Katalog

s!" JL" »«"«cvvei Türk köyü, gerek Octuat bakımından, gerek rtıillî müdafaa bakımından bu memleketi ayakta tutan ana temeldir. Realist inkılâp rejimi milli varlığın an* cak bu temel üstünde kurulabfleceğine daha ilk günden inandık. Çetin millî mücadele günleri, bize, Anadolu ovalannnt ve Bozkırlamun kovnunda sakiadıklan efsanevî ener . jivi tanıttığı kadar ba topraklann yü . rek'erimizi Darçalayan ve oykunnnu ka. çıran ı**ır?bmı da Sğrermistir. Onun ic?r>dir ki Cumhuriyetin köy politîkası, g*r**tflKm°z millî ve muasır, maazzam in» santn kaidesi olacaktır. Onun içindir ki kuracathmız vapıyı yükseltmeden evvel bu büvük yükil çekeeelc temeli aağiam etmak kaygusSe sbnrtt ve heyecan • Lyız. C"mh*rivet, 4 0 bfn Türk kovflnfl, 40 b»i sefaM oeağı halinde buldu. Ti'rk kövfl, Cıımhariyete kadar, orta mCe^seselermm mütem*diyen ke. ır îkimri, geri teWftin mOtemadiyen • kar*i*«*da rHon l«»»»JtMh ** . Mr varhktır. Âsar mültezimi. koy ı. ka«»Ka mdrabahncm. eami m ı « mı p istibdat ve van ist^drtan ba«ka •ey »'mfvan mesrutivet elinde 3<tısa . den. vi'cdaneri ve »'»»seten esirdl. Hatta trmrV afalı&t ve toprafa ba). !ı esaret «*kli bile. enrtia ftb<«t r : «amu Mn t»e*süs etmediSi verl^r^^n ba*ı lannda or** eağm tioik mıTkiyet mÖ Türk köylüsüne lâyık olduğu mevkü veren Cumhuriyet, onu refah ve zenginliğe eriştirmek azmindedir. Gazi diyor ki Halk, köylü bana her yerde iş programını şu iki kelime ile ihtar ettiler: Yol ve Mektep! Hatta yoldan bahsedilirken «Yol koylünun kanadıdır.» Demelerile, her şeyden evvel ona efıemmiyet verdikleri anlaşılıyor. Filhakika bütün iktuadiyat birinci kelimede ve herşey î kinci kelimede mündemiçtir. Gazi Mustafa Kemal Köy kanunu macibince ber köy bir hükmî sahıstv. Yani köy nanum a . razi ahnmasuıa, bina yapılmasma kanun müsaade etmistir. Köyün hükmî sahsı olarak kabulü neticelerinden biri de kövün mahkemelerde temsil oluna. bîlmesi, köye ait hakNrm mahkemede müdafaa olunabilmesidir. Köy hükmî sahsivetinin idaresi kSy dernekleri, köy rauhtan ve ihtiyar m«clisleri tarafından yapilnr. Köy kannru köye ait isleri mecburî veya istcfce baglı olmak üzere îkiye avtrmnttr. Mecbnrî isleri görmek her kövlüve borçtur. Koy için harcanacak p«rft1ann membaı da kaPKYida gösteriîmistir. Köy kanunu ihtivar meciisme kÖylîJ arasındaki kücük hukuk davalarmı gor. mek, büvük davalar için hakemlik vap. mak Mİâh>vetini de vermistir. Kanun nüfmu 150 den vukan ohuı kövlerde kabili tatbik olmadı&tndan 40 bin kövden ancak 22 084 köy ka . nununun nîmet'erinden istifade etmiftir. Bu 22,084 köyden simdive kadar 14,988 köyün srmn çizilerek kövlü a. rasinda bu yüzden vukua gelen ihti lâfiar ve kanh kavgalarm sebepleri ortadan kaldınlmifhr. Cumhuriyetten evvel koylerimîzm, köylüleriraizin «avısnu, •ervetlenni teskil eden mahsullerinsı ve havvanlannın miktanm bilmiyordu. Bugün kö. ye fit.herseyi biliyoraz. Köy kanunu savesinde kBvlerde yapılan isler sasılacak kadar mühim ve burada sayamıyacagımız kadar çoktor. Köv kanununun verdiği bu vüksek netieeleri kavdettikten sonra Türk kö . yünü muasır havat sartiarma uvdurmak için tevessül edîVn diğer esaslı tedbir. leri hulâsa edebiliriz. Bu tedbirlerden en muhimmi hiç süphesiz âşarn lâğvi olmuştur. taç olanlara ve evvelce ioprağa bağh olanlara bedellerini 20 senede ödemeIeri srtile' dağıhlnuştır. Toprak ıslaba • tmdan istifade etmis olan çiftçi ailelerî 23,520 olup nüfuslan yekunu 101,959 dur. Inkılâp, köylüyü âşardan ve toprak esaretinden kurtardı Cumhuriyet îdaresinîn Köy Siyaseti 'Cumhuriyet' Köyde sıtma, trahom ve ftengi mücadeleleri Cumhuriyet hükumeti, TBrk kövlfl . sünün en büyük »ermayesi olan sıhhatL ni korumağı en esaslı vazifelerinden bn lerek köyde sıtmamn kökünü kunıtmak, trahomu ve frengiyi yok etmek icin senelerdenberi ba uğurda olânh bir çalif» ma ile oalışmaktadn. Bu hususta b i . yük neticeler alınmısnr. evvel dört bin köy mektebinden çoğu içinde amme euzâ okuhan böyU kerpiç, viran ve ziyadan mahnun izbm ve hulübeUrdL Hattaltklar ve muzur hayvaru larla mücadele tev, ba a*iz *!va«î, îktısariî ve tefekkür hnrri»et . leriıu tammak, onu lâyık olduğu hür . met ve tebcü île seiâmtamak o'tmıs • tur. «Milletin efendisi, kövlüdür!» sö. zü bir politika sözü değildir. Imparatorluk, Türk köyüne mektep, yol, köprü yapmak, eczane ve koope ratif açmak şöyle'dorstm Anadolu yay« lalanna dort tahta tekerleği bile sokamadan göçüp gitmistir. Türk çiftçisi bd" ihmal yüzünden, bugün de, tereddi et . mis öküzlerile toprağın yüzünü tnrna • I farak bozulmus kötü tohumlarını sa. ç »'or ve susuı topraktan ticaret için değıl nafakası için bir şeyler çıkarmaga çalışıvor. îstihsal ugruda sarfettigi kuv. vet devce bir çarpışmayı andırma • sma rağmen aldığı verim, bugün de, kısırdrr. Çünkü onu tam manasile kur. tarabilmek için henüz kâfî zaman geçmediği gibi biitün imkânlar da elde edilmis de?0dir. Fakat çok iyi bili . yoruz ki Türk çitfçismin daha az e mekle çok verim alarak zengin ve müref. feh yaşaman için, yani tabiî iktmt devrinden yüksek verimli emtia ikhsadî idevrine Kecebilme*i icin köy çocukla . rının artık hiçbir türlü manevî esarete Âşarın ilgası kapılması ihtimaii kalmıvan taze kafa. Âşar, Türk köyü için flri kat mu. lanna muasır.fîVirierî a^ıiamk, ko«TÎ ye. zır ve yıkıcı idi. Âşar br irat vergisi ni ve ileri teknikle techiz etmek, kövün değfl, imparatorlukta hiçbir stnıfın tft»ıtmsile, mahsullerinm hastalıklariie T>i oMuğu ağır bir sermaye vergisi îdi. mücadele etmek, yolımn ve köprüsü Çiftci kazansa da kazanmasa da onu nü yapmak, köyde sermaye terakdmfU vermekle mükellefti. Fakat verginin ne müsait istihsal ve satw sertlarmı yatahsü ve cibayet seklî, onun ağnr olan ratmak sribî agır ve nesiTl«ri yrorata . nisbet>ne rahmet okutacak bir halde cak vpzifeler, en kısa zamanda hal ça. idi. Cumhuriyet rejimi, kırk bes mil • re'eri bu'umnak şartile Cumhuriyete dü. yon varidat getiren âsan, en emm bir şen varifeler oimustnr. vergi olmasma rağmen, retıraplarrp ve İnkılâp revmi bu agır yükü cesaretle eözyaslannm muhassa^ası olan ıa)im onvızlarma aldı ve gözünü kırpmadan bir vergi ol**r»*u îrîn bir bmlede, ce îçe baş'adı. saretle attı. Türk kövü simdi âsan, geCumhuriyetfn köy poiitikası, köy içir ce geçirdiği korkunç bir kâbosu, gün tanidıpı sivan huknk ve hurrivet hari . dü? hatırlıvan «ısantn rab»^'^ Pe hacinde kÖyün ikhsadî hürriyetinî kurtahrlamaktadır. Âşann lâğvi Türk köyü. ncı, kö> istinsaHnin (rayrimüsait sart . nü felçten kurtarnnshr. lennı nlab edid ve nihavet zîraati tes. Arazi tslahati vik ed'ci ve koruvncu olm«k üzere bir Türk köy'üsünü içinde bulimduğu çok tedbirler r e tslahat gfltilestni ihttva orta çağdan kahna maddî sartUrdan eder. kurtarmak için tevessül edilen büyük Cumhuriyet d«vrinde butün devlet tedbirlerden biri de, teskilâtı esasive tnekanizmasmra köye karsı nrtavyen kanununun hertürlü zümre, sırnf, aile vazifeleri ve onu kurtarmak ve ileri ço. ve fert imtiyazlaruu ilga eden orinsibine türmek hosusunda muayyen siyasetleri tevfîkan yapılan arazi ıslahahdır. vardır. Bu tedbir kövlünün toprağa bağlı Köy no'itîkaMimı fifhdrye V*ânr verbir esir gibi vaşadiğı ve toprakla beraber diyi netice'ere geçmeden evvel Cum • almıp satıldı&ı vilâvetlerde tatbik edil . huriyetîn idare bakumndan köve ver . di ve eski derebvlikten knlma toprak difi tekil üzerinde ehemmiyetîe dur. a&alarmm enerindeki büyük arazi köy. mak lâzıındrr. lüye dagıhldu K'ây kanuna Memleketin diğer taraflarmda ârâ. Koy kanunu halkçılık siarmm koye ziye muhtaç o'an dftcîiere de devlet a« latbikıdn, h»lkm kendi kendini idcre razisinden, yahut büyük çirlrHere ait ehn*si presıbinin köyde tecelüsidir. arazmin satm almm»sı surütile devletin Kövlü, d'Ser vatandaslarla birlikte eline geçerek topraklardan tonrak danvllet vekillerini «eçerek onlar vasîtağıtildı ve herçün da&ihlmakradTr. •ile hîîkurasti te<kil ve mürak»be eder, Arazi ıslahatı CumhuriyeÜn halkçılık lcanunlan nesreder, yani millî haki . siarmnı rotîç«»«î o'dvgu kadar ı"kt saden ıruvetm kalianılm^n hosı<«ımdaki hak. kuvvetli bir Türkive yaratmak dava . lannı kuüanır, vilâyetm M«clisi ida . sınm da esaslı sartlanndan biri idi. resme jrene mtihap ve temsil »ek'He i»tirak eder. Fakat bundan baska ken . di kovüna de Mare e«W. Ru »on > > k »» Cum^nrivetin köye ve köylüye tanıdıgı Inr haktır. On yıl içmde sarkta ve garote 346076 döpKmü HiyÜk d ^ r r i n is . t'm'fclri ST'retPe elde edilmiş olarak 1,077,526 dönüm arazi toprağa muh Türk köyülüsünün bugünkfl «nfayetsiz istihsal vasıtalarÜe yetiştirmefte ça. lıstığı mahsul bile, bazan haterelerin, tarla farelerinin •irtilnlarma uğrar ve sa. vallı çiftçinin elîne bhsey geçmezdi. Cumhuriyet rejimi, imprra'orluğon düsünmediği bir mücadele tetkiiâh vB. eude getirerek esaslı ve devamh bir mücadeleve girmistir. Bu mücadelelere ait rakamlan okurken memnuniyet duy. mamak kabil degildir: Yaban domuzlarmı öldnrmek ifin halka 30,000 silâhla 3,750,000 fisek dağıhlmıs, 430,000 yaban domuzn öl . dürt&lmüftur. Ekinlerc zarar veren tarla raralerile yapılan mücadelede de 23,186,231 dS. nüm arazi bu farelerden temizlenmif * tir. Buğday ve arpa tohumlaran il&çla « mak için halka 150,000 kflo goıta« dafrıtılmtstn. Pamuklanrrnza miktaliat olan pembe kurt bocegi ile mScadele e^ılerek ba böceğin tarlalan ktilâınnn 8nü altn . mıstv. Cenupta sone bocefi Oe yapılan mücadele de muvaffakiyetle başanlrms. tır. Imparatoriuk devrinde zeytinlikleri. mizi mahveden zeytin sineği ile Cumhuriyet devrinde çok mücadele edlmif ve 2,632,000 ağaç nâclanmıştar. Cumhuriyet, köylerde eski mekteplerden peh çoğunun yerine böyle güzel, manzaran insana ferahlıJi ve ümit veren, içi aydtrdık dolm atri mehiepler yaplı ve hergun yapmaktadzr. nuf olanlara 3,5 mllyon nralık tazmi . nat ven'Ierek zarar etmelermia önü a. lmmıshr. Snuna alacak eklai etmistir. teaoârlev aerpiş Çiftçiye yardım Cumhuriyet hükumeti, dftcÎT«tt™ U. mumî Harpte ve tstiklâl mücadelesin . de varmı yoğunu kaybettiğini göz 5nünde tutarak sulhu takip eden yıl • larda köylünün kalkmman için esaslı yardımlar yanmıştn*. tlk zamanlarda 1924, 1925 bBtce. lerinden 4,065,625 llralik taviz tah . sisah ve aynca 3,099,260 kilo tohum, 96,979 baş çift hayvam da&itıMftı gL bi müteakrp senelerde de 408,714 li ralık tohum, ziraî aletler ve ko^um havvanlan daeıhlmak «ıretfle muhtaç çift. çilere yardım ediimistir. Zirai ktredinin tanzimi Cumhıtiyet rejimi, köy ikhsadiya. tnu inkisaf ettirmek için ziraî kredinin tanzimine de büyük ehemiyet vermiş Ziraat Bankasmı esaslı bir sorette tak. viye etmiştir. Cumhuriyet devrine ancak 13,000,000 lira sermaye ile ayak basan banka, Cumhuriyet hükâmetinden gördüğü himaye sayesinde sermavesini on sene içinde iki mislinden fazlaya, yani 27,299,300 liraya cıkarmaia ve çiftçiye bazan •ermavesinden fazla para vermeğe muvaffak olmuşttır. Son on yıl içinde bankanm çiftçiye yapbgı ziraî ikrazlar (zirat kredi kooperatiflerine yanılan ikrazat hariç) ba. kiyeleri sunlardır: 1923 8,037,358 1924 17,039,878 1925 19,938,733 1926 20,491,653 Çiftçinin bahrana httrtt himayeei Baftday sfraseti CamHariyet VL Ziraatin tslahma ait tedbirler Cumhuriyet hükumeti, memleket ziraatini asrilestîrmek suretüe TSrk kö. yünü ve Türk köylüsünü Tenrin ve mü. reffeh bir hayata iristirmek icin devamlı bir ziraat siyaseti takip etmektedir. Bu syasetm do$rudan doğruya k3 • ye temas eden iki hareket noktan vardtr. Biri mahsulun ıslshı, digert siraa . bn makmelestirilmesidir. Pamuk, buğday, arpa, pirmç, tütun ve hashaş, tuni cavır yetistîrnmesî icin enstitüler ve tecrübe istasyonlan yapıL mıs, baircılık, meyvacıhk, tavukçnlnk, bScekcilik gibi ziraat »ube^erinbı ileri götürülmesi için de enstitüler vücude getiriunistir. Zîraati makfnelesrfrmek îçm A* «M. dî gayretler sarfedilmiştir. Btlhassa harnvat sistemi ile tohum ısUhı meselelerinin makTnelestirilmesrne bfivlîk e • hemmiyet verihnirfîr. Kövlüye 200.000 lira kıvmet'nde 7677 pulluk dağıhhmf ve yerli pulluklar prim \erilmek, yar . dımda bulunulmak ve htriçten felen pulluklarm gümrü&ü artmJnwk fekiL lerinde himaye edilmistir. Tohomlarm çabuk bir surette temiz'enmesi için mub. teiif senelerde 912 kalbur makmesi getirtlerpk köylünün tohomlan ba makinelerde panunz temralenmistir. Ziraati motörle^tirmek içra senelerde 573.000 lira kıvmetinde traktBr almarak çiftdve mİMÜt sartlar. la daethlmıs ve rif»d elinde bulunan traktörlere de loıllaiılan vakıa mad . deler için 6.762.970 lirahk muafivet re«mi verilmi«tir. Memleketin bnjtday ihHyacmin miihim bir kısmrmn dısardan tevrvn ^A'^A'tn »eneleMe "d rjıitli nt«b. sul almak için tevessül edilen bu tedbir, m'^nılun me*nl»ket >htivac?ndan fazla mTctarda istihsal ed^meğe baslama sile »<»meresîrti verdiğî^en ayni ««rette mi"*îvet v«^flmesîn* Ifiznm vo'^memiı ve ba muafiyete güvenerek traktör al» kumeti, daha 1924 lea beri nraati ve ba meyanda buğday ziraabni himayesi alhna almış, yokanda iaah ettifhniz birçok teşvik tedbirleri ile bir taraftan mahsula çoğaltmağa, diğer Uraftaa buğday gümrBğunfl artttrarak memle • kete yabaneı buğday sokmamağa ça • Ufrmştu'. Bu siyaset, an Bç yıl içinde parlak neticesini vermis ve 927 de memleketin artık difanmn boğdayma litffaa kaJmanrustır. Karakltk yılmda yapılan it • halât istisna edilirse ba vasfyet 1930 mahsal yıbna kadar devam «fanlf, 1931 de buğdav mahsulü ihtiyacnmz. dan fazla bir miktarda istihsal oluna . rak fiatleri düşmüstür. 1932 de de ayni vaziyet deram et • tiğinden hükumet, çiftçinin buğdaya sarfettizi emeğra ve tohumun kamh • ğmı alabilmesi icin kendi hesabma buğday alarak buğdav fiadermi yükseh . meğe karar vermistir. Bunun için 5 temmuz 1932 tarihli buğday kanunu nesredflerek 11 mm . takada Ziraat Bankaaı vasıtasile 5,5 kurusa mühim miktarda buğday satm almıstır. Buğday kanununun ba sene de tatbi kum devam edilmektedir. Ziraî borelar meseleai Ciftçileri miz ziraî mahsullerin para ettiği yıllarda hem eldnlerini arthrmak idn çift havvanı, ziraat aletieri «ibi istihsal va. «ıtslan tedarîk etmek, hem de mevsim. lik i*tîh«al ihtTvaclarmı karsılam^k idn r»*~»*sese!e*"'«"n ve ethastan bulunu vurlarnu Ba borelar hem nvktarea yolcselc l.em de aîhr f»ıre tliM r«"»unmakhı Mî. oara ettiW Sdune « da losmen B te borelar bir b»l »Imn ve alf raakbol karştlıkh borçlann takibinde ba karsılıklar dejw pahaann bulmadıkça Mtfilanıtyaeatı ve borcun yüzde yedi HUU bâc yılda Sdenmek fiıere taksite baglanacagı bakkmda bir kanon nesretmiştir. Ba kanun henüz satılmıvan dftd armzismnı çiftçinin elinden çık . masma ve binnetice o çiftçinin gayri. nfistahsfl vaıiyet* geçıuesine mâni ol . Köy maarifi ve köy terbiyen . Comborivet köy terbiyesm« büyük ehemmiyet vermistir. Cünkü kövü yüfc. seltmeie matuf butün tedbirlerin muvaffakivetı binat kövün ırfan sevıye* ainin derecesine bağlıdn1. Maaleraf on Cumhuriyet yıh içmde kSy mekteplerme nekadar ehemmivet verüdiffmi gösterecek rakamlara ma • 13c degiliz. Yalnız son bes senenin ra. kamlan vardır ki bunlara nazaran 1927 1928 d e n seneahvle köylerde 4.688 mektep olduğunu ve ba adedm 1931 • 1932 ders senesi sonunda 5,308< çıktısmı gSstermektedir. Kov terbivesi hususunda Comhuriya Maarif Vekâletinm ba seneden itiba ren tatbikma seçecegi yeni ve çok mS. hhn tedbirlerden zaman zaman ba sü. tunlarda bahsedilmi<(tir. Burada taf • stlatma giremedi^miz bu tedbirler sayesmde yalmz köv mektebmd^ki köy eoeaklarma de*il, fakat biHün köv muhithte çok kesif ve sistemli brr terV»îve ve irsat faaliyeti tevdh edilebilecektir. Hulâsa, Cumhurivet reÎTTTiînde bu , tun devlet tesknâtmm köv icin muav . yen bîr t>roeram dniresinde tesbî» edilmis vazifeleri vardır. Cumhuriyet, Turk kövü içm tmoaratorlr>*tJn alh asrrda yapamsdıklarmi on yıl'fa vaprms, dasunemediklerini dö gÜT>mu«tür. tnkıi&p reümİ her TSrk kSvîhıü H riunyetıîn CÜTÜ tamı addetm*Me V#> lerin bev^ti omtmıiye^nî millî temeiî r.nmekt#.^«r. tnktfebm he^^erinden Kri Türk k8vun8 kü kö«î ve geri hayat sartlarmdan kortarrvıalctn*. tstediğimiz Türk kövü, me^eM, mevdam, fcooneraüfi. ecxar.es, dne • man, e'ettrigi ve radvosa olan. insan. İnn **rladan F"'dikt**ı »«ira BrpTetesi. ni okuvan, radyosundn Liveronl pa • muk o'^asAsmı veya cuzdanfdski müH tvVvHierin borsa fiatini dinliven. ile. ri teknîffî tamvan. ırvanık ve sutrrlu vm. ta^^a» f»tan ve nfnW»•»«''« ^abrika baealarrt&ten modern koydür! A. S. 1927 1928 1929 1930 1931 193S 20 375 589 26 806.288 27,176,364 34.672,554 32,236,332 30,067,025 >29 senesmde çiftçiye yardım bu susunda yeni bir adıra daha atılarak ziraî kredi kooperatifleri kanuna nes • redilmîs ve çiftcilerimizin birbirlerine da. yanarak kredi balmalan esası dahfnde yeni bir kredi teskilâtmm meydana gelmesi temm edilmistir. Ziraat Bankasmm tesis ve ana bankalık vazifesmi yaohğı ziraî kredi ko. operatifleri ciftci tarafından büvük bir arza ve alâka ile karsılanmış ve bun . larm sayın dört sene gibi kıaa bir sa manda 637 yi bulmustnr. Buarün eerek Ziraat B^nkasi ve gerek rîraî kredi kooperatifleri çiftciv» yaptıklan ba mühim vardimîara rm| men memleketin ziraf kredîve olan ih. tivaeıniTi ancak nek c9»'t bir kwm»m kar sı'avj»r»nmekted'rW. Bunnn i**«nd'T H çiftd htjst"î sah«'ardan d* oawı ilmak mecburVetmd* in Bu snretle v»r>ı'an honnsî ikraz ve îıtikrar nrmtmı>1»1*ri ek«erîva r>»ran % 120 ye kadar ySksel mekted'r. hükîhneti btmn mani oL e oara veren'^e *H olmaktf^e""*V i k»T»wn y«»»^t»'< He^ret >r Wed*«îiKİeVi ırmrn*"''"» kin «Mn^a kadar sîraat kredisindeki nrarabahamn da Mnıfen para »»^zî 4e nara etm*>di . «k na vor kurneti bumvı Snune geçmek idn gayri