Katalog

25 ARALIK 1989 SSCB: Kıhns'ta aktif rol • LEFKOŞA (AA) Sovyetler Biriiği'nin Güney Kıbrıs Büyükelçisi Yuri Fokin, ülkesinin, Kıbrıs sorununda "aktif bir rol" oynamak istediğini bildirdi. Yuri Fokin, Haravgi Gazetesi'ne verdiği demeçte, dünyadaki yumuşamanın Kıbrıs sorununun çözümüne de yardımcı olacağını umduklannı belirterek "Tasarladığımız girişimlere, ABD'nin karşılık vereceğini ümit ediyoruz" dedi. Bu girişimlerin ne olacağı konusunda aynntı vermeyen Sovyet Büyükelçisi, 1990 yüında, Kıbrıs sorununa "bütün Kıbnslıların" çıkarlanna uygun bir çözüm bulunmasını diledi. ABD ve Sovyet dışişleri bakajılarının yapacaklan görüşmede Sovyet tarafının Kıbns sorununu da gündeme getireceğini teyid eden Yuri Fokin, Amerikaü diplomat Nelson Ledsky'nin, Sovyet Dışişleri Bakanı Şevardnadzenin bu komıdaki açıklamasıyla ilgili olarak verdiği demeci kınadı. DIŞ HABERLER Panama'nın işgali Madrid'de sert tepkiyarattı Ispanya ABD'ye öfkeli ABD müdahalesinin savunulamayacağını belirtirken komünist koahsyon Birleşik Sol IU Başkanı Julio Aagaita operasyonu, "Amerika'nın vahşi tecavöz ve işgali" olarak niteledi. Avrupa'nın önde gelen basın organlarından ve Ispanya'nm en önemli gazetesi El Pais'nin Panama'ya gönderdiği biri kadın iki gazeteciden, foto muhabiri Juantxıı Rodriguez'in Amerikan askerleri tarafından öldürülmesi, gerginliği daha da arttırdı. tspanya hükümeti, Washington'dan olay hakkında resmi açıklama talep etmiş bulunuyor. Soz konusu gazetecinin ölümünden sonra TV ve basın organlanna yönelik bir durum değerlendirmesi yapan lspanya'nın Orta Amerika uzmanlan, ABD'yi haksız müdahaleden başka beceriksizlikle suçladı. Panaraa operasyonunda Amerikan güçlerinin, belirlenen hedefi vuramamaktan başka, ülkede bundan sonra başa gelecek rejimi de başansızlığa mahkum ettiği öne süBeklenmedik Panama çıkannası, tspanya'yı kadük olan bu giIspanya Başbakanı Felipe Gon rişimler dolayısıyla da öfkelendirzalez, bir süreden biri Noriega re di. rülüyor. Savaşta bir çalışanını yitiren El Pais Gazetesi, ABD'yi "akıllanmamakla" yargılarken "Perestroyka (>eniden vapılanma) Washington'a geiemedi" başlığı altında ilginç bir yazı yayımladı. Söz konusu yazıda, Amerika Birleşik Devletleri'nin yalnız Orta Amerika ülkelerine 1853 yılından bu yana tarn 34 kez askeri müdahalede bulunduğu belirtiliyor. jimi ile ABD arasında banşcıl bir çözume aracı olmaya çahşıyordu. Avrupa Topluluğu'nda Panama'ya yönelik alınan protesto kararlannın "yuvarlak" olması yönünde de çaba harcayan tspanya, Noriega'yı "demokrasi yoluna sokmak umuduyla" Madrid'de ağırlamayı bile planlamıstı. Söz konusu yaklaşım, beş ay önce NATO Genel Merkezi'nde bir konuşma yapan George Bush tarafından da: "Sayın Gonzalez'in Orta Amerika konusundaki görüşlerini destekliyoruz" biçiminde değerlendirilmişti. ERGUNBALa POLITIKADA SORUNLAR CUMHURİYET/3 ' ABD'nin Panama'yı işgali, Latin Amerika ile Başbakan Felipe Gonzalez ve muhalefet partileri işgali kmadılar. Birleşik Spl (IU) özel ilişkileri olan Ispanya'da çok sert Parti'nin Başkanı Julio Anguita ise saldınyı tepkilere yol açtı. İspanyol Parlamentosu "Amerika'nın vahşi tecavüzü" olarak niteledi. Washington'u sert biçimde suçladı. MİNE G. SAULNIER MADRİD Kendisim bir anlamda Latin Amerika'nın "duayeai" sayan ve bu tutumu ilgili ülkelerce de kabul gören Ispanya, Amerika Birleşik Devletleri'nin Panama'ya karşı giriştiği operasyona büyük tepki gösterdi. ABD, Madrid Ulusal Meclisi'nde söz alan iktidar ve muhalefet liderleri tarafından "Utaslararası egemenlik yasalannı çifnemeUe" suçlandı. Başbakan Felipe Gonzaiez ve sağ muhalefet partileri, Fransa Cumhurbaşkanı AGIK'in Paris'te toplanmasını önerdi Fransa Cumhurbaşkanı, Avrupa birliğinin hızlandırılması gerektiğine ve bu konuda ülkesine önemli rol düştüğüne inanıyor. Mitterrand Avrupa için telaşlı SABETAY VAROL iin'den edindiği yeni izlenim, yenı Fransa Cumhurbaşkanı'nı "Avrupa Birligi'nio daha da hızlandınlmasr yolunda ikna etti. Fransız basınının verdiği bilgilere göre iki Almanya'nın birleşmesi sürecinin Avnıpa Birliği çerçevesinde gerçekleşmesi, eski kıtanın istikrannı bozmadan vanlabilecek tek çözum şekli... Ancak iki Almanya'da olanlann Avrupa Birliği sürecinden daha hızlı cereyan etmesi olasılığı üzerinde duruluyor. Bu koşullarda gerek iki ittifak arasında, gerekse AT'nin kendi içinde yeni dengesizlikler kaçınılmaz olacak. François Mitterrand, iki Almanya'nın birleşmesi sürecinin, hiçbir şekilde frenlenmemesi gerektiğine inanıyor. Çünkü Fransızlar, Almanlar üzerinde uygulanacak uluslararası basküarın milliyetçi duyguları kuvvetlendirmesinden çekiniyor. 1918 VersaiUes Aolasması'nın 1. DUnya Savaşı sonrası doğurduğu sonuçlar hâlâ belleklerde. Yüksek Sovyet ve Afganistan • MOSKOVA (AA) Sovyetler Birliği Parlamentosu, 'halka başvurulmadan' Afganistan'a yapılan askeri müdahaleyi kınadı. Sovyet Halk Temsilcileri Kongresi'nin ikinci çalışma döneminin son gününde, Brejnev döneminde Afganistan'a yapılan askeri müdahaleyle ilgili inceleme yapmakla görevlendirilen komisyonun hazırladığı rapor ele alındı. Komisyonun raporunda, Afganistan hükümetinin, müdahale öncesinde Sovyetler Birliği'ne ısrarla yardım çağnsında bulunmuş olmasına karşın, başlangıçta, 'Afganistan devriminin Afgan halkı tarafından sonuçlandırılması' gerektiği görüşünün benimsenmiş olduğu hatırlatıldı. Kaçınılmaz Ama Fransa Cumhurbaşkanı şimdilik iki ayrı blok içinde yaşayan iki Almanya'nın varlığının da yeni mimarinin oluşma aşamasında kaçımlmaz olduğunu düşünüyor. 72 yaşındaki deneyimli politikacıya göre, kısa zamanda meydana gelecek birleşme Avnıpa'nın kendini.sonu belirsiz bir maceraya atması anlamına gelecek. Herkes, Ahnanlann birleşmesi temposuyla, Avrupa bütünleşmesinin uyumlu olması konusunda hemfikir. Ama Mitterrand'a göre bu tezin pratikte de gerçekleşmesi zorunlu. Mitterrand Doğu Almanya gezisi sırasuıda, birleşme yanlısı akımın "örgütsiiz" ve "sözcüsüz" ancak etkin olduğunu saptadı. Fransa Devlet Başkanı, şimdilik AT PARtS Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand, Avrupanın yeni mimarisi konusunda, somut öneriler getirmeye hazırlanıyor. 21 aralıkta şansölye Hdmat Kohl'den bir gün sonra Doğu Almanya'yı ziyaret eden Fransa Cumhurbaşkanı burada "AGİK" (Avrupa Güvenlik ve Işbirliği Konferansı) çerçevesinde 1990'da yapılması öngörülen zirvenin, Paris'te toplanmasını önerdi. Zirvenin önümuzdeki yıl toplanması önerisi Mihail Gorbaçovdan gelmiş ve bu öneri Malta zirvesinde ifade edilıniştı. Doğu Ber nin karar metnine de geçen "banşcı" ve "demokratik" birleşrae koşulunu tekrarlıyor. Ancak Paris, geiişmelerin koşul koymakla çözülmeyeceğini her gün biraz daha iyi fark ediyor. O halde yapılması gereken, şimdiden Avrupa'ya yeni kurumlar önermek. 1. Çerçeve: Avrupa Topluluğu ülkeleri. Burada yeni genişlemeleT de düşünülebilir. Bu fıkir Türkiye*nin başvurusu ile ilgili verilen "1993e kadar genişlememe" kararıyla çelişiyor. Ya genişleme fikrinden sadece Doğu Almanya kastediliyor. Ya da Bruksel konrisyonunun Türkiye'nin başvurusu konusuna verdiği "miiialaa belgesryle birlikte ilk kez yaalı bir metinde yer alan "yeni genislemeier imkânsız" tezi şimdiden geçerliliğini yitirme aşamasında. Kıtadaki baş döndürücü geiişmelerin, iki hafta önce verilmiş kararlan "kadük" kılması şaşırtıcı olmaz. 2. Çerçeve: Tasarlanan ikinci çerçeve, ATde yer almayan ülke leri de kapsayan geniş Avrupa. Dengelerin bozulmaması için bu Avrupa'nın da en kısa zamanda biçimlenmesi gerekiyor. 1975 Helsinki Nihai Senedi ve "Avrupa Güvenligi ve tsbirliği Konferansı" (AGİK) bu iş için ön örgütlenme rolü oynayabilir. Paris bu yeni girişimi şu şekilde tanımlıyor: Helsinki anlaşmaları sırasında kaba hatianyfa belirlenen bütünü, "Organik ilişkileıie /enginleşrirerek yeni ve daha büyük bir Avrupa çerçevesi"ne dönüştürmek. Fransa, bu çerçevenin şekillenmesi işinde en avantajh ülke olduğu kanısında. Çünkü sosyalist bir hükümete sahip oluşu, Doğu Avrupa'da dönüşüm halindeki rejimlerle daha güvenilir baglar kunnasına yardıracı olabilir. Ayrıca iki Almanya'nın birleşmesi konusunda Fransa'nın tavn, SSCP dahil, bu konuda kaygılı diğer Avrupa ülkeleri açısından güvence oluşturuyor. Romanya'daki trajik olaylar, ABO'nin Panama'ya karşı gerçekleştirdiği saldınyı dünya basınında geri planda bıraktı. Romen halkı kokuşmuş kanlı bir diktatörlüğün direnmeye çalışan son kalıntılannı ergeç temizleyecektir. Çarpışmalar, can derdine düşmüş bir suçlular grubunun son çırpınışlarıdır. CHaylara bu açıdan bakıldtğında ABO'nin Panama'yı işgali uzun vadede siyasal açıdan ve özellikle ufak ülkeler bakımından daha önemli ve tehlikeli sonuçlar doğurabilecek niteliktedir. ABD'nin, Çavuşesku diktatörlüğü gibi tarihin karanlıklanna gömülmekte olduğu kuşkusuz öne sürüleTiez. Aksine, Doğu Avrupa ve Sovyetler Birliği'ndeki çalkantılar, Avrupa'daki kargaşa, ABD'nin konumunu daha da güçlendirmiştir. Kendi derdine düşmüş Sovyetler Biriiği'nin karşısında ABD, deyim yerinde ise, dünya sahalarında rakipsiz at koşturmaktadır. Karşısında iyi kötü bir denge unsuru kalmamıştır. İşte bu rakipsiz süper güç, ufacık bir ülkeye uluslararası hukukun tüm kurallarını çiğneyerek saldırmıştır. General Noriega'nın ne mal olduğunu bılmeyen yok. Uyuşturucu kaçakçılığından, silah kaçakçılığına kadar her türlü karanlık işe bulaşmış, acımasız bir diktatör. Ancak, bu olgunun ABD'ye Panama'yı işgal etme hakkını vermediği apaçık ortada. • Neden işgal etti ABD Panama'yı? Sanırız bu sorunun en iyi yanıtını 22 aralık tarihli The New Ybrk Times Gazetesi vermektedir. Şöyle diyor gazete: "2. Dünya Savaşı'ndan bu yana Amerikan başkanlarından çoğu ulusal çıkarları korumak ya da daha da gelıştirmek için kan dökabileceklerini göstermek gereksinimini duymuşlardır." Başka bir deyişle, ABD, dünyanın jandarması olduğunu, dünyaya anımsatmak için, belirli aralıklarla kan dökmek zorundadır. Nitekim Başkan John F. Kennedy Küba'yı ıstilaya kalkışmış, Lyndon Johnson ve Richard Nixon Vietnam'ı yerle bir etmiş, Gerald Ford Mayaguez baskınını düzenlemiş, Ronald Reagan ise Grenada ve Lübnan'a saldırmıştır. Bu kuralı bozan ender başkanlardan biri Jimmy Carter olmuştur. Carter, ancak Tahran'daki Amerikalı rehineleri kurtarmak için, başka çaresi kalmayınca, baskın düzenlemeye kalkışmış, onu da yüzüne gözüne bulaştırmıştır. Carter, bu fiyasko yüzünden başkanlığı Ronald Reagan'a kaptırmıştır. George Bush aslında, Panama'yı işgal ederek, kendinden önceki başkanların uyguladıkları geleneksel poütikayı devam ettirmek niyetinde olduğunu; ama aynı zamanda kendinden önceki başkanların hatalarından bir ders almadığını da göstermiştir. Panama'mn işgali de Küba, Vıetnam ve Lübnan olayları gibi tam bir fiyaskoya dönüşmüştür. Uyuşturucu kaçakçısı Noriega, Bush sayesinde kurtuluş savaşı lideri niteliğine bürünmüş, çatışmalarda çok sayıda Panamalı sivil yaşamını yitirmiş, ülkede kaos ve yağma yayılmış, Noel'ın yaklaştığı bir sırada ABD'ye Amerikan askerlerinin cesetleri gelmeye başlamıştır. Ve Bush, bu saldınyı ne zaman düzenlemiştir? Sovyetler Biriiği'nin Malta zırvesinin hemen ardından Çekoslovakya'nın işgalini kınamauından, Brejnev doktrinini resmen reddetmesinden kısa süre sonra. Brejnev doktrini Moskova tarafından reddedilmıştir. Ama "Amerikan doktrini" tüm saldırganlığı ile ayaktadır. Panama işgalinin ortaya çıkardığı iç kapayıcı gerçek budur. Amerikan Doktrini... I EĞÎTİM KÜLTÜR KAMPANYASI Özkaynak'jn Kampanya Olanaklarmdan Yararlanm. YURT ANSİKLOPEDİSİ Weizsaecker'den Noel mesajı • BONN (AA) Weizsaecker, Doğu ve Batı Almanya'daki ailelerin ve dostlann biraraya gelmesinin, bu yıl Noel'e özel bir anlam kazandırdığını söyledi. Weizsaecker, Noel dolayısıyla radyo ve televizyondan yaptığı kpnuşmada, bu Noel'de bütün Almanların büyük bir mutluluk içinde olacağını kaydederek, "Şimdi aüeler ve dostlar birarada, bu bütün kuşaklar için hemen hemen hiç hayal bile edilemeycek bir şeydi. Şimdi bu bir gerçek ve yüreğimizi hoplatıyor" dedi. 901ı Yıllara IBMPŞ/Zilegirin... BOSS uzmanlığma güvenerek. Tüm IBM PS/2 serisi stoklanmızda mevcuttur. Cazip fiyatlar ve uygun çözümler için BOSS'u arayın. Aralık sonuna kadar bügisayar alan her kuruluşa, BOSS'UN YILBAŞI HEDÎYESİ jjPS/2 MOUSE Üç satış merkezimizdeki işinin uzmanı 50 BOSS görevlisi ejEjEa rtrr\ sizlere yardımcı olmak için bekliyor. BOSS'LA TAMSIN ZAMANLA VARISIN Köy köy, ilçe ilce, il il ve dünü, bugünü, yannıyla bütün Türkiye! • 11 Büyük Cih • 10.500 Sayfa • Doğal yapı, tarih, sosyoekonomik yapı, kültürel yap» Yurdunu Tam!.. Hizbullah'ın ateşkes ilanı • BEYRUT (AA) . Lübnan'ın Güneyinde Suriye yanlısı Şii Emel örgütüyle çarpışan lran yanlısı Hizbullah örgütü, önceki akşam tek yanlı ateşkes ilari etti. örgüt tarafından Beyrut'u basına yapılan açıklamada, önceki sabah başlayan çatışmalara, yerel saatle 20.00'de son verildiği kaydedildi. Hastane kaynaklan, son çarpışmalarda, 17 kişinin öldüğünü, 49*unun yaralandığmı bildiriyorlar. BOSS ftM 1 Boss Bügi İslem Ofis Sistemleri Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti. MERKEZ; Vali Konağı Cad. Kodaman Sok. 1/4 Nişantaşı/İSTANBUL TEL: 14156031487540 FAX: 1487540 TELEX: 39637 SNK TR. BURSA: Hacılar Mah. Eceler Sok. No.19/2 Heykel/BURSA TEL: 227403200204 FAX: 200204 TELEX: 32043 VETA TR. ANKARA: Cinnah Cad. No.74/8 Çankaya/ANKARA TEL: 140516465 BM PS/2 Internatwnal Business Machines Corp'un tescilli markasıdır. İran'da 17 idam • LEFKOŞA (AA) İran'da uyuşturucu kaçakçıhğı yaptıklan gerekçesiyle 17 kişi idam edildi. tran Haber Ajansı İRNA, biri kadın 17 kişinin silahlı soygun, silah kaçakçıhğı ve "devlet terörü" yaratmaya çalışmaktan da suçlu bulunduklannı kaydetti. İran'da, bu yıl içinde uyuşturucu kaçakçılığından 900'den fazla kişi asılarak idam edildi. Muhalefet grupları, muhaliflerin uyuşturucu kaçakçısı maskesi altında idam edildiklerini öne sürüyorlar. MEYDAN LAROUSSE TAMAMLANMIŞ EN BÜYÜK ANSİKLOPEDİ • • • • 14.000 Sayfa 590.000 Madde 24.500.000 Kelime 60.350 Siyahrenkli Resim SON FIRSAT Yeni Duyarlılık Kadına ve Erkeğe Oair Sıdıka G. Orhon Yazarının bizzat deriediği bu kitap, bu olağanüstü kadının kendini bulma yolunda çözmeye çalıştığı sorular yelpazesinı gözler önüne sermektedir. Ister erkek ve kadın ihşkisi, kadında erotizm ya da kadın psikoiojisi Ozerine, ıster sinema, yazarlık, müzik ya da geziler üzerine yazsın, Anais Nin her seferinde okuyucuyu kalbinden vurmasını biliyor, çünkü dile getirdikleri yalnızca düşünülen, yaşanılan ve duyulanlar... "Anais Nin'e güvenenler, kendilerıne giden yolu bulacaklardır." Frankfurter Allegemeine Çeviren ANAIS NIN HERMANN HESSE Demian Kâmuran Şipal Çeviren: Çağdaş İnsanın Bilgi Bankası 30 ARALIK 1989 C.ERTESI AKSAMINA KADAR Orijimıl Ambalajındo • 14 OLT 550.000. TL "Her insanın yaşamı, onu kendine götüren bir yoldur, bir yol denemesi, bir yol taslağıdır... Hepimiz aynı derinliklerden çıkıp geliriz, ama birtaslak olarak, derinliklerden çıkıp gelen bir yaratık olarak her birimiz kendi öz amacımıza vatmak için uğraşıp didiniriz. Birbirimizi anlayabilir, ama kendimizı ancak kendimiz açıklayıp yorumlayabiliriz." Hermann Hesse "Bu kitabın savaş sonrası gençlik üzertnde yarattığı o sarsıcı etld unutulamaz. Çağının şahdamarınaparmak basmaktaki isabetlıliğıyle ancakGoethe'nın VVerther'i ile karşılaştırılabilir." Thomas Mann "Gençlik psıkolojisine bu kadar derınlemesıne inebılen kitap azdır." Stefan Zweig "Bu kitabın etkisi ancak bir deniz feneriyle karşılaştınlabiHr." C.G. Jung N U R D A N Yayın Dagıtım Pazarlama A.ş. Prof. Kâzım İsmail Gürkan Cad. No: 3/5 CağatoğluİST. Tel: 511 27 27 522 55 04 (Sağlık Müdürlüğü yanı) AFA AFA Yayıntan, Betoali Cad. Sıhhiye Apt. Cağahğluistanöul Tel: 5263980 Yayınlar, Babıalı Cad. Sıhhiye Apt. Cağaloğlulstanbul Tel: 5263980