Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 KASIM 1990 EKONOMİ CUMHURÎYET/13
ASO'nıın
raporu
• ANKARA (ANKA) —
Ankara Sanayi Odası, 1991
yılı için öngörülen kamu
finansman dengesinin,
enflasyonla mücadeleye
engei olacağıru savundu.
ASO Yönetim Kurulu
tarafından hazırlanarak
Oda'nın aylık meclis
toplantısına sunulan ekim
ayı ekonomik raporunda,
1991 yılı için 6.4 trilyonu
dış, 27.5 trilyon lirası da iç
olmak flzere toplam 33.9
trilyon lira borçlanılacağı
hatırlatıldı. Daha önceki
yıllarda bütçe içinde olduğu
haJde son yıllarda bütçe
dışına çıkanlan iç ve dış
borç anapara ödemeleri de
dikkate alındığında, 20.5
trilyon lira olarak
öngörülen bütçe açığuun,
30 trilyon lirayı aştığı
vurgulandı.
Türk-Çin iş
konseyi
• ANKARA (ANKA) —
Türkiye ile Çin Halk
Cumhuriyeti arasındaki
ticari ve ekonomik ilişkileri
geliştirme çabalan
çerçevesinde ortak bir iş
konseyinin kurulması
öngörulüyor. 1$ konseyi
konusunun 12 kasımda
Pekin'de başlayacak olan
karma ekonomik
komisyonu toplantısında ele
alınacağı bildirildi.
Toplantıda Türk heyetine
Devlet Bakanı Kâmran
tnan başkanlık yapacak.
Proforma
fatura
• ANKARA (AA) —
Devlet Planlama Teşkilatı
(DPT) Müsteşar Yardımcısı
Turgut Tüten, teşviklerden
yararlanacak
yatınmcılardan, makine
teçhizat bedelinin gerçekçi
düzeyde tespit edilmesi
amacıyla birkaç tane
proforma fatura istendiğini
belirterek "Bunda amaç
bürokrasiyi arttırmak değll,
teşvik ve primleri hak
edilen düzeyde
kuliandırmak" dedi.
İzmirli
ttiketiciler
• tZMÎR (Cumhuriyel Ege
Börosu) — Izmir Ticaret
Odası bünyesinde kurulan
"Tüketici Bürosu"nun
kuruiuşundan bu yana
yapılan 912 yakınmadan
786'sının tüketici yaranna
sonuçlandığı bildirildi.
Tüketici Bürosu'na ulaşan
yakmmalann büyük
çoğunluğunu dayanıklı
tüketim mallarının
oluşturduğu belirtüdi.
Elektriğe
kasını zanımı
• ANKARA (AA) —
Elektrik satış fiyatlanna,
önceden belirlenen
programa uygun olarak,
kasım ayı için ortalama
yüzde 2 oranında yapılan
zam yann yürürlüğe giriyor.
Bugünden geçerli olacak
yeni tarifeye göre, elektriğin
kilovatsaat (KHW) fiyatı,
meskenlerde 120 KVVH'ye
kadar 125 liradan, 128
liraya, 120 KWH'yı aşan
tüketim için de 239 liradan
244 liraya yükseltildi.
Kalkınmada öncelikli
illerdeki meskenlerde
tüketilen enerji karşıhğında
da KWH başına 110 lira
bedel alınacak.
Impexbank'ın
kârı 16.7milyar
• Ekonomi Servisi —
Impexbank, dün yaptığı
açıklamada 1990 eylül ayın
itiban ile vergi öncesi
kânnın 16.7 milyar TL
olarak belirlendiğini
bildirdi. Bankanın 1989 yılı
sonu kârı 4.3 milyar olarak
gerçekleşmişti.
Dünya kalite
günti
• tZMİR (UBA) — 2.
Dünya Kalite Günü
Izmir'de de çeşitli
etkinliklerle kutlanacak.
Ege Üniversitesi
Mühendislik Fakültesi ile
TSE ve EBSO tarafından
dünya kalite günü nedeniyle
9 kasım günü "Gıda
sanayiinde kalite
kontrolünün önemi"
konulu sempozyum
düzenlenecek.
IZTO'nıın yeni
tiyeleri
• İZMİR (AA) — Ekim
ayı içerisüıde Izmir Ticaret
Odası'na, çeşitli meslek
gruplanndan 148 yeni
firmanın kaydolduğu
bildirildi. IZTO'dan yapılan
açıklamaya göre kaydolan
yeni firmalann 23'ü
"Konfeksiyon Ticareti
Grubu"na katıldı.
Tekstilde on yıl içînde "^perestroyka
9
Türkiye'nin, tekstil sektöründeki avantajını
koruyabilmesi için, önümüzdeki on yıl içinde
yeniden yapılanması gerektiği belirtiliyor. Bu
"perestroyka"nın en önemli unsuru,
teknolojinin yenilenmesi ve tekstil yan
sanayiinin geliştirilmesi.
Ocak-Eylul 1990 tekstil-konfeksiyon ihracatı (birliklere göre) 1000 $
EStN SUNGUR
Türkiye'nin tekstil sektörün-
deki avantajını koruyabilmek
için teknoloji yenilenmesi ve ka-
liteli işgücünün oluşturulması
gerektiğine işaret eden tekstilci-
ler, bu atdımın en geç 10 yıl için-
de tamamlanması gerektigıni sa-
vundular.
1980'de başlayıp 1983'ten iti-
baren hızlanan tekstil sanayiin-
deki canlanmanın ihracatın ar-
tışına bağlı olduğunu hatırlatan
Istanbul Tekstil ve Konfeksiyon
Ihracatçı Birliği (ÎTKİB) Genel
Sekreteri Tuncer Ögün, ileri ül-
kelerde tekstil sanayiinde yapı-
sal bir değişikliğe gidildiğini be-
lirterek Türkiye'nin bu gelişme-
yi bir an önce yakalaması gerek-
tiğini vurguladı. önümüzdeki
dönemde rekabetin gelişme yo-
lundaki ülkelerle değü, gelişmiş
Batı ülkeleriyle yapılacağını sa-
vunan Öğün, Türk tekstil sana-
yiinin bugün için yeterli olan
tezgâh ve iğlerinin gelecek 8-10
yılda tamamen işkvini yitirece-
ğini öne sürdü. Öğün şöyle ko-
nuştu:
"Avrupa Topinhıgu pazannda
en büyük, ABD pazannda ise
orta büyüklükte olan filltMnmn,
tekstil ve konfeksiyon sanayiin-
de dünya ticaretindeki serbest-
KONFEKSİYON
Toplam Konf. İçırrdeki Payı
TEKSTİL
Toplam Tekstil İçindeki Payı
KJtl
Toplam Deri İçindeki Payı
HAU
Toptam Halı lcindeki Payı
Koafekslyoıı Türkiye Toplan
TaksUMe Tûrklye Toşiaaı
Tefcstff-Koafeksıyon Tirklye T
TOm bMikler ûzefimteıı yapaa
İTKIB E6E
1.810 527 235.817
% 84 % 11
419.700 81.806
% 44 '-% 9
526.084 -
% 100 -
139.923
% 100 -
• ihracat (6 biriik)
AKDEMZ
51.525
%2
309.204
%33
—
ULUOAfi
75.450.
%3
76.335
%9
—
—
ANTALYA 8A2IANTEP
—
32.564 22.824
%3 %2
— —
2.173.320
942.433
3.115.753
3.781.760
leşme kosullanyla rekabet ede-
bilmesi ve en azmdan mevcut
payını konıyabilmesi için 10 yıl
içinde yeniden yapılanması ge-
rekiyor."
Sektördeki yeniden yapılan-
manm gerçekleşmesi için zaman
yitirmeden bir tekstil sanayii
master planının hazuianması
gerektiğini belirten ÎTKlB Genel
Sekreteri, diğer önerilerini şöy-
le sıraladı:
— Dünvadaki teknolojik ge-
lismetor yakından izleameli, ih-
raç iiriinleri çeşitlendirilmeli,
tekstilin yan sana>ii olan maki-
ne, kimya ve elektronikte daha
saglıldı yaörun kaıarian
lı. Bütün bunlan sağlayabilmek
için de sektorde arasünna ve ge-
tistinne faatiyetlerine agırhk ve-
rilmeli.
— Uzun dönemde sektörün
ithalata bağımlılığmdan kurtul-
ması için tekstil makinalan sa-
nayii kurulmalı.
— Sektörün oer kesiminde
efitime önem verilmeli. Işveren
Ue işçi arasında enformasyon
bagı oluşturmalı.
— Katma değeri yüksek ve
özgün moda içeren ma) üretebü-
mek için modelist, stiüst ve de-
senci yetiştirmeye ağırlık veril-
meli.
Türkiye Giyim Sanayicileri
Derneği Başkanı Hasan Arat da
tekstil sektörünün son 2 yıldır
enflasyon-kur makası, işçi ücret-
lerindeki artış ve finansman zor-
luklan nedeniyle sıkıntı içine
girdiğini, ancak bu yıldan itiba-
ren belirli bir ivmeye oturduğu-
nu belirterek, "Sektörün uzun
vadeii saglıgı için yenilenme
kacuuimaz" dedi. Arat, yetersiz
sermayeyle bugüne kadar Türk-
iye'ye birbirinden bağımsız çeşit-
li teknolojiler ithal edildigine
işaret ederek bakım ve onanm
hizmetleri eksik olan bu tekno-
lojilerin yenilenmesi için Japon-
ya ile işbirliği önerdi.
Japonva'dan uzun vade ve dü-
şük faizle alınacak 500 milyon
dolarlık kredinin teknoloji ve
.know-how itbalinde kullanılabi-
leceğini anlatan Arat, bu proje-
nin gerçekJeşmesi için her şey-
den önce Türk tekstil sanayiinin
dunımunu ortaya koyacak bir
envanter çalışmasının gerektiği-
ni vurguladı.
Türkiye Kalkınma Bankası
bünyesinde kurulan Tekstil Hol-
ding Genel Müdürü Nafi Yöıck-
li ise tekstil sektöründe son 2 yıl-
da zayıf olan firmalann işi bı-
rakmalan sayesinde sağlıklı bir
yapı oluştuğunu belirterek ayak-
ta kalanların sektör için gerekli
atılunı yapacak nitelikte olduğu-
nu söyledi. Yürekli, son 2 yılda
sektördeki firma sayısımn yüz-
de 20 oranında daraldığını be-
lirterejc, "Ancak artık kriz biti-
yor. Konfeksiyon bn yılbaştnda
tekstil ise ilk çeyrekte kendini to-
parlar. Bundan sonra aülımlara
yönelmek gerekir" diye konus-
tu.
K0Ç5 otomobil kavgasında sertleşiyorEkonomi Servisi — Otomo-
tiv sektöründe bu yıl başlayan
'kavga' tarafların karşılıklı ola-
rak aldıklan önlemler ve verdik-
leri demeçlerle sürüyor.
İhracatcı, eski üretici ve yeni
üretici olarak üç taraf biçimin-
de süren kavgada, Türkiye'nin
otomotivde en büyük pazar pa-
yına sahip üreticisi Koç Şirket-
ler Grubu Başkanı Rahmi Koç,
"hükümet kararlanyla otomo-
tivde şirket adedinin arttınl-
maanj" eleştirdi.
Nasoto bayiler toplantısında
açılış konuşmasım yapan Koç
Topluluğu Idare Heyeti Başka-
ru Rahmi Koç, dünyada artık
serbest ticaret anlayışının hâkim
olduğunu belirterek mal yap-
maktan çok satmanın zorlaştı-
ğını söyledi. Gelişmiş ülkelerde
özellikle otomobil sanayiinde
büyük şirketlerin birleşme yolu-
nu seçtiklerini anlatan Rahmi
-Koç, "Bizde ise hiikümet karar-
lanyla şirket adedi arttınlıyor.
|
i1
NNNNNNNNNNNNNİ k .
Rahmi Koç'tan
iki uyarı: .
•NNNNNVHI W
M. 1 Dünyada otomobil şirketleri birleşirken bizde
hükumet karanyla şirket sayısı arttırılıyor.
mt\ İthal otomobile ödenen kaynak dikkate almırsa,
liberal ekonominin faziletlerinden şüpheye düşüyoruz.
Pazar artmazken şirket sayısı
artınca daha az üretim yapaca-
ğu demektir" dedi. Koç, bir-
çok ülkenin otomobil sanayiini
koruduğunu belirterek Türki-
ye'de aksine bir gelişme olduğu-
nu, ithal otomobile ödenen 600
milyon dolara yakın kaynak
dikkate alınırsa liberal ekono-
minin faziletlerinden şüpheye
düstüklerini söyledi.
Nasoto'nun bayiler toplantı-
sının kapanış konuşmasım ya-
pan Koç Grubu Şeref Başkanı
Vehbi Koç, Koç Grubu'nun oto-
mobil piyasasında çok güçlü ra-
kipleri olmasına rağmen ayakta
kalıp ileriye gideceğini söyledi.
Kaliteli üretim yapan, bayi ve
servis ağını sağlam kuran sana-
yinin mutlaka başan kazandığı-
nı anlatan Koç, dünvadaki geliş-
melerden Türkiye'nin kârlı çıka-
bilmesi için ekonomisini güçlen-
dirmesi gerektiğini söyledi.
Anadol otomobilinin yaratı-
cısı, Koç Otomotiv Grubu'nun
kunıcusu olan Koç eski yöneti-
cilerinden Bernar Nahnm da ay-
nı toplantıda yaptığı konuşma-
da, ithal otomobil furyasının ge-
çici olduğunu savunarak, "Tü-
ketici 20 yılük Anadol'u sokak-
ta, 4 yıllık Honda'yı çöpte gö-
rünce ithal otomobMin cevap ol-
Otomobil zamım
Tbfaş'la başladı
Yerli otomobillerde beklenen fıyat artışı, Tofaş
otomobilleriyle başladı. Tempra piyasaya
sürülürken, Serçe, Doğan-L Kartal-L'ye zam geldi.
Ekonomi Servisi — Yerli oto-
mobillerde beklenen zam, To-
faş'la başladı. Tofaş, yeni modeli
Tempra'yı piyasaya sürerken, di-
zeller hariç diğer otomobilleri-
nin fiyatlannı da yüzde 7.4 ile
yüzde 13 arasında arttırdı.
Tofaş Oto'dan yapılan açıkla-
maya göre Fiat Tempra SX oto-
mobillerin satış fiyatı anahtar
teslimi 49 milyon 992 bin lira
olarak belirlendi. Serçe otomo-
bile yüzde 12.6 oranında zam
yapan Tofaş, elektrikli cam kal-
dırma maliyetini de kapsayan
Doğan-L ve Kartal-L otomobil-
lerin fiyatlannı da sırasıyla yüz-
de 7.4 ve yüzde 10.5 oranında
arttırdı.
Otomotiv sektöründe, talep
artışına bağlı olarak üretim ar-
tışı da sürüyor. Talep artışına
bağlı olarak 1990 yılının 9 ayın-
da geçen yılın eş dönemine gö-
re otomotiv sektörü üretiminde
yüzde 52'lik bir artış gözlenir-
ken, bu artış otomobü üretimin-
de yüzde 48 olarak gerçekleşti.
Bu yıbn 9 ayında gerçekleşti-
rilen (oplam ihracat da geçen yı-
lın eş dönemine göre yüzde
12.2'lik bir düşüş gösterdi.
Otomotiv Sanayicileri Derne-
ği'nin (OSD) eylül ayı raporun-
da, eylül aymda ithal edilen oto-
mobil sayısımn toplam 7.994 ol-
duğu belirtilirken, yılın 9 ayın-
da ithal edilen otomobil sayısı-
mn da gayri resmi rakamlara gö-
re 42 bin 46'ya ulaştığı
kaydedildi.
OSD raporunda sektörün ka-
pasite kullanım oranlanmn oto-
mobilde yüzde 48 oranında art-
tıgı belirtüerek bu artışın talebe
göre sürdürüleceği ifade edildi.
OSD raporunda, 1989 yıhnın
9 aymda gerçekleştirilen toplam
ihracatın 143 milyon 924.4 bin
dolar olduğu kaydedilerek bu yı-
un eş döneminde toplam ihraca-
tın yüzde 12.2'lik bir düşüşle 126
milyon 307.6 bin dolar olduğu
b i l d i r i l d i .
Bu yılın 9 ayında toplam 18
milyon 759.5 bin dolar tutann-
da yedekparca ihraç edilirken,
geçen yılın eş döneminde bu ra-
kam 32 milyon 336.4 bin dolar
olarak gerçekleşmişti.
OSD yetkilileri, yıl başından
bu yana muhtelif kişi ve kuru-
luşlardan elde ettikleri bilgiye
göre 26 tip otomobilden 42 bin
46 adet ithal edildiğinin ögrenil-
diğini belirtirlerken, bu otomo-
billerin ortaiama 10 bin dolar-
dan ithal edilmesi halinde top-
lam 420 milyon dolar civannda
döviz ödenmiş olacağını vurgu-
ladılar. Yetkililer, eylül ayında it-
hal edilen otomobil sayısımn da
7 bin 994 adet olduğunu bil-
dirdiler.
Yeni otomobil fiyatları
Serçe
Şahin (5 vites)
Kartal (5 vites)
Kartal-L
Doğan-L
Tempra SX
Tempra SX-AK
Şahin-DZ (T)
Şahın-DZ (Û)
Kartai-OZ (T)
Kartal-DZ (Ö)
EsUHyat*
16.248.000
23.616.000
25.800.000
30.984.000
31.104.000
—
—
24216.000
27.048.000
25.512.000
28.416.000
TertRyıt*
16.288.000
26.448.000
28 992.000
34.248.000
33.408.000
42.696.000
55.200.000
24.216.000
27.048.000
25.512.000
28.416.000
F»k(*)
12.56
11.99
12.37
10.53
7.41
_
0.00
0.00
0.00
0.00
g anlayacak" dedi. Asil
Nadir grubundaki son gelişme-
lerden sonra Peugeot'nun Türk-
iye*ye gelmesinin yüzde 99 suya
düştüğünü, Sabana'mn Toyota-
Sa yatınmuun da Toyota'nın ye-
ni düşünceleri olması nedeniyle
yavaşladıgını söyleyen Nahum,
bu bakımdan yakın zamanda
Türkiye'ye yeni üretici gelmeye-
ceğinı belirterek Koç Grubu'nun
mevcut rakiplerle mücadele ede-
ceğini belirtti.
Daha sonra bir konuşma ya-
pan, Otosan Genel Müdürü AJi
Ihsan İlkbabar, Nasoto bayile-
rini, ithal otomobillere karşı
uyardı. Otosan Genel Müdürü,
ithal otomobil furyasına karşı
tedbir ahnmazsa Türk otomo-
tiv sanayiinin çökeceğini öne sü-
rerek Nasoto bayilerinin tanı-
dıklan milletvekillerine etki ede-
rek bu furyayla mücadele etme-
lerini istedi.
Türkiye'nin otomobil piyasa-
sıyla ilgili bilgiler de veren Oto-
san Genel Müdürü, bu yıl üre-
timdeki artışın düşük kalması-
na karşılık ithalatta büyük bir
patlama olduğunu söyiedi. 1990
sonunda ithal otomobillerin sa-
yısuun 65 bine ulasmasının bek-
lendiğini hatırlatan llkbahar, bu
egilimin sürmesi halinde ithal
otomobillerin pazardaki payı-
nın yüzde 30'lardan 1991 *de
yüzde 45'e çıkabileceğini söyle-
di. ithal otomobiller içinde de
ağustos ayına kadar Doğu Av-
rupa markalan birinci sıraday-
ken bugün Japonya'nın ilk sıra-
ya oturduğunu hatırlatan Oto-
san Genel Müdürü, sübvansi-
yonla üretilen Japon otomobil-
lerine kota uygulanmasını öner-
di.
Türk otomotiv sanayiinin
tedbir ahnmazsa akü, lastik gi-
bi standarda dayalı üretim ya-
pan yan sanayi dışında tüm sa-
nayinin çökeceğini söyleyen llk-
bahar şöyle konuştu:
"Sizden ilk olarak çevreniz-
deki etkin kişiler ve nülletvekil-
terine koouyu aoJatarak ithaia-
U karşı mücadele etmenizi,
ikinci olarak da da monüinizi
yüksek tntmanızı istiyonım.
Otomobil sanayii GAP kadar
önemlidir. ithalaU bel bagla-
yanlar yanhş yaptıklannı bir
gün anlayacaklardır."
Bir zamanlar
"Tahtakale'nin on
katı potansiyele sahip
olduğu" öne sürülen
"tpek Yolu borsası"
da krizden payını
almış. Kendini "döviz
toptancısı" diye
tanıtan bir
karaborsacı artık işin
tadının
kalmadığından
şikâyet eder oldu.
6
îpek lblu'nda ticaret öldü
OFiyaöara %20 KDV datıildir.
Körfez krizi, eski İpek
Yolu'nun 350 kilometrelik
Şanlıurfa-Cizre bölümünü bir
tanker mezarlığına
dönüştürdü. Suriye de bavul
ticaretini engelleyince
Güneydoğu'da iş yaşamı felce
uğradı.
ÇETİN YİĞENOCLU
MARDtN— Korfez krizinden önce
binlerce tankerin Walt Disney fılmlerinde-
ki trafik düzenini andırırcasına yol aldığı
"tpekyolo" olarak bilinen E 24 Karayo-
lu'nda otomobil kullanmak, rallici kadar
becerikli olmayı gerektiriyordu. "İpekyo-
lu'nun azrailleri" denilen tankerler yüzün-
den otomobille şerit değiştirmek bile kah-
ramanlık sayıhyordu.
Krizin üçüncü aymda yaptığunız yolcu-
lukta ise lpekyolu'nun üç yüz elli kilomet-
relik Şanlıurfa - Cizre bölümünde ancak
birkaç tankere rastlayabildik. Adana'nın
Bahçe ilçesinden itibaren Habur'a dek yol
kıyılarına atılmış tanker depolan görülü-
yordu. Yol yer yer "lanker deposu mezar-
lığı"na dönüşmüştü.
Krizden sonra Gaziantep, Şanlıurfa, Di-
yarbakır ve Mardin'de yaklaşık yirmi bin
tankerin işsiz kalması îpekyolu'nu âdeta
"felç" etti. Yol üzerindeki konaklama te-
sisleri kapandı. Bunların ahşveriş yaptığı
yakın il ve ilçelerdeki kasap, manav, bak-
kal gibi esnaf da etkilendi. Söz konusu il-
lerin küçük sanayi siteleri de krize girdi.
Atelyelerde çahşan binlerce usta ve çırak
işlerinden çıkanldı. Körfez krizi aslında
tüm sektörleri etkiledi. Güneydoğu'daki ü-
lerde Ortadoğu'ya yönelik çahşan yüzler-
ce ihracat firması ya iflas etti ya da işini
tasfiye etmek zorunda kalıp bürosunu ka-
pattı.
Mardin Ticaret Odası Genel Sekreteri
Anmet Eser, "Körfez krizi Güneydoğu'-
yu şoka soktu" diyor. "Krizle birlikte kon-
tak kapalılınca Mardin in lokomotif sek-
törü, nakliyecilik zor duruma düştü. Nak-
liyeciler borçlarını ödeyemez oldular. Se-
net protestolarında bıiyük artış oldu. Pek
çok nakliyeci tefecilerin eline düştü. Bu-
nun üzerine daha da büyük bunalım içine
girdiler ve pek çoğu aracını ucuz pahalı
elinden çıkarmak zorunda kaidı."
İpekyolu'nda yaprak kıpırdamıyor.
Körfez krizinden başka Suriye yönetimi-
nin "valiz ticareti"ni önleyen uygulama-
lan da piyasayı olumsuz etkilemiş, pek çok
malın fiyatı akıl almaz şekilde yükselmiş.
Örneğin eskiden on bin lira olan "kaçak
çay"ın kilosu kırk bin liraya çıkmıs.
Bir zamanlar "Tahtakale'nin on katı
potansiyele sahip olduğu' öne sürülen
"Ipekyolu Borsası" da payını almış kriz-
den. Kendisini "döviz alım-satım top-
tancısı" diye tanıtan bir döviz karaborsa-
cısı, artık bu işin tadının kalmadığım söy-
lüyor.
Temeli "valiz ticareti"ne dayanan ve
özellikle hediyelik eşya, elektronik aygıt sa-
tılan Nusaybin'deki sekiz pasajda, yakla-
şık bin dolayındaki işyeri de "müşteriye
kurşun atıyor".
Parfümerici Bülent Şaşmaz da elektro-
nikçi Yusuf Can da aynı şeylerden, satış-
ların düşmesinden yakınıyor. Yusuf Can,
şöyle diyor.
"Bu kapı Nusaybin için fabrikadır. Bu
bolgenin geçim kaynagıdır. Bu kapı olmaz-
sa Nusaybin ölmüştür. Güneydoğu ticareti
bitmiştir."
TKBlden 591 mîlyarlık hîsse satışıANKARA (ANKA) — Türkiye Kal-
kınma Bankası, sermayesinin bir bölü-
münü halka açıyor. 19 kasım günü
Türkiye Vakıflar Bankası şubeleri ara-
cılığıyla hisse senetleri halka satılacak
olan TKB, 591 milyar liralık satış yap-
mayı planlıyor. Bu, Akbank'ın 600 mil-
yarlık satışından sonra ikinci büyük
halka açılma operasyonu olarak kabul
ediliyor.
TKB Genel Müdürü İsmail Emen,
düzenlediği basın toplantısında, ban-
kanın halka açılmasıyla ilgili bilgi ver-
di. Emen, TKB'nin 199O'lı yıllarda
Türk finans sektöründe önemli roller
üstleneceğini ve Turkiye ekonomisine,
büyume surecinde "devlet destekli te-
mel finansman lokomotifi" olarak kat-
kıda bulunacağını anlattı.
Emen, bankanın 1 trilyon lira olan
nominal sermayesinin 197 milyar lira-
lık bölümünü halka arz edeceklerini,
bin lira nominal değerdeki bir hissenin
3 bin liradan satılacağını belirtti.
Emen'in verdiği bilgiye göre satılacak
hisse senetleri, bankanın sermayesinin
1 trilyon liraya yükseltümesi sırasında
B grubu hisse senetlerinin kullanılma-
yan rüçhan haklarından oluşuyor. His-
se senetleri A, B ve C grubu olarak üçe
ayrılmış olan TKB'nin halka arz edi-
lecek B grubu hisseleri, yasa gereğince
"ortaklara kâr garantisi" veriyor.
TKB'nin kuruluş kanunu gereğince,
halka arz edilecek hisse senetlerine her
yıl banka zarar etse bile en az devlet
tahvili yıllık ortalama faizi kadar kâr
payı ödenecek.
İsmail Emen, bankanın rasyolanna
bakıldığında belirlenen 3 bin liralık fi-
yatın çok düşük olduğunu, hisse senet-
lerinin bir hafta surecek borsa dışı hal-
ka satıştan sonra işlem görmeye başla-
yacağı ÎMKB'de, ilk günlerde 4 bin - 4
bin 500 lira gibi bir fiyata yükseleceği-
ni öne sürdü.
TKB'nin ne eski DESİYAB ne de Tu-
rizm Bankası olduğunu, bu yılın ilk 9
ayında yapılanlarla bankanın geçen yıl-
lara göre "bambaşka bir noktaya" gel-
diğini beürten İsmail Emen, "Artık Ak-
bank ayannda bir bankayız. Amacımız
önümüzdeki >ıl ilk 10 bankanın, 1992
yılında da ilk 5 bankanın arasına
girmektir" dedi. Bu yıl eylül ayı sonu
itibarıyla 139 milyar lira kâr ettikleri-
ni ve bu kârlarının, halka arzla elde
edilecek senetlerin emisyon primi ola-
rak dikkate alınmasıyla 450 miiyar li-
rayı geçeceğini kaydeden Emen "Bizim
rakamlanmızla Türkiye'deki bütün
bankalann rasyolan alt üst olacak"
şeklinde konuştu.
Emen, 1991 yılı mart ayına kadar
bankanın yeni sermaye arttırımına gi-
deceğini ve ortaklarına en az bire bir
oranında yeni hisse senedi verebilecek-
lerini açıkladı.
İsmail Emen, hedefledikleri 600 mil-
yar liralık satışın, İMKB'yi etkileyip et-
kilemeyeceğinin sorulması üzerine de
şunları söyledi:
"Halka arzı başlangıçta borsaya yap-
saydık borsa çok fazla etkilenirdi. Ama
biz önce borsaya gitmiyoruz. Vakıflar
Bankası aracılığıyla önce tüm yurtta ve
yurtdışında satacağımız için borsayı
fazla etkilemez. Kaldı ki kriz ortadan
kalkınca şu anda 50-60 milyar lira olan
İMKB'nin günlük işlem hacmi 150 mil-
yar liraya kadar çıkacaktır."
İsmail Emen, bankanın iştiraklerini
borsa yoluyla satmaya devam edecek-
lerini, değişik sektörlerde faaliyet gös-
teren iştirakleri aynı-çatı altında top-
lamak üzere kurdukları Tekstil Hol-
ding, Kalkınma Holding ve Turizm
Holding'i de halka açarak bankayı
bunların finansman yükünden kurta-
racaklannı söyledi.
Aykut da
eczacı
eylemini
destekliyor
İZMlR (Cumhuriyet Ege
Bürosu) — Bağ-Kur - ecza-
cı anlasmazlığı, Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanı Im-
ren Aykut'un eczacılann
Bağ-Kur'lukra ilaçlanm pe-
şin para ile verme uygula-
masuu destekJediğini açıkla-
ması üzerine yeni bir boyut
kazandı.
Bağ-Kur'un ülke genelin-
de kendi sigortalısına hizmet
veren 5 bini aşkın anlaşma-
h eczaneye 40 milyar lirayı
aşan borcunu ödememesi
üzerine, eczacılar "Bag-Kur
recetesine boykot" kam-
panyası başlattılar ve sade-
ce peşin ödemede bulunan-
lara satış yaptılar. TEB ile
Çahşma ve Sosyal Güvenlik
Bakanı Imren Aykut arasın-
da yapılan görüşme sonun-
da, Bakan Aykut bu uygu-
lamayı temelli kılma isteği-
ni dile getirdi. Böylece ecza-
cılann başlattığı uygulama
sürekli oldu, Bağ-Kur'lular
artık eczanelerden ilaçlanm
peşin para ile alacaklar ve
faturalarun daha sonra Bağ-
Kur'dan tahsil edecekler.
Izmir Eczacı Odası Baş-
kanı Levent Kamacık ba-
kanlığın "Bag-Kur'luyu yan
yoMa bırakbgnı" belirterek
"Bize ticari avantaj sagla-
masına ragmen, bu uygula-
mayı benimsemiyonız. Ba-
kanın da bu konuda yanıl-
üldığını düşunüyonız. Bag-
Kur'a saglık hizmeti angar-
ya geliyor, bu angaryayı
başlanndan atmaya çaiışı-
yoilar" dedi. Protesto ey-
lemlerinin Çahşma ve Sos-
yal Güvenlik Bakanı Imren
Aykut'un açıklamasından
sonra "bakanük poiHikas"
haline geldiğini vurgulayan
Kamacık "Olan yine hasta-
ya olacak. Bag-Kur sagJıklı
bir yapıya kavuşamayacak"
diye konuştu.
Vakıf
Leasing
halka açılıyor
ISTANBUL (AA> — va-
kıflar Bankası Genel Müdü-
rü Ismet Ahw, Türkiye"de
ilk kez kurumsal yatınmcı
olarak piyasaya girecekleri-
ni belirterek bu amaçla Va-
kıf Menkul Değerler Yannm
AŞ adı altında bir şirket
kurduklannı söyledi. Alver,
Vakıf Leasing'in halka açı-
Iacağını belirtti.
Alver, önceki gece Eko-
nomi Muhabirleri Derneği
(EMD) üyelerine verdiği ye-
mekte yaptığı konuşmada,
yeni kurulan Vakıf Menkul
Değerler Yatırım AŞ'nin 20
milyar lira sermayeli olaca-
ğını ve tamamen portföy yö-
neteceğini kaydetti. Alver,
şirkette konusunda uzman
kişilerin bulunacağını ve
bunlann yanüma paylannın
az olacağını ifade ederek şir-
ket portföyüne alınan men-
kul değerlerin piyasaya gö-
re düzenleneceğini belirtti.
Vakıf Menkul Değerler
Yaünm AŞ hisse senetlerinin
borsaya kote edileceğini de
anlatan Alver, bu şirketin
yüzde 60 hissesini kunıcular
olarak kendilerinin alacağı-
nı, geriye kalan yüzde 40'hk
bölümü de halka satacakla-
rını bildirdi.
Ismet Alver, Vakıflar
Bankası olarak Vakıf Finan-
sal Kiralama AŞ'nin 30 mil-
yar ürahk sermayesinin yüz-
de 67'sine sahip olduklanm
ve bu oranın yüzde 16'hk
bölümünü halka açacaklan-
nı söyledi. Alver, her bir his-
senin fiyatının da 6 bin lira
olarak belirlendiğini ifade
ederek sermaye arünmmdan
sonra en az bir hisseye bir
bedelsiz hisse vereceklerini
kaydetti.