Catalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 5 TEMMUZ 2025 CUMARTESİ ekonomi 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 39.8570 47.0080 54.2490 39.77 10.276 28.544 4.270 0.9 kuruş 14 kuruş 13 kuruş 0.17 puan 47 puan 5 lira Sabit DİSK-AR, 2025 yılının ilk altı ayıyla ilgili ‘Ücret Kayıpları İzleme Raporu’nu yayımladı Emekçilerin enflasyon Küresel gıda fiyatları kaybı 218.3 milyar TL yıllıkta yüzde 5.8 arttı Bİr Leşmİş Milletler Gıda ve Tarım e nflasyonun yıkıcı etkisine bireysel olarak bakıldığında, Örgütü’nün (FAO) hesapladığı “FAO 125.3 mİLyAr TL kayıplar asgari ücretliler için 3 bin 685 TL, en düşük Gıda Fiyatı Endeksi’nin Haziran 2025 İşçi ücretlerindeki memur maaşıyla geçinenler için 9 bin 130 TL’ye ulaştı. sonuçlarına göre bu endeks, önceki toplam kayıp aya (aylık) kıyasla yüzde 0.55, Haziran ürkiye, özellikle 2018’den TL, memur maaşları açısından 41.8 2024’e (yıllık) kıyasla yüzde 5.78 bu yana AKP iktidarı eliyle milyar TL, emekli aylıkları açısından artışla 128 puan oldu. Türkiye’de ise bu Tyaratılan önemli bir krizle 51.3 milyar TL oldu. Kayıplara endeksi daha çok temsil eden ve TÜİK boğuşuyor. Bu kriz toplumun bireysel düzeyde bakıldığında ise ilk tarafından açıklanan Gıda Yurtiçi Üretici geniş kesimlerini en çok yüksek altı ayda kişi başına ortalama 5 bin Fiyat Endeksi (Gıda Yİ-ÜFE), Haziran enflasyonla (TÜFE) vuruyor. Artan 2025’te aylık yüzde 0.76, yıllık yüzde 544 lira oldu. Bu ortalama işçilerde 25.01 arttı. Gıda TÜFE ise aylık yüzde fiyatlar, düşen alım gücüne karşın 6 bin 485 lira, memurlarda 10 bin 0.27 düşerken yıllık yüzde 30.2 arttı. bastırılmaya çalışılan ücretler 445 lira ve emeklilerde 3 bin 193 FAO Gıda Fiyatı Endeksi’nin haziran emeğiyle geçinen herkesi eziyor. lira oldu. ayrıntılarına alt endeksler açısından DİSK Araştırma Merkezi’nin (DİSK- 51.3 mİLyAr TL bakıldığında ise aylık fiyatlar ette yüzde ‘en düşük’ 2 bin 412 TL AR) “Ücret Kayıpları İzleme Raporu” emekli aylıklarındaki 2.12, süt ve süt ürünlerinde yüzde 0.5, Enflasyon emek gelirlerini tekil ise yaşananları çarpıcı şekilde toplam kayıp yağda yüzde 2.3 artarken tahıllarda ortaya koyuyor. olarak da aşındırıyor. Örneğin 22 yüzde 1.47, şekerde yüzde 5.22 düştü. Emek gelirlerinde vergi ve bin 105 TL olan net asgari ücretteki Yıllık fiyatlar ise şekerde yüzde 13.1, kayıp 3 bin 685 TL oldu. Asgari kesintiler ile enflasyon yüzünden ‘İstanbul’un maliyeti 93 bin TL’yi aştı tahıllarda yüzde 6.77 düşerken bitkisel ücretin bir buçuk katı brüt ücret (net yaşanan kayıpları aylık olarak yağda yüzde 18.15, sütte yüzde 20.74, 29 bin 743 TL) alan işçinin kaybı 4 ette yüzde 6.71 arttı. l ekonomi Servisi izlemeyi amaçlayan rapora göre DÜNyANıN sayılı büyük kentlerinden yılın aynı ayına göre yüzde 47.13 arttı bin 958 TL, asgari ücretin iki katı olan İstanbul’da yaşamak, özellikle ve dört kişilik bir aile için 93 bin 465 2025’in ilk altı ayında, enflasyonun ekonomik açıdan her geçen gün biraz lira oldu. Bu tutar Haziran 2024’te brüt ücreti (net 38 bin 486 TL) olan emek gelirlerine (ücret, maaş ‘Mevsim etkisi hariç daha zorlaşıyor. İstanbul Planlama 63 bin 524 liraydı. Ayrıca bu maliyet işçinin kaybı 6 bin 416 TL ve asgari ve aylık) toplam faturası (resmi Ajansı’nın (İPA) hazırladığı “İstanbul’da önceki aya göre oransal olarak yüzde ücretin 2.5 katı brüt ücreti (net 47 enflasyonun hatalı ve eksik TÜFE’ yüzde 2.04! Yaşam Maliyeti” araştırmasının dün 1.9, tutar olarak ise 1743 lira yükseldi. bin 119 TL) olan işçinin kaybı 7 bin ölçüldüğü akılda tutulduğunda) en yayımlanan güncel sonuçları da Anımsanacağı gibi İstanbul Ticaret TÜİK tarafından dün yapılan az 218 milyar 334 milyon TL oldu. 855 TL oldu. Yine bu kayıp en düşük bu durumu bir kez daha teyit etti. Odası da İstanbul TÜFE’deki yıllık açıklamaya göre mevsim etkisinden Bu kayıp önceki ay 198.2 milyar emekli aylığında 2 bin 412 TL, en Araştırmaya göre Haziran 2025’te, artışı haziran için yüzde 44.4 olarak arındırılmış tüketici fiyatları (TÜFE), liraydı. Ayrıca ilk altı aylık kayıp; düşük memur maaşında 9 bin 130 İstanbul’da yaşamanın maliyeti geçen açıklamıştı. l ekonomi Servisi Haziran 2025’te önceki aya (aylık) işçi ücretleri açısından 125.3 milyar TL. l Ekonomi Servisi kıyasla yüzde 2.04 arttı. Mayıs ayında aylık bu artış yüzde 2.05’ti. Anımsanacağı gibi önceki gün yapılan Turizmde pazar günü de çalışmanın önünü açan düzenleme komisyondan geçti açıklamaya göre haziran ayında mevsim etkileri dahil aylık TÜFE yüzde 1.37 artmıştı. Yine dünkü açıklamaya göre mevsim işçiye ‘kölelik’ dayatması etkisinden arındırılmış işlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE (B Endeksi) aylık MUSTAFA ÇAKIR iş kazalarının artması, verimliliğin bazda yüzde 2.07 artış gösterdi. Ayrıca düşmesi, psikolojik sorunların enerji, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü urizm sektöründe işçilerin yaygınlaşması, işten ayrılmaların içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç Tpazar günü de çalıştırılmasının BİST’te haftalık çoğalması demektir.” TÜFE (C Endeksi) ise aylık bazda yüzde önünü açan düzenleme TBMM Hak-İş de düzenlemeyi uygun 2.31 artış kaydetti. l ekonomi Servisi artış yüzde 9.3 Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bulmadığını belirterek risklerin kabul edildi. TÜRK-İş ve Hak- iyi etüt edilmediğine işaret ederek TÜr Kİye’deki mali piyasalar, İş, düzenlemenin anayasaya, dün haftanın son gününü sakin “Bu doğrultuda ocak ayında Bolu İş Yasası’na ve ILO normlarına ve olumlu bir atmosferde Kartalkaya’da yaşanan otel faciasını altında işverence sunulan her tamamladı. aykırı olduğunu belirterek teklifin da hatırlatmak isteriz” dedi. belgeyi imzalamak zorunda kaldığını Dolar/TL hafta başından geri çekilmesini istedi. Ancak İşçi konfederasyonlarının tüm bu vurguladı. Turizm sektöründe bu yana seyrettiği 40 eşiğinin iktidar, işçi konfederasyonlarının itirazlarına karşın iktidar maddeyi çalışanların büyük bir kısmının uzun hemen altında seyrini korudu ve tüm itirazlarına rağmen maddeyi aynen komisyondan geçirdi. Türkiye saatler boyunca ayakta, yüksek stres dün en düşük 39.80, en yüksek komisyondan geçirdi. İşveren Sendikaları Konfederasyonu altında çalıştıklarına işaret edilen 39.90’ı gördü. Borsa İstanbul 100 DYO işçisi hakkını Teklife göre, turizm işletmelerinde (TİSK) avukatı Esin Çetinkaya, itirazda, şöyle dendi: Endeksi ise güçlü bir hafta geçirdi. çalışan işçilerin hafta tatili, düzenleme için teşekkür ederken Özellikle CHP’nin kurultayıyla grevle kazandı İşveren ‘inşaat’a da istedi işçinin yazılı onayıyla izne hak turizm sektörü için getirilen ilgili açılan iptal davasının kazandığı günü izleyen 4 gün içinde “İşçilerin haftada bir gün uygulamanın inşaat sektörüne ELİF ÖZGE YALÇIN ertelenmesi olumlu etkiledi. Dün kullandırılabilecek. Böylece işçilerin en düşük 10 bin 189, en yüksek 10 tatil hakkını 10 güne çıkararak de yaygınlaştırılmasını istedi. Gebze ve İzmir’de faaliyet gösteren bin 314 puanı gören BİST100’de pazar günleri de çalıştırılması kısıtlamak, insan onuruna yaraşır bir Teklifte ayrıca, işçiye yapılacak DYO Boya’da Petrol-İş Sendikası günlük artış yüzde 0.5, haftalık mümkün hale gelecek. TÜRK-İş, yaşamın önünü tıkamak sonucunu bildirimlerin Kayıtlı Elektronik ile işveren arasında beş ay süren artış yüzde 9.3 oldu. bu düzenlemenin haftada bir gün doğuracaktır. Bunun sadece çalışma Posta (KEP) yoluyla yapılması da yer toplusözleşme görüşmelerinde talepleri l ekonomi Servisi zorunlu tatil hakkını fiilen ortadan hayatının değil, sosyal hayatın da alıyor. Hak-İş, dijital okuryazarlığı kabul edilmeyen 564 işçinin başlattığı kaldıracağını belirtti. dengesini bozacağı açıktır. Çünkü sınırlı olan işçilerin bu bildirimleri grev kazanımla sonuçlandı. Yeni toplu KISA... KISA... KISA... TÜRK-İş, turizm sektöründe kayıt hafta tatili, sadece bedenin değil, takip edemeyeceğini belirterek iş sözleşmesiyle işçiler birinci yıl için dışılık ve sendikasızlığın yaygın zihnin de dinlendiği bir süreçtir. Bu düzenlemenin geri çekilmesini yüzde 73 zammın yanı sıra 7 bin 500 l TÜr Kİye Cumhuriyet olduğunu, işçinin geçim baskısı hakkı ortadan kaldırmak demek; istedi. l ANKARA lira seyyanen zam elde etti. Böylece Merkez Bankası Başkanı Fatih yüzde 92.64 oranında artan ortalama Karahan’ın, ücret 73 bin 560 lira oldu. İkinci yılda Uluslararası ise işçilere enflasyon oranında zammın Finansal İstikrar yanında yüzde 5 refah payı verilecek. yaşlı yoksulluğu büyüyor Kurulu (FSB) Bir yıl için 20 bin lira “eğitim ödemesi” Ortadoğu ve yapılacak. Petrol-iş Gebze Şube Başkanı TÜr Kİye’de nüfus hızla yaşlanırken 22’ye yükseldi. Bu durumdan en çok Kuzey Afrika Şivan Kırmızıçimek, “Emeğin onuru ve ekonomik ve sosyal sistemler kadınlar etkileniyor: 65 yaş üzeri (MENA) Bölgesi Fatih Karahan alın terinin hakkı için sergilediğimiz bu dönüşüme ayak uydurmakta kadınların yüzde 26’sı yoksulluk danışma grubu eş güçlü direnişin kazanımı, sadece maddi zorlanıyor. Sağlık kuruluşları daha fazla sınırının altında yaşıyor. Erkeklerde ise başkanlığını yürüteceği açıklandı. kazanımdan ibaret değil. Dayanışma yaşlı bakımında yapısal reformların kronik hastayla ilgilenmek zorunda bu oran yüzde 21. l TİCAre T Bakanlığı, için bir okul niteliğinde oldu” dedi. gerekliliğine dikkat çekerek uzun kalırken sosyal yardımlar da giderek 2025 yılının ilk altı ayında l İSTANBUL Bütüncül yaklaşım şart süreli bakım sigortasının zorunlu artan sayıda yaşlı bireyi kapsamak gerçekleştirdiği “sonradan hale getirilmesini önerdi. Ayrıca, “18- durumunda. TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi Yılmaz kontrol ve ikincil kontrol” 65 yaş arasındaki yoksul bireylerin TÜSİAD’ın “Demografik Dönüşüm Yılmaz, yaşlılıkla ilgili politikaların denetimleri sonucunda ‘Kooperatifler tercih prim ödemeleri devlet tarafından ve İhtiyaçlar” raporuna göre, yaşlı bütüncül bir yaklaşımla ele alınması toplam 5.9 milyar TL tutarında karşılanmalıdır. Bu sayede sosyal yoksulluğu son yıllarda belirgin gerektiğine vurgu yaparak koruyucu ek tahakkuk ve ceza kararı güvenlik sistemi daha kapsayıcı hale değil zorunluluktur’ biçimde arttı. 2020’de yüzde 17 olan sağlık ve bakım hizmetlerine erişiminin düzenlendiğini açıkladı. gelir” dedi. l ekonomi Servisi yaşlı yoksulluk oranı, 2023’te yüzde arttırılması gerektiğini belirtti. Yılmaz, TArım ve Gıda Etiği Derneği (TARGET), Uluslararası Kooperatifler Günü (temmuzun ilk cumartesi günü) nedeniyle açıklama yaparak İnternet altyapısı ‘Birleşmenin üretime BM’nin bu yılki temayı “Kooperatifler: Daha İyi Bir Dünya İçin Kapsayıcı ve için özel işbirliği önemli etkisi olacak’ Sürdürülebilir Çözümler Üretme” TeKA Avrasya Üst Yöneticisi Aydın şeklinde belirlediğini duyurdu ve şuna SOCAr Fiber ve TurkNet’in, internet Kuzaltı, Çin merkezle Midea ile dikkat çekti: altyapısını güçlendirmek, kesintisiz yapılan birleşmenin ardından TEKA “Bireyler, yokluk, yoksulluk ve ve güvenli ağ bağlantısı sunmak Türkiye’nin güçlü bir büyüme hedefiyle yoksunlukta eşitlenmek yerine tokluk, için işbirliği anlaşması imzaladığı Cem Çelebiler Kanan Mammadov Aydın Kuzaltı ilerleyeceğini belirtti. varlık ve esenlikte buluşmalıdır. açıklandı. Buna göre TANAP doğalgaz Ege Serbest Bölge’deki ankastre Bunun yolu da birlikteliğin gücü boru hattı boyunca Gürcistan’dan doğudan batıya tek parçada güvenli tarafında önemli etkileri olacağını mutfak üretim tesislerinde basın kooperatifçiliktir. Çünkü kooperatifler Yunanistan’a kadar uzanan 1850 ve yüksek kapasiteli bir bağlantı hattı vurgulayan Kuzaltı, İzmir tesisinin mensuplarını ağırlayan Kuzaltı, hem daha iyi bir toplum için çalışır kilometrelik SOCAR Fiber ekspres ile Türkiye’nin internet altyapısını ihracatını 2028’e kadar en az iki katına “Bu yıl ciromuzu yüzde 50’nin hem kalıcı ve kapsayıcı işler yaparlar. rotası, TurkNet’in omurga ağına bir üst seviyeye taşıyacak” derken çıkarmayı planladıklarını söyledi. Ayrıca üzerinde artırmayı, 5 yılda ise 5 kat “Kooperatifler daha iyi bir dünya entegre edilecek. TurkNet Üst Yöneticisi Cem Çelebiler, 2030’a kadar Türkiye’deki münhasır büyümeyi hedefliyoruz” diye konuştu. kurarlar. Kooperatifler bir tercih değil SOCAR Fiber Genel Müdürü uluslararası bağlantı çeşitliliğine de mağaza sayısını 4 katına çıkarmayı Birleşmenin üretim ve perakende zorunluluktur.” l ekonomi Servisi Kanan Mammadov, “Bu işbirliği, katkı sağlayacaklarını belirtti. hedeflediklerini kaydetti. l İZmİr