Catalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 25 OCAK 2025 CUMARTESİ 2 olaylar ve görüşler Türkan Saylan’ın cüzzam mücadelesi Prof. Dr. Ayşe yüksel Sağlıkçılar, yaklaşmayın, olur. Kendisine verdiği sözü hatırlar, dokunmayın diye uyarır. “cüzzam” hastalığını öğrenmek üzere, Cüzzamla Savaş Derneği O akşam tıp öğrencisi Londra’daki Tropikal Hastalıklar Başkanı uzun uzun düşünür, eğer Hastanesi’ne gider, bir yıl boyunca hastaya yaklaşmayacak, eğitim alır. Çok sevdiği ülkesine lk çocuğuna gebe bir tıp ona dokunmayacaksak biz döner, sağlık bakanı ile görüşür ve 28. öğrencisi, psikiyatri stajı nasıl hekim olacağız diye servisin sorumluluğunu alır. İlk işi İgezisi olarak Bakırköy düşünür. Kabul edemez bu tedavisi tamamlanmış cüzzam hastaları Ruh ve Sinir Hastalıkları durumu ve eğitimi, uzmanlığı ile birlikte “Cüzzamla Savaş Derneği”ni Hastanesi’ni, diğer öğrenciler tamamladığında bu konu ile birlikte dolaşır, gördükleri kurar. Kurduğu dernek bugün 49 ile kesinlikle ilgilenmeye onu çok etkiler. Ama asıl yaşında. söz verir kendine. Kimdir unutamadığı, o yıllarda Dünya çapında mücadele bu tıp öğrencisi? Hepimizin hastanenin epey uzağındaki Dünya Sağlık Örgütü, Türkiye kıymetlisi Prof. Dr. Türkan 28. servis ve orada yatan Sağlık Bakanlığı, Uluslararası Saylan. hastalar olur. Kimdir o Cüzzam Gönüllü Kuruluşları onun Yıllar geçer, meraklı, hastalar? O yıllarda önemli yol arkadaşları olur. Hastalara sadece ilgili, duyarlı bu tıp bir damgalanma nedeni tıbbi tedavi sağlamaz, aynı zamanda öğrencisi cildiye uzmanı olan “cüzzam hastaları”. sosyoekonomik koşullarını da iyileştirir. Tanısı kolay, tedavisi kesin, zor bulaşan bu hastalıkla ülke çapında Geçmiş ve gelecek arasında köprü kuran kitaplar... mücadele etmeye başlar. Her zaman değer verdiği, saygı ile andığı Doç. Dr. Etem Utku’nun önceki yıllarda yapmış olduğu cüzzam saha çalışmalarından edindiği bilinen 4 bin kadar cüzzam hastasını yaşadıkları yerde ziyaret etmek, muayene etmek, koşullarını görmek, gereksinimleri doğrultusunda çözümler üretmek için, ekip arkadaşları ile beraber, yanlarına aldıkları tıp öğrencileri ile Anadolu’yu karış karış dolaşır. Ölenler olmuş, sayı azalmış, bir taraftan da yeni vakalar çıkmış, azalan sayı yeniden yükselmiştir. Bazı ailelerin cüzzamlı evlatlarını ahıra tecrit ettiklerine tanık olmuş, o hastaları sarıp sarmalamış, hastaneye 13,5x20,5 / İnceleme / 336 sayfa 13,5x20,5 / İnceleme / 400 sayfa 13,5x20,5 / Çocuk / 32 sayfa getirmiş, tıbbi tedavilerini başlatmış, bir taraftan da okuma yazma öğretmiş, el becerileri kurslarına göndermiş, kendi kendilerine yeterli hale getirmiştir. Tecritten iyileşmeye Cüzzamlının çocuğu diye okula 12x19,5 / Anı / 96 sayfa alınmayan çocukları öğretmenlerle buluşturmuş, öğrencinin önlük, defter, kalem vb. tüm ihtiyaçlarını karşılamış, eğitim bursu vermiştir. Yıllar içinde okuyup öğretmen, hemşire, doktor, mühendis olan çocuklar ailelerinin sosyal statüsünü yükseltmiş, geçmişte “cüzzamlının annesi/babası” diye anılırken algı değişmiş, “öğretmenin annesi”, “doktorun babası” diye 13,5x20,5 / Çocuk / 78 sayfa 13,5x20,5 / Çocuk / 120 sayfa 12,5x19,5 / Roman / 376 sayfa bakmaya başlamışlardır. Bunu başaran tabii ki Türkan Saylan’dır. Prof. Dr. Türkan Saylan, yaşamının 36 yılını hem ülkemizde hem de dünyada cüzzam mücadelesine harcamıştır. Hastalığa bütüncül yaklaşarak hem tedavi etmiş hem onları eğitmiş hem iş sahibi yapmış, düğünlerini kurmuş, çocuklarına isim vermiş, çocukları da okutmuş, ihtiyacı olana ev yapmış, her birinin annesi olmuştur. Sosyal tıp anlayışı ile yaptığı çalışmalar az da olsa bulaşıcı bir hastalığı, ülkemizin önemli bir sağlık sorunu olmasından uzaklaştırmış, Dünya Sağlık Örgütü’nden tebrik mektupları almıştır. Cüzzam hastaları 13,5x20,5 / Deneme / 119 sayfa için yaptığı sosyal destek çalışmaları, 13,5x20,5 / İnceleme / 118 sayfa 12,5x19,5 / Öykü / 80 sayfa 12,5x19,5 / Öykü / 142 sayfa başka ülkelere de örnek olmuş, onun çalışmaları, cüzzam çalışanı bir kadın olarak ilk defa Hindistan’da “Gandi Ödülü” ile ödüllendirilmiştir. Ülkemizin gururu Prof. Dr. Türkan Saylan 16 yıldır aramızda değil. kitaplar ı... Server Tanilli Ondan öğrendiklerimizle Cüzzamla Savaş Derneği’ni yaşatıyor, az sayıda kalan cüzzam hastalığını geçirmiş kişiler, çocukları için sosyoekonomik desteklerimizi sürdürüyoruz. Yeni vaka görülebiliyor Ne yazık ki Türkan Hoca’mızdan sonra az sayıda da olsa yeni vakalar görülmeye başladı. Onun yokluğunda 15 kadın, 28 erkeğe yeni tanı kondu. Bakırköy Cüzzam Hastanesi’nde tedavi oluyorlar. Yeni bir vaka demek, “Vakaya tanı konana kadar, kaç kişiye hastalığı bulaştırmış olabilir” sorusunu da beraberinde getiriyor. Bu nedenle Sağlık Bakanlığı, illerde bulaşıcı hastalıklar şubesi sorumluluğunda bu kişilerin evlerine uzman ziyareti yaptırmalı, aile bireyleri en az yılda bir kez muayene edilmeli, başka yeni vaka olup olmadığı araştırılmalıdır. Yarın “Dünya Cüzzam Günü”. Hastalık hakkında farkındalık oluşturmak için bütün dünyada bugün anılıyor. Türkan Hoca’mız her yıl anardı, biz de onun izinde bugünü anmaya devam ediyoruz. “Cüzzamsız bir dünya için el ele” demek için yarın Ataköy İspirtohane Kültür Merkezi’nde saat 18.00’deki yapacağımız anmada buluşmak üzere.