Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA İKİ: ıCUMHURİYET: 20 Eylül 1971 TtMEL KA.VLN TASAR1S1: Bıitün kıyılan kamulastıran tasarı, Bakanlıklara göndcrilmistir. BakanlıUlar ba tasarıjı itıcclejerek goruslerini Başbakanlığa bildireceklerdir. Sonra bu görüsleri de dikkate alarak hazırlaııacak yeni bir tasarı, Vekiller Heyetine suııulacaktır. Bakanlar Kurulunnn iııcelemelerinden sonra kabnl \e tasvihedilecek kanun tasansı, hükümetin bir teklifi olarak parlamento>a gönderilecefctir. Ve orada, belirli komisvon çalısmalarından geccrek umumi hevetlere snnn!«caktır. Yine belirli sekillere töre. ya komisvon veya bükümete iade edilecek, yabnt da kannnlasa. cakttr. Mevzuatımız arasına girecektir. l'sul budnr. Ve çaprasık gibi görünür. Ama icra ve vasama orcanlarının çalışma ka. ideleri. her tasanda olduğu çibi, bn tasarı üzerinde de bö\le islevecektir. l l > ü t ı i n ktvıları kamulastırma kannnu, • * valnız bugünkü geçici hükümetin hesabına deeıl. biitrin Cumbnrivet tarihimiz ioin \e dcvletin \apısı bakımından, bizim temel meızuatımızdan birı olacaktır. Bn tasarıyı düsünenler. hazırlavanlar \e yarın ona son sekli ile isleiip kabul edecek olanlar için, biifün kıyıları kamulastırma kanunn. vatan toprafina yapılacak hizmetlerin en büvüklerinden biri olarak, temel mevzuatunızda yerslacaktır. Hrr tasarı gibi. tabii bn tasan da kaııunlaşmadan önce, çeşitli elestiri ve tadil safhaiarindan gececektir. Ama fimit ve temenni edelim ki. bn elestiri ve tadiller. kannnan ruhunu zedelemesin. Ve bütün kıyıları kamnlastırma ea>esi. kannnun rahnna nygun ve bu konnda zaman zaman ortava atılan idealleri gerçeklestirecek prensipler icinde mevznatımıza malolsun. Çünkü bn roh ve bn idealler bizim için. hakikaten çerçek bir ihtiyaçtan doŞan ve her geçen gün. dnrdtırulraası biraz daha eüçlesen bir sahil yagmasına son verilmesi için sarttır. Hatta hereün biraz daha gectken. bhaz daha kavıplara malolan bir gamsizlıfrn vr sahipsizligin, dev'etçc ahnması cereken tcdhirdir. •> u konnda e\teiâ hemen »nnıı htlirte• * hm. Balkanlar da dahil oldutu halde batıda hirhir filke. kıyılanmn. hizde oldnğu çibi israf edilmesine. vagma edilmesine ve çtrkinlestirilmesine müsaade etmez. Fransada De Gaulle bo konnda önemli tedbirler almıstı. Hatta batıyi bir tarafa btraksak bile, Romanva çibi, Bulgaristan çibi, aslında dün. ya tnriztn knsasının biraz dmnda kalan ülkeler bile. simdi Karadeniz Riviyerası, Var. na Rivi\erası seklinde ve İskandinavva'dan Ingiltcrc'j e. Amerika'ya. Almanya'ya kadar her ülkeden. her vıl mtlvonlarca tnristi ceken, biiyiık, zençin, modern kıvı tesisleri yaratmıslardır. Halbnki bizim. simdı tıığla, çimento. eternit fabrikalan ile güzelliiinden, sihhatinden tecrid edilen. daha dogrusu. vah»i bir ihtirasla imha olunan fzmit Körfezl KIYILARI KURTARNAK! Şevket Süreyya AYDEMİR kıyılarımıza, bnralannı daha 192î'de inceleyen bir yabancı heyet, ilk bakışta «Tfirk Ri. viverası» adını vermisti. Bn büyük incelemeyi dilimize çevirdigim için hatırlıyorum ki onlar, bu kıvıların tabii florası olan makileri, defne, yasemin, yaban gülü gibi tabii çiçeklikleri bile, yer yer adacıklar halinde mnhafaza e t . me\i tavsive ediyorlardı. Gerçekten de, Akdenız'in hiçbir kıyısında tabiat. karadan denize dogrn bn kadar lâtif. bu kadar renkli bir kademelesme yaratmamıstır. Bn kademenin knzeve dofcru sırtlarıııda. sılıhî tesisler . sanatoryumlar, prevantorysmlar, yahut büyük otel ve din. leııme yerleri ile bağlar. bahçeler içinde sayfiveler yeralacaktı. Sonra giillük, gülfotanlık. katalpalar, zakkumlar, ortancalar arasında kıvrıla kıvrıla sahile^ inecek yollann iki tarafında hiçbiri digerinin nezaretini boz. mayacak köskler, oteller, >abat yazlık evler sıralanacaktı. ^T^firk Riviverasında kıvılar. tabii berkese •• açık olacaktı. Çünkü deniz, kimsenin malı değildir. Kıvılardan, denizden faydalaıımak, herkesin hakkıdır. Ve bn hak. meseli bizim Trakva cihetindeki kıvılarımızda «ldufcu tibi, hiçbir verdc ve hiçbir zatnan kırı çecekonduları ile imha olunamaz. Sahil kor. donlan. vatıi kıvıiarı süslevecek bulvarlar ve onların gerisine ahnmıs piânlı. bahçeli, parklı iskân sahaları ve nihavet, arazinin vüzde fiO'ını kaplavacak parklar ve çoeuk bahçeleri ile benzeri tesisler. Tann'nın bize hedive ettifci bn dfiıua cennetlerinde. herkesin kendi hakkı olan cüzelliSI \e dinlenme imkânını bubnastna >er verccekti... rı Haliç snlarına değen kıyılarla, onların y a . maçlannda, hiç olmazsa ba yeşil nuuiden, bir kaç nişan bırakamaz mıydık? Yahnt da meselâ Knmbnrgaz kıyılarını, dünyanın en pis, en çirkin lafım sahaları olmaktan kur. taramaz mıydık? Bnnlar için de mi insanüstü dehâlar lâzımdı? Bunlar için de mi, Tann'nın bize. insanüstü önderler gönderme. SİDİ beklemelivdik. Halbnki Tann, yapabileceğini vapmıstır. O bir daha bir Bofaziçi. bir tzmit Körfezi, bir Tfirk Riviyerası, bir lznik Gölü . G e m . lik mncizesi varatıp bize hedive eder mi bilrniyornm. O bir daha, Akdeniz'in en m n . tedil iklimli cenneti olan bn Gemlik Körfezini bize bağıslayıp, bnralara. asitli snları ile asitlt gazlarını saçacak fabrikalar knrnn diye, kendi giızellik kannnlarına, kendisi iha. net eder mi bilmivornm. Ama suya. denize. yeşile saygısızlık. birim, itiraf ve kabnl etmemiz gereken milll bir knsnrnmnzdur. Çünkü kabnl etmek z o . rnndayız ki. biz her ayak bastı|ımız verde, ormana kastetmidzdir. Şimdi de kıyılan soysnzlastırmak ve rirkinlestirmek bahsin. de. tam bir millî seferberlik içinde lınlnnuyornz. Hatta çöllere de saldırı bastamıstır. Simdi tznik Gölü etrafmda feiâket nncüleri, yani snnnn neresine bir fabrika konduralıra diye dolasan insanlar. sahavı ölçüp hicmektedirler. Halbuki tzmit Körfezi ile Sapanca. tznik çöllerini ve Gemlik körfezini tabiat, adeta bir çiçek demeti gibi bize sunmuştur. Bnnn komynn dire! ÇunkS zamanımızda fabrikalar. hatta Atn Dafi eteklerine bile knmlor ama. bn mavi çöller. bn yesil körfezler bir daha yaratılmaz! Ve bnnlan tabiat. kolav kolav, dün. yanın her kösesine, her milletine de hedi. ve etmiş detildir. EjSer biz bnnlan deserlendirmevi bilirsek, oralan, fabrikaların bn sahalara hedive edeceçi geeekondulardan. bin misli daha deşerle kıvmetlendirehiliriz. Cimento fabrikalan. arot fabrikaları; Konva ve Eskişehir ovalan ile benzeri tç Anadolu topraklannın en i^e varamaz verlerinde de kurnlabiiir. Ama. bnnların vesil «ahil şerit lerine lerpistirilmesl, delilerin bile aklına gelmez . H nlâsa bütün kıyılan kamnlastırma tasansı, bizim yıllardanberi ele almamıı gereken, fakat hiçbir zaman el atamadıfı. mız, el atmak ihtivacım duvmadığımu bir ülke ihtiyacının, çeçikmis de olsa diisünölmesi bakımından ileri. hatta haratî bir harekettir. Her büyük bamle gibi. elbette ki bunun da önüne çerilenler olacaktır. Ama bn hareket, aynı zamanda bir verleşme prob. lemidir. Teniöen verlesme problemi! Bnnn vürütebilmek iein ilk akla gelen destekleyiei tedbirlerden biri, Bölge Beledi>eleri*nin knrulması olacaktır. Yanl kıyılar. da belirli sahalar. Belediveler Kanunnnda yapılacak bir madde defisikliü ile «Böl;e Belediyeleri» olarak sınırlandırıimalıdır. Buraları. basta sanayi tesislerini önlemek ve sanayii tç Trakva 11e tç Anadoln'va dajıtmak üzere, imar ve iskân plânlamasına tabi tntnlmalıdır. Bu Bölge Beledivelerinde kıyılar. kamunnn malı olarak nmumnn istıfa. desine acılmalıdır. Bölge Beledivelerinde B e . lediye Reislerinin. meselâ Ankara'da oldngu gibi: Sen geeekondunn vap. elektrik, sn vermek irin ruhsat aramayacağiz. seklinde tesviklerine. elbette ki çidilmemelidir. ynrür. içinde. yanl verlesmenin. bir takım kannnlara tabi bulundnğu verlerde de lehri cirkinlestirmekten kornvamavacak kadar zavıf. vetersi» hir icra içindeviz. Ama gelecekten ve eelecetin, bn sıhhatsız, anormal vı»)nla«matarmın. kan serlesmelerinin eetireceei neticelerden kornnmak istivorsak. artık iradeli. kararlı ve kendilerini sokak kalabatıklannın defil. vic. danlarının ve karakterlerinin emrinde savan birtakım insanlar türetmeiivlz. Hiç olmazsa bir SıkıvSnetim disiplini ile kendilerini bn hizmetlere verecek. Tîirkive'de devam eden ha<;ta. rirkin \e telilikeli verle«Tnenin önüne teçecek, ona: «T)ur» diveçek kadar cesur ve bilgili insanlar bnlraalıviz. Toksa, varın; hem tabiatın. hem de tnplumnn affetmez kannnları bizi. son süzelliklerini ve bn arada »ahillerini de imha e t . mekte oldn^nmnz bq tonraklar flsifinde. t a . biatımızı ve dnvıtnlarımızı da körlestirecek olan bir rirkinliün irinde vasamaya mahkom edebilir. Gerçi biz. 1560 vıl Snceden baslavarak, sularını. ormanlarını knrnttntnmnz bir Anavatandan. yeni meralar. veni snlak M i ' " " aramak için dünvaya da&ıldık. Ama, bugiin, ^on topraklar Ostfinde son Tfirkleriz. Vc kaçarafımız, daiılacafımız hiçbir ver yoktur. Bu tonraktar östünde vasavaeak. bn topraklar üstünde öleceçiz . ö v l e sanıvo. rum ki tarih bİ7e. ancak son bir nvanıs san. sı bırakmıstır. Toksa. cöllestirmekte o l d o i n mnz bn topraklard». bir giin bir çöl haikı olarak vasamaya. pekâlâ mahkâm otabiliriz... biz, Beledive Kannnlarının C'^l i erçi i k t e olduin Beledive sınırlan 1 (3K) sorunu Haftamn raporu I I I I Hukumet kanadında belıren kanun kuvvetinde kararname yetkısı ısteme temavulü sıyasi partiler cephesinde, oze!lıkle AP kanadında olurr.u? bır cevaola kaı«ılanınca ıç meseielerdekl ağırlık, kanun kuvvetındekı kararname konusuna . kaymıs bulunuvor Haftamn sonlarına dogru mevdana çıkan I bu sorun. yarattığı senış tepkilere bakılacak olursa, daha da ge!i.«ecege benzemektedir I Konunun baslıca özel'i*! hükümet . parlamento ilışkılerı | ni ı!gilerdirme<i yönünde belirmektedır. Bugüne kadar Erim hükümetı. bir psrtıve eUvanmavan nıteliaı itibanyle Mecllslert mevdana getiren butün partilerın. hiç otmazsa buyuk bır çoŞunlugunıın de=te°ıvle bır kı«ım fslerı basarabılmıstır Anava=a de§ı=ıkliklennı Meclı«lerrien eectrmek ancak bu vol • Ila mümkün olabilmıstir Demokrsttk parlamenter rejımın te | mel kurumları ısler halde bulunduSun» eöre. aslınrîa bundan ba*ka bir vol da Olmamak Berekir Bu düzenrie. kuskusuz bu I vjk partıler önemli bır rol ovnamaktadır Bunlardan blrının | temel me=elelerde avkırı bır "ıtuma 2irme«i. sonuca eitmevı, tabiî kosutlar gere?ı Euclestırmektedır Anava«a deSisiklıSm I d» elrip edilen kolavlık. kanun kuvvetinde kararname vetkiM | almak konusu üzerinde rahatca «aclanacagına benzememekte. tfır AP eibi. Meclıste erup olarak çotuniusu elde bulunduran I bır partinın olumlu ovu bulunmartikça bir konunun Mecli' I lerden geçmesi güçlesmektedir Bu bakımdan. demokratı* . usuller Jcınd» kaldıkca. kanun kuvvetinde kararname T etkı«ı I İ r i n hükümete vei>ebilme<=ı ıcin AP'nın olumlu oyunun şart olriuSu somıcu ortava çıkmaktariır ^ I Ov=a AP. gerekçe«inı de açıkİHdıŞı nedenlerle kanun kuv. | vetınde kararname vetkı=ınin hüfciirrete vprilmesme karsı çıkmı=tır. AP. hükiîmetin bu vetkive davanrfıracacmt 11 an e 1 tisi ba?ı reform hareketlennın «nmıne bıraen Mecusıern | sorüsiilme«ini ve hirer kanunİB mevdana çıkma«mı dir. Merlı«lerin sörev ve vetkilerini bertaraf edecek I I Tanrı. kanunlarına İhaııet etmez! albukl hnçiin ne sörnvorn7? Hergurı hızla hetonlastırılan Boğazici, hergün bir parça daha Galata olmaktadır. O Galata ki. tek bir ^esil dalı roktnr. Halbnki bn Galata'da kal» dınarlarının dısı. \akti\1e bir av saha^ıvdı. Havdi bugün cazaller öldü. cevlânlar ma<allara karıstı diyelim. Ama daha 100 yıl onre §alkım söijntlerinin dalla Bu görünîisii ile. konunun btrtskım »1 acık bir gereektir Bu gelismeler hancı Simdi. konunun e«a«ı ile birlikte zihtnlerı mecgul budur. i • • Hükümetin bu konuda hir sonuca varabılmek ıcın usuUer dışında bır yolu denemesi ihttmalı hatıra L Böyle bir ihtimal asl.nda Parlamentovu ve partılen bır >««, bı rakmak anlamına gelir O zaman rejimın aHını kovmak «erekj I Geride kalan vol danıma eöriisme voluHur Nıtekım. komı hır .*• | run olan.k ortaya çıktıâmdan beri =avm Ba'bakamn p n s >sı 1 Ur. bu görüsme damsma volunu «eçtiâıni belırlemektedır Bu «maslar sonunda. konunun Parlamentoda enine bovuna tartı«ılma. sma fırsat hazırlamak için Meclislerin kısa da olsa gireceklerı tatııden vazKecmeleri ve devamlı çalı^ma volunu seçmelen beklenemür. Hangi konulann kararname icine eirmesinın. hanaı konıilann ıs" kanunla halli yoluna gidilmesinin daha yararlı olscaeı Wrıamento tsrtışmaları sonııcunda mevdana cıkahilir Bu solusvon jçynI d? AP'nin tutumuna da bir yumuşaklık sağlama mumkun olabı I . | ı | I ' I I BUGUN YARIN Gerçek teknokratlar Gunümi'zde dfmokrasilere «Teknokrasi» ya da «Mjeritokrasi». di\enler göröldiiğu gibi. çağdaş devlet adamlarının «Teknokrat» ya da •.Mcritokmt»Hırdan olması gerektiğirri savonaniar da mev~" cuttur. Şu gerrektir ki. çağın büvük teknolojik devrimi. getirıliği çok karmasık sorunlar. klâsik idareci kadroların dışında, cok rarklı teknd<rat idarecilere ihti>ac doğurmustur. General Dc Oaulle'ün ülkrsine ve Avrupa'ja vaptığı en hihiik hizmet, helki hnnu ilk ^ııl.nan ve gereğini vapan de\let adamt olusudur Bir teknokratlar kadrosmla. Fransız idaresini veniden davayıp dösemıstir. Bir kıs,ni politikacıları da teknokratlar arasından sermi'îl'r Bu nito'ikteki bir vönetimle kısa sürede çok basarılı soııtn'lar almıştır. Bir iste başarıh olmak için. sadece teknokratiara isi yaptırma' da veterü değildir. Teknokratlann o işte vetismesi, bir terrüb? sahibi olnıası, belli sorumluluklar taşımıs bulunması da sarftır. Bir tekr.oUrat ne kadar bilgili olursa olsun. veterli bir teerübe*e sahip Ueğil ise başanlı olması. vararlı olması. hayli şüphelidir. Tiırki\e'nin '>u tür teknokratlan var mıdır? Varsa onlardan yeteriıue >ararlannor mujıız 0 Bu üstünde durmamız çereken ciddi hir sorundur LnutmaTalım ki. Prof Oalbraith'in dediği gihi, ka;kmmaaın ön sartı. kafa kalkınmasıdır. Bö\le kafalara sahip nlmayan, idaresi biıvle kafalarca vürütnlmeyen uluslar. ne kadar caba harcarlarsa harcasınlar. istedikleri kalkınma rü>asını ;erçeklestirmelen. daima bir rüva olarak kalacaktır. rüıkne'de böjle teknokratlar vardı, simdi de bir ölçüde vardır Ne \ar ki razı havatımızın ilk vıllarından bu vana. bn vetismiş tfknokra'larııı politikacılar tarafından ınsafsızca harcanınaların;. karsı. çiıcümüz oleusünde savasmamıza rasmen. r.e yazık ki veterince vararlı olduğumuza ınançlı desiliz. Bugün bir kez diha bu KOnma dönmek gereğini duvduk. çfinkü 1950'den bu v.ma sürüp sıden kötü u\fulama. bugün de devam etmektedir. lurkiye, İkincı Düoya Sa\ aşır.dan önce ve bu savaş snresi kınde dışiııdın tırnağındar keserek. bö\le bir teknokratlar kadTOSU %etiştirmeK için çok büvnk 'edakârlıklara katlandı. Avrupada ve harp 'çınde ^merika'da bunlanr öğrenimini tamamlattı. Buçünün, ıMakirjp Kımvp Kıırumıı. o günün Askeri Fabrika]aıı nesabına, Millî Savıınma Bakanlığı pek çok insanı dısama ösren'me gönderdi Sümerbank. Etibank. Karabük Çelik avni yoht ızledi. Oışarıda vetiser bu ınsanlar riönüşlerinde fabrikalarılan en alt kademelerden başlnarak vükseldiler. Bir çok veni fuhrikaları, heyecanla kurdular \e isletmelerini ellerine aldılar. Ne jazık ki. 19î9'den sonra akılsız bir idare. zaman zaman tasarruflarına dırenen bu teknokrat sım'ı tarnmar etti. Bir fcısnıını öze> sektör kaptı. Bir kısmı krndisine veni bîr iş kurdu, kalar.latı da dııemşiz çöre^lere atanmak suretiyle, heyecanları «ldüıiünü. küstümldü. ülke kendilrrinden yeterinçe vararlanamariı. Türkiye'nin eervek. \etısmiş teknokratlan bunlardır. 2* Mayıs bir ölçüde bunlardan ^ ararlanmava çalıştı, sağa sola dağılm'ş olanları toplama>a gayret etti. Sonra. yine avni kötn zihnijet, bu gayretleri de sor.uçsuz bırafetı. 12 Marftan sonra da bunlardan jararlaıınıa MIIU ara.tırılmadı. Teknokrat d h e tecrübesiz kişiler, su va da bu nedenden ötürü seçildi. işı bilmedikleri irin, idaredeki sakatlıkları düzeltemediler. Çünkü. yapılması çereken pek çok sev var ki, bunları bilen kişilere ihtiyaç var. Kanun konusu, Acayasa deîi'ikliği konusu değil bunlar. Simdi. >apıl<ıca)> seylerden hiri de bakan sevhesinde. müstesar ve çenel nıüdür sevhesinde bunlardan »ar.ırİJnmaktır H ktöd Haneı iseler. bunlan arayıp bulmak. bir araya toplamak. ulke için çok vararlı olacaktır. sonu itibariyle yurt dışında çalışan vatandaşlarımızın sayısı 550.000 civanndadır. Bunlann. Ağuştos sonunda yurda göndcrdüvleri döviz 298 mil jon dolardır. Bu miktar geçen yıldan yüzde yüz fazladır. Yıl sonuna kadar işçi dövizi gelirinin 450 railyon dolara ulaşacağı ümit edilmektedir. Türkive îhracatınm 600 milyon dolar civarında olduğu düşünülür. se. Turk işçisinin ekonomimız* yaptığı katkmın önemi daha iyi anlasılır. Geçenlerde Sayın Ba=bakanla isçi temsilcılerinin yaptıkları toplantıda, Türkls vetkilileri vurt dışında çalısan işçilerimizin kazanç larınm daha verimli bir sekilde deeerlendirilmesi için etkili tedbirlerin. en kısa zamanda alınmasını. istemislerdi. Bu taleplerinde haklı olduklan muhakkaktır. İşçilerimizce. Türkiye'ye vapılan resmi transferler yanında, Türk işçilerinın. kati rakamı bilin meven ve fakat bir milyar mark kadar olduğu tahmm edilen tasarıuflarmın. Alman bankalarında bloke kaldıgı tahmin edilmektedir. Bu büyük potansiyeün değeriendirilmesi ekonomimiz bakı. mından çok önemlidir ve ciddiretle ele alınması gereken bir konudur. Alman iş adamlan ucruz faizle Alman bankalannda yatan Türk ışçilerinin tasarruflarmdan istifa ederek, yeni yatınmlar yaomaktadırlar. Türk isçisi. emesi ile olduğu ka dar parası ile de Alman kalkınma sma katkıda bulunmaktadır. Türk i«ci!erinin mevduattnı kendilerine çekehilmek için Alman bankaların dan bazüarı çesitli kolayhklar ve avantajlar da sağlamaktadırlar. 1971 I İşçi dövizi ve Sosyal Mesken iıîşaatı YAZAN Dr. Fazh AYVERDİ etnnlırken. cmeği karşılığı doviz gotiren işçiye de neden birtakım haklar tanınmasın? tşçilerimızuı ekserıyeti Almanya'ya gıderken otada para bınktirip vurda donduklermde bır ev sahibi olmavı duşünmektedır. Işçımızın en onde gelen amacı budur. Bu arada otomobıl. teyp, televız\on gıbı ev eşyaları da almaktadır Tasarruflarmın bır kısmını da yurddakı ailelenne nakden yollamaktadırlar t=çılerimızin ev sahibi olmak arzuları organızssyon noksanhğı vüzünden her ?aman isted'kleri şekilde sonuçlanamamaktadır Eğer iscilerimize ihracatcılara ta nınan haklara benzer birtakım avantajlar sağlanırsa. bu takdırde işçilerimiz yurda mesken slmak gayesi ile bol miktarda doviz getirecektir AĞLANMASI GEREKEN AVANTAJLAR: Alınmasım teklif ettiğimiz bazı tedbirleri sıralı>abiliriz: O İscinin. getirdiği dövizi Tıirk Bankalannda resmen boz durması. Alacağı meskenin sosval mesken ölçuleri içinde bulunması, 0 Tapu harcından muaf kı lınnıası, O 15 yıl siire ile bina vergisi nıuafıjetinden istifade etürılmesı. d Işçinin aldığı meskeııi 15 > ıl icinde satması halinde muafivetlerin kaldırılması. O l=çınin vefatı halinde vânsierın avni haklaıdan ıstıt'ade\e devam etmeleri, O İşci. me«kenini kirava \crse bile nıuafi>et!crin kalkmaınası. Teklif'mız tasvip gdrürse. yetkılıler bu mevzuu isliyerek suphe «ız kı olgunlastırabilırler Mesele konunun incelenmeğe değer bulunarak ele alınmasıdır Diğer fayda ve sonuçlar da îun lar olacaktır: • Tediye bilâncomuzdaki müımin açık. hiç blr dıs yardıma Ihti>aç duvulmadan kendiliünden kapanacaktır. Bu suretle dıs iil* kelerden kredi isteme olanağı ortadan kalkacak ve dıs borç yükünıüz hafifliyecektir. • Kalkınma hamlelerimizi ken. di unkânlanmızla daha hızlı başanna imkânına kavuşacağız. • İktlsadî hayatta mevctıt durguııluk azalacaktır. 1960'dan sonra Türkiye'de her çesıt mesken inşaatı büyük gelisme gostermiştir. Özel sektör yatırımlarmın büyük bir kısmı, mes ken insaatma kaymıstır. Bu buyuk yatınm potansiyeli. çesitli ik tısadî ve mali tedbirlerle «Sosyal mesken» alantna yöneltilmis olsa idi. Fmansman Kanunlarına bile hacet kalmazdı. Devlet Plânlsma Teşkilâtınm haklı olarak üzerinde durduğu arsa ve mesken spekülasyonları önlenebilse idi. iktisadi ha yat. malî tedbirlerle bugünkü dur gun hale getirilmezdi tsçilere satılacak meskenlerde de spekülatif faaliyetlere yer verilme yecek tedbirler almmalıdır. tnsaat sektdrü canlandıâı takdirde bunun memleket ekonomik kalkmmasına çok müsbet tesirleri olacaktır. Hükümetlerin kanun ku\Tetinde kararname yetkisine sahip bulunmalarınm favdr v« zararları da bu tartısmalar sırasında mevdana cıkanlabilir G°rcekten de bizde henüz uysulaması görulmemıs boylesine yeni bir müp<«=esemn gerek taraf«ız hııkümetler. eerekse . parti hükümetleri plindp ne sr'bi sonuçlar vereceâı ara=tırı!ma\a de I *•' bir konudur Örnesın Anavasal temel hak ve ozgurlüklerle ıljnli bir me.«e!e. ister parM iktidarı olsun ifter taıafsız nitelikte bır • hükümet elinde olmn. kolavlıkla bir kararname içine sığdırılacak | clnsten tasarruf olnrak kabul edilempz Buna mukabil ko?ulları ve •ınırlan belli bir kararname ile vun.itulebilecek cinsten isler de I v a r d ı r . Butün bunlar. vabancısı olduğumuz bir konuda geni? tartışm» ile mevdana çıkarılması zorunlu eorıınen huçuslardır Erim Hükümeti simdi ikinci önemli konunun pesınde görün ı I mektedir. Kısaca <3 K> sorunu diye adlandınlan kanun kuvvetinde | kararname vetkisi «onınıınıın bu hafta Hükümeti. Parlamentovu partıleri ve kamu oyunu pek vakından ilgilendiren gelişmeler gos I tereceği soylenebilir. | I „ .. •. , CUMHURIYET | Cumtnırfyet j Üniversiteler yeni j imkânlar yaratmalı SONUÇ ukumet. Sanayi Odaları ve UTürklş yetküileri bu konuyu 'ciddiyetle ele alıp üzerinde durdukları takdirde, Türkiye'ye akacak döviz tahminleri bile asa« bilır. Hazinenin bina versısi ve ta pu harcı tahsisatından ujrrayacağı zarar. dnviz borçlanması viizünden ödeyeceği faizle kompanse o'acaktır. Keticed^ bu bir hesap meselesidir ve kanaatimizce sağlanacak fayda. ueranılacak kavıptan çok daha büvuk olacaktır. Hem memlekete bol döviz girecek. hfm de yatırımlar yeniden canlanacak. kalkınma hızı yavaşlamıvacaktır. S Doğacak bazı faydalar ı« ülkelerde çalısanlardan her \ıl ortalama 10 bin kisinin ev ^ahıbi oîmak üzere adam basma oıtalsma "n bin mark getirdıEI dusunulurse. vurdumııza mıınzanı 300 milvon maık gırecek demektır. Yeni insa edilecek 10 bin nıesken ile inçaat sektoründe t e buna bağlı yan sanavide büyük bır faaliyet baslıyacaktır. D İsciye de lanınmalı HRACATÇIY \ TANINAN HAKLAR tSCtYE DE TANTN'MALIDIR: Hükumetimız memlekete döviz getiren ihracatçıya. ucuz selektif kredi, özel ıthalat müsaadesi ve dövizi ve prim vermektedir. Bu çok yerinde kararlar sayesinde «on yıllarda sanayii mâmul ihıacattnda önemh artışlar kaydedilmıstir. 12 Mart Muhtırasından sonraki devrede acele ve hatalı kararlar yüzıinden ihracat isleri aksatılmif tır. bu sahada lüzıımsuz bir israr hâlâ devam etmektedir. Türkiye'ye doviz getiren ihracatcı bazı kolavhklardan istifade I Sayın Başbakanım, Atatürk çızeısinde reformcu bır hükümet olarak tş basındasınız Atatürk'ün bılıme nekadar deŞer verdığı «Havatta en hakıkı mürşıt ilımdır» «ö?ü ile de sabıttır. uığer taraftan memleketın doktora mühendise. fen ve ılım adamlar:na olan mubrem ıhtıvacı malum. Hat böyle ikeo üniversıtele. en son haddıne kadar zorlamanmızin bu vıl eşantıvon mahı ları, yetınde gayet az, adeta gü<7) Ünıversite Ö5renım1ni 2 tünç denecek miktarda ögren vardıvava çıkarmak ve avni CJ alacaklannı radvodan ve zamanda gece öğrenıml vapgazetelerden vapılan yavınlar mak, rfan ögrenıyoruz Bu dururn (3) Resmi haie. celen özel o ünıversıtelenn adeta 8gren1m kulların çok öğrencı alacak ve vapmak kiilfetme katlanmslt kalitelı ögretım vapacak şekilıstemeven bır tutum içinde ol de acele olarak teşkılâtlandıdugunu göruvoruz. rılması, Bu yıl merkezî sı«tero sinav. (?) MaH imkân=ızlık gıbt batarına 102 000 öSrenıci katildı. hanelen ortadan kaldırmak Üriversıtelenn ılân ettigj kon için ücretlı sısteme gıdılmesı, tenjanlara göre Oniver^ıtpve zorunludur. ancak vaklaşık olarak 8100 kısi Lütfen ve vakıt eeçirmeden eırebüecek. rlıterleri açıkta lca konuya Bnemle eailin ve enlacsk demektir dıse içinde beklıyen ana v? baGecen vıl açıkta kalan ö ? . balara ferahlatıcı haberler ve. rencılenn nasıl oerisan halrie nn. Saygılanmla .. «Okaga rlökütrlfiklprını hstırKemal Ö1NCÜ larsınız Bu isin ünıver<=ıtple';n kevfıne bırakılması halinrie a l ı . nacak sonuc simdıden belh olmıı<! dpmektir. Bu ıtıbarla konııva derhal ve önemle biz?at eSilmeniz t o . runturi'ir Bu tfıırumda(T> Oniversitelerin fazla ö»renci almak <i"Te ımkânlarını B8n. blr hatfl yapip sabıka Yardım bekliyorum ile FKRRLH Nişaulandılar 19 9.197] AYSE CAKAR İLÂ N LÂSTİK VE PLÂSTİK AKSAM PARÇALARI İMÂL ETTİRİLECEKTİR (Cumhuriyet 7758) NİMBUS 1 Ford 3000 tıpı Traktorlere aıt 17 kalem lâstık aksamı parçaları ile 8 kalem plâstık ak«am parçalarmın ımalı ışı kapalı zarf usulu teklif alınmak suretıvle ıhale olunacaktır. 2 Her ıkı ısın ıhale dosyası ayn avrı Müessese Satmalma Servjsınden 100. TL. mukabilinde temın edılır. 3 17 kalem lâstık ak«am parçaları ile 8 kalem plâstık sk<;am parçalarının geçıcı temmatı. ımâl edilecek parçanın teklif tutarının oo7.5 nı=petıntle olacaktır 4 Tekhfler 29 Evlül 1971 gunu saat 16 00'ya kadar Mües. seseve verılmış olacaktır 5 tmâl olunacak parçalann orijınal nümuneleri Müessesemızde aorulebılır 6 Mue«esemız 2490 sayılı Kanuna tâbi olmavıp ıhaleyi vapıp yapmamdkta veya ısı dıledığlne vermekte serbesttır. Yolluk bakliyorum 1970 Agustos ayında tzmfrden •\nkara KızılMharaam Verimli kövüne normal tftyinle ftSretmen atandım. Şimdfvs k«dar tt»Ttunen hakktmız olan volluğumu alarnadım Blr «fretmen olaralc alınvaasın» inanmam Fakat bu ve buna benzer magfiunvet> ler neredevse benl bu cesit orf acag zihnivstln* Inandıracaktır. Dıjer devlet rnem'ian fka»makam, dofctor. hAScjm, «avpı, askert memur> tiyinl çıktıSı parafinı alır. rahatlıMa «der. Harcırahım? almafe lcln M E. B aa da dilekce yazdtSim halde vıne alamadım. Nersve milracaat ed(w>»imiz1 biiemıvonız. Bu bır tek kişive »it dpğıldır. Vollugunu alamıvan çok styıda ö&rotm^T) »»rdır Hasan POVRAZ Tahnrlar krtrfi fifretmeni dıve nitelendırüen kara dam»a ile damgalaıup cemıyet tçırde anlavışsKlıSa kurban olup en rizel vaşantı devresinl cezaevinın dört izbe beton duvar'&n arasmda eeçjrmeye mahkuııı edilmis blr klmsevim. Havatta Mmsem yok. 33 vastrn bovunca eemfvetin benden esirgediğl bır lokma ekmefi çalrnava roecbur edildlm «lersem gerçegi söylemis olunnn. Ralen dahB Uc vil bu katı vaşantırru ldame ettlrraek «onınluîum var ve vervüztinde halen ıvi nlvetli hamlvetperver Sim^elenn varh&ına lnanıvonım. Burada geçtrecegim uzun yıllan değprlendlrmemds bana vardım edepek kimselere seslen!vorum. Bana kitao ve vabancı üsan «Înı?51i7cei) öeretebilio var dımcı otaeak vavın oreanı ve maddt küçtil? vardımîar vapabilecek hamıvpfli kim^clere tnü f esekWr olaeaŞım Fervadım» •ı*rı» tnanıp slmdjden teşekkür ederim. Cetin GÖKK4T4 Merkez Cezapvi l ınd Kofıı» Türkiye Ziraî Donatım Kurumu Ziraat Âletleri ve Makineleri Fabrikalan Müessesesi ADAPAZARI : 20689/7752) YARDtMLARINIZI İSTEDİĞİNİZ BANKA ŞUBELERİNE YATIRABİLİRSİNİZ TORK HAVA KUVVETLEftİNl OOÇLENOİRME VAKFI