Catalog

O K U R L A R A Erhan Bener’le son karşılaşmamız 14 Şubat 2007’de İzmir’de oldu. İzmir Öykü Günleri’nin onur konuğuydu Bener. Ben de ‘Kitap Dergileri ve Eleştiri’ üzerine bir konuşma yapacaktım. Konuşma saati gelip masanın arkasına geçince hemen önümdeki ilk sırada oturduğunu gördüm Sevgili Erhan Bener’in. Konuşmamın sonundaki soru yanıt bölümünde gelen bir soruyu yanıtlarken edebiyatta klasiklerin ne denli önemli olduğunu ve edebiyatımızın klasikleri olduğunu düşündüğüm yapıtların ve yazarlarının adını verdim. Saydığım adlar arasında elbette Erhan Bener de vardı. Konuşmanın sonunda, ‘Senin önemli yazarlarından biri olduğumu bilmiyordum, hakkımda söylediklerin için çok teşekkür ederim’ demişti, tüm nezaketi ve ışıl ışıl gülüşüyle. Sonra Erhan Bener üzerine bir konuşma başladı. Kültür Merkezi’nin salonu merdiven aralıklarına dek doluydu. Erhan Bener’in edebiyat yolculuğuydu konuşmanın konusu. Günün sonunda sahneye davet edildi, onur ödülü, plaketler, çiçekler sunuldu. Mutlu görünüyor, edebiyatla iç içe geçirdiği altmış iki yılın ödülü müdür bilinmez, gencecik, ışıltılı gülümsüyordu. O ışıltılı gülümsemeyi hep özleyeceğiz. Birsen Ferahlı’nın adı geçen öykü günlerinde Erhan Bener üzerine yaptığı konuşmayı son günlerinin bir anını da ekleyerek aktarıyoruz sizlere. Bol kitaplı günler… TURHAN GÜNAY eposta: cumkitap@cumhuriyet.com.tr turhangunay@cumhuriyet.com.tr 2007’nin kitapları, kitapsızlıkları ? Selçuk ALTUN “Ne denizdeyiz ne karada Bilinç masalsı bir ev Belleğimiz avara” Melih C. Anday 2 007! Okumuyorsam yazdım. Yazamıyorsam, üç kıtada sahaf ve kitabevi gezdim. Vizyon özürlü hükümet ve muhalefet özürlü muhalefetin heder ettiği yılda okurken, aklıma Alman uçaklarının bombaladığı Londra’da yıkılan bir kütüphaneye takılan şık kitapçokseverler takıldı sık sık. Uğruna önceki yıl Buenos Aires, bu yıl Boston, New York ve Baltimore’lara gittiğim romanımı Eylül ayında bitirdim. Bir üniversite diploması almışçasına rahatladığım için ertesi gün pişman oldum. Sahaflarda, Thomas Bernhard’tan daha şiirsel ve ıskalanmış bir romancı aramayı sürdürdüm sinsi sinsi. Semih Balcıoğlu, Feridun F. Tülbentçi, Tahsin Demiray, Ruşen E. Ünaydın, BernaTatyana Moran, en büyük Türk şairi Oktay Rifat ve Yeni Şark kütüphanelerinden nadir kitaplar edindim. Nâzım Hikmet ve Oktay Rifat’ın çevirmeni Ruth Christie ile Selçuk Berilgen, dördüncü romanım Annemin Öğretmediği Şarkılar’ı İngilizceye çevirmişlerdi. Bir bağımsız İngiliz yayınevi, Songs My Mother Never Thought Me’yi 2008 yayım listesine aldı. Antlaşma imzalanırken adımdaki şanlı “ç” harfi ıskalanmasın diye klavye değiştirttim. Bu aynı zamanda, “kitabım çok satsın diye” Elif Shafak vari edebiyat dışı manevralara yeltenmeyeceğimin bir işaretiydi. Sponsorluğunu da üstlendiğim Oktay Rifat: Selected Poems, İngiltere’de yayımlandı ve kuruculuğunu T. S. Eliot’un yaptığı Poetry Book Society tarafından, “önerilen çeviri şiir kitapları” listesine eklendi. Türkiye’de yine sığ romanlarla anı ve yaşamöyküsü türünde kitaplar yeğlendi. Edebi katsayısı düşük bir yıl daha idrak ettik. Geçen yıla oranla daha az Türkçe kitap okudum. En doyurucu ürünlerin yine şiir türünde verildiğini düşünüyorum. Gonca Özmen’in (doğ.1982) iki dergide karşıma çıkan şiirlerini okurken içim açıldı. (Beni çorak edebiyat tarlasında umutlandıran tek fidandı.) Ece Ayhan anılarıyla mücehhez “Kendi Kendinin Terzisi Bir Kambur” benim için yılın Türkçe kitabıydı. (Yüz yüze gelmediğim aykırı Ece Ayhan’la ilgili benim de yazmam gereken bir anekdot yok değil.) * Küresel yazarlardan Don DeLillo’nun Falling Man’ini bitiremedim. Philip Roth’tan Exit Ghost’tan kurtulurken zorlandım. Haruki Murakami’den After Dark, bir düşüş kitabıydı. İkinci Dünya Savaşı’nda Alman bombardımanına direnen bir kütüphane (Londra). YKY, Aharon Appelfeld’in yapıtlarını yayımlamaya başladı; tümünü öneririm. Önemli şair John Ash Tünel’de yaşar; Kadir Has Üniversitesi’nde verdiği derslerden birinde eski İstanbul’u Türk öğrencilere gezdirerek öğretmeye çalışır. Orhan Pamuk çevirmeni, yazar/gazeteci Maureen Freely’nin kitabı Aydınlanma başlığıyla Türkçe’ye çevriliyor. “Bavul Cinayeti” olarak anılan ideolojik hunharlıktan ters yola çıkarak yazılan romanı okurken, 1970’lerin Boğaziçi Üniversitesi’ne dönmüştüm. Cinayetin işlendiği kampüste yatılı öğrenciydim. (Operasyon sırasında Salâh Birsel okumadığıma ant içemem.) Roberto Bolano’nun ırmak romanı Vahşi Hafiyeler adıyla yayımlandı. Nobelist J. M. Coetzee’nin yapıtında roman ve deneme türleri, kitabı paylaşarak yarışmışlar. O belki şu anda CAN tarafından Türkçe’ye çevriliyordur. Bir yayınevi sahibi olsaydım, derhal Andre Aciman ve Edmund White’ın romanlarının telif haklarını alırdım. * Bu 10 Kasım’da küresel yazar Norman Mailer (19232007) öldü. Erje Ayden’in kadim dostlarındandı. 11 Kasım günü yolladığı faksta, “İyi bir romancı değildi ama Amerika’nın en iyi denemecisiydi” demiş. Eksantrik Mailer’in bestseller olma dönemi kapanınca, “Bestseller yazmak, para için evlenmeye benzer” buyurmuştu. Bu saptamayı filozof Arthur Schopenhauer’in (17881860) (k)özdeyişiyle berkitmeden edemeyeceğim: “Aptallar için yazanların daima daha çok okuru olur.” ? Norman Mailer Truman Capote’yle (1978). OKURLARIMIZA Enis Batur arkadaşımız bir süre için yurtdışında olacaktır. Bu nedenle yazılarına ara vermiştir. Kısa sürmesini istediğimiz bu aralığın ardından yazılarına devam edecektir. İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk? Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız ? Yayın Yönetmeni: Turhan Günay ? Sorumlu Müdür: Güray Öz ? Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı ? Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. ?İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişliİstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 ? Baskı: İhlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Cad. No: 23 Yenibosna İstanbul Tel:0 (212 454 30 00 ? Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden / Reklam Müdürü: Eylem Çevik? Tel: 0 (212) 251 98 74 75 0 (212) 343 72 74 ?Yerel süreli yayın ? Cumhuriyet Gazetesinin ücretsiz ekidir. CUMHURİYET KİTAP SAYI 932 SAYFA 3