Katalog

7ŞUBAT 1987 * * * * HABERLERİN DEVAMI CÜMHURİYET/13. OLAYLAR1N ARDENDAKI (Baştarafı 1. Sayjada) Özal'ın EVCF'yle sürpriz buluşması Başbakan Turgut Özal, VVashıngton 'da dun yoğun bir temas maratonuna gırişırken, en ılgınç görüşme, IMF'nin yenı başkanı Mıchel Camdesus ile yaptığı sürpriz görüşme oldu. Baldrıdgeden so/ konusu anlaşma da yer alan ve ABD'nın Türkıye nın tckslıl ıhracalını kolaylaşlıracağı vo lundakı "soyul" bır şekılde ıfade edı leıı lıükümlerın somutlaştırılmasını ıstedı Reagan yönetımı Usler anlaş nıası pazarlığını sonuclandırırkcn Turkıye'ye tıcarel alanında yenı ını kânlar sağlanacağı konusunda bır va atte bulunmuştu Bu çercevede teks tıl anlaşmasının bazı hükümlennın Türk vc ABD muzakerecılen arasın da yenıden gözden geı,ırıleı.ejı bıldı rıldı CıörUşmeden sonra alınan bıl gıler muzakerelerııı yakuı bır larıhte başlayacağı yolunda Ö/al ın bu görüşmesını ABD Sa vunma Bakan Yardımcısı Rıehard Perle'ü Türk büyükelcılığınde kabul etmesı ı/ledı Ozal oğleyın deTürkı ye'nın Amerıkalı Dostları Derncğı nın düzenledığı yemeğe katıldı Özal, bu yemeklen sonra doğruca Uırk bü yükelçılığıne gıtlı ve sırasıyla Savtın ma Bakanı Caspar VVeınberger Ha zıne Bakanı James Baker ve ABD Dışışlerı Bakanı George Shulı/ ıle ay rı ayrı görüştü özal ın Keagan yö netımmın en üst düzeydekı lemsılu Itrı ıle vaptığı bu tcnıaslar I ıııkıvt sa an ık gıct (K) 10 da Idiıı ıml ıııdı IMY BASkANI'NIN /İYAKh l l Ulushrarası Para lonu nım vtnı Başkanı 1 ransız Mkhel tamdesu". oıııckı akvını Başbakan O/dl'a sıııp nz bır zıyaiet yaplı Basından gızlı lu lulan bu görüşme ga/eteulcrın IMI Başkanı'nı olelden ayrılıı ken gormı lcrı ıle oııaya çıktı Camdesus otcl clcn ayrılıı ken lıırk ga/cıecıİLnıu "Sa>ııı O/al eskı doslıımdıır Ikı AT kadu> olarak konıışlıık O/el bır )>o ruşme oldugu ıçın a>rınlılarınj gırcmeyeıejjım" dedı t amdtsııs hır soı u u/eı ıne de " I ıırkıvf'ııııı ekoııo mık alanda Kercekleşlırdiklcrını IMI olarak lakdırle karşılmmı/" stklııı de konuşlıı öğrenıldığıne görc göruşnu sıra sında Camdcsus O/al hUkümctının ı/ledıgı ıslıkrat polılıkalaıını ovdu Goruşme hakkıııda bılgı vcrtıı bıı kaynak "Camdesus l')70'lı MİIarın sonunda hransı/ Hu/ınc Musle>urı idi O larihlerdeki Turkiye'nin l)or(, erteleme goruşmeliTİne aklıl bır şt kılde kalılmışlı SUMII Ra>hdkan l.ı lanısıklıkUn, borc erteleme goruşmtlerıne kadar );idıyor Goruşmelen dt cok doslane bir hava ıçinde Ki'i,tı" dc dı Alınan bılgıleıe goıe Camdesus görüşme sırasında Latın Amerıka ul kelennın 1MF revetelerını ııygulanıa d ıkı ^(.kmguılıkkı ıııdı. ıı y ık ıııdı u "IMI' olarak bı/ını onumu/de Turkıye K'bı bır basarı ornegı var Ancak, dıgcr ıılkılır hu polılıkaları lıırkıvı j>ıhı k.ırurlılıl.la [i>^ııl.ııııı \orlar Mısır ve I atın Amerıka ıılk,leri dı kvşke sı/ın K>bı yapsalar" ık dı O/al da ıtöruşıncdı IMI nın vcııı palıonuiM ba/ı lavsıyıludt. bulundu ö/al IMI 'nın rctete onerdıgı ulkütr le ılışkılcrındı. polıtık taktorc daha çok ağırlık vtrmcsını ıskdı vc IMI u/manlaıının gıllıkktı ülkdcrck sı yisılerlc yakın dıyalog kuımaları ge rcktığını bclırttı Ö/al "IMJ onerdıgı ıslıkrar polılıkalarını orttı vadede hu ülkelerın lehıııe olacagı konusunda hukumcllcrı ıkna elmelıdır" dcdı O/ ıl so/leniK dtv unl i IMh nın yalnı/ca kağıl ıı/crındc rt v etekr vermesının yclurlı olmadıgını belırt tı vc IMl u/manlarıııın polılıkacilar la yakın bıı dıyalnga gcçcrek ıkı a guçknnı kullanmaları gcrektığını k ıvdcdcıck "hıkal sadece rapor verınekle ış hılmı\or, IMI 'nın ıı/ınun ları Mısır ve I alin Amerıka'da muhalaplanyla lyl dıyalog kurmalıdır lar" dıye konuştu ()/al goıuşınede ayrıca koıuma <ılık cğılıınlerını cleştırdı vc kalkın ına yolundakı ıılkelenıı k«ırşı!astıkl ırı ıhracal engtlkrının kaldırılması LC reğınc ışareı ettı mesı'nde ıptal davası açmıştır Anayasa Mahkemesı'nın kanunu SEDAT ERGİN (ıkı kez) ıptal etmest, konuyu hem aydınlatmış hem de kapatWASIHNGTON Başbakan Türgut üzal dun VVashıngton'da yo mış olmalıvdı ğun bıı maralona gırıştı ve Reagan Ne yazık kı böyle olmamıştır yönetımının Dışışlerı, Savunma, Tı Başbakan özal büyük bır öfcaret ve Hazıne Bakanlarıyla ayrı ayrı keyle Anayasa Mahkemesı'ne görüştü özal, öncekı akşam da yüklenmıştır Bu kez Anayasa Uluslararası Para Fonu'nun yenı Baş Mahkemesı yargıçlarından Sayın kanı Fransız Mlchel Camdesus ıle de sürpriz bır görüşme yaplı Özal bu Yekta Güngör Ozden'ın Sayın özal'a sert yanıt vermesı, olayı görüşmede IMF'nin yenı palronuna IMF reçetelerının orta vadede öne busbutun buyutmuştur rılen ülkelerın yararına olacağı konu Kuşkusuz buna benzeyen her sunda sıyasılerı ıkna etmesı gerektı olayda olduğu gıbı, Türkıye'de ğını söyledı belırlı kanatlar tartışmaya katıl özal, dunku programına sabah mışlardır Sağ kanat, Anayasa VVashıngton Post Cazetesı nııı Yazı Mahkemesı Uyesı Yekta Güngör Işlerı Kurulu'nu zıyaret edeıek baş özden'e yuklenmektedır Öz ladı özal, bu görüşmeden hemcn den'ın Başbakanla tartışmaya sonra da Tıuiret Bakanı Malcolm gırmesı, Anayasa Mahkemesı Baldndge'ı kaldığı oteldc kabul ettı Başkanı tarafından sözlu olarak üzal, Baldrıdgc'e Türk ıhıac urünle uyarılmasına yol açmıştır, ama rının ABD pazarına gırışte karşılaş bu ışın bıçımsel yanıdır ve ayrın tığı engellenn kaldırılması yolunda kı önensını tekrarladı Bu arada, ıkı tısıdtr ülke arasında gecen ya/ ım/alanan 7 Meselenın özu ve temelı nedır tekstıl anlaşmasının yenıden mü/a öyle görunuyor kı sağcılann kere edıltceğı öğrenıldı Özal, dün askerı mudahale ortamında "bızzat" dıizenledıklen 1982 Anayasası da sağcılara yeterlı gelmıyor (Baştarafı 1. Sayfada) Bu anayasa, ANAP ıktıdarı nın kaynağını oluşturan yasak getırdığı bır dığer sorun da hal7 maddelerıyle yuklu değıl mıdır ta ortasında remsılcıler Meclısı'özal hükumetının "sebebı ne sunulan Brmenı soykırım tahıkmetı" 1982 Anayasası 'dır Nı sarısının yarattığı rahdtsızlık ol tekım anayasanın antıdemokra du Başkan Reagan ıse yönetı tık ıçerığmı eleştırenlere, sağ ke nıın geçen yıl aynı ıcerıktekı ta sım bu kanunun yüzde 92 ora sarının Kongre'den geçmemesı nında halkoyu ıle onaylandığını ıçın elınden gelen bütun çabdyı anımsatmıyor mu? gösterdığını belırteıek aynı tutu Sağcı ıktıdarların tşlevı ülke mun bu kez de tekrarlanacağını yı daha da sağa götürmektır Bu duyurdu muhajazakârlık (tutuculuk) çız ö z a l , daha sonra sözu gısınden ötede, gerıcılık dıye nı Turkıye Avrupa ılışkılerıne ge telenen sıyasal akımın doğasın tırdı ve "Turkıye'nın yerı Balı dan yansıyun bır sıyasettır AnAvrupa'dır. Turkıye, Batı Avrucak her partının polıtıka yapar pa'nın siya.sı ve ekonomık entegken belırlı kurallara saygı gös rasyonunda yerını alacaklır Bu termest gerekıyor ANAP'a 1982 amaçla yakın bır tarıhte tam Anayasası da "ılerıcı" görunu uyelık ıçın AfcT'ye basvuru yayorsa, sözgelımı yabancılara pacağız. Turkiye'nin Batı Avru(özellıkle Arap zengınlerıne) yurt pa ile butunleşmesinde sizin destopraklarını satmak ıçın cumhu tegınızı dc yanımızda gormek rıyet anayasalarının temel ılkele istiyoruz" dcdı rını de değıştırmek gerekıyorsa, özal'ın bu konudakı destek bunun yolu Anayasa Mahkemebeklenlısı Bdşkdn Reagan'ddn sı'ne saldırmak değıldır. olumlu karşılık buldu Keagan Bıitün mahkemelerm kesmleş şöyle dedı "Biz de Turkıye'nin mış kararları eleştırılebılır, ama yerini Batı Avrupa'da goruyoSayın Başbakanın çıkışı devletın ruz. Tam uyelik başvıırıınuzu temel kurumlarından bırıne ve AET ulkelen neıdınde desteklehukukun üstünlüğü ılkestne hu yeceğiz." cum ıçerığındedır TürkAmerıkan ılışkılerı ve Yurt topraklarının Arap şeyh Türkıye AET ılışkılerınden son lerıne satılmasıyla Türk ulusu ra söze yenıden Başkan Reagan daha mutlu olacak değıldır Bu gırdı ve özal'a "Turkiye, Orlaolayın hukuk yanını bugtin ya doğıTda tecrubcsi vc ağırlığı zarımızHıfzı Veldet Velıdedeoğ olaıî oncınlı bir ulkedır. Sizın lu, ıkınct sayfadakı yazısında Ortadugu ıle ılgılı goruşlerınız açıklamaktadır ANAP ıktıdarı bizim için ogretıcı olmaktadır nın olaya bu kadar büyük önem Ortadoğu'ya ilişkın değerlendirvermesı ve ortaya bır anayasa so melerınızı sı/inle paylaşmak runu çıkarması, şaşılacak bır ış isterız" dcdı tır Reagan'ın bu ısteğı uzerıne • • • özal, Ortadoğu'dakı durum, Rumların ÖzaVı protesto gösterisi YORK New Yoık' ta basılan Ruın gazetelerı bugun NVdldorf Astorid Otelı önunde Ö/al'ın ABD zıyaretını protesto etmek uzere bır gösterı yapıldca gını bıldırıyorlar Oğleden sotıı d sddt ıkı cıvarındd NValdorf As lorıa Otclı önünde yapılacak olan gösterıyı Yunan Toplumtı Federasyonu ve Amerıkan Kıb rıslıları Federasyonu adıyla bılı nen ıkı kuruluş düzenledı Gös terının VValdorf Astorıa önunde duzenlenmesı Başbakan Tıııgut Özal'ın bundaıı öncekı gezılerın de konakladığı otcl olmasından kdyndklanıyor New York'takı Rum yetkılıler gösterının sembo lık bır anlamı olduğunu söyledı ler Gösterı ılk baştd Özal'ın Wal dorl Astorıa'da kalacağı zanne dılerek duzenlendı Gosterıye katılımı duşurmemek ıcın Rum gazetelerı de Houston'dd olan Ö/al'ın bugun New York'td ola cdğını yazdılar Rum gazeteler Ö/dl'ın ABD'ye gelışınden berı ceşıtlı spcküldsyonlarla tansıyo ını artiırdılar Özal'ın girişimi etkili (Baştarafı I Sayjada) duğu Ö7el mesajına Palıran dan njı sıl bır yanıt geleccğının merakı ıı,ındeydı Ö/al ın New York I ımcs Cıa/cle sı nın ya/ı ışlerı kurulu ıle görıışnıe sı, saat lam I l'dc başladı Görüşme nın ana konusu, ABD lran ılışkıle rı, Korfe/ savaşı vt Turkıye'nin tran vc Irak la ılışkıkrıydı Cıörüşmcnın tam orta ycımde salona gııen bır go revlı, ö/al'a telefonla Tahran'dan arandığını bıldırdı lelctonun dığcr ucundakı kışı, IUrkıyc'nın Tahran Buyukekısı Volkan Vııral'dan baş kası değıldı Büyukckı Vural, özal'a lran Başbakan Yardımcısı Ali Kı/a Mııayyın'nın kendısını lelefonla ara yarak Seıb'ın serbest bırakılacağını bıldırdığını aktardı Ö7al lahran'dan gelen olumlu yanıtı aldıktan sonra yüzünde mem nun bır ıfadeyle yenıden New York lımcs'ın ya/ı ışlerı kurulu üyclerının yanına döndıı ve ya/ılmamak kay dıyla haberı ılk olarak kendılerme ılcttı ö/al "(jirısimimi/in basına sı/mıtsı, tran makamlannı urkulehl lır Sızden rıcam şimdilik bir şey yaAinayın" dedı özal'ın sonıadan gazetecıleıe ak tardığına göre bıı konudakı harekel lılık, muhabırı gözaltma alınan Wall Streci lournal ga/etesı yönetıulerı nın kendısını arayarak Seıb'ın serbesl bırakılması ıcın yardım ıstemelerıy le başladı Özal Wall Strecl Jour nal'ın bıı rıcası ü/erıne kaldığı otel dcn hemen Tahran'ı aradı vc Türk Buyükelcısı Volkan Vural'a Seıb'ın kuıtarılması ıcın gınşımde bulunması talımatını verdı Buyükelvı Vural, ta lımatı alır almaz doğruca lran Başbakan Yardımcısı Alı Kı/a Muayyı rı ye gıttı vc ö/al ın Başbakan Hu seyın Mır Musavı yc gönderdığı söz lu mesajı ılettı Ö/al bu mesajında Musavı'dcn Seıb'ın serbest bırakıl masını rıca ctmcklcydı Ldınılcn bılgılere göre özal, yal nı/ca Büyükelcı Vural aracılığıyla yaptığı gırışımle yetınmedı Heııüz doğrulanmamakla bırlık (e Başbaka nın New York tan Ankara dakı lran BUyükelçısı Manucehr Moltakı'ye de telefon actığı önc sürüldü Başbakan Özal ın mesajının Iran Başbakanı Musavı'ye ıletılınesıyle Musavı nın yardımcısı Muayyın'nın Tahran Buyükelcısı Volkan Vural 1 arayarak Seıb'ın serbest bııakılaca ğını duyurması arasında ne kadar bır zaman gcctı' Ö/al gecen carşamba akşamı New York'td bu konudakı bır soruyu yanıtlarken ışaret parma ğını göstererek, "Tam bir saat" dedı ö/al'ın sessızce yürülmek ıstedı ğı operasyonu altüst eden Seıb'ın serbest bırakılması ıcın yaptığı gırı şımın, gezısını ızleyen Türk gazete cılerıne sızması oldu özal, carşam ba akşamı New York'tan Washıng ton'a geçmeden öncc oıelde düzen ledığı basın toplantısında "Seib'in serbesl bırakılması ıçın Mıısavi'vc mesaj jjonderdım Olumlu sonuç aldık, serbesl bırakı>orlar Anrak bu nu şimdi va/mavın Bir haber bekliyorum" dedı Oysa ga/elecıler bu konudakı haberı v 0 ^ önceden gecnıışlerdı Bır bakıma aldıklan haberı Başbakana doğrulaımış oldıılaı özal'ın devreye gırmesı ıçın ABD Dışışlerı Bakanlığı'ndan bır lalep gc lıp gelmedığı tam olarak açıklık ka zanmadı Washıngton dakı bazı kay naklar ıstcğın ılk olarak ABD Dışış lerı Bakanlığı'ndan geldığını öne sür" dülersedeTürk yetkılıler, bu bılgıyı dogrıılamaklan kacındılar Ancak ABD Dışışlerı Bakanlıgı sözcüsü Charles Redman'ın Seıb'ın serbest bırakılmasını sağlamak ıçın "bazı kanallann kullanıldığını" duyurma sı ABD Dışışlerı Bakanlığı'nın özal'ın gırışımındcn basından berı, haherdar olduğu yolundakı yorum ları guçlendırıyor (izal, New York tan ayrılırken gazetecılere Seıb'ın serbest bııakılma sıyla ılgılı gınşımı hakkında Washınglon'da aynntılı açıklamalarda bulunacağım söyledı özal, Beyaz Saray'dan çıkarken de ABD'lı ga/e.tecılerın kendısını sıkıştırmaları üze rıne, bu konuda lran Başbakanına bır mesaj gönderdığını gızlemedı, an cak konuyu büyütmemeye çalıştı Ö/dl Beya/ Saray'dan aynldıktan sonra da ak Iı, Seıb'ın durunıunday dı Bu arada Dışışlerı Bakanlıgı Müs teşarı BUyükelcı Nusrel Kandemir, Tahran Buyükelcısı Volkan Vural ıle telefonda sureklı temas halındeydı Iahran'la başlayan telefon trafığı böylelıkle New York'tan VVashıngton'a kaydı Büyükelcı Kandemir, Volkan Vural dan Seıb'ın serbest bırakılmasıyla ılgılı aldığı haberlerı anında Başbakana ılettı Oelgelelım tran makamlarının Amerıkalı gazctecının serbest bırakılması ışlemını ağırdan almaları ve Seıb'ın iran'dan çıkışının geeıkmesı, Türk tarafında sınırlı bır bekleyış yarattı tran makamları Seıb'ın Tah ran'dan çıkışını 24 saat kadar gecık9 tırmelerı neden kaynaklandı Burada yapılan yorumlarda haberın Türk gazelecılerıne sızmasının tran yönetıcılerını tedırgın ettığı öne sürUldü Acaba Büyükelçı Varal da yaptığı teınasların basına sı/masından rahat sız olup bu rahatsızlığını Washıngton'dakı TUrk heyetıne bıldırmış 7 mıydı' Muhtemelen Ilginçtır kı, özal'ın Seıb'ın serbest bırakılması ıç.n yaptığı bu gırışım, Amerıkan basınında yeterı ölçüde yankı bulmadı özal Beya/ Saray' dakı görüşmede ABD tarafı konuyu açmayınca kendısı de açmamayı ter,cıh ettı Yalnızca New York Tımos gazctesı dün Seıb'ın durumuyla ılgılı verdığı haberde Başbakan özal'ın tran Başbakanı Musavı'ye gönderdığı mesajın Seıb'ın serbest bırakılma* sında rol oynadığına ınandığını be lırttı Amerıkalı ga/etecının serbest bı rakılmasında Özal'ın gınşımı gerçek le ne kadar rol oynadı1* Amerıkan tarafının suskunluğu, ıster ıstemez ö/al ın gırışımının etkısı konusunda bazı soru ışaretlerının doğmasına yol açtı Buna karşılık Başbakana yakın kaynaklar, dün Seıb'ın serbest bırakılmasmda Başbakan Ö/al'ın gırışımının belırleyıcı bır rol oynadığını belırttıler Bır TUrk yetkılısı "Başbakanımızın Musavı'ye gonderdlgi mesajdan lam bir saal sonra, tran larafının bu rica üzerine Seib'in serbest bırakılaıagını bı/e bildirmeleri herhalde bir lesaduf deftildlr" şeklınde konuştu Başbakan Turgut özal da Amerıkalı gazetecının serbest bırakılması nı "kendi eseri" olarak görüyor Nltekım dün Washıngion POM Ga^e tesı Yazı Işlerı Kurulu'nu zıyaretı sırasında kendısıne yöncltılen bır soru üzerine "tran Başbakanı nezdinde >ap(ıgım girişim etkili oldu" şeklınde konuştu 1 Reagarfdan Ozal Körtez Savaşı ve Turkıye'nin Ortddoğu'da oynamak ıstedığı rol konusunda U7iın bır değer lendırmede bulundu Özal, bu ver^cvede Turkıye'nin Ortadoğu'dakı bütün komşularıyla dı yalog ve ışbırlığı polıtıkası ıste dığını, bu ışbırlığını kalıcı kıl mdk i(,ın komsularıyld buyük projeler gerçekleı>tırdığım, son olarak Türkıye'den boru hattı ıle Ortadoğu ulklerıne sıı taşınma sı projesı üzerındc çalıştığını anlattı özal, İran, Irdk ve Surıye gıbı komsularıyla ıyı ılışkıler kur masının Ortadoğu'da Türkıye' ye önemlı bır dğırlık vere<.eğını belırterek, "Turkıye'nin bu ağırlıgı, bolgede kalıcı bır barı>ın gerçekleşmesine yardımcı olur" şeklınde konuştu Ozal, ayrıcd Turkıye'nin Ortadoğu'dd bu rolu oynayabılmesı ıçın ekonomık bakımdan güçlü olması gerektı ğını kaydederek, "Bu amaçla Batılı dostlarımı/ın da Turkiye'nin ekonomık nu(,k'nmesıne >ardııncı olmaları gerekır" dedı Körfez Savaşı konusundd ıse özal, Turkıye'nin savaş halınde kı her ıkı ulkeyle de yakın ılışkı ler ıçınde olduğunu belırterek, savaşın sona erdırılmesınde Turkıye'nin "olumlu ve yapıcı bir rol oynayacagını" bıldırdı Türk tarafının bu konuda Ame rıkan tatafından aldığı duyum "Turkıye'nin Korfez Savaşı'ndakı konumuna belırgın bır ılgiyle bakıldığı oldu." Görüşmede Körfez Savaşı'nın cephedekı durumu konusunda da karşılıklı bır göruş alışverışı yapıldı Görüşmenın bu bölu münde "iki tarafın da bolgedeki mevcut statukonun bozulmaması gerektıgı konusunda gorusbırlıgi ıçınde oldukları" sonutu ortdVd çıktı özal ayrıca tran'ın önemlı bır bölge ulkesı olarak "dı>lanmaması" gcrektığını be lırtcrek bır anlamda Beyaz Sa ray'da lran'ın lobısını yaptı özal, ABD'nın lran'la ılışkı kur masının yararınd ındndığını belırtırken, Turkıye'nin de bu ko nudd yardımcı olabıleceğını kay dettı Amerıkan tarafının göruş meden sonra özal'ın böyle bır ıtadede bulunmadığı yolundakı açıklaması Turk taıafıncd doğ rulanmadı Turk tarafı ABDlran ılışkılerı ve Turkıye'nin rolü konusunda Başkan Reagan'dan nasıl bır ız lenım aldı9 özal, dıkkatlı bır şe kılde dıle getırdığı aracılık önerısıne Başkan Reagan somut bır karşılık vermedı Bununla bırlık te Turk tarafı Amerıkan yönetımınde Iran'la ılışkı kurulmasının gereğı konusunda henüz tam olarak netleşmemekle bırlıkte bellı bır arayışın mevcut olduğu ızlenımını aldı özal, ABD tran ılışkılerının normalleştıı ılmesı gerektığım söyleyınce, Başkdn Rcagan, "zaten bız de o yu/den İran'la temas eltik" şeklınde konuştu Alınan bılgılere görc, daha çok Ozdl'ın konuştuğu görüşmenın ana çerçevesı aktardığımız şekılde gevtı Sürenın az olmasınd karşılık Rcagdn'ın beraberın de Dışışlerı, Savunma bakanla rı ve Ulusal Guvenlık Konseyı Başkanının ha/ır bulunması Turk tdrafıncd Turkıve'ye gos tcrılcn oncmın bır göstergesı ola rak alındı WASHINGTON?DAN İZLEINIMLER 9 SEDAT ERGİN ÖzaVa 'amcüık teküfi WASHINGTON Başbakan Turgut özal'ın, ABDgevsınde kısmetı Ortadoğu'da gözaltma ahnan ya da kaçınlan Amerıkalı gazetealer ıçın aracılık yapmaktan açıldı. Tahran 'da gözaltma alınan Seıb 'ın serbest bırakılması ıçın tran yönetımı nezdmde gırtştmde bulunduğu habennm yayılmasıyla birlıkte özal dün btr başka Amerıkalı gazetecı ıçın benzer bır aracılık gtnşımı ıçın tulep aldı Bu konudakı talep bır süredır Lubnan 'da rehın tutulan AP Ajansı 'nın Beyrul Büro Şefı Terry Anderson, ıçin getdı özal'm dün sabah Washmgton Post gazetest Yazı tşlert Kurulu'na yaptığı zıyaret sırasında gazetenın sahıbı Cathenne Graham kendmnden Anderson 'un kurtanlmaunı sağlamak ıçın yardımcı olmasını rıca ettı özal da Washıngton Post 'un bayan patronuna kaçınlma olayyla ılgılı bılgılerın kendısme verıtmesını ve yardımcı otmaya çalışacağını belırttı özal'ın Washmgton Post'takı görüşmesınde ağırlıklı olarak gUndeme gelen konu Körfez Savaşı ıdı Savaşı tran 'm ka zanması halınde Turkiye'nin Irak 'takı Türk aztnlığı konusun da bır planı olup olmadığı sorulduğunda özal, "Bunlar hep sptkulasyondur. Bu konuda bir planımıı yok" dedı özal, tstanbul'dakı Sınagog baskınıyla ılgılı bır soruyu yamtlarken de hıçbır komşu ülkentn ısmını kullanmayarak son derece dıkkatlı konuştu Başbakan özal, dün A BD Baskanı Reagan 'a yaş günü hedıyesı olarak kahverengı bır derı ceket hedıye ettl Semra özal'da aynı şekılde Nancy Reagan'a derı bır ceket verdı özalların Reagan çıftıne hedıyelen öncekı akşam Beyaz Saray'a gönderıldı Avrupa'dan (Baştarajı I Sayfada) ret ettı Kdrşı heyette "bır sure once Turkıye'de buyuk konukseverlıkle karşılanan" Balfe, grup bdşkdnı durumunda olan Fellermaıer ıle genel sekretcrlık görtvını yürutcn Blackman var dı Avrupa Parlamerıtosu uyele rı, "bııgıınku koşullarda komılenın kurulmasına fazla umut baglanmamasını" söylcdılcr labııaralık 1986'da aldıklan bır karar konuşmanın özıınıı kapsıyordu Fıkır suılarının < • f'iıdan ışkence vc ınsanlık dısı hapıshdne koşullarınd son vcrıl mesıne dek pek çok önemlı ko şulu ıçeren bu kararda toplu yar gılamalar, adıl yargı hakkı, sen dıka özgürluğü, söz ve ıfade 07 gurluğu uzeıındekı kısıtldinala rın kaldırılmdsı gıbı önemlı ko sullar vardı Bunlar arasında "onde gelen siyasilerin aktif sıyasal hayattan uzak tutıılmalarına son verilmesi" ıstemı de yer dlıyordu Türkîye'de (Baştarafı 12. Sayfada) olmadığına dcğınırck, sporcu sakat lığının ledavısını ılk önce ınasörlerın yüklendığını, sonunda onarılınası güç olaylarla karşılaşıldığını, bu gı bı kısılcrın ortopedıst ve travmato loglara başvıırduklarında da ış ıştcn geçtığını vurguladı Dr tİMnan Ayatac, 4 13 yaş gru bu sporcunun beslenme, gelışme, kı lo, boy, nabız, solunum ve kalorı gereksınmesının hekım kontrolü al tında olmasını ısteyerek, sporculara mınör Checpup yaptırılmasının ge reklı olduğuna ışaret ettı Stankovîç (Baştarafı 12. Sayfada) Gençlere yönelen 1 rabzonspor'un son bır ıkı yıldır en çağdaş futbolu oynadığına da değınen Stankovîç, Fenerbahçe'nın böyle bır takımla karşılaşacak olmasının "şans" oldu ğunu söyledı Yugoslav çalıştırıcı "lyı raklbe karşı ıvı fulbol oynanır Trabzonspor da elindekı olanaklar geregi <raftda.'î futbol sergılıyor Bu bakıından bın ve lakımım sanslıyız Çunkıı tyl fulbol oynayan bir lakımla karşılaşacagız" dıye konuştu Fenerbahçe ümıt takım kafılesı Trabzon'a 4 oyuncusunıı Istanbııl da unutarak gıttı 1 GÜNI.ÜK KAMP Fenerbah^e futbol takımı dünkü valışmadan sonra bır gunluk kamp ıçın Çınar Oteh'ne yerlcştı Sarı Lauvertlı kafıle bu sabah 08 00'de uçakla Trabzon'a hareket edecek (Baştarafı 12. Sayfada) dığını hatırlayamadı Ceylan, "O kadar ıı/ıın /aman oldu ki, en son kime karşı ınıllı forma glydigimi hatıriayamıyorunr.' dedı Trabzonspor'da bırkaç kez mıllı formayı gıyen, ancak Ga latasaray'a transfer olduklan sonra mıllı formayı unutan 36 yaşındakı Ahmet Ceylan, "Haherı duyunca şaşırdım. Boyle bir şeyı beklemıyordum'.' dedı Ahmet Fînallerde (Baştarafı 12. Sayfada) ne oldu tınal maı,larında i o n u ç . lar şöyle Tuna LısesıBağcılar I ısesı 00, Plevne I ısesı Üsküdar Anado lu Lısesı 2 1, Yenı Levent LısesıKartal Endüstrı Meslek I ısesı 2 2 GUNUN PROGRAMI 2. LİG SV tslanbul (Vefa Stadı)& 14 00 Karagümrük Ku *° şadası (Spor Akademisi Sahası): 14 00 AnadoluEdırnespor 3. LİG Istanbul (Vefa Stadı). 12 00 Kasımpaşa ÇTalımhane EyUp Stadı: 12 00 Taksım Galata (Fulya Stadı): 12 00 Ferıköy E Ereğlıspor (Kartal Sladı): 12 00 Kartal Zeytınburnu (Maltepe Sladı)12 00 Pendık Yalova (Spor Akademisi Sahası). 12 00 Umranıye Galatasaray G 1 Ğ2\ G 1 2 3 4 mrBoı BASKETBOI Istanbul (Spor Sergi): 16 30 Efes PılsenBeşıktaş VOLbVBOL U lstanbul (Burhan lelck) 1100 Genel Sıgorta A Yurt Eınlak Kredı 12 30 Otomarsan Zıraat Bankası 14 00 Galatasaray Fc/acıbaşı FITOPU (Playoff) Istanbul (Baglarba^ı) 13 00 Sımtel Etı 14 30 Arvelık Kılıçoftlu GÜREŞ 'I Amerikah (Baştarafı 1. Sayfada) Amerıkdlı gdzetecının Tah ran'dan aynlması da bırtakım endışelerle başladı Tahran Ha vaalanı yetkılılerı, Seıb'ın Federdl Alman Lufthansa Havayollaı ı'nın Frankfurt'a uçacak 601 se fer sayılı uçağına bıneceğını a^ıklamışlardı Ancak uçağın Frank lurt'd ınmesınden sonra, Frank furt'takı ABD konsolosluğu yetkılılerı, Seıb'ın uçaktdn ınnjcdığını soyledıler Bazı lran yetkılılerı ıse, Seıb'ın lran Havayollarına bağlı bır uıakla Frank furt'd gönderılmış olabıleceğını belırttıler Sonuçta, Isvıçre Havayolla n'run Tahran bürosundan yapılan dçıklamada, Seıb'ın Zürıh'e uca cağı açıklandı 7urıh'tekı havayolu yetkılılerı de bu bılgıyı doğruladılar 11 00 Eyüp Spor Salonu BUyılkler Serbest Güreş Sevme Müsabakaları G4 ~ 1 2 3 4 5 a 10 9 11 1 9 10 J> î 9 1 TAHMİN l . K O Ş U : F Bora P Bahar kızı S ShaJımar 2. KOŞU: F Aldemır P Spe cıal P Surkent S Ezeratlı 3. KOŞU: F Unıversal P Delıkız P Küçüknecma S Semra 45 4. KOŞU: F Karadenız P Şenol P Kasırgaî S Babasul tan 5. KOŞU: F C ahıt P Guzelim P Cazgır S Iktıdar 6. KOŞU: F Erdemır P Al tulşah P Fıruze S Gürçeşme 7. KOŞU: F Tulfer P Tuğçe P Kıbarıye S Sert B 12 13 14 l< 11 12 13 14 7 B 9 10 6 7 8 11 12 13 14 1S 10 11 12 13 14 11 15 I İKİLİ BAHİSLER: (3467) ÇtFTE BAHİS: (2/35/6) ALTILI GANYAN: (234567) ÜÇLÜ GANYAN: (456) ÜÇLÜ BAHİS: (7'ncı koşudadır ) Batılı parlamenterlerın sıyasal yasakların kalkması üzerındekı sö/lerını yoğıınlaştırmalarından sonra Halıl Şıvgın, "Bu yasakların kalkucagını, ancak bununla BASINDA tlGt YOK ılgılı maddeylc bırlıkte 175. madBaşbakan özal'ın ABD zıyaretı henüz Amcnkan baunın denın de degışlırilecegıni" söy da yankı bulmuş değıl özal'ın öncekı gün Beyaz Saray'da ledı DYP adına Sadıklar, Başkan Reagan 'la yaptığı görüşme dün A BD 'nın önde gelen AET'nın bu maddeyı "Tıırkıye'gazetelerınde neredevse hıç yer almadı Bu görüşmeden söz eden tek gazete Washıngton Post oldu Post 'un dördüncü Kay yı cezalandırmak içın" bır neden olardk gormemesını söyledı Yafasında Reagan'la Özal'ı yanyana gösteren fotoğrafı gören saklaruı kalkmasınd yanlı davra herkes ılk bakışta fotoğrafın altındakı haberın de göruşmeyı nış gösterırken, 175 maddenın konu aldığını sandı Ancak haberde Beyaz Saray yetkılıterıdeğıştırılmesındekı zorluktan, ntn tran 'a sılah satışı konusunda gazetectlerın sorulanna muCumhurbaşkanının karşı oldu hatap olmaması ıçm gazetecılen Başkan Reagan 'la temas et ğunddn söz ettı Şıvgın ıse, Cum tırmedıklerı konu edılmekteydı Washmgton Post, bu duruhurbaşkanının veto etmesı dııru mu örneklemek ıçın Reagan 'ın Özal'la görüşmestnın başlanmunda 300 oy bularak bu değı gıcına yalnız Joto muhabırlerının gırmesjne ızm verılmesını şıklığı gevırebıleceklerını savu gösterdı Haberde bu duruma dıkkat çekıldıkten sonra Başnuyordu kan Reagan'ın sağlık durumu hakkmda bılgı verıldı Bdtıhlar oldya başka gözle Önemlı bır Türk konuğu özal'la aynı günlerde Washmg baktılar Madem kı partıler ya ton 'da bulunuyor Genelkurmay tktncı Başkanı Orgeneral Nesakların kaldırılmasında "fikır clp Torumtay "Turkıye'nin Amerıkalı Dostlan Derneğı"nır bırlığı" ıçındeydı, öyleyse, yasa toplantısına katılmak üzere (Vashıngton'da bulunuyor ABD Savunmu Bakan Yardımcısı Rıehard Perte, Orgeneral Torum ların nasıl değıştırıleceğı oıılaıı pek ılgılendırnıezdı Kısacası, so tay onuıvna öncekı akşam bır vemek verdı Yemeğe Dışışle nuc arıyorlardı Pdrtıler arasın rı Bakartığı Müsteşarı Büyükelçı Nuzhet Kandemir de kattl da "boylesıne mulabakat varsa" dı Hatırlanacağt gıbı Buyukelçı kandemir ve Perle geçen yusdklar "bir an once" kaldırıl aralık ayında sabahlara kadar suren çetın müzakerelerden sonra usler anlaşması pazarlığını sonuçlandırmışlardı Ancak malıydı "Herhalde bir anlamda yasakların kalkacağına angaPerle ve Kademır, öncekı akşam müzakerelerın gerılımınden je olanlar bunu saglayacak \olıı uzak farklı bır ortamda yemek yedıler bulabilirlerdi" demeye getırdık lerı buydıı Hatta Sddıklaı'ın söyledığıne gore Felleımdier'ın so/lerını Almaıicd'ddiı Ingılı/ ce'ye çevırcn Blackman, "TBMM tatile girnteden onıe bayugı saldııgandı Dtştsten usl TANJU AKERSON bu sorunun ço/umleııııusını düzev yetkılısı "Boyle bir şeyden ısteyen" bır tutum sergılemıştı haberım yok" dedığınde "Sen WASHIN(,TON Beyaz Batılı parlamenterler elbette Saray Bı ıfıng Salonu 'ndu Özul görüşmede vok muvdun? GerTurkıye'nin demokratıkleşmesı Reagan gorüşrnesıne Amerıkan çekten soz edılmedı mı?"dıve ıı Yetkılı "Varıı,ın ötekı koşulldrı bır yana dt basının ılgısı beklenenden ıvı ol kıştırıyorlardı dım, ama sovhıyorum, rehıneler mıyorlurdı, ama yasdklar konu du lyı oldu, ı,unku Amerıkalı sunu olgunlaşmış görüyorlar, gazetecılerın bırıncı derecede ıl konusu gorusulmedı" dıve dırel Avrupa Parlamentosu'nun ıkın gılendığı bır konu \ urdı oriada tığmde gazetealer, olayı tekrar deşı \ orlardı ' 'Pekı, Seıb 'ın sercı yarı toplantısınddn önce bu Wall Street lournal ınuhahııı sorununun çözümlenmesını ıstı Seıb'ın serbest bııakılınasıncla best bırakılmasmda Turklerın rolu lar mı yok mu, \ıze gelen yorlardı Turkıye'nin gınşımı olduğu bız bılgılere gore " Yetkılı konuş zat Ozal tarafından bır gun on Böylece özal'ın konuyu evırıp muktun ka<,ınnor "Seıb'ın nasıj ce Turk basınına aiiklanmıştı cevırıp yozlaştııınayd yönelen ABD Dışışlerı Sozııuu de uvnı bırakıldığı konusunda şimdt bır davranışları Batıda kdbul cdılır konuda "Çesıtlı kanallar kulla şe\ açıklayamam"gıbısınden bır bır anlayışla kdrşılanmıyordu sevler soylcmek/c yetınnordu nılmıştır, daha oteunde bır sey Hatta AET ulkelen paılamen Yetkılı, sureklı "Reagan Ozal soylemem" denuştı Goruşme terlerı yasaklaı konusundd görüşmesınde ne rehıneler ne de sonrası brıjıng veıılırken Ame Ozal'a baskı yapmaya kaıaılı rıkulı fiazi'tecıler, kı bunlar unı terorgoruşuldu"<umlesını tek görunüyorlardı Duııını, gıdeıek sında ABC. NBC. CBS gıbı dev rarlıvordu AE1 'ye gırnıenın bdşlıcd koşul TV ıslasyonlarının ınuhabırlerı laıından bırıııe dönüşüyordu Lger H'all Sireet Journal mu vardı, hızla wru bontbuıdıınunı habırının serbest bırakıhnasmdu Özal, kuşkusu/ bu ıkılemlerı nı huşlallıkır Öncc prosedure Iurkıve'nın \ardımcı olduğu yo bılıyor, öb ncdenledır kı, "aıv\ ıtıru? ıttılcr Brıfıng nnı/ı zıyarel" ıçın gıttığı Beyaz Sa lunda bnlıngte dolaylı da olsa "Background", vanı konuşan ray'dakı ydrım saathk "u/un hır doğrulayuı açıklaına yapıl ust duzev vetkılının adı \enlme goruşmede" Başkan Reagdn' stndı kuşkusuz Tuıkıve'nın val ? den yapılı\ordu Bu konuda lu ddiı furkıye'nın AET'ye gırmesı nız busırı dıgıl lıım televızvon lep kımden gelmıştı7 Reagan ıçın "deslek" ıstıyordu Başkdn kunallanndu adını, hem de dun ını voksu Dışışlerı 'nden mı' olumlu etkılerıvle du\ııraıagı kc Reagan'ın Avıupa hükumctlcrı uzeııııde etkısı bır olçüde söz ko sındı Ama bıı olmamakla bır nusu olabılırdı, ama parlamen A nıet ıkalı gazetet ıler bır sure lık te gazeleı ıler bu konuda kuş toldr üzerınde bu etkı büyuk bır In brıfıngın nım verılerek yapılma kutarını surdurmektevdıler değer taşımazdı sında ısrar eıtıler Yetkılıler ka azından oluvda Jıtrkıye var ını yok mu soııısu bır kez tukılmış rarlarından donmevınte gazete Gıdışc bakılırsa sıyasal yasak tı kafalarına Olayı deşmeyı sür c ıler bı ıfıngın bır vuk sek vetk ı Idr konusunda özal'ı "ıçerdekı lıve atferı vapılması bu ınıını ka dıtreuklerdı naskılardan" sonra "dışardan bul ettıler Amerıkalı gazetet.ı gelen baskılar" daha zoı Tıırkıve'nın Seıb olavındakı ler ne askerı yardım, ne Fr/nenı rolu Be\az Sarav'dan Idydcdk vabamı tasarısı, ne Turkıye'nin Oriak hasın merkezını deyayıldı Baş Pazar uvelığı, ne de oyle fuzlu la Ortadoğu ulkelen olmak uze Mehmed Kemal lran Irak savaşı ve ABD Irun n {(sıllı uhislararatı ajanslaı w ılışkılerının duzehtıesınde Tıırkı kuıuluşlur ialışan guzeleııleı ye'nın arabuluıu rolu ovnama Tııık nuslektuşlannı surıı vağ sı ıle ılgılı ydıler Sureklı lran' murunıı tııllular Ozal, ABD zı da tutuklanan gazetetı Seıb'ın yaretıyle sıvasal açıdan önemlı sulıverılmesınde Turkıye'nin m 550 lıra (KDV nındt) bır sonm alır mı ulnıuz mı sorıı (,ağdaf Yayınları lurkotağı lunu, bıı konunun Özal Reagan su dışında "PİAR" yonunden Cud 39/41 goruşmesındekı yerını soruvor hu de fena savılmayatak bır ış Cağaloğlu tstanbul lardı Gazeteıtler bu konuda başarmış denehılırdı EVET/HAYIR OKT4Y AKBAL (Baştarajı 2. Sa\fada) den geldiğınce destekledik Zaman zaman eleştirdık, zamart zaman dostça uyarılarda bulunduk, ama 0 hep bıldiğı yolda yurudu Partı lıderı olarak da, hukumet başkanı olarak da başarılı bır polıtıka guttuğunu söylemek guçtur Ne var kı, Ecevıt'ı tutarlı, özu sözune uygun, çağdaş Atatürk devriminin savunucusu, guven uyandıran bir kişi, bir yazar, bır gazetecı, bir polıtikacı saydığımız ıçın yanılgılanna da ınandırıcı nedenler aradık 12 Eylul olgusu gelıp çattı ister ıstemez gelıp çattı Meclis çalışması donup kalmıştı Cumhurbaşkanı seçımı çıkmaza saplanmıştı ikı buyuk partınin liderı bir araya gelıp anlaşmaya varamıyorlardı Her gün sıyasal nıtelıkte öldurmeler yaşanıyordu Ordu bır sure önce bır muhtıra vermıştı, ama aldıran yoktu Sonuç kaçınılmaz hale gelmışti 12 Eylül'e gelmemızde Ecevıt'ın de, Demırel'ın de payları azımsanacak gıbı değıldır Bunu yadsımak, gerçeklerı görmemek olur 12 Eylul sonrasında Bay Ecevit'in tutumu da eleştirıye açıktır Partisınin milletvekllleri ile, eskı bakanları ile herturlu bağları koparan kendtsı olmadı mı? Tek basına kalmak, tek başına karşı çıkmak, tek basına dırenmek belli kl hoşuna gıdiyordu Demırel'ın yaptığının tam tersıydı bu tutum O dostunu, düşmanını yanına çekerken, Ecevıt en yakınlannı, kendisine en saygı duyanları bıle ötelere ıtıyordu 6 Kasım partilerı kuruldu, seçimler yapıldı Haklı olarak Bay Ecevıt bu partılerın karşısında yer aldı Bu seçiml gerçek bir demokratık seçım saymadı Hepımız gıbi 0 da 6 Kasım seçımlerının bır suru vetolarla, önlemlerle yapıldığı, halkımızm gerçek egilimlerını yansıtmadığı göruşundeydı Bu yuzden Halkçı Parti'ye, daha sonra SODEP'e kı SODEP seçımlere sokulmamış, pek çok kurucusu, basta Erdal Inönu olmak uzere Konseyce veto edılmıştı guvensizliğını belırtti 6 Kasım seçimlerıyle kurulan Meclıs'e gerçek bir parlamento gözüyle bakmadığını kaç kez açıkladı Haklıydı Ama sonra ne oldu? Ecevit'in tutarlı kışılığı, güvenıllr çağdaşlığı, sağlam aydın nıtelığı değtşiverdı 6 Kasım seçimlerıyle Meclıs'e gelen SHP'den koparak kendilerıne guvenılır yerler arayan kışılerın DSP'ye alınmasını savundu Yüz milyon ödenek uğruna Bay özal'ın yanında yer alacağını belırtti Tabandan partı kuracağız dıyerek 'tabanla' ilgisız, yalnızca tavana, daha doğrusu kendısıne ve eşıne dayanan bır partinin kurulmasında önculuk ettı Kışısel çabası ve unuyle ara seçımde DSP'ye ancak yuzde 9 oy sağlayabildı, yıne de sosyal demokrat çoğunluğun arkasında olduğu hayaline kendını kaptırdı Başkaları da bu hayale kapılsın ıstedi Şımdı SHPyı aşağılamayaçalışıyor 'ölü' sayıyorbuyüzbinlerce uyeye sahıp, ara seçımde yüzde 2 3 oranda oy almış partiyı! Bu nasıl 'ölu'? Her toplantısında binlerce ınsan koşup gelıyor, yurdun en uzak yerlerınde örgutler kurabılıyor, tavanda ve tabanda en canlı tartışmaları surdurebılıyor? Uç beş yazar bıraksa SHP çökermlşl Buna nasıl ınanıyor? Ayrıca bu uç beş yazarın kendısını değıl de nıye SHP'yi desteklediğini neden duşunmuyor? Bızler sosyal demokrat gucun btfl\ktel\ğını savunuyoruz, bunu da SHP'nın gerçekleştırmesını bekliyoruz Yurdumuzun butun ıl ve ılçelerınde sağlam örgutler kurmuş bır partı var ortada Ecevıtler'ın partısı ıse böyle bır güce bır etkınlığe ulaşabılmış değıl Bu yuzden "Bazı yazartar öluyu dırıltmeye çalışıyor' sözu anlamsız bır suçlamadır Tıpkı Bay özal'ın "sol amıgolar" sözu gıbı Gerçek sosyal demokratlar kışısel hınçlarını, öfkelerinı, çıkar hesaplarını bır yana bırakıp sağlam bir gücün oluşmasını, bu gucun yurt yönetıminde söz sahıbı olmasını ıstıyorlar Bay Ecevit'in 'fırkacı fıkra yazarı' dıye tanımladığı ınsanlar demokrası savaşını halkın yararını sağlamak ıçın veriyoriar Kişısel çıkarlar sağlamak ıçın değıl PIAR başarısı i ŞAİRLER DÖVÜŞÜR