Catalog

Avukat M. Emin Deger'den ikinci bir çalışma: Olladaki Balık Türkiye Emperyalizmin egemenlik yöntemleri Oltadaki Balık Türkiye, yeni emperyalizmi, ABD'nin Ortadoğu ve Türkiye'nin egemenlik yöntemlerini, çok uluslu şirketlerin tuzaklarını, ABD'nin neden Türkiye'de olduğunu, sözleşmelerin tuzağında nasıl bağımsızlıktan bağımlıhğageçtiğimizi, 12 Eylül'ün niçin yapıldığını gözleri faltaşı gibi açtıran belgelerle sunuyor. ONER YAGCI Türkiye, o yıllarda biiyük yankdar uyandırmış ve emperyalizmin, ülkemizin iliğine kadar işleyen ellerinin bizi iliklerimize kadar nasıl sömürdüğünü olanca çıplaklığıyla ve belgelerle ortaya koymuştu. Gençliğin antiemperyalist dinamizminin yanı sıra çeşitli kitle örgütlerinin de antiemperyalist tavırları, ulıısal bir antiemperyalist aydınlanmanın doruklarına taşımıştı kamuoyunu. Ne yazık ki, toplumumu zun geriye doğrıı toptan bir gidişi olarak "yeni diizen" denilen yeni yaşama biçimini gctiren 12 F.ylül mantığı; yaşamın her alanında olduğu gibi a n peryalizme karşı tavır konusunda da yapacağını yapmış ve emperyalizme boyun buken bir toplumun yaratılması için antiemperyalist tavırlı kesimlere karşı olanca baskı, zıılüm ve sindirme uygulamıştır. Bu süreklı ııygulamalar sonucıında bugün vardığımız nokta, emperyalizmin içimizdeki etkıleri ve egemenliğı konusunda kesin bir duyarsızlık noktasıdır. Antiemperyalist rııh konusunda du yarlı kalelerden biri olan Uğur Mumcu'nun, "sömürgenlerin, kendi ülkemizdeki sürüngenlerle birlikte bu yediveren bağımsızlık gülünü nasıl daS AY F A A vukat M. Emin Değer'in ilk basımı 1977'deyapılanve 1980'e kadar 5. basıma ulaşan değerli çalışması CIA, Kontrgerilla ve lından koparıp ezip yok etmek istediklerini okurken, çağımızın tek ve büyük suçlusu emperyalizmi ayak izleri ile, çirkin soluğu ile yanıbaşınızda duyacaksınız," diyerek alkışladığı bu değerli yapıtın devamı niteliğinde yeni bir yapıt yayımlandı şimdi: Oltadaki Balık Türkiye. Emin Değer'in, "Ülkemin ve Cumhuriyet'in geleceğini kuracak kuşaklara... benzer yanılgılara düşülmemesi dilekleriyle" sunduğu, "emperyalizmin Tuzaklarındaki Ülke" ön adıyla kaleme aldığı bu kitabı, emperyalizme karşı yeni bir uyanış coşkusunun toplumumuzda yeşermesi umuduyla selamlamak istiyorum. Sıvas Katliamı'ndan sonra yitirdiğimiz Edebiyatımızın Koca Çınarı Rıfat Ilgaz, ölumünden önce yazdığı son vazı olan, bu yapıtla ilgili ön yazısmda, "demek Orhan Veli'nin dediği gibi rakı şışesinde değil de, bir de oltada balık olmak var, bu uçsuz bucaksız sömürü düzeninde. Oltaya yakalanmış balığın yeme gereksinimi yoktur! Öyle ya, zokayı yutan balık yemi neylesin!.." di yor. Nelson A. Rockefeller'ın Başkan Eisenhower'e yazdığı bir mektupla başlıyor kitap. Bu mektubunda Rockefeller, "...Büyük ölcüde politik ve askeri nüfus garantileyecek genişlikte bir ekonomik yayılma planını Asya, Afrika ve diğer azgelişmiş bölgelcrde uygula mak zorundayız..." diyor. Bunun için gereken yardım ve kredilerde birinci gruba giren Türkiye gibi "ABD'nin dostu olan" ve ABD'ye "uzun süreli askeri paktlarla bağlanmış olan" ülkelere yardım ve kredinin "öncelikle askeri nitelikte" olmasını şart koşan Rockefeller, "Oltaya yakalanmış balığın yeme ihtiyacı yoktur. Bu noktada Dışişleri Bakanlığı ile aynı fikirdeyim. Genişletilmiş askeri yardım, örneğin Türkiye'ye bazı hallerde düşünülenin tam tersi sonuçlar verebilir. Yani bağımsızlık eğilimini artırıp, mevcut askeri paktları zayıflatabilir. Bu tip Türkiye gibi ülkelere doğrudan doğruya iktisadi yardım da yapılabilir ama bu, bize uygun ve bağlı hükümetleri iktidarda tutacak ve bize düşman muhalifleri zararsız bırakacak biçım ve miktarda olmalıdır." (s. 17) dıyor. Rcx:kefeller'ın mektubu şu ilginç önerme ve tabıı ki uygulama, yani gerçeklik! ile bitiyor: "Aynı zamanda ABD ile işbirliğine hazır yerli işadamlarına yardım artırmalı ve böyleee işadamlarının ilgili ülkenin ekonomisinde kilit noktalarını ele ge^irmeleri, buna dayanarak politik etkilerinin artması sağlanmalıdır." Yoruma gerek var mı, bilmiyorum. Son yıllarda bize yaşatılan gerçeklikle ne kadar uyum içinde değil mi? Yönetenlerimizin ziyaretgâh yaptıkları ABD ve onunla imzaladıklan antlaş malar, işadamlarımızın politika hevesleri hep bu birkaç satırın arkasındaki "gizem"le ilgili olsa gerek. İşte Emin Değer'in, Oltadaki Balık Türkiye adlı araştırması günümüz koşullarının bu gizemini aralamaya, hatta gören gözler için yırtmaya çalışan bir kitap. Emperyalizm konusundaki duyarsızlığın olanca egemenlığine karşın böyle bir sesin çıkmasının bile önemlı bir umut olduğunu düşünüyorum. Bu umudun toplumumuzda hem de zaman yitirmeksizin büyümesi zorunluluğu, artık iyice dayatmıştır. Yoksa antiemperyalist sloganlarla, sahte bir antiemperyalizme bu sorunu sahıplenmeye çalışan radikal dincilerin ekmeğine sürülüyor her geçen gün 1 lem de bolca! Bunun önune geçilmesinde önemli bilgı ve belgelerle bizi donat maya çalışan Oltadaki Balık Türkiye, yeni emperyalizmi, ABD'nin Ortado ğu ve Türkiye'nin egemenlik yöntemlerini, çok uluslu şirketlerin tuzakları nı, ABD'nin neden Türkiye'de oldu ğunu, sözleşmelerin tuzağında nasıl bağımsızlıktan bağımlılığa geçıiğimizi, 12 Eylül'ün nıçin yapıldığını gözleri faltaşı gibi açtıran beİgelerle sunuyor. Boyle kitaplara ve böyle kitapları anlamaya öyle çok ihtiyacımızvarki! • Oltadaki Balık Türkiye/ M. Emin Değer/ Çmar Yayınlarıl I. Basıtn/ Eylül 1993/382 s. C U M H U R I Y E T K İ T A P SAYI 1 9 5