Katalog

SAYFA ALTI: CUMHURtTET; 24 Ekim 1971 Nasılsmız?.. Iyi misiniz?.. 40 YIL ONCE 24 Ekim 1932 tarihli Tonrı gecinden versin TAZAN . ÇİZEN Porkfor ve hoylozlor UGÜN Gülhane Parkında 20 sene hızmet etmiş park bekçisi Ali efendi üe görüşen gazetemiz yazarlarından Cevat Fehmi'nin bir röportajı yayınlanmıştır. Bu yazıda dikkate değer şu satırlan aynen alıyoruz: Ali efendi, muharririmize diyor ki : «Park son bir senedir çok kalabahktır. Gelenler, eski senelere nispetle bir misli artmıştır. Sabahlan yedi bu. çukta kapılar açıhr açılmaz gelmeğe başlıyorlar. Yemek yiyorlar, uyuyorlar, düşünüyorlar, konuşuyorlar, akşamı etfi Cumhuriye B Dr. İhsan ÜNLÜER KUYUCULAREMDAN bir sürü derde derman arayan mektuplar almaktayım ama iik kez böylesine rastladım doğmsu. Zarfm içinden barut çıksa bu kadar irkümezdim. Sıkı durun da küçilk dilinizi yutmaym. Bakın: «Aman doktor bana kolay dayanılan ve kesin ölfimfi sağlayacak bir zehir!» diyor. İlkin kaynanası için istiyor sandım da inanmadım. Ama devam etmez mi: < Bu, ölmekten başka çıkar yoln olmıysn okuyncnnuza» diye. Hanl masallarda adamın karşısına bir dev çıkar da: «Olümlerden ölüm bcğen. Kırk katır mı, kırk satır nu?» diye sorar ya. Gelin de şimdi şu okuyucuya ölümlerden ölüm seçin bakalım. Tath bir ölüm olsun istiyor. Hem de dörtnala. Böyle adres değiştirmeye niyetlenenler ölümü bazan sevgüiden beklermişler: «Gelecek bari elinden gelsin ölüm», «Ben seninim ister öldür ister as» diye. Kimimiz ise «Yarabbi sen benim canımı al» diye ölümü bizzat Tanrıdan istemiyor muyuz? Veronalı Jülyet ise «Ey kurtancı hançer» diye hançerden medet ummuştu. Alkolildere bakarsak içkl bardağmda, cam'da anyorlar zehiri: «Bir camdan içtiler şarabı Bir bâdenin oldular harabı.» • yorlar. Bunların aşağı yukarı çoğu erkek, hepsi genç, delikanlı, mühim bir kısmı da kasketli mektep çocuklan. Bunların analan babalan yok mu? Ağaçları kırarlar, çimenleri yolarlar, çiçekleri koparırlar Ağaçlar altında türlü münasebetsizlik yapılmakta. YankesU ciler Anadolu çocuklarının üs» tüne çullanırlar. Bunlarla mücadele kolay değil.» Ihtiyar bekçi, yazanmıza, özeliikle işsizlerin çoğaldığı ü zerindeki üzüntülerini anlatmıştır. DÜNKÜ fntbol maçında Sovyet takımına 40 ye» nildik. • DENİZLERİMİZDE bol miktarda balık bulunduğu halde memlekette bir bahk bolluğuna kavuşulamaması sebeplerinia araştırılıp buna bır çare bulması için balıkçüık enstitüsünün harekete geçmesi istenmiştir. duyulmamıştır. Papalarm, krallann, prenslerin saraylanndan tutun da kocasından kurtulmak isteyenlere zehlr Imâl eden Toffana'ya kadar çoğunlukla arsenikten faydalanılmıştı. Ama intihar aracı olarak ister zehir, ister havagaa (havasızından) ister asılmak, ister kazık* lanmak, ister minibüslere binmek asla tavsiye edilecek şey değil sayın okuyucum. Yahya Kemal'in dediğine bakmayın siz «ölum asude bahar ülkesi detildir.» Orhan VeU de: «Bizi erlerimize götüren yol, Böyle yokuş değilse eğer, ölüm hiç de fena şey değil» diyor ama, ona da inanmaym. Zi ra kendi kendisini yalanlıyor: «Biliyormn kolay değil yaşamak, Ama işte, Bir ölunün ya> tağı sıcak, Birinin saati işliyor kolunda, Yaşamak kolay değil ya kardeşler, ölmek de değil, Kolay değil bu dünyadan aynlmak.» İntiharlar daha çok yaşlı, hüzünlü ve yainız insanlarda görü lüyor. Gençlerdeyse intihara teşebbüs sayısı ile intihardan alınan sonuç sayısı arasındaki oran büyüktür. Sizüı anlayacağınız gençlerin intihan biraz da numaradan. Etyemezli Jale annesi onu kendinden 120 yaş bü yük olan komisyoncu Ibadullah beye verecek diye tentürdiyot içerek kendi kendini intihar etmiş.» Amma kaldınldığı Kurabiye hastanesindeki karantina nöbetçisi Dr. Anemik Osman, şişeyi yalayınca bunun pekmez olduğunu çakmıştı. Orhan Velinin Intihar'ı da şöyle: Kimse dnvmadan, ağzınıın kenannda biraz kan bulunmalı. Beni tanıyanlar, «Mutlak birini seyiyordu» demeliler. Tanımayanlarsa «Zavallı» demeli: Çok sefalct çekti. Fakat bakiki sebep bunlardan hiçbiri olmamalı. İntiharlar romantik çağlarda bir salgın halinde görülmüştür. Genç Verter'ın Çektıkleri utiı romanı okuyanlann çogu altıpatlar'ı kafasına dayayıp sürü halinde âşıklar cennetine göçüp nallan dikiyorlardı. Amma şuur altmda gerçekten kendini öldürmek kompleksini taşıyan r o manın jazarı GÖTE ise eserdeki kahramanı intihar ettirerek kendini bu kompleksten kurtanp kazık çakmamn yolunu bulmuştu. tnsanlan toprağı havayı severek yüriiyorsun. Biliyormn hiçbirşeye dünyada olmayı değişmezsin. Hıçbirşey dünyada olmak kadar güzel değüdir. Ama ille de bir ölüm reçetesi istiyorsanız size söyliyeyim: BEKLEYIN değerll okuyucum. Zira eninde sonunda nasıl clsa kendi kendinize öleceksiniz zaten. Tann gecinden versin.,. « G.M. EDÎRNE SOLDAK SAĞA: 1 16. asırda ve Istanbul dıştnda yaşamış, Türkçeyt Azeri lehçesi ile kullanarak edebiyatımıza öncülükte etkilerde bulunmuş, devrin sultanı Kanuni ve çevresindeki büyüklere yazdığı kasidelerle, aJdığı payelerie, Arapça, Farsça, Türkçe divanı, «Leylâ ve Mecnun, Hadikatüs Süeda, Beng ü Bade..» gibi manzum mensur eserleriyle büyük bir şairimiz TERSİ gemilerde ön ve arkada asü güverteden yüksekçe güverte Edouard ön adı olup 17 yaSinda beste yapmış, ders verip viyola çalarak hayatmı kazanmış, ancak elli yaşından sonra eserini ithaf ettiği dostu, virtüoz, Sarasate'nin «Ispanyol senfonisini» tanıtması ile ün kazanmış Fransız bestecisi. 2 TERSİ kim yada klor TERSÎ cüzi Düşmanlıt Batı müziğinde bir çalgı veya piyano eşliğinde iki çal gı için yazdmış senfoni gibi dört kısımlı eserler. 3 Diyarbakır'da ilçe 19. asırda Avrupada yayılmıı çoğu bestecüerin (Debussy, Bizet, Bavel Chabrier.) eserlerinde yer almış Küba menşeli bir halk damsı. 4 Muğla'da ilçe TERSt orduya yarduncı toplanan halk kuvveti İşi bırakıp başka konular konuşmak (Argo) 5 TERSİ 19. asırda yaşamış ailece hafız yetiştiren müzisyen bir aile nin çocuğu olup M. Izzet Efendiden yazı, Ismail Dede'den müzik dersleri almış, Hidiv oğlu M. Fazıl Bey'den himaye görmüş ve gittiği Mısır'da Arap müziğini incelemiş, İstanbul'da Mevlevilikte çüesini doldurmuş bir besteci De de TERSİ derman Bir nota. 6 TERSİ kimyada mangenez • Bir işi sonuna kadar götürmekteki azim TERSİ midyeye benzer ondan irice kabuklu hayvan 7 Farkmda olmayarak muhata bı kırıcı söz ve hareketler Burnumuzun geri tarafı Eski yazıda bir şekil. 8 Rahatsızlık vernıe Ön adı Georges olup «İnci avcıları» ve ölümünden sonra alkışlanan «Carmen» operası ile ünlü Fransız bestecisi . TER Sİ kimyada tantal. 9 Ödev TERSİ insanı için için kemiren üzüntü, insanı çok uğraştıran me sele İtalya'da bir şehir. 10 Telefonun bir kısmı Eskiden yazı kâğıtlannı düzgünlemekte geçen bir tertip idi Çehre, yüz mânâsma (Eski dil) Eksiksiz. 11 Eskiden şehzadenin ümî ye tişmesi dışmdaki yetişmesiyle Ugili kişi . TEKSİ mülî oyunlanmızdan Ön adı Michael olup elektromanyetik alandaki buluşları, elektrikle ilgili birçok kanunlan ile modern çağa öncü olmuş, çalışmalannda hocası Davy'i geçmiş bir Ingiliz fizikkimya bil gini 12 TERSİ yaprakları ba harh bir bitki . Kızarmıyan cins bir domates TERSİ talih, baht. 13 TEBSİ ok raânâsına (eski dil) Bir çeşit iskambil oyunu Fransa'da nehir, 14 Gemilerin uğradığı . Mihayel lvanoviç ön adı olup Rus halk şarkılannı işIeyerek Rus millî müziğinin babası ünvanını aîmış «Çar için ha yat, Ludmilla, Ruslan» operalannı yazmış, iki îspanyol uvertürü pek çok batılı tarz eserleriy le bir Rus bestecisi Kimyada berilyumun simgesi. 15 Oturacak yerleri iki yan sıradan ibaret yaylı at arabası Mahkemece ab nan bir karan bildirir resmî vesika Afrika'da bir ülke. 16 Bir jimnastik âleti Organ Içiçe dallar, yapraklar ve şekülerden ibaret bir tezyinat süsleme tarzı. IAZ1S1Z YUKARDAN AŞAGlYA: 1 ö n adı Alexander olup hizmetiyle Sir'lilc almış tecrübe ve çalışmalan sırasında kullandığı âletlerden kiiflenmiş bir tanesine bakterilerin yaklaşmadığını farkederek küfteki kudretl inceleyip tesadüfen penisilini bulmuş tngiliz bakteriyologu Ambriose Paul ön adı ye heyecansız, akla hitap eden fikir şiirleriyle sembolist bir Fransıa şairi. 2 Yol üzerinde bulunmayıp sapa yerde kenarda mânâsına Birinci DUnya savaşında Fransız subaylan ile fazla ahbaplığı ve Almanlar hesabma casusluk yapması yakalanıp kur şuna dizilmesi ile hatırlanan Holanda asıllı Cava danslan yapan asü adı Margeret Getrude olan kadın casus Kimyada brom. 3 Bir renk Ahlâkın övdüğü bir takıra vasıflann genel adı Kimyada radyum. 4 Fazla sürmek anlamına TERSÎ ağırlama ikramda bulunma TERSİ kimyevî enerJiyi elektrik enerjisine çeviren cihaz. 5 TERSİ iki gölü veya nehri, denizi, büyük sulan bır birine bağlayan büyük su yolu Iğrenç pıs şey Ahlâkın makbulü olan vasüTann hepsi Bir tarafında kabartma çiçekler bulunan pamuklu kumaş. 6 TERSÎ Bir sisteme göre dıziya konmuş şeylerin bu sıra içindeki durumu Kimyada serjoımun simgesi TERSÎ ateşe dayanıklı şeffaf bir mineral. 7 TERSÎ uzun yolculuk, mem leket dolaşma TERSİ bir kumar şekli. 8 Isim Hurnyet uğruna savasa başlayan Napoleon'un imparatorluğunu ilân etmesi üzerıne «Bir kahramana» di ye ithaf ettiği üçüncü senfomsinin adım (Eroica'nın) meçhul bir kahramana diye değışürmiş dığer senfomlert dev eserlerıyle Alman üç B'lerinden dahi besteci. 9 TERSİ yol Eski Türklerde kıral Üzüntüsüz olma hali İpucu. 10 TERSİ Yugoslavya'da bir nehir italya'da bir nehir TERSİ bir çeşit yosun. 11 Allah rızası içm kutsal günlerde dağıtılan içme suyu TERSİ oyluk ve bal dırm bırleştiği oynak kısım Bır nota TERSİ kimyada aiü mınyum. 12 TERSÎ yemeS arasında yenen ekşili zeytinyağlı bır çeşit Kimyada baryumperu'nun başkenti. 13 Fransa' da şehir Ralp Waldo ön adı ve şıirleri, eserlert, kendıne kişinın mutlak güvenmesi felsefesi ile ünlü Amerikah filozof. 14 Semizlik, şişmanlık Buzdağına çarparak batmış bir transaüantik idi. 15 Bır çeşit peynir Bey, ağa mânâsına Tarihî Pers Imparatorluğunun büyük bir hukümdan !6 TERSİ dünya kakao ihtıyacının üçtebirmi veren kakao bi. rincisi ve altın ülkesi bır HÎrika devleti Geometride daıre hesaplanndaki birım Elçıiığe bağlı memur Kimyada demırin simgesi. 17 Bır nota Sahip TERSÎ gözümüz, kulağunız ve bumumuz arası kısım Erkek sesinde bir perde 13 Kutuplarda yaşıyan ve roka benzeyen bir hayvan Maddeyi meydana getiren ve artık ılirn sayesinde parçalanabılen en küçük parça Sıva yaşken evvelden tasarlanıp çok süratli çahşmayı icap ettiren ve renkli çahşılan sıva ile birlikte kuruyan ömürlü bir tarz resim. BULMACANIN ÇÖZÜMÜ YEDİNCİ SAYFAMIZDA Nesi var acaba doktor?» Jfesi yok ki beyefendi, nen yok?.. Haftadan Haftaya Adnan TAHİR HANGI ZEKÂ • ÎNSANLAR yaşadıkça sevgiler de yasayacak, nefretler de. Bu ikincisi çirkin bir kelime. Üstünde durmaya bile değmez. Ama •evgi... Kadifeden yumuşak, kardan beyaz... Menekşe kadar da mis kokulu. Birlnin, bir diğerine sevgi duyması için önce onu sevimli bulması gerekiyor. Ötekinin de öyle. Değişmez bir kural bu. Peki ya sevimlilik?.. «Zeka üe dnygusal eğilimlerin kanşımı» diyor derin düşünenler. Hayat seviyesi yüksek ülkelerden birinde bir anket yapılmış vaktiyJe... Kadınlararası. Soru klâsik: «Eşinizin nasıl bir erkek olmasını isterdiniz?» Katılanlardan yüzde on ikisi: «Namuslu» demiş. Yüzde biri: (aman ne komik) «Sadık» buyurmus. Yüzde yetmiş ikisl de: «Zeki olmalı» şeklinde cevap Tenniç. ZEHtR HAFİTELER ARİH, servet ve tahtlar « • çin zehir kullanılarak işlenen cinayetlerle dolu. Onbeşinci yüzyılda bir Romalı vatandaşın «Bu ak$am Borjiyalara yemeğe davetliyim» dedığini duymak mümkündü ama kimsenin «Dün akşanı Borjiyaların yemeğindeydim» dediği *#* • OYSA tecrübeyle sabit. ZekA ayn, sevimlilik apayn. Kimyasal bir kanşım sağlıyabilirsiniz belki ikisi arasında... Fakat duygusal hayır. George Sand o gün Chopin'i görmüş, beğenmiş kararrm da vermişti. Cinsl caribesinin tümünü seferber edecek, baştan pkaracaktı erkeğl. Fakat ünlü besteci bucak bucak kaçıyordu. Sevimsiz bulduğu için mi? Ne münasebet?.. O da aynl baygmlıklan duyuyordu içinde... Ama ayni ölçüde de korkuyordu. Çünktl Sand, ürkütücü bir zekâya sahipti. Daha sonra ettikleri kader birliğinin çok kısa süreli olmasındaki tek sebep buydu. Kadının zekâsı, erkeğin duygululutu... Kanşım yeteneklerinden yoksun iki aşın uç. *** • HAYAT sev^iea yüksek ülkedeki kadınlann yüzde yetmiş Iklsi, erkekte zeka~«tyadursun... Geri zekâü bir diğeri uğnına, kansmı kaybeden TTen zekâlı kocalara adım başında rastlayabilirslnte. Bunlara ait bir liste tutmak hevesine kapılmayın sakın. Telefon rehberinden daha kahn bir kitap azmanı ile burun burtma gelebilirsiniz. Baskıdan sonraJd aboneler için bol sayfalı bir ek yapma aorunlugunu da unutmavalım. *** DÎKKATE değer örneklcr arasında Napolyon da var. Tarihl bir gerçek... Imparatorun erişilmez dehasına ne Josephine metelik veriyordu, ne de Marie Louise. Napolyona bir erkek evlât armağan eden Eleonore'a bile vız geliyordu bu olağanüstü zeka. Buluşup başbaşa kaldıklan şahane salonu gözlerinizin önüne getirin... Duvarda kocaman bir saat. Genç kadın her defagında bunu en azından kırk beş dakika ileri alıyor. Kaşla göz arasında tabii. Yaşantısını saniyelerle düzenleyen Napolyon bir aralık saate baktığında hayret ediyor: «Vakit ne de çabuk geçmi? sevgflim... Bana müsaade.» Ve kadın derin bir oh çekiyor nihayet yalnıs kaldığı için. *** • HANGt zekâdan bahsediyorsunuz kuzum?.. İki şair tasavvur edin: Horas ve Ovid. Bir kumandan: Alsibiyad. Bir müzisyen: Schnbert. Dördü de ayn birer şöhret. Pakat ayni noktada birleşiyorlar. Hepsi de hizmetçilere düşkün... Ille de soğan kokacak... Duygu ve eğilimlerini başka türlü değerlendiremiyorlar. Victor Hugo'nun, köşe başmdaki kadın bakkala sık sık uğrayıp ellerini, yanaklannı öptüğünü duymuş muydunuz?.. Ya Balzac? O devirdeki jet sosyetenin sevgüisi, fikir ve edebiyat toplantılannın da baştacı... Hanımefendiler çevresini sarmış... İki lâf etsin diye dudaklanndan sarkıyorlar... Ama hayır... Balzac'ın umurunda bile değil... Gözü, servis yapan hizmetçüerin kalçasında, aklı köşke girerken rastladığı kapıcınm kızında. • • DCSSELDORFta dofup Pariste ölen şair Heinrich Heine, kuytu bir dükkânda kunduracı babası ile çalışan bir kıza âşık olmuştu: Matilde. Imzasını bile doğru diirüst atamıyordu zavallıcık. Hangi zekâdan bahsediyorsunuz kuzum?.. Sonra büyük bir şair daha... Zirvedeki adam. Bir gün evde yalnız... Kapı çalınıyor... Kanadı aralıyor... Sütçü kızmış gelen. «Buyurmaz mısınız?..» diyor. Kız buyuruyor. «Oturmaz mısınız?..» dıyor. Oturuyor genç kız... Ve on altı sene kalkmıyor. On altı senenin sonunda da evleniyorlar. Sütçü kızın adı Vulpius... Zirvedeki şair de Wolfang Goetbe. *** • .SONtJÇ: Zekâ başka, sevgi bambaşka... Hele kardeş sevgisi... "Hele kardeş sevgisi .. Bunu anlamanın, sırrını çözmenin özel bifşartı var. önce Başbakan olacaksınız... Sonra koltuktan olacakSınız... Aksi halde mümkünü yok... Anlayamaz, sırrını çözemezsiniz T YENİKÖY CARLTON OTELİNDE v•.. ' •' \ • & •* " Buluşalım CUMHURİYET BAYRAMINDA e ~2 K j S f TAM PANSİYON 3 GÜN •''"' 66O LİRA 2 KİŞİ: 2 GÜN 500 LİRA 1 GÜN 300 LİRA NOT: Servis ve İşletme Vergisi fiyatlara dahildir. Akşam yemekleri müziklidir. Rezervasyon Tel: 63 51 07 »8 09 fBasın: 22381/8721) GÜNÜN Ü Ü B A S K A N Y A Y I N L A R I 20. KITAPLARI Asıin en çok okunan kitabı bgüslennızın yeteri kadar gelişmemiş olmasından şıkâ yetçısımz. Henüz yaşuuzın kuçük olduğunu söyliyebüırim. Bence hekimliğin en buyük icuraU tabiate uymaktır. Bekleyin. Şimdiden yapılacak hormon ta davisi dışilik dengenizi etkıleye bilir. Hormonla ve baa ameliyatlarla meselâ parafin şınnga etmekle istemlen güzellikte göğüse sahip olunabiliyor artık. Her şeyin yapmacığı olduğu gibi göğüsleıin de takma'sı var. «Pilaryazis» denilen bir hastalıkta eğer göğüsler de hastalığa duçar ounuşsa yerlere kadar sarkan iri gögüsler gdrülmektedir. Allah insanı bunlardan korusun. Yaşrnız büyüdükçe her şey düzelecek. # NL'RÎ ÇETlNKAYA MCtevazı mektubunuza teşek kürler. B.B.C. ve Alman radyolarında gostermiş olduğunuz başarılar, hele bir Türk köyliısu o]manız yonünden. beni gözlerimi ya.şartacak kadar duygulandlrdı. Sıze hayatınızda daha büyük başarılar dılerım. Aşk; macera; heyecan; entrika; kahramanhk H E R PARDAYANLAR serisinin 3. kitabı da ç ı k t ı : PARDAYAN ve FAUSTA Genel Dağıtım BATEŞ SAYIN OGRETMENLEBBIIZ, Berberinizin adresini rica edebilir miyim?.. /ITITURK'Ö En seçkm mensur ve manzum yazüaria, 10 Kasıra törenlerl ulusal bayramlar için, Istanbul Erkek Lisesi Müdürü Muammer Yüzba;ıo|lu tarafından. TEMEL ve KAYNAK KİTAP olarak hazırlandı. Dort renk ofset basküı kapak içinde 496 shf., 20. TL. PJv. 1333 Istanbul adresinden ödemeü olarak gönderüir. Genel Dağıtım: BATEŞ İSTANBUL l\>l\k REDHOUSE SOZLUKLERI REDHOUSE İNGİLtZCE TÜRKÇE 8 inci Baskı REDHOUSE TÜRKÇE İNGİLİZCE 100.00 TL. KtÇÜK REDBODSE SÖZLÜĞÜ 60.00 TL. TÜRKÇE İNGİLİZCE (YENİ ÇIKTI) P. K. 142 Merkez/tSTANBUL REDHOUSE TAYINEVİ 75.00 TL. I Kadın saati bssladı kocacığım .. Gel dinle, istifade edersin.