Katalog

CıımlıurİY et Okıır Anketi/87 Soııuçlaıulı U M H U R İ ^ E T OKUR A R A S T I R M A S I C Ü M H Ü R İ Y E T VERİ ARAŞTIRMA A. Ş. 6ERCEKLEST Cumhuriyet Her Yaşta Anketimizi Bu Yıl Okunan Bir Gazete 32.646 Okur yanıtladı Cumhuriyet'in bu yıl ocak ayında yayımladığı "Okur Anketi/87" 32.646 okurumuz tarafından yanıtlandı. Anketin yayımlandığı sırada Cumhuriyet'in ortalama gunlük net satışının 122.000 dolayında olduğu dikkate alındığında, gazetemizi satın alan okurların yaklaşık yuzde 27'sinın ankete katıldığı görüldü. 1987 anketi, 1985 anketini doğruluyor: Cumhuriyet her yaşta okunan bir gazete. Okurlanmız hem gençler, hem orta yaşhlar, hem de yaşlılardan oluşuyor. 25 yaşın altındaki okurlanmız yuzde 26, 2534 yaş grubundakiler yuzde 33, 3554 yaş grubundakıler yuzde 30 ve daha yukarı yaşta olanlar yuzde 11 dolayında. Yaş ortalaması ise 1985'te olduğu gibi yine 34. 19851987 karşılaştırmasında üzerinde durulmaya değer bir değişme, 25 yaş altmdaküerin oranının yuzde 23'ten yuzde 26'ya yukselmiş oluşu. Anketimizi yanıtlayan okurlar arasında erkekler yine yuzde 84 gibi çok buyuk bir çoğunluk (1985'te yuzde 86) oluşturmakta. Ancak bu sonuç, Cumhuriyet okurlarının yalmzca yuzde 16'sının kadın olduğu şeklinde yorumlanmamalı. îstanbul, Ankara ve Izmir'de uygulanan alan araştırmasma göre uç buyuk kentte kadın okurlann oranı yuzde 36'ya kadar yukseliyor. Evli okurlar arasında erkeklenn anket doldurmaya daha kolay zaman ayırabilmelennin, anket sonuçlarının kadın okurların oranı hakkında doğru bir fıkır vermesinî engellediğini söyleyebiliriz. Her 100 Cumhuriyet Uç Cumhuriyet Okurundan 37'sinin Okurundan İkisi Yönetici Görevi Var EğitimKültüf, Ticaret İktisaden faal ve Sanayi Sektörlerinde rinizde yöneticiolan Cumhuriyet okurlan arasında, "Işye(mudür, şef, vb.) goreviniz var mı?" şekGelir getiren bir işte çalışmakta olan Cumhuriyet okurlarının büyük çoğunluğu (yuzde 75) hizmet sektörunde bulunuyor. Sanayide çalışanlar yuzde 20 oranında. Tarımda çalışanlann oranıysa yuzde 5'i geçmiyor. Alt sektorlere gore dağılım incelendiğinde, en buyük grupları eğitim, basınyayın ve kulturle ilişkiü çeşitli işlerde (yüzde 23), ticaret sektörunde (yuzde 22) ve sanayide (yuzde 20) çalışanlann oluşturduğu gorulüyor. Bu açıdan 1985'e gore en belirgın değişme, ticaret sektörunde çalışanlann payının yuzde 15'ten yuzde 22'ye çıkmış olması. Beklenebileceği uzere, tstanbul'da bu oran yuzde 25'e kadar yukseliyor. Eğitim sektörunde çalışanlara oğrencileri eklediğımız zaman, eğitim faaliyetleriyle doğrudan ilgili olanların Cumhuriyet okurları arasındaki payı yuzde 40 gibi çok yuksek bir orana ulaşmakta. lindeki sorumuza olumlu yanıt verenlerin oranı, 1985 anketine gore iki puan daha yukselerek, yuzde 37'ye varmakta. Başka bir deyişle, Cumhuriyet okurlarının en az uçte birinin işyerlerinde yönetici gorevi var. Bu oran Istanbulda yuzde 49'a kadar yukseliyor. Ocak 1985'teyayımladığımız ve sonuçları 22 Temmuz 1985'te açıklanan ilk kapsamlı anketimizi23.604 okurumuz yanıtlamıştı. Gelen yanıtların satışa oranı da yüzde 23 dolayındaydı. Böylehkle iki yıl öncesine göre anketimize katılan okurlanmızın sayısı hem mutlak hem de oransal olarak önemli bir artış gösterdi. Günlük bir gazetenin okur anketine böylesine yüksek bir katılma oranı dunyada az raslanır bir olay Cumhuriyet dır. îki yıl arayla yınelenen olağanustu yuksek katılım, okurların Cumhuriyet'e duyduğu ve bize kıvanç veren yakın ilginin bir göstergesidir. S26 Anketimize gelen binlerce yanıtın bilgisayarlarla değerlendirılmesi ve istatistik çözümlemeleri tamamlandı. Gelen yanıtların îstanbul, Ankara, İzmirvediğer iller olarak ayrılan dört bolge arasındaki dağılımı, söz konusu dört bölgenin gazetemizin gunluk satışındaki paylarıyla buyük bir paralellik gösteriyor. Ancak ankete katılma oranının üç büyuk il dışında kalan bölgede bir miktar yükselirken, tstanbul'da bir miktar azaldığını belirtebiliriz. Bu yıl anketimizi yamtlayanlann yüzde 59'u iki yıl önceki ankete katılmamıştı. Buna karşın, 1985 ve 1987 anketi sonuçlannın, yanıt verenlerin sosyoekonomik ozellikleri açısından çok büyuk benzerlık gostermesı, Cumhuriyet okurlarının hayli türdeş (mütecanis) bir kitle oluşturduğuna işaret ediyor. Dıkkatinizi çekmek istediğimiz bir başka nokta, ankete katılan okurların, genel okur kitlemizi temsil niteliğine sahip oluşu. Ankete katılanlarla genel okur kitlesini karşılaştırma amacıyla yaptığtmız bir araştırma bunu doğruladı. Söz konusu araştırmayla ilgili bir açıklamayı aşağıda bulacaksınız. Gerek değerli zamanlarmı ayırarak anketimizi yanıtlayan, gerekse bu zamanı bulamayan okurlara Cumhuriyet'e gösterdikleri yakın ilgi için teşekkür ederiz. Ikiyüda bir yinelenecek olan okur anketımiz, sizlere "daha iyi bir Cumhuriyet" sunma uğraşımızda bize yol gösteriyor. HASAN CEMAL Genel Yayın Muduru İstanbul, Ankara, İzmir ve diğer illerde çalışan Cumhuriyet okurları arasında yöneticilik görevi olanların oranı İstanbul okurlarının yaş gruplanna göre dağılımı H30 Cumhuriyet okurlarının çalıştıkları sektörler OlŞef tlter İzmir Ankara mmmmmm H32 Mt35 <VD49 2544 3554 55 Cumhuriyet'i Evliler Kadar Bekârlar da Okuyor Cumhuriyet okurlan arasında çocuklu aileler yüzde 46 oranıyla en genış kesimi oluşturuyor. Çocuksuz aileler yuzde 9 oranında. Bekârların oranıysa yuzde 42'yi buluyor. Son iki yılda genç okurların oranındaki hıssedılir buyume, kendini burada da gösteriyor. Bekârlann oranı iki yıl önce yüzde 39 dolayındaydı. Stgorta%5 Cumhuriyet Okurlarının Yarısı Serbest Meslek Sahibi Cumhuriyet okurlan arasında en geniş meslek grubu, "serbest meslekler". İktisaden faal olanların yuzde 46 dolayında bir bolumu serbest meslek sahibi. Bunlann yansını aşan bir kesimi muhendis, doktor, mimar, ıktisatçı, avukat, yargıç, eczacı, vb. yuksek oğrenimle elde edilen meslekler. Öğretmenler (yuzde 20), memurlar (yuzde 12), işçiler (yuzde 10), esnaf ve zanaatkârlar (yuzde 7) okurlanmız arasındaki diğer belli başlı meslek gruplarını oluştunjyor. 1985 anketine gore en belirgin değişme, serbest meslekler grubünun payının yuzde 40'tan yüzde 46'ya çıkması. Cumhuriyet okurtannın meslek gruplanna göre dağılımı Cumhuriyet Okurlarının Eğitim Düzeyi Çok Yüksek 1985 ankeli gibi 1987 anketi de Cumhuriyet okurlarının eğitim duzeyinin ülke koşullarına göre çok yuksek olduğunu gösteriyor. Her 100 Cumhuriyet okurundan 48'i universite oğrenimli. Yuzde 8 oranında bir kesim hsanüstü öğrenim ya da doktora oğrenimi gormuş bnlunuyor. Yuksek oğrenimlilerin oranı Ankaralı okurlar arasında yuzde 58'e kadar çıkmakta. Üç buyuk kent dışında oturanlar arasında da yuksek oğrenimlilerin oranı yuzde 41'in altına inmiyor. Lise oğrenimlilerin payı yüzde 37. Bunlann önemli bir bölumü halen üniversitede okuyor. Geri kalan ve en çok ortaokul oğrenimi görmuş olanların payı da yuzde 15. Cumhuriyet okurlarının öğrenim durumlan Cumhuriyet okurlarının medeni durumlan Anketi Yanıtlayanlar Okurlarımızı Ne Ölçüde Temsil Ediyor? Anketimiziyanıtlayan Cumhuriyet okurları, genel okur kitlemizm oldukça büyük bir bölümünü oluşturmakla birlikte, yine de bu kitle içinde bir azmlıktu Bu okurlarımız, anketin "daha iyi bir Cumhuriyet" sunabilme çabalarımıza yararı olacağına inanan ve anketi doldurmak, zarfa koyup postalamak için gerekli zamanı bulabilenlerdi. Acaba, ankete katılma olanağım bulabilen okurlarımız, bu olanağı bulamayanlardan farklı bir kesim miydi? Başka bir deyişle, anketi yanıtlayanlar genel okur kitlemizi temsil niteliğine sahip miydi? Bu önemli soruya ışık tutabilmek amacıyla, Cumhuriyet okurlarının yaklaşık yuzde 60'ının bulunduğu uç büyuk kentte, okurlarımız arasından hane taraması yoluyla belirlenen bir gruba aym soru kâğıdını evlerine bırakmak suretiyle bir alan araştırması yaptık. Anketin uygulandığı yoreler, 1983 milletvekili seçimi sandık bölgeleri dağıhmından yararlanılarak ve rastlantısal örneklem tekniğiyle Istanbul'da 31, Ankara'da 25, tzmir'de 21 yöre olarak belirlendi. Yine anketörler tarafından evlerden toplanan anketlere katılma oranı tstanbul'da yuzde 70, Ankara'da yüzde 80, Izmir'de yuzde 73; toplam anket sayısı ise 1351 oldu. Alan araşUrmasının sonuçlanyla, anketimize üç büyük kentten gelen yanıtlar karşılaştırıldığında, kadın okurların ve Cumhuriyet'i her gün izlemeyen okurların, "Okur Anketi/87"ye genel okur kıtlesı içindekipaylarımn hayli altında kalan bir oranda katılmış oldukları görüldü. Ama bu iki kesim dışında, anketi yanıtlayan okurlarla genel okur kitlesi arasında istatistiksel açıdan anlamlı birfark gözlenmedi. Öteyandan kadın ve erkeklerin, gazetemizi her gün ızleyen okurlarla diğerlerinin çeşitli sorulara verdikleri yanıtlarda da önemli birfarkhlaşma saptanmadı. Bu bulgular ışığında, bu sayfalarda yayımlamakta olduğumuz "Okur Anketi/87" sonuçlannın Cumhuriyet'in genel okur kitlesini çok büyük ölçüde temsil ettiğım söyleyebiliriz. S40 Bekar EvHÇocuksuz EvUÇocııitlu Otğer İlkokul Ortaokul Lise Univenite Yüksek Ihttsas ve doktora Esnaf ve zanaatkârlar % 5 Uç Cumhuriyet Okurundan îkisi Çahşıyor Cumhuriyet okurlarımn ucte ikisi iktisaden faal, yani gelir getiren bir işte çahşmakta. Çahşanlar arasında en geniş kesimi yuzde 50 oranındaki maaşlı ve ücretliler oluşturuyor. Kendi işlerinde çahşanların oranı yüzde 14. Işverenler ise yuzde 3 dolayında. tktisaden faal olmayan Cumhuriyet okurları arasında en buyuk grubu, yuzde 17 oranındaki oğrencüer meydana getiriyor. Emeklüerin oranı da yaklaşık yuzde 10. 1985 ve 1987 anketleri karşılaştırıldığında üzerinde durulmaya değer bir farkhlaşma gozlenmiyor. Cumhuriyet Okurları Orta Ve Büyük tşyerlerinde Yoğunlaşıyor Cumhuriyet okurlannın bir önemli özelliği de orta ve büyuk işyerİerinde toplanmaları. Yuzden fazla kişinin çalıştığı buyuk işyerİerinde çahşan okurlanmızın oranı 1985'te yuzde 27'den, 1987'de yuzde 31'e yukselmiş bulunuyor. Bu oran Ankara'da yuzde 47'ye kadar çıkıyor. En çok on kişinin çahştığı ona buyuklukteki işyerlerinde çalışanlann oranı yuzde 32. Geri kalan yuzde 37 oranındaki kesim de kuçuk işyerlerinde çalışmakta. Cumhuriyet Okurları Gazeteye En Az Televizyon Kadar Zaman Ayırıyor Cumhuriyet okurları en az televizyon izlemek için ayırdıkları kadar bir sureyi gazete okumava ayırıyor; gunde ortalama 87 dakıka gazete okuyor, 84 dakika televizyon izliyorlar. Ankara'da oturan Cumhuriyet okurlarının gazete okuduklan sure (ortalama 88 dakika) telesızyon izledikleri sureden (76 dakika) belirgin olarak daha fazla. 1985 ve 1987 anketlerinın sonuçları karşılaştırıldığında, gerek gazeteye gerekse televizyona aynlan zamanın uzadığı gozleniyor. Bu arada, 2 saatten fazla gazete okuyanlann oram yuzde 13'ten yüzde 2Fe yükselirken, aynı suroi televizyona ayıranlann oranı yuzde 24'ten yuzde 19'a inmekte. Cumhuriyet okurlarının çalışma durumlan İsveren V» 3 Cumhuriyet okurlarının çalıştıkları işyeri büyüklükleri Bvyük tşyerteri (101+kKl) Ortabuyâk iiyerterl H 32 (11100 kişi) Cumhuriyet okurlarının gazete okumaya ve televizyon izlemeye ayırdıkları zaman fiazete Tetevfzyon % 161 En çok 30 dakHca %25 H Küçük Işyerterl (110 Uşi) ^ 1 9a i | 3060 |daklkaarası âfa JC H47 « » ** 1 9 1 Çalısantar % 67 Çansma»aalar * 33 | 12 saat | 2 saatten fazla