Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
gorus@cumhuriyet.com.tr
13 EKİM 2025 PAZARTESİ
2 olaylar ve görüşler
Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın 103.yılı
Doç. Dr. HÜNE r TUNCEr bildirmiş ancak Meriç Nehri’ne toplantıda, Doğu Trakya’nın işgali altında kalacaktı. Türk
değin Trakya’nın derhal Türklere Yunanistan tarafından hızla kuvvetleri, barışa kadar Çanakkale
ürk orduları, İzmir ile Bursa’yı
geri verilmesini istemişti. Mustafa boşaltılmasına karar verilmişti. Boğazı ile İzmit yöresinde
9-10 Eylül 1922 tarihlerinde
Kemal, Mudanya Konferansı’nın (2) 9 Ekim’de Harrington, belirlenen çizgiyi geçemeyecek
TYunandan geri aldıktan sonra,
3 Ekim’de toplanmasının uygun Karaağaç’ı da içerme koşuluyla, ve Trakya’ya da silahlı kuvvet
Trakya’yı da Yunan ordusundan Gazze’ye asker
olacağını ve bu konferansa Trakya’nın tümünün Türk tarafına geçiremeyecekti.
kurtarmak için İstanbul ile
başkomutanlık adına İsmet Paşa’yı teslim edilmesini hükümetinin 11 Ekim 1922’de Mudanya
Çanakkale yönlerinde yürüyüşlerini
göndermek...
delege olarak atadığını bildirdi. onayladığını bildirdi.(3) Ateşkes Antlaşması’nın
sürdürmekteydi. Mustafa Kemal
Mudanya’da İsmet Paşa’nın Yunan delegelerinin görüşmelere imzalanmasından sonra Ankara
ilistin küresel vicdan hesaplaşmasının yeni
Paşa, Fransa, İngiltere ile İtalya
başkanlığı altında İngiltere delegesi katılmadıkları gerekçesiyle hükümeti ile müttefikler arasındaki
sahası olarak adlandırılıyor. Ama bu kaygı
hükümetlerinin temsilcisi olarak
Fverici öngörülemezlik çağında “vicdan”
General Harrington, Fransa imzalamadıkları Mudanya en önemli sorun, Birinci Dünya
konusu da giderek daha fazla yandaş/ittifak olma
Franklin Bouillon ile görüşerek
delegesi General Charpy ve İtalya Ateşkes Antlaşması, 11 Ekim Savaşı’nı sonuçlandıracak bir
hali üzerinden siyasi cephelerde konumlandırılmak
Rumeli’de ulusal sınırımıza
delegesi General Monbellini’nin 1922’de imzalanmıştı.13 Ekim’de barış antlaşmasının imzalanması
isteniyor. “Ortak vicdan” denen nokta bir
değin Doğu Trakya tamamen
katıldıkları konferans toplanmıştı. olmuştu. 27 Ekim 1922’de
Yunanistan, Mudanya Ateşkes
bakıyorsunuz, tek taraflı din, etnik ve mezhep
alınmadıkça askeri harekâttan
5 Ekim günü oturumda Fransa müttefikler, TBMM hükümetini,
Antlaşması’nı imzalamaya karar üzerinden, bir bakıyorsunuz emperyalist çıkar ya
vazgeçilmeyeceğini bildirdi. Öte da çokuluslu şirketlerin kârlarına uzanacak şekilde
temsilcisi, Trakya’nın TBMM İsviçre’nin Lozan kentinde
verdi ve 15 Ekim 1922’de antlaşma
farklı noktalara savrulabiliyor!
yandan, İtilaf Devletleri dışişleri
hükümetine teslim edilmesini toplanacak barış konferansına
yürürlüğe girdi. Ateşkes antlaşması
Neyse ki hâlâ dünyanın pek çok ülkesinde
bakanlarının 23 Eylül 1922 tarihli
kabul etmiş ancak Harrington, bu delege göndermeye çağırdılar.
uyarınca, 15 gün içinde Yunan
azımsanmayacak halk kitlelerinin, demokrasi ve
notası alınmıştı. Bu nota, askeri
öneriye şiddetle karşı çıkmıştı. Türkiye, bu çağrıyı kabul etti.
ordusu Meriç Nehri’nin batısına
temel insan hakları çerçevesinde ayrımsız vicdani
harekâtın durdurulması ve bir
İngilizlerin bu olumsuz davranışı 21 Kasım 1922’de başlayan
çekilmiş olacak ve bundan bir çıkışları sürüyor. İyi ki diyoruz çünkü bu haklı
barış konferansının toplanmasıyla isyan insanlık adına hâlâ tutunabileceğimiz bir dal,
karşısında 6 Ekim 1922’de Mustafa Lozan Barış Konferansı’na katılan
ay sonra da Doğu Trakya, Edirne
umut...
ilgiliydi. Kemal Paşa, İsmet Paşa’ya şu Türkiye, Misakı Milli sınırları
dahil, Türkiye Büyük Millet
İki yıldır süren İsrail ateşinin yerle bir ettiği
İtilaf Devletleri’nin notasında telgrafı gönderdi: “Trakya’nın içinde bağımsız ve kendi kaderine
Meclisi hükümetine teslim
Gazze topraklarında Filistinli çoluk çocuk,
ayrıca; İngiltere, Fransa, İtalya, tahliyesi ve bize teslimi asla belli hâkim bir devletin kurulmasını
edilecekti. Böylece Doğu Trakya
kadın on binlerce sivil katledildi, evlerinden,
Japonya, Romanya, Sırp-Hırvat- olmayan bir zamana ertelenemez!” hedeflemekteydi. Lozan Konferansı
ile Gelibolu, yüzyıllardan sonra topraklarından oldu. İsrail, Hamas’ın kanlı 7 Ekim
baskınına misilleme gerekçesiyle giriştiği katliama
Sloven Devleti ile Yunanistan’ın Bir diğer telgrafa ise Mustafa görüşmelerini Atatürk’ün
ilk kez savaşmadan, masa başında
en büyük desteği ABD başta olmak üzere Batı
davetli bulunacağı, Venedik ya da Kemal Paşa’nın İsmet Paşa’ya yönergeleri çerçevesinde büyük
anayurda katılmış oluyordu.
dünyasından aldı. Hamas’ın saldırıya İsrail’in
başka bir kentte toplanacak olan bir verdiği talimat şuydu: “Trakya’nın bir diplomasi hüneri sergileyerek
karşılık vermeyeceğini düşünecek kadar saf olup
Barış antlaşması
konferansa Türkiye’nin delegelerini Türkiye Büyük Millet Meclisi yürüten İsmet İnönü, yeni
olmadığı sorusunun yanıtı kuşkusuz gelecekte
hükümetine iadesi kabul Mudanya Ateşkes Antlaşması kurulacak Cumhuriyetin bütün
gönderip göndermeyeceği bölgesel tarihi anlatım açısından önemli olacak.
Çünkü 7 Ekim saldırısı, İsrail’in bölgede zincirleme
edilmediği takdirde, 6/7 Ekim’de uyarınca, düzeni sağlamak üzere isteklerini Batılı devletlere kabul
sorulmakta; görüşmeler sırasında
reaksiyon gibi Filistin’den Lübnan’a, Suriye’den
hemen İstanbul üzerine harekete Trakya’ya geçirilecek olan Türk ettirmeyi başarmış ve Türkiye
Boğazlar’daki tarafsız bölgeye Türk
Yemen’e ve İran’a uzanan karşıt cephelerine
geçiniz!”(1) jandarmasının sayısı subaylarla Cumhuriyeti Devleti, uluslararası
tarafının asker göndermemesi
darbe vuran geniş çaplı operasyonlarına yol açtı.
İsmet Paşa, 6 Ekim’de birlikte 8 bini aşmayacaktı. toplumda layık olduğu itibarlı ve
koşuluyla, Edirne dahil olmak üzere
Ortadoğu’da, ABD ve İngiltere destekli bir şekilde,
birliklerden bir kısmının Boşaltma ve devir işlerini onurlu konuma sahip olmuştu!
Meriç’e değin Trakya’nın Türklere
İsrail üzerinden yeni bir oyun tekrar kuruldu, güç
Çanakkale ve Kocaeli bölgesine denetlemek için yedi taburluk bir (1) Utkan Kocatürk, Atatürk dengesi değişti.
iadesi hakkındaki isteğimize iyi
doğru harekete geçmeleri müttefik birliği görevlendirilecek, ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi
gözle bakılacağı belirtilmekteydi.
Hesabını kim verecek?...
emrini verdi. 7 Ekim’de İngiltere bunlar teslim işleminin bitiminden Kronolojisi 1918-1938, TTK, 1983,
Gazze’de İsrail saldırıları nedeniyle en az 67
Diplomatik zafer
Dışişleri Bakanı Lord Curzon, sonraki 30 gün içinde bölgeden s. 354. (2) Age, s. 354.
bin 682 kişi yaşamını yitirdi. Uluslararası vicdan
Mustafa Kemal, 29 Eylül 1922’de Fransa Başbakanı Poincaré ile ayrılacaktı. Meriç’in sağ kıyısı (3) Şerafettin Turan, Türk Devrim
ateşkes kararıyla en azından daha fazla ölüm
bu notaya verdiği yanıtta, Mudanya İtalya Maslahatgüzarı Galli’nin ile Karaağaç, barış antlaşmasının Tarihi, 2. Kitap, 4. Basım, Bilgi
olmayacak diye avunuyor. Ama İsrail ve Batılı
Konferansı’nı kabul edeceğini katılımıyla Paris’te yapılan yapılmasına değin müttefiklerin Yay., 2012, s. 38-39. ülkelerde bazıları, bir İsrailli ile bir Filistinlinin
yaşam hakkının eşit olduğu konusunda insanlık
testinden geçemiyor, yani vicdan(sız) savruluşu
sürüyor.
Bu acının hesabını kim verecek derseniz, o
Ul UsUn Belleği silinmez
da belirsiz. Güney Afrika’nın, Türkiye’nin de
müdahil olma kararını duyurduğu, Gazze’deki
Anadolu’nun işgalinin ne anlama geldiğini çok askerleri, Yemen çöllerinde eğitimin görüşülebileceği
Av. Erol Ertuğrul
Filistin halkına soykırım yaptığı gerekçesiyle İsrail
iyi bilmektedir. İşgalin kan, gözyaşı, olduğunu İngilizlerle anlaşan Araplar düşüncesi birer ayrılık
hakkında Lahey Uluslararası Adalet Divanı’na
u yıl da 30 Ağustos Zafer Bayramı’mızı
yaşayarak görmüştür. Bu nedenle de ulusumuz tarafından sırtlarından projesidir ve BOP çıkışlıdır.
açtığı davanın seyri ne olacak, bilinmez...
Bengellemelere karşın coşkuyla kutladık.
30 Ağustos’un, kurtuluşun anlamını da çok iyi hançerlendiler ve yaşamlarını Vatandaşlık kavramının hukuk
Şu an görünen, ABD’nin anlaşmaya “Evet”
Yine Anıtkabir alanında bir avuç insan yasak
bilmektedir. yitirdiler. Bu acıları anlatan temeline dayandırılması ne dediği için Netanyahu’nun sırtını sıvazladığı.
olmasına karşın Erdoğan için sloganlar attılar. Çünkü istediklerini verdi, ortak çıkarlarına hizmet
türkülerimizi hiç unutmadık. demektir? Fransa’da farklı diller
etti. Bölgede etkinlik mücadelesinde toprak
Bu kişilerin AKP tarafından alana getirildiği Tarihten örnekler
1921 Kurtuluş Savaşı sürerken konuşulmakta, farklı etnik
genişletti, saldırılarla birlikte bölge diken üstüne
anlaşıldı. Alana girmeye çalışan yüksek rütbeli
Erdoğan son dönemde Türk, Kürt, Arap Koçgiri ayaklanmasının gruplar yaşamaktadır. Ama
gelirken her ülkenin birbirine yönelik tehdit algısını
subaylar polisler tarafından aranarak alana
birlikteliğinden söz ediyor. Tarihte böyle bir arkasında emperyalizm vardır. Fransa’nın resmi dili Fransızcadır
artırmasıyla küresel savunma sanayisinin çarkları
alındılar. Bu görüntüler yürekleri yaraladı.
birliktelik hiç olmadı. Bu görüş açık biçimde Cumhuriyet kurulduktan sonraki ve Fransa’da yaşayanlar Fransız
karlarını katladı. Tabii aynı zamanda enkaza dönen
Ulusumuz bunları unutmaz.
bir ümmet düşüncesidir ve çağımızda bu Kürt ayaklanmalarının arkasında vatandaşlarıdır. Ana dilde eğitim
Gazze Şeridi’ni yeniden kalkındırma gerekçesiyle
AKP yine 26 Ağustos’u, 30 Ağustos’u
düşüncenin yeri yoktur. Ülkemizdeki Arap emperyalizm vardır. Şeyh Sait, projesi bir bölünme projesidir ve
milyonlarca dolarlık projelerin uluslararası
unutturmak için Malazgirt Zaferi’ni öne
varlığı on milyon Suriyelinin sığınmacı olarak Seyyit Rıza Cumhuriyete karşı emperyalizm çıkışlıdır. Türkiye’de
konsorsiyumlara dağıtılması için alanlar da açıldı.
çıkardı, Ahlat’ta törenler düzenledi. Malazgirt
kabul edilmesi ve bir bölümünün vatandaşlığa emperyalizmin desteğinde farklı diller konuşulmaktadır.
İsrail’in ABD desteği olmadan ateşini
hepimizin gurur duyduğu bir zaferdir. Ancak 30
alınmasıdır. Bu durum toplumumuzun geleceği ayaklanmışlardır. En büyük Ama Türkiye’nin resmi dili sürdürmesinin olanaksızlığı gibi ateşkes kararında
Ağustos zaferini unutturmak için kullanılması da başına buyruk davranamayacağı ortada. İsrail
için oldukça tehlikelidir. Geçmişte Arap Kürt ayaklanması olan PKK’nin Türkçedir ve Türkiye’de
Akdeniz’in incilerinden, enerji sondaj alanlarına
ve öne çıkarılması kabul edilemez. Ulusumuz
topraklarını emperyalizme karşı savunan Türk arkasında emperyalizm vardır. yaşayanlar Türk vatandaşıdırlar.
yakın Gazze’yi yerle bir edip, Filistin nüfusunun
Bu ayaklanma 40 bin insanımızın Erdoğan ABD’ye gitti,
önemli bir bölümünü katlettikten sonra Trump’ın
yaşamlarını yitirmelerine, Trump ile görüştü. Orada
çağrısıyla ateşkese “Evet” dedi. Durum kırılgan,
binlerce asker ve polisimizin yaşananlar yüreğimizi burktu.
süreç belirsizliklerle dolu. Bağımsız, bütüncül bir
şehit olmasına neden olmuştur. Meşruiyeti ABD’den almaktan,
Filistin devleti kurulabilecek mi bilinmiyor. Şimdilik
Bu ayaklanmanın sorumlularını seçimlerde hile yapmayı çok
görünen ABD ve İngiltere’nin baskın olduğu bir
bugün açılım süreci adı altında iyi bilmekten söz ediliyor.
plan grubunun liderliğinde Gazze’nin “üstten
hoş görmek, onları barış elçisi Parasını ödediğimiz uçakları
yönetimi” ve bölgeye konuşlandırılacak yabancı
gibi değerlendirmek tam bir akıl alamıyoruz. Yüksek bedelle gücün ateşkese gözlemcilik yapması. Bu güce
Katar, BAE, Mısır’ın da destek verebileceği iddialar
tutulmasıdır. Türkiye’ye acılar doğalgaz alıyoruz, uçak satın
arasında. Ankara, Gazze için olası bir görev
yaşatan ve yargılanıp ceza alan alıyoruz. Yapılan anlaşmalarla
gücüne katılmaktan yana olduğunu duyurdu.
ayrılıkçıları neden bağışlayalım. biz sürekli sömürülüyoruz.
Gücün görev tanımı, liderliği konusunda ise
Ortada bir savaş yoktur. Terör Değerli elementlerimizin ABD’ye
kritik sorular çok: Eğer ABD liderlik yapacaksa
ise yok edilmiştir. Bu durumda verilmesi konuşuluyor. Ülke
Türk askerinin durumu ne olacak, kimden emir
hangi barıştan söz edilmektedir? çıkarlarımıza ters düşen bütün
alacak? İsrail’e desteği bilinirken ABD komutasının
Barış aldatmacası ile terörsüz bu projelere karşı çıkmalıyız.
tarafsızlığı mümkün mü? Ortadoğu’nun böylesine
Türkiye aldatmacası ile Büyük Bu ulus, bu yapılanları kabul
kritik bölgesinde neden BM gibi uluslararası
Ortadoğu Projesi yeniden işleme edip görmezden gelenleri de
bir örgüt çatısı altında yabancı güç, denetleme
konulmuştur. Hedef, “barış” adı unutmaz. mekanizması oluşumuna gidilmiyor? Gazze’den
önceki gün gelen kimi haberde Hamas ile başka
altında emperyalizmin istemi Anayasamıza göre seçimlerin,
gruplar arasında çatışmalar yaşandığı iddiaları da
ile ülkemizi bölmek, Erdoğan’ın seçim kurulları eli ile yapılacağı
dikkat çekti.
yeniden seçilmesini sağlamaktır. ve seçim kurul kararlarının
Ortadoğu denkleminde Filistin devletinin
TBMM’de terör örgütü elebaşısı kesin olduğu gerçeği unutulmak
var olma savaşı devam ediyor. Türkiye’nin
Öcalan hakkında slogan atmak istenilmektedir. Bir yargıç yetki
Filistin halkına elinden geldiğince destek olması
ise tam bir ihanettir ve kabul aşımı yaparak YSK kararlarını
elbette önemli ancak şartların net olmadığı,
edilemez. yok saymaya kalkıyor; ülkede
sahada belirsizliğin sürdüğü bir tabloda
bir yargı bunalımı oluşuyor.
TSK’nin görevlendirilmesi konusunun aceleye
emperyalizm iş başında
Yargıya duyulan güven en
getirilmemesi de gerekiyor.
Emperyalizm, Lozan Barış aza iniyor. AKP, seçim ile elde
Antlaşması’nı hiçbir zaman edemediklerini yandaşlaştırdığı Bağımsız gazetecilik
içine sindirememiştir. Onların yargı eli ile elde etmeye Büyük önder Atatürk’ün kurduğu, Cumhuriyet’in
temel ilkelerine bağlı, aydınlanmadan yana
istemleri Sevr’dir. Bunun için çalışmaktadır. Hedef, seçim
gazetemiz Cumhuriyet’le dayanışma kampanyası
de kendilerine hep kullanışlı kazanmış CHP’yi seçim dışı
her geçen gün büyüyor. Okurlarımızdan,
hainler, yandaşlar bulmuşlardır. girişimlerle ele geçirmek
siyasilerden, demokratik toplum örgütü
Tarih Vahdettin’i de Damat ve saf dışı bırakmaktır. Bu
temsilcilerinden gelen mesaj ve destekler bizlere
Ferit’i de nasıl kaydetti ise yöntemin ülkeye ve bunu
bir kez daha doğru, ilkeli haberciliğin önemini ve
emperyalist projelere çanak gerçekleştirenlere zarar
üstlendiğimiz sorumluluğu hatırlatıyor. Özgür,
tutanları da kaydedecektir. vereceği tarihte sayısız örnekleri
bağımsız gazetecilik için verilen her destek bizi
Vatandaşlık tanımının yeniden ile yaşanmıştır. Ulus bunları
geleceğe daha güçlü taşıyor.
değerlendirileceği ana dilde unutmaz.