Katalog

Tolstoy'd an Maksira Gorki'nin yakın dostu üıerine tuttuğu notlar: Buyük yazarların v« »anat dünyasının birçok gizlenimlerini aydınlığa çıkarmaktadır. Akşit Göktürk'ün Türkçesıyle yayınlanan kitap 4 liradır. BİLGİ YAYINEVİ umhuriyet KURUCUSU: CTTNUS NADİ Yenişehir Ankara Cumhuriyet 11792 Şu sırada bütün dünyadP^Jılü sız şairi Charles Baudelaire'in yüzüncü yıh anılmaktadır Bu Prof. Suut Kemal Yetkin, Baudelaire%» hayat ve eserini tnceleyen ve 22 «iirinin çevirilerinı asıllarıyle birlikte veren yeni bir eser hazırladı Variık Yaymlan arasında 5 lira tyatla çıktı. tâncüık: 2532/11780 44. yıl sayı T55T2 Telgral ve mektıtp adresfc Cumhurtyet İstanbul Posta Kurusu: tstaabu] No 246 Telefonlar 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 0 6 22 4 2 9 7 2 2 4 2 9 8 2 2 * 2 8 9 Perşembe 5 ikim 1967 Demirel, "Türk ilim adamma güvenimiz tamdır,, dedi Bilim adamlarımn askerliğini 1. BILIM KONGRESİ universitede yapmaları istendi ANKARA Cumhuriyet Bürosu Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu tarafından dü zenlenen birinci bilim kongresi 600 kadar bilim adamınm katılmasiyle ve Başbakan Süleyman Demirel'in bir konuşmasiyle açılmıstır. Başbakan Demirel konuşmasında «Türk ilim adamına güvenimiz tamdır» demiştir. Cunta gazeteci Vlahu ve eşini gözhapsine aldı Ameıika üzüntüsünü bildirdi ; Rusya Yunanistandaki askerî diktatörlük rejimini protesto etti (Dış Haberler Servisi) TİNA Askeri cunta rejımmın en şiddetlı muanzlarmdan biri olan gaztteci Bayan Helen Vlahu ile kocası ve «MesimvrinDi gazetesi muauru Konstantın Lundras dun Atınadakı evlerınde goz hapsıne alınmışlardır. Gazeteci karı • koca, önceki gun yıne goz hapsine alınan Yunanıstan'ın eskı Başbakanlarından Panayotıs Kannelepulos'tan sonra onernlı ki^ılerdır. Vlahu ve Lundras'ın telefonlan kesılmış, evlerıne gırılerek dosyalar aranmıştır. Bajan Vlahu da, Kanellopulos gıbi sağcıdır. Sansüru protesto ama eıyla 21 nısan darbesınde kapattığı gazeteleruıi cuntanın bütiın bas kılanna rağmen yayınlamayı reddetmektedır. Torino'daki «Stampa» dergisine verdığı demeçte Yunan cuntasına şıddetle çattığı için bır haftadan be n adlî kovuşturmaya uğramaktadır. Ote yandan Atina Savcılığı, Yu nanistanm Kanellopulos'un birkaç gun once Hukümeün şıddetle aley hınde bulunan demeçlerüıı dün incelemeye başlamıştır. Sa%cı, bu demeçlerin suç unsuru taşıyıp taşımadığını tesbıt edecek, suç unsuru bulunduğu sonucuna varırsa ko vuşturma açılacaktır. Her iki durumda da Kanellopulos pek yakında sorguya çekılecektır. Bu arada dıkkatı çeken nokta. 21 nisan askeri hükumet darbesinden bu yana uygulananın aksine, böyle bır konuyla askerî mahkeme savcısının değil, sivıl mahkeme savcısmın meşgul olmasıdır. Medenî Kanunun 4 1 . yildönümünde Baro Başkanı basın toplantısı yaptı * Din istismarı, kendini medenî kanun düşmanlığı şeklinde göstermeye başladi, FERRUH DERELt A Türk Medenî Kanununun yürürlüğe girmesinin 41 inci yıldönümü dolayısiyle, dün bir basın toplantısı düzenleyen İstanbul Barosu Başkanı avukat Ferruh Dereli, «Irtica kıpırdamalan ve din sömürücülüğü, bugün Medenî Kanun düşmanlığı şeklinde kendisini gös termeye başlamıştır» demiştir. Açılış toreninde bir konuşma ya pan Bilim Kurulu Başkanı Ord. Prof. Cahit Arf lse bılım adamlarının askerhklerını uıuversıtelerde yapmalarmı istemişür. Toplantıda Cumhurbaşkanı Sunay, Meclia Başkanı Fernıh Bozbeyli ve baa Bakanlar hazır bulunrmıstur. Toplantı saatınde açılış torenının yapıldığı Fen Fakültesi büyük anfisı, kongreye katılan bilim adamları ve ilgililerce tatnamen dol muştur. Başbakan Demirel fizetle fu konuşmayı yapmıştır: (Arkası Sa. 7, Su. 2 de) Başbakan'ın konuşması Amerıka Dışıçlerı Bakanlığı, Kanellopulos'un evinde goz hapsıne alınma'iindan duyulan üzuntuyu behrtmış ve Yunanıstanda vakında bır Anayasa yonetımının kurulması umudunu ıfad» et mıştır. Moskova Radyosu ıse, Sovyet Havacılık Federasyonunun, 8 Ekımde Atinada toplanacak olan Uluslararası Areonotık Federa»yonuna (FA.I.'» katılmama karan aldığını açıklamıstır. Washington'un tepkisi MANEVBA SAHASINDA KAMB1TO ÇADIRI Oğretmenler Sendikası, 10 Millî Egitim lii kara listeye aldı ANKARA. (Cnmhnriyet BüTOSU) lurkıye Ögrctmenleı Sendikası Gcnel Merkoz:, TÖS' ün gelişmesine engel olan, orgütler yolunda oğretmenlen bn len, TÖS yoneticı ve ü>elerin« baskılar yapan 10 il'in Mıllî Eğı tım Mudur ve Mudur yardımcılarını kara ıı«.leyı> almıştır. TÖS Genel Merkezı tarafmdan ayn ca partızan Javranışlarda bulunduğu. usulsuz tâyın ve nakıller yaptıkları ılerı surulen v e «Kara listeye» alınanîar sur lardır: Kütahya Millî Eğitim Müdürd Hasan Basri öıgen, Kfitabys Ilköğretim Müfettişi Alı Ibsan Yiicel, Kocacli Millî Egitim Mu dürii Sabri Tahsi. Çanakkale Mil lî Eğitim Miidürü tsmai) Kutluk, tzmir Mıllî Ecitim Müdürii Resat Mızrak, Bnrsa MiH: Eğitim Müdurü Ertnğnıl Seyhan, Bnrdur Milli Eğitim Mndü rü yardımcısı Mehmet Dedemenoğlu, Burdur Milli Eğitiro Müdürii ömer Uyar. Antalya Milli Eğitim Müdürii Ö. Lütfü Göksel ve Kütahya Milli Eğitim Müdürfi yardımcısı Cemal Esivok. Düşkünier evinde grev Darülâceze'de çalışan 200 müstahdemden 39'u dün 3 saat süreyle oturma grevi yapmış ve düşkiinlere bakrnamışlardır. Bu yfizden düşkunler dğle yemeği yiyememişlerdir. Grevciler, başka göreve nakledilen iki arkadaşlarının tekrar Darülâceze'ye ahmnalannı, SağhkIş Sendikasının faaliyetine imkân verilmesini istemişlerdir. Müstahdem. ler daha sotıra, düşkünlerin ricaları üzerine işlerine başlamışlardır. Resimde grevcfler şikâyetlerini anlatırken göriilüyor. Dışişleri Bakanlığı Amerikan üsleri hakkında bir açıklama yapfı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Turkıyedeki uç Amerıkan üssunun gemşletılmesi ile ilgiü haberler hakkında Dışişleri dun bır açıklama yapmıştır. Açıklamada: >Soz konusu ilâve ve tadiller hskkında hukumetimize ABD hükumetinden bir müracaat vaki olmamıstır.» denilmektedır Açıklamada: «Tamamiyle Türklyeye devri kararlaştınlan Ankaradaki Golbaşı Manzaralı Mü;terek Savunma Tesisinden. bu de\ir dolayısiyle tahlire olunacak Amerikan personeli \e ailelerinin ikâmctine mahsus olmak uzere Ka tamurşel'de bazı lojmanlar inşa edilecektir. Bunun dışmda mevcut bazı malzeme ve teçhizat zaman zaman tamir \e tadil edilmekte ve Iüzum hasıl olduğu takdirde yenileriyle değiştirilmektedir. bu da bittabi hukumetimizin müsaadesine bağlı olmaktadır.» denılmektedir. Derin İz Tatbikatında ilk defa olarak alçak indirme yapıldı S. Arif TERZİOĞLU Bildiriyor MERZ1FON Derintz tetbikat.inm üçüncü gününde Amerik&9 nava Kuvvetlerine mensup 37 adet C130 tipi uçakla Merzifonun kuzeyıne 784 paraşütçu, geri tepmesiz top, 103 luk obüs, jeep, Dodge, rbmork, benzın dolu vanller, cephaneler indırmişlerdlr. Amerikan C130 tipi nakliye uçaklanndan biri dünyada ilk defa olarak dün 0 feet'e kadar alçalmıs ve hassas indiriş yaparak bir römorkü paraşütsüz olarak yere indirmiştir. Naaşlann Eyüp'e gömüleceğini avukatlan da açıkladı Adnan Menderes. Fatın Ruştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın Eyup Sultan mezarlığınıı. Baharıye Caddesıne bakan kesımın de bır arada gomuleceklen dun aıle avukatları Orhan Cemal Fersoy ve Husamettın Cındorufe tarafından yayınlanan bır bıldlrıyle açıklanmıştır. Naaşlann nakıl tarıhının 5nümuzdekı gunlerde aıl e yetkılıle rı tarafından açıklanacağı belır tılen bıldırıde, Menderes ve ar kadaşlarınm 110 metre karelık bır saha uzerine kurulacak kabıre gomuleceklen bıldıulmektedır. Bıldıri şoyle son bulmaktadır: cDinî, ahlâkî ve vicdanl vazifs ler yerine getirılırken merhum Adnan Menderes ve kader arka daşlannın ulaştıkları buyuk sev gı ve saygı hâlesının ıçme hıçbır baska duy?u ve bareket karı ştınlmayacağına ınanıyoruz.» Tunel'de faalıyete geçen yenı Baro bınasında yapılan toplantıda, Baskan Dereli daha sonra ozetle şunları soylemıştır : «Üzerinde ibretle durnlacak bir nokta vardır. Bu da; Gazı Mustafa Kemal'in: (BüsDutün ye nı kanunlar vucuda getırerek, eî kı esasatı nukukıyeyı temelınden halletmek teşebbusundeyız) dediği tarihle, bir Hizbüttahrir' in ortaya çıkıp, Atatürk Devrimlerinin temeli olan lâisizme hücuma geçtiği. daha da ilerı giderek hilâfetin kurnlmasını, şeriat bükümlerinin medenî hukuk sahasında yenıden tatbikini istiyen bevannaraelerinl Bir süre dnce Türkiye'ye barolara kadar göndermeye cegelıp ıkı Turk kızını evlât esaret ettigi tarih arasında, 40. dınmek şartıyle alarak AmeCumhuriyet yılının bnlnnuşurıka'ya goturen ve kendisini dnrj> «kahve ve mısır kırab» dıye Medenî kanunun dayandığı tetanıtan 75 yaşındakı Rufus mel dıreklerden ve ona hakıra Rıddlesbarger, ıkı sene bnce olan esas prensıplerden ayrılma goturduğü kızları nüfusuna ya imkân olmadığını belırten geçırmediğini ve şimdl kızlaBaşkan Dereli. konuşmasını şoy rın başka ailelerin yanında le bıtırrnıştır: kaloiğını söylemış, «Şimdi alacağım kızlan evlât edine«Türk hnkuk sistemi. Batı huceğim, 12 yaşından ynkarı kız kuk sistemi ıstikametinde daima çocuğu istemiyorum» demişgelisecek, fakat aslâ geri dönmitir. yecektir.» Aslen Alman olduğunu, Amenka'da doğduğunu ve Tanzanya ile Habeşıstan'da kahve ve mısır tarlaları bulunduğunu soyleyen ve bir bacağı ukat olan Rıdoiesbarger, Habeş pasaportu Evlat edindiği çocukları nereye belli değil Meteoroloji balonu heyecan yarattı îstanbullular dun akşam uzerı sofcaklara dokulerek serserı bir «Meteoroloji balonu»nu merak ve endışe ıçınde seyretmıslerdır Istanbul semalarına'a saat 17'den ıtıbaren gorulmeye baslajan koni bıçimındekı bir balon. guneşın gurupu sırasında saçtığı ışınlarla da parlak bır hal almış ve bu durum saat 18 15e kadar surmuştur. 89 kılometre yu karda ve Izmır'den dahı gorulen balnnu halk «Uçan daire», «Yapma uydu» ve hattâ fezaya atılışının 10 uncu yıldonumu dun Moskova'da kutlanan Sovyet feza aracı «Sputnik» e bıle benzetmış, Yeşilkoy Meteoroloji Istasyonu, Kandıllı Rasathanesı ve gazete(Arkası Sa. 7, Su. 3 de) Hareket başhyor Sabahleyın saat 8.30 da Amerikan P104 lerinin himayesindo tatbikat alanına yaklaşan uç adet C130 tipi nakliye uçağuun sağ ve sol &apılaruıdan 50 adet Paith Faınder (emniyet grupu) indirilmıştır. Bu 50 Amerıkalı parasutçu derhal atlama sahasını ışaretlemışler ve emnıiet altma almı<;lardır Saat 9'da 16 adet C130 uçağı Ue 734 paraşutçü 15 dakikada atlamış ve yere ınmıştir. Paraşutlerını toplıyan Amerikalılar emniyet sahası ıçınde toplanmışlardır. Atlıyanlardan çoğu, uzerlerındekı fotoğ raf makmelerı ile hâtıra resmı çekmıslera'ır. Saat 9^0 da tatbıkat alanına yak laşan uç adet C130 nakliye uçağın dan biri 0 feet'e kadar ınmiş ve te kerlekleri yere değerken arkasından bir römorkun fırladığı biraz sonra da bır toz bulutu içinde sapasağlam durduğu görülmuştur. Diğer ıkı uçaktan ıkisı 3 lu gruplar halınde içleri benzın dolu buyıak boy benzın bidonlarıru yere indırmıştir. Daha sonra 3 lu gruplar halinde tatbikat alanı uzerine gelen nakliye ucakları çift paraşutlerle geri tepmesiz toplar 10.5 luk otobusler 100105 mılunetrelık toplar Dodgeler, jeepler ındırmışlerdır. Bu vâsı taların her bırı paraşütçülerin yıyeceklerı, malzemelerı ve muhımmatlarıle bırhkte indirilmıştır. Mal (Arkası Sa. 7. Su. 3 de) RUFUS RtDDLESBARGER ile seyahat etmekte, ayrıca devamlı oturduğu bır adres vermekten de kaçınmaktadır. Rufus Rıddlesbarger, kendısınden 20 ya? küçük bır kaainla evlendığını, fakat kadının kendisini terketmesı üzenne ayrıldıklannı, yıne de eskı karısını evıne kabul ettığını anlatmıştır. Rıddlesbarger'ın bu kansından uç çocuğu bulunmaktadır ve «Kahve ve mısır kıralı», Türk çocuklarını evlât edinmek ısteyışını, «Bundan bır sure Snce yarı Turk yan Suriyelı Ray Assmar olje bır gençle tanıştım, o yüzden Turklere karşı sempatim buyuktur» şeklinde izah etmektedır. Rıddlesbarger, iki sene önce evlât edinmek üzere götürdüğü Refzan Vargının şimdi 22 yaşında ve bir aılenin yanında pansıyoner olarak Nebraska Ünıversıtesinoe öğrenci olduğunu söylemış, 6 yaşındaki Nilgun Bıngdl'ü ıse ısrarlarına dayanamıyarak Addis Ababa'daki Amerikan Askeri Ataşesi Melvın Fletcher'e verdığını ıddıa etmıştır. Rıddlesbarger, kalaiğı otelde çocuklarını Amerika'ya göturmesi için kendisme yalvaran Türk anne ve babalannı kabul etmekte, bırçoğunu da, çocuklannı beğenmediği için, gen çevınnektedır. Dilligil: "Karar sürpriz değil,, ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Partı Yasaklarını Inceleme Kurulu'nun Yargıtay Başsavcısının ısteğıne uvarak AP Adan<ı Mılletvekılı Turhan Dıllıgü'ın AP'den ıhracına karar vermesı uzerıne Dıllıgıl bır demeç vermış ve «ben, Yassıada'da görev almış hakimlerden kurulu bir heyetin bnndan başka bir karar vermeslni iürprlı sayardım» demiştir. Yüksek Uzlaştırma Kurulunun karannı Harblş kabul etti ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Turk Harblş Federasyonunun Amerikan işyerlerinde yürüttüğü greve bır çozüm yolu bulunması amaciyle Enerjı ve Tabıı Kay naklar Bakanı Refet Sezgın'm başkanhğmda toplanan ve Turklş Genel Sekreterı Halıl Tunç (Arkası Sa. 7, Sü. 1 de) Tfirklyede kârlılık, dunyanuı hlç bir ülkesindeki kâr oranlatiyle mukayese edilemez. Hele sınaîleşmiş, rekabet kurallannın uygulandığı ulkelerdeki oranlar incelenince, bizde ozel sektorün de, devlet sektörünun de neden daha fazla yatmm yapıp işi buyutmek istemediği. neden kaliteyi duzeltmeye gitmediği hemen ortaya çıkar. Nasıl olsa sahlacak, nasıl olsa tüketim artacak, zihniyetl ve bir tesis'i 23 yılda amorti etme alışkanlığı ekonomimize yerleşraistir. Amerikada kâr oranları >uzde iki ile beş arasında değişmekte ve bazı nâdir mallarda. o da ilk imâl safhasında \iizde 10 a çıkmaktadır. Taksitli gayrimcnkul alım satımında bile kâr oranı yüzde 15 i geçmez. Çoğu Avrupa ülkelerinde îse oran 310 arasmda değişir ve milyonluk cirolar bu kârlarla sağlanır. Türkiyede önce bankalano faiz. komlsyon ve masraf adı altında aldıklan para satışmın kârlan, yüzde 18, hattâ 20 ye cıkmaktadır. Bir mâmul madde üzerinde ise imalâtçı, toptancı, perakendeci normal kârlarmın toplamı yüzde 5460 arasında değişmektedir. Yâni 100 kuruşluk bir malı biz, tüketici olarak asgarî 150 kurnşa almaktayızdır. Ancak bu en insaflı rakkamdır. Tarım maddclerinde, özellikle yaş sebze ve meyvede kârlar yüzde 100, hattâ yüzde 200 e yükseldiği gibi, montaj sanayiinde de talep ölçüsüne gore, ajnı oranda kârlar kolay. lıkla sağlanmaktadır. Boylesüıe fahiş ve insafsız kârlılık sürup giderken şimdi de talebi artan mallar karaborsaya duşmuştur. Bunlardan biri ve en onemlisi çimentodur. Yaz başında yâni inşaat mevsiminin başladığı sıralarda çimento'nun perakende torba fiatı 10.25 lira idi. Yavaş yavaş bu fiat sadece az mal satan perakendecilerde değil, ba>ilerde de yukselmeye başladı \e talep sunî olarak arttıkça 15, hattâ 17 liraya kadar çıktı. Bu hesaba gore artış, perakende fiat üzelinden yüzde 5070 arasındadır. Talep suni olarak arttı diyoruz. Gerçekten Toptancı Tüccarlar Derneğinin iş haıeketlerini gösteren ayhk istatistiklerine baktığunız zaman göriiyoruz ki bu yıl inşaat, geçen yıldan daha azdır, dolayısiyle inşaata giren diğer maddelerin fiyatlannda yükselme olmamıştır. Sadece çimento son bir ay içinde, karaborsaya Intikal etmiştir. Nasıl olmuştur bu? Sebebi basit: Meselâ İstanbulda çimento işl vapan bir kaç bayi vardır. Bunların pek azı gerçekten aldıklan bayilik komisyonunu yeterü görürler. Ama öyleleri de vardır ki çimento fabrikalariyle anlaşmışlar ve yüz binlerce torbayı kendi adlanna kapatmışlar, kendi depolarma istif etmişlerdir. Bu arada karaborsa yapmak için kâğıt torbanın bulunamamasınd&n rutanuz da, Elâzığ fabrikasındaki çöküntüye kadar OLAYLARIN ARDINDAKİ Ağır vasıtalar iniyor her fırsattan faydalamlmıştır. Nitekim Elâzığ fabrikasına ait " haber çıkar çıkmaz fiyatlar bir lira daha yükseltilivermiştir. Kısacası, istif suretiyle önce nedret yaratüıyor, arkasından milyonlarca liralık fâhiş kârlar sağlanıyor. Dolayısiyle vatandas sömürülüyor, çimento ile çalışan küçük ünalâthaneler kapanma tehlikesi geçirıyor. ; Bir hükümet bövlesine gözlere baka baka spekülâsyon yapabilen bir kaç dfizenbazla neden başa çıkamıyor? anlaşıbnaz. Millî Koruma Kanunu kaldınldı biliyoruz. Piyasa kendi kurallarına göre isliyecek, onu da biliyoruz. Ama bn kurallar zorla bozulur ya da bozdarnlarsa ne olacak? Demir işinde olduğu gibi ithal mab getirerek ya da fabrik?lann unalâtını hBİandırarak devlet müdahale edemez mi? Hiç değilse kendi kontrolu altındaki fabıikalarda bayüerin mal kapatmasını önliyemeı mi? Polis sokakta, bul karayı al parayı diye halkı dolandıranlan kovalar. Oysa çimentocular milyonlan vuruyorlar kimse sesıni çıkartmryor. Nasıl iştL* bu? AET Ortakhk Konseyi toplantısı için yabancı heyetler geliyor Ümit GÜRTUNA 9 Ekımde Ankara'da baslayacak olan Turkıye Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) OrtakUk Konseyi toplantılarına katılacak yabancı heyetler yurdumu za gelmeve başlamışlardır. Bu | arada Bakanlar sevıyesinde yapılacak toplantılarda hazır bulunmak uzere, Ortak Pazar nezdina'eki Buyükelçımız Zıya Müezzinoğlu da dün akşamüstu yur da donmüştur. Ortaklık Komıtesi Ankara'dakı toplantılarm gundemıni hazırlamak uzere bugunden ıtibaren Istanbul'da çalışmalarına başlayacaktır. Yabancı heyet uyelerı Ortak Pazarın Yunanıs(Arkası Sa. 7, Su. 2 de) GP, Inö'nü'nün siyasetten çekümesini istedi ANKARA (Cnmhnriyet Bürosu) Güven Partisi Genel Yönetim Kurulu dün bir büdiri yayınlıyarak C.HJ*. nin TJJ> hlzasına düştUğünü, yıkıcı kışlnrtmalann arttığıru öna sUrmlis, CMF. Genel Başkanı tsmet tnönü*nün siyasetten çekümesini istemiştir. tnönü"ye şıddetle çaülan bUdiride söyle denllmekteuır: «Olaylan takip edemez, tehlikeleri göremez ve zararh tesirlerden kendisini koıyamaz hale geldiği her çün daba çok mevdana çıkan CB.P. Genel Baskanınm, demokratik r^fime ve rcemlekete bnndan oöyle yapablleceği tek hizmet, Turk siyaset sahnesinden çekilerek. zararlı akunlann koruyncnsu rolünden kurtolmasıdır^» •••1