Katalog

CUMHURtYET/8 HAVA DURUMU m e t e o m l o j i Genel Mudüriüğü nden alırvan bılgıye göns yurdun kuzey kesımten parçah bulutu BaD ve Orta Karadenız kıyıları yer yer sağanak ya ğışlı otekı yerter acık ve az bulutlu geçecek HAd/A SICAKLIĞI Değışmeye cek RUZGAR Kuzey ve doğu yon terden hafif ara sıra orta kuvvette esecek Oenızterde rüzgâr Akdenızde gunbatısı ve lodos, oteta denızlenmız de yıldız ve karayelden 35 kuvvetın Ğe esecek DENIZ Mutedıl dalgalı olacak Dalga yuksekhğı 0 5 ıla 1.5 metre Batı Karadenız Marmara vc Ege'de 2 metre dolayında olacak Van Adana Adapaar Adıyaman Alyon Afrı ,V ]• ^v, ' Antakya AnOlya Artvın Aydın BalıkeSir Bılreık Ankara 36° 26° OıyarCakır HABERLERİN DEVAMI TÛRKIYE'DE BUGÜN 39° 22° Mancsa 3*=23°Eıiırne A 35° 20° K Maraş 37° 24° Erancan B 30° 17° Mersın 29° 15° Erzurum B 26° 14° Muğla 23° 8°Estosehır B 31° 16° Muş 31° 16° Gazıantep A 36° 23° Nığde 32°27°uresijn B 28° 22° Ordu 39° 22° Gumuşlıane B 29° 15° Rra 28° 18° Hakkân B 29° 16° Samsun 30° 22° isoarta A 30° 16° Swt 34°20»lstanbul B 32°23°Smoç 30° 22° Izmır A 34° 24° Sıvas 33° 17° Kars B 23° 8°liBkırdağ 30° 17° Kastamonu B 28° 10° Trabzon 30° 13° Kaysen A 30° 12° Tuncelı 35° 19° KırMarelı B 35° 20° Usak 34°20°Kbnya A 28° 14° Van 28° 12° KubHya A 31° 17° Yozgat 35°20°Malatya A 32° 17° ZunguMak A 18AĞUSTOS 1988 DÛNYA'DA BUGÜN Amsterdam Amrran Attns Bağdat Bârceıona Basel Belgrad Berlın Bonn Bruksel Budapeşle B A A A A A B B A B B A Cenevre Cezayı' A A udde Outıa A A FranMun Gırne A V Helsınkı A Kahıre Kopenhag B Kötn A Leftoşa A 18° 32° 33° 36° 28° 24° 30° 22° 24° 20° 28° 24° 29 38° 39° 23° 36° 16° TS° 16° 24° 37° Lenmgrad Y 18° y 24° Londra A 34° Maötd A 32° Mılano Montreaı B 26° Moskova Y 20° Munıh A 23° New York A 33° B 20° Osio B 22° Pans B 21° Ptag A 38° ftyac A 30° Roma Y 30° Sotya A 32° Şam A 40° Tel Awv A 38° Tunus B 23° '/arşova A 32° Vened* A 27° Vryana Wast»ngtonA 33° Zunh 8 25° Gölü'nde hava parçalı az bulutlu geçecek Ruzgâr kuzey ve doğu yonlerden hafıl orta kuvvette esecek gcri mutedıl dal galı olacak dalga yuksekJığı 0.4 ıla 0 8 metre dolayında olacak I Dulutiu yaOmurlu Bıngöl Bıtts Botu Burea Çaraklaie Çofum Denızlı A A A A B A B B Y A Y B B B A A B B Y 38°28° 36°23° 32° 23° 35° 23° 34° 18° 29° 15° 28°22° 28 O 22° 28° 12° 37° 23° 28°21« 26° 13° 30=22° 28° 22° 33° 17° 31° 17° 25° 16° 28° 14° 26° 18° KIRSEHIR NOTLARI MUSTAFA EKMEKÇİ Bir Nabız Yoklaması... KIRŞEHIR Kentın gobeğınden Kılıçozu ırmağı akıyor Kılıçozu ırmağı gıderek "lağım ırmağı" olmuş Kırşehır'de, ıçınde hıçbır şey olmasa, bu Kılıçozu ırmağının kırlılığı, Kırşehır'dekı ANAP'lı beledıye başkanını da, ANAP ıktıdarını da göturebılır Soylentıler oyle yaygın kı "Beledıye bağış alıp apartmanların lağımlarını, ırmağa bağlatıyor" dıyenden geçılmıyormuş Irroak çevresınde oturanlar, kokudan bunalıyorlarmış Irmağın rengı de gıderek kahverengıye mı donuşuyor ne 7 Kılıçozu ırmağının Kırşehır yoresınde onemh bır yen var, koylüler bellerıne dek ırmağa gırıyorlar, bu suyun bırçok derde deva olduğuna ınanıyorlar Dıyeceğım baska yerlerı bılmem ya, Kırşehır'de beledıyeyle ıktıdar ozdeşleşmış gıbı Beledıyenın başarısı, ıktıdarın başarısı, basarısızlığı, başarısızlığı oluyor Şımdı bunları okuyup Turgut Bey dıyecek kı Canım, Ekmekçı de sol arnıgodur, bakmayın onun yazdıklarına1 Vailahı değıl Gozlemlerımı yazıyorum, yanılabılırırn de elbette Ankara'dan Kırşehır'e, "Mermerter" otobüsüyle geldım Kafamda hep "nasıl nabız yoklayacağım9" sorusu Ben az bıraz utangacımdır, soru sormaya utanır, sıkılırım Ankara'da taksıde ne sormaya başlamıştım, bıraz yureklenıp Referandumda "evef'mı "hayır"mı' Ben oyumu Ozal'a verecem abı1 Neden'? Abı bız Akdere'de oturuyoruz, gelen ıktıdarlann hıçbırı oraya bır asfalt yapmamışlar Şımdı yapıldı Evet yolsuzluk var, para yıyen çok Yesın abı1 Ama ış de yapsın1 Araba senın mı' Benım1 Pekı Turkıye capında ne çıkar' "Evet" mı, "hayır" m ı ' Tahmınım "hayır" çıkar1 Pekı hem "hayır" cıkacağını bılıyorsun, hem de "evet" dıyorsun" Öyle abı, ben bu arabaya bes mılyon hra vergı verıyorum Bılıyorum, ıktıdar sırtımıza bınıyor Gelecek olan bınmeyecek mı' Ha o bınmış, ha bu bınmış ne farkeder' Iyı soru sorabılıyorum artık1 Kımıleyın tokezledığım de oluyor Karşılık alamıyorum Kamuoyu araştırıcılarının "kararsız" dedıklerı bunlar mı oluyor' Sanmıyorum Soylemek ıstemıyorlar Çekınıyorlar, korkuyorlar Mermerler otobüsünden ındıkten sora Cumhurıyet'ın Kırsehır muhabırı Adnan Yılmaz la konuşabılmek ıçın bır telefon aradım Gırdığım pastanede telefon yokmuş Yanındakı "Ufuk Eczanesı"ne gırdım Elımde daktılo, ıkı kuçuk çanta Afedersınız, bır telefon edebılır mıyım' Buyurun' Aman ne ıyı Telefon numarasını çevırdım, muhabırımızın eşı cıktı Ben Mustafa Ekmekcı, Adnan Bey orada mı' Ben daha der demez, eczacı Caner Yığıtayağa Iırladı Sız Mustafa Ekmekçı mısınız' Evet' Bır ılgı gorduğum ılgıyı unutamam Terlemışım Nabzım da sıklaşmış mı ne' Orada bır genç, doktormus, adı Nıhat Ozkan, "Bır tansıyonunuza bakalım m ı ' " dıye sordu Bakalım1 Yalnız ben buraya nabız yoklamaya geldım, benım nabzıma bakıhyor' Gulüşuyoruz ANAP'hlar seçım öncesı Ozal'a, aman yetış, seçımlerı SHP alıyor' dedıler Turgut Bey, Izmır gezısını ya ıptal ettı, ya yarıda kestı Kırşehır'e koştu Kırşehırlılere Sız uç mılletvekılını çıkarın, dorduncu mılletvekılınız ben olacağımi dedı DSP'nın, SHP nın oylannı bölmesıyle, gerçekten uç mılletvekılını çıkardı Ama Turgut Bey, Kırşehır'ın döfdüncu mılletvekılı hıçbır zaman olmadı1 Şoyle olmadı Şeker fabrıkası sozü verıldı, olmadı Fetlas lastık fabrıkası çalışmaya açılacaktı, olmadı, yılan öykusune dondü Ahı Ünıversıtesı kurulacaktı, o soz venlmıştı, o da olmadı Otobüste gehrken bırıyle konuşmuştum Kuçuk memurdu Geçınemıyordu Bu yuzden "hayır' dıyecektı Referandum, gerçekte bır "guvenoylaması"na donüştu donuşuyordu Ancak bunun için zaman henuz erken gıbıydı DSP lıler de ' hayır" dıyeceklerdı Onlar bıraz ezılmış gıbıydıler ANAP'ın ekmeğıne yağ surduklerı sözu, gerçekten rahatsız edıyordu adamları Kırşehır'de, MHP'nın kalesı bılınen Ulupınarda bır de Boztepe'de, seçımde DSP'ye oy çıkmasın mı' SHP'lıler çıldıracak gıbı oluyorlardı Şsm Kahlre» A apk B bubOu K Kart S stsl Y Sayın Özal, IMF Uyanlanna Dikkat! (Baftarafı 1. Sayfada) Buna karşılık, bızım gıbı eleştırel düşünme geleneğı pek olmayan, demokrası kultürü gelışmemış toplumlarda, polıtıka adamlarının "dedığım dedıkçılık"\en çok daha belırgindir Kendı doğrularından o denlı emındirler, o denlı kuşku duymazlar kı eleştırılerı, karşıt göruşlerı dınlemeye genellıkle yanaşmazlar Guçlü oldukları dönemlerde değışık görüşlere ara sıra kulak verdıklerı zamanlar oJabılir, ama daha çok dınler gıbı yapartar, dınlemezler, bır kulaklarından gırıp öburunden çıkar söylenenler Sıyasal grafıklerının ınışe geçtığı dönemlerde ıse eleştırıye karşı hoşgorusüzlük, bazen uslupta ekşımeye yol açarak, hatta kımı zaman da yer yer düşmanlığa dönüşerek dışa vurmaya başlar Her eleştırıde bır kasıt, bır duşmanlık aranır Sankı kendılennden başka hıç kımse ulkenın lyılığını ıstemıyormuşçasına bır havaya gırerler. Bır bakıma yalnızlaşırlar Zıra çevrelerınde sadece "evet efendımaler" bırıkmeye başlar Ve bu çevre, bu tür kudret sahıplerıne yalnızca "ıyı haberier"üen oluşan sözlü bır "Rockefellergazetesı" sunmaya bayılır Bu bır kısır dongüdur, nerede ve nasıl kınlacağı bılınmeyen Işte, ANAP lıderı de çoktandır kendısını bu kısır döngüye kaptırmıştır Turk sıyaset sahnestnde grafığı ınışe geçtığınden berı, eleştırılere ve karşıt görüşlere tahammulsuzluğü olanca açıklığıyla dışa vurmuştur Sıyasal ınışınm farkmdadır Eğrıyı tersıne çevırememenın çaresızlığı ıçınde gıtgıde hırçınlaşmaktadır Mantığını da olumsuz yönde etkıleyen bu hırçınlığı, üslubuna da yansımakta, bır başbakana hıç yakışmayacak tarzda konuşabılmektedır Usluptakı ırtıfa kaybı, yuz çızgılerıne de yansıyarak bır zamanlann "Tonton Amca" göruntüsunü sılmektedır. Sayın Özal, son gunlerde Cumhunyet'le ve onun yönetımıyle ılgılı olarak da ayakustü konuşmayı bır alışkanlık halıne getırdı Pek öyle mantık suzgecınden geçtığı ızlenımı vermeyen bu bölük porçuk göruşlenmn üstünde durmak nıyetınde değılız Cumhurıyet'ın yönetımıyle ılgılenmeyı bıze bırakıp, bır an önce ülke ekonomısıyte ılgılenmeye başlarsa çok daha yararlı bır ış yapmış olacak Çunkü ekonomıye dıkış tutturmak, herhalde Sayın Ozal sayesınde, her geçen ay bıraz daha güçleşır hale gelmektedır Bu açıdan Cumhunyet'ın bugunku manşetı de "olumlu" bır haber sayılmaz Başbakan özal'ı bıraz daha hırçınlaştiracak çızgıler taşıyor Onun ıçın sukünetle okumasını tavsıye ederız Ama ne yapalım kı bu haberın de sorumlusu bır ölçüde kendısıdır dıyebılınz. Çünkü öncekı gun IMF raporunun "işimıze gelen tarafları"n\ haber yaptığımız ıddıasını ortaya atmıştı Böyle bır durum yoktu Ama yıne de IMF'nın Türkıye '88 raporuna bır daha goz attık Gorduk kı raporun bır de "sınırtı dağıtıma tabı çokgızlı"b\r bolumu varmış Bugun de bu bolumu yayımltyoruz Ikı gün önce yayımladığımız bölumde başlıca üç saptama vardı 1 Enflasyon duşmedı, 2 Gelır dağılımı ücretlının aleyhıne bozuluyor, 3 Hayalı ıhracat var Bugünkü bölumde ıse tespıtlerın dışında uyarı ve kuşkular da yer alıyor Bazılan şöyle 1 Enflasyon hedefı şımdıden aşıidı 2Enflasyon duşmezse AT'ye gırılemez 3 Ihracatta yıl sonuna doğru buyuk bır duşuş yaşanabılır 4 Makro hedeflere ulaşmak konusunda kuşkular var 5 KIT harcamaları ve fonlar, malı kontrolü zorlaştırıyor 6 Hazıne ve Merkez Bankası ılışkılerıne eleştırı Galıba Ozal'ın "amıgoları" da saf değıştırmeye başladılar Dunya Bankası, The Wall Street Journal derken, şımdı de IMF Işler, Göcek gıbı bır doğa cennetınden görüldüğu gıbı ıvı degıl Başbakan Ozal'ın bır an once ayağını toprağa basıp ekonomının nasıl batmaktan kurtanlacağtnı düşunmeye başlamasında kendı açısından sonsuz yarar vardır Çunku ekonomıyle bırlıkte kendı sıyasal varlığı da erımektedır SANAYİ OEPHESİ Istanbul'da sanayı cephesıne çıkartma yapan Demırel TÜSIAD'da Sabancı ve Dınçkök'le göruştüktert sonra Istanbul Sanayı Odası nı da zryaret ettı (Fotoğraf Uygar Gürkan) Ulkede yatırım şevki kayboldu (Baftarafı I. Sayfada) devamlılık açısından gereklı olduğunu soyleyen Sabancı şoyle ko nuştu "Hangı iktidar donemınde olursa olsun, seçım gundeme geldı mı. seçım ekonomisi de gundeme gelıvor. Taban fiyatlarındakı duzenlemeler enflasvonu bir mıktar daha yukanya çekıyor. Bu nedenle seçım havası mumkun oldugunca uzun aralıklaria yaşanmalıdır. Ote yandan genç demokrasimiz var. Vazgeçılmez. Bu muessesenin olgunlaştınlması için bazı faturalar odenmiştır. Odenmeye devartı edilecektir. Geçmı^e baktıgımızda ulkenin kalkındıgını goruyonı/. Bu kalkınmada, her yerde, bu ıse omrunu, gonlunu vermis Sulevman Demırel'ın damgası var. Dığer lıderlerın de parlılilerin de bellı oranda gayrelleri, katkısı var. Diyalog oneıtılıdir. Bunu Sa>ın Ecoit'le de yaplık. Ozal'la da surduruyoruz." TUSİAD Yonetım Kurulu Başkanı Omer Dinçkok de yaptığı konuşmada, son 40 yıllık sanayı gelışımınde bazı duraklamalar olduğunu belırttı Dinçkok, "Bızim arzumuz ekonomının istıkrannı surekli olarak korumasıdır. Devlet gınşımını de onemsiyoruz, ama devlet gutunu kendınden değıl ozel sektorun buyukluğunden alabılmelidir" dedı TUSİAD Başkanı Omer Dinçkok, ozel gırışımın, pıyasa ekonomısının ılerledığının belırtısı olarak alınan ekonomık kararlarda uç onemh soruya "evet" yanıtının verılmesı gerektığını belırterek, bu soruları şoyle sıraladı. Kararlarla pıyasa ekonomisi yönunde bır adım atılmış mıdır 9 Kararlarla devlet küçuluyor mu1 Kararlarla kamuözel sektor arasındakı ayncahk azalıyor mu 9 Dinçkok, Demırel'ın sadece devletın yatırımlanna değıl, aynı zamanda ozel kesımın yatırımlarında da ımzası bulunduğunu kaydederek, sozlennı, çok sevdığını soyledığı, "Bir hukumetin en buvuk çabası, halkı vavaş ravaş keııdısınden vazgeçme>e alıştırmak olmalıdır" şekhndekı bır özdeyışle tamamladı TUSİAD Yonetım Kurulu uyelerının bulunduğu toplantıda konuşan DYP Genel Başkanı Suley man Oemirel, kalkınmanın topyekun, devamlı, dengelı, ısııkrarlı olması gerektığını, bunda zaman zaman bozulma emarelerı görulu>orsa kaygı duymamanın mumkun olmadığıru belırterek şunları soyledı "So>le>ecegim şeylerin reddi kabıl değıldır. Bır ulkede eger yatırım şevkı kaybolmuşsa, o ulkenin ılen gıtmesı mumkun değıldır. L'retim olmadan. kımse zenginleşebılecegını duşunmemelıdır. trelim. yatınm demektir. Vatınmı olmayan bır ulkenin hem uretimi. hem ışsızligı halletmesı mumkun degildır. Zengınleşme, çaresızlıkten kurtulma, gelecege guven, bugi'nden emın olmanın altında yatırım, uretım, ıstihdam yalar." TUSİAD'dan ayrılmadan once şeref defterını de ımzalayan Demırel, şunları yazdı "TUS'AD, Turkiye'de sanayileşme ve kalkınma gibi fevkalade hayatı bır konuda soz sahıbı olan bır kuruluşumuzdur. Soyledıklerınde, ortaya koyduklannda her zaman ağırhgını ortava kovabılmıştır. Turk teşebbus gucu ulkemızın en buyuk kaynagıdır. Şevkinı yıtirmemelıdir. Başarı dıleklerimle." Demirel, yaklaşık bır saat suren TUSİAD goruşmesının ardından tstanbul Sana>ı Odası'na geldı Demırel'ı Oda gırışmde kuçuk bır grup "Başbakan Demırel" dıye al kışlarla karşıladı ISO Yonetım Kurulu'yla goruşurken de ağırlıklı olarak sanayıleşmenın durduğunu soyleyen Demırel, bu goruşunu şoyle açıkladı "Devlet bugun sanayileşmey i bırakmıştır. Bu bır vakadır. Devlet yoneticileri de bunu soylujor. Devlet, sanayileşmeyi kime bırakmıştır? Ozel sektore. İyı de neyle olacak bu? Parayla. Devlet, sanayileşmeyi bırakıp parayı eline almış ve buyumuştur. Banka kavnaklarınm vuzde 45'inı, sermaye pıyasası kaynaklannın da yuzde 90'ını bugun devlet kullanmakladır. Gerive ne kaldı? Yuzde 120 faizle para alacak, bununla sanayileşecek, mevcut sanayıvı ışleteceksınız Bugun Turkiye'de elektnğı, demırı, bakırı, alumınyumu, petrolu, kâğıdı, devlet satı>or. tstediğı zaman da zam >apıvor. Sanayıcı ne yapacak? Sanayıcı elektnge, faıze çalısır hale gelmıştır. Bu durumda sanayıcı rekabet edemez. Bu durumdan mutlaka çıkarılacak veni tedbırlere ilıtıyaç vardır." IMF'den OzaFa uyanlar (Baftarafı 1. Sayfada) samına alınmalı. 4 Geçıcı bır onlem olarak fon gelırlennın bellı bır bolumu buiçeye aktanlmalı lşlevlerını tamamlamış bazı fonlar en kısa zamanda butçeyle bırleştırılmelı 5 Nominal faiz oranlannın vergi sonrasında da reel getıri saglaması gereklıdır. Faızlerın yapısı uzun donemde daha \uksek getıri sağlay^acak biçimde olmalıdır. Bu, enf1as>on beklenlisinın azaltılmasına yardımcı olacaktır. 6TL'nın mevduat hesaplarının gelır tavanı, dovız hesaplarının getınlerı hesaba katılarak saptanmalıdır Böylece TL'den kaçış onlenebılır 7 Hedeflenen para arzının koropozı$)onunda kur unsurundan doğabdecek sapmalar dikkate alınmalıdır. 8 lthalat temınatı uygulaması kaldırılmalıdır Katlı kur sıstemı yaratan bu uygulama, IMF sözleşmesının 8 madde hukumleKurmaylar, Turk otontelennın, rıne avkırıdır Turkıye've ılışkın dengelerın yenıRaporun 13 ve 16 sayfalarında den sağlanması ıçın gosterılecek "Staff Appraısal" (kurmav değer çabalarda odak noktasının kamu lendırmesı) başlığı altında yer alan mahyesının ıvıleştırılmesı olması gerektığı volundakı goruşlerıne goruş ve onerıler şoyle katılıyorlar Kurmaylar, vergı top"198O'lı yılların ılk >arısında lamada yenı ıdarı onlemlerı desTurkıye, ıçınde bulunduğu onemh tekhyorlar Ancak, bu malı duzenekonomık knzden çıkışta addı bır lemelerde ağırhğın, harcamada dı»yıleşme yaşadı Ekonomıyı lıbe sıplıne verılmesı gerekıyor KITre etmeyı amaçlayan kapsamlı bır lere program hedeflerının altında ıstıkrar programı ıle dengelı bır transfer yapılması kararları ve kalkınma sağladı, ıç ve dış denge butçede personel ıle faız odemelerın tutturulması konusunda lerı dışındakı kalemlerde yuzde 8 onemh bır ılerleme kaydedıldı oranında kısıntıya gıdılmesı takGeçen son ffcı yılda hberasyon dırle karşılanıyor Bu kısa vadelı stratejısının temel ılkelerıne bağlı onlemlenn, kamu malıyesınde kakalınmakla bırlıkte Turk otonte lıcı ıyıleşmeler sağlayabılmesı ıçın lerı yuksek kalkınma polıtıkasını kamu harcamalarının rasyonelleş tercıh ettıler Bunun ıstıkrarı bo tırılmesıyle tamamlanması gerucu etkılerı 1987'ye kadar orta reklıdır ya çıkmadı Dengelerın sağlanması ıçın KtT fiyatlannın vukselmesıne ızın venlmedı Bu arada, ıt Kayıp yükselebilir halat temınatları ve dığer bazı ıtAncak, yuksek enflasyon nedehalat kısıtlamaları ıle ıhracat teş vıklen arttınldı \ ıne de ıthalat nıyle yenı malı duzenlemelerın ek ta kasım seçımlen oncesınde spe onlemler ahnmadan ışlemesı (Eülatıf bır anış yaşandı Seçımler mumkun değıldır Enflasyon yuk den sonra KIT fıyatları ayarlandı sek duzeydeyken vergı elastıkıyeve bu, enflasyonda hızh bır artış tı duşeceğınden kayıp yukselebıyarattı Artan enflasyon beklentısı hr Harcamalarda ıse faız odemeve yuksek enflasyonun sabıtleşme lerı, enflasyonla bırlıkte buyuyesının bınkımlen ocak sonlarında bılır ve kur ayarlamaları hızlayaşanan dovız knzı ıle sonuçlan nabılır dı Otonteler bu gelışmeye şubat Genış malı ademı merkezıyetçıayında çabuk sonuç getırecek ve lık ve KİT harcamalarının kontmalı pıyasalara yenıden ıstıkrar rolundekı zorluklar da tasarlanan kazandıran bır onlemler paketı ıle malı duzenlemelerde hayal kırık karşılık verdıler Ancak bu, enf lığı yaratabıhr lasyondakı artışı durduramadı Butçeye bu yıl fon gelırlennın bellı bır bolumunun aktanlması geçıcı bır onlem olarak yararhdır Kaybedilen zemin Buna karşın ışlevlennı tamamla Yapısal dengesızlıkler ıçm şubat mış olan bazı fonların en kısa za kararlan dışında bazı onlemlenn manda bır değerlendırmeje tabı gereklıhğının bılıncınde olan Turk tutularak butçeyle bırleştırıhnesı, otontelerı 1988 yılı ıçın orta vadelı kalan fonların da başka amaçlar bır ekonomık program hazırladı ıçın konmuş vergıler yerıne gerlar Makro ekonomık hedeflerın çekçı kaynaklara bağlanmalan geve ıçdış hberasyon uvgulamaları reklıdır KİT'lerde yonetım venm nın yenıden teyıdı ıle son ıkı vıl lılığı, ozellıkle ust duzey personel da kavbedılen zemın kazanılma ıçın teşvık edıcı bıçımde uygulanya çalışıhyordu Ozellıkle kamu malıdır kesımı borçlanma programındakı kısıntı, ıddıalı bır malı performans Sosyal harcamaları sergılıyordu Kamu açığının fınansmanı ıçın gayrı safı mılh ha kısın sılanın yuzde 5'ını aşan bır tutar Acıl butçe tasarrufu yonunden da faızsız borçlanma ongorulmuş bazı sosyal amaçlı programlarm tü. Ayrıca, genış para arzı ıçın tu ve yatırım harcamalarının da ta tarlı hedefler konuldu Bu, pozı sarruf (kısıntı) kapsamına alınma üf reel faız ve dövızde gerçekçı kur sı gereklıdır Başta amaçlanan heayarlamaları ıle desteklendı hon kurmayları (stafO Turk otorıtelerının yukanda anılan polıtıka hedeflenne ulaşmak ıçın kararhhkları konusunda bır kuşku taşımıyorlar Ancak bununla bırlıkte aynı kurmayların makro ekonomık hedeflerın tutturulabılırlığı ve otorıtelerın bu polıtık rotayı koruvabıleceklerıne ılışkın cıddı şuphelerı vardır tlk olarak enflasyon hedefı son gehşmelerle daha şımdıden aşılmıştır Hazırlıklan suren bır serı onemh fiyat ayarlamalarının yururluğe gırmesıyle, var olan enflasyonun yıl sonunda hedeflenen duzeye ındınlmesı çok zor Yuksek enflasyonun ucretlere ılışkın yaratabıleceğı gehşmelerın yetennce vurgulanabılmesı de zordur Bunun bır kanıtıyakın zamanda asgarı ucrette yaşanan buvuk artıştır deflere uygun olarak ucretlılere vergı ıadesı ve toplu konut subvansıyonları duşuk gehrlı kesıme yönelık olarak ışletılmeh, bundan gerçek hak sahıbı dışındakılerm yararlandırılması asgarıye ındırılmelıdır 1988 butçesınde yenı ya tınmlann yer almamasınm yanı sıra fonlar ve KİT'ler tarafından planlanan bazı projelcnn de ertelenmesı tavsıyeye şayandır Bu, hukumetın, özel kesımın verımlı sabıt sermaye yatınmlarının toplam sabıt sermaye bıleşımındek» payının arttınlması polıtıkasma da uygun olacaktır Para otorıtelen, 1988 yılında seçılmış bazı parasal buyukluklerın onceden konulan hedeflerle uyumlu gelışmesı ıçın yenı duzenlemeler arayışı ıçındeler Bu da enflasyon ve faız oranlan arasındakı ılışkının sık sık değerlendırılmesı yoluyla olacaktır Polıtıka, daha genış bır para arzı hedefinın dövız tevdıat hesaplannı da ıçerecek şekılde formule edılmesıyle oluşturuluyor Ancak, hedeflenen bu para arzının kompozısyonun da kur unsurundan kaynaklanabılecek sapmalar da dikkate alınmalıdır Ayrıca, eğer Merkez Ban kası tarımsal destekleme alımlarında ve butçe açığının fınansmanında planlananın otesınde destek sağlamak zorunda kalırsa hedeflerın tutturulması zor olur Yuksek değışken enflasyon oranına bağlı olarak nominal faız oranlannın vergı sonrasında da re el getıri sağlaması gereklıdır Ay rıca, faızlerın yapısı uzun donemde daha yuksek getıri sağlayacak bıçımde olmalıdır Bu, enflasyon beklentısının azaltılmasına yardımcı olacaktır Ekonomının dovız kurlarıyla yakm ılışkısı goz onunde tutularak Turk Lırasi mevduat hesaplannın getıri tava nı, dovız hesaplarının getınlerı hesaba kaıılarak saptanmalıdır Bovlece Turk parasından kaçış onlenebılır Turk Lırası ve dovız enstrumanlarının tek tıp olabılmelen ıçın malı aracıhkta genış faiz: farklan yaratan (selektıf kredılerdekı subvansıyonları fınanse etmeye yonelık) muamele vergılerının buvuk olçude ındınlmesı gereklıdır ledığı gıbı verımsızlığe de yol açıyor Dış performans şımdıye kadar 1988 carı hedefine uyumlu bıçımde gelıştı Ancak, bu yılın sonlarına doğru ıhracatta ongörulenden de buyuk bır duşuş yaşanabılır Bu, ongorulen sabıt seımaye yatırımları gerçeMeşmeden kapa sıte kullanımlannın aynı vuksek duzeyını koruyamamasından kaynaklanabılır Dış hedeflerın tutturulması rekabet edılebılır dovız kurlan pohtıkasırun devam ettırılmesınden geçıyor Fakat bu da enflasyonun komrolu yonundekı çabalara yardımcı olmayabılır Bu nedenle, harcamada dısıplının zorunluluğu bır kez daha vurgulanmalıdır Yakın bır gelecekte, kalan tum tıcarı kısıtlamalann kaldınlması nıyetı ve ıhracattakı vergı ıadesı uvgulamasına son verılmesı ekonomık veıımlılığı arttıraı.aktır Fon kurmayları, ıthalat temınatı uygulamasının kaldınlmasına ozel bır önem verıyorlar. Çunku, katlı kur sıstemı yaratan bu uvgulama IMF sözleşmesının 8 madde hukumlerıne avkırıdır Yenı oluşturulan Borç Koordınasyonu Komıtesı'nın kamu kesımının dış borçlanması uzerındekı etkın kontrolü borç yönetımınm başarısı açısından çok gereklıdır Dış kredılerın, borç malıyetının üstunde getıri yaratan alanlara kaydırılması sağlanmalıdır Ama, son tahıılde Turkıye'mn uluslararası kredıbılıtesı, dış kavnaklara temkııılı yaklaşımı ve uygun makro ekonomık polıtıkalann ızlenmesıyle guçlenebılır Taban fiyatına seçim ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Sanayı ve Tıcaret Bakam Şuknı Yurur, 1988 yılı urun aiım bedellerını açıkladı Yurür, kılo başına Ege ve Antalya pamuğunun 870, Çukurova pamuğun 840, yağlı ayçıçeğı tohumunun 370, çekırdeksız kuru uzumun 1000, kuru ıncınn 800, yağhk soya fasulyesı tohuınunun 350 lıradan alınacağını bıldırdı Urun bedellerınde geçen yıla oranla yuzde 45 ıle yuzde 100 arasında artışlar getınldı Uretıcıye urun bedellennın yarısı peşın, dığer yarısı ıse ıkı ay vadelı olarak odenecek. Alımlarda en duşük artış pamukta, en yuksek artış ıse ıncırde yapıldı Sanayı ve Tıcaret Bakam Şukru Yürur, dun bakanlığında duzenledığı basın toplantısında beş dakıka suren açıklamalanndan sonra toplantıdan ayrıldı ve gazetecılenn sorularını Musteşar Akın Çakmakçı ıle bırlık genel mudurlerı yarutladı Musteşar Çakmakçı, bazı soruları polıtık bularak yanıtlamadı Yurur, saat II 00'de başlayan basın toplantısında urun alım bedellerını açıkladıktan sonra Para ve Kredı Kurulu'nca Ege pamuğunun ıhracından kılo başı na alınmakta olan 25 sent, Çukurova pamuğunun ıhracından alınan 15 sent tutanndakı fon kesmtılerının her ıki cms pamuk ıçın de 5 sente ındırıldığını soyledı Yurur, ayrıca lıkıt ayçıçeğı yağı ıhracında ıhracatçıva ton başına odenen 70 dolarlık prımın de 30 dolar olarak behrlendığını, aradakı farkın çıftçılere yansıtılacağını soyledı Yurur, çok kısa suren açıklamalannın sonunda urun fiyatlannın, uretıcılere hayırlı olmasuıı dıledı ve toplantı salonundan ayrıldı Basın toplantısında daha sonra Trakya Bırlık, Tanş, Çukobırlık ve Antbırlık genel mudurlerı teknık açıklamalar yaptılar Trakya Bırlık Genel Muduru Muhiftin Soyer, bu yılkı ayçıçeğı rekoltesının l mılyon 250 bın ton cıvarında gerçekleşmesının beklendığmı, bu yılkı alımlarda geçen yıla oranla yuzde 72'lık artış sağlandığını anlattı Bırlığın 126 alım merkezınde alımlarını surdureceğım bıldıren Soyer, urun bedellennm kısa zamanda odenmesı ıçın çalışmaların surdurulduğunu sozlerıne ekledı Tanş Genel Muduru Ahmet Çetinbudaklar ıse, 1988 yılı rekolte tahmınlerıne gore, kutlu pamukta 600 bın ton, çekırdeksız kuru uzumde 120 bm ton, kuru ıncırde 50 bın ton cıvarında urun bekledıklerını kaydettı Belırlenen fıyatların geçen yıla oranla pamukta vuzde 45, uzumde yuzde 75, ıncırde de vuzde 100 artış gosterdığıne ışaret eden Çetınbudaklar, ıç ve dış pıyasa koşullarının bu urunlenn bır veya bırkaçında zarar gostermesı halınde, geçmış yıllarda olduğu gıbı uretıcırun zarar gormemesı ıçın devletçe gereklı onlemlenn alınacağını sovledı Çukobırlık Genel Muduru Ozger Aygar da Çukurova ve Guneydoğu Anadolu'da ekımı yapılan kutlu pamuk rekoltesının 1988 yılı ekım sahasının 400 bın hektar, urun mıktarının ıse 800 bın ton olacağının tahmın edıldığını açıkladı Açıklanan taban fıyatlar uretıcı kesımce "duşuk" bulunurken, pamuk ıhracatçılarınca "olumlu" olarak nıtelendırıldı. Zıraat Odalan, fiyatların malıyetın altında kaldığını one surerek uzum ve ıııcırdekı artışı "seçim fiyatı" olarak değerlendırdıler Ihracatçılann değerlendırmesınde, "Fiyatlar jrnksek gıbı gorulse de paradakı değer kaybı ihraç sezonunda olayı kolaylastınr" goruşu dıle getınldı Turkıye Zıraat Odaları Bırlığı (TZOB) Başkan Vekılı Reşit Kurşun. pamuk ıçın II44, üzüm ıçın 1350, ıncır ıçın 1250 hra fivat önerdıklennı soyledı EVET/HAYIR (Baftarafı 2. Sayfada) ve anlamakavrama durumu oluşturuyor kı buyuk bır heyecan ve ofkeye kendınızı kaptırıyorsunuz Herkese bunu anlatma ısteğı sızın gıbı onlann da anlaması gereklı gerçekler açısından onem kazanıyor Gerçı kımsenın ama kımsenm benım gıbı E Tıpı Cezaevı'nde bu anlama bılme durumunda olmasını beklemek gıbı bır nıyetım yok Ama en azından okuduğum bır ıkı sayfalık yazıyı onlara yansıtmak ıstedım' Russell'ın kıtabından bır parça daha sunuyor E Tıpı mahkumu E C Olıgarşı yönetımlerının ıkı turlu kötuluğu olduğunu soyleyen Russell dıyor kı 'En basta ekonomık kötulukler gelır Halkı yoneten azınlık, gelırın buyuk bır parçasını kendılerıne ayıracaklardır Onların elıne guç ve propaganda tekelcılığı verılınce coğunluğa ancak olmeyecek kadar bır şey verırler Olıgarşı yönetımı boyle bır esıtsızlığı elden bırakmaz, çünkü baştakılerın rahatı boyle bır eşıtsızlığe bağlıdır" E Tıpı cezaevı mahkumu E C Russell ın yazdıklarını noktası noktasına ulkemızde de uygulandığını saptadıktan sonra "bu ekonomık kotuluklerı sıcak sıcak yaşadığımızı" anımsatıp kultur alanındakı kotuluklere geçıyor Russell kıtabında bu konuda da şunları yazmış 'Ellerınde guc bulunmayanların haksızlık nedır bılmemelerı ıçın öğrenımsız kalmaları ya da kotu oğrenım gormelerı gerekır Son zamanlarda bunun da ıyı bır yolunu buldular, artık yoksullar da okula gıdıyor bırçok şey oğrenıyor ama okutulan ve okumalarına ızın verılenler ısbaşındakılenn uygun gorduğu gerçeklerle ılgısı olmayan seylerdır' Russell bu konuyu soyle surdurmus Yanlıs bılgılerın gırmesıne karsı cıddı onlemler almak gerekır Aksı takdırde aptalca ve basmakalıp bır bağnazlık ortaya cıkar Bu da yenılıklerın ve ılerlemelerın gerçekleşmesını engeller Bu turlu bır rejımde yetışen kusaklarda kendılığınden dusunme yetısı kalmaz ve ınsanlar dogmaların koyduğu ve kıtaplarda yer alan beyhk sozlerı yınelemekten başka ber sey yapmazlar E C nın mektubunda kendısı hakkında hıçbır bılgı yok Yalnızca Russell'ın kıtabından alıntılar sunmus, o duşunceler ustune kendı goruşlerını eklemış Otuz altı kışılık tıklım tıklım bır koğuşta, şu ağustos sıcağında Bertrand Russell'ı okuyarak kendını yarınlara hazırlayan bır genç Doğrusu ya bu genç arkadaşı daha ıyı tanımak ısterdım Hangı cezaevınde olduğunu, mektubu sahıbının adım yazmayı gereksız buluyorum Bılınmez neyle karsılasacağımız1 lyısı mı yalnızca gorüşler ve dusunceler çızgısınde kalmak Olıgarsık duzenın, emekcılerı gıttıkce daha çok ezebıleceğını soyleyenler hıc de önemsız sayılmayacak bır gerceğe dokunuyorlar' dıyen Russell'ın sozlennı EC soyle surduruyor 'Yuzde yuzu gecen bır enflasyon, her gun yenı zamlarla tırmandırılan hayat pahalılığı yaşamı emekcıler ıçın çekılmez hale getırmıyor m u ' Hakkını arayabılmek ıçın en guçlu sılah olan grev hakkı karmaşık yasalarla elınden alınıp emekcılerımız savunmasız bırakılmamıs mıdır' ' Bertrand Russell'dan EC'nın yaptığı bır ılgınç alıntıyla konuyu noktalasak mı' "Insan doğası sorumsuzluk ıçındekı bır guce guvenemez, sorumsuz gucun bulunduğu yerde ıse en korkunç ışkenceler beklenebılır Bılıme dayanan bır toplumda guçlu bır demokrası rejımını korumak ve buyuk olcude duşunce ozgurluğunü sağlamak gerekır Bır toplum ancak dusunce ozgurluğu ve sanat yoluyla verımlı olabılır OKTAY AKBAL Enflasyonist kısır döngü Kurmaylar, ozellıkle bu krıtık konjonkturde Turk otorıtelerının orta vadelı polıtıkalar gelıştırme yonundekı gavretlerını takdırle karşılıyor Değışık polıtıkalar çerçevesınde yapılan senaryoların ılk hesaplamaları son bırkav yılın gelışmelerı ışığında ortaya çıkabılecek sapmaların boyutunun azaldığını ortaya koyuyor Senaryolar ozel tasarruflara ve verımlı yatırımlara dayalı olarak enflasyon oranının duşurulmesı ve ıstıkrarlı kalkınma sağlanmasında harca ma dısıplınının en onemh rolu oynayacağını tartışmasız bıçımde ortaya kovuvor Bu yılın kamu kesımı borçlanma gereğının, konulan hedefler çerçevesınde kalması ılk ve en onemh adımdır Yapılacak bır hata, hem daha yuksek faızler ve hem de hızla buyuyen kamu borçları ıle sonuçlanacak tehlıkelı bır enflasyonist kısır dongu yaratabıhr Ancak, 1988'den sonrakı vıllar ıçın de orta vadeb planlarda ongorulenın altında bır ka mu kesımı borçlanması sağlayacak, ıddıalı bır kısıntı gerçekle>tırılmelıdır Eğer 1990'dan başlayarak enflasyon oranında vok be lırgın bır duşuş sağlanamazsa Turkıve'nın AvrupaTopluluğu'na katılabıleceğını ongormek çok zordur Kırklareh'nden aldığım 032686 nolu elhyetımı kaybettım Hukumsuzdur VEU UZUNOĞULLARl T4BVS Fl^ATHRl (TL) Unîn Pamuk (Ege Antalya) Pamuk (Çukurova) Ayçıçeğı Kuru ıncır Soya Yen 870 Artof Eski 600 IH) 45 45 72 10(1 840 580 370 215 800 400 350 200 75 (Baştarafi Sporda) çının F Bahçe Stadı'na alınmasına buyuk tepkı gosterdıler Sarıyerlı vonetıcıler daha sezonunun ılk maçında "morallen nın bozulduğunu" sovledıler Ribar Futbolcular umutlu Sarıyerlı futbolcular, Bursa spor ıle yapacakları lıg maçı ıle ılgılı goruşlerını belırtırlerken galıbıyetten başka bır şey du şunmedıklerını soyledıler Erdal: Bursaspor'u bır kez vendık Yıne yenerız Lıge ıvı bır başlangıç vaparsak gerısı gelır Yaşar Duran: Bu yıl Vadromuz oldukça guvlu Brezılyalı, Alman, bır de Mustata \ucedağ Lıgın tozunu atarız Fikrel: Geçen yıl şanssızlıklar yakamızı bırakmadı Bu vıl şanssızlığa ver vok Sarıyer'de M.Vucedag: Lısansım bu haftaya yetışecek Sarıyer tormasını gıye(.eğım ivin çok mutluyum Seleuk: Lıge ıyı gırersek gerısı gelır Bu vıl bızde forma aslanın ağzıııda Fazla iç içe Geçen yıllarda, parasal kontrol araçları bırçok yonden daha kalıtelı bır duzeye getınldı Ancak, bu yenı parasal araçlar, kamu kesımının çok genış ıç borçlanma gereksınımı karşısında etkın olamadı Iç borçlanma ıkıncıl pıyasaların olmaması nedenıvle bankalar ta rafından karşılandı Genelınde fon kurmaylan, ekonomıde daha genış malı bır derınlık varatılamamış olmasından ve Merkez Bankası ıle Hazıne arasındakı fctzla ıç ıçe bır ılışkıden dolayı uzuntulerını belırtırler Aslında Hazıne'nın sureklı olarak hıçbır faız mahyetı ustlenmeden Merkez Bankası' ndan fınansman sağlaması ve Merkez Bankasfnın selektıf kredılere genış ^ubvansıyon tanıması kamu malıyesınde şeffaflığı oıı KİRALİk DAİRE Kaloriferli Acıbadem 333 66 34