Catalog

Ayşe Kulin'le yeni romanı "Bir Cün ü konuştuk "Aynı toprağın çocukları birlikte yaşamalı!" Erdem ÖZTOP* evgili Ayşe Kulin, yeni bir roman yeni bir söyleşıyle daha beraberiz! tlk olarak samımiyetinizden ötürii teşekkürlerımi mnuyorum. Hiç vakil kaybetmeden kitabı konuşmaya başlayalım. Kılabtnıztn ismi 'Bir Gün'; sanırım bir günlük zaman diliminden geliyor .. Ama ne kadar da çok nSıyor o bir güne!.. 'BİR GÜN' bir günlük zaman diliminin yanı sıra, 'înşallah bir gün, mutlaka bir gün' hatta 'kesinlikle bir gün' anlamına bir umut da içeriyor, benim açımdan. Ve o güne ıılaşabilmek için, iki kadın hem kendi kişisel acılarının, zor günlerinin hem de ülkede yaşanan vc onlan et AYŞ Bir Gün Başlıktan da anlaşılacağı üzere Ayşe Kulin üç gün önce yayımlanan yeni romanı 'Bir Cün'de bir bütünlük mesajı veriyor! Isterjürk olalım ister Kürt, ister Laz olalım ister Alevi, unutmamalı aynı topraklarda yaşadığımızı! Bir gazetecinin haber atlatmalar sonucu kotardığı röportaja gitmesiyle başlıyor roman. Bir zamanlar milletyekiliyken bölücülük suçuyla hapse atılan Zeliha Bora, uzun bir aradan sonra Nevra Tuna'ya röportaj verecektir. Nevra'nın amacı zeliha Bora'nın yaşamını incelemek olsa da içteniçe birliktelik, 'biz' olgusunu kabul ettirmeye çalışır Bora'yla anlaşamadıkları için Zeliha Bora, röportajı sonlandırmak ister! Tam görüşme odasından çıkmak isterken isimler değişir, Nevranınki Nevro, Zeliha nınki ise Zelha oluverir! Nasıl mı? Buyurun o zaman Ayşe Kulin'le yaptığımız söyleşiye... SAYFA 4 kilcycn olayların içinde bir yolculuğa çıkıyor. Kitabın hemen başında/girişinde Mevlana'dan bir söz yer alıyor: "Hiinkârpîre teşne, pir hünkâre hem/Yanı hem ayrıydılar, yekpare hem.. " Ual böyle ulunca anlıyoruz ki, bızi bu kez bir 'ayrılık' hıkâyest beklıyor. . Bence burada bir yanlış anlama var. 'Yani hem ayrıydılar, yekpare hem'diye yazarken, Nevra ve Zelha'nın temsil ettiklerinin hem ayrı hem de aynı, adeta 'tek' (yani yekpare) olduklarını belirtmek istemiştim. Bir oncekı 'Gece Seslerı' ıçın 'tamanıen kurgusal' demiştik. Peki ya 'Bir Gün' ıçın ne demeltJ Tamamen kurgusal 'Gece Sesle ri'nde, yakın geçmişte yaşamış olduğumuz birkaç darbe dönemi anlatılıyordu. Kurgu karakterler geçmiş zaman dilimlcrinin gerçek olaylarmı yaşıyorlardı. Bu roman için de aynı şey söz konusu. Bazı kurgu karakterler yaş,amakta olan kişllerle benzeşseler de sonuçta, kurgu karakterlerdir ama hâlâ yaşamakta oldu^umuz bir durumun içinde çırpınmaktadırlar. Kanımca Ayşe Kulin artık gitgide kendıni güncel konulardan harmanlanan hikâyeler içersinde buluyor! Bu doğal bir sonuç mu? Ayşe Kulin bence en baştan beri güncel konularla harmanlanan öykülerden yola çıktı hep. Ozellikle tüm öykü kitapları ile biyografilerin dışındaki tüm romanları (Sevdalinka, Köprü, NefesNefese, Kardelenler ve hatta Cjece Sesleri) sosyal ve güncel olayların üzerine kuruludur. Kitabın o en önemlı konusuna az ionra geleceğız. Ama romanın anlatım sırası itibartyla ilerleyelim biz de. tlk bahsi geçen kahramanımız Nevra Tuna. Mesleğı gazetect. Hapıshanedeki siyasi suçlu bir kadınla söyleşı kotarmış durumda. Bulımduğu konumu koruyabilmesı, yani yerını podyumlardan ınerek, televtzyon ekranlarından ftrlayarak medya dünyasma fırttna gihı giren uzun saçlı, uzun bacaklı, genç kadınlara kaptırmamak için bu söyleşi Nevra Tuna için son şans! Öte yandan bir de gazetesının özellığı var! Sentez isimlı, sol eğılimli bir gazete' Kaç kışt okur böyle bir gazeteyt diye soran kahramanıntzın çalışttğt bu gazeteye o andığımız sarışınlar pek uğramazlar hani!.. Solcu gazctelerin bile tiraj arttıracak bir magazinleşme telaşı ve özlemi yok mu? Eğer öyle değilse, itici isimleri olan, dar veya çok elit kitlelere hitap eden bazı gazetelerden, yeni çıkan kitaplarla ilgili ilk röportajlar onlara verilmediği takdirde, kitabı tanıtmayabilecekleri tehdidini neden almakta yazarlar, son zamanlarda? Romanımın içinde geçen bir cümleyle yanıt vereyim, ne olursak olalım, yoktur birbirimizden farkımız! BİR DÖNÜM NOKTASI Her şeyden öte, bir önceki sorumu sorduktan sonra düşündüm de, aslında kahramanımz Nevra, hayatın her alanındaki dibe vuruşunu (bozulan evliliğı/ışi, kendi ailesindeki ayrılıklar...) bu çıktşa bağlamış durumda! Ne dersiniz? Evet, Nevra için bir dönüm noktası bu buluşma. Mesleği açısından çok önemli olmasının yanı sıra, hem sancılı geçmiş çocukluğu ve gençliği ile yüzleşmek, hem ömür boyu hasretini çektiği, yaşamının en mutlu kcsitine yeniden dokunabilmek için bir fırsat. Gclelım romanın diğer ana kahramam Zeliha Bora'ya! Romanı okuyan herkes bu karakteri belleg^inde şekillendirccektir hiç kuşkusuz?1 Milletvekilıyken medisin kapısında tutuklanarak, bölücü siyasal suçtan ötürü hapse atılan Zeliha Bora, yoksa geçen aylarda AB uyum yasalanna binaen salıverilen bayan milletvekılıne mi atıf? Elbette benzerlik yadsınamaz. Zelha, içimde ukde kalan bir biyografi çalışmasının, hayali kahramana dönüşmüş halidir. Bcn o bayan milletvekiliyle diyalog kurmak istedim ama hiç karşılaşamadtm. Telefonda dahi konuşabilmiş değilim. Ona ulaşamayacağımı anlayınca, ondan esinlenerek yarattığım karakteri etkilememesi açısından, gazetelerde okudukJarımın dışında, özeli hakkında hiçbir şey öğrenmek istemedim. Kaç çocuğu olduğunu dahi bümiyorum. Benim karakterim Zelha'dır... zaman zaman benzerlikleri olsa da bambaşka biridir Zelha. Son yıllarda 7880 dönemi anlatılır olmuştu edebiyattmızda. Ama hemen yanı baştmtzda 9O'lı yıllartn belası terör eylemlert hiç mı hiç usa gelmez olmuştu. Sizi cesaretinizden dolayı kutlamalı! Peki bu konunun sığ kalması/'anlatılmama sebepleri ne(ler) olabilir dersiniz? Bu konuda çok eser verildi bence. C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 804