Katalog

2 EYLÜL 1989 EKONOMt CUMHURİYET/13 TURKIYEUen ALTINDÖVİZ SERBEST PİYASADA DÜN Dotar (satış) 2223 Mark (satış) 1130 Ata Ura (satış) 171.500 M. BANKASI'NDA BUGÜN Dolar (döviz alış) 2222.55 Doiar (efektif satış) 2233.68 Marfc (döviz aJış) 1127.34 Mark (efektif satış) 1132.99 1 ons attın (S) 359.30 Sanayicilerin iktidara yönelik bombardımanı bitmiyor: Ozal bizi yıldırâmaz Ekooomi Servisi Sanayicilerin, hükümetin aldığı 8 ağustos kararlanna tepkileri dinmek bilmiyor. Egeli sanayiciler "alınan kararlann siyasi bir amaca yönelik olarak" alındığını belirterek "Bizi suçlu duruma düşürenler bizi yıldıramayacaktır. Bizi suçlayan kalitesiz politika üretiyor. Hukümetin tüm kanatlanyla ilişkimizi keseüm" dediler. Dış Ekonomik îlişküer Kurulu (DEİK) Icra Kurulu Başkanı Feyyaz Berker ise sanayici üe hükümetin diyaloğa girmesinin zorunlu olduğunu "ama bunun sagırtor diyaiogu değil anlamlı diyalog olması gerektiğtni" ifade ederek "Bu, öfkeyle değil, sağduyu, gerçek araştırmalarla yapılmalı. Gerçekler daima ortaya çıkar. Kararlarda geriye döoüş olabilir" diye konuştu. 89 ağustos kararlanna ilişlcin olarak başından beri sert bir tavır alan Egeli sanayiciler, önceki gün Ege Bölgesi Sanayi Odası meclis toplantısında hükümeti yine eleştiri yağmuruna tuttular. Ege büromuzun haberine göre sanayicilerin hükümetin yanı sıra Türkiye Odalar, Borsalar Birliği (TOBB)'ni de "eleştiri menzili" içine aldığı gözlendi. Aynı zamanda TOBB Sanayi Konseyi Başkanı olan EBSO Meclis Başkanı Şinasi Ertan, "Türkiye'den yılda 89 milyar dolariık sanayi üriinii alan ülkeler çürük çank mallanmızı mı alıyorlar?" diye sordu. Kararlann ekonomik bir amacı bulunmadığını, ekim ayı sonuna kadar da ani kararlann alınacağını ifade eden Ertan, TOBB Başkanı Ali Coşkun'un Istanbul'da yaptığı basm toplantısını da eleştirdi ve "Bazı ticaret ve sanayi oda baskanlannın da olaylan saptıncı bevanlarda bulunmalan bizleri son derece üzmuştür" dedi. EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Faralyalı, Devlet Başkanı Güneş Taner'i ad vermeden sen bir dille eleştirdi. Faralyalı şunlan söyledi: "Sanayiciye yöncltilen haksız ka uretiyor" diyerek görüşünü dile getirirken, EBSO üyelerinden Cengiz Hakan, sanayi sektörünün, "gklid olan" hükümetle her türlü diyaloğu kesmesini, hiç bir ilişkiye girmemesini önerdi. EBSO Başkanı Faralyalı, Hakan'ın bu göruşüne katılrnadığını söyledi. Başbakan Turgut özal'ın konuşma üslubu ile konuşan Ertuğrul Doğuç ise, "Açççık seççik belli oldu ki Özal sanayicinin yanında değildir. 'Devlet babadır hem döver hem sever' diyor, ama biz yalnız sopayı görüyoruz. 'Cesaretli kararlar' diyor. Bu cesaret halkın yüzde 80'inin güvenini yitirmiş olanların cesaretidir" dedi. 1977 yüında Bülent Ecevit'in de sanayiciyi şikâyet etüğini anımsatan Atü'Akkan ise, "Şimdi de özal bizi halkın önüne atıyor. Madem ki bizi 7 sene korumuştur. Bilerek yaptığına göre, halkın sömürülmesinde asıl suçlu kendisidir. 7 sene sonra mı aklı başına geldi? 'Halkımı EKONOMIDE KULIS MERALTAMER yar lira zarar etmişti. IMEKS kapandıktan sonra Ankara kendilerinden bir de haksız olarak alındığı iddia edilen 33.5 milyar liralık vergi iadesini geri istiyordu. Bu vergi iadesi bypass yaptırdıklan asıl firmalara gitmişti, bu nedenle de Doğuş, başlangıçta bu parayı ödemeye yanaşmamıştı. Aradan ihtilaflı yıllar geçti ve iş mahkemeye intikal etti. Bu arada Ankara şu 33.5 milyara faiz yüriıtmüş ve Doğuş'un borcu 10 milyar lira dolaylarına dayanmıştı. Şimdi Doğuş "biz anapara olan 33.5 milyan ödeyelim, bu iş kapansın" diyor, ama Ankara da bunu kabul etmiyordu. İmeks'in borcu kimi terletti? Geçen pazar gecesi evde otururken telefon çaldı. Telefondaki ses, Vapı ve Kredi Bankası ile Körfezbankın KDV iadesiyle ilgili olarak ihracatçılara verdikleri teminat mektuplan B e t i l nın pazartesinden itibaren vergi dairelerince kabul edilmeyeceğini söylüyordu. Devletin, Yapı ve Kredi gibi büyük bir bankanın teminat mektuplannı kabul etmemesi olacak şey miydi? Acaba Karamehmetler arasındaki ihtilaf nedeniyle Çukurova Grubu'na yeni bir baskı mı uygulanıyordu? Eğer öyleyse Körfezbank gibi tek şubeli bir banka niçin işin içindeydi? Olayı kavramak mümkun değildi, ama çeşitli vergi dairelerinde yaptığımız sondajlarda Yapı ve Kredi Bankası'nın teminat mektuplarının pazartesi günü kabul edilmediğinin kokusu alınıyordu. Ortada yazılı bir talimat yoktu, çunkü Bankalar Yasası'na göre bu mümkün değildi. "Sözlü" talimat ise Ankaradan Maliye Bakanlığı'na bağlı Gelirler Genel Miidürtüğü'nden gelmişti. Pazartesi öğle saatlerinde Yapı Kredi üst yönetimi "ne oluyor?" diye şaşkınlık içinde bu meseley le uğraştı. Önce Ferşembe Pazan Şubesi'nde bir müşterihin mahkeme karanyla "tedbir" koydurduğu için ödenmeyen bir teminat mektubuyla ilgili "yanuş anlama mı var?" diye düşünüldü. Ama sonuçta konu "aydınlandı!" Gelirler Genel Müdurlüğu, Doğuş Grubu'nun bir süre önce kapanan ihracat şirketi İMEKS'in borçlarını gruptan tahsil edemiyordu. Iş mahkemelik olmuştu. Maliye Bakanı Pakdemirli'nin vergi gelirlerini arttırmak amacıyla canla başla çalıştığı ve birçok büyük işadamımn yakasına yapıştığı şu günlerde Gelirler Genel Müdurlüğu de kendi üzerine düşeni yapıyor, çeşitli yontemlerle vergi gelirlerini yükseltmeye uğraşıyordu. Sermaye piyusası ANKARA (ANKA) Sermaye piyasasında yılın ilk altı ayında yaratılan 7 trilyon 799.6 milyar lirahk kaynağm yüzde 88'ini kamu kesiminin kullandığı belirlendi. Kamu kesimi ocakhaziran döneminde 6 trilyon 889 milyar lirahk menkul kıymet ihraç ederken, özel kesimin ihraçlan 910.6 milyar lirada kaldı. DPT verilerine göre, kamu kesiminin menkul kıymet ihracı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 80.5 oranında arttı. suçlamalann ötesinde, Türkiye' düşünüyorum' diyor. Zamanında F a r a l y a b Bizi suçlu duruma düşürenler, bizi de sanayici • tüccar aynmını güu ne diye düşünmemiş? '• dedi. yıldıramayacaklar. deme getirme gafletinde bulunu89 ağustos kararlanna ilişkin E r t a n Sanayi malı sattığımız ülkeler bizden çürük yortar. BUmiyorlar mı ki ne tüc Egeli sanayicilerin yanı sıra bir diÇank mallarımızı mı alıyorlar? car bizsiz, ne biz tüecarsız yapa ğer tepki de Dış Ekonomik îlişZorla Bize kalitesiz mal üretiyor diyen, maalesef biliriz. Hükümet bizi suçlu duru kiler Kurulu'ndan geldi. Dün Isma düşürdü, ama bizi yıldırama tanbul'da bir basm toplantısı dükendisi kalitesiz politika üretiyor. zenleyen DEİK tcra Kurulu BaşHakam Hükümetin tüm kanatlanyla ilişkimizikeselim. yacaktır." Sanayici Mazhar Zorlu, "Bize kanı Feyyaz B e r k e r Gerçekler daima ortaya çıkar. Kararlarda geri 'kalitesiz mal üretiyorlar' diyen, nn sanayiciyiBerker, son kararlaşaşkına çevirdiğini dönüş olabilir. kendisi maalesef kalitesiz politi ifade etti. Berker, kararlann alın Döviz munzam karşdık faizleri ANKARA (ANKA) Döviz tevdiat hesapları karşılığı tutulacak munzam karşılıklara uygulanan faiz oranları eylül ayında Franstz Frangı dışında kalan döviz cinsleri için ytikselüldi. Döviz tevdiat hesapları munzam karşılıklarma uygulanan faiz oranları (%) Eytül Ajnrtos Dolar 4.375 4.281 Mark 3.4375 3.375 Fr.Frangı 4.4375 4.4375 Hol. Flonnı 3.5 3.4844 isv. Frangı 3.5625 3.4375 masına ilişkin yapılan değerlendirmelere yeni bir boyut katarak, "Bu kararlar, önümüzdeki dönemde Türkiye hakkında AT'de hazırlanan raporun komisyonda göriışü'lmesine olumlu etkiler yaratmak için alınmış olabilir. Faktörlerden biri de bu olabilir" diye konuştu. Eski TÜSİAD başkanlanndan Feyyaz Berker, Türkiye'nin AT'ye verdiği taahhüt gereği güınruklerini anlaşılan oranlara 1995'e kadar, fonlan ise 1998'e kadar düşurmesinin öngörüldüğünü de hatırlatarak şunlan söyledi: " Rekabet güzeldir, ama dozu önemlidir. Fazla doz sanayiyi öldürebilir. Bir şeyi konuşarak yapmak bir yoldur," yaptım, siz şikâyetlerinizi bildirin "demek başka bir yoldur. Bugün ikincinin ağuiıkta olduğunu görüyoruz. Diyaloğa zorunluyuz ama öfkeyie degil sagduyu ve gerçek araştırmalarla. Gerçekier daima orta>a çıkar. Kararlarda geri dönüş olabilir." Dayıgıl Karaçam Ekonomik 4 ilişkiler ANKARA (ANKA) TürkiyeSovyetler Birliği Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 1621 ekint tarihleri arasmda Moskova'da toplanacak. Toplantıda Türk heyetine Maliye ve Gümrük Bakanı Ekrem Pakdemirli, Sovyet heyetine ise Dış Ekonomik ilişkiler Bakanı Konstantin Katuşev başkanlık edecek. TürkSovyet KEK toplantılarında 1990 yılında ikili ticarete konu olacak malların listeleri ile bu ülkeden ithal edilecek doğalgaz miktarı belirlenecek. İç savaş nedeniyle fırmalann yüzde 90'ımn iflas durumuna geldiği Lübnan'dan ithalat durduruldu. Bu ülkeye yönelik ihracata da sımrlama getirildi. ABDURRAHMAN YILDIRIM îç savaş ticareti kesti Beyrut'taki iç savaş Türkiye'yi de etkiledi. tç savaş nedeniyle Beyrut'taki firmalann yüzde 90*1 iflas durumuna gelince Lübnan'a yönelik ihracata sımrlama getirildi. Bir süre önce de bu ülkeden yapılan ithalat durdurulmuştu. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan bankalara gönderilen 11 ağustos tarihli yazıda Lübnan'a ihracata ancak Lübnan Merkez Bankası garantisiyle FOB satış esasıyla (Türkiye limanlarında raalın gemide teslimi) ve geri dönülmez akreditiflerle yapılması talimatı verildi. Müsteşarhğın yazısında, bankalann bunun dışındaki ihracatlara aracılık etmemesi istendü. Ithalatın daha önce durdurulmuş olduğunun hatırlatıldığı yazıda, Beyrut Ticaret Müşavirliği'nden alınan bilgiye göre, Beyrut'taki şirket ve işadamlarının yüzde 90'ımn iflas ettiğinin öğrenildigi belirtildi. thracattaki bu sınırlamanın da Türk ihracatçüannı korumak için alındığı ifade edildi. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarhğı'mn verilerine göre, bu ülkeye yapılan ihracat ve ithalat kalemlerinde önemli düşüşler meydana geldi. 1986 yılında 136 milyon dolariık ihracatla genel ihracatın yüzde 1.8'inin gerçekleştirildiği Lübnan'a 198Tde 149.8 milyon dolarük 1988'de de 88.5 milyon dolariık dış satıra geıcekleştirildi. 1989'un ocak nisan aylan arasmda ise bu ülkeye 27.9 milyon dolariık ihracat gerçekleştirildi. Lübnan'dan ithalat ise ihracata göre çok düşük düzeylerde kalıyor. 1986'daki 5.9 milyon dolariık ithalat 1987'de 7.7, 1988'de 3.1 milyon dolar oldu. Bu yıhn ocak nisan aylan arasında gerçekleştirilen ithalat ise sadece Lübnan ile ticari ilişkiler Hazine'ce sınırlandırıldı Doğrusu 15 yıldır maaşı vergi kesintileri yüzunden kuşa dönen bir bordro mahkumu olan bizlerin, Maliye Bakanlığı'nın bu girişimine karşı olmamız düşünulemezdi. Ancak Ankara "ufak" bir yanlış yapıyor, lMEKS'in borçlarını tahsil edebilmek için "manevi baskı" uygulayacağı bankaları "kanşünyordu." Doğuş Grubu'nun bugün sahip olduğu bankalar Garanti Bankası ve Körfezbank'tı. Ama Doğuş'un patronu Ayhan Şahenk, 1980'lerın başlanna kadar Yapı Kredi'nin büyuk hissesine sahipti. Belki kanşıklık oradan olmuştu. Neyse pazartesi akşam saatlerinde durum aydınlandı. Yapı Kredi aklandı. Bu kez Ankara1 dan Istanbul'daki vergi dairelerine yeni sözlu talimatlar verilerek Garanti Bankası ve Körfezbank'ın teminat mektuplarının kabul edilmeyeceği duyuruldu. Doğuş Grubu yetkililerine göre IMEKS'in adı yıllar önce haksız yere hayali ihracat olaylanna kanşmış; zaten bu tMEKS nedeniyle Doğuş Grubu 56 mil Sonuçta kabak, İMEKS'le doğrudan pek ilgileri olmayan Doğuş Grubu bankalarının başında patlıyordu. Hafta içinde Garanti Bankası'nın vergi dairelerine gönderdiği teminat mektuplarıyla ilgili sorunlar çıkmaya başlamıştı. Bu arada Doğuş Grubu'nun sahibi Şahenk'in de soruna çözüm bulmak amacıyla Ankara'ya gittiği biliniyordu. Şahenk'in Ankara'daki temaslarının sonucunu bilmiyoruz. Ama gelecek hafta başından itibaren vergi daireleri, Doğuş Grubu bankalarının teminat mektuplarını yeniden düzenli olarak kabul etmeye başlarlarsa bir tarafm 33.5, diğer tarafm ise 10 milyar lira olarak direndiği borcun ödenmesi konusunda 56 milyar gibi bir orta yol bulundu ğunu belki düşünebiliriz. 'Yabancı sermaye'Sümerbank'ta Ekonomi bürokrasisinde ipleri leker teker elir.de toplayan ve Propelier'in yetne | ğinde de "Ar * 1 Ç > lık bürokrat • , ' ların dedigi • *.. degil. bakanın m e ı dediği olacak" diyen Devlet Bakanı Güneş Taner dediğıni yapıyor. Nitekim artık Sumerbank1 ta da "yönetim kunılunun mu, bakanın mı detffği olacak?" dönemi kapandı ve Özer Ertnna'nın aynlmasıyla boşalan Sümerbank Yönetim Kurulu Başkanlığı'na DPT Yabancı Sermaye .Bölümü Başkanı lbrahim ÇaJur getirildi. Çakır, Hazine Müsteşan Namık Kemal Kılıç'ın "has adaraı" olarak biliniyor. Kdıç da Güneş Taner'Ie mükemmel ilişkiler içinde. Sümerbank'ta da "kimin bonıSBBun öteceğp' konusu böylece aydınlığa kavuşmuş bulunuyor. Şemiler'in ilanı kuşa döndü Başbakanlık Başdanışmanı Bülent Şerailer, hayalindeki Bankalar Birliği'ni yine "kuramadı!" Daha Emlak Bankası Genel Müdüru olduğu günlerde, içinde Bankalar Birliği'ne rakip bir bankacılar kulübü kurma özlemi vardı. Hatta 1.5 yıl kadar önce aralarında Bankalar Birliği'nin ağır topları da bulunan çok sayıda bankacıyı bu amaçla Nfemduh Paşa Yalısı'na davet etmiş, ama bankacılar kulübü onerisi diğer bankacılar tarafından pek ciddiye alınmamıştı. Şemiler artık banka genel müduru falan da değildi, ama karşısına, hayalindeki bankacılar kulübünu kurabilmek için sanki bir fırsat çıkmıştı. Bulgaristan konusundaki Türk tezini dü>yaya anlatmak için dış basına bir ilan verilebilir, bu ilan bankalara finanse ettirilir, altına da Bankalar Birliği'nin Ingilizce yazılışına (Banks Association of Turkey) çok benzeyen Turkish Bankers Association yazılır, böylece de "kulüp" yurtdışında "ha>ata geçirilmiş" olurdu! Şemiler bu yonde "parlak fikirler" üretiyor, orneğin Baııkalar Birliği'nin 2 ağustos gecesi Yenikoy Korusu'nda gazetecilerle yediği dar kapsamlı yemek surerken, yemeğe katılan bankacıların otoparkıa bekleyen otomobilleriniıı içine Bulgaristan kampanyasına katılma çağrısı dağıtıhyordu. Yapı Kredi'nin Yenikoy Korusu'nda yeşillikler arasındaki yerinde yenen hoş akşam yemeğinin ardından gece yarısı arabalanna binip de bu mektubu bulan bankacılann, Bankalar Birliği'nin de işin içinde olduğunu sanmaları doğal değil mıydı? Ama olmadı. Evdeki hesap çarşıya uymadı. Her şey arapsaçına döndü. İşi Bankalar Birliği organize ediyor sanıp da Cenajans'a kampanyaya katılacaklannı bildiren mektuplar yazan bazı bankalar da, işin aslı ortaya çıkınca kampanyaya katılmakıan vazgeçtiler. Bu arada bir gazetede "ilanın çıktıgı ve Bankalar Birliği'nin rezil olduğu" yolunda haber çıktı. Bankalar Birliği bu haber üzerine "rezil olanın kendisi olmadığı ve ola>la ilgisi bulunmadığını" duyurnıak için kollaıı sıvadı. Ama ilan da zaten yayımlanmamış ve bu haber "uçurnlarak", para vermeyi vaat edip de sonradan cayan bankalara "bakın ilan da çıktı. Siz de söz vermiştiniz. Artık parayı vermeniz farz oldu" mesajı iletilmek istenmişti. Artık iş inada binmişti! Özal hukümetınin Bulgaristan olayında çizdiği zikzaklar sonucu ortada Bulgaristan'la ilgili bir Türk tezi kalmamış olsa da, kimse para vermek istemiyorsa da bu ilan yayımlanmalıydı. Fikir kimden çıktı bilemiyoruz, ama Cenajans perşembc günu yeni bir ilan metni hazırladı. İlanın altında ne Türkiye Bankalar Birliği ne de Bankacılar Kulubu yazıyor, sadece olayı Bankalar Birliği'nin organizasyonu sanıp da "kampanyaya kabbnz" diyen ve henuzcaymamış olan bankaları "bağlamak" için teker teker banka adları yazılıyordu. Cenajans'tan aldığımız bilgiye göre, ilan bütçesi daraltılarak 120 bin dolara (yaklaşık 265 milyonar lira) indirilmiş ve bütçe daraldığı için de sadece Financial Times, Wall Street'in ABD dışındaki Avrupa ve Asya baskıları, New York Times ve Los Angeles Times'ta yayımlanması kararlaştınlmıştı. Cenajans'a gore ilan 18 eylül ve izleyen günlerde söz konusu gazetelerde yayımlanacak Ve altında Denizcilik, İmar, Halk. iş, Garanti, Emlak, Esbank, Egebank. Sümerbank, Şekerbank, Tekstilbank ve L'luslararası'nın adları yer alacaktı. Ama sanki bu da kesin değildi. Çunkü adı geçen bankalar içinden bazılannı aradığımızda, "Biz, Bankalar Birliği yapıyor ve çoğunluk kalılı>or diye evet demiştik. Hem bizim adımız siyasi içerikli bir ilanın altında çıkarsa. sonradan çeşitli etnik gruplar gelip de başımıza bela olmazlar mı? Ziraat Bankası, Akbank, Yapı Kredi, Vakıflar gibi hem devlet hem de özel kesimin ağır toplannın yer almadığı bir ilanda bizim işimiz ne?" turunden tereddütler dile getiriliyordu. Piyusadaki madeni para ANKARA (ANKA) Piyasadaki madeni para miktarı 78.9 milyar liraya ulaştı. Kâğıt 500 liralıkların tedavülden kaldırılmasıyla ağustosun ilk haftasında piyasaya 8.5 milyar lirahk madeni para sürüldü. Böylece, temmuz sonunda 70.4 milyar lira olan piyasadaki madeni paraların toplam tutarı 78.9 milyar liraya yükseldi. Avusturya firmaları ANKARA (ANKA) A vusturya firmaları, Türk piyasasında etkinliklerini arttırmak amacıyla harekete geçti. 31 firmadan oluşan bir A vusturya ticari heyeti, 26 ekim tarihleri arasında Ankara ve tstanbul'da temaslarda bulunacak. Avusturya Biiyükelçiliği Ticaret Müsteşarı Peter Singer'in verdiği bilgiye göre, heyette yer alacak firmalar, Türkiye ile olan ilişkilerini geliştirmeyi ve yeni temaslar kurmayı amaçlıyor. Savaş m ticaret Birçok kişinın ölümune neden olan iç savaş dolayısıyta sakinleri Beyrutu terk edince, kentteki alışveriş de durdu. Kapalı dükkânların önü savaş alanı oldu. 800 bin dolar düzeyinde kaldı. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı yine aynı gerekçelerle bir ;,üre önce de bu ülkeden ithalata sımrlama koymuştu. Türkiye'nin Lübnan'a ihracatını sınırlamasını yorumlayan Türkiye Dış Ticaret Derneği TÜRKTRADE Genel Sekıeter vekiti Mnrat Tuoa, bu dunımdan fazla etkiknmeyeceklerini söyledi. Lübnan'la ticari ilişkilerinde sağlıklı muhatap bulmakta zorluk çektiklerini belirten Murat Tuna şunları söyledi: "Beynıt'un dnrumu belli. Televizyondan basından izliyonız. Terk edilmtş bir şehir dorumnnda. Tabii terk edifen bir sebirde ticari faaliyetler de duru>or ya da aksyor. Gercekten oradaki dunun ürkütücü. Boyle bir ülkeyle ticaret yapmak da çok riskli. Zaten hem ithalatımız, hem de ihracatımız da onemli kalemler tutmuyor. Bizim bu karardan sonra fazla etkilenecegimiz kanısında degiliz. DOVIZ KURLARI Dövizin Cinsi 2 EYLOL 1989 1 ABO Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilıni 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Rorini 1 jsvsç Kronu 1 isviçre Frangı 100 İtalyan Lireti 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinarı 1 Sterlin 1 S.Arabistan Rıyali Döviz Alış 2222.55 1127.34 160.16 1127.34 54.00 290.57 499.45 334.72 1000.83 334.22 1307.77 157.32 15.32 7425.81 3480.51 592.64 Döviz Satış 2227.00 1129.60 160.48 1129.60 54.11 291.15 500.45 335.39 1002.84 334.89 1310.39 157.64 15.35 7440.69 3487.48 593.83 Efektif Alış 2220.33 1126.21 160.00 1126.21 53.08 287.66 490.96 334.39 999.83 330.88 1306.46 154.65 15.17 7299.57 3477.03 582.57 Efektif Satış 2233.68 1132.99 160.96 1132.99 54.27 292.02 501.95 336.40 1005.85 335.89 1314.32 158.11 15.40 7463.01 3497.94 595.61 Irkçılara yardım eli Birleşmiş Milletler'in ırkçı Güney Afrika'ya yönelik ekonomik yaptırımları gözden geçiren raporunda, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu birkaç ülkenin bu ülkeyle olan ticaretlerini artîırmaları üzerine yaptırımların etkisiz kaldığı vurgulandı. BİRLEŞMİŞ MtLLETLER (AA) Birleşmiş Milletler, Irkçı Güney Afrika Cumhuriyeti'ne ekonomik yaptırımların, bazı ülkelerin ithalat ve ihracatlannı arttırmaları nedeniyle uygulanamadığını bildirdi. BM tarafından hazırlanan raporda, bu ülkeler arasında Türkiye de yer alıyor. Rapora göre, Türkiye'nin 1987 yılında bu ülkeden yaptığı ithalatın, 19831985 dönemindeki ortalama yülık ithalata göre, 268 milyon dolar arttığı kaydeditdi. Raporda, Güney Afrika Cumhuriyeti'ne ekonomik yaptmmlar uygulanmaya başlandığı 1984 yılından bu yana Japonya, Tayvan ve Federal Aimanya'mn, bu ulkeyle ithalat ve ihracatlannı arttırdı kları belirtildi. Buna göre, Japonya 1987 yılında Güney Afrika Cumhuriyeti'nden yaptığı ithalatı 198385 dönemindeki ortalama yülık ithalat rakamına göre 455 milyon dolar arttırdı. Aynı dönemler kapsamında, Tay'van'ın yaptığı ithalat 242 milyon dolar, Federal Almanya'nın ithalat) ise 187 milyon dolar yükseldi. Buna karşüık, 1987 yüında Güney Afrika Cumhuriyeti'nden ABD'nin ithalatı 557 milyon dolar, Danimarka'nın ithalatı 92 milyon dolar, Ingiltere'nin ithalatı ise 91 milyon dolar azaldı. İhracat kapsamında ise, Federal Almanya 1987 yılında Güney Afrika Cumhuriyeti'ne ihracatım 198385 dönemi yıllık ortalamasına göre 357 müyon dolar arttırdı. Tayvan'ın ihracatı ise aynı dönemlerde 171 milyon dolar, Japonya'nın ihıacatı ise 130 milyon dolar artış gösterdi. ABD'nin ihracatı ise 349 milyon dolar geriledi. BM raporunda, bazı ulkelerin Güney Afrika Cumhuriyeti ile ticaretlerini azahmalarına rağmen, diğerlerinin ticareti arttırmalannın, ticari yaptırımları etkisiz kıldığı ifade edildi. Raporda, ırkçı Güney Afrika Cumhuriyeti yonetimine ekonomik basküann, dış ticaretin yanı sıra, yatırımlan geri çekme ve dış finansmamn kısılması yöntemleri ile de uygulanabileceğine dikkat çekildi. TüRKİYE BMRAPORUNDA Sanayi ihracatı gertiiyor ANKARA (ANKA) Türkiye'nin yılın ilk beş aymdaki sanayi ürünü ihracatı geçen yılki duzeyinin 253 milyon dolar altında kaldı. DPT verilerine gore 1988 yılının ilk beş ayında 3 müyar 739.5 milyon dolar olan sanayi ürünleri ihracatı, bu yıl aynı dönemde 3 milyar 486.5 milyon dolar olarak gerçekleşti. Sanayi ürünleri kapsamında yer alan işlenmiş tarım urunleri ihracatı 14.4 milyon dolar azalarak 319.6 nıilyon dolara, petrol ürünleri ihracatı 4.9 milyon dolar azalarak 112 milyon dolara, diğer sanayi ürünleri ihracatı da 233.7 milyon dolar azalarak 3 milyar 54.9 milyon dolara indi. sektör bazında ise kimya, lastikplastik, derikösele, orman, dokunıa, giyim, camseramık, madeni eşya ve makine ile elektrikli makine ve cihazlar sanayiinde ihracatın gerilediği belirlendi. thracat artışı sadece çünentove taşıt sanayiinde gerçekleşti. Sanayi ürünleri ihracatı gerilerken, tarım ve hayvancılık ürünleri ihracatının 93.4 milyon dolar artarak 870.5 milyon dolara, madencilik ve taşocakçılığj ihracatının da 37.9 milyon dolar artarak 157.4 milyon dolara çıktığı görüldü. Borsada işlemler anskapjı Akçımento Alarto Holdıng Anadoiu Cam ArceJık Baçfaş Bcıu Çımemo Bnsa ÇeJik Halat Cımsa ÇEIektnk Mkiaş Eczacı Yatınm Ege Bıraalık EgeGubre Enka Holdıng Ereglı 0 Ç Eregtı D Ç (N) GoodYear GubreFab Guney Biraalık Hektaş Izmır 0.Ç Izocam Kartonsan Kav KepezEiektnk KoçHolding Kordsa Koruma Tar Köytaş Koç Yatınm Maret MSantrai Metaş Nasaş Olmuksa Otosan Pımaş Pınar Söt Rabak Sarkuysa/ı Sıfaş T Demır Dök Teletaş T İş B (B) T $ışe Cam T Stemens Yasaş Y Kredi B. 2350 1750 4425 5650 3025 25500 4000 4700 4250 18700 3425 3000 13300 1150 1800 30000 21000 7900 950 5350 6800 910 5600 3475 14500 4700 5350 4600 5500 1400 2750 1250 2700 1400 1200 3825 405C 2200 3075 2175 7700 3150 2275 4800 2700 3175 7700 2125 1325 Bugunku Bugunku enduşük enyüte* 2300 1850 4525 5650 3100 25000 3950 4700 4200 18500 3300 3250 13200 1175 1975 29500 21000 7900 910 5300 7000 870 5650 3375 15000 4700 5600 4525 5400 1400 2750 1300 2750 1350 1200 3800 4000 2400 3100 2150 7600 3400 2250 4600 2750 3400 7700 2075 1325 2350 1850 4650 5750 3225 25500 4100 4850 4250 18800 3325 3300 13700 1200 1975 29500 210O0 7950 920 5450 7050 900 5750 3475 15300 4750 5950 4675 5550 1400 2800 1300 2750 1400 1250 3800 4050 2400 3350 2200 7700 3450 2325 4900 2800 3475 7900 2175 1325 ÇAPRAZ KURLAR $ $ $ S 1.9714 B Alman Markı 6,6400 Fransız frangı 2,2206 Hoılanda Ftorini 1.6994 İsviçre Frangı S 1412.71 Itaryan Lireti S 145.08 Japon Yem S 3.7502 S. Arabistan Ftiyali £ 1.5659 $ ALTIN 6ÛMÜŞ Alış Cumtnınyet Reşat 24 ayar aftın 22 ayar bilezık 18 ayar altın 900 ayar gümuş 1 ons altın (S). 169.500 195.000 25.750 23.000 19310 Satış 171.500 205.000 25.820 25.300 19.365 SERBEST PİYASADA DÖVİZ Alış A60 Dolan Batı Alman Markı isviçre Frangı HoHanda Flonnı Ingıhz Steriını Fransjz Frangı (M.Bankasıj 2220 1127 1303 Satış 2223 1130 1306 1002 3500 ŞIRKETLERDEN HABERLER • TURSEM Turistik Hizmetler, kuruluşunun 5. yılında "îngilizceyi İngiltere'de Önce öğren, 12 Taksitte ö d e " hizmetini başlatıyor. • BP 'nin Reklam ve Satışları Arttırma Servisi'ne Hande Oktemus atandı. Daha önce bu görevde bulunan Gülten Yeteroğlu ise Hong Kong BP'ye transfer oldu. • BOYSAN Şirketler Grubu'na bağlı Boysa Endüstri Malzemeleri yangın elbisesi uretti. Şirket yetkilileri, elbiseleri, Almanya'da 1200 derecelik ısıya kadar dayanıklı olan kumaşiardan ithai ederek ürettiklerıni belirttiler. 998 3460 414 358.30 432 359.30 333 358 25 336 (Londra) TATİLE GİDERKEN KALBİNİZİ KONTROL ETTİRİNİZ TÜRK KALP VAKR 175 12 44/45148 58 66 373 6957 Bugunku kapanış 2325 1850 4550 5700 3125 25000 4000 4750 4200 18700 3300 3300 13300 1175 1975 29500 21000 7950 910 5350 7000 880 5700 3425 15300 4700 5800 4575 5550 1400 2800 1300 2750 1350 1200 3800 4000 2400 3100 2150 7650 3450 2250 4750 2775 3475 7700 2100 1325 Ajırtklı Iştem Ençoksöz mikttn yapılan ffy. ort.fiy. 18170 2325 2321 600 1850 1850 4550 1780 4571 5700 7120 5689 3150 123450 3148 440 25000 25125 4000 8225 4010 4800 11540 4775 4200 20350 4201 29485 18600 18638 3950 3300 3308 10993 3300 3285 3500 13300 13382 11310 1175 1184 1975 1975 1700 29500 21532 29500 21000 5530 21000 7906 3800 7900 918 3038 920 5349 9200 5300 7002 6350 7000 880 12820 880 5675 4000 5650 3416 24450 3400 15131 1600 15000 4721 2500 4725 5826 10273 5950 4567 24090 4600 5452 26850 5400 1400 500 1400 2789 22689 2800 1300 1850 1300 2750 1354 2750 1373 20600 1350 1207 22500 1200 3800 820 3800 4017 2900 4000 2400 400 2400 3189 21050 3200 2160 63400 2150 7675 9481 7700 3437 900 3450 2300 24027 2300 4748 12907 4725 2780 4650 2800 3413 18432 3400 7800 900 7900 2104 58225 2100 1325 7050 1325