Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
17 AĞUSTOS 2025 PAZAR
HABER 3
Türkiye’nin deprem gerçeğini gözler önüne seren 17 Ağustos’un üzerinden 26 yıl geçti
Acılardan ders alınmadı
eski türklerde
Cumhuriyet’e konuşan
yerbilimci Prof. Dr. Cenk din (2)
Yaltırak ve şehir plancısı
“Bu gözlemler yedinci yüzyıla
Dr. Tuğçe Tezer, kentsel aittir. Bundan sonra Çin’de
[büyük siyasal karışıklıkların ortaya
dönüşümde önceliklerin
çıkması sonucunda, Çin tarihçileri
ranta göre belirlendiğine
Doğu Türkistan’da olup bitene ilgi
göstermemiş olsa gerek ki, sekizinci
dikkat çekti.
ve dokuzuncu yüzyıllara ait Çin
kaynaklarında Doğu Türkistan Türkleri
7 Ağustos 1999’da meydana
hakkında kayıtlar azalıyor. Bu eksikliği,
gelen ve Türkiye’ye büyük acılar
Arap yazarları tarafından yazılmış
1yaşatan depremin üzerinden 26
eserlerle doldurmak mümkün oluyor.
yıl geçti ancak alınmayan dersler Dokuzuncu yüzyıl İslam yazarlarından
İbn Hurdazbih (Hordadbeh/
tabloyu ağırlaştırdı. Marmara
Khordadhbeh, 830-913) Kitabül-
Bölgesi, 26 yıl önce
Mesalik vel-Memalik (Yollar ve Ülkeler
merkezüssü Gölcük
Kitabı) adlı eserinde Doğu Türkistan’da
olan 7.4 büyüklüğünde
kurulan Dokuz Oğuz devleti konusunda
depremle sarsıldı.
bize şu bilgileri veriyor: Halkı Türk
Deprem Ankara’dan ırkına mensuptur. Bir bölümü Manes
Çağdaş
(Manikeizm) mezhebine, bir bölümü
İzmir’e kadar çok geniş
Ba YRa Kta R
de Zerdüşt dinine bağlıdır. (...) Bu
bir alanda hissedildi.
Dokuz Oğuz ülkesi, Türklerin yerleşmiş
En az 18 bin 373 kişinin yaşamını
olduğu toprakların en büyüğü, en
yitirdiği, 48 bin kişinin yaralandığı
geniş olanıdır.”
deprem, birçok sorunu gözler önüne
Onuncu yüzyılın sonlarında (981)
Dokuz Oğuz hanlarından Arslan
serdi. 17 Ağustos sonrasının süreç
Han’a elçi sıfatıyla gitmiş olan Çinli
yönetiminde merkezde bulunan
Uang Yen-te de Türk devletinde
Depreme hazırlayacak isimler hapiste
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Afet ve
Budistlerin serbest yaşadığından,
‘Arazi değeri
Acil Durum (AFAD) yönetmeliğiyle
Dokuz Oğuz ülkesinde 500 kadar
stanbul’da deprem riski devam doğa olaylarının hızla afetlere
destek unsur haline getirilmesi
Buda mabedi bulunduğundan söz
yüksek alanlar
ederken bu alanda önemli dönüşmesine ve kentlerimizin
ve Kızılay’ın siyasallaşarak içinin ediyor ve aynı zamanda Buda dininin
İçalışmaları olan Resul Emrah afetlere dirençli olmaktan
Türklerin sanayi ve ekonomi alanındaki
boşaltılması, 6 Şubat 2023’te
riskli ilan ediliyor’
Şahan, Mehmet Murat Çalık, Tayfun giderek uzaklaşmasına neden
etkinliklerine engel olmamış olduğunu
Kahramanmaraş’ta meydana gelen
Kahraman, Gürkan Akgün, Dr. oluyor” uyarısında bulundu. 1999 Mar M depra eminin yıkıma ifade ediyor.
depremler sonrasında büyük bir
yol açtığı merkezlerden biri olan Bu noktada önemli bir soru akla
Buğra Gökce gibi şehir plancıları depremlerinin ardından yapılan
koordinasyon sorunu yarattı.
geliyor: Yabancı dinlerin Türkler
istanbul’da, iBB’nin açıklamalarına
İBB soruşturması kurumsal ve hukuki eylemlerin,
Depremzede yurttaşlar günlerce
arasında yayılmasından sonra
göre son 11 yılda istanbul’da (eski
kapsamında Silivri’de ülkemizin afetlere hazırlanması
çadıra ve sıcak yönetmeliğe göre) 2000 yılından o alanda Şamanizm büsbütün
tutuklu bulunuyor. konusunda son derece başarısız
kayboluyor muydu? Yoksa milli
önce yapılmış 800 bin binanın
yemeğe ulaşamadı.
Deprem konusunda kent olduğunun, 2023 depremlerinde
din yeni dinlerle birlikte yaşıyor
yalnızca 84 bininin dönüştüğünü
1999 Marmara
planlamasının önemini her yönüyle açığa çıktığına muydu? Bu soruya kesin bir yanıt
söyleyen tezer, “6306 sayılı yasa
depremini ve
verebilecek durumda değiliz, fakat
şehir plancısı Dr. Tuğçe dikkat çeken Tezer, “AFAD’ın kapsamında 2012 yılından 2025
alınmayan
bazı ipuçlarından yabancı dinlerin
yılına kadar istanbul’da 70 adet riskli
Tezer değerlendirdi. merkeziyetçi yapısı, afet sonrası
dersleri uzmanlar
yayılmasından sonra da halk içinde
alan, 152 adet rezerv yapı alanı ve
İçinde bulunduğumuz acil müdahale konusunda büyük
Cumhuriyet’e
Şamanizmin yaşamış olduğu yargısına
tezer yaklaşık 84 bin riskli yapı ilan edildi.
çağı “afetler çağı” gecikmelere, aksaklıklara ve
değerlendirdi. varabiliriz. Örneğin, Doğu Türkistan’da
r iskli alanların çoğunlukla kamu
olarak niteleyen Tezer, dolayısıyla kayıplara neden
yaltırak İslamiyetin yayılmasından 100 yıl
Yerbilimci Prof. Dr.
mülkiyetinde bulunan, tek veya iki
“Şehir planlama artık amacını oldu. Valilikler ve AFAD tarafından
kadar bir süre geçtikten sonra,
Cenk Yaltırak, “Bu katlı düzensiz yapıların bulunduğu
1069’da yazılmış olan Kutadgu
kentleri afetlerin etkisindeki hazırlanan İRAP raporlarının
ya da arazi değeri yüksek alanlardan
çağda az veriye dayalı varsayımlar
Bilik’te bile kamların halkın yaşamında
geleceğe hazırlamak, riskleri tanımladığı afete hazırlık oluştuğu görülüyor” dedi.
yerine teknolojiden faydalanarak
rolü olduğunu gösteren kayıtlar vardır.
azaltarak dayanıklılık sağlamak müdahalelerinin uygulamaya
daha kapsamlı çalışmalarla planlama
Ancak kamların rolü, yalnızca
‘Dengeli nüfus
şeklinde dönüştürmek zorunda. geçmemiş olması, bu raporlarda
yapılmalı. İki deprem de mevcut
başvuranlara dini tören ve he kimlik
Planlamanın ve onunla uyumlu tanımlanan ‘beklenen afet aktarımı şart
yöntemlerin doğa tarafından
yapmaktan ibaretti. Türk hanlarının
çalışması gereken kent yönetiminin senaryoları’nın neredeyse birebir Depremden etkilenme riski yüksek,
yanlışlandığını ortaya koydu” dedi. dinlere karşı çok hoş görülü oldukları
Büyükçekmece, Güngören, kartal,
gibi, kamların da devlet işlerine
bu amaçtan uzaklaşması, gerçekleşmesine neden oldu” dedi.
Hassas hesaplamalarla dinamik bir
küçükçekmece, pendik, tuzla ve
karışmaktan çekindikleri anlaşılıyor.
deprem haritasının oluşturulması
zeytinburnu gibi ilçelerde son derece Din alanında hoşgörü, Doğu
gerektiğini vurgulayan Yaltırak, “100
düşük ivmede etkilenecek yerlere olmadan hemen hemen herkes
yetersiz çalışmalar yapıldığına işaret Türkistan Türklerine özgü sanıl masın.
yılda bir olan depremler üzerinden
yapılan bu inşaat yoğunluğu, aynı eğilimi gösteriyor” uyarısında
eden tezer, planlama açısından Doğu Avrupa’da kurulmuş olan Hazar
tahminler ve yuvarlak laflarla bu iş
kentin içme suyuna da inşaat bulundu. Bu şekilde israfa devam
devletinde bir zaman hanlar ile beylerin
başka bir büyük sorun alan olan
olmaz” ifadelerini kullandı. Kentsel
içinde yaşamak zorunda kalan edilmesi durumunda ileride inşaatta bir kısmı Yahudi dinini kabul etmişlerdi.
kanal istanbul projesine de değindi.
dönüşümde önceliklerin ranta göre Buna rağmen halk, dinini seçmekte
yurttaşına da zarar veriyor. Maalesef kullanılacak suyun da inşaat “istanbul planlama a jansı’nın (ipa )
belirlendiğine dikkat çeken Yaltırak, özgür bırakılmıştı. Halkın bir kıs
analizlerine göre 2 milyon kişilik
iş ranta gelince siyasi parti ayrımı malzemesinin de kalmayacağını
mı Müslüman, bir kısmı Hıristiyan, bir
“Balat, Kâğıthane, Kasımpaşa gibi bir yeni nüfusu istanbul’a getirmesi
vurguladı.
kısmı da kuşkusuz eski Türk dinindendi.
söz konusu” diyen tezer, kentin
gecekondudan
Hazar hanları farklı dinleri temsil eden
mevcut yoğunluğu ve sorunları
marmara Bölgesi’nde deprem beklenen
bozma yapıların
ulemayı çağırıp onların dini konular
‘2060’da dikkate alındığında istanbul’un
dört faya işaret eden yaltırak deprem senaryolarının
dönüşüme alınması
üzerinde tartışmalarını dinlerlerdi.
böyle bir nüfus artışından çok,
buna göre güncellenmesi gerektiğin söyledi. prof. yaltırak, “Bu
yerine öncelik kırılmamış fay
Kökenleri bakımından Moğol
mevcut nüfusunun dengeli ve planlı
dört fay aynı zamanda da kırılabilir, arka arkaya da olabilir ya da
Etiler’de, Ulus’ta
oldukları halde Türk hanı sıfa
kalmayacak’
bir şekilde çevredeki başka şehirlere
farklı zamanlarda kırılabilir. a ynı zamanda kırılması 7.8 büyüklüğünde
kentsel dönüşüm tıyla hareket eden ve devletlerini
aktarılmasına ihtiyacı olduğunun
deprem üretir, tekli kırılmalarda da 7.1-7.6 arasında büyüklüğünde deprem
Türk yasalarına göre yöneten Moğol
başlıyor. Depremden
altını çizdi.
üretir. marmara’da 2060’ta kırılmamış fay kalmayacak” iddiasında bulundu.
hanlarının, dinlere karşı gayet
hoşgörülü davrandıkları ve hiçbir
dinin mensubunu takip etmedikleri
Muğla’nın Milas ve Yatağan ilçelerinde üreticiler zeytinliklerini korumak için dava açtı
‘Depremle mücadele
bilinmektedir. Cen giz Han’ın (1162
1227, hüküm süresi 12061227)
için beraberlik ruhu’
vezirleri arasında Müslüman Mahmut
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Yalvaç bulunduğu gibi, Çin’in
Talan yasası Danıştay’a taşındı
dini geleneklerine çok sadık Yelü
öncülüğünde Balıkesir Kent
Çutsay da vardı. Cengiz Han türlü
Konseyi’nin koordinatörlüğünde, 17 Usul Ve Esaslar” başlıklı yönetmeliği
YUSUF KÖRÜKMEZ
Ağustos Marmara depreminin 26. din adamlarına karşı saygı gösterdiği
yayımlaması sonrasında Muğla’nın
halde, devlet işlerine karışan kamlara
yılında anma programı düzenlendi. t Bmm Genel Kurulu’nda zeytinliklerin
Milas ve Yatağan ilçelerindeki 77 köylü
karşı da amansızdı.
Programda konuşan Balıkesir
madencilik faaliyetlerine açılmasını
ortak dilekçe ile Danıştay’a başvurdu.
Mengü Han ve Sartak Han’ın bütün
Büyükşehir Belediye Başkanı
içeren torba kanun teklifi kabul
Yasanın anayasaya aykırı olmasının
Hıristiyanlara ve Yahudilere karşı
Ahmet Akın, “Bu işin bir partisi yok.
edilmesinin ardından yasa Anayasa
yanı sıra, özensiz ve hukuka aykırı
hoşgörülü, din adamlarına karşı da
Birlik ve beraberlik içerisinde bu
Mahkemesi’ne taşınırken yurttaşlar da
hazırlanan bu işlemle oldu bittiye
saygılı davranışını, Moğol devletine
konuda mücadele vermeliyiz” dedi.
Danıştay’a dava açtı.
getirilip zeytinlerin sökülmesine
seyahat etmiş olan Katolik rahip Rubruk
Sındırgı’da geçen pazar meydana
Yasanın yürürlüğe girmesinden 11
başlanmasının hedeflendiği aktarılan
(Rubrouck) bile gizlemiyor. Cengiz’in
gelen 6.1 büyüklüğündeki depremin
gün sonra Enerji ve Tabii Kaynaklar
dava dilekçesinde Anayasaya
torunu Çin imparatoru Kubilay Han’ın
ardından tüm mahallelerde inceleme
Bakanlığı’nın oluruyla Maden ve Petrol
Mahkemesi’nin vereceği karara kadar,
(12151294, hüküm süresi 12601294)
yaptığını ve yapı stokunun çok
İşleri Genel Müdürlüğü tarafından
yasanın “yürütülmesinin durdurulması”,
Müslüman, Budist ve Hıristiyan Nesturi
kötü durumda olduğunu söyledi.
“Maden Kanununun Geçici 45’inci
duruşmalı yapılacak yargılama sonunda din adamlarının hepsine karşı aynı
Akın, “Kızpınar ve Adnan Menderes
Maddesinin Uygulanmasına Dair derecede saygı gösterdiği ünlüdür.
işlemin “iptali” istendi. l izmir
mahallelerini kapsayan 5.42 hektarlık
Kubilay Han da çeşitli dinlere bağlı
alanı dönüşüm alanı ilan ettik
ulemayı çağırıp onların dini konular
ve yetki almak üzere dosyamızı
üzerinde tartışmalarını dinlemeyi
cumhurbaşkanlığı onayına sunduk.
severdi.
Öncelikle zemin yapısı riskli ve
Bütün bu gözlemler, İslamiyetten
Yangınların biri bitmeden diğeri başlıyor
nüfus yoğunluğu yüksek sekiz
önce Türk devletlerinde tam anlamıyla
ilçemizde 150 bin binayı kapsayan
vicdan ve din özgürlüğünün var
kOcaeli ’nin Karamürsel ilçesinde
tarama çalışmalarını geçtiğimiz ay
olmuş, Türklerin millli dini olan
önceki gün çıkan orman yangını dün
tamamladık. Diğer ilçelerimizde de
Şamanizmden başka birçok diğer
bu çalışmaların aynısını planladık” büyük ölçüde kontrol altına alınırken
dinin de aralarında serbestçe
ifadelerini kullandı. Kandıra ilçesi Koruklar köyünde alevler
yayılmış ve din ile devlet arasındaki
yükseldi. Yangının yerleşim yerine
ilişkinin karşılıklı saygı mahiyetini
sındırgı yine sallandı
yakın bir bölgede başladığı belirtildi.
almış olduğunu; hanların kendilerini,
Prof. Dr. Naci Görür ise Türkiye’nin Çanakkale’nin Gelibolu ilçesine bağlı
bazen Tanrı’nın özel himayesine
deprem kuşağında yer aldığını Tayfur köyü yakınlarındaki ormanlık
erişmiş saydıkları halde, dini reis
anımsatarak özellikle fay hatları alanda yangın çıktı. Orman bölge olarak görmediklerini ve hiçbir
üzerinde kurulan şehirlerin riskine müdürlüğüne bağlı hava ve kara ekipleri zaman dini reis sıfatını taşımadıklarını
kanıtlamaya yeterli olsa gerektir.
değindi. Görür, “Bilimle yönetilen bölgeye sevk edildi. Eceabat Yolağzı ve
Bütün bu bilgilerden çıkan gerçek
ülkeler, deprem riskini bilerek Gelibolu Karainbeyli köyleri tahliye edildi.
karamürsel’de yangından etkilenen alanlar havadan görüntülendi.
şudur: İslamiyetin yayılmasından önce,
şehirlerini dirençli hale getiriyor. Karaman’ın Ermenek ilçesindeki
eski Türk devletleri kesinlikle teokratik
Biz hâlâ her depremde binlerce can orman yangını, 24 saatte tamamen
Mersin’in Silifke ilçesinde 15 bin dönüm serbest bırakıldı. Firma sahibi ve kaynak
değildi.]
veriyoruz” diye konuştu. kontrol altına alındı. Bölgede soğutma
ormanın küle döndüğü yangının, su işçisinin asli kusurlu bulunduğu, diğer
HHH
Öte yandan Sındırgı’da dün 4 çalışmaları sürerken köylüler söndürme
borusu için yapılan kaynak çalışması dört işçinin ise tali kusurlu olarak rapor
Üstad Sadri Maksudi Arsal’ın
büyüklüğünde deprem meydana çalışmalarına katılan personele destek
sırasında çıktığı tespit edildi. Gözaltına edildiği öğrenildi.
yayımlanan iki yazısından sonra
gelirken Çevre, Şehircilik ve İklim oldu. Muğla’nın Fethiye ilçesinde önceki
alınan yüklenici firmanın sahibi Şivan Antalya’nın Serik ilçesinde yangın
Araplaşmak için İslamcıların
Değişikliği Bakanı Murat Kurum, gün çıkan orman yangını ise havadan
Kaya (36), kaynak işçisi Refik Gedik (45) söndürme çalışmasından dönen
kuyruğıuna takılanlara (iktidar dahil
Balıkesir ve Manisa’da 729 binadaki ve karadan müdahaleyle 2.5 saatte
ile işçiler Muhammed Ali Ali (26) ve arazözün devrildiği kazada orman işçileri
olma üzere) “Yaradan ıslah etsin!”den
1036 bağımsız bölümün ağır hasarlı söndürüldü. İlk belirlemelere göre 0.8
Hakan Bakçi (32) tutuklandı. Diğer iki Necati Sayın ile orman işçisi Furkan Bulut başka ne söylenebilir?
veya yıkık olduğunu açıkladı. l izmir hektar alan zarar gördü.
işçi B.S. ve M.H.U., adli kontrol şartıyla yaralandı. laa /DHa
ar