Katalog

Galatasaraylılar' Galatasaray'a Gonul Üyesı olun' Galatasaray Gonul Üyesı Kartı nız Pamukbank Şubelen'nde Cım-Bomdan selam Işlem tamam1 BANK24 Cumhuriyet TiÖRFEZ KRtZİ 67. Yıl; Sayı: 23773 Kurucusu: Yunus Nadi 900 TL IKDV dahü) 28 Ekim 1990 Pazar BANK24 Taraftara selam: Işlem tamam! PAMUKBANK Süperler kararlıSSCB Başkanı Gorbaçov, ülkesinin Körfez krizine barışçı yolla çözüm bulunmasına ilişkin uyguladığı polhikanın, uyuşma anlamına gelmediğini söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Baker'ın, S.Arabistan'a gideceği açıklandı. Baker'ın bu ülkede yapacağı görüşmelerde Irak karşıtı ittifakın zayıflatılmaması üzerinde duracağı belirtiliyor. BM Güvenlik Konseyi, Irak'ın işgalden doğan mali zarardan sorumlu tutulması ve bütün ülkelerin ekonomik kayıplarını belgelemeleri ile ilgili bir tasan üzerinde anlaşmaya vardı. Dış Haberler Servisi — Irak- ın Kuveyt'ten koşulsuz olarak çekilmesi yolunda gösterilen ça- balar, süper güçlerden gelen sin- yallerle sürekli olarak rota değiş- tiriyor. Son iki gun içinde ABD'den gelen sert açıklama- larla savaş rotasına yeniden otu- ran kriz, SSCB Başkanı Mihail Sergeyeviç Gorbacov'un diin vaptığı açıklamayla yeni bir bo- yut kazandı. Gorbaçov, savaştan "kesİDİikle" kaçınılması gerek- tiğini belirtirken "Irak'ın, krize ilişkin uyguladığı sert politika öniımüzdeki günlerde yumu- şayabilir" dedi. SSCB lideri, ül- kesinin Körfez krizinin barışçı yolla çözümüne ilişkin izlediği politikanın "zayıflık" anlamına gelmediği konusunda Irak'ı uyardı. ABD Başkanı George Bush, Irak'a karşı sürdürulen it- tifakı daha da güçlendirmek için Dışişleri Bakanı James BakeVı Suudi Arabistan'a gönderdi. Reuter ve AP'nin haberlerine göre Ispanya Başbakanı Felipe Gonzales'le Madrid'de yaptığı görüşmeden sonra bir basın top- lantısı düzenleyen Gorbaçov, Körfez krizinin banşçı yollardan çözülmesi gerektiğini söyledi. Krizin ortaya çıkardığı durumu "çok ciddi" olarak nitelendiren Gorbaçov, şöyle konuştu: "Eger bu sorun silah zonıyla çöziılürse bu, uluslararası toplu- mun yeniden soguk savaşa dön- (Arkası Sa. 17, Sü. 4'te) SöFYA IZLENIMLERI Bıılgar ekonomisi iflasm eşiğinde Bulgaristan'da döviz yokluğu nedeniyle ithalat durdu, fabrikalar yüzde 30 kapasite ile çalışıyor. 13 milyar dolar dış borcunu ödemeyeceğini açıklayan Bulgaristan, 1979'un Türkiye'sini yaşıyor. Temel gıda maddeleri yoklar listesinde, benzin kuyrukları kilometreleri buluyor. Körfez krizi nedeniyle Sofya'nın uğradığı zarar 1.4 milyar dolar. BtLAL ÇETtN SOFYA — Türkiye ile ilişki- leri yeniden normalleşen Bulga- ristan ekonomik yönden tam anlamıyla iflasm eşiğine geldi. 1989'da başlayan ekonomik sı- kıntüar, Doğu Bloku'ndaki son gelişmeler, ruble üzerinden ya- pılan ikili ticaretin kaJdırılması ve ardından da Körfez krizi Bul- gar ekonomisini stop ettirdi. 12 milyar dolan bulan dış borçla- nnı ödeyemeyeceğini resmen \çıklayan Bulgaristan'da petrol ve elektrik enerjisi sıkıntısının ardmdan son günlerde de temel gıda maddelerinin yoklar liste- sine eklendiği ve ulkenin açhk tehlikesi ile de karşı karşıya gel- diği gözleniyor. Ekonomik krizin yansımala- n, daha Sofya Havaalanı'ndan itibaren hissedilmeye başhyor. Onlarca Balkanair uçağı alanda hareketsiz, işsiz bekliyor. Dış hatlar terminali bomboş, tam bir sessizlik hâkim. Şehre doğ- ru yola çıktığınızda da trafik o kadar rahat ki yollarda tek tük özel araç görebiliyorsunuz. (Arkası Sa. 14, Sü. l'de) DENKTAŞ'TAN ASİL NADİR'E DESTEK 14. Sayfada VALLADOLID FÎLM ŞENLÎĞÎ 'Karartma GecelerTne Ispanyada özel ödül Ispanya'nın Valladolid kentinde düzenlenen 35. Uluslararası Film Şenliği'nde Yusuf Kurçenli'nin yönetmenliğini yaptığı "Karartma Geceleri", Jüri Özel Ödülü'nü, Şili fılmi "Aynadaki Ay" ile paylaştı. Büyük ödülü Çin- Japon ortak yapımı 'Gizli Aşk, SaklıYüzkr'aldı. VECDt SAYAR VALLADOLİD — İspanya^ nın Valladolid kentinde düzen- lenen 35. Uluslararası Film Şen- liği'nde büyük ödül Altın Başak Çin-Japon ortak yapımı "Gizli Aşk, Saklı Yüzler"in olurken Yusuf Kurçenli'nin "Karatma Geceleri" adh filmi, Juri Özel Ödülü'nü Şili fılmi "Aynadaki Ay" ile paylaştı. Jüri Özel Ödülu verilirken "Aynadaki Ay" ve "Karartma Geceleri" üzerinde seçici kuru- lun bütün üyelerinin birleştikleri belirtildi. Şilili yönetmen Silvio Caiozzi'nin "Aynadaki Ay" fil- mi ile Kurçenli'nin Rıfat Ilgaz- ın kitabmdan uyarladığı "Ka- rartma Geceleri"ne ödül verilir- ken iki yönetmenin cesur ve ye- tenekli yönetimleri vurgulandı. "Karartma Geceleri" îspanyol basırunda da övgüyle karşılan- dı. 1980'de birçok film festiva- linden önce Ydmaz Güney'in ya- pıtlannı topluca gösteren ve Gü- ney'i Îspanyol seyircisine tanıtan Valladolid Şenliği'nin bu kez de başka bir Turk yönetmenin, Kurçenli'nin guzel bir fılmini gündeme getirmesi, festival adı- na olumlu bir puan olarak de- ğerlendirildi. Îspanyol yönetmen Basilio Martin Pacino, Alman yönet- men Christian Wagner, Ingiliz eleştirmen Derek Malcolm, Ro- manyalı sinema tarihçisi Manu- ela Cernat, Arjantinli eleştinnen Carlos Morelli, Israilli senarist ve oyuncu Gila Almagor, Isveçli (Arkası Sa. 17, Sü. 5'te) SHP'nin mitinginde 'savaşa hayır' pankartları taşındı Barış çağrısıSHP'nin İzmit'te düzenlediği mitingde konuşan Genel Başkan İnönü, savaşa ve idam cezalarına karşı olduğunu vurgulayarak Özal'ı ABD'nin peşine takılmakla suçladı. Miting sonrası 155 kişi polis tarafından gözaltına alındı. ALİ DOĞAN/YALÇIN ÇAKIR / AHMET KL'RT tZMİT — SHP, olağanüstu kurultaydan son- ra "Banş ve İnsanca Yaşam" adh ilk mitingini dun İzmit'te gerçekleştirdi. Çok sayıda il örgü- tunun katıldığı mitingde SHP Genel Başkanı Er- dal İnönü partı içi tartışmalarla kaybedecek za- manları olmadığını belirterek ANAP ıktıdarı ve Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ı sert bir dille eleş- tirdi. İnonu, Körfez krizinde uygulanan politı- kalar ve Kıbrıs sorununun çözümünde Özal'ı "ABD'nin peşine takılmakla" suçladı. Mitingten sonra polisin, "yasadışı slogan attıkları ve bildi- ri dağıttıkları" gerekçesiyle 155 kişiyı gözaltına aldığı bildirildi. (Arkası Sa. 9, Sü. 4'de) NOTLAR Gündemi yakalamak CELAL BAŞLANGIÇ COŞKULU KALABALIK — SHP'nin İzmit'te düzenlediği "Barış ve İnsanca Yaşam" mitinginde konuşan İnönü: "16 yaşında bir kız 'Savaşa Havır' dediği için hapse atılıyor. Bovle şey olmaz"dedi. (Uğur Sanerl İZMİT — On yaşlarında bir çocuk, baba- sınır. omuzuna oturmuş. Elinde bir pankart: "Sa- vaşa hayır." Aynı yaşlarda bir ayakkabı boyacısı, SHP oto- busunün peşinden koşturuyor. Sırtında boyacı sandığı. Onun da elinde başka bir pankart: "Ba- rış ve demokrasi." Parkın kıyısından bir çocuk elindeki pankartla SHP konvoyunun önüne çıkıyor: "Çağdaş Turki- ye." SHP'nin dun Anıtpark alanındaki mitingin- de insanların taşıdıkları pankartlar Turkiye gün- demini iyi izleyen bir gazetenin birinci sayfası gi- (Arkası Sa. 9, Sû. 4'de) BİR KOLTUK, ÜÇ Y O R U M CÜMfYT ARCAYÛREK11. Sayfada KİM KİMİ SUÇLUYOR İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA 11. Sayfada Türbanda top üniversitede Yasada türban sözcüğünün geçmemesifarklı yorumlarayol açabilecek CEZAEVLERİ \asaklı açık görüş Haber Merkezi — Cezaevle- rindeki son gelişmeleri protesto amacıyla Diyarbakır 1 Nolu E Tipi Cezaevi'nde tutuklu ve hu- kümlülerin başlattığı açhk gre- vi 18. gününü doldurdu. Öte yandan 29 Ekim Cumhuriyet Bayrarru nedeniyle yapılması ge- reken "açık görüş"e "cezalüann" katılamayacağının belirtilmesi sıkıntı yarattı. Diyarbakır, Adıyaman, Bis- mil, Nusaybin, Cizre'de tutuk- lu ve hükümlü yakınlarınca va- pılan açhk grevlerinde son du- rum şöyle: • Diyarbakır 1 Nolu E Tipi Cezaevi'ndeki açhk grevi 19. (Arkası Sa. 17, Sü. 2'de) TÜRKİYE'NİN IŞKENCE HARİTASI 9. Sayfada ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Üniversitelerde yasala- ra aykın olmamak koşuluyla kı- lık kıyafet serbestisi öngören ya- sal düzenlemenin "türban ser- bestisi"nin yolunu açmayacağı kaydediliyor. Buna gerekçe ola- rak Anayasa Mahkemesi'nin daha önce türban serbestisi ge- tiren yasayı iptal gerekçesinde açıkça üniversitelerde türban ta- kılmasının anayasanın değişik maddelerine aykırı olduğunun dile getirilmesi gosteriliyor. An- cak iptal edilen yasadaki "tür- ban serbesttir" hükmünün ye- ni yasada yer ahnaması, Anaya- sa Mahkemesi'nin SHP'nin ola- sı başvurusu karşısında yeni ya- sayı iptal etmesini zorlaştınyor. Bu durumda üniversitelerin farklı uygulamalara girmeleri bekleniyor. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın onayından geç- mesi beklenen yasanın Resmi Gazete'de yayımlanmasının ar- dından konunun universite yö- netım kurullarınca, önümüzde- ki günlerde karara bağlanması bekleniyor. Üniversitelerde turbana izin verümesi amacıyla "Kadının Statüsü ve Sorunları Başkanlığı" kurulmasına ilişkin yasaya eklenen madde, "türban sorunu"nun çözümüne yet- meyecek. Anayasa Mahkemesi'nin da- ha önce iptal ettiği 3511 sayıh yasanın 2. maddesiyle 2547 sa- yıh yasaya eklenen dava konu- su madde aynen şöyleydi: "Ek madde 16 - Yüksekögre- tim kunımlannda, dershane, la- boratınar, klinik, poliklinik ve koridorlannda çağdaş kıjafet ve görunümde bulunmak zorunlu- dur. Dini inanç sebebiyk boyun ve saçlann örtü veya türbanla kapatılması serbesttir." Son olarak TBMM'den çıkan ve türbana serbestlik tanıdığı sa- vunulan yeni yasal düzenleme de şöyle: (Arkası Sa. 14, Sü. 6'da) İZMİR'DE 'LAİK TÜRKİYE' YÜRÜYÜŞÜ 9. Sayfada Davutpaşa'daki ana depoda çıkan yangında milyarlık zarar; can kaybı yok ÜlkerFabrikası'nda büyükyangın Ülker Bisküvi ve Çikolata Fabrikası'nda dün öğle üzeri başlayan yangın, depoda bulunan jelatin, bant.mukavva ile kimyasal maddelerin etkisiyle kısa sürede büyüdü. İtfaiye ekipleri yangını geç saatlerde kontrol altına alabildiler. İtfaiye Müdürü Abdurrahman Kılıç yangının büyümesine neden olarak Vatan Caddesi'nin Cumhuriyet Bayramı provaları için kapalı bulunmasını ve fabrikada yangına karşı önlemlerin alınmamış olmasını gösterdi. İstanbul Haber Servisi — Topkapı Davutpaşa'daki Ülker Bisküvi ve Çikolata Fabrika- sı'nda dün öğle saatlerinde çı- kan yangında, fabnkanın ana deposu, buyuk olçüde hasar gördü. İtfaiye ekiplerinin yoğun çalışmalarına karşın dun gece geç saatlerde kontrol altına alı- nan yangında can kaybı olmaz- ken, milyarlarca liralık maddı zarar meydana geldi. Davutpaşa'daki fabrikanın ana deposunda dün saat 13.30'da henuz belirlenemeyen bir nedenle yangın çıktı. 7 kat- lı, yaklaşık 2 bin metrekarelik alana kurulu fabrika ana bina- sının zemin katındaki bu bö- lumde başlayan yangın kısa sü- rede buyudü. Yangının başladı- ğı binanın diğer katlarında çi- kolata üretim birimleri ile ida- ri birimlerin bulunduğu öğre- nildi. Ana depoda jelatin, selofon .bant, mukavva ile kim- yasal nitelikli maddelerin de bulunmasının, yangının kısa sürede büyümesine etken oldu- ğu bildirildi. Olay yerine gelen itfaiye ekipleri, yangının binanın üst katlanna sıçramasını engelleye- bilmek için iş makineleri ile bi- namn duvarlannı yıktılar. Yan- gımn hızla yayılarak kontrolden çıkması üzerine, çevre itfaiye ekipleri de göreve çağnldı. 100 (Arkası Sa. 9, Sü. Vde) Atlanta'dan Şeftali eyaleti YALÇIN BAYER Bir yanınız orman. Güzel kozalaklı, yayvan yapraklı ağaçlar mis gibi. Ne çok meşe ağacı var. Gerilerde uzun pamuk, tütün ve yerfıstığı tarlaları. Georgia'ntn ovaları, bitmek tükenmek bilmeyen bir düzlük. Doğa burada ne cömert. Roma'dan Mafya TV'de yeniliyor NİLGÜN CERRAHOĞLÜ Her pazar ve pazartesi gecesi 12 milyon Italyanı ekran başına çeken "Piovra" adh TV dizisinde korkusuz savcı Silvia Conti, mafyadan işlediği cinayetlerin gerçek yaşamda alınamayan intikamını alıyor. New York'tan Bu bomba başka bomba ŞEBNEM ATİYAS ~ Bir prezervatif şirketi, ürünlerine ABD'nin gelmiş geçmiş en pahalı sessiz tehlikeli bombardıman uçağı Stealth B-2'nin ismini verince, Nonhrop firması prezervatif şirketine karşı dava açtı. Atina'dan Mahpus damı ayaklandı STELYO BERBERAKİS Yunanistan'da 23 cezaevinde yatan 5 bine yakın mahkûmun ayaklanmasını önce şiddetle bastırmak isteyen hükümet, sonra vazgeçti. Mahkûmlann isteği uzerine hukuk profesörlerinin de katıldığı müzakereler oldukça çetin geçiyor. 10. Sayfada TAN&OLAR NEDİM ve FEHMİ AKGÛN'ün yazı dizisi 6. Sayfada B U G Ü N Cumhuriyet Bugün ve her pazar ANAP'ta Neyin Mücadelesi?. Bugün ANAP'ta, Cumhurbaşkanı Özal'a karşın genel başkan olunabilir mı? Hayır. Adaylar, Özal'ın onayı olmaksızın genel başkanlık koltuğuna oturamayacaklarını ga- yet iyi bıliyorlar. Onun için de hiçbir adayın Özal'ı karşısına almak gibı bir nıyeti yoktur. Böyle bir niyeti bir zamanlar açık ya da üs- tu örtülu bıçimde taşıyanlar olduysa bile. —Hasan Ceial Güzel'ie Mesut Yılmaz gibi— Körfez kriziyle birlikte bu niyetten vazgeçti- ler. Zira Körfez'de patlak veren bunalım, Tur- gut Özal'ın ANAP ıçindeki ağırlığını özellik- le arttırdı. Parti-Hükümet-Meclis grubu üçlü- sündeki elini böylece güçlendiren Özal, do- ğal ya da manevi lıderliğini ANAP açısından tartışılmaz bir konuma getırdı. O yüzden denilebilır ki: (Arkası Sa. 17, Sü. l'de) HASAN CEMAL • Fransa'da yeni '68 ruhu' On bınlerce lise öğrencısı meydan okuyor. 3. Sayfada • Gorbaçov'a yardım Ispanya, SSCB'ye 1.5 milyar dolar kredı veriyor. 3. Sayfada • Taş atana kurşun tsrail hukumetinden, Fıhstınlilere ateş açma emri. 3. Sayfada • Altın Kız'ın trajedisi Dizinin 4. bolümünde, 4 Olimpıyat altın madalyası ile 16 dunya rekorunun sahibi Beıty Cuthbert 'ın yaşamı konu ediliyor. 4. Sayfada • Türk Sineması Cuneyt Arkm'm hem oynayıp hem yonettıği 'Tanık' filmi ekrana gelıyor. Film 1986 yapımı.4. Sayfada • Harikalar kumpanyası Parliament Superband'ın devleri istanbul ve Ankara'da 4 konser verdı. Ray Charles izleyıcılere bir de sürprız yaptı. 5. Sayfada • Baro'da seçim var istanbul Barosu'nun Genel Kurulu dun toplandı. Bugunku seçımlerde 6 liste çekışecek 8. Sayfada • Galatasaray galip San-Kımuzıtılar Bakırkoy'u 2-1 yendı. Trabzonspor Aydmspor'la 2-2 berabere Sporda • Givenchy ya da Paris şıklığı 1991 yazı için iki çızgiyı seçtnış Givenchy. Bırı duz, yumuşak. Biri bol, verev, dalgalı, uçucu. tnsanı buyuleyen gece elbiselerı. Arka Sayfada • Nâzım'ın Verası İstanbul'a geliyor Buyuk şairin son yıllarını birlikte geçirdiğı 'saçları sarı kirpiklerı mavi' güzel, yedi lepeli şehrı gorecek ve anıları yaşayacak. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU RibâL Yükseköğretim kurumlarında genç kızların türban ya da başörtü takmalarının İslami kurallara uygun olduğu yazıl- dı, çizildı. Islamı kurallar yalnızca "tesettur" ile mı ilgilidir? Islam dıni, yaşam bıçımi ile ılgılı başka kurallar da getir- mıştir. Neden o kurallar uygulanmıyor? Nasıl uygulansın, devir değışmış, koşuliar değışmış? Değı- (Arkası Sa. 17, Su. 7'de)