Katalog

YASAKLI... Mehmet Başaran Köy Ensııtülü olmanın yarattığı seruven 1200 lıra IKDV ıçınde) Çağdaş Yaymları, TUrkocağı Cad. 39/41, Cağaloğluhıanbul Cumhuriyet 64. Yıl; Sayı: 22523 Kurucusu: Yunus Nadi 150 T L . <KDVdahnjl M a y ı s 1987 Per>cmhe ANILAR 1. BÖLÜM Mad,anoğlu 550 lı\ (KDVj iç.nde Çaedaş Yaymları TurkocÂı Cad.^i94l Cuğaiqitulsıanbul 1 V CUMHURİYET BUGÜN 6 3 YA Ş I N D A CUMHURİYET'İ BUGÜNE GETİREN OKURLARIMIZA TESEKKÜR EDERİZ Bir Daha!.. Mayısuı yedinei cumartesi günü Cumhuriyet otuzaltı yaşıtu tamamladı. Bugünden itibaren yayın hayatımızın otuzyedinci yıhna başhyoruz. Büyük Atatürk'ün önderliği ile kurulan rejimi ad ve bayrak olarak benimseyen bu gazete, çıktığı günden beri amaç bildiği yolda güvenli adıralaria yüramekten bir an caymamaya dikkat etmiştir. Türk basın tarihini yazacak olan yaruun tarihçileri, Cumhuriyet'i hazırlayan MiDi Kurtuluş Savaşını ve o savaş boyunca Yeni Gün'ün gerek tstanbol'da, gerek Ankara'da oynadığı rolü herhalde unutmayacaklardır. İstila ordulannın anavatan topraklannda erilmesi ve saltanatm tasfiyesi ile kurulan Cumhuriyet rejimi, Türkiye'yi çağdaş medeniyet nizamına bir an önce kavuşturmak, bu topraklarda insan haklannı, demokratik prensipleri hâkim kılmak ve hukuk devleti esaslannı yiirürlüge koymak hedefini güdüyordu. Bu hedefe en kısa yoldan varmak için de eski yaşayış sisteminin değiştirümes, yan sömürge hayaüna son verilmesi, ferdi uyuşukluğa ve nemetâamauğa zoriayan dünya görüşünün yıkılması gerekiyordu. 1924i ten başlayarak birer birer gerçekleştirilen Atatürk devrimleri, milletimizi büyük hedefe ulaşüracak vazgeçilmez araçlardı. Cumhuriyet, her zaman devrimlerin ateşli bir savunucusu olarak rejimin ve Türk milletinin bizmetinde canla, başla çahşmıştır. Kısa zaıtıanda aydın vatandaşlann sevdiği ve benimsediği bir gazete haline gelmesi, bu yorulmak bilmez gayretlerin bir annağanıdır. Taraf tutmamaya, devrim prensiplerinin ışığında bağımsız kalmaya çok önem veren, bu karakterini hatta tek parti devrinde bile konımaya gayret eden Cumhuriyet, çok partUi siyasal hayata geçildikten sonra da taraf tutmamaya, adamlan değil, fikirieri savunmaya büyük bir titizökk dikkat etmiştir. Bu tutumun zaman zaman nzerimize şimşekler yağdırmaması imkânsızdı. Fikirlerin selameti uğruna buna göğüs germeye mecburduk. Kimi zaman bir kördövüşü halini alan politika çekişmeleri ortasında Atatürk'ün eserine ışık salıcı bir projektör vazifesi görmeye çalıştık. Bundan böyle de başlıca vazifemiz, gittikçe milletin varhğma kanşan, onun eti ile kanı ile birleşen büyük eseri yaşatmak ve ileriye doğru geliştirmek olacakür. • Bu yazıyı bugün değil, tam 27 yıl önce, 1960'ta yazmıştım. Ne yazık ki aym mücadele bugün de güncelliğini koruyor. "Türkiye'yi çağdaş medeniyet nizamına kavuşturmak, bu topraklarda insan haklarını, demokratik prensipleri hâkim kılmak ve hukuk devleti esaslannı yürürlüğe koymak" için mücadelemizi Cumhuriyet yaşadıkça sürdüreceğiz. Anayasa için son tıır DÜN NE OLDU? 1. Muhalefet liderleri, Cumhurbaşkanı Evren 'le görüştü. Evren, liderlere "Yüzde 60 katılım zorunluğu konusunda ısrarlı olmadığmı" söyledi. BUGUN NE OLACAK? Evren, yüzde 60'ta ısrarlı değil yasaklann kalkmasından yana olduğunu açıklayacak ANKARA'dan VALÇIN DOĞAN 1. Başbakan Özal, Cumhurbaşkanı Evren'le bir araya gelerek görüşecek. 2. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, bir açıklama yapacak. Evren 'in açıklamasında "Siyasi yasaklann 2. Başbakan Özal, 175. maddenin, kalkmasına karşı olmadığmı" her türlü anayasa değişikliği için söylemesi bekleniyor. önkoşul olduğunu yineledi. 3. Anayasa Komisyonu, değişiklik 3. öğleden sonra saat 14.00' te Anayasa Komisyonu toplanacak ve önergesinin iki maddesini kabul etü, sıra ana değişikliğe geldiğinde bütün bu gelişmelerin ışığında 175. madde değişikliğini görüşecek. oturumu erteledL Finale Doğru ANKARA ''Geçici dördüncü maddeyi Meclis kabul ederse, ben veto etmem"... Siyasal yasaklann kaldınlmasında çok büyük önem tasıyan bu sözler Cumhurbaşkanı Evren 'e ait. Cumhurbaşkaru bu göruşünti dün SHP lideri Erdal lnönü'ye aktanyor. Ve dolayısıyla, haftalardtr "öiede 175. madde'' diye tutturarak, siyasal yasaklann (Arkası Sa. 15, Su. 3'de) OzaL' 175. maddede ısrarlıyım Başbakan Turgut özal, ANAP Başkanlık Divanı toplantısından sonra gazetecilere, "Biz 175'i ön şart olarak görüyoruz. Biz millete gidersek 175. madde sonucunda anayasayı değiştirmek için gideriz Yalnız geçici 4 değişikliğî olmaz" dedi. ANKARA (Cumhuriyrt Börosu) Başbakan T«rgut özal, anayasada 175. madde değişıkhğınden kesinükle vazgeçmeyeceğıni bıldırerek, Cumhurbaşkanı Kenan Evren ile bugün yapacağı görüşmeden sonra konunun açıklığa kavuşacağını ifade etü. ANAP Başkanlık Divanı Başbakan Turgut özaTın başkanlıgında dün yakJaşık 3.5 saat süren bir toplanü yapü. Toptantt sırasmda SHP Genel Başkanı Erdal tnörf ile DYP Genel Başkanı Husamettia Q ı dondt'un Cumhurbaşkanı ile yaptıklan görüşme sonrasındaki açıklamalanmn metni özal'a iletildi. özal toplantı sonrasında bu açıklamaian da gözönünde tutarak basın mensuplanyla konuştu. özal, toplanuda, anayasanın dcğişuıilmesi konusununağulıklı olarak de ahndıgınıve"mBhtetiı seçt Muhalefet liderleri, dün Cumhurbaşkanı Evren 'le görüştüler. înönii ve Çindoruk, Evren'in yüzde 60 koşulunda ısrarlı olmadığmı söyledi. Çindoruk, 175. maddede istedikleri değişikliklerin yapılması halinde özal'la uzlaşabileceklerini söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Anayasa degişikliği ve siyasi yasaklar düğümunun çözülmesı yolunda Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in dün muhalefet partileri liderleri ile yaptığı göruşmede yeni bir adım atıldı. SHP Genel Başkanı Erdal tnönu, DYP Genel Başkanı Hüsamettin Çindoruk \e DSP Genel Başkanı Rabşan Ecevil ile ayrı ayn görüşen Cumhurbaşkaru Evren, anayasa değişiklıkleri ve sıyası yasaklann kaldınlması için yapılacak referanduma yüzde 60 katılım koşulu yolundaki Onerisinde "ısrarlı olmsKtagmı" söyledi. SHP Genel Başkanı Erdal înönu ve D\T Genel Başkanı Husametün Çindoruk, görüşmelerinden sonra Cumhurbaşkanı'nın referanduma yüzde 60 kaülım koşulunu kendisinin önerdiğini, ancak sakıncalannı Çindoruk: Özaria uzlaşabiliriz Evren'in açıklaması bugün Cumhurbaşkanı'nın bugün yapacağı açıklamada, "siyasi yasaklann kalkmasına karşı olmadığmı" söylemesi bekleniyor. Evren'in bu açıklamayt yapmasından önce Başbakan Turgut özal ile bir kez daha görüşmesi bekleniyor. ANKARA (Combufijtt Biıracu) Cumhurbaşkaru Kensuı Evren'in bugün bir açıklama yaparak anayasa değışıkhğı kormsundaki gönişlenm açıklaması ve "riyasal yasaklann kalkmasına taraftar oldugunu" söylemesi beklerüyor. Siyasal parti üderlerinı dün Çankaya'da kabul eden Cumhurbaşkanı Evren, bugün de Başbakan Turgut Özal'ı kabul edecek. Parti Udcrlerinin kendı aralannda ve daha sonra da tek tek Cumhurbaşkanı ile son on gün içinde toplam 5 kez siyasal yasaklann kaldınlması konusunu görüşmelerinden sonra, yasaklann kaldırümasına iUşkin anayasa sürecinin hızlanmakla olduğu gozlendi. Cumhurbaşkanlıgı çevrelerinden edinüen bilgiye gore, soz konusu gelişmelerden sonra Cumhurbaşkanı Komisyonda iki madde kabul edildi Anayasa Komisyonu, dün toplanarak Başbakan özal ve 193 ANAP'lı tarafından verilen anayasa değişikliği önergesini görüştü. Komisyon, seçmen yaşının 19'a düşurülmesini ve milletvekili sayışmın 450'ye çıkartlmasını kabul etti. Görüşmeler bugün de sürecek. ANKARA (Cumburiyet Burosu) TBMM Anayasa Komisyonu'nda Başbakan Turgut özal ve 193 milletvekili tarafından verilen anayasa değişikliği önerisinin 2 maddesi kabul edildi. Bütün partilerin üzerinde anlaştıklan milletvekili sayısırun 450'ye çıkarüması ve seçmen yaşının 19'a indirilmesine Uişkin maddeler, komisyonda oyçokluğu ile benimsendi. Adalet Bakanı CMUn Sungurlu'nun isteği Uzerine 175. madde değişikliği ile diğer maddelerin göruşülmesi, Cumhurbaşkanırun muhalefet Üd«rleri ile yaptıgi görüşme nedemyle bugüne kaldı. TBMM Anayasa Komisyonu'nda ilk olarak seçmen yaşını değiştiren madde ele aündı. Komisyon üyeleri oy kullanma yaşına gun ve ay açısından açıkhk getirümesini istedüer.Komisyon üyesı ANAP Çorurn Mıl CÛNEYT ARCAYÖREK yazıyor Bir Adım Daha ANKARA Nedense birden iyimserliğe kapıhyoruz, oysa ortada kesin çizgileriyle iyimserliği kanıüayacak ya da kötümserliğimizi körukleyecek kesin bir sonuç yok. Dün sabahtan itibaren Çankaya'yı ziyaret eden muhalefet liderleri Ozellikle Çindoruk iyimser bir izlenim veriyordu. Oysa, üzerinde durutması gereken daha başka bir nok(Arkası Sa. 15, Su. l'de) (Arkası Sa. 15, Sü. 6'da) (Arkası Sa. 15, Sü. 5'de) (Arkası Sa. 15, Sü. l'de) (Arkası Sa. 15, Sü. 2'de) DSFye ihtar davası ANKARA (a.a.) Cumhuriyet Başsavcılığı, DSP'nin bazı örgütlerinin Siyasi Paniler Yasası'na aykırı olduğu iddiasıyla bu partiye ihtar davası açılması için Anayasa Mahkemesi'ne başS1KIGÜVENLÎK ALTINDA YARGILAMA Daha önce tutuklanarak Bayrampaşa Ceuuvi'ne konan 31 öğrenci sanığın DGM'ye vurdu. getirümesi sırasmda çevik kuvvet ve jandarmaiar, sıkı güvenlik önlemleri aldüar. Tutukbt sanıklann resimlerinin çekümesi engeUenirken, Cumhuriyet Başsavcısı Firuz jandarma ile foto muhabirleri tarâştüar. Durusma salonuna alman öğrencüert, yakmlan alkışlarla karşıladuar. Çilingiroğlu, Anayasa Mahkemesi'ne yaptığı başvuruda, Demokratik Sol Pani'nin 18 Mayıs 1986 tarihinden sonra kurduğu 27 il ve 174 ilçe örgütunün, Siyasi Partiler Kanunu'nun geçici 5. maddesinin (C) fıkrası hük(Arkası Sa. 13, Sü. 8'de) Cumhuriyet OkurAnketi Cumhuriyet, her yaşın gazetesi. Cumhuriyet okurlarının çoğu çalışanlar. ' Cumhuriyet okurlarının yarısı serbest meslek sahibi. Cumhuriyet okurlarının yüzde 37'si işyerinde yönetici. Cumhuriyet okurlarının yüzde 4O'ı üniversite mezunu. Cumhuriyet okurlarının yarısı bir yabancı dil biliyor. Cumhuriyet, okurlarının yüzde 77'sinin tek gazetesi. Cumhuriyet okurları, gazetenin her sayfasını okuyor. Oğrencîlere hapis îstemi Tek tip öğrenci derneği yasa önerisini protesto amacıyla yürüyüş yapan 31 'i tutuklu, 63 öğrenci sanığın yargılanmasına dün tstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde başlandı. Savcı, sanıklar için 1.5 yıl ile 3 yıl arasında hapis cezası verilmesini istedi. tedi. Duruşma nedeniyle DGM içinde ve önunde geniş güvenlik önlemleri ahnırken, yüzlerce ögrenci ve öğrenci ailesi, gün boyu mahkeme binası onünde beklediler. Tutuklu öğrencilerin gelişıni fotoğraflamak isteyen basın mensuplan da jandarma erleri ve çevık kuvVete bağlı polislerce zor kuUanılaıak engellendiler. Duruşmada sorgusu yapılan öğrenaler suçlamalan kabul etmediler Tahlıye ıstemlerini readeden raahkeme duruşmayı çarşamba gunune bıraktı Istanbul Haber Servisi "Tek tip öğrenci dernegi" yasa önerisini protesto yürüyuşu sırasmda gözaltına almarak 31'i tutuklanan63 öğrencınin yargılanmalanna dun tstanbul DGM'de başlandı. DGM sa\cısı, yargılanan öğrenciler için 1.5 yılla 3 yıl arasında değişen hapis cezası ısDun sabah saat 09.00'dan itibaren yargılanan öğrencüerin yakmlan ve arkadaşları, Sultanahmet'tekı DGM onunde birikmeye başladılar. Kalabalığın büyumesi>le birhkte otobuslerle olay yerine getirilen çevik kuvvet ekipleri, DGM içinde ve çevresinde sıkı güvenlik önlemleri aldılar. Bu arada polisın bekleyenleri vıdeoya çektiği goruldu. Saat 09.30'da tutuksuz yargılanacak sanıklar, kimlikleri kontrol edilerek ve uzerleri aranarak polis denetiminde mahkeme salonuna alınırlarken, sanıklan savunacak 25 avukat da yerlerini aldılar. 31 tutuklu oğrenci ise saat 09.45'te iki zırhh otobusle Bayrampaşa Cezaevi'nden DGM'yegetinldıler. Tutuklu Öğrencilerin otobuslerden ındirilip salona ahnırken herhangi bir olayın meydana gelmesini onlemek için cezaevine bağlı yaklaşık 20 jandarma en ile çevik kuvvete bağlı polisler önlem aldılar. Bu sırada tutuklu öğrencilerin fotograflannı çekmek is DSP'DE HUZURSUZLÜK BETÜL UMCULAR'ın haberi 13. Sayfada 78. Sayfalarda (Arkası Sa. 13, Sü. 6'da) \hn ibUsi: Tekin'in katili beürlendi 1 6 0 . Yıl Üniversitesi öğrencisi Mehmet Şirin Tekin'in oruç tutmadığı gerekçesiyle öldürulmesinden sonra Van'a gelen Fikri Sağlar başkanlığjndaki SHP heyetine, Vali özdemir Hanoğlu, cinayet faili olarak Adnan Sayın adlı sağa bir öğrencinin arandığım söyledi. Halen olayla ilgili olarak 18 kişi polisçe gözaltında tutuluyor. SHP Genel Sekreteri, halk ve öğrencilerle yaptığı toplantıda, "Bu olay dileriz bir yangımn ilk kıvılamı olmasın" dedi. Saldınya uğrayan öğrenciler de üniversitede Adnan Saym ile Lütfü Bilbay gibi öğrencilerin olayların baştnı çektiğini ve Tekin'i Adnan Sayın'm öldürdüğünün bilindiğini savundular. ZAFER ARAPKİRLt TURA» YILMAZ VAN 100. Yıl Üniversitesi'nde pazar gunü meydana gelen ve bir öğrencinin ölümu ile sonuçlanan olayla ilgili incelemeler yapmak üzere SHP Genel Sekreteri Fîkri Sağlar başkanlığında bir heyet dün Van'a geldi. Fikri Sağlar berabennde MKYK üyesi Ciıneyt Canver ve Tunceli Milletvekili AH Rıdvan Yıldınm'la birlikte Van'da düzenlenen bir kahve toplantısında, öğrenciler ve dığer yurttaşlarla sohbet etti. F\kri Sağlar, burada yaptığı konuşmada, "100. Yıl Üniversitesi'nde meydına gelen öldurme olayı olası bir yangının ilk kıvılcımlan olmasın" dedi. Bu arada SHP heyeti ile görüşen Vali Hanoğlu, cinayetın faılı olarak Adnan Sayın'ın arandığım söyledi. SHP heyeti dun Ankara'dan Van'a gelişınde, havaalamnda partililer, öğrenciler ve kalabalık bir yurttaş topluluğunca karşılandı. Yurttaşlar karşılamada, "Katillerden hesap sorulsun" dıye bağırdıla'r. Havaalanından Van merkezme gelen millet Necdet Üruğ UCUK MUMCU GOZLEM 4915. Org. Üruğ, 15 haziranda emekli olacak rosu) Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Üruğ, 15 Haziran 1987 tarihinde görevinden aynlacak. Üçyıl altı aydır bu gorevde bulunan Üruğ, zamanından önce, ağustos ayını bekleme(Arkası Sa. 13, Su. S'de) ANKARA (Cumhuriyet Bu (Arkası Sa. 13, Sü. 7'de) Günlerdir, anayasadan başka bir konu ile ilgilendiğimiz yok. Varsa yoksa anayasa ve siyasal yasaklar! Gündem konusu bu. Amaç, gerçekten 12 Eylül öncesi siyasetçileri ile ilgili yasaklan kaldırmaksa, bunun yolu bellidir: Önce anayasanın geçici 4 maddesi kaldırılır, sonra sıra Siyasi Partiler Yasası'nın geçici 1. maddesine gelir, daha sonra da 2969 sayılı yasaya. iş bu kadar basittir. (Arkası Sa. 13. Su. Vde)