Katalog

Cumhuriyet Başkanlar otomatik olarak görevden alınacak Sahıbı: Cumkuıijct Malbaacüık vc Gazetecilik TUrk Anonim Şirketi adına Nadir NuB 9 Genel Yayın Müdünl: Hasaa Ccnul, MUesscse MOdürü: Emlnc UpütbgU, Yazı Işleri Müdürü: Ok*y Goaensia, • Haber Mcrkezi MüdOnl: Yılçııı B«nw, Sayfa DUzeni Yönetmeni: Ail Aou, • Timsilciler ANKARA: Yalçın Dojuı, İZMİR: Hikmel ÇcttnkJBa, ADANA: CcU Başbuifiç. TAKVlM 21 NÎSAN 1987 lmsak: 4.35 Güneş: 6.10 tstanbul Haberleri: Reka öz, Dış Haberier: Erpu Balo, Ekonomi: O o u ı Ulaf*y, KültUr: Cdal ÜHer, Magazin: Meamct Ytjtu, Spor Danı$manı: AbdöDudir Yüccknaa, Düzeftme: Reflk Durbaş, BilımEgiüm ^ t o AJpo, tjSendıka: Şoknuı Kflead, HaberArasnnna: UtafcCiMın*, Yun Haberleri: Necdel DoJ». • Koordinatör. Ahmtt Konbaa, • Mali lşler: Erol Erk.t, • RekJam: Ayje ToniKEk Yayınlar Hitfyı Akfot • tdare: Hüeyla Ginr, tşkune ÖMİCT ÇcHk, Bügilşlem: Nıll InO. ö ğ l e : 13.08 Ikindi: 16.53 Akşam: 19.56 Yatsı: 21.23 Basan ve YayarL CumhurtyH Matbaacüık vc Gazetecilik TA.Ş. TUrk Ocagı Cad. 39/41 Cagaloglu, 34334 Ist., PK; 246lstanbul, Tel: 512 05 05 (20 hat), Tefcsc 22246 • Burolar Aakanc Ziya Gökalp Bulvan tnJulap Sokak No: 19/4, Tfcl: 133 II 4147, TWex 42344 • lzmlr H. Ziya Bulvan, 1352. Sok. 2/3, Tel: 25 47 0913J2 30, Telex: 9 I 52359 • Adaa lnöntl Cad 119 Sok. No: 1 Kal 1, tel: 1455019731, THex: 62155. Belediyelere ceza tistesi TURAN YILMAZ ANKARA Hükümet, belediyelere ılişkin " y o b u d u k ve usulsuzlük" iddialannın arunası üzerine, "daha ciddi" önlcmler aJmaya yöneldi. Başbakan Turgut özal'ın talimatı ile harekete geçen tçişleri Bakanlığı, "anayasal yetki" çeıçevesinde, belediye başkanlarının "otomatikman" görevden alınmalarını gerektirecek suçlan saptamaya başladı. tçişleri Bakaru Yıldınm Akbulut, anayasanın 127. maddesinin, kendisine belediye başkanlarını görevden alma konusunda çok geniş yetki tarudığını, ancak bu yetkiyi kullanması halinde belediyelerin bundan "rahatsızlık" duyacagını söyledi. Bu yetkinin kullanımımn "seçim yoluyla gelmiş bir belediye başkanının prestijini yok etmesinin" yanı sıra kamuoyunu da rahatsız edeceğini kaydeden Akbulut, yetkinin kullammında objektif bir Öİçünün bulunmasının zorunlu olduğuna işaret etti. Akbulut, başlattıklan çalışmayla görevden alınmayı gerektirecek suçların saptanmasına çalışıldığını, bunun 1800 dolayındaki belediye başkanının yanı sıra belediye meclişi üyeleriyle yerel yönetimlerin seçilmiş kurullarını da yakından ilgilendirdiğini vurguladı. Anayasanın kendisine tanıdığı "görevden geçki olarak alma" yetkisini bugüne dek henüz kullanmayan Akbulut, başlatılan çahşmanın görevden alınmayı otomatikleştireceğine işaret etti. Buna göre, bakanlığın saptadığı görevden alınmayı gerektiren bir suçu işleyen belediye başkanı, doğrudan görevden alınabilecek. Bakan Akbulut, rüşvet, zimmet, ihtilas, evrakta sahtekârlık yapma ve yüz kızartıcı bir suç işleyerek bu nedenle hakkında dava açılan belediye başkanının görevden ahnmasının düşünüldüğünü söyledi. Görevi kötüye kullanma ve görevi suiistimal suçlarının da bu yönden bir değerlendirmeye tabi tutuldugunu kaydeden Akbulut, bu suçlardan hangilerinin görevden alınmayı gerektireceğinin de bu çahşma kapsamır.da belirleneceğini bildirdi. Bakan Akbulut, belediye başkanının görevinin dışındaki suçlanna ilişkin görevden alınabilmesinin ise, verilen mahkumiyet suresine göre Danıştay tarafından karara bağlanacağım vurguladı. MarıııaraVla balık tükendi KADfR CAN "Birkaç geceden beri radarların ikisini birden açıp Kumkapı'dan Kiiçükçekmece'ye, Adalar'a kadar gidiyorum. Denizde biraz istavrillen başka canlı yok. Deniz denizlikten çıkmış, çöl olmuş. 35 yıllık balıkçıyım, böyle bir olay görmedim. Durumun son birkac yıldır kölüye gittiğini biliyorduk, araa Marmara'nın bu kadar kısa siirede çöle dönüşeceğini diişünmemiştik" diyor gırgır takımının reisi İsmail Aptioğlu ve endişeli bir tavırla ekliyor: "Tehlike çanlan çalıyor, ama duyan yok." Kılıcı, lüferi, kalkanı ve palamutu ile hareket saçan denizler artık o eski deniz değil. Birkaç yıl öncesine kadar bol miktarda tutulduğu için fakir sofralara da giren bazı balık türlerine bugün ancak turistik yerlerde, lüks lokantalarda rastlanıyor. Tiim umutlarını denize bağlayan balıkçılar oturmuş kara kara düşünüyor. Balıkçıların yana yakıla aradığı, halkın doya doya yemek istediği o kıpır kıpır, ışıltılı balıklara ne oldu? Modern ve dev bahkçı filosuna karşın üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde tutulan balık miktarındaki düşüş fiyatlara da yansıyor ve 250 gram ağırlığındaki bir lüfer 3 bin liradan, bir kilo kalkan 15 bin liradan satılıyor. Türk balıkçılığının henüz emekleme çağında bulunduğu 60'lı yılların başlangıcında ilkel usullerle avlanarak İstanbul Hali'ne getirilen balık miktarı ile elektronik aletlerle balıkçılık yapılan günümüz rakamlan arasında büyük bir uçurum bulunuyor. Bu gerileme>e ana neden olarak, deniz kirliliği ve idari yönden başı boş bırakılan balıkçılann bilinçsiz avlanmaları gösteriliyor. Bilinçsiz avlanma sonucunda deniz dibi meralarında meydana gelen büyük tahribat ile gemi ve fabrikalann neden oldugu kirliliğin gezginci balıkçılann Öğretmenlere Türkçe kursu A nkara (a.a.) Milli / l Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı 32 ilde görev yapan ilkokul öğretmenleri için "Türkçe öğretimi metodları kursu" düzenledi. Kursa, birleştirilmiş sınıfları okutan, önümüzdeki öğretim yılında 1. sınıfları okuıacak ve hiç Türkçe kurslarına katılmamış öğretmenlerle, köy öğretmenleri alınacak. Kursa katılacak öğretmenler, İl Milli Eğitim Gençlik ve Spor Müdür Yardımcıları başkanlığmda oluşturulacak bir komisyon tarafından seçilecek. Komisyonlarca seçilen öğretmenler kursa zorunlu olarak devam edecekler. 8 bin 500 öğretmen için düşünülen kurs 718 eylül tarihleri arasında düzenlenecek. Çevre sorunları ve insan A nkara (a.a.) / l Haziranda kuttanacak "Dünya Çevre Günü" dolayısıyla, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümü ve Ankara Fotoğraf Sanatçıları Derneği (AFSAD), "Çevre Sorunları ve tnsan" konulu fotoğraf yarışması düzenledi. Yarışma, doğayı korumanın ve temiz bir dünyada yaşamanın önemini, çevre kirliliğinin doğayı nasıl etkilediğini ve kaybolmaya mahkum edilmiş doğa güzelliklerini fotoğraf sanatı yardımıyla gözler önüne sermeyi amaçlıyor. Elektronik baükçıhkla, denizin hanketi azaldı. lstanbuUu istavrit ve hamsinin dtşmdaki bahklan unuttu. Marmara'ya geçen yıllara oranla çok daha az gelmesine ya da hiç gelmemesine neden oldugu belirtiliyor. Karides avında kullanılan ve deniz dibi meralarını sürtünme ile aşındıran alagarna sayısındaki artışın Matmara Denizi'ni tamamıyla tahrip edecek boyutlara vardığı öne sürülüyor. Birçok balığın karidesle beslendiğini belirten ilgililer, gezginci balıkların beslenme yetersizliği yüzünden Çanakkale Boğazı'ndan Karadeniz'e uzanan periyodik seyirlerini yapamadıklannı belirtiyorlar. Asıl amacı Karadeniz'e çıkıp yumurta bırakmak olan gezginci balıkların Marmara'ya girdiklerinde gıda bulamadıkları gibi, kesif bir kirlilikle karşılaştıklan, bir bölümünün bu yiizden geri döndüğü ileri sürülüyor. Komisyoncu Turan Denizer balıkçılığın can damarı olan Marmara Denizi'nin 78 bin algarnacı tarafından tahrip edilmesinin önlenmesi gerektiğini belirterek, " 1 0 kilo karides tutup 10 bin lira kazanmak uğnına denizlerimizi (ahrip ediyorlar. Marmara'da algarna çeken teknelerin bu tahribatı önlenmeli ve deniz dibindeki yaşam kurtanlmalıdır. Algarnacılar.trolcüler, dip ağcıları, gırgır takımları ve kaçak kumcular Marmara'da adım alacak yer bırakmadılar. Eskiden uskumru Çanakkale'den gecer. Marmara'da rahatça urer ve oradan Karadeniz'e, Trabzon'a kadar çıkardı. Biz çocukken Trabzon'da çapari ile uskumnı yakalardık. Artık uskumnı bırakın Karadeniz'i, Marmara'ya bile girmiyor" diyor. Yıllar önce birbirlerine "rastgele" diyerek karanlık denizlere açılan, balıkların yakamozlarını arayarak ağ atan bahkçılar bol bol avlanıp, halka ucuz balık yediriyorlardı. Rastgele döneminin bitip elektronik balıkçılığın başlamasından sonra denizin bereketi giderek azaldı. Modern ve dev filo "rastgele" döneminin balıkçılan kadar balık tutamaz hale gelince, fiyatlar inanılmaz rakamlara yükseldi, halk ise istavrit ve hamsinin dışındakı bahklan unuttu. İSTANBUL BALIK HALİNE GELEN BALIK MtKTARI (K.G.j UskMnı Kalkan Ufer 1960 3.717.035 626.843 265.700 91192 15.462.614 604.730 1t76 3.807 501.566 1.045.573 9.863 3392 74.886 1986 3.432 117426 65.348 24.099 175.808 67.716 AIDS'e karşı ANKARA (Cumhuriyel Bürosu) ABD'deki sağlık kuruluşlarında 10 gün süren incelemelerini tamamladıktan sonra, dün Türkiye'ye dönen Sağlık ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mustafa Kalemli, "Gördügümüz ban sağlık kuruluşlanndaki manzara her zaman tenkit ettiğimiz. çogu zaman da begenmedigimiz deviet haslanelerinden daha i>i değil" dedi. Kalemli, Amerikablann kendilerine AIDS konusunda işbirliği önerdiklerini vurgulayarak, "Memnuniyetle ifade etmeliyim ki, aldığımız tedbirler bakımından biz onlardan çok daha ilerdeyiz" diye konuştu. Kalemli, Başbakan Turgut Özal 1 ın bypass ameliyatını gerçekleştiren Dr. DeBakey'in "gölge bakan" olduğu biçımindeki haberlere ilişkin soruları ise, "Onu haberi çıkarana sonın" diye yanıtladı. ABD gezisinin sonuçlarını Esenboğa Havaalanı'nda gazetecilere açıklayan Kalemli, Amerika'daki bazı sağlık kuruluşlarındaki durumun Türkiye'deki deviet hastanelerinden daha iyi olmadığını gördüklerini belirti. Kalemli, "Böyle sağlık kuruluş Sağlık Bakanı Kalemli ABD'den döndü ısbırüin onerısı lan davar. Bizim onlardan ögreneceğimiz birçok şey oldugu gibi, onların da bizden öğrenecegi birçok sey oldugu gezimiz sırasında orta>a çıkü" diye konuştu. Washington DC'deki incelemeleri sırasında Amerikan Sağlık Bakanlığı ile görüş alışverişinde bulunduklannı anlatan Kalemli, yapılan toplantılar sırasında kendilerinin hiçbir istekleri olmadığı halde. Amerikalı yetkililerin ısrarla sağlık alanında işbirliği yapmayı önerdiklerini kaydetti. Kalemli, Amerikan Sağlık Bakanlığı yetkililerinin SSYB'ye AIDS konusunda işbirliği yapmayı önerdiklerini belirtirken şöyle konuştu: "Son yıllarda dümada biiyük bir lehlike olarak orta\a çıkmış bulunan AIDS konusuyla ilgUi uzun uzun konuşluk kendileriyle. AJdıgımız tedbirleri anlaltık. Memnuniyetle soylüyoruz, biz onlardan çok daha ilerdeyiz, bu tedbirler konusunda. Bu konuda bizimle işbirliği yapmak, bilgi alışverişinde bulunmak istiyorlar. Ozellikle Adana bölgesinde görülen sılma otaylan için özd aşı geliştirilmesi yolunda çalışmalar da var." Stuttgart'ta çanak sergisi TKTevşehir (Cumhuriyet) 1 T Nevşehir'e bağlı Avanos ilçesinde belediye tarafından 1118 mayıs tarihleri arasında Federal Almanya'nın Stuttgart sehrinde düzenlenerr' Türk Haftası"nda çanak çömlek sergisi açılacak. Avanos Belediye Başkanı Ali Rıza Karaıaş'ın verdiği bilgiye göre, 1 hafta devam edecek hafta dolayısıyla Stuttgart'ta yöreyi tanıtıcı fılrriler, slaytlar ve yöre insanımn yaptığı kolyeler tanıtılacak. Çin'e bypass hizmeti A nkara (uba) / \ Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti'ne bypass ameliyatlannda uzmanlık hizmetleri sunacak. Deviet Planlama Teşkilatı'mn Ankara'da "Gelişmekte olan ülkeler arasında teknik işbirliği" çerçevesinde düzenlediği beş gün süren toplantı sonunda, Türkiye'nin Çin Halk Cumhuriyeti'ne, bypass ameliyatlannda uzmanlık hizmeti sunması kararlaştırıldı. Mıç Deniz kirliliği ve idari yönden baftboş bırakılan balıkçılann bilinçsiz avlanmaları, Marmara'yı çöle dönüştürüyor. PaiaMrt fcrflc Ankaraida yoğun diplomatik trafîk ANKARA (Cnmhuriyel Burosu) Ankara bugünlerde yoğun bir yabancı heyeı trafiğine sahne oluyor. Önceki gün Ankara'ya geien Mısır Dışişleri Bakan Yardımcısı Wafa Hegazi temaslanna başlarken, Türkiye Romanya Ulaşiırma Komisyonu da dün ioplandı. Bu arada Arnavutluk Ticaret Odası'ndan bir heyeı Ankara'da Türk işadamlarıyla temaslannı sürdürilycır. Türkiye ve Mısu üçüncü ülkelerde ortak girişimlerirun gOçlendiriimesini kararlaştırdı. Ayrıca iki ülke arasında kültürel ilişkilerin geliştirilmesi ve bir konsolosluk anlaşmasınm inualanması konusunda görtlş birliğine vanldı. Dışişleri Bakanlığı Müstesan Büyükelçi Nüzhet Kandemir'in resmi konuğu olarak Ankara'da bulunan Mısır Arap Cumhuriyeti Dışişleri Bakan Yardımcıa Wafaa Hegazi, resmi temaslanna dün başladj. Hegazi, ilk olarak Büyükelçi Nazhet Kandemir'e nezaket ziyaretinde bulunduktan sonra, Deviet Bakanı Hasan Celal Güzd tarafından kabul edildi. Törk ve Mısır resmi görüsmeleri de öğleden sonra yapıldı. Dışişlerinin açıklamasında, görüşmelerde TOrklerin Mısır'da bulunan onlaklarına ilişkin bedelin tahsili yolundaki önerilerin kabul edildigi de kaydedildi. Dün başlayan Türkiye Romanya Ulaştırma Komisyonu toplantısında iki ülke arasındaki ulaştırma ilişkileri gözden geçirilerekgeliştîrilmesi iı;in calışmalar yapılu'or. Toplantılarda Utanbul Köstcnce arasındakLroro taşımacslığınjn gelistirilmesi projesi de ele alınıyor. Bu arada Romanya Ulaşnrma Bakanı PaveJ Aron yann Türkiye'ye geliyor. Karma Komisvon gorü>meleri sonunda hazırlanaeak pro:okol Ulaştırma Bakanı Veysel Alaso>"la Romanyalı meslektaşı Aron larafından imzalanacak. Arnavusluk Ticaret Odası Başkanı Iigor Dhamo başkanlıgındaki heyet de dün Türkiye üdalar • . « Borsalat Birliği'ni ziyaret ederek Türk işadamlany'a iki üike arasmd3ki ticaret hacminin 10 müyon doiara cıkarılmasını görüstü. Ingiitere Savunma Bakanı George Younger da 23 nisanda Milli Savunma Bakaıu %vıxztürk'ün konuğu olarak geleceği Ankara'da iki bakanlığı ilgiiendiren konulan ele alacak. Türkiye'nin Sudan'a açtsğı 40 milyon dolar krediye ilişkin anlaşma Ankara'da imzalandı. Yunanh, 20 yıl öncesini hatırlamak istemiyor Bundan tam 20 yıl önce, Yunanistan'da demokrasi ölmüş, yerini Albaylar Cuntasına îerk etmişti. 1975 yılında başlayan duruşmalarda 7 yıllık cunta yargılandı. Papadopulos, Yuannides ve dikîa rejimini destekleyen subaylar, ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. STELYO BERBERAKİS ATİNA Bundan tam 20 yıl önce 21 nisan günü şafağında, Yunanistan'da demokrasi ölmüş, yerini Albaylar Cuntası'na terk etmişti. Darbenin mimarı Albay Yeorgios Papadopulos, Yunan Kraliyet Ordusu'nda ve kral özel yaverliği görevini yapmaktaydı. Ancak darbeden sonra, genç Kral Konstantin'in diktatörlüğünü ilan etmeye ve karşı darbe yapınaya teşebbüs etmesi üzerine, Papadopulos diktası, genç kralın sınırdışı edilmesi kararını almıştı. Albaylar Cuntası'nın 21 Nisan 1967'de darbe gerekçesi, "Ülkedeki anarşik olayların bastırılması" idi. Yunanistan'ın bugünkü Başbakanı Andreas Papandreu'nun babası Yeorgios Papandreu, 1965 yılının 15 temmuzunda başbakanlıktan istifa etmek zorunda kalmıştı. Buna, ülkedeki sol güçlerin de desteklediği ve başkanı oldugu Merkez Birlik Partisi'nin aniden ikiye bölünmesi neden olmuştu. Partiyi ikiye bölenlerin başım ise bugün, Andreas Papandreu hükümetine muhalefet yapan Yeni Demokrasi Partisi'nin lideri Konstantin Mitsotakis çekiyordu. Yeorgios Papandreu 'nun istifasından sonra vakit kaybetmeden faaliyete geçen genç kral, hükümet kurması için ilk önce yakınlarından olan Novas'a, sonra da Çirikostas'a talimat vermişse de hiçbiri parlamentonun güvenoyunu alamamış ve hükümet kuramamıştı. 1966 yılının eylül ayında Stefanopulos'un kurduğu hükümetin güvenoyu almasına kadar ülkedeki siyasi kriz sürüp gitmişti. Aynı yılın aralık ayında ise iki yıl önce Yeorgios Papandreu'nun başkanlıgındaki Merkez Partisi'ne karşı büyük yenilgiye uğrayarak ilk kez muhalefete düşen Konstantin Karamanlis'in sağ eğilimli partisi "Radikaller" ile Yeorgios Papandreu'yu destekleyen milletvekilleri, Stefanopulos hükümetinden desteklerini çekmişlerdi. Böylece de ülkede yeni bir siyasi kriz patlak vermişti. 1967 yılının nisan ayında Panagiottis Kanellopulos hükümeti kuruldu. Partiler bu kez memnundu. Siyasi kriz bitmiş, yaşam normale dönmüştü. Ancak Yeorgios Papandreu'nun taraftarlan gitgide artıyor, halk seçim istiyordu. Doğan boşluktan yararlanan silahlı kuvvetlerin genç subayları, emir komuta zincirini ve ordu hiyerarşisini bir yana bırakarak, darbe yapmaya karar verdiler. Albaylar Cuntası yönetime el koydu. Bütün siyasi parti liderleri, siyasetle uğraşan herkes, sol eğilimliler ve Albaylar Cuntası'na karşı gelebilecek "şüpheli" kişiler bir gece içinde gözaltına alındı. Bunların arasında Andreas Papandreu, Konstantin Mitsotakis de vardı. Albaylar Cuntası 7 yıllık yönetiminde, anayasayı değiştirmiş ve sonradan düzmece oldugu ortaya çıkan, yüzde 99 "evet" oyu verilen referandumlar düzenlemişti. 194547 yıllarındaki iç savaşta solcuların götürüldüğü cezaevleri ve ıssız adalardaki kamplaı yine solcular tarafından doldurulmuştu. Yunan halkının üzerinde büyük bir baskı hüküm sürüyordu. Radyo ve TV yayınları cunta denetimindeydi; basının özgürlüğü kalmamıştı. Bugün halen bağımsızlığını koruyan Yunanistan'ın en ciddi gazetelerinden "Kathimerini"nin sahibi bayan Eleni Vlahu. Albaylar Cuntası yönetime el koyar koymaz "Bu şartlar altında gazetecilik yapılmaz" demiş ve gazetesini kapatmıştı. Albaylar Cuntası'nın düşmesinden bir yıl önce 1973'te Atina Teknik Üniversitesi ve Hukuk Fakültesi öğrencileri cuntaya karşı ilk ayaklanmayı yapmışlardı. Ancak cuntaya karşı ilk gösteri Yeorgios Papandreu'nun cenazesinde yapılmıştı. "lhtiyar Demokrat" 1968 yılının kasım ayında ölmüş ve cenazesine katılan yüz binlerce Atinalı, ilk kez cuntaya karşı sloganlar atmıştı. 1973 öğrenci ayaklanması ise kanlı bir gösteri şeklini aldı. Binlerce öğrenci Teknik Üniversite1 nin içine kapanmış, cuntaya karşı direniyordu. 17 Kasım 1973 gecesi ise ayaklanmayı bastırmak amacıyla, Albaylar Cuntası, Teknik Üniversite'nin demir kapısını tanklara ezdirmiş ve birçok gencin ölümüne ve yüzlercesinin yaralanmasına yol açmıştı. "Atina Politeknik Olayları"nın büyük yankılar uyandırması üzerine, Yeorgios Papadopulos'a karşı darbe yaparak, bu kez yönetime başka bir subay olan Dimitris Yuannides el koymuştu. Yuannides daha ileriye giderek, ülkenin dış siyasetini de etkilemeye koyulmuştu. Buna bir örnek Kıbrıs olay(Arkası 13. Sayfada) TRT'de meslek kanalı açılıyor nkara (Cumhuriyet Bürosu) TRT'de yeni bir meslek kanalının açılışına ilişkin çalışmalar hızlandınldı. Başbakanlık ve Deviet Bakanı Mustafa Tınaz Titiz'e bağlı beceri kazandırma kursu vetkililerinin ortaklaşa yürüttükleri bir çahşma ile TV'de sadece çeşitli mesleklere yönelik yayın yapacak bir kanal kurulacak. Kanahn amacı işsizlere meslek kazandırmak, çalışanlan da meslekleri konusunda daha fazla bilgilendirmek olacak. Özal'ın 16 milyarlık uçağı geliyor Başbakan Özal'ın bypass ameliyatı sonrası, yurda dönüşüne yetiştirilmeye çalışılan, ancak yetişmeyen uçak, ABD'deki deneme uçuşlarını tamamladı. TCGAP adı verilecek uçağın hafta sonuna doğru Türkiye'de olması bekleniyor. ZAFER ARAPKİRLİ Başbakan Turgut Özal için sipariş edilen çift motorlu •'Gulfslream3" modeli özel uçak, ABD'deki deneme uçuşlarını tamamlayarak Türkiye'ye geliyor. Uçak konusunda eğitim için ABD'ye gönderilen pilot ve teknisyenlerden oluşan heyet de çalışmalarını sürdürüyor. Bu hafta içinde Türkiye'ye gelmesi beklenen uçağa "TCGAP" adının konacağı, Başbakan Turgut Özal tarafından açıklanmıştı. Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık için birer özel uçak satın alınması yolunda, daha 1984 yılında başlatılan temaslar ve yapılan araştırmalar so nucu ABD'nin ünlü havacılık şirket lerinden Gulfslream Aerospace firmasında karar kılınmıştı. Firma yetkilileri, Özal için en gelişmiş modellerinden biri olan "G3" tipini hazır•amayı önerirken, şu anda kullanmakta oldugu ve son ABD seyaha Petrol şeyhlerinin gözdesi Haber Merkezi Uiuslararası Havacılık Endüstrisi alanında ufak boyutlu ve is (business) amaçlı uçak yapımcılığı, özellikle ABD, Fransa, tngiltere ve Kanada'da gelişmiş durumda. Ancak Amerikan firmaları, üretlikleri bu hareket kabiliyeti oldukça yuksek uçaklan, askeri amaçlara da hizmel edecek nitelikte üreıerek gerek kendi hava kuvveılerine gerekse başka ülkelerin hava kuvvetlerine salabiliyorlar. ABD'nin Gulfstream Aerospace uçak şirketı bu alandakî üreticiler arasında dünya piyasasında önde gelen isimlerden biri. Her yıl düzenlenen havacılık fuarlarmda değışik modellerle meraklıların önune çıkan Gulfslream'm başıa geien muşlerileri devlel adamlan. zengın işadamları (ozellikle tinde de gidip geldiği "G2" tipini "•sembolik" bir ücret karşılığı kiraya ermişti. Bu arada Başbakan Turgut Özali ABD gezisinin sonunda "sürpriz" bir şekilde Houston'da bypass ameliyatı geçirmesi ile uçak hazırlıkları yeni bir boyut kazanmıştı. Özal'ın ameliyat sonrası daha konforlu bir yolculuk yapması, ondan da önemlisi "yeni kalbe yeni uçak" görüntü24 Aralık I979'da gerçekleştirdiği deneme uçuşunda basarı kazanarak 22 Eylül 1980'de uçuş serlifikasına hak kazanmış. Bazı değişikliklerle üretilen GIV modelinin de kaynağı olan Gulfstream III uçağımn bazı teknik özellikleri şunlart: Motor: 2 adet Rolls Royce Spey Mk. Her bin 5.171 kg. gücünde. Hıv Saatte 784 km. Uçuş yüksekliğu 36 bin feeı (10 bin 980 metre.) Agırlık: Yakıt dolu olarak 12 bin 836 kg. Boy: 25.32 m. Kanal açıklığı: 23.72 m. Yükseklik: (Kuyrukta) 7.43 m. Mürettebat: 2 pilot. Yolcu kapasitesi: 19 kişi. Mena'lü Tek depo yakıtla 6 bin 760 km. uçağının alımına karar verilmesinden, firmanın seçimine, uçuş ve bakımının nasıl sağlanacağına, fiyatına, adının tespit edilmesine kadar çok sayıda konuda başlayan tartışmalar uzun süre devam edeceğe benziyor. Bazı sivil havacılık yetkilileri, ülkenin en önde gelen ve gerek personel, gerek teknik imkânlar açısından tecrübeli THY'nin, konunun dışında tutulmasının ve yalnızca baş Körfez ülkelerinden petrol şeyhleri), özel sağlık kunıluşları, "değerli kargo" taşıyıcıları ve ulusal hava kuvvetleri. Gulfstream Aerospace, ilk kez 2 Ekim 1966'da deneme uçuşlarına başlayan ve G2 olarak anılan "Golfstream II" modeliyle oldukca iyi "iş yaptı." Golfstream firmasınm G3 modeli ise, ikijet motoruyla ilk kez süyle yurda dönmesi için, yetkililer kolları sıvamışlardı. Ancak, ABD'nin Georgia eyaletindeki Savannah kentindeki Gulfstream Aerospace firması yetkilileri, Özal'ın dönüş tarihine yetiştirmenin mümkün olamayacağını ve uçağın cnceden bildirildiği gibi nisan ayının sonunda teslim edüebileceğini söylemişlerdi. Öte yandan, G3 tipi "TCGAP" (Arkası 13. Sayfada) bakanlık düzeyinde ele ahnmasının hatalı oldugu görüşünü savunuyorlar. Aynca bugünkü kur üzerinden fiyatı yaklaşık 20 milyon doiara (16 milyar Türk Lirası) mal olacak böyle bir uçağın değeri "yiiksek" bulunuyor. Uçağa ait yedek parçalarının da uçakla birlikte satın alınmak zorunda kalınması da zihinleri kurcalayan sorular arasında sayılıyor. Konuyla ilgili olarak görüşlerine başvurduğumuz Gulfstream Aerospace firmasınm Türkiye temsilciliğini yapan MET A.Ş!nin yöneticisi Cüneyt Işın, firmanın yedek parçaları zorla satmadığını, istendiği takdirde bunların başka merkezlerden de ayrıca sağlanabileceğini kaydetti. Uçağın bakımının ve pilotaj hizmetlerinin THY tarafından kolayca yapılabileceğini de söyieyen Işın, "Çok özel bir bilgi gerektirmiyor. Zaten bu uçaklar öyle gelişmiş ve modem elektronik sislemlerle mücehhez ki, pilotlanmızın bunları kullanmayı öğrenmesi çok kolav olur" şeklinde konuştu. Gulfstream Aerospace firmasına bu uçaklardan iki adet sipariş verildiğini de belirten Işın, siparişin bu kadar uzun sürede hazırlanmasına da "Özel bir konfigürasyon (yapıdonanım) gerekivor, labii. Güvenlik sislemleri nian" dedi. Cüneyt Işın, bu güvenlik sistemlerinin "kurşun geçirmez gövde vb." gibi unsurlar mı olacağı yolundaki sorumuza da "Gayet GENÇLİK BİR SINAVDAN ÇIKIP DİĞERİNE GİRİYOR!