Katalog

5AYFA tKU sCUMHURİYEfe 16 Temmuz 1971 Ik \c arU derecelı okullar alanında da, unnersite \e tüksek okullar alanında da, jetiskinlerin ethiraı kmıusunda da gönnnıUzîin eğitim anlayısı, kisiyi aktif dnmma. geçirmeU, tek ders kitabından va da hocanın notlarından kurtararak çesitli bilçı kaynaklannı >öneltınek amacını tntmektedir. Bn amae, ancak kütüphanenin desteğıyre gerçeklesebılir. 5s»|lam bir eeitim reformonnn ılk da. yanajını kiitüphaneler teskil edecektir. Oknl, unUersıte ve halk kütüphaneleri. nın gelisiralerini sağlayacak ımkânlar yaratılmadan. de\letin kfitüphane palitikan çağda* kosuliara »t memleket gerçeklerine «ygiın «ekilde saptanmadan bir eçitim rrformnnnn banan ite soauçlanabilece|i duşünülmemtlidir. Kütüphanelerimiı ve eğîiim reformu Wm Dr. Jale BAYSAL • • Edebiyat Fakültesi Genel Kitaplık Müdürü mustur. Buna karsılık, Turkıye'de oknl kütüpha. nfsınin bagünkü durumunu inceleyen Dr. ö . SoMal'ıa söyledikleri hiç iç açicı detildir: «Bugun Turkıve'de yüzlerce okul Uütuphaneı \a artan oğrencı sayısı yuzunden dağ'tılıp dershane şeklıne sokulmus. ya da per. sonel yokluğundan kapısı kılıtlenip kaderine terkedSlmıstır. Anlasılıyor kı. benüz normal bir kütüphane hizmeti verebilmelc ıçln gereklı şartların çoğunrian yoksun olaD kutup. hanelenmız, ayrıca butünuyle mevcudivetlprıne \onelmiş bir tehlikeye de ınaruıdur» (2). kütüphanelprıni geliştirici hiç bir hiıkmün firtmeoıiş olması, şüphesiz daba da üzücfi ol Cumhuriyet *e eerap Teremediklerini söstenneTe yetmektedit. Köy Işleri Bakanlığı ile Kütüphaneler Geneı Müdürliiğunün çaU^malan arasındakı anlatnsız Krozmanlar da aynca zaman, para ve encrji isradna \oı açmaktadır. Sonııç T 3 aşlinRitlan ben yaptığınuz açıklamalara •** dayanarak, kütüphanelerimiz için öncelikle atınması çereken tedbirlen şö)lece özetleyeb riz: A Kütupbane konusonu bütiın ağirlıği ile bir problem olarak kuymak. A Beş Mİlık pttnlarda bu problemı koltür konulan ıle değil e«ıtim konuları ile birlikte ele almak O Ba^drılmak ıstencn her ı>te. ana unsurun insan unsarn olduğunu gözönüne alarak, her •eviyedeki kütöphaneci elemanın statükosunu tijiiı \e tespıt eden bir kanunun çıkarıltnasun sağlaraak, bojlece de bilenın bilmevenin kütüphane işıne el atmasını. karar sahibi olmasını önlemek. O Ankara \e t.stanbul Lnıversıtelerındeki kutüphaoecilik kiırsulerır.in ve bunlar dJ?ındakı kursların oahşmalarmı. her kafadan ayn ses çıkraa>acak sekılde koordine etmek. makul bir i^birlıgını sağlamak. O tniversıte kıitüphanelerınde merkezS bir vonetime gitmek Va tek üniversıte kütüphane11 ıle jetinmek ıa dı bunun mümkün olmadığı hallerde Fakiılte kütüphar.elcn arasında isbirlici sağlamak. Enstıtü seminer ve Klinik kütüphaneleri Ue Fakülte merker kiituphanelei arasınria ^ıki bir ıclâri baf kurmak H Her türden kütüphaneler arasında ynrt çapında bir işbirliğini saclavacak kanun veya >önetmelikleri hazırlamak. iinivershe kütüpbanelerir.i finiversite dışındaki arajtıncılara da açmak. f Okul kütüphaneleri için personel kadroları ve yer sağlamak. O riöv Işieri BakanliRi ile Milli Keıtıtn Bakanlığı Kütüphaneler Genel Müdürlüğünün kütüphane konuMindaki çalışmalartnı birleştirmek. O Hal'i kütüphaneleri için halkın «eviyesine ve gereklerine nvpun kitaplar hazirlatmak. 1) Sovsal, Dr. Özer: Çağdaş eğıtım ve okul kütüphanesi. Ank. 1969, Guven Basmev. 2) Aynı yayın. (s. 1). 3) Thompson, Dr. L S.: Turtaye'de kütuphanelerı gelistırme programı. tst. 1952, MES Basmev. (s 9) 4) Üniversıte ve ıhtısas ku'uphanelen İle unnersite kutuphanecılığı hakkında kanun proiesı Ank 1968, Ank. Unıv basmev. (s 7 • 11). f%. 3 ) . Gerçekleri açıkl ama dönemi Cenabı Hak'Un nlya^larla sund eren «nurlu uluK» nıituklanndan sonra yenı bıt donerne daHa gırmi^ bulunuyoruz: Bu doneme ğerçeklen açıklama ve jorme donemı de dıvebıllrız. Savın Malıye Bakanımu alıçılri.ğı gıbl. Devletın mali durumunu. kaynaklannı, ıç:nde bulunduğumuz cTurumun nedenleıl» n: ve çarelcrını gızlemıvor a. ^^ çıkseçık ortava kovuvor Yine gecenlerde «Devletin mali durumunun ıç a«ıcı olmadıçuu» belırtcek: « Günlük oderneteri vapmaktan bile âc.zız. Ârız olmasak bile güçlük çekiyornz. Kemerieri «ıkmaya bazirlanalım» dcdı Ve vıne: « Borç. lanmava alısmı< bir devlet. da. ha kalav barcama vapıvor. Biz tnilletçe tasarmf vapma itivaMuhterem aaietenızın 1"'8/ dını kavbettik. Hakkımız ol. 1971 tarıhlı nu^hajırın 2 «a\fa mıvın barcamalar vapıvornz. Simdi borclanmaya bir son ver. 5 sütuiunda va\ınlanan «lla<me zamanı «elmistir Devletı. tırnıa Rakanına »çık mektup. mizin seleceii için de bu sart PTT mensuplarına hakları vetır. Berçlanmanın bir haddi rilmiyor» basUklı vazı ıçın cevardır..» dıve karruovunun vap: Mevnı 657 savıiı Kanuns 1 3 7 *2 duygu ve düşüncelerinl yansı. sav\lı Kanunla eklenen ek «etan bir dille vakınıvor çici 5 inci madrî>r,in son fıkra tşte. an da olsa . çerçek hükmünün uvsulanması ile ıl» len bövlesıne re«ml dıtle hal giti bulunmaktadır ka duyurmak gerek. Bu. umutMezkur kanurıın eecicı ?2. cuzluk anlammda bır tutum ve görüs değıldir Devlet adamlı madde«ıne eöre ki'rulmın o'an ğına varaşan bir nıteliktır Yok Devlei Memurlan Kanunu Intarafırırian sa «Borc viîitin kamçısıdır». tibak Komi«vonıı ya rfa «Borc alahılenın itiharı tpvb'f erfılen ıntıhakm aenel Pvardır» «Pahalılık vıhhat alâ e^slanndakı açıktamav» enre metidir» sıbı •idfsatalann u ek SPCICI S incı marirtp «on fıkrrutlu (*"> a'dstmacaların \ e . ra hukrpü Te=ekkuHımu?de barı ve değerı voktur, aünümü rem a:«ı Der«onel hajtkında uyzün ortamıncia Gerçekler «öv. eulanmamıştır. lenmelı. yazılmalı, tart!«ı!mah Bilâhare koru !'e Heill ol»ve çarelerı bulunup uvgulan rak Sayıstay Gen°l Kurulunra mahdır; kısı^el ve özel dünya. ı»"haz olunan 17/3/197J tarıh, mız» uvsa da. uvtnasa da... ?îfll/2 savıh Kanun Czerine Ancak. Savm Mative Bakanı mpvzubahl» madde hükmü uvmız Anava«a de|i<!iklı£mi bi. gulsnmn. per'onple Nısan. Male ger<"ktıren . ve maîi yü vıs 1971 üeretlen «nn kademe kürnlülüâu vü? mılvonlan a üzcrınden ödenrm=tır. san, parlamenter odenek ve Arc?k. Baksnlar Kurulunui volluklarıvla Hszıneden pati 11'3'1971 tanh n8'« «avılı ReJlere yardım çabalan .hem d> mi Oa'pfe'de n»?rertılen 2'5/ ivedılıkle hakkınria butçenm 1 7 tarıh ve 7/23» <a";lı karar. Q1 mali gucu bakımından scaba ne ları ıle bu fıkra h'ikmunur, ovdusünıivor'' Kamuovunca u gulanrmvacaSına karar vpn mij 7untu duvularak vakından lz. oldueundan ^on kacfem*rır o lenen bu ozel konu bu vondfn dermeı «pklınrio Nı«an ve Made açıklıga kavu««a da ondan \ıe a^la^nda vapılan uygulama sonra ulusça kemerler sıkıl^a!. durdurulmustur. Kemal ÜSTf N Saveılarımız'a. Kadıkör . tST. PTT Genel Müdürlftta Yanlıslık iirkhf'de bugüne kadar ızlenen vanlıs kütiiphanc politîkasının en arık kanıtı, bej yıllık planlarımızda kütfipkane konnsnnun bir eSitim konnsu olarak değil, fcültıir konnsn olarak müıeler, tivatrolır ve *por ra. lısmalan ıle birlikte ele alınmıs olmasıdır. Kiitfiphane. lipik bir r*itîm ve öğretim ka. rutnadur. müze tle arakinda çok fark vardır. 1924'te rfitim kurumlarımızı ineelemek iizere davet edüen John Dewev'nin rapsrla. rından. 19İ9 tarihli «llkmektepleî Tahrratı.arrt>: nden \t 193Kda avfulanmava baslavan ilkokul programlanndan sonra, öiretmenlerimiıin «aktıf metot» deyimi ile ifadelendirdikleri yeni etitim ilkeleri Millî Eiititn Bakan. lıihnca da beniımenmi*. fakat metodan ı v . gulanabilmesi îçin gerekli Uk sart. yani modern bir kütüphane ergütü. bMtüne kadar »r. ta\a konamamıstir. Ilk ve orta otrrtim okollan iein kfitüphanenin tasıdıfı degeri. Bnlö egitimei Prof. Dr. «olford'an asagıdaLi s5ıleri\lt Sıttlfyebiliriı : «Barıa okulumızdan bahvedr or osjretmerlerînmn ı; ı bııeı oğretıeı ve oügıl: kımseler oldugunu sovtemek ıstıvorsunuz ösŞrenciierin odev'.erını nı vaptıklannı, oltulun \ı!da şu kadar rre^jn verdığinı ı«tatı=tıkleıe davanarak açıKIarnaja çahşıyoısunuz Butün bunla. rın doğru oldueuna ınanabılmem ıçın bana okulur.uzun haftahk ders pıosfraraını verın, benı kutuphanenize goturun Eğer okul kutuphanesımn ralıvna program! okul progra. mı.ıı tdmam.ıyor«a, kLtuphanecır.ız. progıamı bıien, okutmayı da büen bir kımse ı<e, haffatık Cdlı^pia oogr?ır!nın ha«arılı bir «ekı'.cTe u\ gulapabîimesı n;'*1 nsretn.en kutupharecı ve osrencıler ortaklasa cah«rna«nı V ı >1: orlarsa ; = le o ıar..an sovledıVleımuı değenendirir ve inani'im» (1). Hismette artış H Unirersite khaphklan X * nnersitr kiıtiıphanrlerınin enemini ıse, ^^ bıivök bö\ük adamlardan nakledilrn bir sıra sloganlarla. bugtin artık hemen ber. kfs bümtktedir. Carlyle, «Bugunün gerçek üruversıtesl bir kutjphanedıt. drmiştir; baska biri, «Kütupha ıe 'in:\pr<nenın kalbidır demiş; Kmrstcd adlı bir akıllı adam. «Üniversıte kutüphaneyı kumj/. ak«:ne ktıtüpr>ane ünıveTsiieyi yaratu» dHecek kadar ileriye eitmistir. \eııi Lnnersıtoltr Kanunu için önivtrsit»Irrimizin 1970 vılında hazırladıkları ortak tasaTinın 3. maddeMnın h xe c fıkraları. «Memle^ei ı'gılenriTPnler başta olnıak uzere, bünın b'l'msel v tekn;k sorunlan çozme* ıçın bılımlen geru«lenp dennıeşfırpcek ıneeleme ve aıa«'ırrna!?r vapma.k öğrencılerinı bilim anlayı^ı kuvverlı saglam düşünceli aydınlar ve yjitsei oğrenıme dayanan meslelderle türltl bihm ve uzmanlık kolları için iyi haaırianmiî bı!qı ve tecrübe sahtbı elemanlar... olarak yet:st,rmek » tr.i\er<*itelerİD t«T«vl«ri*Sr kavıtlarını kovuvordu \ e >azık ki üniMrMtplfrımııın küt&phaaelerı. her koimde, b<ı capta bir bılimsel ar»$tırmavı ve öıırtimi destrkleveceb giıçte defillerdir. (Bk.: 3. 4). Ha7irlanan kanun tasarılanna. nniversite alk fcütüphaneleri va^a>ışının her alanında ve her döneminde halkın %tat\ eğitimine vardım etmek, okulda verileo öfrrttimi tamaralamakla gorevli kuruluşlardır. Halk külüphanesi bugün artık \almz kitap okutan bir >er driildir: çerresindcki insaoların her çrşit mânevi bazen maddi serpklcrını eözöminr almava çalısan. konfrranslar dÜ7enlf\en. özrl toplantılara vcr teren lilmler gosterrn. her çe$it soruTu cevaplandırmava çalısan bir merkez halinr eelmiştir. PTT Genel Müdiirlüpnün cevabı ISTfçli ve Daniraarkalı kütuphanecilerin biıtun diitiTada ün vapnııs çalısmaları bîr vana, Irçüp'te kütüpbanesine ihtiyacı olanlar içİBrtiki^makinası kovan, kütüphanejp bîtisik bir çamaşırhane yaptıran fne«iekda^ımız bu işin esprisinj en rüzel bir ornekle ortava koymuş oldu. 5 yıllık Uk öğrenimden sorıra vatandaşlarımmtı okumayı yazmayı bile unuttnklarını. nüfns sayınlannda ilkoknlu bitirdiklerini sö\leyenlerin çojur.un okuınaM vazmaM gerçekte bilmediklerini hepimiz biliriz. Kitapla iliski. zorunlu bir okul dnnemine bağlı kaldıkça snnucun ba^ka tiirlti olması reta değismesi zaipn beklenemez. ( h « ki. vapacağı işin önemini kavramif. çalıstığı çevreyi iyi tanıyan, insanlann piivenini kazanmı;. gayretli bir kötüphaneci. etki alani öğretrnrninkindrn de çeni? ve sttrrklt bir ejtitici olabilir. IK^'dan bn vana, «umumi kriıtüphane» lerimiz. hâtsbı korumavı değil, özellikle halka vonehneyi ilke olarak benimsediler. Çok kısır imkânlarla da oKa. ^erçekten hi niretli bir kiitüphaneci kadrosunun cayretlen ile. bir halk kütüphaneleri örçiitü, ağır aksak telisme \olondadır. Fakat bu kütiiphanelerin sadece knlrksi.tnnlarının nitelikleri bile çevrrlerine. okuTUCU isteklerine ve aktöel iİRİIere veterince Yarı Hayır karanhkta... Oknr . Mzarlanraızın savısı lî milyon 5»5 bin 21. Okumaı yazmazlarıramıı savısı ise I milvon 138 bin 956 ! Lvdurma bir X hesap değıl bu. Son nıiİBS sayımmm ke»în s»nuçlaTi böyle. Ganeteyi eline versrniı keke peke banlıkları sökebilecek insanla. rımız nuiusnn yariMndan d*h» az. Ç«|unlnk tam karanlıkta, nr aîvı biüVor. ne^*:ırl.~<<te size aeı serçek. t*te siıe aıerine drv adnnlaria >. utuneiftt »»run. I?te «ze Türkiye'nın bir avnadjn \9*»rt«ttnft fcffsu Gene hesap . 430 bin yurttasımız dı<s ülkelerde çalısıvor. Tarım mihon nüfııs ! AJmanva'da. Hollanda'da, Belcika'da, lsyecte, Fransa'da Gitmisler, da|ılmıslar dört yana. Xerin dibinde. verin üstünae, nerde bİT i>. bir ekraek varsa orada calısı\orlar. Çalısmak ki nasıl ralısmaiv ! Gıindüt jece demfdrn. Kadınıvla *rWej^le. t n zor kosullarda Avrupalı sasıvoı bizimkilerin «'.ılısmasın*. *a«ama>îina, «.ahrına, çile çekme gücunr :.. Kendileri daı anamazlar buııa ! Bir Isveç gazetecisi, Türk İÎ.ÇİSİ kimlığine girıp Mr srire • havatı yasamıs, iste jazdıklan: «Ben IıUnda'cia. ıc sasasın en ^ddeth gunlennde Dublın'rie bulundum. An.a D.!n:ır,aıka'ua t.ı Turk ısçısı kimlığıvle \aç^mak benını KIP. W t kat tiaha kntkunç oldu Durup dururken a benı kaicikoîa gt.tuıriii'er ÇcV.vtıedığım kalmacfı Danımarkalı olduğumu ancak o zaman, ışkenceden kurtı^mak ıçın ıfraf et\\m YU!;M h.Um baıaptı > Gazeteeive göre en pis pansiyonda ya^ayan Türk isı.ilen herkestcıı daha çek para veriyorlar. turlu kakarete katlanı\orlar, en (eci sartlar içınde vasıvnrlar, «invanca vaan,r: TUIK ışçı'er.re vpsak b'irada» Bu bir kesit. t a n n mıl>on ınsanınnfdan kırkının. ellısınin durumunu vansıtıyor. Xa «erı kalan jrttcbinler? Kendi dılinde >azmasıııı oknmasını bile bilmeyen ınsanlar, kendı ilinın kasabasına Uentine bile ınınemı« ınsanlar Koprnhat da. Berlin'de, Munih'te ne japar. ne eder nasıl karsılanır? Harlanarak. itiie. rek. kakılaraK. va'.ııu beden güründen yararlanan bir çesit >a. ratık çoıü\le bakıiarak «At<ı ^ m sığmazken dune varına Du.rnusL.ni oerı du^înu«un] el kapılsrına» demis «air. iste o aciM. • ntancı duvarak Aına sıavılar oruda. Nütusun varıdan ço|n okuma yazma hılumor istt. Okonı* >a«na bileıılerın kaçla kaçı da gen;ekten okor ya/ar? Hem ne oknr? Nasıl oknr? ÖŞrendiğıni unutma. mı>s* :.. Demek bntün çabalara. büriin iyi nivetlere ra*mcn nlusan lümünu okur . vazar bale tetirmeyi başaramıveraz. Bir de kalkıp ılkoUulUrı seku yıla eıkarmak, Batı okuUnrına ben. zetmek isınoruz. O>sa uç vıllık. bes \ıllık loranla «tr^nim bi. le \apt1rJi1morn7 butün yurttaslarımıza. llU.Sen Korultayında okunan raporda sovle denilıyor : «Eu okıima \dzma hılnıeven H mıljonu askın ıntanın çok .buvuK bir kısrrn, ;<iUa.MK cldrak 12 5 mllyonu ilkokul çağım geçrııs olar::aK:ır Okuıja/a'lik =orı;nu gonılduğü gibı halkın en aı yar.sını ı:giıer!dırme!'en!r Bu somnu çozmek ıçın gorevlendırilmıs kuıumiann çcra'an soruıun büvuk'uğu kaT^":ında son u'ıcte LJV ku rısKtaaır » Görülen nedir'.' Oaha ı*in basındı bile olmadiîimız '. Kolları sı\awp ofretim ve tsitint seferberliiine çirısmemisız hile.. Yıllardır oturduğumnz yerde tartısıp dnruvoro7. Bir vandan da nıifns art:>or ç ı | g<bı. Okumasız vazmj>ızlarımız ria a\nı oraada cotalıvor. .Ne okallar jeti\or. ne o|retuifnler, ne de para Zaten politıkgcılarımızın pek ı.otnnda butun niasu oknr . vazar yapmak nıyrtı de vok. Rirer o\ makıne«ı. ° .U\ca aldatılan. kaııdırılan «O7Ü »c ılmAnıı^ hılıneı korlesürilmıs hirer varlık olma^ı ıstenen ınsanlarımıı kSr bir karanlıktan çıkamıyorlar bir törlu llnsumuzun < arısından roğn kar^ı \4kada b'?den uzakta. karanlıkta. A>dınlıkta olriujunu sandıklarımızın da kacta kaçı gerçekten oku>or yaznor, bilmiyoraz. Bilinen bir sev varsa sn, reformlar vapmak üzere, Anayasa'nın önfördüğü isleri gerçeklestirmek üzere iktidara selen bir iıüknmetın. bo hukümeUekı «beyin» lerın her seyden, ber seyden once bu korkunc karanlığı dağitmanın yolUrını arayıp buhnakla «orevlı olduklartdır. Once asayis, sonra reform hele bir isler düzeUın, her seyin sırası \ar.. çibi sözicr artık bir yana ıtilmelı, ulus co|anlııi« kör karanlıktan. bilinısızlikten, ;erilikten kurtarılmalı Bir nlu^un >arıdaıı eosu tam karanlıkta. varıdan azı avdınlıkt^ ıse. o ul' kede daha sabah olmamı« demektir O iilkede daba hiçhir ış >apılmamıs demektir O ülke \arı kitr«nlıktadır demrktır n ül ek kullamlmayan iki yabancı maddeden faydalanmak suretiyle Londra Üniversitesinde bir ekip sinir sistemimizin adaleleri ne şekilde kontrol etmekte olduğunun an^ htşıhnasi yohınâf Şnemli bir ilerJetne kardetmiştir. Bahis konusıı ekip, Akdenizde yaşıyan bir yassi balık türünün elektrikli uzuvları ile Milliyetçi Çinde yaşayan zehirli bir yılanın zehirinden faydalanmışlardır. P Sinir sistemi ve adalelef Hazırlıyan TEŞEKKÜR 19 6 1971 Cumartesi gunü geçır<tığımız fecı , tra^ıh kazası ,,.F»uol«. goturtüW«umt)z JS.&K. îstanbul Hasıanesı'ade bana ıIK tıbbj müdshale^I1 ' v'aöan «e eşım Setaım Altınok'un hayatını kurtarmak için butun imkanları deneyen OB. Dr. MUZVFFER ERTEN. Dr. H. I. B»H*H. Dı R. Tl'R* ve Dr. SALIH VVRSEL'e. bacağmıdakı operasyonu basarıyla xapan Op Dr. SARIK AKYOL. ve Oıtopedi Servısinde kaldığım surece vakın ilgılermı esırKemeven Op Dr A. CÖL, OD Dr N SEFLEK. OD. Dr. A. KLRKCl'OĞLL">a \e kadresım Dr. AYStMA ALTINOK'un değerlı hekım arkadaşlarına. Ortopedi Servisl personeline. 22«1971 Runu esıra • 3 İ4 *** ıs Oğullarmın doğumuou, dost ve yakınlanna müjdelerler. Vecdi KIZILDEMIR gostermejcte, ancak eıektnkü balıkta daha tazla mıktarda mevcut oldugu ıçın reseptor molekul bakımından zengın bu kay nak teskı! eimpktedır septore yapışmakta ve başka nıç bır kısma yanaşmamaktadır. Mıledı, Molınoi! ve Potıer bu zehnden numune alarak bunıı rad\oakut ı<xün ıle bovadıktan sonra elektrikli organlardan alınan maaae ıle bırleştırmışler dır. Elde edıien karışım daha sonra snlandınlmış deterıan solusvonu ıle kanştınliD toksın ıle reseptorler arasında meydana selen maddenın serbest kalması nı sağlamışlardır Üaha sonıa vapılan setı halındekı kımvasaı muampıeİT reseptorün toksın den avrılıo 'p«hı« priılmpsım sac ta olan onemlı ılâçların çoğu kürar ve atrofın gıbı normal sınır adale sıstemıne et'sıde bulunarals fayda sağlamaktadır Reseptor molekuller sal bır sekılde tecnt edıldıkten sonra bu tur ılâçların reseptorleı üzennde ne gıbı etkıde bulunduklan bugune kadar olmadık sekılde daha dırekt bır sekılde lncelenebılecektır. Bırbırlerı ıle hıçbır ılgısi olmadığı zannedılen bu maddelerle sınır sistemı taraiından hazırlanan mesajların ne sekılde adalelere ulastığı hakkında bılgi temın edecek mülsemmel bir sıstem kurulmuştur. Sinir sistemı, tçınde âni olarak «smır mesajlan» olarak nı telediğımiz elektrik sadmelerının geç'iğı ınce elyatlaraan müteşeikıl bır *ebeke olarak kabul edılebmr. Smır elyafları dırekt olarak adaleiere bağlı değıldır. Mesajlar aralaıında bulunan ve «ase tilkolin» ad: verıler, ufak pa ketler şekiındekı boşluklar yoiu ıle ıletılmektedir. Geçen yıl bu son çalışmaiaTin yapıldığı ara? tırma da'ressnın ba$kanı bulu nan Sır Bemard Katz. asetılko hn denılen maddenm sinir uç lar.ndan ne sekılde dagıldığını ıs pat eden teza ile Nobel ödülunu ka?anmıştt. YILAN ZEHİRİ • •Mesepror molekullerını» dı I I K ğ e r eıektrık'ı oıgan nes:ç •••• ie»ınrjen kurtarıcı âlet olarak da «Bungarus Multıcınctus« adıru taşıyan yılanın zenı rınden (avdalanıldı. Dıger zehırler ve sınır bozucu gazlar gıbı bu vtiandan alman toksm sınır l) Evlendık. Ecr. A>tc Kalemoğla (Aluergun) Fcr. AydoğlD Kılrmotlo Bevoâlu 15 7 1JH Cumhuıoet SELMtN ALTINOK'un cenaze torcnuıe Eelen, celenfc Ronderen, mektutı. tflefon ve telerafla acımızı pavl*san dost, »rkadas ve akrabalarımıza derın mınnet ve sukranlarımızı sunarız. ITJAT ALTINOK • • * •« • • • • • • • « • • •• «• • • • • • • •• BİR RESEPTOR akat bu tnadde sınır ucu ve adele arasındaki fasılavı geçtık'^n sonra cereyan » 5 den oîav nedır" Gorunuşe gore, bu maddt re septor adı venlen ozel bır mo lekule vapısmakta ve bu resep tör, adalelenıı gerilıp bünılme sını saglıvan mekan«tnayı ça 1 stımıaktadır Doktor Rıchardn Mıledı L:nc Pot'er ve Perrv Molinoff ılk defa bu reseptoru ızole edıp neye benzedıgıru gos termevı basarmısîardır İU onoe bol mıktarda resep tor nıolekülu ve bunları nesiç lerın dığer kısımlanndan ayıncı bır mekanızmava ıhtıvaç duyu) an. U'e ou faalıyet ıçın vassı ba lık \e vılan ?el.ın çıkmıştır. Reseptor molekul kaynağı olarak ekip, avını e!ektrık sok vermel: suret! ıle smdiren cTorpedo Mar morata» adı vsn'en balıgın elelc trıklı organlanru kullanaj Bu o^eI oreanlar sen halınde sınır adale baglan'uarın'n bırbın u?er'r.f1» tPSKil edılmesı ıç;n isuıla• ı l^ı Bıi ba*lan*ılar tıpkı ınsanlarda oldugu gıbi faalıyet F • Dr. Molinoff (solda) ve Dr, Fotter yılaıı zehıri ile sinir sisteminin adaleleri nasıl kontrol ettiğini tesbite çalışırlarken mesaıiannın adalelere ulaşmas!na enge! olmaıstatiır. Diğer arastırmarlar îebırn bu faahyetır.ı reseator rr.oıekul'.ere kuvvetle yapışıp asetılkolın maaaeuun ç.kmasına enşel olmalî suretı ıle f verıne getırdığını ıspa lamıslard'r Bu bağlantı çok kuvvetlı oldugu kadar ıtes'n bır ozellık de taşımaktad.r. Yalnız molekul relamıştır. Ortava çıkan nesne tek bır proteın molekulu olmuştur. Bu deneme muazzam bır başarı olup dünvanın en buvuK bıotızık laboratuarlarından bin ıçın önetnlı bır adım olarak kabul edılmıştır. Dr. Potter'ın dedjğı gıoı son derece hevecan vencı bır sonuç oldugu gıbı bu başarınm buvuk onemi daha ılerı çahşmalaTa yol açabılecek ntelık tasnnasıdır. aha şımdıden denemenm yapıldığı laboratuara îngılterenm en ılen gelen ve elde edıien reseptor protein'ın nıtehğını daha belırlı bır şekılde ortava koymak isteyen biyologlar müracaatta bulunmuşlardır. Eğer yeter tnıktar tecrıt edilıp krtstalıze edıleceK olursa, rontgen ışını yolu ıle Ingılterede gelıstırılen krıstolografi metodu ıle nitelikleri daha vakından tespıt edılebılecektır. Reseptor proteın aynı zamanda llâç yapımının ıncelenmesınde de îaydalı olacakttr. Hattâ ilâç sanaviinde devrim varatabilecektır. Bugun tıp âlenunds kullanılmak nıversıte u\elen bu yem denemenın ıkıncı adımı üzerınde çalışmaya başlavacaklardır Bu reseptorun asetilkohn'm gel.sınden sonra reseptorun adalede çahşmava baslamasının nasıl mumkün olduğunu ve nıçın reseptore bağlı bulunuşunun tesp:h Dr. Potter bu konuda şoyle Itonuşmuştur: «Evvelemirde reseptör protein'i sat bir sekilde elde ettikten sonra venıden adale nesiçine zerkedeceğiz. Bunun mümkün oldugu nu farzettikten sonra adalenin kontrolundan yalnız reseptorun sorumlıı olnp olmadığim anlayacağız Bu arada adalenin ınnik süzgeçlik Rörevini, araci bır maddenin sörmüs olup adalenin açılıp bfizülmesini «ağlaması da mümkündür. Bu maddenin ne olduğunu tespit etmek reseptörün bulıınması kadar zor bir »orundur.» Belkı fle bu denememn en IV ffinç sonucu «nasıl bılgı edındığimız» konusunda bıze ıstk ttirması olacaktır Dr Potter'ın kabul ettiğı bır gonise göre öğrenım kabılıvetı bevınde mevcut bulunan ve «Smapsıs» adı verılen bağlantılarla ılşılıdır Bazı şevler öğrendığımız zaman bu Sınapsısler şekıl değıştırmektedır. Kendısı bu konuda şunlan sbylemektedır: u İKİNCİ PROBLEM DOKTOB Tarık Z. Kirbakan \ Deri, saç ve Zöhrcvt Hastalıkları MOtehassısı tstiklâ) Cad Parmakkapı So: II. TEL: 441173 Lâltu İMustafa Ö2DİLER No. IJ Ttl: tl «8 ft I Müfettiş Muavini ahnacaktır Petrol Ofisi Genel Miidürliiğünden: Genel Müdürlügflmüz Teftiş Heyetinde acık bulunan kaoirolara; Hukuk; tktisat ve Siyasal BilgUer Fakültelerı ile Orta Doğu Teknık Üniversitesinın Idarl İlimler Bölümü; tktîsadl ve Tıcarî İlımler Akademısı veya bunlar derecesindeki yabancı fakülte ve yükseU okullar mezunlan arasında yapılacak secme smavi üe yeterı kadar Müfettiş Muavini ahnacaktır. Smava girebilrnek icin arama şartlan y.mltrdir: 1 Ofis mevzuatının memurluk icin aradıfci şartlara haiz bulunmak; 2 Fiilî askerlik hizmetini yapmış olmak; 3 Yaptınlacak tahkikat sonunda sicil ve seciye bakımından Mufetti$lik mesleftine almmasma ensel bir hâl bulunmadıgı anlaşılmak; 4 Smavın açddıftı yılın başmda 30 yaşmı bitirmemiş olmak; 5 Sağhk durumunun her mevsim ve şart Içinde gezgen hizmete uypun oldugu; tam teşekküllü resml bir hastahaneden almacak raporla belirtilmek; Seçme smavlan; 15 Ekim 1971 tarihinde yazıîı olarak Ankara; îstanbul ve Tzmir'de: vazılı smavı kazananlann sözlü sınavları ise kendilerine bıldirilecek tarihte Ankara'da yapılacaktır. Seçme smavma ?irmek isteyenlerin; 1 Tahsü belgesi; 2 Nüfus hüviyet cüzdanının aslı veya tasdıkll sureti: 3 Askerlik belgesi; 4 Sağhk raporu; 5 İki adet vesikalık fotofr&f; ve yazıh smava nerede girmek ıstedıklenni belırtir bır dılekce ıle en gec 5 Ekim 1971 günü mesal sonuna kadar Petrol Ofisi Genel Müdurlüğü Teftı$ Kurulu Baskanhgı Mesrutivet Caddesi Bavmdır Sokak No: 59/8 Ankara adresine ve sınav konuları ile dığer h'isuslarda daha geniş bilpi edınmek istpvenlerin avtiı adres ile îstanbul vey* îzmir Bölge Mödürlüklerıne TRhut yazüı oîarak başTurmalan ilan olunur. Postada olacak gecikmeî»r kabn] edilmez. (Basai: A. 1110417770, 59b7). ÖĞRETİCİ ANAHTAR I t ^ a n a h t a r olarak görev gör™ mektedır Öğrendıkçe valnız be\nın bütün tel sistemi değı«memekte sınapsıslenn çalışma duzenl değışmektedır». Muhakkak kı reseptor protem'in tec nt edılmesl ıle bu de*isıklıkler üzennde daha gemş bılgi edmeceğız ve dolavısı ıle hafızanm moleküler temelıni anlamış olacağız. Bu konuda yapılması muhtemel te"rubelerın sonu alınmayacak kadar zengın olacaktır. Bır kere daha bır tek deneme, daha çok geniş deneme schala. rına yo, açabıleceğını doğrula. mıstır. Butün dünvada molekCl fle i'gılenen bıvologlar. Üniversıte j Koleıinde ' c*K edıien protem» den su veva bu sekılde tavda. lanmak için çırpınmak' dırlsr. Ve yılan nıhavet bu havali hskıkat safhd<= na sokabılecek gıbı gorunmektedır. bdslamanın saatı coktan çalmı* demektir. Hem de aeı acı, bir çesit ımdat zıli jjibı .. ^^^^••^»^i^BM^MBB^B»i^a« U K T r l I AICBAJL D