Katalog

CUMHURtYET/12 HAVA DURUMU Meteoroloji Genel Müdürlüğü1 nden alınan bilgiye göre; yurdun kuzeybatı kesimlen parçaln bulutiu ötekı yerter az bulutlu v e ' açık geçecek. HAVA SICAKLIĞI: Önerrrii bir değişildik olmayacak. RÜZGÂR: Güney ve batı yönlerden hafıf ara sıra orta kuvvette esecek. Denizlerde, günbatısı ve lodostan 46 kuvvetınde saatte 1ŞL27 deniz mili hızla esecek DE cak. Van Gölü'nde hava' Az bulutlu ve açık geçecek, NIZ: Hafif calkantlı açıkJarda mu ruzgâr güney ve batı yönlerden hafif ara sıra orta kuvtedil dalgalı olacak, dalga vette esecek, gö) küçuk dalgalı olacak. yukseklıği 0.51.5 açıklarda. 1525 metre dolayında buluna £ £ * * TÜRKİYE'DE BUGÜN 31° 12° Manısa 28° 14° K Maraş 25° 7°Mersm 22° 0°MuJla 25° 7°Muş 31° 14° Nijde 23°17°0rtu 23° 8 ° f t e 24° 11° Samsun 26° 8°Sîf1 25°16°&ıwp 29°16°Sıvas 21° 1°T«oniafl 23° e°Traton 25° 7°Tunc«li 28°14°Uşal( 26° 9°Van 26° 8°Yozgat 28°11° Zonguldak A A A A B A B B B A A A B B A A A A A 30° 16° 30° 18° 29° 20° 29°13° 28° 9° 25° 7° 23° 17° 22° 15° 24° 6° 31° 18° 24° 18° 24° 6° 25° 15° 24=17° 28° M° 26° 7° 21° 7° 23° 6° 22° 16° •*> • • * » 30 EYLÜL 1989 fS :r\. t /(HeLki & ^ "*£ZfLenmgrac Motkov* DUNYA'DA BU6UN Amsfcftbm A 18° Lenıngrad B 15° A 17° Amman A 33° Londra A 28° Atına B 26° Madnd Y 22° A 35» Mlano Barcakıra A 26° Montreal B 20° B 13° MostaM B 16° A 14° Y 23° Muntı A 16° Nemttrt A 25° Btftin A 15° A 15° Osto Bonn A 18° A 17» Pans Brttsal A 16° Budapeste B 20° Prao A 38° 8 16° Fbyad Canevra Y 24° A 31° Roma Ceayir A 36° Sotya Y 20° Odde A 38° Sam A 33° uuMyı A 27° Frankfurt A 18° « A V T V A 31° Tunus A 28° Sme B 20° Y 15° Varçma Y 28° A 32° Vtnedik Katmc . . . . . 8 20" KDptnlag A VP A 15° WteNnQtofl A 26° B 13° A 31° Zurih Leftoşa POLJTIKA VE OTESI MFHMKn KEMAL Osmanlı padişahları arasında iktidarda en uzun kalanı Sultan Süleyman'dır. Ardından Kızıl Sultan Abdülhamit getir. Kanuni diye bilinen Süleyman bir yandan hükümdar, bir yandan divan sahibi bir şair Şiirleriyle çok hikmetler soylediğini biliyoruz. Bir şiirinde "bir nefes sıhhatın" değerini anlatır. . Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi Süleyman büyük bir komutandır... Rahat döşeginde değit, sefecde cenk ederken ölmüştür. Öldüğünü İstanbul'a dönünceye değin askerlerden saklamışlardır. Baki, ölümü için, "Beyim bu nice seferdir ki ihtiyar ettin?" diye soruyor. "Valinimet âlem reayadır' sözü de onundur. Sonra bu söz 'memleketin efendisi köylüdür' ya da 'müşteri veli nimettir'e dönmüştür. Süleyman üstüne yazılmış şiirlerin çoğunu da Kanuni'ye mai edenler vardır. Reaya, yoksul, köylü kim olursa olsun her söz gelip onun sırtına yükleniyor. Batı'da derebeylik döneminde köylüler (reaya) saç bırakamaz, silah tasıyamazdı. Kimi silahsız, saçı kırpılmış görürseniz, bilesiniz ki o köylüdür. Osmanlı beyliği, derebeylıği Batı'ya benzemez. Osmanlı'da mai da mülk de devletindir. Onun için 'mai da yalan mülk de yalan var biraz da sen oyalan' demişlerdir. Adalete gelince, adalet dahi 'mülkün temelidir'. Adalet mülkü korur. Mülkün yoksa adaletin de yoktur. Mülksüz yörüğün düşuncesi şöyledir: Bağa bakma bağlanırsın Ekin ekme eğlenirsin Sür koyunu, çek deveyi Günden güne beğlenirsin. Harran, Urfa ovaları yeni bir proje ile sulanacak, gönenecek; ama kimin olacak? Herhalde goçerin ve topraksızlann değil... Oaha şimdiden buralan beylerin ve ağalann parselledikleri söyleniyor. Osmanlı gitti, cumhuriyet geldi ama toprakstzlar yerli yerinde duruyor. Şair böyle olacağını çok eskiden biliyor. Şalvarı şaltak Osmanlı Eğeri kaltak Osmanlı Eken de yok, biçen de yok Yiyende ortak Osmanlı Neresinden bakılırsa bakılsın her şey gene yoksulların sırhnda. "Paralı arabasını dağdan aşırıyor/ Yoksul yolunu düzde şaşınyor" Sesi çıkmayan, çıksa da teksesli bir toplum oluşumuzdan geliyor. Birtoplumun konumu, yapısı müzikle yorumlanabilir mi? Yitirdiğini türkü çağırarak aradığına göre yorumlanır. Bir türlü çoksesliliğe erişememişız. Bizde orkestra yok, fasıl var. Fasılda kaç çalgı varsa o kadar ses var sanmışız. Fasılda kaç çalgı olursa olsun gene tekseslidir Değerli sanatçı Saim Akçıl'ın bu konudaki konuşmasından şurtları not etmişim: "... Müzik yaşamın bir kopyasıdır. Yaşamı anlatır. Dogayı anlatır. Doğada çokseslilik vardır. Çoksesli müzikte kontrpuan dediğimiz bir olay var. Yani ses sese karşıdır. Oysa tekseslilikte böyle bir şey yoktur. Tekseslilik bir durgunluk ya da aynı doğrultuda bir veya birkaç sesin monoton gidişidir. Bu doğaya uymuyor. (..) Tekseslilik her durumda geri kalmışlığı ortaya çıkarır. Biz toplum yapımızı müziğe yansıttığımız, müziğimiz teksesli olduğu için toplum yapımız teksesli oluyor. Bu da geri kalmışlığı doğuruyor.(.) Çokseslilik olgusunu kabul etmiş bir toplum, karşıt fikirleri de kabul edebilir. O zaman ortaya demokratik durum çıkar. Çünkü demokrasi karşıt fikirlerin kabul edildiği ortamdır. Demokratik bir durum toplum otoritesinin işine gelmeyebilir. Çünkü çokseslilik topluma yansıyacaktır, toplumun demokratik ofmasını zorlayacaktır. Demokratik toplumlarda çeşitli partiler, çeşitli görüşler vardır." Geri bırakılmış toplumların istemlerine müzik de yardımcı olmuyor. Sorun doğru ve sağlam düşünebilmekte. 23° 11" HaMdrı 31* 16° Isparta 28° 11° Isönbul 29°13°lOTır 28° 9°Kars Botu Bursa ÇanaMt* Çonan Denzh L I I I , 24° 6°Ka«5en 29" 13° Kifköre4 27°18»Kniya 24° 7°Kutal*i 29° 13° Malatya Çoksesli Düşönma.. Aapk Mıulutlu frflüneşt K*art SsU YiaSmurkı Kahire « BULMACA SOLDAN SAĞA: 1/ Eskiden kullanılan bir çeşit devrik yakah kurk. 2/ Aynı ahır adına koşan yarış atlarına verilen ad... Arapçada tekil birinci kişi adılı. 3/ Deriye sürme ya da ovma suretiyle uygulanan ve ağnlann dindirilmesine yarayan s m üaç. 4/ Sağlıklı... Otlak. 5/ EskiTürkkrdebirbabanın taşınmaz mallarımn mirasçısı olan en küçük oglu. 6/ Antimon elementinin simgesi... Küçük su kanalı... Bir bağlaç. 7/ Yunan mitolojisinde güzel sanatların dokuz perisınden biri... Denizli'nin bir ilçesi. 8/ Bir petrol şirketinin petrol yataklanm işlettiği ya da topraklarından petrol borulannı gecirdiği ülkeye ödediği komisyon. 9/ Modaya uygun ve ince... Ünlü şair özdemir AsaFın soyadı. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Atın baş vurmasını engelleyen kayış. 2/ Yankı... Kadınlann takındıkları süs iğnesi. 3/ Raptiye... Bir hayvan. 4/ Doğu Anadolu'da bir göl... Cüretkâr. 5/ Yarı... Suyun dibinde sürüklenerek çekilen geniş ağızJı balık ağı. 6/ Uzun ve yorucu çalışma... Uzaklık anlatmakta kullanılan söz. 7/ Tohumda embriyonu kaplayar etli bölüm... Kayısı, erik, zerdali gibi meyvelerin kurusu. 8/ Düzen, hile. 9/ Yapay boyaların üretiminde kullanılan ve çivit bitkisinden ya da taşkömüründen elde edilen bir sıvı. Kİ1AP/YAYIN 15 günde 4. basım AYDIN CEZAEVİ DİRENİŞİ HİKMET ÇETİNKAYA "Gerçek anlamda, sağlıklı insan olmanın, insanlık onurunu korumanın artık tek çıkar yolu kalıyor: Açlık grevi sürecine girmek. Kimse bizi kınamasın." Açlık grevleri neden başladı, ne isteniyordu? Devletin yaklaşımı, sorumlulann tavn nasıldı? Açlık grevleri neden kaçınılmaz noktalara geldi? Veya getirildi. Çetinkaya, tarihe bir kara belge daha aktarmanın hüznüyle, tanık olduğu olayları belgeledi. BOYUT Dizdariye Medresesi Sk. No: 1f4 Çemberlitaş/İSTANBUL Tel: 513 62 06 60 YIL ÖNCE Cumhuriyet Ankara Postası filmi 30 EYLÜL 1929 Ipekçi Kardeşler müessesesi tarafından vücuda getirilen "Ankara Postası" namındaki Türk filmi dün sabah ilk defa olarak Melek sinemasında hükümet ve matbuat erkânına gösterilmiştir. "Ankara Postası" esas itibarile iyi alınmış bir filmdir. Bilhassa filmin milli mücadeleye ait bir mevzu ile vücuda getirilmiş olması esere bir kat daha heyecan ve parlaklık vermiştir. Resimleri çok güzel, sanatkârane çekilmiştir. Baa küçük tertip kusurları vardır ki onlan zikretmeden geçemiyeceğiz. Eserin kahramanlarmdan olan o çok ateşin ve fedekâr Türk köylü kızının kendisini kurtarmak için gelen sevgilisinin mütecavizleTİe uzun müddet boğaz boğaza geldiğini gördügü halde mütemadiyen seyirci vaziyetinde kalması ve sevgilisine yardım etmemesi . rolüyle gayri kabili teliftir. Bu cihet, bütün fılimden az çok anlayanların n.azarlannı hırpalamıştır. Diğer bazı ufak tefek kusurlanna rağmen bu milli fılim heyeti umumiyesile çok güzel ve müheyyiçtir. Bilhassa en son sahnesini seyrederken vatani hislerle ürpermemek kabil değildir. Avrupa filmlerine yakın bir güzellikte milh" bir film vücuda getiren Ipekçi Kardeşlerle bütün sanatkârları ve operatörfl »ebrik ederiz. Bu film TUrkiyede çok güzel milli filtnler yapılabileceğini ispat etmiştir. Ipekçi Kardeşlerin bu yolda yurümeleri şayanı temennidir. Bilgi Yayınevi Meşrutiyet Cad. 46/A Telf: 131 81 2 2 131 16 65 134 12 71 YenişehirAnkara Bilgi Dağıtım Babıâli Cad. 19/2 Telf: 522 52 01 526 70 97 CağaloğluİSTANBUL JORGE SEMPRUN 'BEN' Değeri Tiryakiliği Duvîiiısal (îeriliıııle Bascriehilme Dpyguiarınıza ve yasamiBîza daiı^ çok sahîp çıkaoîlmek; Değݧik davranabİImek ve yaşayabilmek istiyorsanız BU KÎTABIMÜTLAKA OKUYUNUZ... Dr. A. Kadir Ozer ves Montand vehayat devam ediyor r SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL "28 Yd Çalışüktan Sonra" SORU: 1949 yılında bir köy enstitüsünü biürerek aynı yü göreve başladım. O günlerin yaulı ögrencilik yaşamı ve agır çalışma koşnllan nedeniyle, sag bacağımda başlayan hastahgnn, yine o günlerin tıbbi yetersizliginden zamanında teşhis ve tedavi edilemedi. Koltuk değnegi ile derslere ve sınavlara girerek okulumu bitirdim. tlk atandıgun görevde agnlanm dayanılraaz hale geldi. Ders yüı sonunu getiremeden hastaneye yatınldım ve tedavi edildim. Hastalıgım, asker olmamı da engelledi ve sagük knrulu raponı ile çürüğe aynldım. Daha sonra, aynı hastalık nedeniyle gelir vergisinden de bagışık turaldnm. Bu sakat halimle köylerden başlayarak, çeşitli >urt köşelerinde, sağlam arkadaşlarundan geri kalmamak için tttm çabamı harcayarak ogretmen, yonetici ve denetici olarak 28 yü çalışbkUn sonra, 1977 yılında emekliye aynldım. Çalışarak hak kazandıgım 2. derece 2. kademeden emekli aylığı aimaktayım. Duyduguma göre malulen emekli olanlara, hak kazandıklanmn üstüne beş pnan eklenerek maaş baglanıyormuş. Konu hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığım için hiçbir yere başvurmadım. Eğer gerçekten böyle bir yasa ve uygulama varsa, benim de bu uygulamadan yararianmam gertktigi kanısındayım. "Muhit" çıkü On iki aydan beri muntazaman intişar eden memleketin yegane aile mecmuası Muhit'in 12 inci sayısı çıktı. 80 sahife yedi renkli kapak, 100'den fazla resim, 50 den fazla makale, hikaye, şiir, ecnebi edebıyaundan numuneler. Amerikada 500 bin liraya satılan bir resmin yedi renkli tablosu. Hazır ve kağıt üzerine biçilmiş kışlık manto kubler. Memleketin en mümtaz kalem şöhretlerini taşıyan Muhit'in bu sayısını bir kere görünüz. Mutlaka alacaksınız. Varlık \ uvınları A . Ş . ^HkıiMi 4 0 / 2 U4(HI. < ..ua SOYGUN 'lıayali ilınıcatııı lx)yuıku*u AFA YAYINLARI smıı BİLGİ YAYINEVİ Bilal ÇETİN 30 YIL ONCE Cumhuriyet Mtişterek Pazar 30 EYLÜL 1959 Müşterek Pazara iltihak halinde yerli sanayiin rekabete mukavemet edip edemiyeceği hususunda sorulan bir suale sehrimiz Sanayi Odası Umumi Katibi Rıza Ormana şu cevabı vermiştir: " Pamuklu dokuma sanayii için bir tereddüte lüzum görmüyoruz. Zira son günlerde Batı Almanya'dan pamuklu dokumalara karşı istek başlamıştır." Rıza Ormancı, bu haberi vermek suretile meselenin halledilmediğini, maliyet unsurlannın, kalite meselelerinin de ıslaha başlandığını, fakat Müşterek Pazann rekabet şartlanna mukavemet edecek sanayi kollan hakkında ilmi etütlere ihtiyaç olduğunu belirtmiştir. WATAKI • • VATAM OOlJCtfe^DK* HMVT, niLM. 0*TOH OSUTOA: D*T*TL*M k*V«M HAZAMMJUt Yeni ldra şekli Kira kanun tasarısının ihtiva etmesi gerekli esaslar şöyle tesbit edilmiştir: 1 Kira takdiri Belediyelerden alınarak teknik elemanlardan mürekkep özel komitelere verilecektir. 2 Kira takdiri yapüırken binalann yeni ve eski olması dikkate alınmıyacak, sadece o günkü maliyetleri göz onünde bulundurulacaîctn". 3 Kira tayininde semt, manzara, sağlık durumu, ana yolları ve merkeze yakınlık mevzuu göz önünde bulundurulacaktır. 4 Kira takdirinde evlerin genişliği de nazan dikkate aünacaktır. • • • * •gİMMM.AIU kMAMTOMUZ oıumıeu iKJtnmjkiM K O M M T M I T U t b * n u t U T F A L M (•) TAvsaı lp.cvt « s l*LCvalı VAV«MJUI | «An. t büM i m M»a TV M> **i GEÇEN YIL BUGUN Cumhuriyet Umudu birleşik maddi bir güce dönüştürmek; birleşmek ve dayaülan savaş hattına mevzilenmek; hayatın her alanında alternatif polilikalar üretmek; tarihin şu ya da bu şekilde tekerrür ettırilmcsine olanak vermemek için. sorumlulukİçin İlerİ!.. YANIT: T.C. Emekli Sandıgı Yasası'mn 41. maddesi emekli, adi malullük ve vazife malullüğü aylıklanrun nasıl hesaplanacağma ilişkindir. Yasanın bu maddesi ile emekli, adi malul ya da vazife maJulü ayrımı yapılmaksızın, 25 fiili hizmet yıh olanlara bağlanacak emekli ayhğının oranı, 306 sayıh Yasa Hükmünde Kararname ile ve 1 Ocak 1988'den geçerli olarak %70'ten %75'e çıkanlmıştır. Bu oran 25 yıldan fazla her tam yıl için "%1'er artınlmakta ve her eksik tam yıl için gene %1'er oranında azaltıhnaktadır. Böylece aylıklar, gerek emekh', gerek malul olarak emekliye ayrılanJara 28 yıllık hizmet sonucunda, %78 oran üzerinden hesaplanmakta ve bağlanmaktadır. Kanımızca, size iletilen ve malul olanlara %5 daha fazla aylık ödendiği konusu, yasanın 53. maddesi ile ilgilidir. Bu madde ile başkasımn yardımı olrnaksızın yaşamını sürdüremeyen malullere tanınan ayrıcalığa göre, 5 yıl fiili hizmeti olanlara, 15 yü fiili hizmeti bulunan malulier gibi maaş bağlanmasıdır. Başkasımn yardımı olmaksızın yaşamını sürdüremeyecek olardann dışmda kalan malullere, aylık bağlanması yönünden bir ayncalık tanınmamıştır. 1LA. Sayın Ögretmen ve ÖğreRcilere duyuruî Behçet Necatigil anmızı şimdiden kavramak hayati önem arzediyor. Dayatılan lopyckün savaşı kazanmak 22 yılbk röportaja imha 30 EYLÜL 1988 Muzaffer llhan Erdost'un "Şemdinli Röportajı" adh kitabının komünizm ve bölücülük propagandası yapıldığı gerekçesiyle imhasına karar verildi. Yazar Muzaffer llhan Erdost hakkında aynı suçlamayla açılan dava ise zaman aşımı nedeniyle ortadan kaldınldı. Istanbul DGM'de görülen dava dün sonuçlandı. Muzaffer llhan Erdost, dünkü duruşmada Şemdinli'de yaptıgı röportajlann yer aldığı kitabında yörenın anlatıldığını belirterek suç unsuru bulunmadığını söyledi, beraatini ve toplatılan kitabımn iadesini istedi. Mahkeme, savcının da istemine uyarak 1987 yılında yayımlanan kitap hakkında bir yıl sonra açılan davanın, süresinde açılmamasından dolayı Muzaffer tlhan Erdost'la ilgili olarak ortadan kaldınlmasını kararlaştırdı. Mahkeme, komünizm ve bölücülük propagandası yapıldığı görüşüne vararak kitabın imhasına karar verdi. BODRUM Cumhuriyet Kitap Kulübü Temsilciliği Zengin kitap ve kaset çeşitleriyle hizmetinizde » Aıatuık Cad » » » • İİKINCI SAYISI ÇIKTI| BEHRENGI COCUK KİTAPLARI Bir Şertıll Bin Şsttall Küçuk Karabalık Ulduı II* Karga Sovgl Maaalı Bir Günlük Oüş ve Gerçek Pancarcı Çocuk UMuz II* Konufan Bebek K*l Güvercln AKYUZ YAYINLARI Neset Onıer Sk. Is Merkezi No 10 124 AKYUZ KITABEVI Tlf. 347 08 27 Kadıkoy GENEL DAĞITIM: ll Değıtim A.Ş. MoUe Fenen Sk. No: 23 CAĞALOĞLLUİST Ttt. 522 35 23 Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü'nün yeni eklerle 13. baskısı (10.000 lira) T Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü'nün yeni eklerle 3. baskısı (12.000 lira) ÇIKTIı^ Aimakbaşı Atatürk Cad. Toprak Seramik karşısı Izgi Pasajı No: 83 ^ ^ ™ ^ . ^ ^ ^ ^ . ^ . ^ ^ Cağaloğlu yokuşu 40/2, 34400 istanbui .....,j .; B 622 6924