Katalog

1! Haziran 1971: :CUMHURİYET= SAYFA ÜÇ Amerikalı meslekdaşları destekliyoruz ew York Times'ın Vietnam gizli belgelerini ele geçirip yayınlaması, bfitün dfln. yada büyük tepkilere yol açmıştır. Ancak Amerikan Ada. let Bakanlığının ikazı üzerine bir hâkimin bn yayım sfireli dnrdur. masi, tartışmaların yönünü d e . giştirmişe benziyor. NEW TORK Vietnam savası üe ilgili gizll belgeleri yayınlaması geçici olarak yasaklanan New York Times gazetesi, Yönetün Kurulu Başkanı ve Nâşiri Arthur Sulzberger, gazetesinin Vietnam konusundaki gizli belgeleri yayımlamakla ulusal güvenliğe bir zarar verdiği kanaatinde olmadığını söylemiştir. Londradan New York'a gelişinde gazetecilerin çeşitli sorulanna Hatırlanacagı gibi bn belgelermuhatap olan Sulzberger, Times Yazı tşleri Müdürlüğünün, bu de, Vietnam'daki Amerikan salbelgeleri tefrika etme karannı tamamen tasvip ettiğini belirttikten dınsının önceden hazırlandığı or. sonra, Adalet Bakanlığının gazete aleyhine açtığı dâvamn ve bir taya çıkıyor ve Tonkin Körfezi federal mahkemeden, belgelerin yayımlanmasını geçici olarak men olayından evvel, Jobnson'un eder mahiyette bir tedbir karan aldırmasının «Anayasanın birinci bombalams karan aldığı anlamaddesine tamamen aykın düştüğünü» ileri sürmüştür. şılıyordu. Sulzberger, bu geçici tedbir karannın daımi bir karara dönüştürülmesi halinde, Times gazetesinin mücadeleyi sonuna kadar sürKısacası, gerek Amerikan ka. dürecegini ve meseleyi yüksek mahkemeye intikal ettireceğini kaynraoyu, gerekse Amerika'yı des. detmiştir. tekliyen bütün dünya aldatılBu arada Amerikan gazetelerimıştı. Kuzey Vietnam'a saldıran nin çoğunluğu, basın özgürliiğü dahalesi hakkındadır. Diğeri ise, Amerika, bnnn bir mnkabele ve Amerikan halkının haber al 1964 yılı başında Kuzey Vietnam' olarak değil, sadece saldırmak ma hakkı adına harekete geçe m bombalanması karan hakkmiçin yapmıstı. rek, Savunma Bakanlığuun gizli da açıklamalar ıhtiva etmektebazı belgelerini yayınladığı için dır. Kuzey Vietnam raporunda, Amerikan Hükümeti, «New mahkemeye verüen «New York bombardıman karannın 1964'ten Tork Times» m yayınını durduTimes» gazetesini savunmakta çok önce alındığı, sonradan Tonmrken, «Devlet sırlannın açıkdır. landıÇı» gerekçesiyle mahkeme. kin körfezi olayının bu karan den karar almıştır. Bilindiği gibi, Savunma Bakan uygulamak için bahane edildiği lığı, belgelerin yayınlanmaya baş belirtilmektedir. îşte simdiki tartışmalann kolaması üzerine, Adalet Bakanlınnsn da, bn «devlet sırn» kav. ğına başvurarak yayınm durduramıdır. rulması ve belgelerin iade edilEflatnn'dan beri ve hattâ da. mesini ıstemişti. İlgili mahkeme, ha öncesinden, «Devlet» fizerine Amerikada Adalet Bakanı göreçeşitii teoriler kuralmns, kimi vini yapan Başsavcınm harekete devleti aileye, kimisi de mevhum geçmesinden sonra, geçici bir sosyalı anlaşmalara dayamaga süre için (Cumartesi günü T.S.t. çalısmıştır. ÇaÇımızın «refah 17 ye kadar) gazetenın belgeleri devleti», bn müesseseyi vatan yayınlamasını önlemiştir. Andaşiara karsı çeşitli borclarla cak, belgelerin iadesi konusundayükümlendirirken, Doğn Avm. ki hükümet isteğini kabul etmipa filkeleri ise devleti. bir sını. yen yargıç, bu isteği gazeteye fın mah şeklinde göstermeye çahükümetin mahkemede doğrulınr. dan doğruya iletmesi için bir duruşma yapılmasına karar verFakat Ister çeçmiste, isterse miştir. gelecekte olsnn, ya da ister Batı'ya isterse Dofn'ya ait bolunÖte yan dan, belgelerin gazetesnn, «Devlet» her şeyden önce ye, Savunma Bakanlıgı hesabına yönetenlerin iyi niyetleri üzearaştırmalar yapan «Rand Corrinde inşa edilmiştir. Çünkü ken. poration»ın eski araştırıcılarındi kişisel iktidarlarının birer dan biri tarafından açıklandığı kısmııu devlete bırakan vatan. ileri sürülmüştür. daşlar, insa ettikleri o büyük «Boston Globe» gazetesi, «New gücün kendilerine karsı knlla. Tork Times» ın belgeleri yayınlamldığını gördükleri anda devle. makla şimdiye kadar rastlanmatin varlık sebebi sarsılır. Bn kö. dık bir hizmette bulunduğunu, tö knllanmanın sorumlolan ise, bunun için de cezalandmlmak devlet iktidanna sahip kılınan yerüıe taltif edilmesi gerektigini yönetieüerden başkası olamaz. yazmaktadır. «New York Post» ise, «New «New Tork Tîmes» da açıklaTork Times» in «Özgür bir banan gizli belgeler, eski Başkan sımn en iyi geleneklerini koruduJohnson'nn, devlet yetkilerini ğnnu» belirtmektedir kötüye knllandığmı ispat etmisAmerikan «Associated Press» tir. Johnson, Amerikan halkmt Ajansına bağlı Gazeteler Sorunv önceden hazırladıgı hak<ız bir lu Müdürİeri Birliği de bir bild* savaşın içine sokmnş, 500 blni aşri yayınlıyarak hilkümetin yayını kın Amerikan vatandasının Vi. durdurma tesebbüsünü şiddetle etnam'da ölfimüne ve milyarlarprotesto etmiştir. ca doların bn haksız savaşa hareanmasına sebep olmustnr. Hanoi, belgelerdeki Bütün bn gerçekler eğer dev. let sırrı ise, Amerikan Devleti, Anayasasında gösterilen çizgilerin dışındaki çarip bir yaratık haline gelmistir. Çünkü hiçbir devlet, vatandaşlarının aldatılmasını kendisine felscfe olarak slaınaz. H "New York Times gizli belgeler için başlaflığı mücadeleyi devam eiiirecek , , Dıs Haberler MİLYARDER BİR AMERİKALI İŞ ADAMI GOLDA MEİR'E AŞIK OLMUŞ LOS ANGELES, (THA> S srail'de yayınlanan «Haolam İHazeh» dergisi, Başbakan Gol. • da Meir'in Amerika'h milyar. der iş adamı Louis Boyaria «romantik bir ilişkisi» olduğunu iddia etmiştir. Dergi yazısında, Boyar'ın yılın birkaç ayını tsrail'de geçirdiğini. bu arada Bayan Golda Meir'le de sık sık buluşarak birlilrte yemek yediklerini, kısa bir süre önce de doğum günü şerefine İsrail Başba. kanının bir parti verdiğini haber vermiştir. Şerefine verilen doğum günü partisinde, Boyar, Başbakan Golda Meir'e evlenme teklif etmiş, ancak Bayan Meir, bunu büyük bir .iltifat» kabul ederek iş adamının yanaklarından öpmüştür. Boyar'ın oğlu bir açıklama yaparak. babasıyla Bayan Golda Meir'in ilişkisi olduğu haberlerini •komik* bulduğunu söylemiştir. Ancak genç Boyar'ın bu sözleri. ne rağmen, Bayan Golda Meir'in evlenme teklifine «belki» şeklinde cevap verdiği ve Başbakanlıktan çekildikten sonra kendisine yeni bir yuva kurmayı düşünebileceği ifade edümektedir. lilo: Porti bir kodro kuruluşu olarak kalmalı., BELGRAD. (aj.) ugosiavya Devlet Başkanı Tıto, ülkenin sosyalist toplumunun doğru yolda gelişmesı ıçın mücadeleden âciz Komünıst Partı üyelerinin, tasfiyeye ugramalarına meydan kalmadan, «Kendiliklerinden partiden istifa etmelerini» istemiş ve partinın gelecek sonbahardakı toplantılarında reforma gıdilebıleceğini söylemiştir. Belgrad'ta ki bazı tesısleri ve parti kuruluşlarını zıyaretınin ikinci gününde, bazı partilılere hitaben yaptığı konuşmasında Başkan Tito, «Hissî mülâhazalara» yer verilmeden, toplum düşmanlanna karşı enerjut bir şekilde mücadele edilmesi çağnsında bu Y ışisleri Bakanı William Rogers ile Washington'daki Sovyet Büyükelçisi Anatoli Dobrinin'in Avrupa'daki NATO ve Varşova Paktı kuvvetlerinin karşılıkh ve kademeli olarak azaltılması konusunda yaptıkları görüşme, iki taraf arasında bu konudaki ilk önemli resmî temas olmuştur. Sovyet Büyükelçisi görüşmeden sonra verdiği demeçte bu temasların devam edeceğini söy lerken, Dışisleri Bakanlıgı sözcüsü ö"e, William Rogers'ın görüşmeyı «çok faydalı» diye mtelediğini söylemiştir. Bununla birlikte, sözcü, bunun esas müzakerelerinin başlamasına yol açacak derecede aydınlatıcı sayılamıyacak bir başlangıç görüşme olduğunu da sözlerine eklemiştir. Sovyet Büyükelçisi, gazetecilere «fstisarede bnlunmak üze. re, silâhların azaltılmasını RÖrüşmek her zaman için iyidir. Siz hazırsınız. Biz hazırız» de. talyan NeoFaşist Partisi, hatta sonn yapüan mahaUî seçimmis, Dışisleri Bakanı Rogers ıle lerde. özellikle Sicilya ve Roma'da başarı kazanmıştır. SicUAvrupa'da kuvvetlerin karşılıkya ve Roma'nın, ülkenin diğer kesimlerinden daha safda ollı azaltılması konusunda faydaduğu bilinen bir gerçektir. Bu iki yer de, politik açıdan kendine h görüş teatisinde bulundlıkla. Ö B niteliklere sahiptir ve sonuçlar da aynı ölçüde buzureuzluk ZÜ vericidir. ttalyan Sosyal Hareket Partisi, Avrupa'dald herhangi rını ve görüşmelere başlanmabir kimsenin işbirüği etmek ısteyeceği bir örgüt değildir. Bu parsıyla ilgili yeni bir görüşme da. ti faşizmin hafifletilmis şeklini temsil etmez; geçmişteki tecrüha yapmaya karar verdiklerini belerle daha temkinli olmnştur. Böylece çeşitli gnıplarm v« belirtmiştir. Mussoliniyi beğenen bazılanmn dikkatini üzerine çekmiştir. Dobrinin, görüşme safhasına gelebilmek için bu kadar gecikBinlerce kişi, oylanm Hristiyan Demokratlardan alıp, Sosyal Hareket Partisine vermiştir. Çünkü NeoFaşistler, disiplh» menin suçunu kimseye yükleme ve düzene önem verdiklerini söylemektedirler. Italya'nın da didiğini ifadeyle Doğu . Batı gösiplin ve düzene ihtiyaç duyduğu inkâr edüemez. Gerek devlet rüşmeleri konusunda bundan sektöründe, gerekse diğer iş yerlerindeki grevler sürekli ve husonra yapılacak istişarelerin zursuzluk vericidir. Çöküntü artmakta, hükümet her seviyede başka düzeylerde yürütülebilece çıkmaza girmektedir. 1918 öncesini hatırlatan belirtiler yeterli ğini eklemiştir. derecede vardır ve bu durum NeoFaşistlere asıl hareketin tariA.B.D. Dışisleri Bakanlıgı söz taini tekrarlayacakları yolunda ümit vermektedir. cüsünün verdiği bilgilerden anTabii ttalya'mn bogünkü şartlan, «Roma'ya yürüyüş» ü dolaşıldığına göre, bu temaslar guran şartlardan çok farklıdır. Eski üyelerinin hayal kmklıgu» gelecek Sonbaharda NATO Dıuğradığı bir ordu, ya da kırılan bir millî gurar yoktur. Halbuki şişleri Bakan Yardımcılarının bu unsurlar Mussolini'nin şansını attırmıştı. Ancak, eski partiyapacağı toplantıya kadar delere ve politikacılara karşı duyulan öfke tekrarlanmıştır. Çünkü vam edebilecektir. Moskova'daseçmene göre bunlar geçen 15 yılda iktidara gelip giderken, ki Amerikan Büyükelçisi Jacob memleketlerinden çok ceplerine hizmet etmişlerdir. Beam tatilde bulunduğu için de Ümid edilen, Roma'daki hukümetin seçim sonucu fle uyao> görüşmeler daha çok MVashingması ve kendine çelri düzen verip işine sanunasıdır. Aynı za> ton'da yapılacaktır. manda sorumlu işçi liderleri ile grevciler, üzerlerine çöken jölgeyi görür ve halkın kendilerine karşı cephe aünaya başladığım hissederlerse, NeoFaşistlerin son başarısı, Arrupa'mn diğer ulkelerindeki savaş sonrası benzerleri gibi kısa ömürlü olur. Bu arada, NeoFaşistlerin başansına fazla eğilmek de hatadır. Bundan önce de mahalli başanlarla heyecanlanan NeoFasistler, aynı zamanda bölünmüşler ve iç kavgalara düşmüşlerdi; TOKYO, (a^.) 25 yıldan beri benzeri olayiar tekrarlanabilir. Daha da ötesi, bn, faşistleria Amerika Birleşik Devletlerınin muayyen bazı bölgelerde yerleşip kazandıklan ilk başarı değilidaresinde bulunan Okinawa'mn dir. Ancak. ne yazık ki, merkezdeki koalisyon, bu bölgelerdeki Japonya'ya devrı ıle ilgili anlaşKerilemesinden kolayca ders alabilecek yetenekte olmayabilecektir. Eğer hükümet eskisi gibi zayıriığını devam ettirirse, bunma, dün bir haberleşme peykıdan NeoFaşistler değil, komünietler faydalanacaktır. Çünkü nin sağladığı televizyon devresi aracıhğı ile, Tokyo'da ve Was herşeyin ötesinde Komünist Partisinin Uderliği ve programı ciddiye alınmalıdır. ttalyan halkı disiplin ve düzen için herşeyleri. hıngton'da ayni anda imzalanni kurban etmeye kararlı ise, bunun için kuvvetli aday Komümıştır. nist Partisi olarak beklenmelidir. Fakat bu ihtimalle Italya beAnlaşmayı, Tokyo'da Dışisleri nüz karşı karşıya değildir. Bakanı Kıışi Aşi, Washington'da da Dışisleri Bakanı Wüliam HoThe Times gers ımzalamışlardır. Indirim için ilk Sovyet D ABD teması yapılclı WASHtNGTON, (ajı. . Radyolar) Rogers Dobrinin görüşmesi olnmln geçti Mussolini'nin torunları If. dıs basında f Okinawa ile ilgili anlaşma imzalandı 200 yaralı Okinawa'daki Amerikan üslerinin korunmasını protesto eden gençlerle polis arasında çıkan çatışmada 200 kişi yaralanmış, 365 ogreaci, tutuklanmıştur. Batı fllmanya silâh satışını kıstı BONN, katı Alman Hükümeti, 15 NA[to ülkesi dışında dünyanırfti^ri' Â'ângi bir tarafma sîlâh ^Şhde^. rilmesini prensip itibariyle yasaklayan yeni bir karar kabul etmiştir. Hükümet sözcüsü, yasağın sade. ce hükümetler arası resmî silâh satışlarını değil, özel ticari satışla rı da kapsadığını belirtmiştir. Silâh satışıyla ilgili yeni kuralları bir özel hükümet komisyonunun hazırladığı ve kuralların Batı A'manya'nın güvenliğı ve dı? siyaset çıkarlanna dayandıtl kaydedilmiştir. Bugühe kaüar' Bonn HHfcömetlnin siyaseti, «Gerginlik bölgelerlne» silâh göndermemek ve bu bölgelere silâh satışı için lisans vermemek şeklinde olmuştur. Hükümet sözcüsü düzenlediğl ba sın toplantısında, yeni kurallann her türlü ihracata uygulanacağını söylemiş, fakat özel komisyonun çalışmalarının gizli olduğunu ileri sürerek silâh satışma konan yeni kayıtların nedenini açüdamak istememiştir Bn gerçeklerin devlet sırrı olmadıjh kabnl rdildiği takdirde ise, New Tork Times'ın yayını. tu durduran hâkimin adaleti tartısma konnsn olacaktır. Zaten Amerikalı meslekdaşlarımız da bunnn mücadelesini vapmakta ve herkesin düsündü£ünü yazmasını ve söj lemesini özgiir kılan Amerikan Anarasa8inm 1 inci maddesinin ihlâl edildiğini hatırlatmaktadırlar. Biz, bn mücadelesinde, Ame. rikalı meslekdaslarımızı destekliyoruz. Çünkü, dofrular için yapılan bütün mücadeleler evrcnseldir ve bu konuda Amerika ile Türkiye arasında en küçük fark yoktur. Paris'teki Vietnam Barış Konferansının dünkü oturumundan önce Hanoi Hey'eti, Kuzey Vietnam Dışisleri Bakanlığının 1965 tarihini tasıyan bir raporunu basına dağıtmıştır. Bu rapor «New York Times» gazetesindeki yayınıa durdurulan «Gizli belgeler»deki bilgilerden. Kuzey Vietnam' m çoktan haberdar oldufunu göstermektedir. «Amerika'nın Vietnam'daki 20 yılık saldırı ve müdahalesi» başlıgını taşıyan ve 1965 yılmda ha zırlanmış olan bu raporda, Amerikan kamu oyunun şimdi «İfşaat» olarak niteledigi iki husus ^'e^almaktadır. Bunlardan biri, Fransızlar aynlmadan hemen önce Amerika'nın Vietnam'a mü bilgiyi 1965 yılında biliyormuş Tıto, ' ölrçok pSrti üyesinin partiye şahsi ıhtiraslan nedeniyle gırdiklerinı kaydetmiş, «Partinin bir milvon üyesi olması ge rekmez. Parti bir kadro kuruluşu olarak kalmalıdır» demıştir. İki yıl önceki dünya srüzeli Eva RueberStaier şimdi nıankenlik yapmaktadır. Geçenlerde Courtauld'nun bir kollcksİYonundan kıyafetler snnan dünya güzelinin üstiinde en çok Zebra desenll bir elbise dikkati çekmiştir. Resimde, güzel Eva; Courtauld'nun bütün dikkatleri üstüne toplayan elblsesiyle MANKENLIK YAPAN GÜZEL «Salyut», rekora doğru gidiyor ANKARA (ajı.) Pans Başkonsolosumuz Reşat Temizer, önceki gün saat 18'de görevi başında bir kalp krizi sonucu, vefat etmiştir. Temizer 60 yaşmdavdı H Temizer, görevi başında vefat etti D Mehmet BARLAS İMÜJDE PARIS AK15 • Kahire Valisi iutuklandı KAHİRE, (ajıj rance Presse Ajansının M: sır başkentindeki güvenüır kaynaklardan öğrendiğine go re. Kahıre Valisi Vecih Abaza tutuklanmıştır. Valinin Pazartesı günü tutuklandıgı öğrenilebilmişse de, tutuklama sebebi hak kında hıçhir bılgi edinilememiştır. Olayiar devam ederken Şili'de yabancı bankalar millîieştiriliyor SANTİAGO, (a.a. Radyolar) Şıli Merkez Bankası Guvernörü Alfonso Inostroza, hukumetın, ulkede faaliyet gösteren y a . bancı bankaların butun şubelerim 11111111 açıklamıştır. 1IU mıllîlestireceğmı Dört Avrupa ülkesınde çıktığı Franı Francese e İtaliar.o Bank» ve gezıden Şiliye dönen Merkez Ban U.S. Bank of America» dır. kası Guvernörü, millileştirme ha reketi için Şilide faaliyet göste «Banco di Brasil» ve «U. S. National City Bank» ile de gören beş yabancı bankadan üçü görüşmelerin yakında başlıyacaile prensip anlaşmasına vanldığı belirtilmistir ğını bildirmiştır. Prensıp anlaşÖte yandan aşın sol ve C.Î.A. masına varılan bankalar «Bank tarafından hazırlandığı ileri süof London and Soırth Anvrica», rülen olaylann devamı üzerinde, Marksist Devlet Başkanı Allende, halkı büyük bir mitinge çağırmıştır. Aşın solcu ve tedhişçi bir teşkilât olan «Halk tşçi Ha reketine» mensup olduklan samlan silâhlı kimseler, önceki sabah erken saatlerde, Şili sivil polis teşkilâtınm Santiago'daki merkezini basarak etrafa ölüm saçmışlardır, ellerinde hafil makineli tüfekler ve bombalar bulunan tedhişçilerin en az iki sivil polis memurunu öldürdükleri sanılmaktadır. MOSKOVA, (a.a) ünyanın ılk ınsanlı uzay lâboratuarının mürettebatı uzayda 12 günü tamamlamıştır. Fiziki durumlan gayet iyi olan kozmonotlarm 25 günlükyenı bır uzay mukavemet rekoruna hazırlandıkları söylenmektedir Tass Ajansı, insanlı yörünge ıstasyonu Saljiıt'un dün Türkiye saatıyle 11.00'de dünya çevresinde 148. turunu tamamladığını bil dirmiştır Uzay mukavemet rekoru halen 17 gün 16 saat ve 59 Hnyiirg üe geçen yıl uzaya giden soyuz 9 mürettebatma aıttir. IŞimdi Türkiye'da Tel: 26 22 47| açalya LOSYONLARI F n MHterand seçildi PARtS, (a^.) 1965'deki Baş kanlık seçımlerinde General De Gaulle'e karşı «birleşik sol» un aday gösterdiği François Mitterand, Alain Savary yerine Sosyalist Parti birinci sekreterliğine seçUmiştir. Oylamada Mitterand 43 oy almış, iki kişi çekimser kalmış, 36 tane de boş pusulası çıkmıştır. 55 yaşında olan François Mıt terand, 25 yü önce, 1946 yılında kurucu meclds üyeliğine seçilmesi ile politika hayatına girmiştı. Ilâncılık 39(18 5004 SUDA DİRİK Ue ŞOKRÜ ÖZKOI. YMZ ÇEKILIŞİNE IŞTIRAK EDINIZ son para yatırma tahhi3.8.1971 cekilis tarihi 27.10.1971 evlendiler. îstanbul 16 Haziran 1971 Santiago'ya gelen ve henüz doğrulanmi; an haberlere göre, Ulkenin bir başka şehrinde de, tedhişçiler gene bir sivil polis merkezine saldınnışlardır. Ancak bu şehrin hangisi olduğu henüz tesbit edilemenüştir. Cumhuriyet 5102 VEFATLAR İÇİN (Basm: 15730/5090) Kıymetli hocalar ve duahanlardan müteşekkil cenaze merasim ekıbinüz bir telefonia emrinizdedir. Gazete ilânı ve umurn muamelât için ayrı ücret alınmaz. Cenaze işlemlerini işletmemız deruhte eder. Acı günlerınizi paylasmz. TEL: 47 20 06 İSLAM CENAZE İSLERİ 1 NO1 : Bütün muameleler işletmeye ait olmak üzere yurt içi, yurt dışı. yurt dışından yurda cenaze nakli vapılır. Günün her saatınde emriniz dedir. VEFAT Merhura Maarif Nazın Zühtü Paşa kerimesi, merhume Hatice Atife Perin Hanımefendinin eşi, Semih Perin ve Avukat Tarık Perin'in babaları, Zeynep Gökay, Gül Perin, Serpil Perin'in büyükbabaları, Emekli Kurmay Yarbay MILLI PITANGO yarın çekiliyor Yarın dağıtılacak olan 8 milyon 564 bin liraiık servetlen, SEZin de bir arslan payı almanm dileriz. (Basın: 16208/5095) üstünlük ve bereket Rekajans: 30/5090 Agâh PERİN Hakkın rahmetine kavuşmuştur. Cenazesi bugün öğle namazından sonra Kızıltoprak Zühtü Paşa Camiinden kaldı. rılıp, Karacaahmetteki aile kabristanına defnediiecektir. Reklâmcüık: 1256/5088