Katalog

2 TEMMUZ 1986 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURtYET/5 GÜLGEÇ PUÇLN BlE AAEMELI OLASI KDVUNUN ETI CO< Yeni Roman'ın öncüsü Nathalie Sarraute PEN Kongresi'ndeydi HAYVANL^R İSMAİL VAV BEK1IM BİLDİĞİM IŞÇILEC KUŞ6ILLEPE 'Edebiyat buynıklarla yöıriendirilmemelT Yeni Roman akımının önde gelen temsilcilerinden Nathalie Sarraute, edebiyatın tepeden inme buynıklarla yönlendirilemeyeceği görüşünde. Yazarın hiçbir ideolojinin güdümünde olmaması gerektiğini savunan Sarraute, "Yazar öğreticilikten, ahlakçılıktan kaçınmalıdır" diyor. NEDİM GÜRSEL HAMBURG Nathalie Sarraute, geçenlerde Federal Almanya'nın Hamburg kentinde düzenlenen 49. Uluslararası PEN Kongresi'ne katılan Fransız yazarları içinde en ünlüsüydü. Ulkemizde "Yönelişler" ve "Kuşku Çagı" adlı kitaplarıyla tanınan ve Yeni Roman akımının başlıca temsilcileri arasında yer alan Nathalie Sarraute ile PEN Kongresi sırasında "edebiyatın bağımlılıgı", yazarın siyasi görüşleri, Yeni Roman'ın günümuzdeki konumu Uzerine konuştuk. lı. Kendi adıma şunu söyleyebilirim: Ben hiçbir zaman, yapıtım dışında, kendi yazımın dışında, bir bağımlılık tanımadım. Bu siyasi düşüncelerim olmadığı anlamına gelmez elbette. Ama siyasi düşüncelerim yaratıcılığımı doğrudan doğruya etkilemedi. gerekirdi. "Çocukluk"ta zamandizinsel bir anlatı çizgisi de izlemedim. Zaten yaşamımın başkaları için bir önem taşıdığını da sanmıyorum. Amacım yaşamöykünüzii öğrenmek degildi zaten. "Tarih" iözcugünün sizin edebiyat anlayışınızdaki yerini merak ediyordum. Bir başka konuya gcçclim. Bugün Fransa'da, "Yeni Roman" akımını başlatan yazarlardan sonra gelen kuşak, örnegin Michel Tournier ve Patrick Modiano gibi romancılar daha klasik bir biçime yuneldiler. Ne ders>iniz? "Yeni Roman" aşıldı mı artık? SARRAUTE Edebiyat tarihi atılımlar ve bu atılımlara gösterilen tepkiler tarihidir. "Yeni Roman"ın getirdiği yeniliğe bir sonraki kuşağın karşı çıkmasını çok doğal karşılıyorum. Bu "Yeni Roman"ın eskidiği, giderek gömüldüğü anlamına gelmez Bugün de edebiyat sorunları, özellikle de roman üzerine düşünmeyi, araştırmayı sürdürüyor musunuz? SARRAUTE İlk denememi 1947 yılında yazdım. Diyeceğim, üzülerek söylüyorum, yeni romancılar kuşağından, örneğin bir Alain RobbeGrillet'den daha yaşlı bir yazarım. "Kuşku Çagı" 195O'de yazıldı. Yeni romanın ilk kuramcısı, yaşım gereği, ben oldum. 1956'da yayımlanan bu kitabıını hâlâ savunurum. Ne var ki, ben bu denemelerimi yeni bir edebiyat okulu kurmak için değil, bazı konuları önce kendime, sonra da okurlarıma açıklamak için kaleme aldım. O dönemde roman biçimleri üzerine düşünenlerin sayısı • çok fazla değildi. Sonra, "Veni Roman" tartışmalarının temeli olarak kabul edildi bu denemelerim. Olayların zamandizinsel çizgisini önemsemeyen, kahramanların davranışlarındaki psikolojik yönelişlerin ayrıntılarına dikkati çeken, sanıyorum, ilk ben oldum. Sonra, başka yazarlar da bu konularla ilgilendiler, derinlemesine incelemeler yazdılar. Romanda diyalogları değiştirmek gerektiğini daha o zaman öne sürmüştüm. Bu yıl, roman üzerine yıllarca önce kaleme almış olduğum iki incelemem yayımlandı. Biri 1947'de Valery üzerine yazdığım, öteki de Flaubert üzerine 1965'te yazdığım incelemeler. KUHVH d o ğ u n ı l u "Çocukluk" adlı romanınızda dille ilişkili çok ilginç bölıımler var. Fransızca anadiliniz nıiydi? Daha doftnısıı şoyle diyeyim: İlk konuştuğunuz dil Fransızca mı oldu? Fransa'da dogmadığınızı sanıyorum. SARRAUTE Evet, Rusyada doğdum. İki yaşımda geldim Fransa'ya. Ömrümün ilk iki yılını Ivanovo'da geçirdim. Sonra, annemle birlikte Paris'e geldik. Uzun süre, her yıl bir aylığına babamı görmek için Rusya'ya gidiyordum. Annemle babam ayrılmışlardı. Ben annemin yanında kalıyordum. Ama altı yaşından sekiz yaşına kadar yeniden Ivanovo'da yaşadım. Sonra, bir daha geri dönmedim Rusya'ya. Diyeceğim, Rusya'da doğmakla birlikte konuştıığum ilk dil Fransızca oldu. Yazmayı da Fransızca alfabeyi sökerek oğrendim. Okula Rusya'da değil, Fransa'da başladım. Sizi etkileyen, en çok okuduğunuz yabancı edebiyatlar hangileri? SARRAUTE tngiliz edebiyatı yazarlık anlayışımı derinden etkileyen bir edebiyat oldu. Özellikle klasik yazarları gençliğimde severek, hayranlık duyarak okudum. Joyce'u ve Virginia Woolf u da öyle. Rus klasiklcrine de hayranım. Rus yazarlarını aslından okuma şansına sahibım. Rusçam, yazmak için olmasa da, okumak için yeterli bir düzeyde. Iş konuşmaya gelince, Rusçayı çok iyi konuştuğumu yakınlanmın hepsi bilir. V RAMALIDIC KUŞGILLEEDEM \ TAVUĞUM ETI j UCUZA GIDEC / İSÇILECI'N K U Ş / OLDUĞU ( BBJZES KIM K1MK DUM DIJMA BKHİÇ AK Ölütn cezasına karşı Peki siyasi düşüncelerinizin ne yönde oldugunu öğrenebilir miyiz? Vatandaş Nathalie Sarraute hangi siyasi görüşte? SARRAUTE Benim solcu bir yazar olduğum söylenebilir. Cezayir Savaşı'nı kınavan 121 P İ K N İ K PtYALE MADRA RUSYA'DANFRANSA'YA PENKongresi'nde Nedim GürseVe edebiyat üzerinegörüsleriniaçıklayan Fransız yazar Nathalie Sarraute, Rusya'dttdoğdu ve ikiyaşında Fransa'ya gitti. Rusya'da doğmakla birlikte ilk konustuğu dil Fransızca oldu. Sarraute, "Bildiğim tek dil, yazdığımdildir" diyor. r Sayın Sarraute, onur konu£u olarak katıldığınız 49. Uluslararası PI'.N Kongresi'nin konusu "Çagdaş Edebiyatın Çağdaş Tarihe Bakışı." Siz yurdumuzda olduğu gibi biitiin dünyada da "Yeni Roman" akımının başlıca temsilcilerinden biri olarak tanınıyorsunuz. "Yeni Roman"ın tarihe, giincele önem vermeyen bir anlayışı savundııgu söylenebilir. Sizin çagdaş tarihe nasıl baktıgınızı öğrenebilir miyiz? SARRAUTE Ben bu kongreye tartışmalara katılmak için değil, son romanımdan bazı bölümler okumak için geldim. Gerçekte, "Yeni Roman" hiçbir zaman "Bagımlı Edebiyaf'tan yana olmadı. "Bağımlılık", Brecht'te olduğu gibi bir gereklilikten kaynaklandığı ve kendiliğinden ortaya çıktığı zaman kabul edilcbilir. Edebiyatın tepeden inme buyruklarle yönlendirilmesinden yana değilim. Yazar hiçbir gücün ve ideolojinin güdümünde olmamalı. öğreticilikten, ahlakçı davraruşlardan kaçınma Fransız aydınının imzaladığı bildiriyi ben de imzalamıştım. ölüm cezasına karşıyım. Siyasi görüşlerimi yapıtlarımda değil, edebiyat dışı alanlarda açıklamayı yeğlerim. Çocukluk anıları "Tarih" sözciigii, ylne de, yabancısı olduğunuz bir sözciik degil. Yanılmıyorsam, son romanınızda kendi üznel tarihinizi, yani yaşamöykiinüzü anlalıyorsunuz. SARRAUTE Haklısınız. Ama kendimden yalnızca "Çocukluk" adlı romanımda söz ettim. O da 12 yaşıma kadar. Roman, ben 12 yaşına girince sona eriyor. Aslında amacım kendi öznel tarihimi anlatmak değil, çocukluğumun bazı anlarım, belli bir biçimdc, yani yazarak yeniden kurmaktı. Hiçbir zaman yaşamöykümü kaleme almayı düşünmedim. Bir yaşamöykusü yazmak isteseydim, çok daha değişik bir anlatı biçimi buhnam elbette. Yeni romancıların tümü, dün olduğu gibi bugün de ürün vermeyi sürdürüyorlar. Her birimiz kendi çizgimizi sürdürüyoruz. Yeni yazarlann bizimkilere benzemeyen ürünler ortaya koyınalannı doğal karşılamak gerek. Bugün "klasik" sayabileceğimiz bir yazı anlayışını savunanlara karşı da bir tepki gelecektir. Her sanat dalında olduğu gibi edebiyatta da yeni biçim arayışlarının sona ermesi düşünülemez. Çünkü edebiyat sürekli arayış gerektiren bir uğraş, bir devinimdir. Şiir, resim ve müzik de öyle. Proust'uıı getirdiği büyilk yenilikten sonra, hâlâ Stendhal gibi yazmakta direnenleri anlamıyorum. Yeni romancılann çoğu yalnızca roman luriinde degil, eleştiri ve inceleme türlerinde de ürün verdiler. Roman üzerine düşüncelerini her fırsatta belirtliler. Siz de bu eleştirel etkenligin dışında kalmadınız. Bildiğim kadanyla "Kuşku Çağı" adını taşıyan denemeleriniz yayımlandıgı vakit büyük ilgi görmüştü. fflZLI G A Z E T E C İ NECDET ŞEN ÇİZGÎLİK KÂMtL MASARACI f) Hükümet desteğinde bir şenlik ve yarışma Çeşme Müzik Yarışmasi'na on dört ülke katılıyor Onur kurulunda Başbakan Turgut Özal ve hükümet üyelerinin de bulunduğu yanşmada Türkiye'yi Neco temsil edecek. Şenliğin konuk sanatçıları arasında Al BanoRomina Power çifti, 1982 Eurovision birincisi "Herrey's" grubu da yer alıyor. İZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) 4. Çeşme Deniz Şenliği ve Uluslararası Çeşme Müzik Yarışması bugün başlıyor. Bu yıl şenliği geçen yıllardan farklı olarak Deniz Kuvvetleri'ni Güçlendirme Vakfı yerine, Çeşme Kaymakamı Çctin Yücel başkanlığındaki organizasyon konjitesi düzenliyor. Organizasyon onur kurulunda Turgut Özai, Kaya Erdeın, Mesut Yılmaz, Mükerrem Taşçıoğlu, Veysel Atasoy, Koramiral Işık Biren gibi adlar bulunuyor. Şenlik, Başbakanhk, Devlet Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ve Turk Tanıtnıa Fonu'ndan buyük bir destek sağlamış durumda. İlk kez bu yıl yapılacak olan Jluslararası Müzik Yarışması'la 13 Avrupa ülkesi katılıyor. ^arışma Turhan Yükseler yöneimindeki 28 müzisyenden olu>an büyük orkestra eşliğinde yapılacak. Yanşmada ülkemizi "Somehow" adlı parçasıyla Neco temsil edecek. 5 temmuz gecesi gerçekleştirilecek yarışmayı 14 ülkenin basın ve TV kuruluşlan konuk olarak izleyecek. Bu arada, 6 ülke TV'sinin banttan yayımlayacağı Çeşme Uluslararası Müzik Yarışması'nı TRT naklen yayımlayacak. Al Bano jiiride Sunuculuğunu Halit Kıvanç'ın üstleneeeği yarışmaya, Türkiye'den Neco'nun yani sıra, Isveç'ten Kat topluluğu, Norveç'ten Tore Hansen, Danimarka'dan Snapshot grubu. Hollanda' , dan Frizzle Sizzle topluluğu, Federal Almanya'dan Figo grubu, lrlanda'dan Twink, Ingiltere'den Lauri Hartz, ltalya'dan Ricardo Fogli, Belçika'dan Kazino grubu, Fransa'dan Jacky Reggan, Monako'dan Caroline Verdi, Lüksemburg'dan Jean Luc ve Cecilia, lsviçre'den Aida Cooper katılacaklar. Uluslararabi yarışmanın scçıci kurul başkanlığını orkestra şefi ve müzisyen Fraııs Pourcel yapıyof. Seçici kurulda Türkiyc'den Selmi Andak, Adem GUrses, Dr. Necati Gedikli ve Yeşil Giresunlu'nun yani sıra, ltalya'dan ünlü şarkıcı Al Bano, Belçika'dan JeanFrançois Michael vc 14 ülkeden müzik yazarları, sahne ve plak prodüktörleri yer alıyor. Şenliğe Al BanoRomina Power çifti, 1982 Eurovision Şarkı Yanşması birincisi Norveçli Heı1rey's grubu, Belçikalı şarkıcı JeanFrançois Michael, bu yıl Eurovision Yarışması 'nda Atiila Şereftug'un bestesini seslendırerek ikinci olan lsviçrelı Uaniela Simons da konuk sanatçı olarak katılacaklar. 4. Çeşme Deniz Şenliği boyunca gunduzleri çeşitli spor etkinlikleri, yanşmalar, halka açık gö.sîeriler, akşamları konserler ve geceyarısı eğlenceleri düzenlenecek. llgililer, çeşitli ülkelerden sanatçıların katılacağı Uluslararası Müzik Yarışnıası'nın bir "mini Eurovision" olarak tasarlandığını belirtiyorlar. Ayrıca düzenlenecek konser ve gösterilerde MazharFuatÖzkan üçlüsu, Nükhet Duru, Nilufer, Aysegül Aldinç ve Grup (iün Dogarken gibi şarkıcılar ve topluluklar da izlenebilecek. Bu arada, aynı tarihlerde Çeşme'de gerçekleştirilecek 1. Amatör Radyo Festivali sırasında amatör bir radyo istasyonu da kurulacak. Jackson Moskova'ya gitmedi Michael Jacksorfm Çernobil korkusu 1 IV J) TARIHTE BUGUN MÜMTAZ ARIKAIS 2 Temmuz zt AYAKKABIBOYAMA AMK/NBLER/ KONUK SANATÇ1LAR Çe<,me'deki Uluslararası Muzik Yarty ması'nın konukları arasında Al BanoRomina Power ikilisi de var. Ikili, Çeşme'de bir de konser verecekler. Al Bano, uluslararası yarışmanm seçici kurulunda da yer alıyor. MOSKOVA, (a.a.) Sovyet resmi haber ajansı TASS, unlu Amerıkalı pop şarkıcısı Michael Jackson'ın "İyi Niyet Oyunları" törenlerine katılmak uzete Moskova'ya yapacağı /iyareti ABD Dışişleri Bakanlığı'ııın iptal ettırdiğıni önc sürdu. TASS, ABD Dışişleri Bakanlığı'ııın Jackson'a Moskova'ya gıttığı takdırde Çernobil Nukleer Sanlral'daki kazadan yayılan radyasyonun ses tellerine /arar veıeceğini bildirdiğini iddia etti. Ajans, Amerikan yetkililerinın atletlerine Moskova'daki "İyi Niyet Oyunlan"na katılmalaıı konusunda ı/.in verırken, yanlarına kendi yıyeceklcrini almalarını onerdiklerini bildirerek, "Beyaz Saray'da birisi, 'iyi Niyel Ovunlurı'nı karartmaya çalışıyor" dcdi. Bu arada "İyi Niyet Oyunları" düzenleyicilerinden Turner Yayıtı Sistcmlcri (TBS) şırkctı, ABD hükumetınin Moskova'daki yiyeceklerden endi>e edilmemesi konusunda kendilerine guvence verdığinı bıldırdı. Şirket sözcüsu Alex Swan, Michael Jackson'ın oyunlann açılış torenlerine katılınama.sının kendi kişisel kararı olduğunu da kaydederek, TASS'ın yanlış bilgi aldığını bclirttı. ABD Dışişleri Bakanlığı So/cüsü Pete Martinez ıse, TASS'ın haberıne ilişkin bir yorum yapmadı. 1907 'DE BUGUM, BeRUN'OE BA2I MASEMTt£RE 0TOMATİK AYA^kMBl KıMELEgl KOUKAAYA BAÇLAMl» yAPAN Ö2EL KURULUŞ, AYM ZAMAN DA SÜYUK OTELL£&, KIÇLALAE VE YATILI CıKULLAg ıÇiN AYgl Bı& MAIaNE GeC/fT/gMıŞTl. SAATTE 5O ÇiFT AYAKKABI 8OYAYAM (SOİ.HA) tLE, SAATTS GO ÇtFT BOYA YAM (SAGM) MODGLL£R , SIYAH YA £>A KAUveeeAJG) OLMA/£ AYARLA, IŞÇİ, ZAMAN VE BOYA TASAfZJZUFU SAĞLfy • oR.Da.. 50 YIL ONCE CUMHURİYET (>rtirilrcrli rcıu'bi profosör rv iloçeııtler I dehıyaı )uk,<!tesı tarafından • I vrupadan projesör ve dt>(, cntler ftciirtilmesi ışi hakkındu hazırlanan rapor bugıın Reklur tarafından I nkaravu Kutunılecektır. Bu raporda profesör Rayhınbah larajından felsefe larihı ıçm bir profesör ıle terbıyc ve ahlak için bir doçentin gelirtilmesı hakkmda yapılan leklıfler kubııl edılmıştır. Bu sahada vetişmış iyi profetfirlerımiT ve A vrupada 2 Temmuz 1936 altı sene tahsil goren ve tclerınde doktora.sını bıle yapnııs bulunan Turk doçentlet varken hançten profesör ve doçent getırlilınesı teklıjının ımıversıtece kabul edihrıesı Tıı/k profesör ve doçenllerını çok nuıleessıı etıntstır. 19361986 Ankara I (Telefonla) Son sergide eserlerı pek beğenılen heykeltraş Sabıha /.ıya, yalnız kendi eserlerinden muteşekkil bir sergı uçmak ıızere hazırlanınak tadır. Sabıha, ilk kadııı mezundur Hcykoliruş Sabiluınm f İLAN SİNOP ASLİYE HUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN Lsas No 1986 31 Karar No 1986/138 Davacı K H larafından davalılar Sınop Nutus MUdUrlüğu \e Tıı aı kıira'va velayeıen Sulcyman Kara Kuv'iıkağaoglıı .ılevhınc avılnııj buhın.ın mukerrer kavılın ıpıalı hakkındakı davanın mahkememı/ de > jpılan dt,ık yargılamaları sonunda, mahkememı/ı.everilcn4 6 larıh ve 1986/31 esas 1986/138 sayılı karar gcregınce: tusa tcscıl edıldığı halde a>nı jahsın S 8 1985 lanhınde lckrar nüf'usa doğum ilnnıhaben \erılmek sureııylc Suleyman \e Gülnaz'dan olma Bakırköy D lu 14 II 1978 doğum larıhlı olarak mükerrercn nüf'usa tescıl edıldığı anla^ıldıgından 5.8.1985 tarıhınde yapılan mukerrer tescılın ıpıahnc karar verılmışlır lş bu ılanın neşıını müıeakıp Fual Kara'ya velayelen Suleyman bınop Merke/ Alasöku köyü cıll 036/02, sayla 59, külük 57'de Kara, Küv'ukağaoğlu 1951 D lu Sınap Alasökü köyünden Suleyman davalı 1 ual Kara'nın babası hane&ınde 4.12.1978 lanhınde 19 11 1978 Kara (ara[ındaıı vasal 15 gunlük süre ıçersınde lemyii edılmedığı lakD.lu olarak Suleyman vc Gıılııaz'dan olma Bakırköy ü.lu olarak nudırde ı> bu kararın kesınle^eceğı ılaneıı teblığ olunur Basın: 22774