fınans-
man bonoları Csmts Meokal Defcerler'de satı-
şa sunuldu.
• Ziraat Bankası, iki yatınm fonu bırden piya-
saya sundu. Çarşamba günü pryasaya çıkan
fonlardan Ziraat Foa-2, devlet tahvili, dövize
endeksli gelir ortaklığı senedi, özel sektör tah-
vili ve hisse senetleri içeriyor. Diğer fon Başak
FOB ise devlet tahvili, ddvize endeksli gelir or-
taklığı senedi, özel sektör tahvili ve Hazine Bo-
nosu'ndan ohjşuyor. 5O'şer milyar lira degerin-
deki iki fon 10 bin iiradan satışa sunuldu.
• Çarşamba günü yapılan Hazine Bonosa iha-
lesinde i yıl vadeli, 400 milyar lira değerindeki
bonolar yılhk ortalama yüzde 50.26 faizle aJıcı
buldu.
CtJccck hafta ne olacak?
• Phattsf Vtostik Inşaat Malzemeleri AŞ'nin yüz-
de 62 faizii, 360 gün vadeli, 1.5 milyar liralık
finansman bonoları saiı günüriden itibaren Ik-
tisat Bankası'nda satışa sunulacak.
Bankalar
ajafca
Ut
iş Bankası
Akbank
Yapı Kredi
Osmanlı
Garanti
Türkbank
Pamukbank
araat
Emlakbank
Töbank
Halkbank
Şekerbank
Sûmerbank
Vakıfbank
Etibank
Ikttsat Bankası
Denizbank
Oışbank
Tıirk Ekonomi Bank
ne
«a*
10
10
10
10
10
10
10
10
"10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
10
faiz veriyor?
*VaM
35
35
35
35
32
38.5
37
. 37
36
37
37
37
37
37
37
36
38.5
34
38
3 A,
VaMI
46
46
46
47
45
48 5
48
47
46
47
47
47
48
46
48
46
49
46
48
I A ,
VaMI
49
49
49
49
50
51.5
52
50
47
50
50
50
51
49
51
47
52.5
49
51
(Û/O)
1 Yıl
VaMI
56
56
56
56
57
58.5
58
57
56
57
57
56
58
55
58
53
58.5
56
57
Yatınm fonları ne getirdi?
Mfrta*
İş Yaönm-1
İş Yatınm-2
iş Yaönm-3
iş Yannm-4
İnterfon-1
İnterton-2
interfon-3
İnterfon-4
İktisat Yat-1
İktisat Yat-2 •
iktisat Dolar Fon
iktisat Mark Fon
iktisat Aölım Fon
Garanti Yatmm-1
Garanti Yatınm-2
Garanti Yatınm-3
Esbank Fon-1
Esbank Fon-2
YKB Yat. Fonu
YKB Sektor Fon
YKB Hisse Fon
YKB Karmı Fon
YKB Litdt Fon
YKB Karma Fon
YKB Döviz Fon
Vakıf Fon-1
Vakıfbank Fon-2
Vakıfbank Fon-3
Dışbank Mavi Fon
Dısbank Beyaz Fon
Tütünbank Fon
Mitsui Fon-1
Mitsui Fon-2
Finans Fon-1
Finans Fon-2
Finans Fon-3
Ziraat Fon-1
Ziraat Fon-2
Ziraat Fon-3
Halk Fon-1
Halk Fon-2
Pamuk Fon
Emlak Fon-1
lmpexfon
Sümer Fon
< * *
41.778
29.296
11.139
—
32.762
27.816
14.442
13.242
28.861
24.392
12.148
11.697
10.477
31.707
15.189
32.673
10.771
30.850
24.608
32.615
24.417
20.830
24.691
12.261
24.148
64.279
11.429
22.110
28.696
23.412
87.845
10.870
14.471
12.298
10.570
11.435
_
—
12.548
_
_
—
—
—
0ac«U
hafta
fipb
44.615
31.145
11.902
10.303
34.408
29.330
15.249
13.964
30.374
25.668
12.356
11.870
11.182
33.687
16.289
34.473
11.358
32.762
25.822
58.891
25.536
21.819
25.858
12.673
25.461
67.360
12.045
23.260
30.268
24.661
93.005
11.440
15.271
12.972
11.125
13.400
_
13.397
10.791
13.218
10.234
10.285
—
aafta
* * ,
44.972
31.442
11.997
10.382
34.685
29.574
15.380
14.063
30.621
25.883
12.331
11.901
11.290
34.069
16.529
10.472
34.779
11.466
33.038
26.041
57.733
25.728
22.011
26.065
12.741
25.684
67.885
12.149
23.461
30.529
24.873
93.867
11.538
15.409
13.068
11.221
13.326
10.016
10.027
13.544
10.894
14.694
10.327
10.474
10.486
ss0.80
0.95
0.80
0.77
0.81
0.83
0.86
0.85
0.81
0.84
-0.20
0.26
0.97
1.13
1.47
_
0.89
0.98
0.84
0.85
-1.97
0.75
0.88
0.80
0.54
0.88
0.78
0.86
0.86
0.86
0.86
0.93
0.86
0.90
0.88
0.86
-0.55
_
_
1.10
0.95
11.17
0.91
1.84
—
Döviz-altın
Dolar (T.kale)
Dolar (Döviz alış)
Dolar (Efk. saüş)
Mark (T.kale)
Mark (Döviz alış)
İsviçre Fr. (T.kale)
Sterlin (T.kale)
Cumhuriyet
Resat
24 ayar kûlçe
22 ayar bileak
ne getirdi?
2320.0C
2311.37
2322.95
1370.0C
1364 00
1495.00
3780.0C
204.00C
240.00C
30.5a
29.6a
2382 00
2369.25
2381.12
1430.00
1414.73
1595.00
4050.00
213.000
240.000
» 31.950
" 31.500
2400.00
2391.21
2403.19
1430.00
1413.66
1600.00
4080.00
215.000
240.000
32.225
31.500
076
0.93
0.93
0.00
-0.08
0.31
0.74
0.94
0.00
0.86
0.00
BöRSA'dan
• Çelik Halat: Bilançosunda
dönem kâr olarak 14 milyar 915
milyon lira, yeniden deferleme fo-
nunda da 9 milyar 390 milyon li-
ra gösterdi.
• Nasaş: Kârı 1 müyar 447 mil-
yon lira, yeniden değerleme fonu
da 20 milyar 778 milyon lira ola-
rak görülüyor.
• Kartonsan: Yüzde 30 kâr pa-
yı dağıtılması genel kurula öneri-
lecek. .
• Kepez Elektrik: Sermaye art-
tınmında rüçhan hakkı kullanıl-
mayan 37 bin 577 adet hisse se-
nedi 21 şubattan sonra borsada İs
Bankası aracılığıyla satılacak.
Olağan Genel Kurul tarihleri belli olan şirketler
ŞJrketAdı Tarih Saati Yarl
Pınar Et 20.02.1990 11.00 Ankara Asfalfi 25. Km.K.Pasa, Izmir
Netbank 23.02.1990 11.00 Ramada Oteli, Aksaray
Rnansbank 23.02.1990 16.00 Banka Merkezi, Mecktiyekoy
Aygaz 05.03.1990 16 00 Aygaz Han, Zincinikuyu
Bfisa 22.03.1990 10.00 Sheraton Oteli, Taksim
Oeva Holding 23.03.1990 13.00 Sheraton Oteli, Taksim
Akçimento 23.03.1990 13.00 Akbank Gn.Md.Binası, Fındıklı
Kepez Elektrik 26 03.1990 14.00 Şirket Merk Kepez. Antafya
Izocam 28.03.1990 1130 Divan Oteli, Taksim
T.S K.B. 28.03.1990 16 00 Banka Merkezı, Fındıklı
Erefili Demir Çefik 29.03 1990 10.00 Devlet Su işleri Gn.Md.'luflû Ankara
Olmuksa 29.03.1990 10.00 Akbank Gn.Md. Binası. Fındıklı
Kartonsan 29.03.1990 14 00 Sheraton Oteli. Taksim
Alarko Holding 29.03.1990 15.00 Alarko Merkezi 37, Ayazaja
Çukurova b'lektrik 31.031990 14.00 Şirket Merk. Seyhan Barajı. Adana
Kmfta ı Kafifı Stfaya TiTMtan
Şirkei
byrth SManyı T; Karrtk
Pınar Et
Akçimento
İzocam
150.000
150.000
30.000
Kartonsan
Çukurova Elektrik
81.000
300.000